D
Vier vrouwen over
hun leven na
een borstamputatie
Televisiedrama laat zee van
onmacht en bezuiniging zien
TROS en
AVRO ruziën
om claim
ar:
TERUGBLIK
TELEVISIE VANAVOND^'
TELEVISIE ZATERDAG E
RADIO VANAVOND
RADIO ZATERDAG
VRIJDAG 7 NOVEMBER 1980 PAGINA;'
NEDERLAND 1
NOS
18.25 Nieuws voor doven en
slechthorenden
18.30 Sesamstraat
18.45 Paspoort voor
Spanjaarden
18.55 Journaal
VARA
18.59 Scooby Doo
19.25 Sport '80
19.50 Sonja's
Goed Nieuws Show
20.49 Twee voor twaalf
NEDERLAND2
AVRO
18.59 Doctor Snuggles
19.05 AVRO's Toppop
AVRO
20.27 Sterrenslag 1980
22.20 Televizier Magazine
23.00 De toestand in
de wereld
23.05 M.A.S.H.
NOS
23.35 Journaal
23.40 Nieuws voor doven en
slechthorenden
DUITSLAND 1
20.00 Journ. 20.15 Eine Frau hat
folg (What a woman), speelfilm. 21
Doc. serie. 22.30 Aktual. Met pa
mentair overz. 23.00 Die Verfuhr
ren, tv-film. 1.05 Journ. (Reg.pro
NDR: 18.00 Westslde-Hospital. tv-
rie. 18.30 Aktual. 18.45 Kleuters<
18.55 Westslde-Hospital. tv-se
19.25 Reg. mag. 19.59 Progr.ovi
WDR: 18.00 Popmuziek. 18.30 Tek
filmserie. 18.40 Popmuziek. 19.15
tual.).
DUITSLAND 2
18.20 Tekenfilmserie. 18.35 Slapst
19.00 Journ. 19.30 Bult. rep. _20|
Rep.(Eurovisie-ultz). 21.15
22.00 Aktual. 22.20 Cultureel
22.50 Sport. 23.20 rep. 23.30 Wj
serloch nr. 3. (Waterhole no.
speelfilm. 1.00 Journ.
DUITSLAND 3 WDR J
18.00 Kinderserie. 18.30 Curt
econ. 19.00 Vrijtljdsmag. 19.45 Ja
nal 3. 20.00 Journ. 20.15 Wet»
schappelijk progr. 21.00 Rep. 2Urm
Reg. progr. 22.00 Parzival. tv-s|P,:'11J
23.30 Journ. renor
BELGIË NED. NET 1 j" Vel
18.00 Klnderprogr. 18.15 Kleute.ijji,
progr. 18.30 Open School. 19.00 OT
19.30 Inform, progr. 19.35 Meded.f®"1
Morgen. 19.45 Journ. 20.10 WeeröBitsr
20.15 Quiemada, speelfilm. 22|auer
Filmrubriek. 22.50 Journ. [e
BELGIE NED. NET 2
rie. 21.10 Doe. serie. 21.50 G»-j
progr. 22.20 Culturele aktual.
BELGIE FRANS
18.15 Spelprogr. 18.30 Boeken
briek. 19.00 Reg. mag. 19.29 We
ber. 19.30 Journ. 19.55 Inform, pr^
21.15 L'argent de la vfeille (Lo s
ne scientifico), speelflim. 23.1'
en weerber.
BELGIE FRANS 2
Tot 18.30 Zie Net 1. 18.30
Amours de la Belle Epoque, serie
spelen. 3e serie; Aimèe de son C.
cierge (dl. 5-slot). 19.00 Zie Netmtio.
19.55 Arsène Lupin Joue et perd. t»a Q
serie naar het werk van Maurice j._
blanc. Regie: Alexandre Delerue. I
Jean-Claude Brialy (titelrol). ChrisK'"5
na Kruger. Frangois Maistre
20.50 Vendredl-Sport. Aktueel sp^j de
magazine gepresenteerd door RL.ve;£
mond Arets en Guy Lemaire. Ret
Michel Rochat. 22.00 InterwaHo#00.
