Troepenaflossing Sovjets wellicht dekmantel voor invasie in Polen Misbruik van rechtvaardigheidsidee leidt tot schending van mensenrechten PAUS JOHANNES PAULUS: Hongerstaking Noordierse gevangenen uitgebreid Heropbouw rampgebiec kost zeker 25 miljard ,ies ar Loon- akkoord Britse mijnwerkei BUITENLAND LEIDSE COURANT Abdoellah breekt bemiddelingsreis Midden - Oosten af DAMASCUS De Saoedi- sche prins Abdoellah bin Abdoel-Aziz is gisteren na een onderhoud met presi dent Hafez Assad van Syrië, waarin hij gepoogd heeft te bemiddelen in het dreigende conflict tussen Syrië en Jor danië, onverwacht terugge keerd, zonder ook eerst Am man aan te doen. Hoewel deze onverwachte af breking van Abdoellah's be middelingsreis de geruchten over een mislukking aange wakkerd heeft, verluidde toch in Riad dat Abdoellah optimis tisch was over een verminde ring van de spanning tussen Syrië en Jordanië. Kort nadat prins Abdoellah Syrië verlaten had. arriveerde daar de Russische vice-pre-' mier Kuznetsov van de Sovjet- Unie voor de uitwisseling van dokumenten over een nieuw vriendsehaps- en samenwer kingsverdrag tussen Syrië en de Sovjet-Unie. De Amerikaanse regering heeft zich gisteren beraden over de levering van militaire onderdelen en munitie aan Jordanië. Jordanië heeft daar om verzocht nu de spanningen met Syrië hoog oplopen. Christopher met nieuw antwoord VS naar Algerije WASHINGTON De Ameri- kaanse onderminister van bui tenlandse zaken. Warren Christopher, is vannacht met een document waarin het standpunt van de Amerikaan se regering inzake de gijzeling in Iran wordt verduidelijkt, naar Algiers vetrokken. Zoals bekend bemiddelt Algerije tus sen de VS en Iran. De „ver duidelijking" zal worden over handigd aan de Algerijnse mi nister van buitenlandse zaken, dat het stuk aan de Iraanse re gering zal doen toekomen. Amerikaanse functionarissen wilden niet nader op de in houd van het document in gaan. Inmiddels is wel bekend dat de VS Zwitserland, dat de Amerikaanse belangen in Iran behartigt, heeft verzocht na te gaan of de 52 gijzelaars for meel nog in handen zijn van- de militante studenten, of dat. zij aan de regering zijn overge dragen, zoals onlangs door het parlement bepaald. Begin verbiedt congres Israëlische Arabieren TEL AVIV Premier Be- gin van Israël heeft een con gres van Arabieren in Is raël, komende zaterdag in Nazareth, verboden, daar de organisatoren steun voor de Palestijnse bevrijdingsorga nisatie PLO als verboden „terroristische organisatie" zouden hebben uitgespro ken. Begin vaardigde zijn besluit uit op grond van een uit 1945 daterende noodbeschikking in zijn hoedanigheid van minister van defensie, een portefeuille die hij beheert nadat Weizman in mei uit het kabinet was ge stapt. Het congres had volgens- de organisatoren ten doel een ontwerp-handvest te bespre ken, waarin gelijkheid voor de Arabische burgers in Israël wordt vastgelegd, strijd voor de democratie tegen fascisme en de noodzaak van de tot standkoming van een Israë- lisch-Palestijnse vredesrege ling. Dit vredesplan voorziet in een voorstel tot het vestigen van een Palestijnse staat op de westelijke Jordaanoever en in Gaza door middel van onder- handelingén met de PLO. VN gaan gebruik chemische wapens onderzoeken NEW YORK De politieke en veiligheidscommissie van de algemene vergadering van de Verenigde Naties heeft tegen sterke Russische tegenkanting in, met 62 te gen 17 stemmen bij 32 ont houdingen besloten tot een „onpartijdig onderzoek" naar vermeend gebruik van chemische wapens her en der in de wereld. Krachtens het besluit is secre taris-generaal Waldheim ge machtigd, „met de hulp van medische en