Iraanse president valt
lel uit naar tegenstanders
Bezuinigings plannen Reagan
stuiten op grote weerstand
Jongerenprotest in
ürich en
est- Berlijn
Italië weer
geconfron teerd
met dreigende
kabin e ts crisis
ÏCUADOR: „STAAKT VUREN"
VALS SPEL VAN PERU
Saoed el Feisal:
Israël verspeelt
recht om lid van
de VN te zijn
BUITENLAND
Politie breekt ledematen
rerdachten
JEW DELHI Een Indiase journalist die on-
ébngs melding maakte van gevallen waarin de
politic ter bestrijding van de misdaad en hand-
taving van de openbare orde verdachte perso-
icn blind heeft gemaakt, heeft nu onthuld dat
Ie politie voor hetzelfde doel ook ledematen
an verdachten heeft gebroken,
n een publicatie van het in Calcutta verschijnende
lunday schreef de journalist Syed Abidi gesproken
e hebben met negen personen wier ledematen wa-
en gebroken in gevangenissen in de heilige stad
kelijk 6$enares- Volgens de journalist handelde de politie
vaiüt wraak of om andere potentiële misdadigers af
eling, lie schrikken. Na zijn eerste onthulling dat in de
de mèestaat Bihar mensen in voorlooige hechtenis blind
i zich to^aren gemaakt, werden verscheidene politiefunc-
ie langei°nar'ssen geschorst,
namelijk
ing. Ter
het ge'
bindeij
Olie-embargo
tegen Z-Afrika
gevraagd
BRUSSEL Eén vijftigtal parlementarërs uit
elf Europese landen hebben zaterdag in Brussel
aangedrongen op een volledig olie-embargo te
gen Zuid-Afrika. De vijftig achten in het bij
zonder „de westerse landen" verantwoordelijk
voor de onvoldoende werking van het embargo
dat olieproducerende landen al tegen Zuid-A
frika hebben ingesteld. Aan de bijeenkomst na
men parlementariërs deel uit de negen EG-lan-
den. Ze was mede georganiseerd door het CDA-
kamerlid J.N. Scholten.
LEIDSE COURANT
.Sylvia Kristel als
Lady Chatterley
Het moest er van ko
men: de verfilming van
het lang verboden
boek Lady Chatterley's
Lover van D.H. La
wrence. Een Brits-
Franse maatschappij
gaat de film uitbren
gen. Nicolas Clay
speelt de mannelijke
hoofdrol en zijn tegen
speelster is hoe kan
het anders? onze
eigen Sylvia Kristel. Zij
poseren hier op een
bank in een Londens
park. Vandaag begon
nen de opnamen. Op
een geheime plaats.
zich
jwel ze-J
•cuteercfEHERAN De Iraanse president,
omein^bolhassan Bani-Sadr, heeft in een
k overPs*eren ^oor persbureau
aldusfars gepubliceerde rede een nauwe
lijks verhulde, zeer felle aanval ge-
laan op politieke tegenstanders. „In-
lien u een onafhankelijk en vrij land
ivilt, indien u niet geregeerd wilt wor-
d Ien door hen die de donkere dagen
EM-tan verleden willen terugbrengen
loor leugens, bedrog, smaad, marte
ling en gevangenisstraf, wees dan ner-
•e aanwens bang voor", zo zei Bani-Sadr za
terdag in een vluchtelingenkamp in
de zuidoostelijke stad Jiroft. Hij riep
de Iraniërs op met alle kracht en een
heid weerstand te bieden aan
„schreeuwers en tirannen".
„Het is nu zaak voor het volk mijn verkiezing
te verdedigen", aldus Bani-Sadr.
Waarnemers zien in de uitspraken van Bani-
Sadr een Scherpe aanval op de Islamitische fun-,
damentalisten die worden geleid door de Isla
mitische Republikeinse Partij (IRP) van Aya
tollah Behesjti. De rede van Bani-Sadr werd in
feeld van de botsingen tussen jeugd en poliie in Zürich. Jongeren eisen daar onder meer dat
j de beschikking krijgen over eigen lokaliteiten.