Ciao Amici. Uitzending voor de Vijk e
liaanse gemeenschap In Belpf Le
22.30-23.05 Arts-Magazine, Kunslolgt
briek. - --'
NEDERLAND 1
OS-NOS
10.20 Fries voor niet
Friestaligen
TELEAC
10.45 Russisch voor beginners
11.30 Microprocessors
NOS
13.00 Nieuws voor doven en
slechthorenden
15.30 Journaal
NCRV
15.32 Bolke de Beer
15.42 Kleine Tsar
15.52 Buurtkinderen
16.17 Pommetje Horlepiep
16.42 Peter Ramsay,
dierendokter
NEDERLAND2
NOS
13.00 Nieuws voor doven en
slechthorenden
Ha
eide
der
)e de
iet ra
DUITSLAND 1 foor C
10.00 Journaal en aktualitelten. 10>e zai
Rauchende Colts. 11.10 FilmrepoL-
ge. 11.40 Buitenlandse reportaaf
12.25 Aktueel magazine. 12.55 Penjoes'
verz. 13.00 Journaal. 13.40 Progr^e kr
maoverz. 14.10 Journaal. 14.15 Kin eet
terprogr. 14.45 Das goldene Schwirj7pn,
16.15 Informatief progr. 17.00 Fif*J"
portret. (Regionaal progr NDR 171 et
Programmaoverz. 17.31 NatuurfF""^
serie.). raan
DUITSLAND 2 la
12.00 Programmaoverz. 12.30 Preikt l
voor buitenlandse werknemers. 14) e
Journaal. 14.47 Captain Future. 1L„
Jeugdserie. 15.35 Hobbymagar
15.50 Kmderspelprogr. 16.35 f
penshow. 17.04 Bekendmaking I
de weekwinnaars. 17.05 Jourtf
17.10 Aktueel magazine.
BELGIE NED. 1
14.00 Open School. 15.30 CultuL
aktuallteit. 16.00 Sergeant York.
BELGIE FRANS
Informatief progr. Aans.: Bll|s_^
15.55 Filmportret. 16.10 Cursus T
gels. 16.40 Rubriek voor de tuin
17.10 Informatieve serie. 17.40 I
kenfilmserie. 17.45 Popmagazine.^ M
an di
nieuws. NOS: 18.03f®®£ 1
indsplU met de Nationale Hltparfijk.
sound. 10.03 (S) Popsti
r\J 11.03 (S) Pop non stop. 12.0
-sbOF" Los vasl- 14 03 <s> °P
15.03 (S) Disco-expres*.
(S) NCRV-Zaterdag-Sport
bnyflHji AVRO 7.00 Nws. 7.02 (S) Op
jSr klein stationnetje, 's morgei
4EJL de vroegte. 6.00 (S) Klassiek
3 H Caroline. 9 00 Nws 9.02 (S)
viVyf* no-an. 10 00 (S) Concerto
nale. 12.00 Nws 12.02 (S)
de lucht In. 13.15 (S) Herman Krebbers
senteert. 14.00 Nws. 14 02 AVRO's P
Publieke Prijs. 16.00 (S) Volksmuziel
Hongarije. 16.15 (S) Opera met 'r
„Onze Ouwe", de Duitse poli
tieserie die de Tros geregeld
op het scherm brengt mag dan
spannend zijn, de detective-se
rie die Frits Bom, de ombuds
man, aan het opbouwen is met
zijn reportages over de sciento-
logy-kerk liegen er wat dat
betreft ook niet om. Hij deelde
om te beginnen mee dat hij 's
morgens het korte geding dat
die hoogst merkwaardige in
stantie tegen hem had aange
spannen had gewonnen.
Enigszins tot mijn verrassing,
dat moet gezegd, maar de
rechter had kennelijk „het o-
penbaar belang" zeer zwaar la
ten gelden. Wat die jongens
van die kerk ongetwijfeld da
nig zal verontrusten.
In ieder geval ging Bom, die
ook nogal verrassender wijze
in de rechtszaal had mogen fil
men, monter verder met zijn
onthullingen. Zo liet hij een
ronde Amsterdammer opdra
ven die destijds een functie bij
de scientology-kerk had ver
vuld, in die zin dat hij klanten
naar binnen moest praten.
