UflNHUSUTF
Met het mestkalveren-
besluit wordt de
stalvloer aangeveegd
Toiletverhoger duurder dan de pot
Gereedschapsrek
|X
Roederamen
Douchewanden
BINNENLAND
LEIDSE COURANT
DINSDAG 24 FEBRUARI 1981
Wanneer gaat de Overheid ernst maken met
het Mestkalveren besluit van 8 september
1961:
Wij Juliana, gelet op de Wet van de Dieren
bescherming, gezien de adviezen van het
Landbouwschap enz. hebben goedgevonden
en verstaan:
Het is verboden mestkalveren te houden in
ruimten, welke niet voldoen aan de in art. II
gestelde eisen.
Die eisen zijn:
a) Tussen zonsopgang en zonsondergang moet
tenminste schemerlicht heersen in een mate
waarin de dieren hun onmiddellijke omge
ving duidelijk kunnen onderscheiden.
b) De afmetingen van de ruimten moeten zo
danig zijn, dat de dieren onbelemmerd op elk
der zijden kunnen liggen, onbelemmerd kun
nen staan en staande de kop onbelemmerd
kunnen bewegen.
Bij een onlangs gehouden
controle, negentien jaar na
publicatie van het besluit in
de de Staatscourant, bleek bij
472 bedrijven met in totaal
104.690 mestkalveren, dat 3,7
procent van de dieren in een
box moest leven van van 66
x 70 cm. Er waren 100.830
jonge dieren die huisden in
hokken van resp. 45 x 55 cm.,
56 x 60 cm. en 61 x 65 cm.
De leefruimte voldeed in
11,32 procent van de gevallen
aan de norm, bijna negentig
procent (88,68) was niet goed
tot zeer onvoldoende. De ver
lichting was in tachtig pro
cent van de gevallen redelijk
tot goed, maar toch moest
nog 14'A procent in de sche
mer verblijven, en 5'A pro
cent (5.817 kalveren) „leeft"
in volslagen duisternis.
In Nederland worden per
jaar een miljoen mestkalve
ren geboren, die als regel niet
ouder dan hoogstens zes
maanden worden. De ern
stigste problemen met de
boxen komen de laatste vier,
vijf weken aan de orde, als
het slachtgewicht van de die
ren toeneemt tot ongeveer
tweehonderd kilo en meer.
De dieren kunnen dan niet meer gaan staan
of liggen. De kop zit nagenoeg klem tussen de
schotten. De kalveren proberen door zich te
rekken iets op te vangen van mogelijke be
zoekers. Maar de zijwanden van hun hokken
zijn dicht en de voorkant bestaat uit latjes,
waar.ze moeilijk doorheen kunnen kijken.
De mogelijkheid iets van de omgeving te zien
is dus uiterst beperkt. De commissie van on
derzoek noemde dit „een onduldbare toe-
Het rapport van de studiecommissie meldt
dat de dieren door het ijzerarme dieet bijna
zonder uitzondering aan bloedarmoede lijden.
De .gevolgen daarvan (duizeligheid, door de
poten zakken) worden echter niet zichtbaar
omdat ze klem zitten
Vleesmachines
Aan activiteit of onderzoekend gedrag, jonge
dieren eigen, komen de kalveren niet toe.
Om maar niet te spreken van het herkauwen
dat geen spoor van kans, nog afgezien van
het herkauwen dat bij hun soort hoort.
Om normaal te kunnen leven heeft een dier
een voortdurende stroom van informatie uit
de omgeving nodig. Het onderscheid[t zich
daarin niet van jonge kinderen, die ook de
omgeving nodig hebben om kennis en erva
ring op te doen. Wanneer iemand een stal
met mestkalveren binnèngaat horen de die
ren hem: Ze beginnen met de hoeven op het
vloerrooster van de boxen te trappelen, po
gen op te staan en de nek te rekken om iets
op te vangen van de bezoeker. Maar dat laat
de benauwde kist niet toe. Sociale kontakten
zijn onmogelijk. Een jong dier wordt gebruikt
als een machine die zo gauw mogelijk slacht
rijp moet zijn en (door ondervoeding) blank
vlees moet hebben.
Haarballen
Een andere stuk dierlijk welzijn dat het kist-
kalf wordt onthouder!, is de moederliefde.
