MERIT
Problemen omstreden notaris Slis-Stroom
aanleiding grootscheepse oplichting
Twijfels in
Eerste Kamer
over
wetsontwerp
abortus
Ate de Jong
volwassen
regisseur met
Een vlucht
regen wulpen
@Bp J9 E
SLACHTOFFER OF DIEFJESMAAT
't Beste van
beide, licht
en lekker.
BINNENLAND
LEIDSE COURANT
WOENSDAG 18 FEBRUARI 1981
-anse
rntm de
JSurope
§le eige
|k te i
leburgc
Irekke
Ingst v
ltsover
I krach
Rn doo
In de
lin de
Rviiddei
Jeroen Krabbé in zijn dubbelrol, de schuchter Maarten en zijn meer doort.
Alter Ego in „Een vlucht regenwulpen" van Ate de Jong. ,e corr
^n|| agflfew ,eicesti
ft'voor
beta Ie'
it te c
lik jaa
srstge
I. Dac
Jderdei
e muz:
lltijd. i
fonder
AMSTERDAM „Omdat
zij zich in grote financiële
moeilijkheden bevond, was
notaris mevrouw Slis-
Stroom een gemakkelijk
slachtoffer voor de oplich
tingspraktijken van Arie
O. en een van diens mede
werkers. Haar eigen rol in
deze hele affaire is echter
nog niet geheel duidelijk",
aldus mr. De Bruin, de offi
cier van justitie van het
Amsterdamse gerechtshof
die het onderzoek in deze
zaak coördineert.
Tegen de gedupeerde nota
ris is inmiddels wel een in
ternationaal opsporingsbe
vel uitgevaardigd. „Zij
wordt ervan verdacht gel
den in dienstbetrekking te
hebben verduisterd", aldus
een voorlichter van de
rijkspolitie. „De drie mil
joen gulden, die zij aan
Arie O. heeft gegeven, be
hoorden niet aan haar,
maar aan haar cliënten".
De Amsterdamse notaris meldde op 29
januari j.l. bij de politie in de hoofdstad,
dat zij door Arie O., meer bekend onder
de bijnaam „Heer Olivier", voor drie
miljoen gulden was opgelicht. Daarna
vertrok ze met de noorderzon. Het on
derzoek van een speciaal team van de
rijkspolitie, dat nu bestaat uit ongeveer
twintig man, draaide onmiddellijk op
volle toeren.
De dag na de aangifte worden de door de
politie geschaduwde vriendinnen van de
twee gezochte oplichters op Schiphol
aangehouden, wanneer ze op het punt
staan naar Parijs te vertrekken. De vol
gende morgen worden Heer Olivier en
zijn „collega" in Parijs gearresteerd. Zij
zijn inmiddels door Nederlandse recher
cheurs ondervraagd en zullen waar
Amsterdam De jongste film van Nederlands jongste
speelfilmregisseur is een volwassen film geworden. Riep
Ate de Jong met zijn voor een mini-budget gemaakte avond
vullende speelfilm „Blindgangers" beloften op, met „Dag
dokter" een Fons Rademakers-productie op kleine schaal
bewees hij, dat de blindganger geen toevalstreffer was.
Ate de Jong's verfilming van Maarten 't Hart's roman „Een
vlucht regenwulpen" zou je na twee lange speelfilms zijn
eerste grote speelfilm kunnen noemen, een weldoordachte
verfilming van een roman, die volgens Ate de Jong zelf „ei
genlijk onverfilmbaar was, maar waarvan je wel een film
kon maken".
Na de voorpremière in Amsterdam gaf Ate de Jong ruiterlijk toe
dat het voorbereidende werk de meeste tijd in beslag had geno
men. Van 1979 was hij bezig geweest om zijn keuze te bepalen
hoe hij dit verhaal van vereenzaming in beeld zou brengen. Pro
ducent Matthijs van Heijningen hierover Er was zoveel dialo
gue interieur, dat je er bijna niet onderuit kwam om van de
hoofdfiguur Maarten twee personen te maken." Maarten, de
door zijn streng gereformmerde opvoeding, een onvervulde
jeugdliefde voor Martha en zijn moederbinding op 34-jarige leef
tijd nog nooit een vrouw heeft gehad en geheel opgaat in zijn
werk als cel-bioloog en zijn Alter Ego een knappe dubbelrol
van Jeroen Krabbé die hem tot meer doortastendheid aan
maant waar het vrouwen betreft.
Ate de Jong koos ook voor de nasynchronisatie in de herinne
ringsbeelden. De jonge Maarten en de dito Martha spreken nu
met de stemmen van de volwassenen. Ate de Jong hierover „Op
die manier heb ik getracht meer een band te leggen tussen de
kinderen en hun latere verschijning als volwassene. Dat was aan
de ene kant wel jammer want Thijs Janssen, die de 15-jarige
Maarten speelt, zong dat liedje op de fiets, nadat hij Martha voor
het eerst had durven aanspreken zo prachtig dat het eigenlijk
zonde was om het weg^te snijden."
