J
t
Sport van essentieel belang voor
culturele ontwikkeling Cuba"
O
Internationale gebedsweek
voor eenheid nodiger dan ooit
„Te veel ophef over slechts enkele antisemitische incidenten"
kerk
wereld
IDEAAL TEAM VORMEN
VERGT ACHT JAREN
STAD/REGIO
LEIDSE COURANT
ZATERDAG 10 JANUARI 1981 PAGI Q/
Volgende week zondag begint de jaar
lijkse internationale gebedsweek
voor de eenheid der christelijke ker
ken. Dit jaar heeft de gebedsweek van
de Wereldraad van Kerken en het Va
ticaanse secretariaat voor de eenheid
als thema meegekregen: „Een geest,
vele gaven".
Volgens vele oecumenisch gezinde chris
tenen is de gebedsweek nodiger dan ooit.
Het jarenlange spit- en graafwerk .van
honderden theologen en andere deskun
digen in de kerken heft wel meer we
derzijds begrip en toenadering gebracht,
maar geen wezenlijke verandering tus
sen de kerkinstituten. Maar bovendien
wordt het kerkelijke leven door nieuwe
splijting bedreigd. De nieuwe scheidslijn
loopt dwars door alle kerken heen.
Het trefwoord van deze scheidslijn is po
larisatie. de scheiding der geesten in pro
gressief en conservatief, tussen een let
terlijk nemen van de bijbel en de moder
ne benadering van de bijbelse openba
ring. Het gesprek binnen de kerken zelf
is moeilijk geworden, soms zelf onmoge
lijk. Er is vaak meer begrip tussen ge
lijkgezinde christenen van de verschil
lende kerken dan tussen christenen uit
dezelfde kerk.
Elke kerk kent dit probleem der polari
satie, dat in zijn kern terug te voeren is
tot de wijze waarop de huidige omslag in
de cultuur benaderd wordt. De r.k.-Kerk
in Nederland biedt daarvan een spre
kend voorbeeld. Zelfs de bijzondere bi-
schoppensynode van het Nederlandse
episcopaat in januari 1980 in Rome,
waarvan alle. waarvan alle bisschoppen
zeiden dat ze een diepe eenheid hadden
beleefd, heeft tot dusver niets tastbaars
aan eensgezinde aanpak opgeleverd.
Dat deze ontwikkelingen allesbehalve
gunstig zijn voor de oecumene is duide
lijk. Daarbij komt echter, dat de oecume
nische dialoog geleidelijk aan alle „ge
makkelijke problemen" heeft opgelost
en nu aan de wezenlijke vragen toekomt.
En dat kost bloed, zweet en tranen.
Het is dan ook niet zo verwonderlijk, dat
de voorzitter van de Raad van Kerken
in Nederland, prof. dr. H. Berkhof, aan
het slot van de Tweede Kerkenconferen-
tie in Amsterdam eind november op
merkte, dat „velen hebben afgehaakt zo
veel uit moedeloosheid als uit ongeduld".
Men gelooft volgens prof. Berkhof nog
wel in de plaatselijke samenwerking der
kerken, maar landelijk ziet men het niet
meer zitten.
In Nederland vormen vooral de eucha
ristie en het daarmee samenhangende
vraagstuk van het ambt het grote strui
kelblok. Gezamenlijke eucharistie-, res
pectievelijk avondmaalsvieringen vin
den tot dusver alleen in illegaliteit plaats
in sommige basisgroepen. De kerken als
zodanig en met name de r.k.-Kerk wijst
gezamenlijke viering nadrukkelijk af.
Een gezamenlijke viering is bekroning
der eenheid, geen weg ernaar toe, zo is
de redenering.
Een van de aanbevelingen voor de ker-
kenconferentie in Amsterdam was juist
die gezamenljke viering, maar de Raad
van Kerken moest op 2 december mee
delen. dat hij „lot zijn pijnlijke teleurstel
ling dit voorstel niet zonder schade ten
uitvoer kan brengen vanwege funda
mentele bezwaren van de r.k.-Kerk".
Als pleister op de wonde zegt de Raad
van Kerken dan dat hij wil voortgaan
met het zoeken naar een beleid, dat voor
alle kerken aanvaardbaar is.
