Leiden en het
vierde Russell-
tribunaal
Bijbel-boetiek Verbum Dei zit
niet om belangstelling verlegen
DE DONKERE DAGEN LEVEREN WEER PIEKUREN OP
Fraai bewegingstheater
Op mijn omwegen door stad en land kom
ik graag mensen tegen. Elke morgen tussen
tien en elf uur kunt u mij telefonisch vertel
len wie u graag in deze rubriek zou willen
tegenkomen. Het nummer van mijn geduldi
ge telefoon is 071-122244; u kunt dan naar
toestel 18 vragen.
PAGHTAPREGIO LEIDSE COURANT WOENSDAG 12 NOVEMBER 1980 PAGINA 5
ïrtraging
:onomisch
eleidsplan
et te wijten
n onenigheid
ise- Waal
iDEN De vertraging
het uitbrengen van het
jwomische Beleidsplan is
te wijten aan onenig-
tussen de wethouders
ise (economische zaken)
l.Waal (ruimtelijke orde-
g). Dit heeft het college
ntwoord op vragen van
CDA-raadslid W. Bleijie.
heer Bleijie had het college
;en gesteld naar aanleiding
opmerkingen van de wet-
der van economische za-
Hij voelde zich door me-
w Fase met een kluitje in
riet gestuurd omdat zij in
commissievergadering had
'gd dat de vertraging te
en was aan problemen met
tekstverwerkingsappara-
Het college schrijft bij de
ttwoording van de vragen
dit inderdaad het geval
Zij is het dan ook niet
met de stelling dat wet-
ler Fase de commissie
t misleid. Mevrouw Fase
ft inmiddels meegedeeld
het economisch beleids-
vrijdag in de openbaar-
gebracht zal worden.
LEIDEN In het kader van het binnenkort
in Rotterdam te houden Russell-tribunaal
over de mensenrechten organiseert de
'Werkgroep Indianen Leiden' (WIL) tussen
13 en 23 november verschillende aktivitei-
ten waarbij zal worden ingegaan op het le
ven en de rechten van de indianen. Centraal
hierbij staat de komst van enkele indiaanse
leiders uit Colombia. Zij zullen op woens
dag 19 november de bij het tribunaal inge
diende klachten over schending van de men
senrechten nader toelichten.
De aktiviteiten van de Leidse werkgroep zijn
een vervolg op de Indianen-manifestatie een
half jaar geleden. De WIL heeft enkele in
diaanse leiders uitgenodigd die afkomstig zijn
uit Colombia en lid zijn van de 'Cric', een be
weging die op geweldloze wijze gronden pro
beert te herwinnen die de grootgrondbezitters
van de indianen hebben afgenomen. De leider
van de beweging zit al ruim anderhalf jaar zon
der enige vorm van proces gevangen. De Co
lombiaanse zaak komt op maandag 24 novem
ber voor de tribunaal-jury.
Naast de indiaanse leiders komen ook verte
genwoordigers van andere minderheidsgroe
pen, zoals de Koerden, de Maori uit Nieuw Zee
land, de Papua, de Inuit uit Groenland en de
Aborigines uit Australië naar Leiden.
Het activiteitenprogramma van het WIL wordt
morgen geopend. In het universiteitsgebouw
(zaal 1002) worden om 11.00 en 13.00 films ge
draaid over de Dene indianen in Canada. Op
woensdag 19 november zullen in het Academie
gebouw de aanklachten van de Colombiaanse
indianen (12.15-13100 uur) en de aanklachten
van de andere groepen (13.15-14.00 uur) bespro
ken worden, 's Avonds worden er in het Rijks
museum voor Volkenkunde lezingen gehouden
en korte films vertoond over de moderne mijn-
boüw in de woongebieden van inheemse volke
ren. Aanvang 20.15 uur. Donderdagavond
draait in het Academiegebouw de film 'De rij
ken sterven ook', een film over de Andes india
nen. Aanvang 20.00 uur. Daarna wordt een film
vertoond over het indianencongres dat in okto
ber werd gehouden. Het programma wordt be
sloten op zondag 23 november met een kerk
dienst van de Leidse Studenten Ekklesia in de
Hooglandse kerk. De dienst, waarbij de Colum-
biaanse indianen enkele toespraken zullen hou
den, begint om 11.45 uur. De volgende dag be
gint in Rotterdam het Russell-tribunaal dat tot
en met 30 november wordt gehouden.
