[Minister terughoudend bij
verhoging elektra-tarief
Verdubbeling van Bestek '81
en loondaling blijven nodig
Binnenland'
:n
Lreen nieuw
systeem
lienstplicht
£eidóc6omaiit
Onderzoek naar
vuilnisbelt achter
ziekenhuis R'dam
Schelde-directie
ontkent FNV-
beschuldigingen
weer
LEIDSE COURANT
DONDERDAG 8 JANUARI 1981 PAGINA 9
nze parlementaire redactie)
HAAG Minister Van Aardenne
conomische zaken) heeft tot nu toe geen
ikel elektriciteitsbedrijf toestemming ge-
.ven zijn tarieven met meer dan 2,25 pro
nt te verhogen. Wel is het zo dat een stuk
acht bedrijven, van de in totaal 91, ont-
(fing van deze regeling hebben gevraagd.
minister bekijkt nu of hij daarvoor toe-
emming zal geven.
)lgens een woordvoerder van EZ zal de be-
ndsman daarbij de „uiterste terughoudend-
id" in acht nemen. Alleen die maatschap-
zo diep in de rode cijfers zitten dat zij
denken daarbij is aan de Gelderse Electriciteits-
maatschappij, die voor dit jaar een verlies ver
wacht van twintig miljoen gulden, en de Pro
vinciale Utrechtse Electriciteitsmaatschappij,
die vorig jaar voor zes a zeven miljoen in het
rood kwam.
Het argument voor Van Aardenne om zeer te
rughoudend te zijn komt vooral tfoort uit zijn
streven de inflatie zo laag mogelijk te houden.
Ook wil hij „uiteraard" de mensen stimuleren
tot een lager verbruik. Maar, zo voegt de
woordvoerder eraan "toe, op het departement
acht men het niet zo waarschijnlijk dat het af
nemen van het verbuik veroorzaakt wordt door
een lagere particuliere consumptie. Volgens het
departement moet de oorzaak veel meer ge
zocht worden in de slechte toestand van de eco
nomie, waardoor veel bedrijven minder stroom
afnemen.
Het Rotterdamse Gemeente Energie Bedrijf
(GEB), één van de grootste bedrijven in deze
sector, heeft met „lichte verbijstering" gerea
geerd op de mededeling van de Vereniging van
Elektriciteitsbedrijven in Nederland (VEEN),
dat extra prijsstijging noodzakelijk is. Het Rot
terdamse GEB is niet van plan zijn klanten „te
straffen voor zuinigheid", aldus een woord
voerder. Ook het Gemeentelijk Energiebedrijf
in Den Haag ziet geen aanleiding voor een
prijsstijging, ondanks de teruggang in het ve-
bruik met een half procent, aldus directeur C.B.
Van Ardenne van het GE.
Een aantal organisaties, waaronder de Consu
mentenbond, het CNV en de Stichting Natuur
en Milieu, heeft inmiddels fel geprotesteerd te
gen een eventuele verhoging van de prijzen.
CNV-voorzitter Van der Meulen noemde het
onaanvaardbaar de burgers de rekening voor
hun zuinigheid te presenteren. „Dat zal geen
werknemer met enig gezond verstand begrij
pen".
HAAG Minister De Geus (defensie) is niet van
om het huidige dienstplichtsysteem te veranderen. In
n brief aan de Tweede Kamer heeft de minister gisteren
^schreven dat het niet van werkelijkheidszin zou getuigen
'en ander systeem te aanvaarden als uitgangspunt voor toe-
pmstig beleid.
if
-janleiding voor zijn brief is het rapport „Dienen in de toe-
omst" van een in 1978 door staatssecretaris Van Lent ingestel-
commissie. Deze stelt voor een aparte categorie in het het le-
'pi te roepen: „vrijwillig dienstplichtigen" (zij die uitdrukkelijk
j! kennen hebben gegeven geen bezwaren te hebben tegen
fenstplicht). Hun voorkeur voor een bepaalde functie zou voor-
•Ing moeten krijgen. Ook stelt de commissie voor de diensttijd,
'fhankelijk van taak en functie, te laten variëren van tien tot
fintig maanden. Momenteel is de diensttijd veertien maanden,
'plgens De Geus schept het onderscheid tussen twee soorten
enstplichtigen een nieuwe ongelijkheid en kunnen naar buiten
e misverstanden ontstaan, aangezien de betrokkene dienst-
fchtig blijft. Hij voegde eraan toe dat het voorgestelde systeem
Ster vijf jaar voorbereiding vraagt. „Het systeem zou gereed
[n op een moment, waarop in verband met het afnemende
[erschot, een gevolg van de geboortedaling, alweer moet wor-
jen overgeschakeld op een ander systeem", aldus De Geus.