IVEST-BERLIJN, Zürich In West-Berlijn
Zürich is het in de loop van het weekein-
weer tot vechtpartijen gekomen tussen
opstandige jongeren en de politie. In beide
itereei ^den werden barricaden opgericht, ruiten
ngegooid en vele mensen gearresteerd. Zo-
West-Berlijn als in Zürich richt zich
iet protest van de jongeren tegen de officië
le politiek van hun regeringen.
tan de vechtpartijen in. Zürich ging zaterdag
ien betoging vooraf van jongeren die meer
voonrechten eisen. Voor de demonstratie was
een goedkeuring verleend. Daarom greep de
tolitie in. Ze omsingelde de jongeren en dreef
ien met behulp van traangas, waterkanonnen
gummikogels naar een bepaalde plek in de
groepje jongeren wilde „uitbre-
felle vechtpartij
lad. Toen
.kwam hef tot*
iij enkele betogers neergeslagen werden. Vier
ingeren moesten in het ziekenhuis worden op-
VtJl
I/Tl 'ei
genomen. Ook in- andere delen van Zürich
kwam het tot gevechten tussen de politie en de
monstranten. Daarbij werden etalageruiten in
gegooid, barricaden opgericht en prullenman
den in brand gestoken.
Zaterdag&vond keerde de rust in de stad terug.
Maar in West-Berlijn duurden de rellen tot
zondagmorgen. Voor de derde achtereenvol
gende nacht werden stenen gegooid door de ra
men van banken en supermarkten. 46 betogers
zijn gearresteerd.
Het centrum van de rellen is de wijk Kreuz-
berg. Doorgaans zorgen de jongeren ervoor dat
het niet tot een rechtstreekse confrontatie met
de politie komt. Dit „kat-en-muis-spelletje" is al
voor Kerstmis begonnen. De wijk behoeft drin
gend sanering. Er wonen veel Turken en stu
denten. Vele lege huizen zijn gekraakt. De stu
denten en andere jongeren eisen woonruimten
die voor hen te betalen zijn.
12(|
13,1
14
15,l|lUITO/LIMA De regering van Ecuador
«eft afgelopen nacht het enkele uren eer-
r afgekondigde „staakt-vurcn" in het
17,1 rensgeschil tussen de beide landen „vals
pel" genoemd. Volgens Quito voeren Peru-
»ansc troepen nog steeds aanvallen üit op
'illingen van het leger van Ecuador.
Peru had gisteravond bekend gemaakt, dat zijn
-4 Toepen alle Peruaanse stellingen aan de grens
net Ecuador hadden heroverd, zodat opdracht
tot een „staakt-vuren" kon worden gegeven na
zondei een strijd van vijf dagen in bergachtig junglege-
'ied.
n Quito heeft de president van Ecuador, Jaime
loldos, ontkend dat zijn troepen delen van
ïru hadden bezet. Hij noemde de Peruaanse
beschuldigingen „voorwendsels om de aggressie
te rechtvaardigen".
In Washington buigen de ministers van buiten
landse zaken van de Organisatie van Ameri
kaanse Staten (OAS) zich vandaag, op verzoek
van Ecuador, over het grensgeschil tussen de
beide landen. Hoewel Peru deze organisatie
niet bevoegd acht, is de Peruaanse minister van
buitenlandse zaken toch naar Washington ge
reisd om het standpunt van zijn land te verde
digen. Peru heeft zich wel gewend tot de vier
landen, die de uitvoering moeten garanderen
van het Verdrag van Rio uit 1942, dat de grens
tussen Peru en Ecuador bepaald heeft. Deze
landen, de VS, Brazilië, Chili en Argentinië,
zijn in Brasilia bijeen geweest en hebben op een
bestand aangedrongen.
het Engels gepubliceerd en later overgenomen
door het Engelstalige „Teheran Times". De toe
spraak werd niet geciteerd in Perzischtalige
bladen.
President Bani-Sadr verweet de Iraanse rege
ring met al haar voorstellen in het parlement
slechts zijn positie te willen verzwakken. Vol
gens Bani-Sadr is de nieuwe wet over het be
heer van radio en televisie in strijd met de
grondwet. De Iraanse president zei dat hij, zoals
al zijn hele leven lang „nu nog steeds onder
censuur staat".
Na zijn scherpe aanval op Islamitische funda
mentalisten heeft zich in Teheran de mening
RIAD „Israël heeft het recht verspeeld
om lid te zijn van de VN. Hoe kan een land,
dat door de VN zelf in leven is geroepen, bij
de volkerenorganisatie aangesloten blijven,
als het elk besluit van de VN naast zich
neerlegt". Dit heeft de Saoediarabische mi
nister van buitenlandse zaken, prins Saoed
el Feisal, aan Nederlandse journalisten ver
klaard.
Eerder had minister Van der Klaauw, die als
voorzitter van de ministerraad van de EG een
reis langs verschillende landen in het Midden-
Oosten maakt, Saoedi-Arabië gewaarschuwd
voor de gevolgen van het isoleren van Israël.
