Iuilstortplaats in Waterland:
en chemische tijdbom
Cabinet ondermijnt eigen inkomensbeleid
f: hoe de berg een muis baarde
hofbuite
steBi
hofhuitensteBinnenhofbuitensteBinnenhofbuitensteBi
EER VERVUILING DAN IN LEKKERKERK
Politiek
Partij
Parlement
ICP1
NNENLAND
LEIDSE COURANT
ZATERDAG 6 DECEMBER1980 PAGINA 9
P« 1
)OS I
0,- fcJ?ede-Kamervoorzit-
)ick Dolman heeft
itleden donderdag
zijn grootste en
was iedereen het
eens) tevens
iste woede-aanval
d sinds hij, ruim
r»k ii' jaar Se^eden, de
^erhamer ter hand
Proficiat.
gebeurde tijdens
'>atje over
jênarde financiële
tie waarin de Gro
se confectiebedrij-
(u weet wel: die
de Groninger Stijl-
pi zich bevinden,
debatje, dat was
evraagd door de
list Hessel Rienks,
vanaf de publie-
tribune gevolgd
een groep werk
ers uit de Groning-
textielbranche.
ks, zich van deze
igstelling ten volle
ist, hield dan ook
extra gloedvol be-
op z.
Vraac
toog, waarbij hij af en
toe een vastberaden
blik naar zijn toehoor
ders schuin boven hem
wierp. Zijn conclusie
was, dat minister Van
Aardenne van econo
mische zaken slechts
een handvol miljoenen
uit de staatskas behoef
de te halen om de in
nood verkerende be
drijven nieuw leven in
te blazen.
Natuurlijk warén de
aanwezige werknemers
het daar van harte mee
eens. Zij staken hun in
stemming zelfs niet on
der stoelen of banken,
maar beloonden Hessel
Rienks met een warm
applaus. Een begrijpe
lijke, doch foute reac
tie, want voor het pu
bliek zijn blijken van
instemming of afkeu
ring met de gevoerde
debatten verboden. Te
recht, want anders zou
het een puinhoop wor
den. En bovendien: de
Tweede Kamer verte
genwoordigt het volk.
De burgers worden dus
geacht te spreken door
de monden van de ka
merleden. Toch wekt
een geringe reactie
vanaf de publieke tri
bune niet altijd direct
de toorn van Dolman
op. Bij een spontaan
applausje kijkt hij
doorgaans strak naar
boven, terwijl hij een
paar keer krachtig de
hamer op zijn bureau
laat neerdalen. Meestal
wordt het dan direct
stil.
BOOS 2
Zo leek het ook nu te
gaan. Na enkele ha
merslagen en priemen
de blikken verstomde
het handgeklap. U
weet, dat u geen in
stemming of afkeuring
mag laten blijken",
verduidelijkte Dolman
zijn ingreep. Het inci
dent was daarmee ech
ter niet gesloten, want
tijdens het wegster
vend geklater namen
de zaken een geheel
onverwachte wending.
Uit de groep supporters
van Hessel Rienks rees
een werknemer van de
confectiefabriek Union
omhoog, die op luide
toon zijn ongenoegen
over de volksvertegen
woordiging en de rege
ring begon te uiten.
„Jullie kun'n ons nog
meer vertel'n met dit
eindeloos gezever. De
miljoen 'n liggen hier
voor 't grijp'n. Wij
heb'n er maar 'n paar
nodig om door te kun 'n
blijv'n draai'n!" klonk
het in onvervalst Gro
nings.
Nu ontstak Dolman in
grote gramschap. Op
nieuw liet hij met
krachtige hand de ha
mer zijn gebiedende
werk doen. Wilt u op
houden? Wilt u zwij
gen?" riep hij verbol
gen. Maar de man was
niet meer te stuiten.
„Wij krijg'n altijd de
zwaarste klap'n! Wii
pik'n dit niet meer!'.
In deze trant voer hij
onverdroten voort,
zonder acht te slaan op
de steeds roder en
kwader wordende ka
mervoorzitter. De ha
mer beukte zo hard op
het houtwerk van zijn
bureau, dat de Verga
derzaal leek te zijn ver
anderd in een timmer
manswerkplaats. Klei
ne stofwolkjes, waar
schijnlijk nog daterend
uit de tijd dat kamerle
den nog pandjesjassen
droegen, sprongen ver
schrikt tussen de naden
van het voorzitters-
meubilair tevoorschijn.