Van antiek
naar
schillen
Antiek
handelaar Van
Triest uit
Arnhem heeft bij
het geméente-
bestuur van zijn
woonplaats
gesolliciteerd als
schillenboer.
Van Triest ziet
wel brood (en
schillen) in dat
beroep. Het
gemeente
bestuur zal de
vraag
behandelen als
„ingekomen
stuk".
I Openbaar vervoer
i
MINISTER Tuijnman van Verkeer en Waterstaat heeft
bakzeil gehaald tegenover de Tweede Kamer met zijn plan
om het treinkaartje per 1 mei aanstaande 4% extra duurder
te maken. Het voorstel van Tuijnman tot het extra verhogen
van de tarieven voor openbaar vervoer was een van de
conflictpunten, die bij de aanvang van het kerstreces nog
restten. De grootste regeringsfractie, die van het CDA, kant
te zich ertegen.
HET is verheugend dat Tuijnman zijn plan om het spoor
kaartje tussentijds extra duurder te maken, heeft laten va
ren. Want een hoger tarief zou juist de gunstige verschuiving
van het autogebruik naar het treingebruik kunnen versto
ren, en daarmee die 'veelbelovende ontwikkeling ongedaan
maken. Dat is nu, door tegendruk uit de Tweede Kamer,
voorkomen. Zeker als men weet dat die verhoging dit jaar
zo'n tien miljoen gulden had moeten opbrengen, een schijntje
vergeleken bij de gigantische bedragen waar we in de so
ciaal-economische problematiek dezer dagen over spreken,
dan kan men er alleen maar blij om zijn dat het niet door
gaat.
REST nog het plan van de minister om de tarieven voor het
stads- en streekvervoer wél tussentijds een extra verhoging
te laten ondergaan. Daarvoor zijn nogal wat arugumenten.
Zo is de financiële situatie daar aanmerkelijk benarder dan
bij de spoorwegen. Niettemin zou het goed zijn, indien ook
van die tussentijdse verhoging zou worden afgezien. Twee ta
riefsverhogingen in e e n jaar werken afstotend. Het zou be
ter zijn, indien men de extra verhoging bij de gebruikelijke
jaarlijkse verhoging in oktober zou voegen. Dan komt de
schatkist er structureel niet aan te kort (dat kan de schatkist
ook niet meer lijden), en is het verlies dit jaar eenmalig, en
nogmaals, in verhouding tot de macro-cijfers zeer gering.
VLISSINGEN De directie van de Koninklijke Maat
schappij De Schelde (KMS) in Vlissingen ontkent de be
schuldigingen van de FNV dat zij zich niet wil houden aan
de afspraken die zijn overeengekomen na de wilde stakin
gen bij de KMS in september van vorig jaar.
Dit schrijft de KMS-directie in een brief aan de werknemers.
Daarin staat dat rekening gehouden moet worden met de econo
mische omstandigheden. De directie stelt dat de voorstellen van
de vakorganisaties, met betrekking tot onder meer de functie-
klassificatie, het uitlenen van mensen en het aantrekken van
„vreemd" personeel, zoveel geld kosten, dat ze niet verantwoord
zijn. De bij de FNV aangesloten Schelde-werknemers zullen
vanavond beslissen of zij opnieuw iri staking zullen gaan. De
bonden CNV en Unie BLHP hebben stakingen krachtig van de
hand gewezen.
kje onder de reusachtige overkapping van het in aanbouw
nde koning Abdulaziz-vliegveld bij de Saoedische stad Djed-
h. Aan de bouw werken 11.000 arbeiders, onder wie ook een
oot aantal Nederlanders. Het vliegveld zal jaarlijks ondermeer
miljoen Mekka-pelgrims moeten verwerken.