„Als de islamitische landen er in slagen om Is
raël uit de VN te stoten, dan zal dit leiden tot
een verharding, die een oplossing van het con
flict in het Midden-Oosten niet gemakkelijke
maakt, aldus minister Van der Klaauw.
Prins Saoed el Feisal heeft lange gesprekken
met minister Van der Klaauw gevoerd. Hij zei,
dat de Nederlandse opvattingen over het con-
versterkt dat president Békni-Sadr ondanks de
nog steeds voortdurende oorlog met Irak de
verjaardag van de revolutie aanstaande woens
dag als een demonstratie van zijn kracht wil
gebruiken. Bani-Sadr heeft herhaaldelijk ver
klaard dat hij zich pas na een einde van de oor
log met Irak met binnenlandse politiek wil be
moeien, maar volgens politieke waarnemers wil
de president de regering van premier. Radjai
geen tijd geven haar positie te consolideren. De
Iraanse president werd zondag in zijn pleidooi
gesteund door de broer van Chomeiny, Ayatol
lah Pasandideh. Deze riep het Iraanse volk in
een vraaggesprek met het blad „Nizan" op
Bani-Sadr
Minister Van der Klaauw in gesprek met
zijn Saoediarabische ambtgenoot prins
Saoed el Faisal.
flict in het Midden-Oosten veranderd zijn, wat
zou blijken uit de deelname aan de Unifil en
het verplaatsen van de ambassade van Jeruza
lem naar Tel Aviv.
Volgens minister Van der Klaauw zijn in de
Saoediarabische hoofdstad de zogeheten „niet
joodverklaringen", die sommige Nederlandse
bedrijven uitgeven voor personeel, dat zij naar
Saoedi-Arabië uitzenden, niet ter sprake ge
weest. Ook de kwestie Van Wesel, de joodse
journalist, die niet tijdig een visum heeft gekre
gen om met minister Van der Klaauw mee te
reizen, is niet aan de orde geweest. Het is overi
gens niet waarschijnlijk, dat Van Wesel alsnog
een visum zou kunnen krijgen. Volgens de Sa-
oedische voorschriften moet een visum worden
aangevraagd in het land waar men woont en
Van Wesel is ingezetene van Jeruzalem.
Mgr. Lustiger aartsbisschop van Parijs
PARIJS Paus Johannes Paulus II heeft de
bisschop van Orleans, mgr. Jean-Marie Lus
tiger (54) benoemd tot aartsbisschop van
Parijs. Hij volgt in die functie kardinaal
Francois Marty Marty op.
Mgr. Lustiger was ruim een jaar geleden nog
pastoor in een Parijse parochie. Daarvoor is het
aalmoezier geweest op de Sorbonne, de univer
siteit in de Franse hoofdstad. Mgr. Lustiger is
de zoon van Poolse joden in Parijs. Zijn moeder
kwam in de oorlog om in het concentratiekamp
Auschwitz. Na de oorlog werd hij opgevangen
bij een katholieke familie in Orleans. Op 14-ja-
rige leeftijd werd hij gedoopt, ging naar het se
minarie en ontving in 1954 zijn priesterwijding.
Bij de studenten van de Sorbonne was Lustiger
zeer gezien. Bij zijn bisschopswijding ging spon
taan een ovatie op op het ogenblik dat hij de
kathedraal van Orleans binnenkwam en dat na
een afwezigheid van tien jaar uit de studenten
kring: Lustiger was toen gewoon pastoor.
MAANDAG 2 FEBRUARI 1981 PAGINA 7
(Van onze correspondent Piet Tummers)
ROME Het voortbestaan van het veertigste Italiaanse
kabinet sinds 1943 staat op het spel als gevolg van de twee
weken geleden door president Pertini geopperde suggestie,
dat de leiding van de Rode Brigaden en andere ultra-linkse
terreurorganisaties zich in de Sovjet-Unie of een ander
Oosteuropees land bevindt. Morgen zal de regering-Forlani
hierover in het parlement aan de tand worden gevoeld. De
mogelijkheid bestaat dat het kabinet over deze kwestie zal
struikelen.
Eind verleden'week heeft de minister van binnenlandse zaken,
Vergilio Rognoni, na een langdurige bespreking met de parle
mentaire commissie voor de geheime diensten, verklaard dat er
weliswaar connecties bestaan tussen de Italiaanse stadsguerrilla-
groepen en soortgelijke groepen in het buitenland, maar dat er
geen aanwijzingen bestaan dat de Rode Brigaden uit het buiten
land worden gesteund of geleid. De socialistische minister van
defensie, Lagorio was het daar niet mee eens. Hij verklaarde te
genover de pers er wel degelijk van overtuigd te zijn, dat de
linkse terroristen steun ontvangen uit het buitenland.