Veel aandacht werd ook besteed aan het vervreemdingseffect
van de zogenaamde „flash-backs". Voor de opnamen begonnen,
werd driftig geëxperimenteerd met allerlei soort gaasjes voor de
lens, omdat volgens Ate de Jong „Je het in het laboratorium
nooit zo goed kunt corrigeren."
Ook zijn er accenten in het verhaal verlegd. Ate de Jong zag het
als een tragi-comedie, waarin hij zichzelf afkomstig van het
platteland mét een streng religieuze opvoeding helemaal kon
herkennen. Zijn grote verdienste is dat de stuntelige, wat
wereldvreemde Maarten niet als kluchtfiguur overkomt en Je
roen Krabbé is het daar helemaal mee eens. „De moeilijkste scè
nes waren die onhandige valpartijen. Daar heb ik uren op geoe
fend en veel zijn er nog uit de film gesneden om Maarten als
een wat linkshandige figuur, sympathiek maar beslist niet lach
wekkend te laten overkomen."
Maarten 't Hart onderschrijft dit. „Het boek is van 1971. Ik heb
sedertdien nog zoveel geschreven dat ik er nu ver van afsta. De
film is anders, maar ik kan me er helemaal mee verenigen want
terwijl ik films vervelend vind, heb ik deze nu vijf keer gezien
en me er geen moment bij verveeld." Met zijn 5 keer is Maarten
't Hart nog maar een beginneling, Ate de Jong zag hem al 134
keer en dat schetst de zorg waarmee dit product dat overigens
nog geen milioen gulden Kostte tot stand kwam. In 15 thea
ters in Nederland is de film donderdag te zien en het tekent het
vertrouwen dat de Maatschappij Tuschinski er in heeft dat „Een
vlucht regenwulpen" in de drie grote steden ook in de drie
grootste zalen uitgaat. En terecht.
MILO
DIEPENHORST (CDA):
Kenau
afdeling bij
Mobiele
Eenheden?
DEN HAAG Dr. I. A. Die
penhorst, Eerste-Kamerlid
voor het CDA heeft gisteren
bij de behandeling van de
begroting van justitie ge-
vraagd of de gelijkstelling
van man en vrouw bij de po
litie zal leiden tot vrouwelij
ke mobiele eenheden. „Een
soort kenau-afdeling, wier
inzet waarschijnlijk ook de
ergste kraker te erg zal we
zen", aldus Diepenhorst.
De fracties van CDA en VVD
nebben minister De Ruiter
an justitie overigens lof toe
gezwaaid voor #de manier
waarop hij de afgelopen jaren
z.jn departement heeft be-
ft.eerd. Makkreel (VVD) zei te
hopen dat hij de minister ook
tib de verkiezingen weer ach
ter de ministerstafel zal zien;
Met vanwege politieke samen
werking met het CDA, maar
vanwege de bekwaamheden
van De Ruiter.
Minder te spreken waren de
regeringspartijen over staats
ecretaris Haars. Zowel VVD
als CDA vinden dat aan het
door haar gevoerde vreemde-
J.ngenbeleid onvolkomenhe
den kleven. Diepenhorst
v/aarschuwde voor „te vorme-
J.jk redeneren". Makkreel: „Ik
moet bekennen dat ik wel
«•ens twijfels heb gehad voor
r/epaalde beslissingen en mis-
■j-hien nog meer over de pre-
vrntatie ervan". Beide woord
voerders echter vonden dat
mevrouw Haars een uiterst
moeilijke en ondankbare taak
heeft gehad.
De CDA-fractie heeft de regt
nrig gevraagd niet te bezuini
gen op de mankracht bij de
politie De fractie vindt dat be
zuiniging veeleer moet worden
gezocht in de „werkelijk ex-
'-ssicve rompslomp" die nog
.tends het werk van de politie
vergezelt.
DEN HAAG De CDA-fractie in de Eerste Kamer heeft
nog geen standpunt bepaald over het abortus-wetsontwerp,
dat met een minimale meerderheid door de Tweede Kamer
is aangenomen. In het verslag van de commissievergade
ring staat dat het CDA kan instemmen met de grondge
dachte van het wetsontwerp, maar betwijfelt of het in de
praktijk kan worden uitgevoerd zoals bedoeld.
Ook de VVD heeft twijfels omtrent de praktische haalbaarheid
van het systeem dat in het ontwerp is neergelegd. De liberale
Eerste-Kamerleden vrezen dat het ontwerp, eenmaal wet ge
worden, voor de rechterlijke macht niet te handhaven zal zijn.