technische des kundigen", het onderzoek, „ook ter plaatse", ter hand te nemen. De Russische afgevaardigde noemde de door het Westen ingediende resolutie „ingege ven door zuiver politieke en anti-socialistische motieven, om de sfeer der ontwapenings besprekingen te vergiftigen". De Chinese afgevaardigde. Woe Zjen, steunde de resolu tie. Het staat vast dat de algemene vergadering het besluit over neemt, daar alle 154 lid-staten in de commissie zijn vertegen woordigd. ROME „De kerk deelt met de mens van onze tijd de diepe, vurige wens naar een in ieder opzicht rechtvaardig leven". De kerk keert zich echter tegen een „misbruik van de rechtvaardigheidsidee", dat haat, wrok, wreedheid en minachting van fundamentele mensenrechten met zich meebrengt. Dit is een van de hoofdthema's waarmee de tweede encycliek Dives in Misericordia (Rijk aan Barmhartigheid), gedateerd op 30 november, de eerste zondag van de Advent, begint. De paus schrijft in zijn rondzendbrief dat de toestand van ongelijkheid onder de mensen en volken toeneemt en dat daarom de more le onrust zich zienderogen zal verdiepen. en aanzien van deze onrust onder de mensen stelt de paus vast dat in de huidige wereld op nieuw „een zin voor rechtvaardigheid" ont waakt. De kerk deelt met de mensen deze „vu rige, diepe wens naar een in ieder opzicht rechtvaardig leven". Men kan echter niet over het hoofd zien, zo schrijft hij, dat „programma's die van de idee van rechtvaardigheid uitgaan in de praktijk vaak zwaar worden ver minkt". Bij deze programma's die een soort „misbruik van de "rechtvaardigheidsidee" voor stellen, zullen „negatieve krachten zoals wrok, haat of zelfs wreedheid de overhand" krijgen, zo stelt de paus. De paus veroordeelt in zijn encycliek het ver langen „de vijand te vernietigen, zijn vrijheid te beperken of hem een volledige afhankelijk heid op te leggen". Dit weerspreekt de „oerzin van de rechtvaardigheid, die naar zijn wezen ten doel heeft gelijkheid en gelijkstelling tussen de strijdende partijen te bereiken". De paus herinnert eraan dat Jezus al de in het Oude Testament opgetekende houding van „oog om oog, tand om tand" gewraakt heeft. „Dat was de toenmalige vorm om de rechtvaar digheid te vervalsen en in de huidige vormen staat zij opnieuw model. Het is duidelijk dat in naam van een zogenaamde rechtvaardigheid (bijvoorbeeld een historische of klassenrecht- vaardigheid) soms de naaste vernietigd, gedood, of van zijn vrijheid of meest elementaire men senrechten beroofd wordt". In het nu gepubliceerde, 87 pagina's tellende, document wil de paus onderstrepen, dat „de mens in de volle waardigheid van zijn natuur niet voorgesteld kan worden zonder hem niet alleen theoretisch, maar in zijn totale be staan te betrekken op God". Johannes Paulus II spreekt van een „histori sche ommekeer", die zich nu voltrekt. Hij be klemtoont daarbij enerzijds de onmetelijke mo gelijkheden die geboden worden door de huidi ge vooruitgang van wetenschap en techniek, maar spreekt in dit verband ook van „scha duwzijden" en van de „niet altijd slechts opper vlakkige verstoringen van het evenwicht" in de tegenwoordige wereld. In zijn encycliek staat het hoofd van de katho lieke kerk uitvoerig stil bij de „existentiële angst", die vele mensen kennen met het oog op de mogelijkheid dat de mensheid zichzelf ver nietigt door een atoomoorlog, of die zij hebben als gevolg van het materialisme van de heden daagse beschaving. Als zorgwekkend bestempelt de paus het ver bleken van vele waarden, zoals het respect voor het menselijk leven vanaf het ogenblik van haar conceptie, het respect voor het huwe lijk in zijn onverbrekelijke eenheid