Dat ook elders in de wereld gas moe*
worden teruggenomen blijkt b.v. uit me
dedelingen van hervormden, lutheranen
en presbyterianen. Op 13 november vo
rig jaar verklaarden theologen van de
Lutherse Wereldbond en de Hervormde
Wereldbond alsmede hun r.k.-gespreks-
partners, dat geen overeenstemming mo-
gelijk was inzake het gemengde huwe
lijk. Het voornaamste beletsel was de
katholieke eis, dat een r.k.-huwelijks-
sluiting voorwaarde is voor erkenning
van de geldigheid. In Schotland werd
het gesprek afgebroken tussen r.k.-theo-
logen en presbyterianen. Hier brak het
gesprek af op de katholieke eis. dat kin
deren uit een gemengd huwelijk altijd
katholiek moeten worden opgevoed. Uit
de mededelingen der gespreksgroepen"
blijkt uiteindelijk, dat steeds twee we
zenlijke kwesties op de achtergrond blij
ven. Het blijkt te gaan om het probleem,
dat men elkaar niet erkent als kerk en
ten tweede het vraagstuk van h'et ambt,
waarvan de oplossing nog lang niet in
zicht is.
Er is meer oecumenische teleurstelling.
Zo heeft de oud-katholieke Brinkhues in
november vorig jaar de paus aange
spoord wat meer haast te maken met de
overeenkomst, die in 1974 tussen t.k.-
Kerk en de oud-katholieken was be
reikt. In die overeenkomst werd uitge
sproken, dat er een vergaande gemeen
schap bestaat in belijdenis en in inzicht
in het overgeleverde katholieke geloof.
Aangedrongen werd in die overeen
komst op een beperkte liturgische ge
meenschap en wederzijdse erkenning
van communie en huwelijk. De oud-kat
holieke kerk erkent niet de pauselijke
onfeilbaarheid. Zij ontstond na de om
streden dogmaverklaring van de pause
lijke onfeilbaarheid door het eerste Vati
caanse Concilie in 1870. De oud-katholie
ke kerk houdt vast aan de katholieke li
turgie en alle sacramenten, maar schafte
het verplichte priestercelibaat af.
Een zaak van zeer lange adem is ook de
dialoog tussen Rome en de Anglikaanse
Kerk. Deze wordt sinds het Tweede Va
ticaanse Concilie gevoerd door de angli-
kaans/rooms-katholieke internationale
commissie. De commissie publiceerde
drie verklaringen, namelijk in 1971 over
de eucharistie, in 1972 over bediening en
wijding en in 1976 over het gezag in de
Kerk. Zelf zei de commissie hierover,
'dat zij over de drie kwesties een grote
mate van overeenstemming had bereikt.
De wereldvergadering van anglikaanse
bisschoppen, de zogenoemde Lambeth
Conference van 1978 zei erover: „De
conferentie ziet in de drie gemeenschap
pelijke verklaringen van deze commissie
een duurzaam resultaat, waarin wij het
geloof van onze Kerk kunnen herken
nen, en hoopt dat zij een basis zullen
vormen voor een wederzijdse qrkenning
van de sacramenten door onze gemeen
schappen, als en wanneer de voltooide
verklaringen zijn goedgekeurd door de
respectievelijke gezagsdragers van onze
gemeenschappen".
De hoop van de Lambeth conference is
tot dusver niet bewaarheid. Noch de an
glikaanse gezagsdragers noch Rome heb
ben de akkoorden bevestigd. Een nieuwe
kink in de kabel blijkt bovendien te zijn,
dat de anglikaanse gemeenschap princi
pieel de vrouw heeft toegelaten tot het
priesterambt en zelfs - onder de nodige
restricties - tot het bisschopsambt. Deze
opening naar de vrouw is door Rome in
alle toonaarden afgewezen.
Een andere dialoog, die in ons land min
der de aandacht trekt. Omdat hier de
katholieken voornamelijk met de chris
tenen der reformatie te maken hebben,
is die tussen Rome en de orthodoxe ker
ken. Ondanks een scheiding van duizend
jaar is tussen r.k.-Kerk en de orthodoxie
een grote mate van overeenstemming
blijven bestaan zowel op het gebied van
de leer als op het terrein van kerkstruc-
Ondanks die grote mate
stemming, welke herhaaldelijk b.v. bij
ontmoetingen tussen paus en patriarch
van beide kanten is bevestigd, wilde
paus Johannes Paulus 2 bij zijn jongste
bezoek aan Turkije in december 1979
toch niet gezamenlijk de communie ont
vangen. De paus handelde hier conse
quent naar zijn opvatting, dat gezamen
lijke eucharistische viering een bekro
ning van de eenheid moet zijn.
Toch is de dialoog Rome-Orthodoxie de
enige, die een termijn kent. Tijdens het
pauselijke bezoek aan Turkije verklaar
den de paus en de orthodoxe patriarch
van Constantinopel, Demetrios 1, te ho
pen, dat de thans begonnen officiële be
sprekingen binnen twintig jaar tot een
heid zullen leiden. Het grootste struikel
blok in die besprekingen is ook hier het
ambt en dat toegespitst op het pausambt
en het pauselijk primaatschap.
