JJohn Lennon:
Slachtoffer van
de Amerikaanse
vuurwapenziekte,
10,43 7.
KOMT EG BIJ GRIEKENLAND
OF GRIEKENLAND BIJ DE EG?
ABN Bank
'Begrafenis Lennon mag geen circus worden
I
Inval in Polen een
kwestie van uren'
ABN Kapitaalmarkt
spaarrekening.
ITENLAND
LEIDSE COURANT
WOENSDAG 10 DECEMBER 1980 PAGINA 15
I™
ïerardh
ieze was
15 cm. bi
Ifugei
(Van onze correspondent Dick Toet)
lan laag fASHINGTON - De gewelddadige dood van John
op., ennon, een van de meest succesvolle musici die
mei oit heeft geleefd, heeft opnieuw de aandacht ge-
PHji estigd op een van de meest rotte plekken in de
jnerikaanse samenleving: de „vuurwapenziekte".
^Éfftpet bezit van vuurwapens is in de Verenigde Sta-
0 'Jen praktisch vrij. In nagenoeg de helft van alle
uishoudens in de Verenigde Staten bevindt zich
ïinstens één vuurwapen. Elk jaar zorgen die naar
chatting 50 miljoen pistolen en geweren voor een
»enemend aantal incidenten; dit jaar zeker 500.000.
laarbij vielen tot nu toe 120.000 gewonden en rond
e 20.000 doden. In de periode waarin in Vietnam
ieer dan 46.000 Amerikanen de dood vonden, wer-
er binnen de „veilige" landsgrenzen bijna
door vuurwapens gedood.
[oewel dodelijke schietpartijen aan de orde van de dag
ijn, heeft de dood van John Lennon de Amerikanen
erbijsterd. Lennons dood kwam nog geen week nadat
de Amerikaanse hoofdstad Washington een natio-
tal vermaarde cardioloog en auteur, dr. Michael Hal-
erstam, door een inbreker werd doodgeschoten. Giste-
en nog werd in het centrum van Washington een
orraai ]ant Van een bank doodgeschoten door de man, die de
tank net had overvallen. De man probeerde de over-
iller tevergeefs met zijn eigen pistool tot staan te
engen.
North Carolina is juist een geruchtmakende recht-
verlost
wkeu*s.ooo
zaak afgelopen tegen vier leden van de Ku Klux Klan
en twee neo-nazi's, die begin dit jaar bij een anti-klan-
-demonstratie vijf leden van de communistische arbei
derspartij ten aanschouwe van miljoenen tv-kijkers
hadden doodgeschoten. De zes werden vrijgesproken,
omdat ze door de communisten zouden zijn geprovo
ceerd.
Op dit moment staan de Amerikaanse kranten bol van
verhalen over een andere geruchtmakende rechtszaak,
die tegen de 57-jarige Jean Harris, voormalig hoofd
van een dure meisjesschool, die ervan wordt beschul
digd in maart van dit jaar haar geliefde, de via een
dieet-rage rijk en beroemd geworden cardioloog Her
man Tarnower te hebben neergeschoten.
Een man, waarschijnlijk Mark David Chapman, de moordenaar van John Lennon, wordt van een New Yorks
politiebureau overgebracht naar het hoofdkwartier. Chapman, die nog niet eerder met de politie in aanraking
is geweest, is beschuldigd van moord. Hem hangt een gevangenisstraf van 25 jaar tot levenslang boven het
hoofd.
Politieke strijd
Al jarenlang wordt er een hevige politieke strijd ge
voerd om een betere controle op de vuurwapens te
krijgen. Hoewel uit alle opiniepeilingen blijkt, dat een
behoorlijke meerderheid van de Amerikanen een of
andere vorm van controle zou toejuichen, lijken maat
regelen op dit terrein verder weg dan ooit. President
Carter heeft het geprobeerd, maar faalde. Senator Ed
ward Kennedy heeft zijn naam enige tijd verbonden
aan een federatie van kleine anti-vuurwapengroepen,
„Hand Gun Control", maar heeft zijn aktie praktisch
op moeten geven om zijn toch al kleine kansen in de
race naar het Witte Huis niet geheel de grond in te bo
ren. De nieuwe president, Ronald Reagan, is tegenstan
der van vuurwapencontrole, op basis van het feit dat
„het voorhanden hebben van een vuurwapen een indi
viduele vrijheid is, die tot de diepst ingewortelde van
de Amerikaanse tradities behoort".
