Gemeenteraad
akkoord met
plan Stevenshof
Het antwoord is: William
I Byrd"; goed voor
i prinsheerlijk a capella zingen
VEEVOEDERBEDRIJF SCHRAMA
MAG VOORLOPIG BLIJVEN
WAT DOE JE, ALS JE IN EEN
KAMERKOOR BUITEN BOORD VALT?
LEIDSE COURANT
DINSDAG 6 JANUARI 1981 PAGINA 5
Op mijn omwegen door stad en land kom
ik graag mensen tégen. Elke morgen tussen
tien en elf uur kunt u mij telefonisch vertel
len wie u graag in deze rubriek zou willen
tegenkomen. Het nummer van mijn geduldi
ge telefoon is 071-122244; u kunt dan naar
toestel 18 vragen.
restaureerd-orgel-op-weg
van de Hartebrugkerk, zou
„William Byrd" best willen
ontvangen, zegt hij nu al;
omdat hij weet welk ver
fijnd genoegen er uit kan
gaan van een „ingedamd"
vocaal ensemble dat goed
met a capella-schoonheid
weg weet.
Een nieuw koor(tje), zeker;
maar geen concurrentie
voor de grote al bestaande
mannen- of gemengde ko
ren die in en rond Leiden
opereren en daar hun voor
treffelijke, niet te vervan
gen werk doen. Het zou ge
weldig zijn, als dit muzika
le, zelfs tentendieuze vuur,
aangestoken zou kunnen
worden. A capella zingen,
drijven op de menselijke
stem, is een parel van de
toonkunst; net zoals „ka
mermuziek" puur blijft bin
nen het grote, universele
muzikale kunnen. Laat dat
stelletje onder Van der Meel
z'n gang maar gaan. Zelf
zegt Nico: „Je moet regel
matig de spanning voelen:
je moet voor publiek zingen.
Dat gevoel hebben is goed
voor een koor dat in actie
wil blijven".
„Williar/i Byrd" zal zich
moeten kunnen bewijzen,
maar het bestaande enthou
siasme is al een opwekken
de prelude tot wat kan ko
men. Je kunt. allicht, als-
koorliefhebber, zeggen:
leuk; ik ben benieuwd!
Het ensemble „zit" nog niet
vol. Men verwacht enige
aanloop. Daartoe kunnen
ongetwijfeld de komende
audities dienen. Deze „hoor
zittingen" worden gehou
den op zondag 11 januari en
zondag 18 januari. Gegadig
den voor alle stemsoorten
zijn van harte welkom.
Zang- en/of koorervaring is
wel gewenst. Een „beetje
kunnen zingen" is dus niet
voldoende. Ik schreef al
eerder: „William Byrd"
heeft pretenties, maar dat is
in dit geval een erg goed"
uitgangspunt. Plaats der au
dities is nog niet bekend.
Men belle bij enige belang
stelling eerst 071-41 32 23.
of 12 66 08. Dan zullen Ni-
colien of Marijke de aspi
rant-leden van „William
Byrd" wel vertellen, waar
de stemmen verheven kun
nen worden. Wat mij be
treft: ik wacht verder, met
veel belangstelling,
Belachelijk
Het college ging ook akkoord met het voorstel van
de PvdA om in de Dobbewetering woonboten toe
te staan. Wethouder D. Tesselaar stond daar scep
tisch tegenover, „ik vind het redelijk belachelijk
om woonboten over land naar die sloot te bren
gen", aldus Tesselaar. CDA en VVD stemden te
gen de PvdA-motie. Het college zegde verder toe
de toekomstige bewoners tijdig bij de inspraak te
betrekken en de raad nader te informeren over de
toepassing van stadsverwarming in Stevenshof.
De moties van de PSP om zoveel mogelijk sociale
woningbouw te realiseren werden door alle par
tijen afgewezen. Een ammendement van de VVD
om het college niet de bevoegdheid te geven de
bestemming van een groenstrook langs de Rijnoe
ver te wijzigen in woonbestemming haalde het
met overgrote meerderheid. Alleen de PvdA wet
houders Tesselaar (huisvesting) en Van Dam (on
derwijs) stemden tegen.