Het ligt in de lijn der verwachtingen, dat
de vergrote aandacht van Rome voor het
gesprek met de orthodoxe kerken de ac
tiviteiten ten opzichte van de kerken
van de reformatie wat meer pas op de
plaats zal laten maken Ook al meent
kardinaal Willebrands als hoofd van het
Secretariaat voor de Eenheid in Rome te
kunnen zeggen, dat van de theologis
dialoog met de orthodoxie een guns!
uitwerking verwacht mag worden op
verhouding Rome-reformatie.
Voorzichtiger kan kardinaal Willebrai
het niet uitdrukken, dat de oecumi
tussen.Rome en reformatie nog
lange weg moet gaan. Typerend hiervi
is het antwoord, dat paus Johannes P
lus 2 heeft gegeven op de brief, die
bekende prior Roger Schutz van het p
testantse klooster van Taize nan
30.000 jongeren aan de paus heeft
stuurd. Daarin schreef Roger Schutz,
naar mening van de jongeren de
wording tussen de christelijke kerk
geen uitstel meer verdraagt. Een ven
opschuiven van de verzoening tuss
Rome en reformatie is - aldus Roj
Schutz - voor de jongeren ondenkba
Het antwoord van de paus was vrieni
lijk, maar terughouden. Op 1 januari
wees hij op het grote struikelblok, nan
lijk de betekenis van het petrusam
d.w.z. de positie van de paus,
eenheid.
De bekende evangelisch-lutherse dor
Nauwel
wijzen c
rechtsor
f Heinrich Albertz uit West-Duitsla richting
zei hij, dat noch de leer over avondm,
respectievelijk eucharistie noch de plai
van Maria in de kerk doorslaggevend
.-voor de eenwording der kerken. Doi
slaggevend is het pausschap
Visser I
misschii
aan te 1
verdere
opvatting daarover. Albertz is dan o peilen c
sceptisch ten aanzien van de officia het geb
dialoog. De oecumenische belemmeri scherts
gen moeten door initiatieven op plaatq geleden
lijk niveau overwonnen worden, ala Dat wa:
Albertz, die hier impliciet pleitte v« toen Jo
oecumene in de illegaliteit. Of zoals vJ Katwijk
theologen tegenwoordig zeggen: werb wilde sl
lijke verandering en vernieuwing ma zich toe
ten vanuit de basis opgroeien. Hoe i hofleve
kansen hiervoor óp plaatselijk nivel een On
liggen kan iedereen voor zichzelf beoq via het
delen. gepreze
die t
vertelle
ging. w
Werkelijk antisemitische incidenten
zijn in Nederland op de vingers van een
hand te tellen. Doordat Stiba (Stichting
Bestrijding Antisemitisme), Cidi en
Rabbijn Awraham Soetendorp voortdu
rend over dezelfde incidenten spreken
en er zo een ophef van maken, gaan jo
den in Nederland zich onveilig voelen.
Hierdoor ontstaat het risico dat men jo
den, mocht er onverhoopt werkelijk an
tisemitisme komen, de gevaren n\et
meer laat zien. Dit schrijft het „Nieuw
Israëlitisch Weekblad" (NIW) deze
week in een hoofdredaktioneel commen
taar. Het blad stelt voor in samenwer
king met de groepen, die werkelijk van
discriminatie te lijden hebben, de intole
rantie te bestrijden.
In Nederland zou met reden over jodenhaat
gesproken kunnen worden als de conferen-
i Fons Jansen niet katholieken i
joden tot onderwerp zouden hebben. Als de
moppen over joden even gruwelijk zouden
zijn als die over invaliden. Als de grappen
over joden even wijdverbreid zouden zijn
als de Belgenmoppen. Als de weigering de
Surinamers toe te laten in café's en disco's
joden zouden treffen. Als in plaats van Tur
ken en Marokkanen joden niet als buren
zouden worden geaccepteerd. Dat alles is
geenszins het geval, aldus het NIW.
Men valt over een jodenmop door scholie
ren verteld. Men struikelt over uitlatingen
van een dominee die de aversie tegen de jo
den met de paplepel is ingegoten. Men stoot
zich aan runetekens in Breda in de naam
Israël gebruikt, terwijl ze in het gehele land
in de naam Beatrix zijn te lezen. En over de
KLM, die weliswaar zonder bezwaar van
Israël naar Tel Aviv vliegt, maar eveneens
Als er in Nederland werkelijk een venijn
antisemitisme zou zijn, dan zouden jode y
het wel uit hun hoofd laten zo in de pub j
citeit te staan (Stiba, Cidi enz.). De beschi y
diging' door joden van antisemitisme kg y
alleen geschieden als het vrijwel afwezig
zo schrijft het NIW.