Het tegenhouden van elke controle tot nu toe komt
voornamelijk op rekening van de National Rifle Asso
ciation (NRA), een ultra-conservatieve, goed-georgani
seerde en financieel sterke organisatie met circa 1 mil
joen leden. Toen president Carter een speciaal team
benoemde om controlemaatregelen voor te bereiden,
zorgde de NRA ervoor dat de groep werd overstelpt
met honderdduizenden protestbrieven. De NRA werkt
nauw samen met de grote vuurwapenbedrijven. In het
clubblad van het NRA wordt maandelijks voor bijna
een kwart miljoen door de vuurwapenindustrie gead
verteerd. Ook bij de laatste verkiezingen heeft de NRA
fors bijgedragen aan de campagnes van talrijke ultra-
-conservatieve kandidaten.
Dat zelfs een op het oog zwakke maatregel als een ver
beterde registratie opmerkelijke gevolgen kan hebben,
is inmiddels gebleken in Massachusetts, de enige staat
waar tot nu op bescheiden schaal beperkende maatre
gelen zijn genomen. In twee jaar tijd daalde het aantal
met vuurwapen gepleegde moorden in Massachusetts
met 43 procent.
Desondanks zei de woordvoerder van de kwijnende or
ganisatie Hand Gun Control gisteren geen maatregelen
van de nieuwe regering te verwachten. De krankzinni
ge toestand zal eerder verergeren, omdat veel mensen
zo bang zijn geworden voor een golf van geweld, dat ze
zelf ook de beschikking over een vuurwapen willen
hebben. Onze enige hoop op dit moment is, aldus een
woordvoerder van Hand Gun Control, dat meer staten
op eigen houtje beperkende maatregelen zullen nemen.
Voorlopig echter zullen de slachtoffers van deze
„Amerikaanse ziekte" nog bij bosjes vallen, gemiddeld
zo'n 55 per dag.
LENNONS DOOD BRENGT WERELD IN BEROERING
John Lennons ex-vrouw, Cynthia Twist, verlaat
hier haar huis samen met Lennons zoon Julian.
Zij gingen, na het horen van de moord, op weg
naar New York.
NEW VORK Yoko Ono, de echtgenote
van de dinsdagavond vermoorde ex-Beatle
John Lennon, heeft gisteravond meegedeeld,
dat er geen begrafenisplechtigheid zal wor
den gehouden voor haar man. Volgens
vriend en platenproducer David Geffen wil
Yoko geen „circus" maken van de begrafe
nis. „Later in de week organiseren wij een
stille wake om voor zijn ziel te bidden", al
dus Yoko Ono. Zij heeft gisteren tevens de
tekst voor het grafschrift van Lennon ge
schreven: „John hield van de mensen en bad
voor hen. Doet, wat ik u bidden mag, het
zelfde voor hem".
„Zolang er leven is, is er hoop". Dat zei John Lennon
op de dag voor hij vermoord werd in een interview
met een Amerikaans radiostation. Hij hoopte dat hij
zou sterven vóór zijn vrouw Yoko Ono. „Als zij dood
zou gaan, zou ik niet weten hoe ik dat zou moeten
overleven. Ik zou niet verder kunnen".
De zinloze moord op Lennon heeft over de hele wereld
beroering teweeg gebracht. Vooral de generaties die de
opkomst van de Britse groep hebben meegemaakt zijn
diep onder de indruk van de dood van Lennon, die wel
de „grootste pop-componist" werd genoemd.
In Amerika dromden rouwende fans samen voor het
gebouw The Dacota, waar de Lennons hun apparte
menten hadden. Ze huilden, zongen zacht songs van
Lennon of speelden cassettebandjes met Beatle muziek.
In Liverpool, waar de groep vandaan komt, ontmoet
ten de treurende fans elkaar voor „The Cavern", de
club waar de groep vaak heeft opgetreden. Zelfs in
Oosteuropese landen als de DDR, Rusland, Tsjechoslo-
wakije en Hongarije is melding gemaakt van Lennons
dood. In de DDR wordt Lennon geroemd als actief te
genstander van de oorlog in Vietnam.