De raad zal in een later stadium een bijstellings
plan op tafel krijgen waarin nader wordt uiteen
gezet hoeveel woningen in een bepaalde categorie
kunnen worden gebouwd.
iJKELI -
Het is eigenlijk niks gedaan,
dat als je wilt zingen je een
koor uitgebonjourd wordt,
omdat een leeftijdslimiet is
bereikt en omdat je verder
bovendien buiten een status
valt. Daarom is er zeer bin
nenkort een nieuw koor te
verwachten, dat binnen
Leiden domicilie zal kiezen
maar in feite voor de „hele
streek" is. Dat gaat het
„William Byrd Vocaal En
semble" worden; ter sterkte
van ongeveer vijfentwintig
motetteraars en motette-
raarsters, althans jonge
mensen die zich willen gaan
toeleggen op het a capella
zingen (zonder instrumenta
le begeleiding derhalve)
van vocale muziek, waaron
der een indrukwekkend
aantal motetten. Weer in
koor in Leiden? Jawel,
maar dan één van een „an
der" karakter. Nico van der
Meel, 24 jaar en leider van
het nieuwe ensemble: „A
capella zingen, dat willen
we doen, dat gebeurt nog
veel te weinig".
Nico van der Meel dirigeert
nu ruim drie jaar het Ka
merkoor van Collegium
Musicum, het studentenor
kest. Hij is ook cantor-orga
nist (directeur vindt hij een
vervelend zakelijk woord)
aan de Antonius Abt-kerk
in Scheveningen. Over de
toonladders kroop hij om
hoog via cursussen van de
Federatie Nederlandse -Zan-
gersbonden en bereikte
daarmee een niveau dat te
vergelijken valt met een
praktijkdiploma: Daarom
heen (hij is met een paar
andere koren in de weer)
heeft hij ook nog de nodige
ervaring opgedaan. Van der
Meel studeerde en nog
wel een beetje in Leiden
wiskunde, „maar dat is bij
zaak geworden; muziek zal
voor mij nummer één blij
ven", weet Nico van der
Meel heel zeker.
Dat Kamerkoor van Colle
gium Musicum nu is aanlei
ding geworden tot het on
derbrengen van oud-leden
in een nieuw verband. Ma
rijke Tulp, „werkende" uit
gestudeerde jonge vrouw en
nu mede gestalte gevend
aan „William Byrd": „Dat
Kamerkoor is in zeker op
zicht een soort „kweek"
voor een vervolg. Als je niet
meèr studeert, of je bent „te
oud", moet je uit dat koor,
al wil je er nog zo graag in
blijven. We willen op een
dergelijke voet verder gaan.
Maar dan met een koor dat
niet uit louter studenten be
staat. We hebben het veel
liever wat gemêleerd; ge
woon mensen met veel mu
zikale interesse en gemoti
veerdheid". „William Byrd
Vocaal Ensemble" heeft
recht van leven. Dat is de
vaste overtuiging van een
stel ex-CM'ers die het ini
tiatief tot de oprichting van
het ensemble hebben geno
men. Gewoon zingen in
klein verband voor mensen
„uit de buurt".
Het is de bedoeling, dat het
nieuwe koor plaats gaat bie
den aan ongeveer 25 leden.
Het repertoire zal zowel
oud-renaissance-muziek als
modern-klasieke muziek
bevatten. In februari zal ge
start worden met het instu
deren van muziek van on
der andere naamgever Wil
liam Byrd, Poulenc, Ba-
dings en Brahms. De kern
groep wil het liefst zo'n tien
concerten per jaar gaan ge
ven, „zowel voor algemeen
publiek als voor besloten
groepen, zoals bejaarden,
ziekenhuizen en dergelijke.
Wat betekent, dat je je re
pertoire ook een beetje zal
moeten afstemmen op het
publiek waar je voor zingt.
En als „De uil zat in de ol
men" daarbij hoort, dan is
dat best", zegt Nicolien van
der Rest, ook één van de
toonaangevers van het te
belichamen „koraal".
Laten we nog maar eens
luisteren naar Nico van der
Meel. „Voor a capella mu
ziek is in de loop der tijden
heel wat geschreven. Zo
heb ik pas nog wat „liedjes"
van Van Beethoven ont
dekt, ergens. Maar ook de
renaissance, de barok, de
romantiek en de moderne
schrijvers hebben veel a ca
pella te bieden. Zo willen
we ook vergeten" Neder
landse componisten uit hun
schuilplaatsen halen: Homi-
lius, Jacob Arcadelt, Jan
Belle, ook Hènk Badings
heeft prachtige dingen voor
a capella geschreven. We
kunnen, om zo te zeggen,
jaren vooruit. En waarom
de naam „William Byrd"?