LEIOEN: H. Leonardus: Zat. 19.00 uur Euch. (jonge-
renk.); Zat. 9.00 uur Euch.; 10.45 uur Hoogmis. O.
uur Euch.; Zon. 9.30 uur Gez. mis; 11.30 uur Euch.
H. Lodewijk: Zat. 10.00. 19.00; Zon. 8.30, 10.00 uur
Lat. Hoogmis; 11.30 uur Ned. gez. mis; 18.00, 19.00
19.00; Zon 9.00. 10.30 uur Hoogmis. 12.00 uur. O.
L. Vr. Onbevl. Ontv.: Zat. 19.00; Zon. 9.30, 10.45
t zang. De Heilige Geest: Zat. 19.00; Zon. 10.00
Boskoop: Zat. 17.30 uur in De Stek met gem. I
Zat. 19.00; Zon. 10.30 uur Hoog-
ardam: Zon. 9.00 uur Hoogmis; 12.00 l
Pius: Zat. 19.00: Zon. 9.00,
Hazerswoude-Dorp: Zat. 19.00 uur met orgel; Zon.
9.30 uur Hoogmis; 11.30 uur.
Hazerswoude-Rijndijk: H. Bernardus. Zat. geen vie
ring; Zon. 10.00 uur. Dep. Het Anker: Zat. 19.00
Zon. 8 45. 11.15 uur.
Hoogmade: Zat. 19.30 uur met Combo „De Mens
wording"; Zon. 10.00 uur.
Katwijk a.d. Rijn: Zat. 19.00; Zon. 9.30 uur Hoog
mis; 11.15 uur met zang. Dep. Rijnsburg: Zat. 19.00
uur; Zon. 10.30 uur Hoogmis.
Leiderdorp (H. Menswording): Zat. 19.00; Zon.
1.15 i
Lisse: Agathakerk: Zat. 19.00 Volwassendienst;
Zon. 10.00 uur Hoogmis; 11.30 uur Volwassen-
dienst. Poelpolder: Zat. 19.00 uur Volwassendienst;
Zon. 9.00 en 11.30 uur Volwassendienst. Mariakerk:
Zat. 19.00; Zon. 8.30, 10.00 uur Hoogmis; 11.15
dag van de maand), anders zond. 8.00. 9.30 i
Hoogmis; 17.45 uur.
Nieuwkoop: Zat. 19.00; Zon. 9.00, 10.45 uur.
Zat. 19.00; Zon. 11.00 l
Nieuw-Vennep: Zat. 19.00 uur Avondmis; Zon. 9.30
uur Hoogmis; 11.00 uur Gezinsdienst.
Noorden: Zat. 19.00; Zon. 9.00, 10.30 uur Hoogmis.
Oegstgeest: St. Willibrord: Zat. 19.00 uur Gez. mis;
Zon. 9.00. 11.00 uur Hoogmis. Bonaventura: Zat.
18.45 uur Euch. Ned.; Zon. 9.00 uur Euch. Ned.;
11.00 uur Euch. Latijn.
Oud Ade: Zat. 19.00; Zon. 8.30 uur Hoogmis; 10.00
11.30 c
Roelofarendsveen: Maria Presentatie: Zat. 19.00;
Zon. 9.00 uur Hoogmis; 11.00 uur. H. Petrusban
den: Zat. 19.00; Zon. 9.30 uur Hoogmis; 11.30 uur.
Rijpwetering: Zat. 19.00 Euch.; Zon. 7.00, 9.00 uur
Hoogmis herenkoor; 10.30 Euch.
Sassenheim: Zat. 19.00 uur Euch.; Zon. 9.30 uur
Hoogmis: 11.00 uur Euch.
Stompwijk: Zat. 19.30 uur Euch. met liederen; Zon.
9.30 uur Hoogmis; 11.00 uur Euch.; 18.00 uur.
Voorhout: Zat. 19.00; Zon. 9.00 uur Hoogmis; 10.30
en 11.45 uur.
Voorschoten: St. Laurentius: Zat. 19.00; Zon. 10.00
1.30 uur. Aula N. Hofland: Zon. 11.00 uur R.-K. ^00; Zon. 8.30. 10.00
IVarmond: Zat. 19.00; Zon. 8.30. 10.00 i
Woubrugge: Zat. 19.00; Zon. 10.00 uur.