Erfenis
Behalve een schat aan muziek, laat Lennon een fortuin
na, dat wordt geraamd op minimaal een half miljard
gulden. De muziekmedewerker van het Londense dag
blad New Standard, John Blake, rekende uit dat Len
non voor de uitvoering van door hem geschreven lied
jes jaarlijks meer dan vijfentwintig miljoen gulden aan
royalties incasseerde. Van alle door de Beatles gepro
duceerde grammofoonplaten worden nog steeds nieu
we persingen gemaakt. In Engeland alleen al worden
iedere maand bijna dertigduizend Beatle-platen ver
kocht. Volgens hel Guiness Book of Records zijn de
Beatles, ondanks het feit dat de band al in 1970 ont
bonden is, nog steeds de best verkochte groep, met
honderd miljoen langspeelplaten en even zoveel sin
gle's. Verschillende platenhandelaren hebben kunnen
constateren dat de belangstelling voor Beatle-platen
door de tragische dood van Lennon enorm is toegeno
men. Volgens Blake betekende geld niets voor Lennon
of een van de andere Beatles. Lennon hield er een
nogal sobere levensstijl op na, maar kon voor vrienden
af en toe zeer vrijgevig zijn. Zijn tante, Mimi Smith,
die zich over hem ontfermde, nadat zijn vader was
weggelopen en zijn moeder bij een auto-ongeval was
verongelukt, woont thans in een enorm landhuis in
Zuid-West Engeland: een geschenk van haar neef.
Allerlei vooraanstaande persoonlijkheden hebben hun
droefenis uitgesproken over de plotselinge en zinloze
dood van John Lennon. Ex-Beatle Ringo Starr heeft
zijn werkzaamheden onderbroken en is naar New
York gereisd om Yoko Ono te condoleren. Paul
McCartney, die eveneens diep geschokt was door de
plotselinge dood van zijn vroegere collega, zal niet op
de begrafenis aanwezig zijn. „ik zal mijn medeleven op
mijn eigen manier tonen", aldus McCartney. De derde
Beatle, George Harrison, kon het nieuws aanvankelijk
niet geloven. Hij sloot zich enkele uren van de buiten
wereld af. Later verklaarde hij dat hij, hoewel hij de
laatste twee jaar slechts telefonisch contact had gehad
met Lennon, nog steeds veel respect en liefde voor
hem voelde. Rolling Stones-leider Mick Jagger wilde
geen gelegenheidsopmerking maken. Hij zei alleen dat
hij in Lennon een vriend van meer dan twintig jaar
had verloren. Niet alleen popmusici hebben met droe
fenis gereageerd op Lennons dood. President Carter
van de Verenigde Staten roemde de muziek en de in
vloed van de overleden musicus. Ook toekomstige pre
sident Reagan noemde de moord tragisch. Maar hij ge
looft niet in een verbod op wapenbezit. Hij ziet meer
heil in zwaardere straffen voor moorden met vuurwa-
Reagan
komt geld te
kort
WASHINGTON Met de
twee miljoen dollar die de ko
mende Amerikaanse president
Ronald Reagan van de rege
ring heeft gekregen voor de
betaling van zijn meer dan 300
vaste medewerkers tijdens de
overgangsperiode, komt hij
niet uit. Dit is door een van
zijn woordvoerders meege
deeld.
Er is een tekort van een half
miljoen dollar, waarvoor men
een beroep op het publiek
moet doen. Bijdragen van
meer dan 5000 dollar worden
'niet aanvaard, evenmin als
giften van het bedrijfsleven.
„Wij willen niet dat iemand
kan worden verweten dat hij
een ambassadeurspost heeft
gekocht", aldus de woordvoer-
Uitslag
verkiezingen
Oeganda staat bij
voorbaat vast
KAMPALA Milton Obote,
die bij het onafhankelijk wor
den van Oeganda in 1962 pre
sident werd en dat bleef tot hij
in 1971 door Idi Amin werd
afgezet, keert vrijwel zeker als
president terug.
Gisteren, een dag voor de par
lementsverkiezingen (de eerste
in 18 jaar) was Obotes partij,
het Volkscongres (UPC) al ze
ker van 17 zetels in het nieu
we parlement van 126 zetels.
De andere grote partij, de De
mocratische Partij (DP) zegt
dat veel van haar kandidaten
zich door intimidatie en fysie
ke dwang niet hebben kunnen
laten inschrijven. De kiescom
missie diskwalificeerde boven
dien op aanvechtbare gronden
enkele kandidaten van de DP.
De DP wil zich bij het hoogge
rechtshof beklagen. De partij
die minstens 51 zetels behaalt,
vormt de regering en kiest het
staatshoofd.