Piet van Diest: „Geen geintjes, daar schiet niemand iets mee op".
alternatieve en semi-vrome
„Bescheurkalender" (het
Simplisties Verbond doet het
weer heel anders)
koningskinderen uit het
Huis van Oranje en
aanverwanten: 24 januari,
Frans van Sales, bisschop-
kerkleraar, met als spreuk:
„Je moet metselaar worden
als dat je talent is".
Aanbevolen schriftlezing: 1
Kor. 12. 12-30. En: 8 april:
prins Carel Hugo: „goud is
van de aarde, je kunt het
niet meenemen". En op 1
oktober: Theresia van net
Kind Jesus: „Wie gezond is,
vergeet dat ziekte bestaat".
Dan las ik, aan een
achterkant van de Maria
Bescheurkalender '81, op 3
februari, de mop van De
leeuw en de missionaris.
„Een missionaris staat oog in
oog met een wilde leeuw,
midden in de Afrikaanse
wildernis. „Heer", bidt de
missionaris, „inspireer toch
dat wilde beest wat
christelijke gevoelens..." De
leeuw, met het water al
tussen z'n tanden, mompelt:
„Heer, zegen deze spijs die
ik van uw goedheid ga
ontvangen..."
Toch herken je dan weer
iets van vroeger; waartegen
de mensen van de Bijbel
boetiek geen overwegende
bezwaren hebben.
Geenszins, want er stroomt
nog steeds bloed door de
aderen dat bij overlevering
erin werd gepompt. „Maar",
zoals pater Cees van Vliet
het al zei: „geen geintjes,
alsjeblieft, want daar schiet
niemand iets mee op!"
LEIDEN De bewegingstheatergroep
Bart Stuyf is van morgen tot en met
zaterdag in het Lak met de produktie
Grey. Deze voorstelling is ook al even
besproken op de t.v. in het NOS kunst
programma van 28 oktober. Ook wer
den toen enkele fragmenten getoond,
die echter geen echt goede indruk kon
den geven. Want slechts door in de zaal
te zitten, kan men het gebeuren ten vol
le waarderen.
In Grey wordt een bewegingsspel opge
voerd van zowel mensen als levenloze de
corstukken. Het decor lijkt echter een ei
gen leven te gaan leidén. Het rolt ver
schillende kanten op, splitst zich, draait
en kantelt. Door de eenvoud van het de
cor, een hoge glooiende grijs-witte wand,
zijn deze bewegingen, die ondersteund
worden door muziek, heel boeiend om te
volgen. Daartussen door bewegen zich de
dansers, ook in eenvoudige grijze pakken
die de bewegingen goed doen uitkomen.
Zij proberen verschillende manieren van
bewegen uit, rollen, vallen, schuiven, vol
gens de Martha Graham danstechnieken.
In het middengedeelte komt een klein
beetje akrobatiek voor, erg goed uitge
voerd en prachtig om te zien.
Bij Bart Stuyf gaat het om de beweging.