De PvdA heeft zich onomwonden tegen de regeringsplannen
uitgesproken, zowel om praktische als om principiële redenen.
Het CDA is tevreden dat de kern van het wetsontwerp is dat het
ongeboren menselijk leven wettelijke bescherming moet hebben
en dat een vrouw die ongewenst zwanger is, recht heeft op hulp.
De CDA-fractie wil echter nog geen „definitief oordeel uitspre
ken over de vraag of het wetsontwerp in zijn uiteindelijke tekst
erin is geslaagd aan deze grondgedachte voldoende vorm te ge
ven en of in de praktijk het eenmaal tot wet verheven wetsont
werp ook zal kunnen functioneren zoals door de wetgever is be
doeld". De fractie vindt dat de registratie van gegevens vergroot
moet worden. Ook in de gevallen waarin een vrouw uiteindelijk
niet kiest voor abortus zouden de gegevens moeten worden ge
registreerd. Artsen die bewust verkeerde of onvolledige regi
straties bijhouden moeten volgens het CDA worden beschouwd
als schuldig aan het plegen van een misdrijf. Tenslotte vinden
de CDA-ers dat voor buitenlandse vrouwen die in ons land
abortus willen laten plegen, waterdichte regels moeten worden
gesteld om een zorgvuldige uitvoering van de wet te garande
ren.
De VVD-fractie wijst erop dat „in de praktijk reeds gebleken is
dat in diverse commentaren tegenstrijdige interpretaties van'
verscheidenen bepalingen van het wetsontwerp worden gege
ven". Dat zal straks in de praktijk vooral de rechter voor grote
problemen stellen, zo vrezen de liberalen. Zij denken dat door
het ontwerp ook artsen in moeilijkheden kunnen raken, omdat
voor de registratie van gegevens verschillende uitleg van de re
gels mogelijk is.
schijnlijk binnenkort aan Nederland
worden uitgeleverd. De Amsterdamse
notaris wordt op 3 februari failliet ver
klaard, iets dat vrijwel nooit voorkomt.
Zij is echter nog steeds spoorloos, maar
heeft via haar advocaat gevraagd het
faillissement op te schorten, omdat ze
haar schulden wil aflossen.
Schelmenroman
Een notaris die failliet wordt verklaard,
kort nadat zij drie miljoen gulden lichter
is gemaakt door een man die bekend
staat als „de meester-oplichter", en met
wie zij notabene zelf regelmatig zaken
heeft gedaan: het heeft veel weg van een
schelmenroman. Volgens de aangifte van
mevrouw Slis-Stroom kon zij via Heer
Olivier tegen zeer aantrekkelijke voor
waarden twaalf miljoen dollar, ruim 27
miljoen gulden, lenen. Heer Olivier zou
het geld los kunnen krijgen van een
Newyorkse geldschieter, ene Joseph
Strobovsky. Aan Heer Olivier en zijn
partner hoefde de notaris geen rente te
betalen; zij vroegen alleen maar drie
miljoen gulden „bemiddelingskosten".
Zelf had mevrouw Slis-Stroom geen
twaalf miljoen dollar nodig, maar een
kennis van haar, een handelaar in on
roerend goed, kon een flink bedrag best
gebruiken. De notaris en de onroerend-
goedhandelaar besluiten met Heer Oli
vier in zee te gaan. Mevrouw Slis-
Stroom schrijft een cheque uit voor Heer
Olivier en zijn partner, die pas geïnd
mag worden, als het geld op haar bank
rekening is gestort. Het tweetal weet
echter de cheque te verzilveren en naar
het buitenland te reizen, voordat de no
taris doorheeft dat er nooit een Newy
orkse geldschieter heeft bestaan en dat
zij wordt opgelicht. Het slachtoffer doet
aangifte bij de politie en verdwijnt van
het toneel.
Geldzorgen
De geldzorgen van mevrouw Slis-Stroom
en de dreiging van een faillissement wa
ren zo groot, dat zij het risico wel wilde-
nemen, uit haar ambt te worden ontzet.
Volgens de Wet op het Notarisambt mag
een notaris namelijk geen geld lenen, be
halve voor persoonlijke doeleinden, als
aankoop van een eigen huis, of voor de
uitoefening van zijn ambt. „De samen
stellers van de wet wilden daarmee
voorkomen, dat een notaris bankiertje
zou gaan spelen. Het geld dat bij hem
door zijn cliënten in goed vertrouwen
wordt gedeponeerd, is niet bedoeld om
mee te speculeren", legt mr. Hengeveld,
algemeen secretaris van de Koninklijke
Notariële Broederschap (KNB) uit. Een
notaris, die ervoor moet zorgen- dat di
verse transacties in goede orde verlopen,
vervult immers een vertrouwensfunctie.