„Zwijgen, zeg ik u! Ik
vraag u te zwijgen!",
bulderde Dolman. Hij
kreeg echter geen ge
hoor en besloot uitein
delijk maar het uiterste
middel toe te passen.
„Wilt u deze man van
de tribune verwijde
ren?" beval hij op luide
toon in de richting van
twee inmiddels toege
snelde rijkspolitieman
nen.
Aldus geschiedde. Mor
rend liet de ongenode
spreker zich wegleiden,
geamuseerd nagestaard
door zijn collega's. Pas
toen de deur achter
hem was dichtgevallen,
legde Dolman met een
zucht zijn hamer neer
en sprak, alsof er niets
gebeurd was: Het
woord is aan de minis
ter van economische
zaken
NIETS ERN
STIGS 1
Begin deze week werd
in Luxemburg de Eu
ropese Raad gehouden,
het periodieke overleg
tussen de hoogstmo-
genden van de Europe
se Gemeenschap. Zo'n
bijeenkomst dus, waar
Van Agt zich weer
eens mag koesteren in
de schaduw van Hel
mut Schmidt, een jo
viale schouderklop kan
uitdelen aan zijn Belgi
sche collega Martens
en achteloos „amice"
mag zeggen tegen Gis-
card d'Estaing.
Maar nu in alle ernst: u
vraagt zich waarschijn
lijk wel eens af of onze
premier tijdens een
verblijf in het buiten
land voortdurend op de
hoogte wordt gehouden
van de jongste politieke
ontwikkelingen in het
moederland. Het ant
woord op deze vraag
luidt bevestigend.
Waar Van Agt zich ook
bevindt, of het nu in
China is of in Antwer
pen, hij krijgt met de
regelmaat van de klok
per telefoon of telex
het laatste politieke
nieuws uit de lage lan
den toegespeeldDe
overbrenger van dat
nieuws is de RVD, de
Rijksvoorlichtings
dienst, die zetelt aan
het Binnenhof, schuin
tegenover het Tweede
Kamergebouw.
NIETS ERN
STIGS 2
Ook afgelopen dinsdag
hadden de politieke
verspieders van de
RVD weer nauwgezet
het wel en wee van ons
land gevolgd. Belang
rijkste nieuwsfeiten: in
de ochtenduren was in
Amsterdam de ontrui
ming begonnen van
het kraakpand de Gro
te Wetering en om 2
uur was er in de Twee
de Kamer een ordede-
batje gehouden over
het kabinetsbesluit, het
scheepsbou wccmcern
RSV een vergunning te
geven voor de levering
van twee duikboten
aan Taiwan. Fractielei
der Terlouw van D'66
had daarbij gezinspeeld
op de mogelijkheid,
een spoeddebat (inter
pellatie) aan dat kabi
netsbesluit te wijden,
maar hij had daar toch
maar van af gezien.
Het kabinet zou eerst
maar eens in een brief
aan de Kamer moeten
uitleggen hoe het alle
maal zover gekomen
was. Ar ie van der Hek
(FvdA) had gezegd dat
hij het daarmee eens
was.
Om 14.22 uur (tien mi
nuten na afloop van
het ordedebat in de
Kamer) ratelde in het
Luxemburgse verga
dercentrum, waar Van
Agt zich bevond, de te
lex. Spoedbericht voor
Van Agt. Geheel in te
legramstijl. Vraag niet
hoe, maar we weten in
middels wat er in
stond. De premier
kreeg het volgende te
lezen:
„Ordedebat Kamer.
Terlouw: Zou interpel
latie over exportver
gunning RS V-order
kunnen aanvragen,
maar lijkt me beter dat
voorzitter regering
vraagt in brief haar ar
gumenten uiteen te
zetten. In brief moet
ook reactie van V.S.
staan. Van der Hek:
Akkoord met vragen
van brief. Regering
moet ook bekend ma
ken, welke voorwaar
den aan exportvergun
ning worden verbon
den. Dolman: Zal ver
zoeken aan regering
overbrengen. Bij voor
bereiding ontruiming
Grote Wetering 2000
man politie ingezet
Rellen, charges, ver
keer ontwricht. Tot
dusverre niets ernstigs.
Den Haag, 2-12-1980".
