l
Geld ligt op straat.
Voedselhulporganisaties
gaan samenwerken: Euron-Aid
50%
RUIMT OP
50%
Order van miljard of ruzie
met kwart wereldbevolking
Ia
ADVERTENTIES WORDEN GELEZEN,
ZIET U WEI.
kerk
uièreld
Spaanse radio schaft
Angelus af
Priesters in Tsjechoslowakije
moeten in militaire dienst
■ill
IRIS OPTIEK
ALLE BRILLEN HALVE PRIJS*
tuT Ceidoe Sou? ant
TWEEDE KAMER MOET KIEZEN:
Ei
BINNENLAND/BUITENLAND
LEIDSE COURANT
DINSDAG 27 JANUARI 1981 PAGINf
JËG
Nieuwe kritiek op
Nederlandse baby
voedingsindustrie
Er is opnieuw kritiek geuit
op reclame-activiteiten van
Nederlandse ondernemin
gen die babyvoeding produ
ceren. Dit blijkt uit een
rapport van een internatio
naal netwerk van babyvoe
ding-actiegroepen (Ibfan),
waartoe in Nederland het
Oecumenisch Studie- en Ac
tiecentrum inzake Investe
ringen (OSACI) behoort.
Het rapport, dat een over
zicht geeft van reclame-ac
tiviteiten voor babyvoe
ding in ontwikkelingslan
den gedurende 1980, is gis
teren te Genève gepresen
teerd.
De geconstateerde reclame
activiteiten zijn in strijd met
aanbevelingen uit 1979 van
de Wereldgezondheidsorgani
satie (WHO) en van Unicef.
In mei zal de WHO een code
vaststellen waarin het com
mercieel beleid van de baby
voedingsindustrie aan ban
den wordt gelegd. Ook de
Nederlandse regering werkt
aan het verbeteren van een
verouderde wetgeving op de
export van zuivelproducten.
Tot de genoemde bedrijven
behoren, behalve Nestle, de
coöperatieve condensfabriek
Friesland, Lijempf en Nutri-
Acht voedselhulporganisaties,
werkzaam voor ontwikkelingslan
den, hebben zich aaneengesloten
onder de naam „Euron-Aid". Het
zijn particuliere organisaties uit ze
ven verschillende Europese landen,
sommige opererend vanuit een
godsdienstige achtergrond, katho
liek en protestant, andere zonder
een dergelijke binding. Het regel
matig overleg, vooral gevoerd sinds
1976, wordt afgerond met dit sa
mengaan in een vereniging met een
permanent secretariaat in Den
Haag, dat gevestigd is bij de katho
lieke mede-financieringsorganisa
tie Cebemo.
Euron-Aid zal voortaan gecoördineerd
optreden bij de Europese
van de EG. waar het de belangen van
de particuliere organisaties behartigt.
Van deze commissie ontvangen de in
Euron-Aid gebundelde organisaties
voedselhulp. In 1980 werd aldus via
niet-gouvernementele organisaties,
behorend tot de Wereldraad van Ker
ken, de Caritasgroep, Oxfam, en klei
nere ngo's, onder andere gedistribu
eerd naar ontwikkelingslanden: 34.500
ton melkpoeder, 3800 ton boterolie en
44.500 ton meel.
In de ontwikkelingslanden werkt Eu
ron-Aid met een netwerk van parti
culiere organisaties, die aan de basis
staan, de aanvragen om voedselhulp
formuleren en zorg dragen voor een
efficiënte distributie. In 1980 heeft de
samenwerking zich met name gecon
centreerd op de Hoorn van Afrika. In
Soedan heeft de samenwerking vorm
gevonden in gezamenlijke aktiviteiten
van de Wereldraad van Kerken en de
Italiaanse caritas.