„Als hij zich goed voelde", wa
ren dat er wel honderd per
dag", zei hij. Ook was er
gewezen cursist, die verkil
de dat hij van de dokter i
tijds 154 pillen per dag ki
te slikken en hij toonde oni
hele verzameling van zijn t
jes en potjes. Daarna moch
wij weer kijken naar met
verborgen camera gemaéiL.-:-, t,
opnamen. Deze keer van
bezoek dat een omzetbelastjet Si
inspecteur aan het gel
van de kerk (iets anders
weer als een kerkgebouw)
gebracht. En tenslotte
Bom zijn financiële deski
gen laten uitrekenen dat
functionaris die scientolt
jongens een aanslag van pm_
miljoen gulden moest heblEIDï
bezorgd. Hij verklaarde fcdii
nog meer belastend maerhngsj
te beschikken en riep bez *>fdz
rend uit dat de onderste sl ^rga
boven moest komen. Dat !won'
op deze manier, dunkt l°usii
nooit lang meer duren. En ^cht
den zullen wij in dat geva 5 Sti
duidelijk het recht voor c c& te
ogen hebben zien zege
renm,<te
snkt,
HERMAN HOFHUIZ »ntre
et aut
h
rs 1
lat 13
RADIO/TELEVISIE LEIDSE COURANT
„De jaaroverzichten van de
omroepen over tv-toneel ge
tuigen alle van de bittere
wetenschap, dat de vurig ge
wenste artistieke en produc
tionele groei van het Neder
landse tv-drama voortdu
rend en van alle kanten
door allerlei obstakels en ge
varen bedreigd wordt Eerst
is men bang, dat het eigen
Nederlandse product hele
maal niet van de grond zal
komen in de ongelijke strijd
tegen de overmacht aan pro
fessionele en goedkope bui
tenlandse programma's. Als
dat in het begin van de jaren
'70 toch is gelukt, groeit de
angst dat de eigen kweek af
hankelijk zal blijven van de
grillen en ongemakken van
het Nederlandse tv-bestel".
Aldus stelt Joost Sternheim
vast, die in het zojuist versche
nen „Theater- en Televisie
Jaarboek" zijn kijk geeft op
kwaliteit, kwantiteit en kwa
lijkheid van het Nederlandse
tv-drama. Hij vindt hiermee
voor een eigenaardige opgave
te zijn gesteld, omdat hij zich
acht opgescheept met een wel
heel stoffig probleem, met de
vraag nl. wat Nederlands tv-
drama eigenlijk is. Dit onder
de loep nemend valt hem
vooreerst op, dat er over het
algemeen onderscheid wordt
gemaakt tussen enkelvoudige
spelen en x-delige series en
tussen speciaal voor de tv ge
schreven en aan de hand van
bestaand materiaal (literatuur)
voor tv bewerkte tv-spelen.
Met dit onderscheid gaat een
duidelijke voorkeur gepaard
voor het originele werk boven
de bewerking, waarbij het
zelfstandige tv-spel weer ho
ger wordt aangeslagen dan de
feuilletonvorm. Een voor de
hand liggende verklaring hier
voor is gelegen in de natuurlij
ke drang van het tv-drama
naar culturele en artistieke
zelfstandigheid in hét bijzon
der tegenover haar stiefou
ders, de film en het toneel.
Deze zelfstandigheid wordt
pas mogelijk als het tv-drama
zich heeft losgemaakt van het
leentjebuur bij de oudere dra
mavormen en op eigen kracht
naar de gunsten van het pu
bliek kah dingen.
Terugblikkend op het voorbije
tv-seizoen stelt Sternheim
vast, dat de zee van onmacht,
bezuiniging en opportunisme
opnieuw terrein gewonnen
blijkt te hebben. Het ziet er
naar uit, dat het Nederlandse
tv-drama in alle vormen de
verdrinkingsdood nabij is.
Hij verwijst voor deze sombere
visie naar eerdere uitspraken
van bijv. Stefan Felsenthal.
die de dramazaken bij de NOS
behartigt. Die waarschuwde al
eens voor het failliet van het
oorspronkelijke tv-werk en
het opdringen van buitenland
se pulp en op zijn best registra
ties van bestaand toneelwerk.
aankomst in de Bijlmer, waar
Surinaamse jongens op de rij
weg tegen een blikje schoppen
en de vrouw geen kans ziet
om tussen rijdende bussen
door de overkant van de straat
te bereiken?. Moet een tv-ma-
ker nog duidelijker zijn dan
duidelijk?
