Vietnamstrijder Garwood:
verrader of slachtoffer
3
YS hervatten militaire
hulp aan El Salvador
Spanning over
lot van
dr. d'Urso naar
hoogtepunt
MENINGEN OVER PROCES VERDEELD
3«lonferentie
Namibië
Jjiislukt
1<
Uit ijs gered
aig woedend tijdens hoorzitting over rol in Watergatezaak
Kans op herverdeling
van taken
Europese Commissie
ITENLAND
LEIDSE COURAv
WOENSDAG 14 JANUARI 1981 PAGINA 11
SHINGTON In een van de wei-
hotels in Hanoi die open zijn voor
enlanders zit een Finse econoom
de Wereldbank aan de bar. Achter
duikt in het halfduister een fi-
op. Deze drukt de Fin een papier-
n de hand. Op het papiertje staat
ben een Amerikaan in Vietnam,
u geïnteresseerd?". De Fin vraagt
re identificatie en het figuur in
duister zegt, dat hij Robert Gar-
d is. Het is 1 februari 1979. Een
weken later is hij terug in de Ver-
de Staten. Vijftien jaar daarvoor
hij zijn vaderland verlaten, be-
iming Vietnam.
zood wachtte geen hel-
relkom in de Verenigde
Hij staat voor een
sraad in Noord Carolina
ht wegens desertie en
aad. Indien bewezen:
voor levenslange ge-
enissstraf. Is Garwood
'errader zoals de militai-
inklager tracht te bewij-
Of is hij een mentaal
Ibraakt slachtoffer van
orlog, die de Amerika-
nog steeds grote frustra-.
jezorgt, zoals de verdedi-
wil aantonen? Triest is
erhaal van de nu 34-ja-
oud-marinier in ieder
wel. En de uitslag lijkt
'4e eerste weken van het
schijnlijk zeer langduri-
>roces nog onvoorspel-
iy Garwood werd in
1946 geboren in
nsburg (Indiana). Toen
ier jaar was verliet zijn
1
bi,
moeder het huis. Hij werd
opgevoed door een strenge
en stugge vader en een zie-
kelijk-religieuze grootmoe
der. Hoe ouder Bobby werd,
hoe frequenter de ruzies
werden met zijn vader. Hij
liep verschillende malen weg
en belandde tenslotte in een
tehuis voor moeilijk opvoed
bare kinderen. Daar werd hij
gerecruteerd door hef corps
mariniers en slaagde er in de
zware training te volbren
gen.
In Japan op de laatste etappe
naar het slagveld raakte hij
driemaal aan het hoofd ge
wond en tenslotte reed hij
een legertruc aan diggelen.
Het gevolg was dat zijn com
pagnie zonder hem naar
Vietnam vertrok. Garwood
arriveerde later, in juli 1964,
in Vietnam. Hij werd inge
deeld bij een transporteen
heid in Da Nang. Zijn oude
compagnie bleek niet veraf
gelegen en de meeste vrije
tijd bracht hij dan ook bij
zijn oude makkers door. Hoe
wel zelf piet in de voorste li
nies zag hij de verschrikkin
gen van de oorlog nabij. Hij
was diep geschokt door de
aanblik van een vrachtwa
gen vol dode Amerikanen en
door het bericht, dat een jon
gen uit zijn geboortestreek
bij de geveehten pip het le
ven was gekomen. Tqch leek
zijn Viethanvtijd zieh in be
trekkelijke rust te voltrek
ken.
Op 28 september 1965 vlak
voor dat zijn Vietnam-tijd
erop zat kreeg hij opdracht
een officier die spoedverlof
had gekregen op te halen.
Garwood raakte de weg
kwijt. Toen het al schemerig
begon te worden werd hij
plotseling omringd door een
groep Vietnamezen. Hij dook
onder zijn jeep, probeerde
zich in doodsangst onder het
zand te begraven en zou vol
gens zijn eigen verklaring
gebeden hebben dat ze hem
zouden doden. Garwood die*
een schotwond in de rechter
arm had opgelopen, werd ge
vangen genomen. Hij werd
op zijn ondergoed na ont
kleed, stevig gebonden en
meegenomen op een lange
trip door de jungle. Na zes
dagen ondernam hij zijn eer
ste vluchtpoging. Hij wist on
gezien weg te sluipen, be
reikte een rivier en zwom
stroomafwaarts.