ent voor pelgrims
(Vervolg van de voorpagina)
Om de werkgelegenheid te verbete
ren en een structurele verbetering
van de winsten te bereiken komen
volgens prof. Rutten twee hoofdlij
nen in aanmerking:
Afremming van de collectieve las
ten en verdergaande ombuiging van
de collectieve uitgaven. Deze aanpak
vergt ruwweg een verdubbeling van
de ombuigingen vergeleken met Be
stek '81, dus het dubbele van 3 a 4
miljard gulden per jaar.
Een nog meer gematigde loonont
wikkeling. In plaats van een stij
ging van het reële loon (dus zonder
de prijscompensatie) met 1,5 pet in
clusief incidentele loonstijgingen
wegens periodieken of promoties,
zou veeleer een daling van dezelfde
grootte nodig zijn.
Deze twee wegen kunnen ook gecom
bineerd worden. De keuze van de
beste combinatie is volgens prof.
Rutten één van de belangrijkste be
leidsvragen voor de komende kabi
netsperiode.
Prof. Rutten realiseert zich, dat de om
buigingen in de collectieve sector moei
lijk te realiseren zijn omdat er in de
laatste jaren al zoveel bezuinigd is. Hij
plaatst nu de schijnwerper op de be
staande koppelingsmechanismen: de
binding van de ambtenarensalarissen
en de sociale uitkeringen met de lonen
in het bedrijfsleven. Deze koppeling, op
zichzelf wel billijk, beperkt de slag
vaardigheid van het budgettaire beleid:
tweederde van de overheidsuitgaven is
thans direct gebonden aan de loonont
wikkeling bij de bedrijven. Er kan zich
bijvoorbeeld de paradoxale situatie
voordoen, dat de overheid, om meer
geld binnen te krijgen, de gasprijzen
verhoogt en dit voordeel weer teniet
ziet gaan doordat die verhoging in de
prijscompensatie doorwerkt en vervol
gens weer in de ambtenarensalarissen
en sociale uitkeringen.
Conclusie van prof. Rutten: Als de
loonontwikkeling in het bedrijfsleven
te groot is moet er ontkoppeld worden
dan wel die loonontwikkeling moet
door de overheid onaanvaardbaar wor
den verklaard. Hij vindt het trouwens
wel mogelijk, dat de reële lonen de
eerstkomende jaren niet meer zullen
stijgen, wellicht zullen dalen, gelet op
de arbeidsmarktsituatie en uitgaande
van een stabilisatie van de collectieve
lasten. Anders is het gesteld met de
prijscompensatie. Die vormt volgens
prof. Rutten een belemmering voor een
goede loonvorming. Hoewel geen voor
stander van overheidsingrijpen in de
lonen, wil hij de overheid toch wel de
verstarring in het prijscompensatiesys
teem laten doorbreken als de sociale
partners dit systeem niet zelf verande-
Aan het einde van zijn lange beschou
wing stelt prof. Rutten, dat ook voor
1981 de vooruitzichten ongunstig zijn,
de kans op een verdere teruggang is
niet gering, de uitkomsten in dit nieu
we jaar zullen op een aantal punten
nog slechter zijn dan op Prinsjesdag al
was voorspeld. Ondanks de loonbeper-
king blijven de winsten ver beneden
peil. De werkloosheid dreigt verder op
te lopen. En dat de situatie kritiek is
blijkt ook hieruit, dat het financierings
tekort van de overheid zonder nadere
maatregelen de gestelde grens zal over
schrijden. Daarom zal volgens prof.
Rutten niet kunnen worden gewacht
op een nieuw kabinet met een nieuw
program, maar zal het zittende kabinet
het beleid ook nog moeten bijstellen.