In het algemeen richten de in Euron-
Aid verzamelde organisaties zich niet
allereerst op uitzonderlijke noodsitua
ties. Waar mogelijk, wordt aansluiting
gezocht bij ontwikkelingsprogramma's
in gebieden, waar de EG of de plaat
selijke regering, om welke reden dan
ook, bepaalde bevolkingsgroepen niet
bereikt. Voornaamste doel is het ge
zond maken van een ondervoede be
volking, ten einde de lokale voedsel-
produktie op gang te brengen tot nor
maal vereist niveau en de afhanke
lijkheid van buitenlandse hulp op te
heffen.
Nu de grootste overkoepeling van
hulpverlenende organisaties op dit ge
bied tot stand is gebracht, kan extra-
zorg worden besteed aan kwaliteits
verbetering. Deze moet bestaan in een
consistent, hoogwaardig beleid, ge
richt op voorkoming van extreme
noodgevallen onder de, volgens FAO-
cijfers, reeds 500 miljoen ernstig on
dervoede mensen in de wereld, een
getal dat tegen het jaar 2000 dreigt op
te lopen tot een miljard.
Het hoofd van de Spaanse staatsradio, de socialist Eduar-
do Sotillos, heeft aangekondigd, dat het dagelijkse Ange-
lus-gebed voor de radio binnenkort komt te vervallen.
Hij zegt deze maatregel te hebben genomen met het oog
op de andere kerken en omdat toch niemand meer zijn
werk onderbreekt om het Engel des Heren te bidden.
Het Engel des Heren is een oud gebed in de r.-k. kerk, waarin
de bijzondere plaats van Maria in het verlossingswerk van
Christus overwogen wordt. Het werd vroeger gebeden aan
het.begin van de dag, bij de werkonderbreking 's middags en
bij het beëindigen van het werk 's avonds.
Sotillos voegde aan zijn mededeling toe, dat de r.-k. kerk er
in haar godsdienstige uitzendingen niet tekort aan zal komen.
In plaats van het dagelijkse Angelus-gebed krijgt zij wekelijks
twee uur extra tijd voor godsdienstige uitzendingen.
Jonge priesters, die om gezondheidsrede
nen vrijstelling van militaire dienst had
den gekregen, worden in Tsjechoslowa
kije nu toch opgeroepen. Het rooms-katho-
lieke nieuwsagentschap KNA meldt uit
Wenen dat tot dusver acht gevallen be
kend zijn van jonge geestelijken die een
oproep hadden gekregen om onder de wa
penen te komen. De dienstplicht in Tsje
choslowakije bedraagt twee jaar.
Kerkelijke kringen zien hierin een nieuwe
poging van de autoriteiten het aantal actieve
jonge geestelijken nog verder te beperken.
Verscheidene honderden priesters in dat land
mogen naar schattingen van goed ingelichte
kringen hun ambt niet meer uitoefenen.
Volgens deze kringen hebben de strenge offi
ciële toelatingsregels voor het priestersemina
rie in Bratislawa en de bemoeienissen van
het staatsbureau voor kerkelijke zaken er toe
geleid dat er steeds minder jonge priesters
worden afgeleverd en dat de behoeften van
de parochies niet meer worden gedekt.
De overheidsmaatregelen tegen jonge pries
ters zouden samenhangen met de jongste be
schuldigingen dat de rooms-katholieke kerk
in Tsjechoslowakije een „geheime kerk"
heeft opgebouwd, die tegen de staat samen
zweert. Het Tsjechoslowaakse partijblad
Prawda schreef onlangs dat het „politieke
clericalisme" zich heeft versterkt en dat het
functie" uitoefent.
Wilde Ganzen in 1980
goed voor 4 miljoen
De „Wilde Ganzen" te Hilversum hebben in 1980 ruim viej
miljoen gulden ontvangen. Daarvan kwam 3,2 miljoen bi~
nen via de wekelijkse projectvluchten, ruim twee ton a
giften ter vrije beschikking en 640.000 gulden als gevolj
van testamentaire beschikkingen. Dit blijkt uit het zojuir
verschenen jaarverslag van de stichting Wilde Ganzen/
kon over 1980.