Zou men een thema willen zoeken, dan
kan men dat mogelijk vinden in het „uit
balans raken en - bijna - vallen" van dan
sers en decor. Maar meer is Grey om ge
woon naar te kijken en het bewegingsspel
van mens en decor, samengesmolten met
de muziek en het licht op zich af te laten
komen. Grey duurt slechts een uur, maar'
meer is ook niet nodig. Voor liefhebbers
van fraaie vormgeving een must
Ach!
chotei
ieuwvi
ht om
te bon
n glai
everd
zen i
f zelf
>ouwd
In de
i krac
an een
iandan
t het
oef ing
ïgel
ling
Nu het tijdperk van de
iotaalb f*onkere maanden is
In di bangebroken bevinden
eden gjjve ons meteen weer op
ondeitfle aanlooproute naar de
bel feestdagen die het hart
om®fyerblijden en ook een
.warejHnde aan het jaar
o-bouvjmaken. Het seizoen zet
rdicht ?ns op het spoor van het
den wi jeven en ontvangen,
voor kan „erbij" horen,
iar koi naar voor hetzelfde
grond Jeld (°f misschien nog
I niet t ets minder) kun je iets
DA-fr peciaals op het oog
n en j lebben. Zo liep ik
Pe"- [isteren bijna
mgemerkt want de
.etalage" naast de grote
;roene deur is
mopvallend tegen de
jezigheden van de
Stichting Verbum Dei
ian. Aan de Plantage in
binnei ^eiden staat daar al
t tot h jnds de dagen van een
'"bedreigd rooms
traate postolaat een pand met
Md. T< batriciërs-allure dat eens
hikbaj Ie Vrouwen van
Jethanië de nodige
uimte bood om
khotci verkzaam te zijn onder
le „zoekenden naar de
JJna Sancta". Daar
"toezi! ^erden „bekeringen"
le par >ewerkstelligd en er
ijk Scl verd apologie bedreven.
ie Vrouwen, die toen al
■^schuilgingen achter een
geparl vereldse facade van
or het aponnetjes en
^Jinbedekte coiffure, zijn
ntussen een tijd weg.
^laar Verbum Dei bleef.
Jet Woord Gods
erkondigen, in een
ohieuwe, aangepaste
- .Vertaling. De boodschap
Zwalu'Iie vanaf de Plantage
nog immer wordt
litgedragen is
te gehonverminderd
vonenfceworteld i" een
|n geloofsovertuiging, maar
j^de religie staat er met
Zalu beide benen trillend op
ie wereld, want zo best
terlaanjs die wereld niet.
,Daar hebben we nu
;enmaal mee te maken; we
intwikkelen met de tijd
nee, maar zijn nog lang niet
lan het paradijs toe". Dit
tegt en hoe kan het
inders: zonder enige
ipsmuk zuster Justine
t Konings, behorend tot de
Dominicanessen van
I J| /oorschoten, dus dicht bij
"^*%uis. Ik trof haar in de
lijbel-boetiek van Verbum
IA pei. Haar medewerker,
r|\S neneer Piet van Diest
9 „inderdaad, Diest in
ïelgisch Limburg, maar het
[ekste van alles is dat vlak
laarbij Halvemaan ligt e
ïeet hartstikke toevallig
nijn vrouw ook..."), kwam
stoel extra
fgd! ^anzetten' want er6 ruim is
Zuster Justine: „We zijn geen boekhandel".
de boetiek, die de bijbel en
bijbelverwante lectuur
onder de aandacht moet
brengen, niet. „Denkt u er
vooral om", zo beschermde
zuster Justine direct de
doelstelling van de boekerij:
„we zijn geen boekhandel!
Het is een centrum tot
bezinnen, met een
achtergrond van
documentatie".
Verbum Dei bundelt tegen
die achtergrond
verschillende activiteiten,
zoals een leescentrum, een
liturgisch centrum, een
Derde Wereld-winkel. „Hier
zijn we in de Bijbel-boetiek
annex de afdeling Unicef.
Bewustwording ten opzichte
van de Derde Wereld,
daaraan meehelpen is erg
belangrijk binnen ons
werkterrein",vertelde Piet
van Diest, die vijf jaar
geleden, op initiatief van
pater Cees van Vliet ofm,
met de boetiek als dagtaak
begon. Eigenlijk een echte
winkel, met echte
winkeltijden. Maar het doet
wel leuk huiselijk aan, al
straalt zuster Justine een
bewustheid uit die er op
wijst dat het aan haar en
Van Diest toevertrouwde
materiaal in feite niets
vrijblijvends heeft. Wat zij
en Piet verkopen is in
wezen bloedserieus en de
feiten waarop in deze
boetiek wordt gewezen, daar
kun je gewoon niet omheen.