Nieuw Frans
voorstel
in Madrid
MADRID Frankrijk heeft
op de Europese Veiligheids-
conferentie in Madrid een
voorstel ingediend voor een
nieuwe Europese ontwape
ningsconferentie, die als voor
wjiaamste taak moet hebben het
Vastleggen van bindende en
controleerbare maatregelen te
gen militaire verrassingsaan
vallen. Die „vertrouwenwek
kende maatregelen" zouden
voor alle oostelijke en westelij
ke strijdkrachten die in Euro
pa zijn gestationeerd moeten
gelden, van de Atlantische
Oceaan tot de Oeral.
Frankrijk kwam met zijn door
de NAVO-bondgenoten ge
steunde voorstel, een dag na
dat Polen had voorgesteld vol
gend jaar een conferentie over
militaire ontspanning en ont
wapening in Europa te hou
den.
Beide voorstellen zullen, geza
menlijk met nog in te dienen
voorstellen van de neutrale
staten Zweden en Finland,
volgende week in eerste lezing
worden behandeld.
pDE BEZETTING
ubaanse
lilitairen
estormen
untiatuur
WANNA Cubaanse
ligheidstroepen hebben
teravond na een beleg
n vijf uur door een bestor-
ng een einde gemaakt aan
i bezetting van de pause-
kc nuntiatuur in Havan-
U Veertien gewapende Cu-
J nen, waaronder vrouwen
a kinderen, hielden vier
m Jnen en een Cubaanse
i[f*er.'n sUzeling om poli-
k asiel af te dwingen.
'gens het Cubaanse persbu-
u Presna Latina is de por-
door de bezetters gedood
vier nonnen, drie Canadese
een Spaanse, bleven onge-
!rd. Alle bezetters zijn gear
ceerd. De pauselijke nunti-
Giulio Einaudi, bevond
1 tjdens de actie van de vei-
teidstroepen, die gebruik
akten van traangasgrana
at buiten het gebouw.
r Thérèse van Duyl-
nwarze stichting heeft een
A >js toegekend aan de Am-
!rdamse schilder Herman
70rdijn voor zijn gehele oeu-
en in het bijzonder voor
|n portret van de oud-burge-
sester van Amsterdam dr. I.
imkalden.
BRUSSEL Griekenland is, nog
voor het land op 1 januari 1981 offi
cieel lid wordt van de EG, bezig met
„heronderhandelingen" over de
plaats van Griekenland in de ge
meenschap. Dat is de mening van de
Nederlandse minister van Land
bouw, ir. Braks.
Aanleiding tot de uitspraak was voor
Braks de manier waarop zijn Griekse
collega tijdens een als technisch be
doeld gesprek de EG van unfaire han
delswijzen beschuldigde. Hij bracht de
Europese Commissaris Gundelach tot
de vraag wat op 1 januari nu precies
gebeurt: „De aansluiting van de EG bij
Griekenland of de aansluiting van
Griekenland bij de EG".
De manier van optreden van de Griek
se minister doet minister Braks, die het
komend half jaar voorzitter is van de
EG-ministers van landbouw, weinig
optimistisch zijn over het verloop van
het EG-landbouwgesprek, waarin nogal
wat hete hangijzers aan de orde zullen
komen.
Minister Braks, die veel ervaring heeft
in Europese zaken, zei: „Bij vorige toe
tredingen van nieuwe leden, nog nooit
een optreden als nu van Griekenland
te hebben meegemaakt".
„Boter in plaats
van kanonnen"
BRUSSEL „Boter in
plaats van kanonnen" is
het beste recept voor Po
len, om de huidige moei
lijkheden te overwinnen.
Dit zei de Westduitse mi
nister van landbouw,
Ertl, gisteren in Brussel.
De EG-landbouwminis-
ters spreken daar van
daag over de verlening
van de door Warschau
gevraagde voedselhulp
aan Polen.
Op de Europese topconfe
rentie van verleden week
is al afgesproken dat Polen
graan, boter en rundvlees
kan kopen tegen prijzen,
die zeker tien procent on
der de wereldmarktprijzen
liggen.
Minister Ertl verklaarde
gisteren dat „de gemeen
schap niet lang moet treu
zelen met het verlenen
van hulp", omdat de situa
tie dan zodanig kan veran
deren dat de Europeanen
zich over ander dingen
dan boterleveranties zor
gen moeten maken.