De socialistische en sociaal-democratische regeringspartners eis
ten vervolgens dat premier Forlani zich hierover duidelijk zou
uitspreken. Forlani heeft inmiddels tegenover een Oosteuropese
handelsdelegatie verklaard dat goede relaties met het Sovjet-
-blok van vitaal belang zijn voor de Italiaanse economie. Goede
verstaanders leiden hieruit af, dat Forlani morgen geen verkla
ring zal afleggen, die in Moskou in slechte aarde zou vallen.
Italië is, zoals bekend, voor het dekken van zijn energiebehoef
ten gedeeltelijk aangewezen op aardgasleveranties door de Sov
jet-Unie.
Zaterdag heeft de christendemocraat Forlani de leiders van de
socialisten en de sociaal-democraten, Bettino Craxi en Pietro
Longo, uitgenodigd voor een lunchbespreking. Beide coalitie
partners hebben geweigerd hieraan gevolg te geven. De socialis
ten zeggen over bewijzen te beschikken, dat ultra-linkse terro
risten met medeweten van de Sovjet-Unie worden opgeleid en
van wapens voorzien, in een trainingskamp in Tsjecho-Slowa-
kije. De weigering van Craxi en Longo om met Forlani te pra
ten over een uitwijkmanoeuvre wordt gezien als een aanloop tot
het laten vallen van het 14 weken oude kabinet-Forlani.
Surinaamse ex-minister veroordeeld
PARAMARIBO De voormalige Surinaamse i
penbare werken, Achmed Karamateli is door de speciale Suri
naamse anti-corruptierechtbank tot tweeënhalf jaar gevangenis
straf veroordeeld. Karamateli was minister van openbare wer
ken in de Surinaamse regering die op 25 februari 1980 werd af
gezet door een groep onderofficieren van het leger. Hem werd
onder meer ten laste gelegd dat hij 3,3 miljoen dollar aan over
heidsgeld had overgemaakt aan aannemers zonder dat de juiste
procedures in acht waren genomen.
Staking op Britse schepen
ROTTERDAM Op ongeveer 110 Britse schepen in havens in
alle delen van de wereld is de bemanning in staking gegaan, zo
is vrijdag van een woordvoerder van de Britse Zeeliedenbond
(NUS) in Rotterdam vernomen. Ze eisen loonsverhoging. Vol
gens Tony MacGregor, inspecteur van de NUS in Rotterdam
gaat het onder meer om tien schepen in de Rotterdamse haven
en één in Amsterdam. De onderhandelingen tussen de NUS en
de reders over een verhoging van de gage met twaalf procent
zijn op niets uitgelopen.
Zuidafrikaanse actie tegen Mozambique
PRETORIA Bij een Zuidafrikaanse actie tegen guerrilla
strijders die zich zouden schuilhouden in de Mozambikaan-
se hoofdstad Maputo zijn minstens dertig nationalistische
rebellen en twee Zuidafrikaanse commando's om het leven
gekomen, zo heeft een woordvoerder van het Zuidafrikaan
se leger in Pretoria meegedeeld.
De^actie zou gericht zijn tegen een basis van het Afrikaanse Na
tionale Congres, een organisatie die het blanke minderheidsge-
weld in Pretoria desnoods met geweld omver wil werpen. De
actie heeft in de Zuid-Afrika omriongende frontlijnstaten woe
dende reacties opgeroepen.
Weer overlevenden van
rampschip aangetroffen
DJAKARTA Op een eiland bij Zuid-Sulawesi (Celebes)
zijn nog eens 70 overlevenden gevonden van de ramp met
het Indonesische passagiersschip Tampomas 2, dat vorig
eweek op de Javazee is vergaan. Drie kinderen onder hen
bleken te zijn gered door dolfijnen. Van 143 mensen staat
nu vast dat zij zijn omgekomen, terwijl 284 personen nog
worden vermist.
Functionarissen van de scheepvaartmaatschappij aan wie de
Tampomas 2 toebehoorde, hebben verklaard dat de zoekacties
die aanvankelijk zaterdag waren afgelast, na het aantreffen van
de zeventig zijn hervat. Er is veel kritiek gekomen op de hulp
verlening van de overlevenden.
De kapitein van het schip, die bij de ramp omkwam, heeft tegen
een Indonesische verslaggever gezegd dat er sprake is geweest
van sabotage. Voor het schip zonk, brak er brand uit.