Veel bewondering heeft Joost
Sternheim voor Wim Schip
pers' spel „Ramp ahead" en
zijn „Dans der vierkanten" in
Carré. Hiervan viel hem op,
dat Carré er voor vol liep, om
dat dit getuigde van goede
smaak, en dat vervolgens ie
dereen het afkraakte, omdat
dit evenzeer getuigde van goe
de smaak. Schippers's werk
was eigenlijk het enige goede,
dat Sternheim heeft gezien.
Hij vond het een vals sprookje,
dat nog „live" gebeurde ook.
En dan mag je volgens hem
Schippers niet afkraken, om
dat hij niet vernieuwend zou
zijn, terwijl hij toch de tv heeft
verrijkt met de geest van de
vaudeville. Daarmee is hij de
eerste echte té-variété-artiest
die we in Nederland hebben,
aldus Sternheim, die aan
Schippers flauwiteiten duide
lijk meer waarde hecht dan
aan een met theatrale midde
len bewerkstelligd, door
wrocht tv-drama, hoezeer dit
ook in een poging kan blijven
steken. Als consequente aan
hanger van Wim Schippers
kan Sternheim zich ook niet
veroorloven enige waardering
op te brengen voor ander
werk. Aldus determineert een
overzichtsschrijver zichzelf.
AVRO's „Marie Speermalie"
negeert hij, omdat dit louter
Belgische inbreng had en alsof
hij er nooit van gehoord heeft,
dat Vlaanderen en Nederland
cultureel gezien één (taakge
bied vormen. De KRO had
met „De herdershond" de
pech, dat Ko van Dijk tussen
tijds dood ging, zodat deze se
rie per aflevering slechter
werd, alsof niet Jo de Meyere,
maar Ko van Dijk als hoofd
rolspeler deze productie droeg
en de kwaliteit van een tv-spel
door louter één acteur bepaald
zou worden. Om bijv. „Cassa-
ta" van de VARA kon hij
evenmin lachen, ofschoon de
sfeer hiervan toch bepaald
werd door juist één acteur, en
nog wel een van de betere
soort, nl. Ton van Duinhoven.
Sternheim kon de ingebouwde
verplichting tot lachen hierin
niet waarderen en beleefde
veel meer plezier aan het Sim-
plisties Verbond, waarvan vol
gens hem niemand schijnt te
beseffen hoe goed en geestig
die wel zijn. Toch goed, dat we
iemand als Sternheim in ons
midden hebben om ons te ver
tellen, dat die twee jongens
hun vak verstaan, want dat
was natuurlijk geen enkele
kijker eerder opgevallen. Toch
maar eens Koot en Bie aanzet
ten de volgende keer.
TON OLIEMULLER
Niet Ko van Dijk met alle respect en in tegenstelling tot wat in het Theater Jaarboek wordt geschreven, maar
Jo de Meyere, hier met Renée Soutendijk, droeg de KRO-tv-serie,„De herdershond".
Maar diezelfde Stefan haalde
wel het Publiekstheater met
„Mensch durf te leven" op het
scherm. Een zeer juiste stap
om verschillende redenen.
Ten eerste ging het om kwali
teitswerk, ten tweede om een
stuk nationale tragedie in de
wereld van de kleinkunst en
derhalve geen geïmporteerd
drama. En ten derde mag men'
niet voorbijgaan aan het feit,
dat een heel volk via de belas
ting voor dit gesubsidieerde to
neel betaalt en dat maar een
heel klein deel in staat is daar
van iets terug te zien. Natuur
lijk, het verdient toejuiching,
dat de tv er naar blijft streven
oorspronkelijk werk uit te
zenden, d.w.z. dat de tv blij
vend gehanteerd wordt als een
artistiek middel. Maar niet
minder dient de tv gebruikt te
worden als een registrerend
medium. En dan doet het er
niet toe of we de koningin de
Troonrede zien en horen uit
spreken of dat we het Pu
bliekstheater volgen in zijn be
zigheid belastinggeld een artis
tieke bestemming te geven.
Liet Berend Boudewwijn zeer
onlangs op KRO-tv niet zien
hoe een toneelregistratie, in
dat geval „Antigone", als voor
stelling een eigen gezicht
kreeg, met als bijkomend
voordeel en noodzaak, dat een
heel volk dit kon bekijken?