Wilde Ganzen ontving in 1979 bericht van een groot legaat, d.
in de er opvolgende jaren beschikbaar komt. Daarvan is ii
1980 reeds 338.000 gulden ontvangen.
Het totaal aantal giften in 1980 bedroeg 92.000. De hoogste be
dragen kwamen binnen voor het radiopastoraat van ds. Kla^
mer (261.000 gulden), voor de slachtoffers van de aardbeving ir^
Algerije (145.000 gulden) en in Italië (ruim tweemaal zo ve
297.000 gulden).
ll
Paus qaat ook naar Alaska
Paus Johannes Paulus II zal op 26 februari Anchoragt
(Alaska) aandoen en daar een mis vieren. Dit bezoek sluipSE
aan op zijn reis naar de Filippijnen en Japan. inneei
De vlucht vanuit Tokio terug naar Rome maakt de paus oveln 1
de noordpool. Zijn vliegtuig maakt een tussenlanding in An' zal
chorage. Het is de bedoeling dat Johannes Paulus II op 27 fer*
bruari in Rome arriveert. Voi
Als de paus half februari naar de Filippijnen vliegt, maakt h?£ m0
een tussenlanding in Karachi. Daar zal hij een ontmoeting heb£n &a
ben met de aartsbisschop van die stad, kardinaal Joseph Cor "ena<
■Icties
koni
letstei
jegaan
Roemeense jezuiet tot zes
jaar cel veroordeeld
De Roemeense pater jezuiet Michael Godo, die in augustuiets ni
1979 werd gearresteerd, is tot zes jaar gevangenisstraf verning c
oordeeld wegens een „economisch misdrijf". Dat meldt hei. Ne^
Oostenrijkse persbureau „Kathpress", dat zich beroept ojbt nie
ooggetuigen.
Godo, die 67 jaar is, had in zijn parochie in Baille Herculanf
(zo'n 300 kilometer ten westen van Boekarest) een inzameling
gehouden voor de bouw van een kerk.
De Roemeense autoriteiten beschuldigden de jezuiet er van dal "W" I
hij het geld had gestolen en dwongen hem ondanks ontlas*-^
tende getuigenissen van ongeveer dertig mensen het terug
te geven.
n£7~
Alle monturen model '80 50% korting waaronder
Rodenstock, Metzier, Christian Dior enz.
Tijdens de opruiming natuurlijk ook gratis oogmeting,
levering op ziekenfondsrecept en reserveren is mogelijk.
Leiden, Haarlemmerstraat 12, tel. 149866.
Geld ligt op straat.
Als u het daar tenminste neerlegt. U kunt het
ook zelf in uw zak steken.
Wilt u wat kwijt? Plaats dan een kleine
advertentie in de Leidse Courant. Het kost bijna
niets. Ook als u wat voordelig op de
kop wilt tikken is een rubrieks
advertentie de aangewezen weg. U
bereikt 23.000 lezers, waaronder
allicht iemand die heeft wat u zoekt.
Het wordt u gemakkelijk gemaakt.
Plaats uw tekst in onderstaande vakjes
(één letter of letterteken per vakje) en in een
oogopslag kunt u in de laatste kolom zien wat de
advertentie gaat kosten.Prijzen zijn excl.4% btw
Extra meevallertje!
Als u de advertentie op drie achtereenvolgende
dagen laat plaatsen, hoeft u maar
voor 2 X te betalen. Bij 6 achtereen
volgende dagen worden slechts 3
plaatsingen in rekening gebracht.
NB. U kunt ons ook bellen»
Ons nummer 071-122244
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
4,20
4,20
5,25
6,30
7,35
8,40
9,45
10,50
11,55
12,60
13,65
14,70
15,75
16,80
17,85
Deze advertentie
De rekening sturen r
Naam
-Woonplaats-
-Telefoon-
Postcode
brieven onder nummer 3,10extra) worden afgehaald brieven moeten worden doorgezonden
bewijsnummer toezenden 2,60 extra) (aankruisen waf van toepassing is)
Stuur deze bon in open envelop, zonder postzegel naar:
Leidse Courant, Antwoordnr. 349, 2300 VB Leiden.