AMERIKA TREKT ZICH TERUG UIT DE WERELD'
(Van onze correspondent Dick Toet)
WASHINGTON Nog voordat
president Ronald Reagan een con
crete aanwijzing heeft kunnen ge
ven waar de aangekondigde bezui-
nigingsklappen precies zullen val
len, is achter zijn rug al het eerste
gevecht uitgebroken over mogelij
ke drastische besnoeiingen op de
Amerikaanse bijdrage aan de ont
wikkelingshulp. Een afgelopen
week uitgelekt voorstel van begro-
tingsdirectcur David Stockman om
de niet-militaire buitenlandse hulp
met meer dan eenderde te be
snoeien, heeft niet alleen bij veel
buitenlandse diplomaten, maar ook
op het Amerikaanse ministerie van
buitenlandse zaken verbijstering
gewekt
De tien EG-landen hebben vrijdag on
middellijk in een brief hun bezorgd
heid over het voorstel laten blijken.
Ook Australië, Canada, een reeks an
dere landen en een groot aantal Ame
rikaanse congresleden hebben inmid
dels bezorgd bij de ministeries van
buitenlandse zaken en financiën aan
geklopt. Bij het State Department
werden hun bezwaren over het alge
meen met instemming begroet. Offi
cieel wilde het State Department geen
commentaar kwijt, maar langs infor
mele weg werd duidelijk gemaakt dat
men het begrotingsvoorstel met grote
klem zal bestrijden. „Amerika trekt
zich terug uit de wereld", zei een
ambtenaar van het State Department
schamper. Volgens sommige functio
narissen zou minister van buitenland
se zaken Alexander Haig furieus op
het voorstel hebben gereageerd, ook
al omdat geen vooroverleg met hem
zou zijn gepleegd. Op zijn deze week
gehouden eerste persconferentie liet
een zeer zelfverzekerde Haig nog we
ten grote waarde te hechten aan bui
tenlandse hulp.
Stockman, een jonge neo-conservatief,
door Reagan gcrccrulcerd uit het Huis
van Afgevaardigden, wil bijna 3 mil
jard dollar snoeien op dc nog door
president Carter voor 1982 (ingaand 1
oktober 1981) ingediende begroting
van 8 miljard dollar. Nooit eerder
sinds de opbouw van het Amerikaan
se hulpprogramma na de Tweede We
reldoorlog zijn zulke grote besnoeiin
gen voorgesteld. Stockman wil de
Amerikaanse ontwikkelingshulp
voornamelijk richten op een klein
aantal landen, die voor de Verenigde
Staten van groot strategisch belang
zijn.
De EEG-bezorgdheid, die vanwege
het Nederlandse voorzitter schap van
de Europese ministerraad vrijdag tot
uitdrukking werd gebracht door de
Nederlandse ambassadeur in Was
hington, dr. Jan Lubbers, richt zich in
het bijzonder op de voorgestelde be
snoeiing met niet minder dan 50 pro
cent op de Amerikaanse bijdrage aan
de International Development Asso
ciation (IDA) van de Wereldbank.
Een dergelijke besnoeiing zou een
eenzijdige verbreking zijn van een ak
koord, dat de rijke landen over de
IDA-bijdrage hadden bereikt. Hoewel
Westeuropese diplomaten in Washing
ton niet geloven, dat de door Stock
man voorgestelde en door sommigen
als „rampzalig" bestempelde bezuini
gingen in hun geheel zullen worden
overgenomen, rekent men op nog al
tijd forse besnoeiingen.
Volgens waarnemers in Washington is
het korten op de ontwikkelingshulp
slechts een klein onderdeel van een
ongekend hevig bezuinigingsgevecht,
dat intern al is losgebarsten en de ko
mende weken meer en meer in het o-
penbaar zal komen. President Reagan,
die deze week een eerste serie econo
mische maatregelen via de tv zal aan
kondigen, wil zeker 20 en mogelijk 25
miljard dollar bezuinigen. De berich
ten hebben nu al geleid tot commen
taren, die uiteenlopen van „moedig"
tot „onzinnig", en „De klok wordt
twintig jaar teruggezet".
Président Reagan dient snel met be
slissingen te komen.
Tot nu toe is zijn taal als president
nauwelijks te onderscheiden geweest
van de retorische hoogstandjes, die hij
tijdens de campagne maakte. De reeds
genomen maatregelen zijn met zeer
gemengde gevoelens ontvangen. Een
personeelsstop met terugwerkende
kracht tot 5 november heeft al tot di
verse rechtzaken geleid. Datzelfde
geldt voor de „bevriezing" van meer
dan honderd recent ingestelde bepa
lingen. Definitieve voorstellen wor
den pas op zijn vroegst half februari
verwacht. Maar dan moeten wel de
interne bezuinigingsgevechten tot een
oplossing zijn gebracht.