Nou, om te beginnen is het
een mooie naam, heel kern
achtig ook. Maar hij was
(van 1543 tot 1623 levend)
ook erg belangrijk voor de
vocale ontwikkeling. Jam
De eerste leden van „William Byrd" rond dirigent Nico van der Meel.
mer, dat er maar zo weinig
van hem wordt uitgevoerd.
Maar ja, de uitgevers van
die motetten zijn verre van
goedkoop. Byrd betekende
ook een hoogtepunt in de
Engelse muziek van rond
1600; een veelzijdig compo
nist die een rijke harmonie
ten toon spreidde".
De kersverse leden van
„William Byrd" in oprich
ting (aan de statuten wordt
gewerkt en men durft zelfs
aan gemeentelijke subsidies
van Leiden en Oegstgeest
„al ligt de laatste ge
meente wel iets dwars",
dacht Marijke Tulp te
denken. Voorlopig is men
afhankelijk van de contri
buties en van de „liefhebbe
rij" van de dirigent) weten
dat er veel belangstelling
bestaat voor het zingen „in
klein verband". Marijke:
„En dat zijn beslist niet alle
maal studenten. We hebben
ook contact gehad met de
Leidse Muziekschool en ook
daar meende men, dat er
voldoende interesse voor
een a capella-koor zou zijn.
Er zijn op dit ogenblik al
een stuk of vijftien kandi
daten voor het ensemble,
met lui niet alleen uit de di
recte omgeving, maar tot uit
Delft, Voorburg, Woubrug-
ge, Hazerswoude en Koude
kerk toe. Via mond tot
mond-reclame. We hebben
al vier fijne tenoren. Zeker,
dit koor is levensvatbaar!
Concerten geven (we zijn
ook in gesprek met het
Groene Kerkje in Oegst
geest), dat willen we, en
niet alleen maar een gezel
ligheidsvereniging zijn"
Het mag uiteraard niet bij
die vier fijne tenoren blij
ven. Daar moeten even fij
ne bassen, sopranen en al
ten bijkomen. Het streven is
uiteindelijk naar een „be
paald niveau", in muzikaal
opzicht. Van der Meel: „We
moeten een gezamenlijk uit
gangspunt hebben. Niet zo
van: de één zingt van no
tenschrift en de ander niet.
Of niemand kan noten le
zen (dan begin je gewoon
van het begin af aan), of ze
lezen wel noten. Dat bedoel
ik met een homogene groep.
De tweede week van febru
ari beginnen we met repete
ren; in de Rudolf Steiner-
school in Leiden Zuidwest.
Op de zondagavonden. Dat
is een avond die het minst
De
LEIDEN De gemeenteraad van Leiden ging
gisteravond akkoord met het bestemmings
plan Stevenshof, de laatste grote bouwlokatie
van Leiden. Niet alle partijen waren het ermee
eens. De PSP stemde tegen het bestemmings
plan omdat zij van mening is dat het ontwor
pen plan de woningnood in Leiden niet oplost.
De behandeling van het Stevenshof-plan
bracht op het laatste moment uitkomst voor
de veevoederfabriek Schrama. Deze fabriek
aan de Rijndijk met 41 werknemers zou 'weg-
bestemd' worden. Via advertenties, een span
doek in de raadzaal en een petitie aan de raad
wisten de werknemers van de fabriek het col
lege ertoe te bewegen het bedrijf wat tijd te
gunnen. Een onteigeningsprocedure zal pas in
werking worden gezet wanneer er een alterna
tief vestigingsplaats in of rond Leiden voor
handen is.
Op 22 december vergaderde de raad reeds in eer
ste termijn over het plan Stevenshof. Toen al
haalde wethouder C. Waal van ruimtelijke orde
ning de meeste stoom van de ketel door toe te zeg
gen dat het aantal te bouwen woningen zou wor-
ipgetrokken van 4500 naar 5000. Op de huren
van de woningen in de sociale sector heeft deze
verhoging geen invloed. Deze blijven, tot teleur
stelling van zowel raad als college, liggen tussen
de 500 en 600 gulden. Een oplossing van de Leidse
huisvestingsproblematiek is dan ook alleen te ver
wachten via het zogenaamde doorstromingseffect
dat de nieuwbouw in de Stevenshof teweeg zal
brengen.