PEKING/TAIPEH/DEN
HAAG In januari 1978,
toen de Verenigde Staten de
erkenning van Taiwan als
zelfstandige staat introk
ken, leefde er in de Volksre
publiek China de verwach
ting dat het eiland binnen
een paar jaar als een „rijpe,
kapitalistische appel in de
communistische moeder
schoot" zou vallen. Peking
dacht dat Taiwan, als het
volledig geïsoleerd zou ra
ken, er uiteindelijk wel in
zou berusten, dat het for
meel, maar met volledige in
terne autonomie, aan de
Volksrepubliek zou worden
toegevoegd. Voor China zou
dit het voordeel hebben dat
zij normale handelsbetrek
kingen kon beginnen met
het economisch zo sterke ei
land en eventueel zelfs Tai
wanese managers ertoe zou
kunnen verleiden te komen
helpen bij de opbouw van
het vasteland.
Bij dit vooruitzicht sloeg het
Kwomintang-regime de schrik
om het hart. De regering in
Taipeh voelde niets voor inlij
ving bij de Volksrepubliek,
omdat dit naar haar mening
toch vroeg of laat zou leiden
tot onderworpenheid aan de
communistische heersers in
Peking. Koortsachtig begon
men zich te beraden op tegen
maatregelen. Het was in dit
klimaat dat de ster van Frede
rick Chien kon gaan rijzen.
Deze 45-jarige onder-minister
van buitenlandse zaken, opge
leid aan de Amerikaanse Yale-
universiteit, pleitte ervoor de
banden met zoveel mogelijk
andere Westerse landen te
verstevigen en het land daar
door minder afhankelijk te
maken van de „grillen" van
de VS. Daartoe zou Taiwan ge
bruik moeten maken van al
bestaande officieuze relaties op
cultureel en vooral op econo
misch gebied.
Studie
Chien, die inmiddels is opge
klommen tot secretaris-gene
raal van de Kwomintang, had
naar verluidt ook al voor ogen
hoe vastgesteld zou moeten
worden welke landen het
meest vatbaar waren. Hij gaf
opdracht te bestuderen hoe de
economische situatie was in de
verschillende Westeuropese
landen en hoe de regeringen
daar aankeken tegen de
Volksrepubliek. De studieclub
kwam uiteindelijk tot de con
clusie dat Nederland en
Frankrijk het meest geschikt
waren voor een toenaderings
poging. Groot-Brittannië viel
naar men zegt af, omdat het
met zijn kroonkolonie Hong
kong te veel afhankelijk is van
de goodwill van de Volksrepu
bliek, en West-Duitsland, om
dat het als enige op vrij grote
schaal handel drijft met China.
Het offensief in de richting
van Parijs is al ingeleid, door
de bestelling van drie Airbus-
vliegtuigen ten behoeve van
China Airlines.
Wat Nederland betreft consta
teerde Taipeh een bijna wan
hopige positie in de zware
scheepsbouw. Dat zou de man
nen van Chien op de gedachte
hebben gebracht twee vliegen
in één klap te kunnen slaan.
