Lubbers acht
kernraketten
bij formatie
bespreekbaar
Diaconessenhuis Voorburg bruuskeert
nabestaanden van joodse overledene
Bovenwindse eilanden krijgen zelfbestuur
In Nederland
veel te weinig
bekend over
ouder worden
Wensenlijst van D'66
zes miljard te duur
iuners
iten
;unning
test
iders
n hoge
trijzen
BIJ 200 KALVEREN
VERBODEN HORMOON
DES AANGETROFFEN
£eidóc@owto/ni
Reagan zet de klok terug
weer
IRUAfc-
NLAND
LEIDSE COURANT
VRIJDAG 20 FEBRUARI 1981 PAGINA 11
de
Dertien zigeu-
f en de 5roeP die en
•i aan de grenspost
ik zijn onder-
lebben tijdens deze
gezegd dat zij van
m terleider Hopic uit
f Ay im iden titel tspapie-
J ^n gekocht voor be-
'ariërend van hon-
drieduizend gulden.
ers dachten met deze
n Nederland een uit-
een huis te krijgen
n kinderen onderwijs
jilgen. Tijdens het po-
fzoek op 15 en 16 ja-
ehk ;een van deze papie-
bevonden. Elf zigeu-
jaarden dat zij de pa-
padden weggegooid
t waardeloos bleken.
I^n zouden ze hebben
in aan Hopic en
blo.
AG Tuinders uit
-j land zullen op 6
inderbAalsmeer bijeen ko-
te protesteren tegen
ging van „hun" gas-
..I 1 april en 1 oktober,
lijke boerenorganisa-
1. KNBTB en KNLC
ch achter het protest
rijzen voor tuinders
^^^^jaar met 4,5 cent pef
^^^fcmeter omhoog; 3,5
^^■ril en één cent in ok-
J*»_-ylgend jaar gaan ze
^SUmet hetzelfde bedrag
f. tuinders vrezen
^9o p een extra vorho-
>5wt de Gasunie heeft al
dit onafwendbaar is
Jk^rj°PPelin8 aan de stij-
fPrijzen.
"predikant
nvliet
eden
INDAAL De ra-
lant ds. G. Toornvliet'
n op 73-jarige leeftijd
woonplaats Bloemen -
rleden. De dominee
oral bekendheid door
kondigen van het
via radio Luxem-
'adio Mi-Amigo. Door
(die overigens abso-
de goedkeuring had
lynode van Gerefor-
Cerken) ontstond een
neente", bestaande
>n van velerlei signa-
laronder een groot
it-kerkelijken.
rapje
t bakkie
ERDAM Red-
)ten, een helicopter
rijkspolitie en een
;loodsboten zijn gis-
uren in actie ge-
nadat de radio-
Van de Hoekse Wa-
|tvereniging via de
•band een SOS had
gen van een vis
it in nood. Na enke-
i werd de zoekactie
|t omdat bleek dat
pdsignalen" afkom-
van een 17-jari-
ilamateur uit Hoek
illand, die naar zijn
een grapje wilde
BARNEVELO
ï'2h COOP. VELUWSE EIER-
hvoer 2.662.320 stuks, stem-
Bens per 100 stuks: eieren van
I 13.40-13.45. 55-56 gram
60-61 gram 16.15. 66-66 gram
e öag.i: aanvoer 673.920 stuks, stem
den in guldens per 100 sluks:
lt-52 gram 14.10-14.20. 56-57
15.60. 61-62 gram 16.10-16.40.
I miljoen
Prijien In guldens; eieren
I 13.40-15.75
fe'
13.40-15.75 per 100 stuks.
gram 16.75-17.20 per 100
kg. 64.Ï67 gram
I. 2.70-2.61 per kg.
per 100 si
UtKT OEN BObCH, 19 febr.
-'-Aanvoer 287 stuks. Prijzen In
stuk: luxe paarden 1800-3800.