Zo, zo, RVD! Rellen,
charges en ontwricht
verkeer zijn dus geen
ernstige zaken. Wij
veroorloven ons, daar
een andere mening
over te hebben. Overi
gens de complimenten
voor de snelle bericht
geving. Over en uit
)EK IN WATERLAND
et Waterland boven Am-
im is "een schitterend
Nederland, dat on-
is uitgeroepen tot na-
1 landschap. Midden
ie oude veengebieden, in
rolgermeerpolder bij het
Iderachtige dorpje
in Waterland, dumpt
rdam al jarenlang een
it deel van zijn afval,
ilijks verstoren enkele
iboten met bakken af-
de rust van het stille
De hele vuilstortplaats
met zand overdekt, ge
worden voor recrea-
opzienbarende vondst
een gigantisch aantal
a chemisch afval, ge
it op minimaal vijfdui-
j, heeft die plannen dras-
1 gewijzigd. In het Ge-
ntelijk Centraal Milieu-
jratorium in Amsterdam
kt men er zelfs over een
sachtige kaasstolp" over
hele terrein te plaatsen.
Ie belt zijn onder meer va-
lindaan, een zeer giftig in-
inbestrijdingsmiddel aan-
)ffen en een paar vaten
i het inmiddels beruchte
,T-ester, dat altijd veront-
Igd is met misschien wel
peest giftige stof die men-
kunnen maken: dioxine,
at in de vaarten rond de
[ook zware metalen zijn
jetoond, is volgens drs.
pa van het Gemeentelijk
raai Milieulaboratorium
tuatie het best vergelijk-
met de havens van Rot-
pm. „Een gekke, uiterst
{wenste situatie", aldus
Ba. Wanneer de vuilstort-
Is een keurig van de bui-
fereld afgeschermd geheel
kormen, was de ramp nog
terzien. Maar de belt, een
gelegen, drassig stuk land
Bn aantal vaarten, staat in
i (water-)verbinding met
&st van het Waterland.
Volgens Jan Boom van het
Burgercomitê Is de vuilnis
belt een chemische tijd
bom.
De hele streek boven Amster
dam is vroeger veengebied ge
weest. Het veen werd uit de
sloten gebaggerd, gedroogd en
later als turf verkocht. Het ge
volg hiervan is, dat het hele
laaggelegen land, begroeid met
ruige bomen en planten, door
sneden is met brede, diepe
vaarten. Toen na de Tweede
Wereldoorlog het turfsteken
verleden tijd werd, is het land
verpacht aan de N.V. Bavo,
die van de provincie Noord -
Holland een vergunning kreeg
het gebied in te richten als
vuilnisbelt. In de loop der ja
ren werden de sloten opgevuld
met afval. Omdat het vuil van
Amsterdam over het water
naar de belt gebracht werd,
moesten enkele vaarten wor
den opgehouden. Bij graaf
werkzaamheden rond maart
dit jaar bemerkte een kraan
machinist enkele verroeste va
ten in de walkant. Waarschijn
lijk met de affaire Lekkerkerk
in zijn achterhoofd, bracht hij
zijn chef hiervan op de hoogte,
die op zijn beurt het milieula
boratorium in Amsterdam
waarschuwde. Vanaf dat ogen
blik is de zaak, gelukkig in
een nog vrij vroeg stadium,
aan het rollen gegaan.
Verrassing
„Ook voor ons was de vondst
van de vaten een complete
verrassing. Bij goede controle
op de stortingen was dit nooit
gebeurd. Zodra wij hoorden
dat er verdachte vaten op de
vuilnisbelt waren aangetrof
fen, hebben wij een onderzoek
ingesteld", vertelt drs. Heyda,
hoofd van het Gemeentelijk
Centraal Milieulaboratorium
van Amsterdam. De inhoud
van achtentwintig vaten werd
onderzocht. Het merendeel
hiervan bevatte zogenaamde
polychloorbenzenen, afvalpro
ducten die ontstaan bij de fa
bricage van het ontbladerings-
middel 2,4,5,T. Deze stof is een
product van het chemisch con
cern Philips Duphar uit Am
sterdam, dat in de jaren '60
zijn afvalproducten via de
N.V Bavo in de Volgermeer
polder heeft laten storten.
Polychloorbenzenen zijn, in
meerdere of mindere mate
schadelijk voor de gezondheid.