Tegen de avond liep hij recht
in de armen van een Viet-
kongeenheid. Opnieuw werd
hij meegenomen op een lan
ge tocht door de jungle. In
dorpjes mochten de bewo
ners op hem spugen of hem
met stokken bewerken. Hij
werd betiteld als oorlogsmis
dadiger en hem werd bevo
len bekentenissen te onder
tekenen. Als hij weigerde,
werd hij in een bamboekooi
opgehangen. Na een t\veede
ontsnappingspoging werd hij
in een gat in de grond ge
gooid. De bewakers gebruik
ten het gat om te urineren.
Na vier maanden kwam
Garwood in een junglekamp,
waar ook andere Ameri
kaanse krijgsgevangenen
waren ondergebracht.
Een aantal oud-krijgsgevan
genen, waarvan de laatsten
in 1973 tijdens „operatie
thuiskomst" naar de Vere
nigde Staten terugkeerden,
hebben verklaard, dat Gar
wood in mei 1967 zijn vrij
heid herkreeg. Dat zou zelfs
gepaard zijn gegaan met eni
ge plechtigheid. Volgens die
zelfde verklaringen zou Gar
wood daarna meermalen ge
zien zijn in Vietkongkleding,
hij zou de Vietpatpezen naar
Nguyen Chin Bap hebben
aangepornen. b'j zpu krijgs
gevangenen hebbpn verra
den en aan uitzendingen
hebben meegewerkt, waarin
Amerikaanse sojdaten aan
het front werden overge
haald de wapens heer te leg
gen en over te lopen.
Volgens de tpt nu toe ^eer-
schaarse verklaringen Van
Garwood zelf is hij al die tijd
gevangene gebleven. In julj
1970 werd hij door de Viet-
kong meegenomen naar
Noord-Vietnam. Eind januari
1979 zou Garwood tijdens de
festiviteiten rond de herden
king van het TET-offensief
erin geslaagd zijn het werk
kamp, waar hij verbleef, te
ontvluchten. Kort daarna
dook hij op achter de rug
van de Finse econoom in een
hotel in Hanoi.
1EVE De conferentie over Namibië
officieel vandaag eindigt, is mislukt,
ravond kwam er in feite een einde
le besprekingen toen de door Zuid-A-
geleide delegatie verklaarde dat het
te vroeg is om een datum vast te stel-
voor de uitvoering van het VN-plan
Namibië. Een woordvoerder van de
bevrijdingsorganisatie SWAPO,
,1 veertien jaar een guerrilla voert te-
Zuidafrikaanse troepen in Namibië,
zich hierop onmiddellijk uit voor
•ijeenroepen van een spoedzitting van
Veiligheidsraad over het afkondigen
sancties tegen Zuid-Afrika.
VN-plan voor Namibië voorziet onder,
in een staakt-het-vuren en het houden
algemene verkiezingen onder toezicht
de VN.
Mudge, de leider van de grootste inter
ior Zuid-Afrika gesteunde partij, de De-
•atische Turnhalle Conferentie, had eer-
,p de dag verklaard dat het „absoluut on-
jljjk" leek in Geneve een bestand te te
ar Mudge beschuldigde de VN van par-
jheid. Hij wil dat de VN niet alleen de
APO maar ook de partij van Mudge er-
In vertrouwelijke gesprekken heeft
Ige echter te kennen gegeven dat de wer-
jke reden dat hij voor dit jaar geen ver
ingen wenst, gelegen is in het feit dat hij
is dat zijn partij het dan zal verliezen
de SWAPO.
>Qpëlisch minister
n worden vervolgd
UZALEM Met 63 tegen 33 stemmen
onthoudingen is het Israëlische parle-
t akkoord gegaan met opheffing van
inschendbaarheid van de minister voor
sdienstzaken, Aharon Aboe-Hatzeira.
ninister is een van de leiders van de Na-
ale Religieuze Partij, die deel uitmaakt
de huidige coalitieregering. Door de op
ing van de onschendbaarheid is de weg
voor een proces tegen Aboe-Hatzeira,
beschuldigd is van het aannemen van
penningen.