Zuster Justine: „We houden
ons bezig met het
verspreiden van de bijbel,
proberen de mensen bewust
te maken van wat de bijbel
is. De opzet is oecumenisch;
er zijn bijbels van het Ned.
Bijbel Genootschap en ook
bijbels van de Kath. Bijbel
Stichting. Verder boeken op
allerlei gebied die op de
bijbel aansluiting geven.
Boeken „van de tijd" ook,
zoals titels van
Schillebeeckx en Küng, daar
hebben we een soort rage bij
meegemaakt. Voorhanden
zijn ook commentaren en
lectuur die kunnen
bijdragen tot verdieping van
wat de bijbel ons te zeggen
heeft. We hebben hier veel
werk met het beantwoorden
van vragen en met het
helpen zoeken naar boeken
of boekjes waarvan men
„weieens gehoord" heeft".
Daar is onder andere de
kinderhoek: bijbelse
ontspanning in de taal en
het beeld van het kind. Daar
is veel vraag naar, op een
marktje met mogelijkheden,
waarvan het eerste
communiefeest er één is.
Kerkboekjes, bijbeltjes ook,
en dan voor de nabije
toekomst de kerstliederen,
kerstverhalen. De kerststal-
bouwplaten; niet kant en
klaar, nee, je moet er wat
mee kunnen doen; je moet
bezig kunnen zijn. De
mensen van de boetiek slaan
er geen slag naar. Zuster
Justine zal niet alle
kinderbijbels even hoog
aanprijzen. Ze weet, dat niet
alles meer te pruimen valt.
„We adviseren de mensen
die iets voor hun kinderen
willen hebben. Dan let je
ook op de trend. Er is nog
lectuur die het dertig,
veertig jaar geleden
uitstekend deed, maar dat
kun je niet blijven
volhouden. Na de kaars en
de olielamp kwam het
gaslicht en daarna de
gloeilamp. Zo is het toch
We overbruggen hier geen
tijdperk: we. staan gewoon in
een ontwikkeling die een
eigen benadering vergt. Dan
krijg je meteen een andere
kijk op de bijbel dan
tientallen jaren terug. Het
vanzelfsprekend letterlijke
heeft plaats gemaakt voor de
werkelijkheid van alle dag.
Kinderen zijn niet meer
gediend met principes in de
sprookjessfeer".
De zuster liet me boekjes
zien, schitterend door hun
eenvoud en
aanspreekbaarheid, waar
zelfs de jongste jeugd geen
speld tussen kan krijgen.
Een boekje over wonderen.
Van wonderen tot en met de
techniek en de natuur; het
wonder der liefde tussen
man en vrouw, de wonderen
van Lourdes. Het boekje
zegt eigenlijk: wonderen
bestaan niet en ze bestaan
tóch. Elke dag kun je
„wonderen" ervaren, want
je hebt toch ook een
„wondermooie jurk". Zo
gaat het geschriftje
spelenderwijs en begrijpelijk
terug, naar de tijd van Jesus.
„Kijk, dat is een heel andere
benadering dan het
uitleggen van mysteries in
een voorbije tijd. Zo leren
kinderen respect krijgen
voor een heleboel zaken.
Waar wij mee te leven
hebben zijn geen sprookjes,
zoals St. Nicolaas op een
zekere leeftijd opeens een
gevierde legende blijkt te
zijn. God en wat Jesus ens is
komen brengen, dat is
onthutsend werkelijk en
echt en lang niet altijd even
gemakkelijk. Dat moet een
kind ook weten en de
volwassene zal het er
moeilijk mee blijven houden
totdat hij het aardse
verlaat".
