Merit
verovertllSA
Nero gokte vergeefs
>p steun van generaal
9 Wij dachten dat het
losse flodders waren
SS?
iving
ande
Deel van
Goebbels'
dagboek
gevonden
Lauwe reacties op
'concessies' van
Leonid Brezjnev
Amerikaans witboek
over communistische
inmenging El Salvador
BRITTENLAND LEIDSE COURANT
DINSDAG 24 FEBRUARI 1981 PAGINA 11
ADVERTENTIE
Makkelijke overstap naar nicotine-arm roken voor miljoenen
Amerikanen dankzij 'Enriched Flavor van Merit.
GGETUIGEN GIJZELING SPAANS PARLEMENT:
ivingen
van
•loog Ru
wat de
ij Elsevit
boek i
:ht naar
/an onze
.es 200 b\DRtD TVee ooggetuigen die
jn het parjement te Madrid be-
richt ijen en later werden vrij gela-
een hebben gisteravond tegenover
wat jad radioverslaggever over hun er-
heeft hogen verteld:
er over <ye kabinetsformateur
het <y0 Sotelo werd gestemd hoorde ik
Reling een merkwaardig geluid.
hoofc\ieek op een explosie. Ik werd on-
eer ,°e Üig en keek om mij heen. Ik zag
'IJ1 tt twee zaa^wac^ters met iemand
e IJzebten die ik niet zag.
in de La^ jater zag jk dat het leden van de
zeer be^^ Civil waren en hoorde ik
nderen jten. Een luitenant-kolonel, van
bezigy^ aiieen het profiel waarnam, be-
ens vei"Vje de parlementsvoorzitter met
Tpistool".
gelegd igeioof dat de actie van luitenant-
tu Tejero een op zichzelf staande
is. Ik
en
„Toen er bij het begin van de actie
schoten vielen zei luitenant-kolonel
Tergo: „Iedereen moet gaan liggen, er
gebeurt niets". Wij, journalisten en ge
nodigden, wierpen ons op de grond.
Op dat ogenblik hadden de leden van
de Guardia Civil onder leiding van
luitenan-kolonel Tejero het parle
mentsgebouw reeds geheel bezet.
Zij posteerden zich bij de toegangs
deuren, bij de trappen naar de publie
ke tribune, in de gangen, in de toilet
ten, op de trappen, want toen wij ons
op de grond wierpen, hoorden we een
ongelooflijke schietpartij. Wij dachten
dat het losse flodders waren, maar de
Guardia Civil beschikt altijd over ech
te munitie".
sprak namelijk met een Berichten
ze v°%nant-kolonel van de infanterie,
volkomen gekant was tegen dit
tot in o^e(jen evenals verscheidene poli-
mze ja ynctionarissen.
srdienen
Itabel, h(
Vervolgens zei luitenant-kolonel Teje
ro dat men een half uur zou moeten
wachten op berichten van de rege
ring. Ik nam aan dat het om een mili
taire regering zou gaan. Daarna werd
het doodstil in het parlementsgebouw.
De mensen bleven op de grond liggen
en na tien of twaalf zeer gespannen
minuten sneed men de kabels van de
televisie en de radio door.
Toen zei een lid van de Guardia Civil
dat we mochten opstaan, maar dat we
wel op de stoelen moesten blijven zit
ten. In het amfitheater beneden zag ik
leden van de Guardia Civil in burger,
die hun wapens op ons richten en te
kennen gaven dat wij onze handen
omhoog moesten steken.
Zo bleven wij vijf tot tien minuten.
Toen riep iemand beneden om een
dokter, want hij scheen licht gewond
te zijn. Ook op de publieke tribune
riep iemand om een arts. Een afge
vaardigde die arts is, verleende hun
hulp".
Vice-premier luitenant-generaal Gu
tierrez zat onbeweeglijk op zijn plaats,
evenals (oud-premier) Suarez. Men
moet tot eer van Suarez zeggen dat hij
alles heeft geriskeerd. Er is niets ge
beurd, maar hij heeft met de Guardia
Civil alles geriskeerd. Hij maakte na
melijk een beweging en ik zag, hoe hij
iemand probeerde te overmeesteren.
Ik geloof een officier, en die vast
hield. Er ontstond toen een sterke
reactie en de Guardia Civil gaf op
nieuw opdracht, rustig, allen zitten
blijven
„Daar zaten we met z'n allen, enigen
met de handen omhoog. Anderen niet
- totdat ze zeiden dat de pers mocht
weggaan. Bij de uitgangen werden we
gefouilleerd, alles werd ons afgeno
men, waaronder balpennen, tassen,
mappen, microfoons, geluidsbanden,
camera 's. Er was een hoeveelheid pis
tolen die, dacht ik, van het veiligheid
spersoneel van het parlement en de
lijfwachten van de ministers waren.