Ziekteverzuim Rotterdam
net 5 procent gedaald
OTTERDAM In het district Rotterdam van het Gemeen-
happelijk Administratiekantoor (GAK) is evenals elders in de
ijnmond het ziekteverzuim vorig jaar met vijf procent gedaald,
et is niet duidelijk waardoor die daling die niet overeen-
ïmt met het landelijke beeld is ontstaan, maar het is niet
tgesloten dat de economische recessie met dreigende bedrijfs-
uitingen en fusies het ziekteverzuim heeft beïnvloed. Ook ar-
lidsomstandigheden kunnen van invloed zijn geweest, evenals
et toegepaste medische beoordelingssysteem. In Rotterdam
a een ziekmelding sneller gecontroleerd.
Iwartwerkers aangehouden
ROOT-AMERS Zestien van de 32 bouwvakkers, die in het
uidhollandse Groot-Amers een sporthal bouwen, bleken zwart
werken. Dat is gisteren gebleken bij een routine-controle door
rijkspolitie. Volgens de politie genoten elf van de zwartwer-
rs een uitkering van het Sociaal Fonds Bouwnijverheid. De
idere vijf werden onderhouden door de Gemeentelijke Sociale
ienst in hun woonplaatsen Utrecht en Tilburg.
)ok zeehonden onder de olie
IETERBUREN Bij de zeehondencrèche in het Groningse
leterburen zijn de afgelopen dagen twee zeehondjes binnenge
dacht die te lijden hebben gehad van de olieramp op de Noord
se. Eén zeehond werd op de Zeeuwse kust gevonden en was
■heel bedekt met olie. Een ander dier werd gedeeltelijk met
ue besmeurd aangetroffen op het Duitse waddeneiland Norder-
ey. Volgens Leny 't Hart van de crèche kunnen zeehonden olie
eter verdragen dan vogels, mits ze de olie niet naar binnen
rijgen. Bij de crèche zijn inmiddels ook al veel besmeurde zee-
egels gebracht.
Luchtmacht
gaat vrouwen
opleiden tot
jachtvlieger
DEN HAAG De Konink
lijke Luchtmacht gaat dit
jaar beginnen met de wer
ving van vrouwen voor de
opleiding tot officier-jacht-
vlieger. Dit staat in het rap
port van de projectgroep
„Vrouwen in de krijgs
macht", dat door het minis
terie van defensie is opge
steld en gisteren aan de
Tweede Kamer is aangebo
den.
De opstellers van het rapport
hebben uitgezocht hoe de inte
gratie van vrouwen in het le
ger kan worden bevorderd.
Daarnaast heeft de project
groep een aantal knelpunten
geformuleerd, die deze inte
gratie belemmeren. Tot de be
langrijkste obstakels behoren
de fysieke eisen waaraan
vrouwen moeten voldoen. Mo
menteel worden aan mannen
en vrouwen nog dezelfde li
chamelijk opleidingseisen ge
steld. Vrouwen presteren qua
kracht, uithoudingsvermogen
en snelheid gemiddeld vijftien
procent minder dan
Simpele vondst:
besparing van
10pet benzine
BADHOEVEDORP Een
eenvoudig apparaatje waar
door de bougies in een auto
motor beter functioneren en
de verbranding van de benzi
ne optimaal wordt, kan de au
tomobilist tussen de 7,5 en 12,5
procent brandstofbesparing
opleveren. De ontwerper, de
heer C/ Stalenhoef uit Badhoe
vedorp, heeft zijn apparaatje
„autovolt corrector" genoemd
het is niet meer dan een kleine
elektrische condensator, ge
monteerd tussen de bougieka
bels, die ervoor zorgt dat de
bougie alvast wat wordt „voor-
gewarmd" op het moment dat
de andere ontsteking heeft. De
corrector zorgt er ook voor dat
via de uitlaat minder (giftig)
koolmonoxyde naar buiten
komt omdat de verbranding
vollediger is. De heer Stalen
hoef heeft octrooi op zijn vin
ding aangevraagd en is van
plan de eerste correctors vol
gende maand op de markt te
brengen voor ongeveer 75 gul
den.
