Kabinet koopt kerken af
met gift voor pensioenen
VOOR DE MANNEN VAN MORGEN
COSTER HEEFT DE KLEREN-
Kerk Brazilië verdedigt
plundering voedselvoorraden
n
„Atoompacifisme
speelt geen rol
bij benoeming
hoofdiegerpredikant'
coster
BINNENLAND
LEIDSE COURANT
DINSDAG 17 MAART 1981 PA<»—
Het is niet waar dat de
Commissie Interkerkelijk
Overleg Militairen (CIOM)
dr. A. van Ginkel uit
Amersfoort als tweede
kandidaat voor het hoofd-
legerpredikantschap heeft
voorgedragen, omdat hij
het eens is met het kernwa-
ran de Ne-
Hervormde
Kerk. Ze heeft dat ook niet
onder druk van de minister
van defensie gedaan.
Dat heeft de secretaris van
de CIOM, ds. P. Sierat, ver
klaard. De CIOM heeft dit
ook aan de legerpredikanten
laten weten, die Van Ginkel
als eerste kandidaat hadden
voorgesteld en drs M. Jansen
uit Eindhoven als tweede. De
CIOM heeft de twee van
plaats doen wisselen.
De CIOM is een ondercom
missie van de Commissie In
terkerkelijk Overleg (CIO),
die een definitief voorstel
aan de minister van defensie
doet. Deze benoemt de eerste'
kandidaat Jansen en Van
Ginkel zijn beiden hervormd.
De huidige hoofdiegerpredi
kant, ds. W. F. Jense, zou
aanvankelijk op 1 april de
dienst verlaten. Hij blijft ech
ter nog aan totdat de CIO be
sloten heeft wie ze als hoofd
iegerpredikant aan de minis
ter van defensie zal voorstel
len. Op verzoek van de Ne
derlandse Hervormde Kerk
zal de CIO eind volgende
week uitgebreid over dé situ
atie praten. „Het woord is nu
aan de CIO", aldus ds. Sierat.
Geruchten deden de ronde
dat de CIOM Van Ginkel
naar de tweede plaats heeft
laten verhuizen, omdat hij,
met de hervormde synode
fekant is tegen het bezit van
ernwapens.
De CIÖM stelt een voor
dracht voor een nieuwe
hoofdiegerpredikant op uit
de namen die de legerpredi
kanten, acht kerkgenoot
schappen en de oude hoofdie
gerpredikant noemen.
De reeds 35 jaar in gang zijnde po
gingen om een einde te maken aan
de financiële relatie tussen de staat
en kerkgenootschappen, zijn in een
eindstadium gekomen. Nadat tal
van ideeën hierover in de loop der
jaren werden verworpen, is de op
lossing gevonden in een afkoop
van de verplichtingen van de staat
via een éénmalige bijdrage in de
pensioensfeer. Onder voorzitter
schap van oud-minister mr. RJ.Ne-
lissen worden thans onderhande
lingen begonnen tussen de kerkge
nootschappen en de overheid om
tot een regeling te komen.
De financiële band tussen staat en
kerken bestaat al zeer lang. In 1815
werden zelfs in de grondwet de aan
spraken van de toen bestaande kerk
genootschappen vastgelegd. Het des
betreffende artikel geldt nog steeds:
„De tractementen, pensioenen en an
dere inkomsten van welke aard ook,
thans door de onderscheidene gods
dienstige gezindheden of derzelver le
raars genoten wordende, blijven aan
dezelve gezindheden verzekerd. Aan
de leraars, welke tot nog toe uit 's
lands kas geen of geen toereikend
tractement genieten, kan een tracte-
ment toegelegd of het bestaande trac
tement vermeerderd worden."
Sedert 1946 worden al pogingen on
dernomen de financiële verhouding
kerken-staat te beëindigen. Een com
missie-Van Walsum kwam met de
suggestie om jaarlijks vijfitg miljoen
uit te keren aan alle kerkgenoot
schappen tezamen, te verdelen naar
rato van het aantal kerkleden. Dat be
drag zou waardevast moeten worden
gehouden. De regering (van 1969)
wees dit voorstel af, voornamelijk om
dat zij het niet als een taak van de
overheid zag het godsdienstige leven
mede te verzorgen. Geloofsovertui
ging en geloofsbeleving liggen bij uit
stek in de persoonlijke levenssfeer
van de mens, zo werd gezegd.
Er werd een nieuwe commissie inge
steld, die moest nagaan hoe de ver
plichtingen van de staat afgekocht
zouden kunnen worden. Die commis
sie-Verdam kwam met suggesties, die
geen rekening hielden met de geld
ontwaarding, met de verschillen tus
sen de aanspraken van de betrokken
kerkgenootschappen onderling en met
het feit, dat de na 1815 ontstane kerk
genootschappen geen profijt hebben
getrokken van de regeling. Uitgangs
punt voor de afkoop was dus de be
staande toestand met als basis de
daarbij geraamde uitgaven. Maar
hiertegen kwamen de kerkgenoot
schappen in het geweer: zij bepleitten
een afkoop via een éénmalige bijdrage
ln de pensioensfeer. Minister Van der
Stee van Financiën heeft zich nu be
reid verklaard de oplossing van de
reeds heel lang slepende zaak in die
richting te zoeken en één van zijn
voorgangers, mr. Nelissen, gevraagd
de leiding van onderhandelingen
hierover op zich te nemen.