Die werden ook allen gefouilleerd,
overmeesterd en ontwapend", aldus
de verklaringen van twee ooggetuigen
uit het parlementsgebouw in Madrid.
MUNCHEN Een verloren
gewaand deel van het dag
boek van Hitiers minister
van propaganda, Joseph
Goebbels, bevindt zich in
een archief in Oost-Berlijn.
Dit heeft een medewerker
van het Westduitse „Insti
tuut voor hedendaagse ge
schiedenis" in München gis
teren meegdedeeld.
De directeur van het instituut
zal het deel proberen te kopen,
om zodoende het hele dagboek
te kunnen uitgeven. Een groot
deel van Goebbels' aanteke
ningen is in 1972 door een
Westduitse uitgever yan de
Oostduitse autoriteiten ge
kocht. Het werd vorig jaar aan
het instituut afgestaan.
Assad wil
onafhankelijke
opstelling EG
DAMASCUS President
Hafez al-Assad van Syrië
heeft gisteren in Damascus
aan minister Van der
Klaauw gezegd, dat West-
Europa de vrede in het Mid
den-Oosten kan helpen be
vorderen als het problema
tiek in dit gebied op onaf
hankelijke wijze benadert.
President Assad liet minister
Van der Klaauw weten, dat hij
waardering heeft voor de po
gingen van de Europese lan
den om. een einde te maken
aan het conflict in het Mid
den-Oosten, maar wil dit suc
ces hebben dan moet de Euro
pese Gemeenschap zich distan-
tieren van andere pogingen en
initiatieven in die richting.
Demonstratie
Brokdorf
gaat door
BROKDORF De voorge
nomen demonstratie bij de
in aanbouw zijnde kerncen
trale in Brokdorf zal ge
woon doorgaan. Dit hebben
Westduitse milieubescher
mers gisteren verklaard.
Vorige week werd de demon
stratie verboden uit vrees voor
gewelddadigheden. De Fede
ratie voor Milieubescherming
heeft een beroep gedaan op
een plaatselijke rechtbank om
het verbod ongedaan te ma
ken. De milieubeschermers
hopen dat er tienduizenden
demonstranten naar Brokdorf,
bij Hamburg, zullen komen.
Deze omstreden centrale is het
symbool geworden van het
verzet tegen kernenergie.
bij
De directe televisie-uitzending van de toespraak van Brezjnev
werd na zes minuten onderbroken. Daarna las een nieuwslezer
de tekst van de rede voor. Dit leidde tot speculaties over de ge
zondheid van,de Russische leider. Later werd verzekerd dat
Brezjnev toespraak helemaal heeft uitgesproken.
WASHINGTON, MOSKOU In Washington heeft men
voorzichtig gereageerd op de voorstellen van president
Brezjnev van de Sovjet-Unie tot vermindering van de bewa
peningswedloop. Tot concrete reacties kwam het echter nog
niet niet. Ook in West-Duitsland en bij de NAVO reageerde
men terughoudend.
Aan het begin van het 26-ste partijcongres van de Russische
communistische partij stelde Brezjnev gisteren onder meer
een pauze voor in de plaatsing van de raketten voor de mid
dellange afstand in Europa, daarbij de Russische SS-20 ra
ket inbegrepen. Verder stelde hij de uitbreiding voor van de
zogenaamde vertrouwenwekkende maatregelen. De Sovjet-
Unie zou bereid zijn op voorwaarde van wederkerigheid, tot
het hele Europese deel van de Sovjet-Unie (tot aan de Oe
ral) uit te breiden. Tot nu toe vging het slechts om de satel
lietstaten. In het meldingssysteem vooraf zouden moeten
worden opgenomen de marine- en luchtoefeningen, alsmede
de troepenbewegingen van grote omvang. Tot heden vielen
daaronder slechts de militaire oefeningen op de grond.
Brezjnev somde nog een groot dat het imperialisme een ware
aantal voorstellen op om het
vertrouwen van de Verenigde
Staten te herwinnen.
Zonder dit duidelijk bij naam
te noemen, onderstreepte
Brezjnev vooral het belang
van een Amerikaans-Russi
sche top. De ervaring heeft ge
toond dat er zich een noodza
kelijke band ontwikkelt op to
pontmoetingen. Dat was giste
ren waar, dat is nu nog waar",
aldus Brezjnev.
De Russische president en par
tijleider verklaarde verder dat
de Sovjewt-Unie geen militai
re overheersing nastreeft,
maar dat zij niet meer kan
dulden, dat men haar een der
gelijke overheersing oplegt.