Zevenhoven: Zat. 19.00; Zon. 9.00 uur Hoq
en Ned. liedere
Zoeterwoude: St. Jan: Zon. 9.30 uur Hooi 1
11.00 uur. Chr. Dienaarkerk: Zat. 19.00 uur 1
zang; Zon. 10.00 uur Hoogmis. 2
DO3ZUK: H. Hartkerk: Zat. 19.00; Zon. 10.fl j
Hillegom: St. Jozef: Zat. 19.00; Zon. 10.00 i
koor): 1_1.30 uur met Kinderkoor. H. Martinus:
gem. koorl
Hervormde Gemeente: Hooglandse kerk: 10.00 u
ds. v.d. Schoot. 11.45 uur Oecum. Studentendien
Marekerk: 10.00 uur ds. Lagerwey. Den Haag. 17.l_
uur ds. Talsma. Den Haag; Maranathakerk: 10.00
uur ds. Van Everdingen; Merenwijk: 9.30 uur ds.
Hortensius. 11.15 idem en past. Van Well; Bethle-
hemkerk. 10.00 uur ds. Steenstra, Opendeurdienst;
Bevrijdingskerk: 9.00 uur ds. Wolthaus (geref.).
10.30 uur ds. Jongeneel; Vredeskerk: 10.00 uur ds.
Eekhof; Eglise Wallone: 10.30 uur pasteur Ribs;
Acad. Ziekenhuis: 10.15 uur ds. Bovenberg; Diaco-
nessenhuis: 1Ü30 uur cand. v.d. Boon; Jeugdkapel
Vredeskerk: 10.30 uur; De Goede Herder 10.30 uur.
Gereformeerde en andere kerken: Zuiderkerk:
10.00 uur ds. Sytsma; Petrakerk: 10.00 uur ds.
franken (gecomb. dienst); Oude Vestkerk: 10.00
uur ds. Hemmes; Maranathakerk: 10.00 uur herv.
pred.; Bevrijdingskerk: 9.00 uur ds. Wolthaus;
Groenhoven: 10.00 uur ds. Veenstra; Jeugdhai
Stam. Nieuwkoop; Geref. Kerk: 10.00 1
TER AAR
Herv. Gem.: 9.30 uur dhr. Christ. Leiden. 18.30 t
dhr. De Haan. Bodegraven; Geref. Kerk: Dienst
9.30 en 18.30 uur.
ABBENES
Herv. Gem.: 9.30 uur Dienst des Woords.
BOSKOOP
Herv. Gem.: Dorpskerk: 10.00 uur ds. Vlasblom.
18.30 uur ds. Stelwagen; De Stek: 9.30 uur ds. Dijk-
Geref. Kerk: 9.30 uur ds. Bolwijn. 17.00 uur ds.
Horst; Chr. Geref. Kerk: 9.30 uur en 17.00 uur ds.
Van Langevelde.
HAZERSWOUDE
Herv. Gem.: 9 30 uur dhr. Goedhart.
Geref. Kerk: 9.30 uur
Warnink. Noordwijk.
Krui
10.0
De Mirt 10.00 1
Merenwijk aula Valkenpad: 9.30
dienst; Maranathakerk: 10.00 uur ds. Kersten. 18.30
uur ds. Den Braber; Baptistengemeente: 10.00 uur
ev. Kits, 18.30 uur ds. Koekkoek; Marthastichting:
Mierennest 10.00 20.00 uur interkerkelijke dienst; Leger des Heils:
10.00 en 19.30 uur samenkomsten; Volle Ev. Ge
meente: 10.00 1
10.00 en 17.00 uur; Geref. Kerk Vr.: 10.00 en 1
10.30 uur ds. Kuipers; Baptistengemeente: 10.00'
uur ds. Bosveld; Evang.-Luth. Kerk: 10.15 uur prof.
Boendermaker. Hilversum; Nieuw Apostolische
Kerk: 9.30 en 16.00 diensten; Evang. Chr. Gemeen
schap: 10.00 dhr. Dikkes; Leger des Heils: 10.00 en
19.30 samenkomsten; Zevende-Dags-Adventisten:
11.00 uur ds. Bouwer; Evang. Centrum Zijlsingel
2 a: 10.00 dhr Zijlstra; Zendingswerk Middern-
groep Jeruel: 18.00 uur samenkomst.
ALPHEN-NOORD (OUDSHOORN-RIDDERVELD)
Herv Geref. diensten: Goede Herder: 10.00 uur ds.
Van Santen. 18.30 uur ds. Verheul: De Bron: 9.00
uur ds. Verheul. 10.30 uur ds. Verheul. 18.30 ds.
Oosthoek: Ashram-Coll.: 9.30 uur ds. Mulder.
ALPHEN-NOORD
Sionskerk: 9.30 en 18.30 uur ds. Ouwendijk; Ouds-
hoornseweg: 10.00 ds. Oort.