Een poging haar hond van het ijs op een meertje in
haar woonplaats te redden, werd Charlene Taren
uit de stad Fort Collin in de Amerikaanse staat Co
lorado bijna fataal. De hond had zich losgerukt,
was het ijs opgelopen en was er doorheen gezakt.
Op het moment dat de hond kans zag op eigen
kracht op de kant te klauteren, zakte Charlene, die
het ijs was opgelopen, er doorheen. Zij zag geen
kans zonder hulp uit het ijs te komen en de brand
weer moest er uiteindelijk aan te pas komen.
IIINGTON Generaal
kander Haig, die door komend
lident Reagan is aangewezen
inister van Buitenlandse Za-
is gisteren woedend uitgeval-
laar een democratisch senator,
em ondervroeg over zijn rol
Watergateaffaire als stafchef
het Witte Huis en veiligheid-
iseur onder Nixon.
Toen senator Paul Sarbanes voor on
geveer de twintigste keer vroeg om
een waardeoordeel van Haig over
zijn gedrag in het Witte Huis in de ja
ren 1973 en 1974 zei deze: „Ik heb
daar al herhaaldelijk op geant
woord". Met een nauwelijks ingehou
den woede voegde hij eraan toe: „Ik
ben verrast dat u steeds weer dezelf
de vragen stelt, wat wilt u eigenlijk?
Niemand heeft het monopolie van de
deugd, zelfs een senator niet".
Haig verklaarde tegenover een ijzig
stil gehoor nog dat hij tijdens de Wa
tergateaffaire heeft geprobeerd de
grondwet te handhaven. Haig wei
gerde in antwoord op vragen van an
dere senatoren hardnekkig een „mea
culpa" uit te spreken over zijn rol als
stafchef van het Witte Huis aan het
eind van de periode Nixon. Overi
gens zal de goedkeuring van Haigs
benoeming volgens waarnemers geen
problemen geven.
Tijdens een vergadering van de com
missie die moet besluiten over de be
noeming van William Casey tot
hoofd van de CIA stelde deze dat de
Amerikaanse Inlichtingendienst
(CIA) beter en efficiënter georgani
seerd moet worden.
In een tijd van groeiende militaire
kwetsbaarheid is een effectief inlich
tingenapparaat veel belangrijker dan
•een aantal jaren terug, toen de Vere
nigde Staten een duidelijke militaire
superioriteit hadden", aldus Casey.
Hij zei de pogingen van Congresleden
te steunen, di£ beogen de identiteit
van CIA-medewerkers uit de pers te
houden via een wettelijk verbod om
hun namen te noemen.
Bewogen beroep van dochter
(Van onze correspondent Piet Tummers)
ROME Terwijl op steeds vinniger toon werd gediscus
sieerd over de vraag, of toegegeven moet worden aan de eis
van de Rpde Brigade aan de pers om haar communique's
integraal te publiceren, was gisteravond nog niets bekend
over het lot van de in gijzeling gehouden dr. Giovanni d'Ur
so. Hoewel het ultimatum van de Rode Brigade aan de Ita
liaanse pers al meer dan een etmaal verstreken was, deed
mevrouw Franca d'Urso alsnog een bewogen beroep op de
ontvoerders om de „executie" nog 48 uur uit te stellen.
Het Romeinse dagblad „II Messagero" heeft zich op grond van
een beslqit van zijn redacteuren alsnog bereid verklaard, de ge
schriften van de Rode Brigade te publiceren, maar pas als dr.
d'Urso is vrijgelaten. De overige dagbladen blijven bij hun wei
gering.
In welke gemoedstoestand de familie verkeert werd duidelijk,
toen de oudste dochter van dr. d'Urso, de 19-jarige Lorena d'Ur
so, namens haar moeder voor de televisie een hartstochtelijk be
roep deed op de Rode Brigade om het leven van haar vader te
sparen. Zij deed dat in het kader van de zendtijd voor politieke
partijen en wel in de tijd van de Radicale Partij. Deze partij
heeft steeds aangedrongen op toegeven aan de eisen van de
Rode Brigade. De Rode Brigade gebruikte nog een ander middel
om aan hun eis kracht bij te zetten. Het socialistische partijblad
„Avanti" ontving een door dr. d'Urso geschreven brief, waarin
de hoofdredacteur onder andere het volgende verzoek werd ge
daan: „Omhels mijn echtgenote en kinderen als ik ben doodge
schoten." Welk een geestelijke druk de terroristen op hun gijze
laar voor het schrijven van deze brief hebben uitgeoefend, laat
zich slechts vermoeden.