*1-2500. luxe 2.5-jarlge merries
L2.5-jarige hengsten
1.5-jarige merries
1.5-jarige hengsten
merries 600-1300. veu-
i 600-1300. hitten 600-1410.
onniee (rulns) 250-450, Shel
ls (merries) 300-650. Prijzen In
kg: jonge slachtpaarden
Ie slachtpaarden 5.10-6.35. De
"t. afloop traag
»n krant ontvan-
n? Bel tussen
•00 en 19.00 uur
mmer 071-
2240 en per spe-
'le koerier wordt
krant alsnog na-
?orgd.
JOODSE GEMEENSCHAP: ESSENTIËLE RITUELEN GEWEIGERD
VOORBURG Binnen de orthodox-
joodse gemeenschap in ons land is
met ontsteltenis en verontwaardi
ging gereageerd op wat men ziet als
een regelrechte weigering vztn de
Diaconcsseninrichting Voorburg om
een joodse overledene de rituelen te
doen ondergaan, die volgens zijn ge
loof dwingend zijn voorgeschreven.
De directie van het Diaconessenhuis
bestrijdt deze beschuldiging.
„Niet alleen de nabestaanden heeft
men gebruuskeerd, heel de joodse ge
meenschap is door de weigering in zijn
geloofsbeleving gekwetst", aldus dr. A.
Baumgarten, voorzitter van de Raad
van de Nederlandse Israëlitische Ge
meente in Den Haag. Namens de Raad
heeft dr. Baumgarten tegen de gang
van zaken geprotesteerd in een brief
aan het bestuur van het ziekenhuis.
Ook de gemeente Voorburg en de in
spectie- voor de volksgezondheid heeft
hij op de hoogte gesteld.
De orthodox-joodse gelovige A. Ben-
ninga, een telg uit de stam Levi en een
man van aanzien in joodse kring, werd
vrijdagmiddag 13 februari jongstleden
in de Rijswijkse textielgroothandel
waarvan hij de directeur was, getroffen
door een hartaanval. Hij werd overge
bracht naar de Diaconesseninrichting
Voorburg, waar men de dood consta:
teerde. Namens de familie drong de
joodse uitvaartieider M. de Wolf er bij
de betrokken ziekenhuisfunctionaris
sen op aan dat het stoffelijk overschot
zou mogen worden afgelegd in over
eenstemming met de joodse geboden.
De joodse wet schrijft dwingend voor
dat dit ritueel, de zogeheten „Tahara",
bij de eerstkomende gelegenheid na het
intreden van de dood, tot uitvoering
wordt gebracht. Aangezien de tijd ont
brak om hiertoe nog vóór de sabbath
(zaterdag) over te' gaan en op de sab
bath zelf volledige rust is voorgeschre
ven, wilden de met de Tahara belaste
„vrome mannen" op zondagmorgen in
het mortuarium bijeenkomen, onmid
dellijk na zonsopgang.
„Dit mocht niet", aldus dr. Baumgar
ten. „Hoezeer wij ook benadrukten dat
een correcte uitvoering van de Tahara
voor joden uiterst essentieel is en hoe
sterk wij ook onze bereidheid bena
drukten om alle extra kosten te betalen
men bleef bij zijn weigering. Ge
dwongen te kiezen tussen twee kwaden
heeft de familie uiteindelijk besloten
om tegen alle voorschriften in het stof
felijk overschot op de sabbath naar zie
kenhuis Bronovo te vervoeren, waar
we voor de uitvoering van de Tahara
wél alle medewerking kregen".
Dr. Baumgarten is vooral zo verbijsterd
omdat voorzover hij weet „een botte
weigering als in dit geval is gebeurd
sinds de Tweede Wereldoorlog in Ne
derland niet meer is voorgekomen".
„Tot riu toe hebben we altijd begrip
ontmoet en medewerking gekregen
voor de naleving van de geboden die de
omgang met onze doden regelen. Nie
mand kon dan ook voorzien dat het
Diaconessenhuis ons opeens in de steek
zou laten".
Gevraagd om commentaar nuanceerde
directeur Ph. S. Niemeijer van de Dico-
nesseninrichting Voorburg de „weige
ring" om de nabestaanden tegemoet te
komen. „Wij hebben laten weten dat de
bewassing op zondagmorgen ons voor
problemen zou plaatsen. Daarop heeft
men vrijwel direct gereageerd door het
stoffelijk overschot naar ziekenhuis
Bronovo over te brengen".