BODEGRAVEN
Herv. Gem.. Dorpskerk: 10.00 uur ds. Richter. 18.30
KATWIJK AAN ZEE
Herv. Gem.: Nieuwe Kerk: 10.00 uur ds. Schuur
man. 18.00 uur ds. ArkeraatS; Oude Kerk: 10.00 uur
ds. Vroegindewey. 18.00 uur ds. Driebergen; Ichtus
kerk: 10.00 ds. Visser. 1
Pnielkerk: 9.30 uur ds. Dri
gindewey; School: 10.00 u
jur ds. Vrolijk;
Vredeskerk: diensten 10.00 en 17.00 uur.
Volle Ev. Gem. Rijnland: 9.45 uur ds. Bulthuis; Soe-
fiebeweging: 16.00 eredienst.
KOUDEKERK a/d RIJN
Herv Gem.: 10.00 uur ds. De Jonge. 19.00 uur dhr.
Herv. Gem.: 9.30 uur ds. Schalk.
Geref. Kerk: 9.30 uur ds. Los. 19.00 uur drs. De
Raadt.
LISSE
Herv. Gem.: Dorp: 10.00 en 19.00 uur ds. 't Hooft.
H.A.; Pauluskerk: 10.00 uur ds. De Gelder.
Geref. Kerk: 10.00 uur ds Ferwerda, 19.00 uur ds.
v. Loenen; Chr. Geref. Kerk.: 10.00 en 16.30 uur ds.
Van Dijken; Geref. Gemeente: 10.00 en 16.00 uur
ds. Hakkenberg, woe. 19.30 uur idem, bijbellezing;
Geref. Kerk. Vr. Pr.str.: 10.30 uur ds. De Putter.
16.00 leesdienst; Geref. Kerk Vr. BV Salv.: 9.00 uur
ds. Schuurman. 17.00 uur Dienst des Woords.
Geref. Kerk
Geref. Kerk: 9.30 uur dienst. 14.15
Alphen.
NIEUWVEEN
Herv. Gem.: 9.30 uur ds.
Haitsma.
NIEUW VENNEP
Herv. Gem.: 9.30 en 19.00 uur ds. Goverts.
18.30 uur ds.
Slofslra
OEGSTGEEST
Herv. Gem.: Groenekerkje: dienst 10.00 uur; Pau-
0 uur; -
;ndegee:
10.30 uur; Van Wijckersloot:
dienst 16.30 uur.
GereL Kerk: diensten 10.00 en 19.00 uur; Geref.
Kerk Vr. BV: diensten 8.45 en 16.00 uur; Volle Ev.
Broederschap Gem. Centrum: 16.00 uur samen
komst.
OUDE WETERING
Herv. Gem.: 9.30 uur Dienst des Woords.
Geref. Kerk: 9.30 uur ds. Jaspers Focks, 17.00 uur
uur ds. Van Soest.
Chr. Geref. Kerk: 9.30 uur Dienst des Woords,
14.15 uur ds. Bouw.
RIJNSBURG
Herv. Gem. Grote Kerk: 10.00 uur dienst; Bethel-
kerk: 8.45 en 10.00 uur diensten; Bethelkerk: 47.00
Bosman; V.E. Gem.: 19.00 t
NPB.
VALKENBURG
Herv. Gem.: 10.00 en 18.30 uur ds. Vermeulefi
Geref. Kerk: diensten 9.30 en 18.30 uur.
VOORHOUT
Herv. Gem.: 10.00 uur ds. mevr. Brokerhof.
VOORSCHOTEN
Dorp Herv. Gem.: 10.00 en 19.00 uur
kerk: 10.00 uur ds. Schrijver. Woerden. 18.30 1
ds. De Vreugd.
Geref. Kerk: 10.00 en 18.30 u
NOORDWIJK
Herv. Gem. Oost: 10.00 uur prof. Verdonk. 19.00
uur ds. De Gelder. Lisse. West: Kerk a. Zee: 10.00
uur ds. Achterberg. 17.00 uur ds. Elgersma; Ichtus:
de Rank: prof. Graafland. 17.00 uur ds. Van Eyk,
Gouda.
Geref. Kerk: Hoofdstr.. 10.00 ds. Warnink. 17.00
uur ds. Elgersma; Vinkelaan: 9.30 uur ds. Elgersma.
Baaijen. H.A.; Maranathakerk: 9.30 en 17.00
uur dr. Van Oeveren; Chr. Geref. Kei^k: 9.30 en
17.00 uur ds. De Joode.
SASSENHEIM
Herv. Genr: 9.00 en 10.30 uur ds. v.d. Meer. 19.00
ijken, Lisse Opendeurc
WOUBRUGGE
Herv. Gem.: 9.30 uur drs. Koelewljn. 18.30 uurj
Goedhart.
Geref. Kerk: 9.30 en 18.30 uur dr. v.d. Zwaan.'