ROTTERDAM De voormalige
vuilnisbelt achter het St. Francis-
cus-ziekenhuis in Rotterdam zal
grondig worden onderzocht op
aanwezigheid van chemicaliën en
andere schadelijke stoffen. Dat
heeft de Rotterdamse wethouder
voor milieuzaken Van der Pols
gisteren beloofd op een vergade
ring van verontruste wijkbewo-
Hij heeft bewoners uit de omgeving
en volkstuinders gevraagd de plaat
sen aan te wijzen waar zij menen dat
de giftige stoffen gestort zijn. De
dienst centraal milieubeheer Rijn
mond heeft opdracht gekregen op
alle aanwijzingen grondboringen te
verrichten. Op de voormalige belt
zijn al bariumchloride en zware me
talen gevonden. De volkstuinders is
afgeraden groenten en fruit uit hun
tuinen te eten hoewel er volgens de
gemeente geen direct gevaar voor de
volksgezondheid bestaat.
Amsterdam wil zijn vuilnis dat niet
in de verbrandingsovens kan, gaan
storten in België. De hoofdstad is in
de problemen gekomen door de
gif vondsten in de Volgermeerpolder
en door het verbod van de Raad van
State voor stort aan de Diemerszee-
dijk. Autoriteiten in België konden
geen bevestiging geven van het Am
sterdamse plan.
De provincie Utrecht gaat een on
derzoek instellen naar het gebruik
van methylbromide en de mogelijke
invloed daarvan op het drinkwater.
Het ministerie van volksgezondhed
spreekt overigens tegen dat de ar
beidsinspectie helemaal geen conse
quenties verbonden heeft aan het
gebruik van het landbouwgif. Vol
gens een woorvoerder zijn er een
aantal veiligheidsvoorschriften opge
steld zoals het dragen van een pers-
luchtrmasker door de arbeiders die
met het gif werken.
Sneeuwval
teistert
wintersport
gebieden
INNSBRUCK
Oostenrijk, Zwit
serland, Zuid-
Duitsland en de
wintersportgebie
den in Frankrijk
kampen met een
enorme sneeuwo
verlast. In het
Oostenrijkse Vo-
rarlberg is sinds
vrijdag vier meter
sneeuw gevallen.
Helicopters zijn
ingezet om eerste
hulp te bieden aan
de bewoners van
de dorpen die zijn
ingesneeuwd. We
gen en spoorlijnen
in de sneeuwge-
bieden zijn ge
blokkeerd. Skiën
en sleeën is veelal
onmogelijk, daar
het lawinegevaar
uitermate hoog is.
In Oostenrijk zijn
duizenden toeris
ten van de buiten
wereld afgesneden
doordat onder
meer de Arlberg-
pas onbegaanbaar
is. In Zwitserland
en Frankrijk zijn
tunnels geblok
keerd.
Wisselvallig
DE BILT (KNMI) - In de
nacht van gisteren op vandaag
heeft het in vrijwel het hele
land gevroren, het meest in
het noordoosten en oosten. De
vliegvelden Eelde, Deelen en
Twenthe meldden matige
vorst met temperaturen tussen
de min 6 en min 9 graden. Een
en ander gebeurde bij een ta
melijk heldere hemel. Pas la
ter in de nacht kwam van het
westen uit meer bewolking op
zetten gevolgd door motregen
en hier en daar ijzel. Dit hing
samen met het geleidelijk bin
nendringen van zachtere en
vochtige oceaanlucht. Morgen
zullen we ons aanvankelijk in
deze lucht bevinden, met tem
peraturen tussen de 4 en 8 gra
den en wat regen of motregen.
Later op de dag kan de be
grenzing van wat koudere
lucht ons bereiken en dan
neemt de kans op enkele op
klaringen, maar ook op buien,
weer toe. Het weer blijft dus
wisselvallig.
Vooruitzichten voor zaterdag:
Eerst nu en dan regen, later
opklaringen en temperatuur
tussen 3 en 8 graden.
Weersvooruitzichten in cijfers
voor zaterdag:
Aantal uren zon: 0 tot 3.
Min. temp.: omstreeks 4 gra
den.
Max. temp.: omstreeks 6 gra-
den.
Kans op een droge periode
van minstens 12 uur 60 pro
cent.
Kans op een geheel droog et
maal: 30 procent.
Weersgesteldheid van gisteren
spenhagen geh.bew.
inden zw.bew.
jxemburg n.ontv.
Casablanca