De zoon van de overledene, de heer B.
Benninga jr., acht dit commentaar niet
in overeenstemming met de werkelijk
heid: „We hebben er alles aangedaan
om de rituelen in het mortuarium van
het Diaconessenhuis te kunnen uitvoe
ren. Maar men bleef hardnekkig en
zeer bot weigeren".
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG CDA-fractieleider Lubbers vindt dat het
CDA tijdens de kabinetsformatie na de Tweede Kamerver
kiezingen bereid moet zijn te onderhandelen over de kwes
tie rond de plaatsing van kernraketten in Nederland. „De
CDA-partijraad heeft vastgesteld, dat er pas in december
een ja of nee tegen de raketten moet worden uitgesproken.
Dat neemt echter niet weg, dat de zaak voor ons tijdens de
formatie bespreekbaar is en dat wij uiteraard willen probe
ren dé anderen van ons standpunt te overtuigen", aldus
Lubbers.
De fractieleider zei dit gistermiddag in het AVRO-radiopro-
gramma „De slag bij Nieuwspoort". Hij reageerde hiermee op de
bewering van PvdA-voorzitter Max van den Berg, dat het CDA
zichzelf tijdens de kabinetsformatie buiten spel zet als het niet
wil praten over de kernwapens. Volgens Van den Berg zal de
PvdA tijdens de formatie vasthouden aan het partijstandpunt,
dat Nederland niet akkoord mag gaan met de plaatsing van
kruisraketten. „Als we gaan regeren moeten we de absolute ga
rantie hebben dat die raketten er niet komen", aldus Van den
Berg. Hij zei dat het CDA zich daarnaar zou moeten schikken,
temeer daar ook D'66 afwijzend tegenover de plaatsing van
kernraketten „onder de huidige omstandigheden" staat.
Oud-minister Vredeling heeft gisteren in Apeldoorn verklaard
dat Nederland hef zich best kan verporloven in december nog
•niet over de plaatsing van kernraketten een besluit te nemen.
Solidair
Met een helm op
het hoofd en een
gebalde vuist
voegde een soli
daire buurtbe
woonster zich gis
teren bij de kra
kers achter de
barricaden in de
Nijmeegse Pier-
sonstraat. Er
wordt hier nog de
nodige onrust ver
wacht omdat de
rechter vanoch
tend de gemeente
Nijmegen in het
gelijk heeft ge
steld; De krakers
moeten de pan
den ontruimen.
Gebeurt dat niet,
dan is politie-op-
treden toege
staan. De panden
moeten wijken
voor een parkeer-
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG De eilandpn Saba
(900 inwoners), Sint Eustatius (1200)
en Sint Maarten (12.000), die nu één
gebied vormen, krijgen een zekere
mate van zelfbestuur. Hiertoe is gis
teren besloten op de Ronde Tafel
Conferentie over de staatkundige
.toekomst van de Antillen. Het gaat
hier om een onderdeel van het plan
een deel van het bestuurlijke appa
raat te decentraliseren.
Premier Martina van de Antillen ver
klaarde tijdens een persconferentie dat
de afgevaardigden van de drie eilanden
zich tevreden, hadden getoond over het
besluit. Volgens hun zal de „gelijk
waardigheid" van de Bovenwinden aan
de overige eilanden nu veel beter tot
uiting komen. De opsplitsing zal zeer
waarschijnlijk ook tot gevolg moeten
hebben dat de drie eilanden elk apart
vertegenwoordigd worden in de Staten,
het parlement van de Antillen.
Hoe dit verwezenlijkt kan worden, zal
nog worden besproken. Nu is het zo dat
de drie Bovenwinden gezamenlijk één
zetel hebben, tegen Curacao twaalf,
Aruba acht en Bonaire één. Een pro
bleem is dat Curacao zeer waarschijn
lijk zijn absolute meerderheid niet zal
willen kwjjt raken, wat zou gebeuren
als de Bovenwinden ieder één zetel
zouden krijgen. Een oplossing zou zijn
dat Curacao er nog één of meer zetels
bij krijgt.