Maar men kwam tevens tot de
schrikbarende ontdekking, dat
een aantal vaten gevuld was
met het lindaan, een insecten-
verdelgingsmiddel dat even
twee vaten met het ontblade-
ringsmiddel 2,4,5,T zelf aange
troffen. Iedere chemicus weet
dat deze stof altijd met dioxine
is verontreinigd.
Hoe gevaarlijk de inhoud van
de aangetroffen vaten is, ver
telde ons Jan Boom, een van
de woordvoerders van het in
middels opgerichte Burgerco
mité Broek, in Waterland.
Boom, die van oorsprong bio
chemicus is, weet waarover hij
het heeft, wanneer hij de vuil
stortplaats vergelijkt met een
chemische tijdbom. „De ver-
Drs. Heyda: De vaten aan
de oppervlakte moeten
weg vordat kinderen er zo
naar toe kunnen schaat
sen.
vuiling hier is veel erger dan
die in Lekkerkerk. Alleen wo
nen hier gelukkig geen men
sen bovenop. Als dat wel zo
was, hadden die dezelfde dag
nog geëvacueerd moeten wor
den. De gevonden polychloor
benzenen zijn nog het minst
gevaarlijk. Erger is het lin
daan dat op de belt is aange
troffen. Dat is echte rotzooi,
die bovendien nog heel moei
lijk afbreekt ook. Het ontbla-
deringsmiddel 2,4,5,T, een her
bicide, is op zich zelf ook nog
niet zo giftig, maar het is altijd
verontreinigd met dioxine. Dat
laatste veroorzaakt irritaties
aan de ogen, misselijkheid en
braken. Zelfs bijzonder kleine
hoeveelheden dioxine kunnen
al miskramen en geboorte-af
wijkingen tot gevolg hebben".
Vietnam
„In Vietnam hebben de Ame
rikanen 2,4,5,T gebruikt om de
bladeren die de Vietnamese
konvooien beschermden te
vernietigen", aldus Boom.
„Omdat veel mannen aan het
middel, en dus ook aan dioxi
ne, zijn blootgesteld, worden
momenteel zowel in Amerika
las in Vietnam veel kinderen
geboren met afwijkingen: kin
deren die blind zijn, geheel
misvormd, of met minder her
senen dan een aap. Ook hier
in Nederland hebben zich on
gelukken met 2,4,5,T voorge
daan, zoals bij de ontploffing
in de Amsterdamse fabriek
van Philips Duphar in 1963. Ik
ken zelf mensen, die als kind
achter de fabriek hebben ge
speeld. Die speurden in de slo
ten: daar vond je immers wel
eens kikkers met twee kop
pen!".
Zodra de aanwezigheid -van
fifstoffen bekend werd, heeft
et milieulaboratorium water
en slibmonsters laten nemen.
Op de belt is op één plaats,
midden op de oude stortplaats,
een zeer hoge concentratie
dioxine in het slib aangetrof
fen. Buiten de belt is geen
dioxine aangetoond. Wel heeft
men daar 2,4,5,T in het water
gevonden. Dioxine kan moei
lijk worden aangetoond, omdat
het meestal om oijzonder klei
ne hoeveelheden gaat Het in
sectenmiddel lindaan is tot op
een afstand van vijf kilometer
in water en slib aangetroffen.
Ook zware metalen zijn in de
directe omgeving van de stort
plaats aangetoond. Het gevaar
dat deze stoffen voor mens en
dier opleveren is van dien
aard, dat alle betrokkenen het
erover eèns zijn dat er snel iets
moet gebeuren. Maar de situa
tie is zo gecompliceerd, dat de
verschillende betrokkenen het
totnutoe niet eens zijn kunnen
worden over de aanpak.
Uitlepelen
Het milieulaboratorium van
Amsterdam wil beginnen met
het „uitlepelen" van de onge
veer 250 verroeste en openge
barsten vaten die zichtbaar op
het land en in de walkant lig
gen. „Nog voordat de winter
invalt, zodat de kinderen uit
de omgeving al schaatsend de
belt kunnen bereiken, moeten
de gemakkelijkst bereikbare
vaten verwijderd zijn", zo
luidt het argument van Heyda.
Het Burgercomité Broek in
Waterland is fel tegèn uitlepe
len. „Wii willen als eerste dat
de afvallozing door Amster
dam onmiddellijk gestaakt
wordt", zegt Jan Boom van het
comité. „Daarna moet de belt
van dè orftgeving worden af
gesloten, zodat het verontrei
nigde water en slib zich niet
verder kan verspreiden. Wan
neer Amsterdam zo, zonder
meer, een aantal vaten weg
gaat halen, wordt alleen het
risco vergroot. Men gaat dan
„in de prut roeren". Wanneer
je een vat lostrekt, weet je
niet, wat er allemaal vrijkomt.