NAVO-GENERAAL OVER
SNELHEID SOVJET-TROEPEN:
BRUSSEL De Sovjet-Unie is in staat binnen het bestek
van enkele uren Polen binnen te vallen en het is mogelijk
dat het Westen erover hoort, als het al gebeurd is. Dit ver
klaarde admiraal Robert Falls, voorzitter van het militair
comité van de NAVO op een persconferentie in Brussel.
Volgens Falls is het voor de Russische troepen, die momen
teel in de hoogste staat van paraatheid verkeren, een kwes
tie van een paar uur om tot een daadwerkelijke inval over
te gaan.
In Brussel, waar de NAVO-ministers van defensie en buiten
landse zaken deze week vergaderen, is men nog lang niet gerust
op een goede afloop van de crisis rond Polen. Met name gisteren
vernomen berichten als zou de Sovjet-Unie Polen hebben ge
vraagd over haar grondgebied enkele divisies over te mogen
brengen naar Oost-Duitsland, heeft in NAVO-kringen weinig
reden voor optimisme gegeven.
De ernst van de situatie wordt nog eens benadrukt door het feit,
dat de Amerikaanse bevelhebeers in West-Europa het afgelopen
weekeinde uit Washington de waarschuwing hebben ontvangen
op hun hoede te zijn voor een inval van het Warschaupact in
Polen. Verder deden woordvoerders van het ministerie van bui
tenlandse zaken in Washington pogingen het optimisme, ont
staan na de vergadering van het Warschaupact van afgelopen
vrijdag in Moskou, die Polen een adempauze leek te verschaf
fen, af te zwakken. „De infornmatie die wij hebben ontvangen
is in duidelijke tegenspraak met iedere vorm van optimisme",
aldus een woordvoerder van het State Department.
WASHINGTON.
BRUSSEL De
Verenigde Staten
sturen vier met
uiterst verfijnde
radar uitgeruste
vliegtuigen, zoge
naamde AWACS-
toestellen, naar
West-Europa voor
oefeningen met
de NAVO-strijd-
krachten. In een
gisteren uitgege
ven verklaring
zegt het Ameri
kaanse ministerie
van defensie dat
de toestellen met
ingang van van
daag zullen wor
den gestationeerd
op de luchtmacht
basis Ramstein in
West-Duitsland.
Zij komen uit
Oklahoma. De
toestellen, zullen
aldus het Penta
gon, naar ver
wachting onge
veer dertig dagen
daar blijven.
Eerder was van
NAVO-zegslieden
in Brussel al ver
nomen dat het in
zetten van
AWACS-vliegtui-
gen, die met hun
IN VERBAND MET SITUATIE
ROND POLEN
AWACS-toestellen
vandaag naar
West-Duitsland
zeer verfijnde, ap
paratuur als een
soort „waakhon
den" gebruikt kun
nen worden om
eventuele vijande
lijke militaire ac
ties te signaleren,
was overeengeko
men op een bijeen
komst van minis
ters van buiten
landse zaken van
de NAVO vorige
maand in Brussel.
Het besluit was ge
nomen met het oog
op de gespannen si
tuatie in Polen.
De ministers van
defensie, die deze
week in Brussel
bijeen zijn, beslui
ten vandaag een
„vloot op afroep"
samen te stellen
voor het Middel
landse Zeegebied.
Diverse landen
landen, die nu al
deelnemen aan de
permanente vloot-
eenheid voor de
Atlantische
Oceaan, zullen op
korte termijn een
schip aanwijzen dat
op korte termijn
beschikbaar is. Ne
derland zal, zo
deelde minister De
Geus mee, een fre
gat beschikbaar
stellen. De nood
zaak een vloot in
de Middellandse
Zee te stationeren
deed zich voor na
dat de daar aanwe
zige Amerikaanse
vloot in verband
met de inval in Af
ghanistan eerder
dit jaar voor een
aanzienlijk deel
naar de Indische
Oceaan en de Per
zische Golf. Tot
een permanent
aanwezige vloot in
de Middellandse
Zee bleken de
NAVO-landen niet
bereid.
voor december 1980
tegoed direct opneembaar
bij opname 3% opnamekosten
rentepercentage wordt
maandelijks vastgesteld
het rentepercentage is gekoppeld
aan het rendement op een aantal
staatsleningen, plus 0,50%
rente gedurende één maand na
bijschrijving vrij van opnamekosten.
Viditel 369.