en het res pect voor de stabiliteit van de familie. Tegenover deze situatie stelt de paus de opgave van de kerk om „voor het erbarmen van God getuigenis af te leggen". In een uitvoerige theo logische uiteenzetting schetst Johannes Paulus de inhoud van deze barmhartigheid vooral als de „bereidheid en macht tot vergeving, vervol gens als de „liefde die in staat is tot erbarmen" en als het vasthouden aan de menselijke waar digheid. „De door de rechtvaardigheid bewerkstelligde gelijkheid beperkt zich tot het gebied van het uiterlijke, de materiële goederen, terwijl liefde en erbarmen de mensen ertoe brengen elkaai* in die waarde te bejegenen, die de mens zelf in de hem eigen waardigheid voorstelt". (Van onze correspondent Roger Simons) LONDEN De crisis, veroorzaakt door ze ven Ira-leden die al 36 dagen in hongersta king zijn in de Maze-gevangenis van Bel fast, is gisteren nog ernstiger geworden. Drie vrouwelijke leden van de Voorlopige Ira, opgesloten in de beruchte gevangenis van Armagh, volgen nu het voorbeeld van de zeven aspirant-martelaren. Ze weigeren voortaan te eten en ze drinken alleen wat zout water. Net zoals de zeven van de Maze zeggen de drie vrouwen, dat ze desnoods zullen vasten tot ze dood gaan. Hun actie heeft tot doel om voor alle Ira-gevangenen een politiek statuut af te dwingen, met alle voordelen die daaraan ver bonden zijn. De Ira-leden verlangen, dat een onderscheid gemaakt zal worden tussen hen en andere boosdoeners. Maar de Britse overheid zegt, dat ze geen ver schil ziet. De nieuwe hongerstakers zijn Mai- read Farrell (23), die een Noordiers hotel opge blazen heeft en daarvoor veroordeeld werd tot een gevangenisstraf van veertien jaar; Mary Doyle (24), die acht jaar gekregen heeft voor het bezit van brandbommen en Mairead Nu gent (23), die twaalf jaar moet zitten voor haar mislukte poging om de woning van de gevange nisdirecteur van Armagh in de lucht te doen vliegen. «.aiKBv In het plaatsje Lioni probeerde een bejaard echtpaar gisteren de toegang tot hun tent sneeuwvrij te houden. ITALIAANSE REGERING TOT EG: Een vrouw draagt een zak met kleding door het tentenkamp, waarin zij haar toevlucht heeft ge nomen. LUXEMBURG NAPELS Dc Italiaanse regering heeft een be roep gedaan op de overige lidsta ten van de Europese Gemeenschap om financiële hulp voor het door de aardbeving getroffen zuiden van het land. Tijdens de gisteren en vandaag gehouden Europese topconferentie in Luxemburg heb ben de regeringsleiders de Europe se Commissie opgedragen zo snel mogelijk een herstelprogramma op te stellen. Volgens de Italiaan se minister-president Forlani heeft zijn land de komende twee jaar niet minder dan 25 miljard gulden nodig om het getroffen ge bied weer op de been te helpen. Het is niet bekend welk bedrag de gemeenschap aan hulp gaat aan bieden. Inmiddels wordt de strijd van de puin- 170.000 mensen uit 126 dorpen op zoek naar overlevenden van huchten in het aardbevingsgebied. De de ramp, steeds uitzichtslozer. Met de bereidheid onder de getroffenen om te De 72-jarige Anna Maria de Luca zit 'tcbbti minuut "wordt de kans op succes gerin- vertrekken is echter uiterst gering, haar ziekenhuisbed, enige uron nadat i«n h« ger, maar de hoop vlamt opnieuw op Slechts 500 gegadigden meldden zich na' meer dan een week na de aardbevinfpese wanneer, zoals gisteren, nog mensen le- de eerste oproep. De meesten willen onder het puin van haar geheel ve^rlinj vend tevoorschijn worden gehaald. Het dicht bij hun vernielde woonsteden blij- woeste huis vandaan was gehaald, waren een man van 63 en een vrouw ven. van 60 jaar, die op twee verschillende plaatsen uit het puin werden