PROGRAMMA VOOR GEDEGEN
GERONTOLOGISCH ONDERZOEK
RIJSWIJK Hoewel één op de negen Nederlanders ouder
is dan 65 jaar, wordt nog niet één procent van het totale we
tenschappelijke onderzoek besteed aan de processen die ge
paard gaan met het ouder worden. Onderzoekers die zich be
zighouden met dit gerontologische onderzoek zijn er veel te
weinig en het onderzoek dat er wordt gepleegd is ontzettend
versnipperd. Om hierin verbetering te brengen heeft een
werkgroep in opdracht yan het ministerie van CRM een in
ventarisatie gemaakt van het nu gepleegde onderzoek en
een vijfjarenplan opgesteld voor wetenschappelijke studies
die opgezet moeten worden. Het rapport is gisterochtend
overhandigd aan staatssecretaris Wallis de Vries van CRM.
Om het hele programma te verwezenlijken zal er circa tien mil
joen gulden nodig zijn. De werkgroep, onder leiding van prof.
dr. A. de Froe, stelt voor dat dat geld op tafel wordt gelegd door
alle ministeries die bij het bejaardenbeleid zijn betrokken: CRM,
volksgezondheid, sociale zaken en volkshuisvesting. Maar ook
van het ministerie van wetenschapsbeleid mag volgens de werk
groep een bijdrage worden verwacht. In hoeverre de regering
financiële medewerking kan of wil verlenen aan het program
ma, moet blijken uit de nota Welzijnsbeleid ouderen, die naar
verwachting nog voor de verkiezingen zal worden ingediend.
Er zijn bij elkaar 22 terreinen van onderzoek die braak liggen of
waarvan nog veel te weinig bekend is. Daartoe behoren onder
meer de volgende onderwerpen: Ouder worden en werken, de
periode kort voor en na de pensionering; het wonen; de positie
van ouder wordende mensen in de samenleving; hun financiële
omstandigheden; ziekten die met het ouder worden gepaard
gaan; de voeding; de invloed van geneesmiddelen; welke voor
zieningen zijn er voor hen; hoe wordt het gangbare beeld over
bejaarden gevormd enzovoort. Pas als op al die terreinen be-
Woningen
Lekkerkerk
liggen goed
in de markt
LEKKERKERK De ge
meente Lekkerkerk is be
gonnen met de verkoop van
de bijna 190 koopwoningen
van de schoongemaakte „gif-
wijk". De eerste twaalf wo
ningen zijn in een week tijd
verkocht
Het verkoopbureau vindt dit
een goede start, gezien de ma
laise op de huizenmarkt. De
verkoopprijs van de huizen,
tussen de honderdveertig- en
honderdzestigduizend gulden,
ligt beneden die, welke het
Rijk vorig jaar heeft betaald.
De bewoners van de huurhui
zen zijn allemaal weer naaf
hun woning teruggekeerd. Als
alles volgens plan verloopt zal
de schoongemaakte wijk in
mei of juni van dit jaar weer
volledig bewoond zijn.
Fietsers aan
lopende band
over de Maas
ROTTERDAM Er komt
misschien een lopende band
voor fietsers naast de Van
Brienenoordbrug. Een amb
telijke werkgroep onder
zoekt de mogelijkheid om de
brug over de Maas bij Rot
terdam te verbreden.
Er bestaan al lang plannen om
de Van Brienenoordbrug met
een fietspad te verbreden. Of
ficieel is hij verboden terrein
voor fietsers en bromfietsers,
omdat hij te steil is en het er
bovenop vaak hard waait. De
werkgroep bekijkt of een rol
lend fietspad een oplossing is
voor deze weggebruikers.
ZUTPHEN Ruim tweehonderd kalveren, die enige weken ge
leden op drie plaatsen op de Veluwe in beslag zijn genomen, blij
ken behandeld te zijn met het verboden hormoon DES (di-ethyl-
stilboestrol). Volgens de Zutphense officier van justitie mr. L.
Montijn zal in ieder geval de directeur van het slachthuis, tevens
kalvermester, worden vervolgd. Het is nog niet zeker of er ook
nog andere mesters vervolgd worden.