Wij hebben de situatie verge
leken met een tijdbom. Voor
dat de mijnopruimingsdienst
een bom onschadelijk maakt,
wordt die met strobalen van
de omgeving afgeschermd.
Ook deze tijdbom moet eerst
worden geïsoleerd", aldus
Boom. „Iedere dag komen ver
schillende slepen uit Amster
dam met veel geweld door de
vaarten zetten. De wervelen
het slib op, waarin volgens ons
het pieeste gif geconcentreerd
zit. Door de hek- en boeggolf
van de schepen, wordt het gif
over grote oppervlakken ver
spreid. Daarom moet het
transport van afval gestaakt
worden. Maar daar ligt nou
net het grootste probleem:
Amsterdam loost hier nog
Door water
Volgens Heyda wordt het gif
echter niet door slib, maar
door water getransporteerd.
„Wanneer je de vuilstorting in
de polder nu stillegt, blijf je
toch stroming, en dus ver
spreiding van het gif, houden.
Maar als je de vaten aan het
oppervlak verwijdert, zal de
vervuiling waarschijnlijk sterk
verminderen. Later kun je
dan de hele boel afsluiten. Er
zijn trouwens al omwonenden
geweest die met een kort ge
ding hebben gedreigd, als we
zouden besluiten de vaten nog
maar even te laten liggen", al
dus Heyda.
Intussen is ook een andere op
lossing ter sprake gekomen.
Men zou de stroming van het
water door een gemaal kun
nen omdraaien. Heyda vindt
dat geen goed idee. „Ik zou
zeggen: Laten we de modder
weg gebruiken, die we al ge
maakt hebben. Maar ja, die
weg loopt langs Broek in Wa
terland. En dat pikken de
Broekers kennelijk niet".
Zowel Heyda als het burgerco
mité zijn het erover eens dat
droogmalen van de hele Vol
germeerpolder de beste oplos
sing is. Deze oplossing lijkt ook
wel haalbaar te zijn. Omdat
weghalen van de vaten vol
gens Boom alle „budgettaire
fantasie" te boven gaat, moet
het gebied als voor altijd ver
loren gegaan worden be
schouwd. „Het grondwaterpeil
moet zo laag worden gehou
den, dat er alleen maar water
van buiten naar binnen lekt",
aldus Boom. „Daarna mis
schien een dikke laag plastic
erover, zodat er geen regenwa
ter bij kan komen".
Aanklacht
Het burgercomité heeft inmid
dels een verzoek tot strafver
volging ingediend bij het O-
penbaar Ministerie voor mi
lieuzaken in Amsterdam. Vol
gens Jan Verheul, juridisch
medewerker van het comité,
zijn er een reeks strafbare fei
ten gepleegd door de gemeente
Amsterdam, de N.V. Bavo en
het chemisch bedrijf Philips
Duphar. Amsterdam is verant
woordelijk voor controle op
naleving van de hinderwet-,,
vergunning. De vergunning
houder N.V. Bavo heeft de wet
overtreden. Omdat de N.V. in
1968 door Amsterdam is over
genomen, is Amsterdam ook
in die hoedanigheid schuldig.
Tenslotte heeft Duphar des
tijds verklaard dat de afval-
stoffen gifvrij waren. Volgens
mr. Hamming, de woordvoer
der van Duphar, werd er vroe
ger heel anders over deze af
valstoffen gedacht en heeft het
bedrijf in ieder geval nooit op
zettelijk 2,4,5,T of lindaan op
de belt gedumpt. „Wij maken
die stoffen om te verkopen,
niet om weg te gooien".