bevrijd. Gisteren werd verder bekend dat Pom- In het rampgebied zijn de sneeuwbuien peï, de resten van de gelijknamige oude opgehouden, maar is het thans bitter Romeinse stad aan de voet van de Vesu- koud. De commissaris voor het rampge- vius, voorlopig gesloten is voor het pu- aan de grote hoofdstraat en het foruiprkei bied, Giuseppi Zamberletti, heeft een bliek. Dit vanwege de aardschokken en van Pompeï hebben door de aardschol?rlanc plan opgesteld voor de evacuatie van het slechte weer. Gebouwen en gevels ken schade opgelopen. pn de BERLIJN De Sovjetrus- sische troepen in Oost-Eu ropa staan op het punt htm halfjaarlijkse aflossingso peratie te beginnen. Deze grootscheepse operatie die waarschijnlijk enkele we ken in beslag zal nemen en waarbij tienduizenden mi litairen zijn betrokken, zou het rookgordijn kunnen op trekken waarachter de Sov jet-Unie ongestoord een in vasie van Polen kan voor bereiden. Nog meer dan bij de geslaagde invasie in Tsjecho-Slowakije het ge val was, zou een inval in Polen met een overweldi gende troepenmacht en vol komen onverwacht moeten geschieden. De Russen beschikken zeker over voldoende troepen zoals het kaartje aantoont. Maar een verrassingsaanval is nau welijks denkbaar, al is het al leen maar omdat elk Poolse vakbondsman zich herinnert hoe de Praagse lente is geëin digd. Berichten die wijzen op een aanval zijn meestal afkomstig van militaire inlichtingen diensten die zich daarbij ba seren op onverklaarbare wij zigingen in de normale mili taire operaties, zoals troepen bewegingen in een niet ver wachte richting op een onge bruikelijk tijdstip, het over vliegen van een opmerkelijk groot aantal gevechtsvliegtui gen en schepen die zee kie zen, hoewel daar op het eer ste gezicht geen reden toe be staat. En als integrale leden van het door de Sovjet-Unie geleide Warschau-pact ken nen de Polen elk detail van de gebruikelijke troepenbe wegingen en dus ook de Rus sische gewoonte om elk half jaar een kwart van hun man schappen, bijna een vijfde van de hele infanterie, te la ten rouleren. De Polen over rompelen zou dus bijzonder moeilijk zijn, tenzij de Poolse legerleiding en de Poolse po litie in het complot zitten. Maar helaas geldt dat, als er voldoende manschappen be schikbaar zijn, een verras singsaanval niet nodig en ook niet haalbaar is. De Russische tanks zouden openlijk langs de Poolse grens gestationeerd kunnen worden als steunbe tuiging aan de voorstanders van de haviken in het Poolse regime en Polen kunnen bin nenvallen op een moment dat niemand dat verwacht. Na de invasie in Tsjecho-Slo wakije is er veel gepraat over de manier waarop de ma noeuvres van het Warschau pact werden gebruikt als dekmantel, maar in feite wa ren slechts 20.000 van de in totaal 300.000 Russische mili tairen die bij de invasie wer den gebruikt, bij de oefenin gen betrokken. Het was vooral het politieke besluit dat zo'n grote schok veroor zaakte. Vanuit het Russische ge zichtspunt is het van beslis send belang dat de eerste stappen, het veroveren van de vliegvelden en havens en het in handen krijgen van de voornaamste industriële cen tra, snel worden gezet, zo mogelijk des nachts, om zo de indruk te vestigen dat verzet totaal geen zin heeft. Hoeveel verzet er van de bevolking zal komen is een politiek oor deel waarover de deskundi gen zelf van mening ver schillen. Maar het lijdt geen twijfel dat de Russen zich op het ergste moeten voorberei den, hetgeen in dit geval zou betekenen dat ze het het ge regelde Poolse leger tegeno ver zich zouden kriigen. Een andere vraag is of de Russen ook andere landen van het Warschau-pact zullen inscha kelen zoals in 1968. De