Want sinds de VS de relaties
met Peking belangrijker wa
ren gaan vinden dan die met
Taipeh, was het voor het ei
land vrijwel onmogelijk ge
worden geavanceerde wapens
te kopen. Zo weigerden de
Amerikanen pertinent moder
ne onderzeeërs te leveren, die
Taiwan nodig meent te hebben
voor beheersing van de zeè-
straat, die het scheidt van het
vasteland. Wellicht zouden de
Nederlanders er in hun om
standigheden (behoud werkge
legenheid) wel toe te verleiden
zijn de oorlogsschepen te bou-
Muziek
Uit de feiten valt te reconstru
eren dat Frederick Chien de
zaak van twee kanten besloot
te benaderen. Het was in no
vember 1979 dat Rijn-Schelde-
Verolme werd benaderd, aan
vankelijk alleen met de mede
deling dat er wellicht opdrach
ten waren voor elektricteits-
centrales en voor hulpsyste
men voor nucleaire installa
ties. Maar toen directeur Veld
hoen in Taipeh aankwam,
kreeg hij te horen dat er nog
wel meer te vergeven was, on
der andere orders voor mari
neschepen. Een paar maanden
later belandde het tweede-ka
merlid Ploeg in Taiwan. Deze
VVD'er werd te verstaan ge
geven dat het eiland grote be
hoefte had aan onderzeeërs en
of hij met zijn connecties er
niet voor zou kunnen zorgen
dat de Nederlandse regering
toestemde in een levering
daarvan door RSV. „Als die
order inderdaad doorgaat, is
dat mede te danken aan mijn
inspanningen," aldus Ploeg.
Zo bereikte Chien dat de Ne
derlandse regering van ver
scheidene kanten onder vuur
werd genomen. De president-
directeur van RSV, A. Stikker,
ging op bezoek bij minister
Van Aardenne (economische
zaken) en vroeg of zijn con
cern toestemming zou kunnen
krijgen voor export van de on
derzeeërs. EZ-kringen zeggen
dat het Stikker weinig moeite
kostte de minister voor zijn
plan te winnen. Deze was zich
er zeer goed van bewust dat de
staat inmiddels negenhonderd
miljoen had gestoken in het
overeind houden van RSV.
Een order ter waarde van een
miljard en bovendien contant
te voldoen, klonk hem als mu
ziek in de oren. Stikker kreeg
de verzekering dat er alles aan
gedaan zou worden hem te
helpen. Van Aardenne kon dat
des te gemakkelijker zeggen,
omdat hij van zijn partijgenoot
Ploeg had begrepen dat ook de
VVD-fractie veel waarde
hechtte aan het doorgaan van
de order.
„Stuitend"
Inmiddels wist een andere
partijgenoot, minister Van der
Klaauw nog van niets, hoewel
hij als bewaker van het bui
tenlands beleid advies zou
moeten uitbrengen over de
door Van Aardenne te verle
nen vergunning. De
van EZ, die wel kon
den dat zijn collega nu niet be
paald in gejuich zou uitbar
sten, achtte het verstandiger
dat RSV nog een tijdje in alle
stilte vorderingen zou kunnen
maken in de onderhandelin
gen met Taiwan.
Pas toen de reis naar China In
het verschiet kwam, die hij sa
men met premier Van Agt zou
gaan maken, werd Van der
Klaauw ingelicht, evenals de
andere ministers. In Peking
informeerde de BZ-minister
bij zijn ambtgenoot Huang Hua
hoe de Volksrepubliek aan
keek tegen relaties van Wes
terse landen met Taiwan. Te
gen normaal handelsverkeer
bleek geen bezwaar te bestaan,
maar wel tegen alles wat de
status van Taiwan zou kunnen
verhogen, zoals de levering
van oorlogstuig. „Ik had deze
informatie nodig om ze in te
kunnen brengen in het kabi
netsberaad", aldus Van der
Klaauw een week geleden.
Hij ontkende overigens catego
risch dat hij met Huang Hua
over duikboten had gesproken.
Premier Van Agt had dat twee
dagen daarvoor gezegd, in een
poging het verwijt van de
hand te wijzen dat hij er zeer
onverstandig aan had gedaan
in Peking zijn mond te hou
den. China maakte van deze
uitspraak handig gebruik door
de minister-president te be
tichten van een „stuitende"
leugen. Volgens Peking pro
beerde Van Agt zo de indruk
te wekken dat de Chinese re
gering mild gereageerd zou
hebben op de mogelijkheid
van levering van oorlogssche
pen aan Taiwan.