Nadat de dieren in beslag waren genomen zijn ze steekproefsge
wijs onderzocht. Vrijwel alle onderzochte diéren bleken behan
deld met het hormoon DES. Overigens waren de kalveren nog
niet ter slacht aangeboden. Inmiddels zijn de dieren wel geslacht
en heeft de officier van justitie de rechtbank verzocht het vlees
te mogen vernietigen. Daarover is nog geen beslissing genomen.
PRESIDENT Reagan van de Verenigde Staten heeft nog
geen maand na zijn inauguratie een van zijn voornaamste
verkiezingsbeloften ingelost. De wijzigingen op de begrotin
gen voor dit en komend jaar, die hij gisteren bij het Congres
heeft ingediend, bevatten veel punten uit zijn verkiezings
campagne: verlaging van de overheidsuitgaven, meer ruimte
voor het bedrijfsleven, vermindering van de inkomstenbelas
ting en drastische korting op de ontwikkelingshulp.
De huidige economische moeilijkheden hoge inflatie en
grote werkloosheid hebben veel weg van de problemen
uit de jaren dertig. Toen bestreed president Roosevelt de ma
laise met zijn „New Deal". Door een veelheid van sociale
programma's werden toen de overheidsuitgaven aanzienlijk
verhoogd. Reagan doet nu, met een operatie die qua omvang
aan de „New Deal" doet denken, echter het tegendeel. Er
wordt de komende jaren danig gesneden in het federale bud
get. Aan de concentratie van macht in Washington, door
Roosevelt in 1932 op gang gebracht, komt na bijna vijftig jaar
een einde.
Het is voor president Reagan van groot belang, dat een
meerderheid van de Amerikanen bereid blijkt offers te bren
gen. Toch moet deze bereidheid niet worden overschat. In en
rond het Capitol werken talrijke lobby's. Ze zullen proberen
te voorkomen dat hun achterban voor de lasten van de be
zuinigingen moet opdraaien. Van de andere kant wordt
vooral van de groepen aan de voet van de sociale ladder een
aanzienlijk offer gevraagd, en juist zij hebben géén lobby in
Washington.
HET grootste aandeel in de bezuinigingen lijkt de komende
jaren te moeten komen uit de hulp aan de Derde Wereld. De
nu aangekondigde kortingen op de ontwikkelingshulp zijn,
als bepaalde adviseurs van de president hun zin krijgen, nog
maar een begin. De formulering dat de hulp aan arme lan
den de Verenigde Staten ten goede moet komen, betekent
dat de klok jaren wordt teruggezet. Economische en strategi
sche .belangen gaan weer de mate van hulp bepalen; de soli
dariteit met de honderden miljoenen die honger lijden
tweederde van de wereldbevolking wordt naar een lager
plan geschoven. Dat deze politiek straks in de Derde Wereld
leidt tot hongersnood, instabiliteit, meer Russische invloed en
een verdere aantasting van het aanzien van Amerika, lijkt
voor Washington nu nog van weinig belang.
HET Congres verwelkomde de plannen van Reagan giste
ren met een donderende ovatie. De komende maanden moet
blijken of Reagans beleidsplannen de gevoelens van de Ame
rikaanse meerderheid juist weergeven. Een ovatie in het
Congres is één ding. De goedkeuring van deze ingrijpende
bezuinigingen door het Congres een ander. Op langere ter
mijn zal moeten blijken hoevef Amerika, door op deze ma
nier in het federale budget te snijden, tevens in eigen vlees
snijdt.
HILVERSUM
Het radioprogram
ma van de VPRO
op Hilversum 2 is
vanochtend later
dan normaal be
gonnen doordat de
technicus van de
NOS, die de uitzen
ding moet „door
prikken" zich had
verslapen. Toen
het om tien voor
half acht. na het
nieuws en de och-
tendgymnastièk
(die uit andere stu-
Technicus
verslaap t zi ch
Geen VPRO-radio
dio's komen) de
beurt was aan de
VPRO, gebeurde
er niets. Tien mi
nuten lang hoor
den de luisteraars
alleen maar de zo
genaamde „pips".