ISRAELJSCHE ARBEIDERSPARTIJ:
Zelfbestuur voor Palestijnen
JERUZALEM Abba Eban, Israëls schaduwminister van
buitenlandse zaken, heeft gisteren gezegd dat wanneer zijn
Arbeiderspartij aan de macht zou komen, deze een begin
zou maken met het geven van zelfbestuur aan de in het be
zette gedeelte van Jordanië wonende Palestijnen, en zelfs
nog voordat daarover een akkoord is bereikt.
Eban zei cjal op een persconferentie waarin hij mededelingen
deed over een te volgen buitenlands beleid als de regering-Begin
valt, een beleid dat minder verstard en meer aanvaardbaar is
voor de wereldopinie dan het huidige.
NA REIS DOOR AFGHANISTAN
Labourleden willen Britse
erkenning regime in
Kaboel
LONDEN Drie Britse La-
bourafgevaardigden hebben
na hun terugkeer uit Afgha
nistan de regering in Lon
den opgeroepen het regime
in Kaboel diplomatiek te er
kennen. Ze maakten dit be
kend tijdens een persconfe
rentie in Londen over hun
in Groot-Brittannië fel om
streden reis op uitnodiging
van de machthebbers in Af
ghanistan. De regering van
president Babrak Karmal
zou naar de mening van de
Labourleden de controle
over geheel Afghanistan uit
voeren.
De Labourpolitici vertelden
dat ze geen bewijs van Russi
sche controle hadden kunnen
vaststellen, op welke plaatsen
ze tijdens hun meerdaagse reis
ook geweest waren. Overigens
slemden niet op alle punten de
reisindrukken overeen. Een
van de drie, Ronald Brown,
verklaarde uitdrukkelijk het
doel van het door de Russen
gesteunde bewind in Kaboel te
ondersteunen: ,.Ik wil het zeer
duidelijk stellen. Ik steun de
regering van Kaboel. Ik ben
een socialist". Premier Marga
ret Thatcher van Engeland
heeft het bezoek van de drie
parlementsleden betreurd. De
Engelse premier meent dat dit
vijfdaagse bezoek steun bete
kent voor het door de Sovjet-
Unie gesteunde Afghaanse be
wind.
rikaanse top tegen
fie Libië-Tsjaad
IE Een aantal staats-
Jfden en vertegenwoordi-
j van Afrikaanse landen
Jsteren bijeengekomen in
pe, de hoofdstad van de
afrikaanse staat Togo,
[vast te stellen hoe het
linent moet reageren op
plannen van Libië samen
nelten met het buurland
a
Afrikaanse landen heb-
zich al sterk negatief uit
ten over de fusie. Zij vin
dat de man die vorige
id met behulp van Libië
iverwinnaar uit de dertien
oude burgeroorlog in
id naar voren is gekomen,
ikouni Oueiddi, slechts een
rgangsregering mag vor-
om nationale verkiezin-
:e organiseren.
Igyptische president Sadat
Frankrijk, de voormalige
isator van Tsjaad, een
houding verweten. Sadat
ërder dat deze zesde Libi-
poging om een fusie met
ntieianc*er ^anc* aan te 2aan.te"
j..|end is voor de droom van
,eKW bdaffy een wereldrijk op te
wen. Khadaffy omschreef
's een gestoorde man.
Na overlijden landbouwcommissaris Gundelach
-v w) -
STRAATSBURG De Eu
ropese Commissie zal nog
deze week een van haar le
den tijdelijk belasten met de
verantwoordelijkheid voor
het Europese landbouwbe
leid, de taak van de maan
dagavond overleden Deense
landbouwcommissaris Finn
Olav Gundelach. In elk ge
val zal Denemarken een
nieuwe cominissaris moeten
voordragen. In Straatsburg
wees men er gisteren op, dat
deze niet automatisch het
landbouwbeleid hoeft te er
ven. Afhankelijk van de
door Denemarken voorge
dragen persoon zal bekeken
worden, of een herschikking
van de portefeuilles noodza
kelijk is.