ive< fe'
HAAG Lange tijd heeft premier Van Agt
len roepen dat geen enkel kabinet vóór het
de hoge inkomens zo radikaal had aangepakt
ij. Afgaande op de voornemens die het kabi-
iad om het mes te zetten in de salarissen van
eoefenaars van vrije beroepen, de topambte-
i en semi-politieke ambtsdragers had hij nog
eens ongelijk. Van Agt lag op dit punt zelfs
/oor op zijn voorganger Den Uyl en stak dit
aid niet onder stoelen of banken,
week kon dit stokpaardje echter voorgoed op
want de ambitieuze voornemens van het ka-
om drastisch het mes te zetten in de inko-
van beoefenaren van vrije beroepen, de me-
specialisten voorop, gingen met één penne-
k van de baan. Die pennestreek omvatte de
tekeningen van de heren Van Aardenne, mi-
r van economische zaken, Albeda, minister
sociale zaken en mevrouw Veder-Smit, staats-
itaris van volksgezondheid. Zij, onderteken-
Ben protocol, zeg maar overeenkomst, met de
lelijke Specialistenvereniging (LSV), waarin
I beloofd af te zien van de voorgenomen kor-
^operatie in hun inkomens,
en ander betekent dat deze topmedici geen
0 gulden maar slechts 8.000 gulden hoeven te
gen. Dreigen met acties (contante betaling
patiënten) en een procedure voor de Haagse
tbank zorgden ervoor dat de prijzenbeschik-
die het kabinet had getroffen om deze forse
ging in twee jaar te bereiken van de baan
Geen nood, riep minister Albeda, direct na-
iij had aangekondigd de cao-lonen volgend
weer aan banden te leggen. We wijzigen de
enwet en ook de vrije beroepen worden ge-
Deze week stelde menigeen onthutst vast dat
CDA-bewindsman, die als coördinerend mi-
voor het inkomensbeleid verantwoordelijk
is voor een rechtvaardige spreiding van de brood
nodige inkomensmatiging, zo kort daarna al zijn
handtekening had gezet onder een protocol dat de
medische specialisten in een riante uitzonderings
positie plaatst.
Sneeuwbaleffect
Daarmee wordt de gouden stelregel dat de sterk
ste schouders de zwaarste lasten moeten dragen
als het gaat om matigen ernstig aangetast. Mensen
met inkomens van ministens 300.000 gulden leve
ren nu slechts een schijntje in. Bovendien is het
gevaar voor een sneeuwbaleffect niet gering: na
de specialisten sleepten de notarissen (ook goed
voor een inkomen in die orde van grootte) de Ne
derlandse staat voor de rechter en ook zij kregen
van hem gelijk. Wie volgt?
Ook voor de toch al zo uitgeputte schatkist heeft
deze koerswending van het kabinet drastische ge
volgen. De matiging onder de specialisten zou 400
miljoen opleveren Voorlopig zal het bij een 40
miljoen blijven. De kans bestaat bovendien dat de
premies extra verhoogd moeten worden, omdat bij
de vaststelling daarvan uitgegaan was van de
voorgenomen matiging van 80.000 gulden. Zo'n
premieverhoging treft de lagere inkomens het
hardst.
Ook ten aanzien van het snijden in de topinko
mens van hoge ambtenaren en (semi-)politieke
ambtsdragers legt het kabinet intussen heel wat
minder voortvarendheid aan de dag dan waarop
het zich aanvankelijk beriep. De Kamer vroeg
herhaaldelijk om een afbouw die al de afgelopen
zomer had moeten beginnen. De zorgvuldigheid
gebood de verantwoordelijke bewindsman Wiegel
(binnenlandse zaken) echter voor deze operatie
aanzienlijk meer tijd uit te trekken. Weliswaar
bleef het principe van een salarisvermindering
voor deze topinkomens (tussen een en twee ton
met uitschieters daarboven) redelijk overeind,
maar ze doen er maar liefst vijf jaar over om dat
lagere niveau te bereiken.
Fluwelen handschoen
Voor het aanpakken van de grote groep gewone
inkomenstrekkers die onder een cao vallen kiest
de regering voor een andere weg: ze laat gewoon
de ene loonmaatregel op de andere volgen. Zet
men de fluwelen handschoen waarmee de hogere
(vrije) inkomens worden aangepakt tegenover de
wijze waarop met de allerlaagste salarissen wordt
omgesprongen, dan blijft er bovendien maar wei
nig over van de stelling van de minister-president
dat zijn kabinet de matiging zo rechtvaardig ver
deelt en vooral de best betaalden het hardste treft.
De korting op het minimumjeugdloon wordt on
danks acties van werkende jongeren gewoon ge
handhaafd. Minimumjeugdlonen krijgen op z'n
hoogst 22.000 gulden per jaar. De opbrengst van de
korting op hun inkomen levert overigens maar
net een derde op van de voorgenomen korting op
de medische topsalarissen: 150 miljoen.