Om half acht was
echter alles weer
in orde, want toen
was de technicus
onder het stamelen
van duizend excu
ses bij de VPRO
komen binnenstor-
WEINIG
VERANDERING
DE BILT-KNMI - Een hoge-
drukgebied dat dinsdag boven
Scandinavië aankwam, is in de
laatste dagen langzaam in oos
telijke richting verder getrok
ken en ligt nu met zijn cen
trum boven Rusland. Met het
wegtrekken van het hoge-
drukgebied is de weg vrijgeko
men voor sneeuwstoringen,
die via de Oostzee en Dene
marken naar onze omgeving
trekken. Zo kon het gistera
vond in het oosten van het
land gaan sneeuwen. In de na
nacht en ochtend kon de
sneeuwval zich wat verder
over het land uitbreiden. Een
volgende storing kan morgen
opnieuw sneeuw brengen,
maar het is niet zeker of dit
veel zal zijn. Verder blijft het
morgen bewolkt en rustig
weer met middagtemperatu-
ren die rond het vriespunt lig
gen.- De komende nacht kan
het weer licht vriezen, terwijl
matige vorst op enkele plaat
sen niet uitgesloten is.
Vooruitzichten voor zondag:
Droog weer met enkele opkla
ringen. In de middag tempera
tuur even boven nul, overi
gens meest lichte vorst.
Weersvooruitzichten in cijfers
voor zondag:
Aantal uren zon: 1 tot 7.
Min. temp.: omstreeks -4 gr.
Max. temp.: omstreeks 2 gr.
Kans op een droge periode
van minstens 12 uur: 95 pro
cent.
Kans op een geheel droog et
maal: 80 procent.
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG Extra ombuigingen en ver
der gaande kortingen op de ambtenarensa
larissen moeten samen de zes miljard gul
den opleveren die het wensenlijstje uit het
verkiezingsprogramma van D'66 voor de ko
mende jaren te veel gaat kosten. De finan-
cieel-economische specialist van de D'66-Ka-
merfractie, Maarten Engwirda, heeft hiertoe
gisteren plannen openbaar gemaakt.
De Democraten willen vooral het mes zetten in
de gezondheidszorg. Zij denken de gemiddelde
verpleegduur met twee dagen terug te kunnen
brengen tot 11 dagen, willen het bouwplafond
voor ziekenhuizen verlagen en de specialisten-
honoraria verder beperken. Verder zou de
overheid meer geld moeten halen bij Shell en
Esso die het Nederlandse gas uit de bodem ha
len en daar forse winsten bij boeken. Dat zou
500 miljoen opleveren. Ook op defensie zou be
zuinigd kunnen worden: 215 miljoen. Afschaf
fing van de partiële leerplicht zou een kwart
miljard opleveren en het schrappen van de
aanleg van een aantal nieuwe wegen zou voor
200 miljoen zorgen. Ook zou minder moeten
worden uitgegeven aan kernenergie.
Naast bezuinigingen ter grootte van zes miljard,
zal in de ogen van D'66 ook inleveren van loon
de komende vier jaar troef zijn. Gemiddeld
moet iedereen jaarlijks 2 tot 2,5 procent in inko
men achteruit. D'66 rekent dan op een econo
mische groei van 1,5 procent (op dit moment
min 1 tot min 2 procent).
Weersgesteldheid v
Vlissingen
i gisteren
Max Min 1
lamp lamp i
Athene zw.bew. 12 4
Barcelona geh.bew. 12 0
Berlijn sneeuw -2 -4
Brussel sneeuw 1 0
Frankfort sneeuw 0 -3
Genéve gehbew. 1 -5
Helsinki sneeuw -7 -11
Innsbruck gehbew. 0 -5
Klagenlurt sneeuw Zr -4
Kopenhagen sneeuw 0 -4
onbew. -2 -13
Stockholm sneeuw
Zurich gehbew.
Casablanca regenb.
Istanboel gehbew.
Las Palmas zw.bew.
Beiroet n.ontv.
Tol Aviv n.ontv.
Tunis h.baw.