Hij meende dat er nu bij bena
dering een pariteit tussen de
niet-verklaardse oorlog tegen
de Afghaanse revolutie heeft
ontketend. Dat schept een
rechtsstreekse bedreiging voor
de veiligheid van onze zuide
lijke grens. Een dergelijke si
tuatie dwingt ons het bevrien
de land de gevraagde milkitai-
re steun te verlenen". Brezj
nev herhaalde het Russische
voorstel dat alle Russische
troepen worden teruggetrok
ken zodra elke buitenlandse
inmenging in het land zal op
houden. Over Polen merkte de
Russische leider op dat „wij
een broederland niet zullen
loslaten".
De Amerikaanse minister van
buitenlandse zaken Haig ver
klaarde in een reactie dat de
toespraak van „opmerkelijke
strijdkrachten bestaat. Volgens nieuwigheden bevat", die de
hem zou die gelijkheid in de regering -Reagan aandachtig
krachtverhouding daarin za\ bestuderen,
begrepen de eurostrategische £)at Brezjnev in zijn rede het
raketten duurzamer kun- belang onderstreepte van een
nen zijn, als men. verstandige Amerikaans-Russische topcon-
verdragen sloot.
Over Afghanistan zei Brezjnev
WASHINGTON De Amerikaanse regering heeft gisteren
onder de titel „communistische inmenging in El Salvador"
een „witboek" gepubliceerd, waarin zij bewijzen aanvoert
over de banden tussen de guerrillabeweging in El Salvador
met communistische landen in Europa, Cuba en Nicaragua.
Aan de documenten zijn foto's en kaarten toegevoegd, die vol
gens Washington duidelijk aantonen, dat de opstandelingen in
El Salvador uit communistische hoek geholpen worden.
De Amerikaanse diplomatieke missie, die door president Reagan
is gezonden om de bemoeienissen van de Sovjet-Unie in El Sal
vador aan te tonen, heeft van het Joegoslavische ministerie van
buitenlandse zaken de waarschuwing gekregen, dat de VS niet
moeten ingrijpen in de ontwikkelingen in El Salvador.
Deze Amerikaanse delegatie zal morgen ook in Nederland aan
komen. Zij bestaat uit drie of vier leden, onder leiding van een
„hoge ambtenaar" van het Amerikaanse ministerie'van buiten
landse zaken. Zij komt een toelichting geven op het Amerikaan
se standpunt over El Salvador, zoals dit verleden week werd
overgebracht door de Amerikaanse onderminister Lawrence Ea-
gleburger. De delegatie zal een dag in Nederland blijven. De
Amerikaanse ambassade is uiterst terughoudend over het be
zoek.
„De Liefde iDe Liefde" verging in 1711
■wordt door Britse ter hoogte van de Shetlandei-
«tiidor.t landen. Men vermoedt dat
SlUaent geborgen zjch aan boord munten bevin-
LONDEN De Britse stu- den met een waarde tussen
dent Richard Price heeft of- 6-?0° en 18-000 p0nd. In de
ficieel toestemming om het 1°°P der eeuwen zijn diverse
wrak van de Nederlandse pogingen gedaan het schip te
Oost-Indiëvaarder „De Lief- lichten. Price is vorig jaar al
de" te lichten en de lading te diverse malen naar het wrak
bergen. gedoken.
ferentie wordt door Ameri
kaanse functionarissen be
schouwd als de beste recht
vaardiging voor de hardse lijn
die Reagan wenst te volgen
met betrekking tot Moskou.
De Westduitse regering heeft
de bereidheid van de Sovjet-
Unie de dialoog met de VS
over de beperking van de stra
tegische wapens voort te zet
ten en het idee van een Ame
rikaans-Russische top in voor
zichtige bewoordingen be
groet. De regering wees echter
een bevriezen van het aantal
raketten voor de middellange
afstand van de hand, gezien
het bestaande Russische over
wicht op dit gebied.
Doodstraf geëist
tegen Turkse
terroristen
ISTANBOEL Een militai-
re aanklager in Turkije
heeft de doodstraf geëist te
gen 56 linkse terroristen. Zij
worden beschuldigd van
aanslagen op bijna honderd
politieke tegenstanders, zo
is gisteren officieel bekend
gemaakt.
Volgens de Turkse militaire
leiders behoren de beklaagden
tot de „Marxistisch-Leninis-
tisch gewapende propaganda-
bond", een terreurorganisatie
die verantwoordelijk wordt
gehouden voor de moorden op
zeven Amerikanen in Instan-
boel, Izmir en Adana. Binnen
kort zullen 139 leden, waaron
der de 56 aangeklaagde, voor
een speciale rechtbank worden
geleid.
Koning Juan Carlos vannacht bij het uitspreken van
zijn rede voor de televisie.
MADRID De Baski-
sche afscheidingsbewe
ging ETA heeft gisteren
van de Spaanse regering
geëist dat via alle media
een rapport van Am
nesty International over
martelingen in spanje
wordt bekendgemaakt
In ruil daarvoor zullen
de drie ontvoerde con
suls worden vrijgelaten.