ZEVENHOVEN
Herv. Gem.: 9.30 uur ds. Kielder.
Geref. Kerk: 9.30 uur kand. v. Wijngaarden. 1 1
1 9.30 en 18.30 i
TRAINER-COACH VAN WERELDKAMPIOEN DAMESVOLLEYBAL:
APELDOORN Op velerlei
sportief gebied heeft Cuba, voor
al in de tweede helft van de ze
ventiger jaren, een indrukwek
kende reputatie opgebouwd.
Door een magnifieke hardloper
als Alberto Juantorena of een
schier onverslaanbare boksgi-
gant als Teofilo Stevenson wer
den aan de lopende band tot de
verbeelding sprekende prestaties
geleverd. Maar niet alleen de in
dividuele atleten vestigden zo
doende de internationale schijn
werpers op zich, ook in teamver
band werd het prestige van het
Caraibische (ei)land van leider
Fidel Castro allerminst geweld
aangedaan. Integendeel zelfs,
want bijvoorbeeld de honkbal
lers mogen zich al geruime tijd
tot de absolute wereldtop reke
nen. Twee jaar geleden, tijdens
de mondiale kampioenschappen
in de Sovjet Unie, stonden te
Moskou plotseling ook de Cu
baanse volleybaldames op de al
lerhoogste trede van het ereplat-
form.
Eind december vorig jaar verbleef Cuba
voor de eerste maal in Nederland. Tus
sen Kerstmis en Oud en Nieuw wordt
het jaarlijks in Apeldoorn georganiseer
de Dynamotoernooi gehouden. De nijve
re organisatoren wisten voor 1980 de
wereldkampioen te inviteren. Aanvan
kelijk leek de fraai koffiebruin getinte
selectie van hoofdtrainer Eugenio
George Lafita voor een soort schoolreisje
te hebben gekozen. Maar na een verras
sende nederlaag tegen het Tsjechische
Lokomotiva Liberec werd ook Cuba
door het alom heersende enthousiasme
meegetrokken. En als deze meisjes ook
maar enigszins fanatiek worden, is er
meestal weinig meer tegen te doen. wat
de daarop volgende tegenstanders ook
aan den lijve moesten ondervinden. De
Zuidamerikaanse ploeg wandelde ver
volgens als een perfect geoliede machine
over alles en iedereen heen.
Van de ploeg die in Moskou het wereld-
goud veroverde, vertoonden overigens
slechts twee speelsters in Apeldoorn
hun, niet geringe, kunnen. Vooral de ac
ties van Imilsis Tellez Quesada en Lucil-
la Urgelles Savon ontlokten regelmatig
ovaties van de alle drie dagen volslagen
volgepakte tribunes van de sporthal
Mheenpark.
„We werken in Cuba met drie selecties
zodat we uit een breed arsenal van top-
speelsters kunnen kiezen zodra het wer
kelijk serieus begint te worden. Momen
teel zijn twee van de drie groepen naar
het buitenland; wij in Europa, een ande
re groep in Canada. Dit maakt allemaal
nog deel uit van een bewuste overgangs
fase. Cuba streeft naar twee wereldkam
pioenschappen, juli 1981 de jeugd in
Mexico en het daarop volgende jaar met
waarschijnlijk een identieke ploeg, de se
nioren in Peru. Deze groep moet nog tot
1988 mee", aldus de 48-jarige Lafita. Dat
de in Apeldoorn spelende formatie nog
over weinig ervaring beschikt, werd op 4
januari in Bremen bewezen: met 15-1,
15-7 en 15-6 verloor Cuba toen van Chi-
Dat Cuba in 1978 wereldkampioen werd,
was voor Lafita geenszins een verras
sing. Hij had zelfs niet anders verwacht.
„De laatste drie jaren daarvoor hadden
we geen interland meer verloren, 64
wedstrijden achtereen ongeslagen. Daar
mee was het record van Japan verleden
tijd. Alleen Japan en de Sovjet Unie wa
ren nog lastige tegenstanders. Maar ook
dat bleek geen problemen op te leveren.
Onze lange termijnplanning is gericht op
succes. En die komt er vanzelfsprekend
dan ook. Voor deze sport heb je acht jaar
nodig om tot een ideaal team te kunnen
komen. Vandaar dat we in de toekomsi
nog een zeer voorname rol zullen blijven
spelen".
Na het succes van Moskou volgde tijdens
de Olympische Spelen een teleurstellend
resultaat. De Cubaanse volleybalsters
genoegen nemen met een vijfde
plaats. „Toen we terugkwamen in Cuba
moesten we aan iedereen vertellen wat
er met ons aan de hand was geweest. We
worden namelijk zeer intensief gevolgd.