In het geval de kandidaat geen
landbouwspecialist is, is de
kans niet denkbeeldig dat de
Nederlandse Eurocommissaris
mr. Frans Andriessen (concur
rentiebeleid en relaties met
het Europees Parlement) de
landbouwportefeuille krijgt
toegewezen. Zeker lijkt wel
dat de Italiaan Natali, die zich
als tijdelijk plaatsvervanger
heeft aangeboden, in verband
met het vereiste politieke
evenwicht in de EG de land-
bou.wpost niet definiteif ver
krijgt.
Het overlijden van Gundelach
stelt de EG voor grote proble
men. Hij was de centrale fi
guur bij pogingen het in de
EG-historie gegroeide subsi
die- en prijsgarantiebeleid
voor de landbouw om te bui
gen. De landbouwuitgaven
maken inmiddels ruim 70 pro
cent uit van de totale EG-be-
Olav Gundelach
groting. Ook in zijn visserijbe
leid door middel van vangst
quoteringen had Gundelach te
kampen met onwillige lidsta
ten die hun exclusieve viszo-
nes eenzijdig uitbreidden. Het
is nu aan zijn opvolger om
voor deze essentiële proble
men binnen de EG oplossin
gen te vinden.
VOOR STRIJD TEGEN „MARXISTISCH VERZET"
WASHINGTON SAN SALVADOR
De Verenigde Staten gaan de mili
taire hulp aan El Salvador, die na de
moord op vier Amerikaanse nonnen in
december was opgeschort, hervatten.
Volgens goed ingelichte bronnen in
Washington wordt het besluit hiertoe
later vandaag bekendgemaakt. De her
vatting van de militaire bijstand is in
gegeven, aldus de bron, door het huidi
ge offensief van de verzetstrijders te
gen de junta. Het verzet, dat steun
krijgt uit vrijwel alle lagen van de be
volking, wordt in Washington gezien
als een marxistische opstandige bewe
ging. De militaire hulp van de VS is
tien miljard gulden groot en omvat on
der meer het sturen van helicopters en
adviseurs.
Gisteren is meer helderheid gekomen
over de zware strijd, die het leger en de
verzetstrijders sinds het afgelopen week
einde voeren. Duidelijk werd dat zeker
een provinciehoofdstad, San Francisco
Gotera op 100 kilometer ten oosten van
San Salvador, in handen is van het verzet.
Regeringskringen bevestigden deze be
richten. In alle dertien provincies van het
land wordt ondanks berichten dat „het le
ger alles onder controle heeft" zware
strijd geleverd. Er is echter geen zicht op
te krijgen of verklaringen van het verzet
dat zij meerdere districten en steden heb
ben verovero waar zijn. Voor het bestuur
van deze „bevrijde gebieden" zouden „co
mités voor de verdediging van de op
stand" zijn opgericht. Verder hebben de
gezamenlijke verzetsgroepen een „politie
ke en diplomatieke commissie" in het le
ven geroepen, die een revolutionaire rege
ring moet gaan vormen. In deze commis
sie hebben leden van de afzonderlijke
groeperingen voornamelijk weten
schappers en ex-politici zitting. Guate
mala heeft beschuldigingen van het verzet
als zouden troepen uit dat land aan de
kant van het leger aan de strijd deelne
men, van de hand gewezen.
Grote onduidelijkheid bestaat nog wel
over het antwoord op de vraag, of aan de
oproep tot een algemene staking gehoor is
gegeven. In de hoofdstad San Salvador
zouden velen gewoon aan het werk zijn
gegaan, afgezien van een deel van het
overheidspersoneel en het openbaar ver
voer.
De Zuidafrikaanse journalist Ian Mates,
voor het persbureau United Press Inter
national (UPI) in El Salvador werkzaam,
is gisteren aan maandag toen zijn auto
ontplofte opgelopen verwondingen bezwe
ken