Het is in ons land gewoonte het kalf direct na
de geboorte van de moeder te scheiden. Het
staat vast dat het jonge dier de prikkels van
de moeder duidelijk mist. Het kan bijvoor
beeld geen intuïtief zuiggedrag uitvoeren; het
drinken van de (paar dagen) biest van de
moeder uit een emmer is voor hem een pro
bleem omdat het dier instinctmatig de melk
bron omhoog zoekt en daar waar de lage em
mer staat. Later krijgt het tweemaal daags
kunstmelk uit de emmer. Aangezien de be
hoefte tot zuigen tot op zekere hoogte niets te
maken heeft met een volle maag zal het kalf
er alles voor over hebben om iets te vinden
waarop het kan sêbbelen. Dit betekent bij
mestkalveren de oren, neus of tong van het
buurkalf of zijn eigen geslachtsorgaan. Als de
dieren groter worden is het ook hiermee af
gelopen. Ze hebben dan helemaal niets meer
te doen en vervelen zich grenzeloos. Op den
duur krijgen ze in de pens gemiddeld twee
haarballen ter grotte van een tennisbal. Het
zijn afgelikte lichaamsharen. Alleen het eten
van stro kan het ontstaan van haarballen te
gengaan, maar dit krijgen ze niet. Wel wor
den, ter voorkoming van infectieziekten zoals
longontsteking en diarree waarvoor de dieren
door de slechte levensomstandigheden erg
vatbaar zijn, na tien weken door de (ijzerar
me) kunstmelk veelal medicijnen gemengd.
Worden de dieren echter toch ziek, dan vindt
al dan niet in' overleg met de dierenarts (vaak
niet), toediening van andere geneesmiddelen
plaats.
Snelle vleesaanzet
De diverse voorstellen om verbetering te
brengen in het lot van de kistkalveren, zoals
de wettelijke minimumeisen voor afmeting,
verlichting en verschaffing van stro: Er
wordt de stalvloer mee aangeveegd. En toch
liggen de kosten van deze voorzieningen niet
hoog. Wel zal verandering van de boxafme
tingen natuurlijk investeringen vragen voor
vernieuwing en aanpassing van stalruimten.
Maar indien deze aanpassing via een over
gangsregeling geleidelijk verloopt zullen deze
kosten nog lager komen te liggen.
De productie van kalfsvlees is relatief het
hoogst in Nederland en Frankrijk, waar in
resp. bijna 50% en ruim 40% van de rundvees
lachterijen kalveren worden verwerkt.
Het wordt tijd dat Nederland zijn mestkalve
ren, waarvan de voeding is gebaseerd op
melk met als doel een snelle vleesaanzet en
daardoor een hoog slachtrendement, wat fat
soenlijker behandelt. In Italië bijvoorbeeld
staan de kalveren aangebonden tussen scho
tjes, die vanaf de voorkant (met inrichting
voor emmervoeding) doorlopen tot halfweg
het lichaam van de kalveren. De dieren staan
op een rooster en worden individueel ge
voerd. De „loketten waarin ze staan bieden
mogelijkheid tot omkijken, zodat ze zowel
hun soortgenoten als de omgeving kunnen
zien. Nadeel echter is dat zij vrij strak aange
lijnd staan om het bezuigen van elkaar te
voorkomen.
Het blijft een troosteloze bedoening. Het is
echter niet meer dan menselijk naar verbete
ring van het kalverlot te streven.
TINY FRANCIS
Premis Revalidatie en Ver-
plegingsarti kelen BV te Zeist
brengt speciaal voor bejaar
den en gehandicapten een zo-
Senaamde toiletverhoger op
e markt. Een goede zaak na
tuurlijk. Gevreesd moet wor
den dat het attribuut niet bin
nen ieders financiële bereik
ligt. De prijzen liegen er niet
om: een verhoging van 8 cen
timeter kost 165.20 eri 12
centimeter ƒ177.-., inclusief
BTW, dat wel.
De Nederlandse toiletpot
heeft een standaardhoogte
van 45 centimeter en dat is
met name voor bejaarden te
laag. Ook andere mensen
die bijvoorbeeld niet op een
lage stoel kunnen zitten of
zich moeilijk kunnen bukken
ondervinden daardoor op
de wc moeilijkheden. Door
het aanbrengen van de verho-
ger wordt beter zitcomfort
verkregen, terwijl men ook
gemakkelijker vanuit de zit-
hoüding overeind kan komen.