Duitse bisschoppen:
plicht om vrijheid te verdedigen
Iedereen heeft het recht om afstand te doen van zijn eigen vrij
heid. Maar hij is wel verplicht de vrijheid en de ongedeerdheid
van zijn medemensen en van zijn familie te beschermen en on
rechtvaardig geweld af te weren. Met deze uitspraak heeft kar
dinaal Höffner van Keulen stelling genomen tegen pacifisti
sche stromingen, welke ook in de kerken vooral onder jongeren
een toenemende aandacht in West-Duitsland krijgen.
Kardinaal Höffner legde zijn verklaring af tijdens een persconferen
tie in Keulen ter afsluiting van de Westduitse bisschoppenconferen
tie. Deze heeft zich afgelopen dagen beziggehouden met een reeks
van zaken, variërend van onderwijs tot de vraagstukken van oorlog
en vrede.
Kardinaal Höffner ging uitvoerig in op de dreiging van een mogelij
ke atoomoorlog. Hij sprak zijn teleurstelling erover uit dat de vrede
soproepen der pausen zo weinig effect oogsten. Hij constateerde
voorts een „tragische spanning" tussen de eis tot een algemene en
gelijktijdige ontwapening enerzijds en de bereidheid tot zelfverdedi
ging anderzijds. Dienstweigering behandelde de kardinaal niet, wel
de plicht van de mens de vrijheid van anderen te verdedigen Ook
wees hij erop, dat in de begintijd van het Christendom de militaire
dienstplicht op geen enkele manier werd afgewezen.
Terwijl de droogte het noord-oosten van Brazilië voor landsbevolking, die door de regering zijn verwaarloosd. Te-
het derde achtereenvolgende jaar teistert is de kerk zelfdertijd verdedigde bisschop Lorscheiter het standpunt
krachtig opgekomen voor de vele slachtoffers onder de van zijn bijna naamgenoot Lorscheider. Hij zei: „Het recht
boerenbevolking. Kardinaal-aartsbisschop Aloisio Lor- op leven heeft voorrang op het recht op bezit". Deze oude
scheider van Fortaleza noemde de plundering van voed- leer van de kerk vormt volgens hem de achtergrond van de
selvoorraden door hongerende boeren „een rechtmatige uitspraak over de plundering.
daad in de huidige^ omstandigheden". Deze verklaring Steun kregen de bisschoppen van hun commissie voor de
van de kardinaal is bij de Braziliaanse regering op zielezorg op het platteland. Deze constateerde, dat de hulp-
scherpe kritiek gestoten. verlening van de regering vooral ten goede komt aan de
landeigenaars en niet aan de landarbeiders. De regerings-
Afgelopen week werd in de staat Ceara, een van de ergst hulp bestaat tot dusver voornamelijk in contante betalingen
door de droogte getroffen gebieden in het acht staten omvat- aan de landeigenaars en in voedselbronnen voor de arbei-
tende noord-oostelijke gebied van Brazilië", de voedselvoor- ders. Tegelijk echter met de verstrekking van de bonnen
raden in verschillende steden door groepen verhongerende wordt de registratie versterkt voor het zogenoemde arbeids-
boeren uit de omgeving leeg gehaald. front Deze registratie vormt een krachtige methode om
Ondertussen heeft Dom Ivo Lorscheiter, voorzitter van de kleine boeren van hun land te verdrijven en te werk te stel-
Braziliaanse bisschoppenconferentie, een kerkelijke hulpac- len op regeringsprojecten; vaak grote landerijen ver van de
tie op gang gebracht vooral voor de groepen van platte- woonplaats der landarbeid
Joodse gemee'
in Nederland w|
één opperrabb
De 43 joodse gemi
Nederland, verenigd
Nederlands IsraêP
Kerl
weer
Nederland,
gelijk als per 1 d<
a»s. de opperrabbijL
Amsterdam, M. Jus
vijfjarig contract
rkgenootschap, °P
er eén opperrabbijn#
derland. Dit wordSh
lijk als per 1 decpn<
A
ko
op j
!Fnd
d
ijmid
W2
Aide
Haag, Rotterdam
Utrecht zijn reeds
tijd vacant
De centrale commi:
overkoepelende raad
gemeenten, heeft het
gemachtigd verder
met de uitvoering
motie uit 1974, waarin
wordt voor een éénl
opperrabbinaat.
De centrale commissie
ontwaardigd over het
van de nationale con
voorlichting en bewi
ding ontwikkelings
werking ruim 100.000
subsidie toe te kennt
een fotoboek en -tent<
ling van Oscar van
getiteld „de maatschap
situatie van de Palest
ai
fotowerk deel uit van
gewezen project „de P
nen in ontwikkelingsp<
tief". In de motie, die
gemene stemmen wei
genomen, wordt dit
van Oscar van Alphen
zijdig anti-Israëlisch
Palestijns" genoemd.
I itek
u ïben
3febr
*mli
,estu
nen,
ffï
is
er
iverg
aanc
n hc
•li
inne
ged:
'glstuui
K
0R
aOS9-l/Zl^176.
voor vader en zoon
Haarlemmerstraat 115-117, Leiden
Rozemarijn 19-23, Leidschendam