De ETA eist verder dat de
televisie de foto's laat zien
van het stoffelijk over
schot van het ETA-lid dat
op 13 februari overleed na
negen dagen door de poli
tie te zijn verhoord. De ei
sen van de ETA werden
bekend, kort voordat le
den van de Guardia Civil
het Spaanse parlement be
zetten.
&DRID Luitenant-kolonel Tejero be-
lot, naar het zich liet aanzien bij het ter
rse gaan van deze editie, pas tot over-
ve toen hij na veel praten eindelijk ge-
)fde geheel geïsoleerd te staan. In eer-
re verklaringen had hij zich beroepen
de steun van de militaire gouverneur
n de provincie Valencia, generaal Jai-
Milans del Bosch, die in militaire
ingen de felste kritiek uitte op de her-
fmingen in het Spanje na Franco.
rt na de bestormiDg van
Cortes, gistermiddag, had
e generaal in zijn district
staat van beleg afgekon-
1 en waren troepen de
I Valencia binnengetrok-
Volgens niet-b^vestigde
chten zou generaal Del
:h zich gisteravond in een
o-uitzending ook hebben
eroepen tot opperbevel-
Der van de strijdkrachten,
t na middernacht werden
I berichten in Valencia
klem tegengesproken en
d bekendgemaakt, dat de
t van beleg weer was op-
iven. Generaal Del Bosch
tlaarde, dat hij nooit aan
staatsgreep mee had wil
doen en de maatregelen
genoemen in afwachting
nadere bevelen van de
(ng. Waarnemers in Ma-
hebben de indruk dat
i officiële communiqué
generaal Milans del
ïh, waarin hij zijn positie
ilaart en de intrekking
de staat van beleg bëves-
luitenant-kolonel Tejero
rede heeft gebracht. Hij
de keus hebben gehad
|n overgave of bestor-
van het parlement door
ale eenheden van het
inse leger, die strategi-
posities rond de Cortes
|en ingenomen,
i gijzeling door de leden
de Guardia Civil in de
es begon gistermiddag
vier uur Nederlandse
kort voor het Spaanse
tment zou stemmen óver
ienoeming van Leopoldo
Calvo Sotelo tot opvolger van
de drie weken geleden afge
treden prmier Adolfo Suarez.
Bekend is, dat bij de aanval
is geschoten, maar dat nie
mand ernstig gewond is ge
raakt. Alle teloon-, telex- en
televisieverbindingen met de
parlementszaal werden ver
broken. Hoewel er in eerste
instantie grote verwarring in
en rond Madrid heerste,
werd als snel duidelijk dat de
actie geen weerklank vond
bij de overige Spaanse poli
tie- en legereenheden. Ook
in het parlement keerde, zo
vertelden vannacht vrijgela
ten ooggetuigen, de rust na
enige tijd weer, al bleef de
spanning te snijden. De lei
ders van de voornaamste
partijen en leden van de re
gering werden door de op
standige gardisten naar apar
te vertrekken gebracht. Geen
van hen is echter, in tegen
stelling tot eerdere berichten,
uit het gébouw van de Cortes
weggevoerd.
Op initiatief van koning
Juan Carlos kwamen in de
loop van de avond de staats
secretarissen bijeen. Zij
vormden, omdat de meeste
ministers ook in het parle-
.ment werden vastgehouden,
een tijdelijk regering. Tevens
werd voortdurend contact
onderhouden met de staf
chefs van de onderdelen van
de strijdkrachten. Ook
plaatsvervangende leiders
van de voornaamste Spaanse
partijen' stonden in direct
contact met de tijdelijke rege-
Het gebouw van de Spaanse Cortes. Leden van de „gewone" Spaanse politie hou
den de wacht.
-ring en de koning.
Bijna zeven uur na het begin
van de gijzeling, even na
middernacht, verscheen ko
ning Juan Carlos voor de
Spaanse televisie. Hij was ge
kleed in zijn uniform van op
perbevelhebber van de
Spaanse strijdkrachten. In
zijn twee minuten durende
rede riep de vorst het volk op
kalm te blijven en het ver
trouwen in de democratie te
bewaren. Verder zei hij, dat
aan de burgerlijke en militai
re autoriteiten was opgedra
gen alle stappen te nemen
om de grondwettelijke orde
te bewaren. De politieke par
tijen reageerden op de toe
spraak door de burgers op te
roepen, zich klaar te houden
om .de democratie te verdedi
gen. Vandaag wordt, om dit
streven kracht bij te zetten,
in veel bedrijven gedurende
twee uur gestaakt.
ETA eist
bekendmaking
rapport over
martelingen
parlementsleden tonen hun verbazing wanneer ze.
ten dat ze zijn gegijzeld.