Het apparaat heeft de vorm
van de bekende WCbril; het
kan ook op de manier van de
bril gemonteerd worden. Des
noods door de gebruiker(s)
zelf. Bovendien is de van on
breekbaar kunststof vervaar
digde verhoger opklapbaar en
gemakkelijk te reinigen. Al
met al een welkome aanwinst
voor het „kleinste kamertje",
maar de prijs is soms hoger
dan die van pot én spoelbak
samen.
Aan het assortiment gereed-
schapsrekken heeft Vogele-
sang en Co. te Rotterdam een
systeem toegevoegd onder de
noemer „Wisvo universeel op
hang systeem". Kleine rekjes
van een sterke kunststof, die,
mits stevig bevestigd, heel
wat attributen van de doe-
hetzelver een overzichtelijk
plaatsje bieden. Het principe
berust op weinig plaats voor
het (ophang) rekje met maxi
male mogelijkheden voor het
gereedschap. Minder ruimte
voor meer spullen dus. De
toepassingsmogelijkheden zijn
legio, maar zoals gezegd, het
rek zelf moet vakkundig op
gehangen worden. De bij te
(Vai
""HAAG
ichting c
t steun 2
|s de clul
ril duidi
pte richt
1981 -
al het te
feveren pluggen en schroef ijfpro<
kunnen beter door een zwaÉ-
der kaliber vervangen w over m
den. Dan hangt het safef"
hoeft men niet te vrezen Pn ,m
onder zware belasting P aai? s
handeltje van de wand -en nieP
muur valt. e.«o^e"
1986 zie
De lengte van de rekjes is11 £e*
riabel en de prijzen ook ($5 ^an
ƒ3,65 tot ƒ8.80) en dat is f'1."* c
weer inherent aan de mq^aa~
lijkheden. Het ophangsyst^000"®
is geen noviteit, doch de worc
zen zijn bijkant opmerkej
laag. Indien men iets op
gebied wil ondernemen <1
dient het rekje zeker in
keus betrokken te worden.
Toiletverhoger van kunststof, gemakkelijk voor I
en zij die moeilijk ter been zin, maar wel duur.
Rooderaam dat men zelf in elkaar kan knutselen mat ba-
hulp van aan spaciaal verstekbakje.
L-Systemen uit Haarlem
meent het ei van Columbus
gevonden te hebben voor het
zelf in elkaar knutselen van
roederamen, dat raam met
kleine ruitjes wat razend po
pulair aan het worden is, om
dat men is uitgekeken op de
grote ruiten. Het zelf makèn
is geen eenvoudig karwei. De
problematiek schuilt in de
kruisingen en daar is een sim
pele oplossing voor bedacht:
een speciaal verstekbakje
waarmee zo schuin kan wor
den gezaagd dat het moet pas
sen. En als dat het geval is,
kan er een stevige constructie
ontstaan, waardoor de levens
duur verlengd wordt. Het to
taal nieuwe pakket van L-
Systemen bestaat uit red ma-
ranti roedelatten en de ver-
stekbak. Er zijn standaardpa-
ketten, doch in principe kan
elke raamrriaat gemaakt wor
den.
Roederamen zijn erg mooi en
nostalgisch, maar ook ener
gievreters door de vele ver
bindingen. Het beste kunnen
ze benut worden als voorze
tramen en dan is het bijzon
der decoratief.
Gereedschapsrek, handig en niet zo duur.
aan muur-wand bevestigd worden.
Opklapbare dou-
chewand, zodat de
badkamer wat gro
ter lijkt.
Huishoudens die aan vervan
ging van de electrische boiler
toe zijn normaal gaat zo'n
warmwaterreservoir tien jaar
mee bij gedurig onderhoud
doen er goed aan, na te gaan
of misschien het „tien liter
boilertje" een uitkomst is. In
aanschaffingsprijs in elk geval
wel, want de traditionele boi
lers (80120 liter of variaties
daarop) gaan al gauw duizend
piek kosten. Men kan ze na
tuurlijk ook huren van het
electriciteitsbedrijf.