Tsje- choslowaken zouden in dit geval uiteraard tot de bin- nenvallers behoren. Ook hierover verschillen de me ningen. Oostduitse soldaten zouden bijzonder onwelkom zijn in Polen, maar dat lap pen de Russen aan hun laars, als ze de indruk willen wek ken dat het Warschau-pact als geheel uitrukt, om een kleine plaatselijke onenig heid te regelen. Het Rode Leger zelf heeft 30 divisies in de communistische satellietlanden, waaronder twee tankdivisies in Zuid- West Polen met als hoofd kwartier Legnica. Over deze tankdivisies doen tegenstrij dige berichten de ronde. Sommigen menen dat aan deze divisies de afgelopen maanden speciale versterkin gen zijn toegevoegd, anderen zeggen dat deze versterkin- fen slechts geschied zijn in et kader van een lange ter mijn programma dat bedoeld is voor alle Russische ge vechtseenheden in Oost-Eu ropa. Daarnaast hebben de Russen 35 divisies klaar staan in hun eigen militaire distric ten die grénzen aan Polen, zoals het Baltische, Witrussi- sche en Karpathische district met als hoofdkwartier res pectievelijk Riga, Minsk en Lvov. De 30 Russische divisies in Oost-Europa vallen wat be treft paraatheid in categorie 1, hetgeen betekent dat ze voor tenminste driekwart op sterkte zijn. Volgens het In ternationale Instituut voor Strategische Studies in Lon den bevindt slechts de helft van de divisies in de westelij ke districten van de Sovjet- Unie zich in categorie 1 of 2, hetgeen betekent op tenmin ste halve sterkte. Maar ook al is een eenheid niet op volle dige sterkte, ze zou indien nodig wel degelijk kunnen deelnemen aan een invasie, ook al zou ze dan slechts in- fanterietaken verrichten. Als we alles bij elkaar optel len en ervan uitgaan dat de Russen Polen inderdaad wil len binnenvallen op zoveel mogelijk punten, maar dat ze in de rug gedekt willen blij ven, dan zouden ze tenminste. 30 divisies voor de invasie kunnen inzetten. Dat komt neer op ongeveer 300.000 man en enorm veel tanks, een troepenmacht ongeveer even groot als die werd inge zet tegen Tsjecho-Slowakije twaalf jaar geleden. Toen bleken 300.000 man meer dan genoeg. Maar de Polen zeggen dat het in hun land anders zou gaan, omdat zij zouden vechten. Maar wat bedoelen ze daarmee? Wie vechten er? Commandanten, piloten en oproerpolitie of slechts een handjevol onge wapende arbeiders? DAVID FAIRHALL THE GUARDIAN Israëlische minister beschuldigd van corruptie JERUZALEM De 1 sche minister van dienstzaken, Aharon Ah hatzira, is op voordra van de juridische raadsn van de regering in staat i beschuldiging gesteld i gens corruptie en maniptl tie van overheidsgelden. j De raadsman, Yitzhak Zan^ was van mening dat hoei( het vooronderzoek in de r nog niet is afgerond, niet 1 ger met in staat van beschu ging kon worden gewacht, j. Het is voor het eerst dat d lid van het Israëlische kab% wordt aangeklaagd. Een nister in een vorig kabid Avraham Ofer van huisv ting, is wel onderwerp van onderzoek geweest, maar d£, zelfmoord onttrok hij zich 4 eventuele in staat van besch] digingstelling. Zamir heeft de voorzitter het parlement verzocht om 4 heffing van de parlementa onschendbaar heid van Ab hatzira. LONDEN De Britse werkers zijn akkoord geg met een loonsverhoging 13 procent, hoewel aanvan lijk 35 procent was geëist, afsluiting van de CAO vooi mijnwerkers betekent een langrijke steun in de rug v de regering-Thatcher, die loonstijging voor het person in staatsbedrijven sterk banden wil leggen. De voi Conservatieve regering Engeland, onder Ec Heath, werd in 1974 ten gebracht door een langdui mijnwerkersstaking in de w w v 1

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1980 | | pagina 10