De argumenten van het kabinet om zo'n verlaging
door te voeren zijn niet van elke redelijkheid ont
bloot. Inderdaad staat iemand van bijvoorbeeld
onder de twintig doorgaans niet voor dezelfde las
ten als de wat oudere werknemers. Maar als zo'n
kortingsmaatregel deel uitmaakt van een inko-
menspolitiek, waarbij de lageren in salaris voor ja- Renteaftrek
ren op de nullijn worden gezet of zelfs echt moe
ten inleveren, en mensen met meer dan een ton
schijnbaar stelselmatig worden ontzien, vraag je
als regering om moeilijkheden. Als alle mooie
woorden over rechtvaardige inkomenspolitiek in
herinnering worden geroepen, blijkt de berg niet
meer dan een muis te hebben gebaard. Het toch al
smalle maatschappelijk draagvlak van dit kabinet
wordt er bepaald niet door verbreed. Je kunt je
zelfs afvragen of een kabinet dat een dergelijk be
leid voert wel in redelijkheid van de laagste inko
mens matigingsoffers mag blijven vragen, hoe no
dig die op zichzelf ook zijn. Na het Bestekbeleid
lijkt nu ook het inkomensbeleid van het kabinet
zijn faillissement nabij.
Naar de galg
Het staat dan ook vast dat de verantwoordelijke
bewindslieden het volgende week zwaar te verdu
ren krijgen als de Kamer zich buigt over een aan
tal financiële en sociaal-economische plannen,
waaronder een reeks belastingvoorstellen en de
aangekondigde loonmaatregel. Vooral van de
grootste regeringspartij het CDA valt forse kritiek
te verwachten, zeker nu het sociaal-economisch
beleid steeds meer in de richting van de VVD om
buigt. Juist om het inkomensbeleid nog enigszins
geloofwaardig te houden zal het CDA er alles aan
doen om de inkomens van de vrije beroepsbeoefe
naars en met name die van de medici in het voor
jaar van 1981 alsnog drastisch omlaag te drukken
en de geplande 400 miljoen toch nog binnen te ha
len. „Dit is slechts uitstel van executie, de heren
gaan hoe dan ook naar de galg", merkte een van
de CDA-specialisten deze week op.
De behandeling van de voorstellen tot beperking
van de (feypotheek)renteaftrek vindt pas na het
kerstreces plaats. Dan krijgen we een herhaling
van wat ons volgende week te wachten staat. Het
door het kabinet geformuleerde voorstel (beper
king boven de 540.000 gulden) heeft nauwelijks
gevolgen. Het moest toch al louter een symbo
lische waarde krijgen, maar wat er uit gekomen is
kan zelfs dat etiket niet dragen. Huizenbezitters
die door deze maatregel in hun inkomen getroffen
zullen worden, zijn nu al met een lantarentje te
zoeken. Door de koppeling van de aftrekgrens aan
een jaarlijks aangepast huurwaardeforfait (de
huurwaarde van de eigen woning die bij het be
lastbaar inkomen aan de belastingdienst moet
worden opgegeven), is er in de wat verdere toe
komst vrijwel niemand meer die er onder valt. En
Avanneer er dan nog iemand door getroffen zou
worden, scheelt hem dat op z'n hoogst een paar
honderd gulden bij een huis ter waarde van vele
tonnen tot meer dan een miljoen.
Het CDA toonde zich dan ook teleurgesteld over
het feit dat na zoveel stampij zo'n miere-eitje is
gelegd. De fractie zal zich dan ook inspannen voor
een flinke aanscherping van het naar haar oor
deel veel teveel in VVD-richting afgezwenkte ka
binetsbeleid. De christendemocraten willen im
mers veel verder gaan dan het kabinet voorstelt.
Alleen al de grens waarbij een beperkte renteaf
trek moet ingaan verschilt al een ton. CDA-
woordvoerder Van Dijk kondigde deze week al
aan'dat zijn fractie zal proberen haar eigen ideeën4
■door de Kamer aanvaard te krijgen en de kans,,
daarop is groot. De PvdA zal onder het motto „bc -
ter een half ei dan een lege dop" zeker voor elk
verdergaand voorstel voor aftrekbeperking stem-
men. De nieuwe coalitie vaa na 27 mei 1981 lijkt
zich steeds duidelijker af te gaan tekenen.
ARJEN BROEKHUIZEN