Veel interlands worden rechtstreeks op
de televisie uitgezonden. Sport is van es
sentieel belang voor onze cultuur. Dank
zij deze successen leggen we waar ook
ter wereld gemakkelijker contacten. Ook
met de Verenigde Staten gebeurt dat
zeer regelmatig. Sport is een goed com
municatiemiddel. Daarmee worden ook
politieke barrières overwonnen", vertelt
de gebrekkig Engels sprekende trainer-
coach, zodat de tussenkomst van tolk
Anke Lantinga uitkomst moet bieden.
Sport in Cuba. Er zijn maar heel weinig
volgelingen van Castro die niet op de
een of andere manier gezond bezig zijn.
„We hebben een massale deelname",
zegt Lafita lachend. „Het is een belang
rijk deel van de opvoeding. Daarom
wordt het zo veel mogelijk van hoger
hand gepropageerd. De jeugd kan zo de
vrije tijd leerzaam doorbrengen. In po
pulariteit is volleybal, na honkbal en
boksen, onze derde sport. Er zijn 630.000
officieel ingeschreven volleyballers. Dat
is op circa 10 miljoen Cubanen niet mis.
Het stimuleert ook het bedrijven van
topsport, al is recreatie ten minste zo be
langrijk. In het buitenland zijn we er
trots op ons land te mogen vertegen
woordigen. Gaat het wat minder, dan is
de kritiek trouwens ook niet van de
lucht. Maar Cuba heeft er voor een be
langrijk deel aan bijgedragen het volley
bal aantrekkelijker te niaken".
Van enige vergelijking met de wijze van
sportbeoefening in bijvoorbeeld Oost Eu
ropa wil Lafita niets weten. „Daar wordt
de sport veel wetenschappelijker bena
derd. Zo ver zijn wij nog lang niet. Ver
geet bovendien niet dat in Cuba deze
ontwikkelingen pas tijdens de revolutie
in 1959 op gang zijn gekomen. Professio
nalisme bestaat nog in geen enkele
vorm. Al wordt dat wel in gedachten ge
houden".
Niettemin traint de Cubaanse volleybal
selectie dagelijks drie tot vier uur. In
„speciale gevallen" wordt dat aantal ver
dubbeld. „De vorming van het individu
staat duidelijk op de eerste plaats. De
studie gaat voort. Wanneer op school
geen goede cijfers worden gehaald, is er
voor topsport geen plaats". Waar de Cu
banen de tijd vandaaq halen om naast zo
veel trainingsuren ook nog aandacht aan
„Dit toernooi was het eerste in
voorbereidingen op later. Eigenlijk komt!
het niet zo gelegen. We zorgen ei
voor dat de speelsters over voldoende
weerstand beschikken. Wat explosiviteit!
betreft hoef je hen niets te leren. Maar;
wat flexibeler kan het allemaal öestj
worden. Cubanen hebben nog wel
de neiging hun spieren verkeerd te
bruiken, daarom komen ze vaak nog
stijf over".
De kosten, verbonden aan de regelmatij
ge buitenlandse uitstapjes, worden ge*
dekt door de Cubaanse volleybalfeder;
tie. „Wanneer het echter te duur wordti
springt de regering bij. Het is een prestil
gezaak dat Cuba op sportgebied goedl
naar buiten treedt. Daar hebben we h
wat voor over. In het volleybal ligt
nog veel werk te wachten. Het verschil!
tussen de heren en dames zal ook steed*
kleiner worden. De fysieke ontwikke-I,
»ing gaat tegenwoordig met sprongerf
vooruit".
studie en/of werk te kunnen geven,
houdt Lafita liever voor zichzelf. De
constatering dat de Nederlandse volley-
baltop (landskampioen annex beker
houdster Prins DVC was in Apeldoorn
in de finale niet opgewassen tegen de
Cubaanse overmacht) per week evenveel
traint als zijn dames per dag ontlokt hem
slechts een glimlachje.
Ideaal is de Cubaanse ploeg voor super
visor Lafitó (assistent Jorge Perez Vento
neemt tijdens de wedstrijd de directe be
geleiding voor zijn rekening) nog niet.
In de nabije toekomst zal de wereld 1
nog veel meer Cubaanse sportsterren
kening moeten houden. Het gewichthef]
fen, waterpolo en damesbasketball zijl
hier enkele voorbeelden van. Gevoegt
bij de disciplines waar Cuba reeds
top is verschenen, leidt dat tot et
indrukwekkend totaal voor een vrij klei
ne natie. Fidel Castro kan terecht troti
zijn op zijn volgelingen. Of om met Lafi'
ta te spreken: „Het breidt zich nog steei
verder uit".
DICK KIE1
:4
f)by is