Piet van Diest bracht ons
weer tot alledaags
bewustzijn: „Deze tijd, zo
tegen Kerstmis, en ook in
het vooijaar beleven wij
onze verkooppiek. Die
stapel, daar links bovenin,
zijn we tegen maart weer
kwijt". Communie
aanbiedingen, ongetwijfeld.
Zeker, de boetiek bedient
velen. Maar boven in het
gebouw houdt het liturgisch
documentatiecentrum
evenzeer huis. Het hoort
allemaal bij Verbum Dei.
waar het woord van God
eigentijds z'n weg vindt. In
de „documentatie" kunnen
bijvoorbeeld groepen uit
parochies komen om er hun
diensten samen te stellen,
om er ideeën op te doen.
Volgens zuster Justine is
niemand zo creatief, dat
men geen geen behoefte aan
inspiratie zou hebben. „Zoek
je gebeden, voor welke
gelegenheid ook, dan vallen
die hier op te zoeken, in een
soort systeem met
trefwoorden dat we
bijhouden".
Een prachtige Novib-
kalender met inlichtingen
over wat er in de derde
wereld aan de hand is. De
Adventsterren uit het
Unicef-pakket zijn
inmiddels uitverkocht.
Unicef: een hoofdstuk apart
in de boetiek van Justine en
Piet. Het is het Unicef-depót
Leiden en omstreken, met
kerstkaartenactie, agenda's,
schrijfmappen, puzzels.
Volgens Van Diest met veel
verkoop, als nasleep van
1979 Jaar van het Kind. Het
Unicef-kookboek voor
kinderen loopt erg hard: 41
recepten uit 41 landen.
Maar de bijbel cum annexis
blijft de rode draad die door
de boetiek loopt. Leefregels,
leefstijl, aangeduid in posters
(„voor op het toilet soms",
dacht zuster Justine), op
buttons ofwel knopen. Blij
en geestig, maar allemaal
bezinnend materiaal,
gebaseerd op een religieus
besef. In de boetiek komen
mensen „voor de
godsdienst" of alleen voor
Unicef. Allemaal van harte
welkom en niemand wordt
met een kluitje het riet
ingestuurd. „Het fijne van
Unicef", vond Piet van
Diest, „is, dat je weet waar
het geld terecht komt. Dit is
geen winstobject. Daarom
doe ik dit zo graag. Eigenlijk
zou ik het best voor mezelf
willen hebben!" En
dominicanes Justine
Konings, zelatrice voor
bijbel en derde wereld: „Ja,
dit is een ideëel gevalletje;
niet voor onszelf..."
Toen viel m'n oog het
viel al eerder, trouwens
op een kalenderblokje:
Maria-kalender 1981. Pater
Van Vliet passeerde en keek
me, uit de aard der zaak,
maatschappij- kritisch aan:
„u gaat toch niet „grappig"
over dit werk schrijven,
hoop ik. Anders hebben we
liever geen artikel in de
krant". Wel, zo vreselijk
grappig was het niet, maar
wel erg waardevol,
inspirerend en hoopgevend.
Maar die kalender een
aardig bijkomstigheidje in
het geheel van de actuele
verkondiging vond ik
toch wel het signaleren
waard. Het is het kleine
formaat scheurkalender, met
maan- en zonnestanden; met
veel minder heiligendagen
dan een decennium geleden,
maar, nog steeds, met op de
rug een stel moppen die zich
in het goede gezelschap
bevinden van de
datumheiligen die nog zijn
overgebleven: Franciscus
van Sales, Bonifatius, Simon
en Judas, Antonius van
Padua (mijn eigen
toeverlaat), Rochus, Maria
Koningin en nog een paar
anderen die zijn opgenomen
in het resterende canoniek
toegestane bestand van 's
Heren lieve heiligen die, in
het Aanschijn van het Lam,
Gods eeuwige lof zingen.
In hun goede gezelschap
bevinden zich op deze
Ook het decor wordt in het bewegingsspel betrokken.