Inventum, het bedrijf dat zich
toelegt op de fabricage van
heetwaterapparatuur, heeft
becijferd dat bij een traditio
nele boiler per dag een kwar
tier (in totaal dus) gewacht
moet worden op het he^e wa
ter, omdat de aanvoerleidin-
gen lang zijn. Een leiding van
12 meter en dat is niet veel,
omdat de apparaten meestal
op zolder staan met een
buismaat van 10 - 12 mm le
vert bij 16 tappingen per dag
een verlies aan energie van
ruim 1,5 kWh en ongeveer 15
liter water. Per jaar wordt dit
550 kWh en ruim 5.000 liter
water
De zogenaamde „stand-by-
boiler" (afmetingen 38,5 x 28,5
x 27,5) past in elk aanrecht
kastje en wordt op die manier
in de buurt van de kranen ge
situeerd. De lange aanvoerlij
nen vervallen en dat is te
merken: direct heet water.
iHAAG
p gegaa
Het jaarlijkse energieverbrr?*
is 800 kWh; de kosten 3?
f 308.-, exclusief montage. raK!J
nadeel van het boilertje is
er slechts 10 liter water n!:°e.rn
moment beschikbaar is rX~ J
nachtstroom kan niet vf Drac"
bruikt worden. Wl*
inder. 1
lechtspr
Inventum beweerd dat Pene w
montage eenvoudig is, omt van
er slechts een stekker in
stopcontact 'gestoken m^kregei
worden. Niet in alle aanrecPe6en 3
kastjes is die voorziening ai
wezig en betreft het inboi
dan kan de aanleg niet alle
ingewikkeld zijn r|l j
haken breekwerk m^-^
ook kostbaar.
In de badkamersector
wordt het alom bekende en
gewaardeerde douchegordijn
langzaam maar zeker ver
drongen door aluminium
wanden.
Dat komt enerzijds omdat we
bereid zijn- meer geld uit te
geven en anderzijds heeft zo'n
vaste „begrenzing" van het
douchegedeelte (dat kan na
tuurlijk ook het bad zijn) hy
giënische voordelen. Aan
gaande dit laatste heeft een
Zwitserse firma iets handigs
bedacht: een douchewand met
een omklapbaar kunststof
profiel. Daardoor komt de rail
bloot te liggen en kan dus ge
makkelijk worden gereinigd.
Het nieuwe systeem (LSO)
wordt uitgebracht door Van
Hoeflaken BV.
Zoals gememoreerd is het
heel goed mogelijk het be
staande bad té voorzien van
twee of meer aluminium
wanden, waardoor men zich
Het VEG-Gasinstituut te
Apeldoorn heeft een rapportje
uitgebracht waarin wordt ge
wezen op de gevaren als we
ons huis en speciaal ruimten
waar cv-ketels staan potdicht
maken. Tochtdicht bespaart
energie, maar de veilige wer-
staande in de kuip prima kan
douchen. De aanleg van een
aparte douchegelegenheid
in de badkamer wordt daar
mee overbodig. Om tijdens
het baden zich lekker beschut
te voelen bijvoorbeeld
wanneer men rustig wil lezen,
terwiil andere huisgenoten
van de wastafel, toilet e.d. ge
bruik willen maken - is er nu
een wegklapbare badkuip-
want in de handel. De wand,
gemaakt van aluminium pro
fielen (in de kleuren: naturel,
brons of goudkleur) heeft een
breedte van 160 cm - de lang
ste zijde van het bad komt
daarmee overeen - en is 140
cm hoog. Na gebruik kunnen
de panelen „opgevouwen" te
gen een wand-muur geplaatst
worden.
Het uit Italië afkomstige sy
steem wordt geintroduceerd
door Eco Trading BV te Bar-
neveld.
Do kleine huishoudboller die onder het aanrechtkastje past, waardoor via li
pen geen warmte verloren gaat.
vangen, ontstaat er onderdi
in de woning en kunnen
verbrandingsgassen de woJT^I
ruimte binnenstromen,
rapport is op aanvraag
krijgbaar bij genoemd gas
niet via kieren en spleten stituut.
door verse lucht wordt ver- JAN VAN KERKVOORD
geding komen. Wanneer de
mechanisch afgevoerde lucht