Dreigementen
Hoe het ook zij, de reactie van
de Chinezen loog er niet om.
Vooral toen het kabinet de
weerstand van Van der
Klaauw, die onder verwijzing
naar het Nederlandse China-
beleid van de laatste acht jaar
even met aftreden dreigde,
had gebroken en ook de Twee
de Kamer akkoord was gegaan
met levering, begonnen zij pas
goed. Ambassadeur Kneppel-
hout werd in Peking op het
matje geroepen en kreeg te ho
ren dat de diplomatieke be
trekkingen zouden worden te
ruggebracht tot het laagste ni
veau, dat van tijdelijk zaakge
lastigden. Ook zouden de ge
volgen voor het Nederlandse
bedrijfsleven niet mals zijn. De
druk werd zo ver opgevoerd
dat het kabinet-Van Agt er
niet aan ontkwam zich ten
tweede male over de zaak te
buigen. Maar ook nu werd het
advies van Van der Klaauw in
de wind geslagen. „Voor her
roeping zijn zeer zwaarwegen
de redenen nodig. Wij vonden
de redenen niet zwaarwegend
genoeg," aldus Van Agt.
Inmiddels gaat de pressie van
de Volksrepubliek nog steeds
door, ook via de partners in de
EEG. De Kamer praat deze
week 'weer over de duikbo
ten en ook de Chinezen weten
heel goed dat er in de CDA-
fractie maar een paar man
hoeven te gaan schuiven en er
is een meerderheid tegen leve
ring. Vandaar ook dat de Chi
nese ambassade fractieleider
Lubbers voortdurend in ge
sprekken op de hoogte stelt
van de jongste ontwikkelin
gen. Zo is het geleidelijk tot de
meesten in politiek Den Haag
doorgedrongen dat het de
Volksrepubliek bittere ernst is.
Voor minister Van der
Klaauw is dat laatste geen ver
rassing. „Ze moeten wel, an
ders is wat Taiwan betreft het
hek van de dam". Hij bedoelde
daarmee dat als China zich
niet fel verweert, ook andere
Westerse landen Taiwan wel
eens met andere ogen zouden
kunnen gaan bekijken, met
name de Verenigde Staten on
der president Reagan.
Deng Xiaoping
Volgens China-kenners komt
daar nog bij dat de vice-partij-
voorzitter Deng Xiaoping zelf
dreigt af te gaan. Hij was de
drijvend kracht achter de nor
malisering van de betrekkin
gen met de VS en de versoepe
ling van de houding tegenover
Taiwan, in de verwachting dat
dit het in de aanhef beschre
ven resultaat zou opleveren.
Nu het eiland steeds verder
buiten het bereik van het vas
teland lijkt te komen en de VS
de goede relaties met China
niet zo belangrijk meer schijnt
te vinden, zou Deng niet an
ders kunnen dan Nederland
hard aan te pakken. Temeer
omdat Taiwan geen gelegen
heid voorbij laat gaan om zijn
succes van de daken te
schreeuwen.
Vanuit die redenering kan ons
land ervan verzekerd zijn dat
het eventueel van China nog
heel wat te verduren krijgt.
En als doorgaat wat de heer
Stikker in Taipeh op de televi
sie heeft gezegd, namelijk dat
ook de bemanningen van de
onderzeeërs in Nederland zul
len worden opgeleid, lijdt het
geen twijfel dat de Volksrepu
bliek alle betrekkingen met
Nederland verbreekt. „Voor
het eerst hebben wij ruzie met
een kwart van de wereldbe
volking," zo merkte iemand
van het ministerie van buiten
landse zaken één dezer dagen
cynisch op.
RIK IN T HOUT
)ORR
l kort
fgelse
,n de
(orgel
m de
elde a
emen
■atie
Jkende
komn
tW(
jlS
m
el
Ide ti
brac
ning.
po
lefl
ich
rtigë
(ad k
order
fenties
Intaki
fel afv
(vend