Hij mag niet het risico lopen dat zijn
klanten hun geld kwijt raken. Het vere
nigingstuchtrecht van de KNB is daar
nog veel strenger in. De Broederschap
raadt zijn leden zelfs aan bij het beleg
gen van eigen gelden de uiterste terug
houdendheid te betrachten, om elke
schijn van partijdigheid te voorkomen.
Gedwongen
Mevrouw Slis-Stroom was eigenlijk wel
gedwongen om met Heer Olivier in zee
te gaan, want zij zou binen zeer korte
tijd verantwoording over haar financieel
beheer moeten afleggen voor de Amster
damse arrondissementsrechtbank. In juli
1979 had zij, na enige maanden uit haar
ambt te zijn ontzet, van de rechter an
derhalf jaar de tijd gekregen orde op za
ken te stellen. Die uitspraak was het ge
volg van een onderzoek dat justitie naar
haar notarispraktijk had ingesteld. Me
dio 1979 verschenen diverse berichten
over de handel en wandel van mevrouw
Slis-Stroom. Dat zij zich actief zou bezig
houden met de huizenhandel, was niet
erg opzienbarend, want het was een pu
bliek geheim dat zij zich dikwijls in
kringen van onroerend-goedhandelaren
ophield. Maar zij werd er ook van be
schuldigd daarvoor grote sommen te
hebben geleend en dat is wettelijk ver
boden.
Waarschijnlijk zijn deze publicaties aan
leiding geweest voor een onderzoek van
de Kamer van toezicht op de Notarissen,
een college waarin naast de president
van de arrondissementsrechtbank een
griffier, twee door de minister van justi
tie en twee afgevaardigden van de nota
rissen zitting hebben. „Waarschijnlijk",
want de lieden van de Kamer hebben
een zwijgplicht. Daarom zijn ook de re
sultaten van het onderzoek niet bekend.
Maar het staat vast, dat de Kamer van
Toezicht het gerechtshof heeft geadvi
seerd mevrouw Slis-Stroom uit haar
ambt te ontzetten. Het gerechtshof heeft
dat advies naast zich neergelegd, want
enkele maanden later oefent de omstre
den notaris haar ambt weer uit.
De uitspraak van het gerechtshof was
voor de twéé notarissen in de Kamer
van Toezicht aanleiding uit het college te
stappen. De KNB besloot na een eigen
onderzoek mevrouw Slis-Stroom uit de
Broederschap te stoten. Zij was de vere
niging echter voor, door zelf haar lid
maatschap op te zeggen. Anderhalf.jaar
later wordt zij door het gerechtshof fail
liet verklaard. „Kennelijk waren haar
schulden zo groot, dat zij er niet in ge
slaagd is, haar boekhouding rond te krij
gen. Daarom vormde zij zo'n gemakkelij
ke prooi voor Heer Olivier", aldus offi
cier van justitie De Bruin.
Geruchten
Tot zover is de zaak nog vrij eenvoudig.
Maar dan breken er allerlei geruchten
los. Olivier vertelt in de Parijse gevange
nis dat de beloofde twaalf miljoen dollar
Jeroen Krabbé vindt eindelijk „de" vrouw in de zuster van zijn jeugdliefde al
(Henriëtte Tol). fpell->k
vals waren en dat hij er van af t:
zien dat geld in omloop te breng
suggereert hij dat hij mevroijeur var
Stroom voor dat geld opalen, ed^ren 200
heeft geleverd. Mr. De Bruin raLmpath
deze verhalen onder de noemer gevel is
logische oorlogsvoering". Volg(j;r v0ort
probeert Heer Olivier de autgpben c
zand in de ogen te strooien. „Di||oten n
zijn zeker geen twaalf niiljoeipop^ j«
waard. Laat me niet lachen", j
Bruin. f
Maar er is nóg meer. De rij
heeft een brief van mevrou
Stroom aan Joseph Strobovsky
den. De waarde die aan deze brj i
worden gehecht, is volgens De B
duidelijk. Heeft de notaris zelf d(
geschreven, of heeft Heer Oliviei—^ Li
niet met medeweten van de not
bruik gemaakt van haar briefpa*-
een van de panden van Heer
heeft de rijkspolitie een ele
schrijfmachine in beslag genor™ a
rechercheteam zal nagaan, of de^ JL
brief op die machine getypt is. H
ker niet ondenkbaar, dat mevrol
Stroom en Heer Olivier onder
je hebben willen spelen, maar
„meesteroplichter" haar net W
voor is geweest. „Dat geprobeerj|ej
iemand beentje te lichten, is weanse 0
lijk. Maar ik kan nog niets zeggfeniand
nog niemand in staat van beschr aan
gesteld", besluit De Bruin. ...rtin^
RENE BOC^XïJ,
dt volj
Brus