Financieel lijken er nog meer haken en ogen aan
het plan te zitten. Stevenshof is financieel slechts
haalbaar als de overheid een subsidie van 13.000
gulden per kavel geeft. Doorgaans subsidieert het
rijk slechts tot een bedrag van 7.000 gulden per
kavel in nieuwbouwgebieden. Het dreigende te
kort voor Leiden bedraagt derhalve 30 miljoen.
Simpl
isme
De tweede termijn van de discussies bracht gister
avond nauwelijks iets nieuws. PvdA-fractieleider
J. Peters haalde fel uit naar het CDA die beweerd
had dat de PvdA de grote schuldige van de Leidse
woningnood zou zijn. „Simplisme van de bovenste
plank", reageerde Peters die de oppositiepartij er
op wees dat woningnood een landelijk probleem
Stevenshofjespolder gezien vanaf de spoorbaan Leiden-Den Haag met rechts de Rijndijk.
het'er over eens dat het bedrijf niet eeuwig op zijn
huidige plaats gehandhaafd kan blijven. Dit zou
een mogelijk uitbreiding in de weg staan. De raad
sprak uiteindelijk de wens uit om het bedrijf niet
te verplaatsen voordat er een alternatief terrein in
of rond Leiden gevonden is. Op welke termijn een
definitieve beslissing kan worden genomen kon
wethouder Waal tot grote ontevredenheid van de
heer Van Oosten (PPR) niet zeggen. „Het is een
groot probleem om een nieuw terrein te vinden",
aldus Waal die zei er op te rekenen dat het rijk de
verplaatsingskosten voor zijn rekening neemt.
„Als het rijk haar eigen bezwaren serieus neemt
moet ze er ook maar voor betalen", aldus Waal.
is. De voorstellen van de PSP om meer huizen in
Stevenshof te bouwen, bracht hem tot de suggestie
dat „de PSP een nieuwe krottenwijk op poten wil
zetten". Dezelfde PSP verweet wethouder Waal
dat hij de suggesties van deze partij niet series
nam. „De invloed van de gemeenteraad wordt
door dit' college moedwillig getorpedeerd. Uit het
plan spreekt meer de invloed van projectontwik
kelaars die het economische motief laten prevale
ren boven de belangen van de huisvesting" aldus
PSP-woordvoerdster A.Ponsen.
Het CDA-raadslid J. van Zijp, die door de verlate
komst van fractievoorzitter H. Driessen plotseling
als woordvoerder op moest treden, betoogde dat er
bezuinigd moest worden en dat het daarom beter
is de bestaande Rijndijk te verbreden en de Ste-
venshofdreef niet aan te leggen.
Schrama
Met de CPN-er Brands voorop spraken alle par
tijen zich uit voor een rustiger aanpak van het
veevoederbedrijf Schrama. Deze fabriek zou door
milieu- en geluidsoverlast wegbestemd moeten
worden. Uitgezonderd CPN waren alle partijen
De verantwoordelijk wethouder had het verder
niet moeilijk met de beantwoording van de vra
gen die hem vanuit de raad gesteld waren. Hij zei
positief te staan tegenover het idee om in Stevens
hof pyramidewoningen,te bouwen maar wilde nog
geen definitieve toezeggingen doen. Een motie
waarin gevraagd werd de woningen zo te bouwen
dat ze makkelijk omgebouwd zouden kunnen
worden voor 'andere' huisvestingsdoeleinden'
nam het college over.
beslag legt op iemand met
allerlei doordeweekse acti-
Het eerste gedachte pro
gramma vermeldt al hoog
tepunten: drie madrigalen
van Gesualdo (1560), motet
ten van Byrd, koorliederen
van Van Beethoven, Pou
lenc, Badings, Elgar. De
mensen van „William
Byrd" zouden ook niets lie
ver willen dan missen uit
voeren in kerken. Als ze
dat voor elkaar kunnen
krijgen, heeft Leiden er te-
zijnertijd een nieuwe attrac
tie bij. Jan Schmitz, „de
man" van het koor en ge