Om dan nog maar niet te spre
ken over de meermalen on
derscheiden „Opname" van
het Werktheater als een to
neelvoorstelling, die via film
en/of band op de maat van de
huiskamer werd gesneden.
Als tv-medewerkers ertoe nei
gen de tv als registrerend me
dium te kleineren, zijn zij be
zig een ivoren toren te beklim
men. En Joost Sternheim wekt
de indruk daar naartoe te wil
len. In dat perspectief zullen
zijn beoordelingen geplaatst
moeten worden van alle dra
matische tv-werk, dat hij in
zijn artikel onder handen
neemt. Hij laat vrijwel geen
werk op dat niveau onbespro
ken. Het zou te ver voeren in
een weergave daarvan hier
volledigheid na te streven.
Daarom enkele opmerkingen
daaruit.
In „De truc" van NCRV's
Henk Mochel en Gerben Hei-
li nga over oncrontoleerbare
laboratoriumexperimenten
werd hij getroffen door het
onvermogen om fictie en feit,
in casu verzinsel en weten
schap, uit elkaar te houden. De
tv leent zich wel voor docu
drama, vindt Sternheim, maar
hier werd deze ingewikkelde
aangelegenheid niet tot een
goed einde gebracht. Overi
gens heeft hij waardering voor
het op dit gebied verkennende
werk van de NCRV. Tot (een
soortgelijk oordeel komt hij
over VARA's „Niets aan de
hand", waarin het ging om het
tonen van de werkelijkheid
van een oude vrouw, die uitlde
gezellige Amsterdmse Dappfer-
buurt moet verhuizen nóar
een moderne steenklomp, c.q."
bejaardenflat. De bedoeling
was, dat de kijker iets zou
gaan begrijpen van de omstan
digheden van deze vrouw,
maar die omstandigheden ble
ken zo overbevolkt met Tur
ken, Surinamers, krakers,
knokploegen, ambtenaren,
botte leveranciers en een on
gevoelige maatschappelijk
werkster, dat de gevoelens van
die oude vrouw en de zijne ten
offer vielen aan een razends
nelle inflatie, zoals Sternheim
schrijft en wat hij daar ook
mee bedoelt. Want daar ging
het juist om, dat die in haar
positie afhankelijke vrouw ge
heel alleen op de wereld
kwam te staan, al liepen er
nog zoveel mensen om haar
heen en juist die mensen kre
gen we in dat spel te zien.
Voor Joost Sternheim blijft
'nochtans de vraag welke filo
sofie schuil ging in deze pro
ductie. Maar viel hem dan de
nauw verholen eenzaamheid
niet op van die vrouw, bv. bij
Jenny Kaagman en Rogier van Otterloo samen op weg naar het sportieve slagveld.
Sterrenslag
Zoals we bij de opnamen in
augustus al uitvoerig bericht
ten strijden politici, artiesten
en vertegenwoordigers van ra
dio en tv opnieuw tegen el
kaar op de sportvelden in
Twente. Op dit sportieve
evenement maten hun krach
ten mensen als Neelie Smit-
Kroes, Marco Bakker, Willem
Duys, Dick Dolman, Adèle
Bloemendaal, Ron Brandste-
der, Nico Haak, Willeke van
Ammelrooy, Jaap v.d. Doef,
Sytze Faber, Gerrit Brokx,
Frits Bom, Louis Neefs, Rogier
van Otterloo, Jenny Arean,
Kick Stockhuyen, Judith
Bosch en anderen.
Ned. U 20.27 uur.
Mash
De nieuwe chirurg, Charles
Winchester, heeft het totaal
niet naar zijn zin in het Kamp
4077. Hij probeert met behulp
van zijn ouders uit het kamp
te komen. Zijn collega's wer
ken hier ook aan mee.
Ned. II 23.05 uur
Voor de kinderen
Morgenmiddag achtereenvol
gens Bolke de Beer, Kleine
Isar, Buurtkinderen, Pomme
tje Horlepiep en dierenarts
Ramsay.
Zaterdag Ned. I 15.32 uue.
HILVERSUM De TROS heeft het college van overleg
van programmadirecteuren televisie (COP-tv), waarin de
televisiebazen van alle A- en C-omroepen zitting hebben, la
ten weten voorlopig verdere medewerking te weigeren aan
het zogenaamde claim-systeem. Dit systeem wordt gehan
teerd als meerdere omroepen zich als gegadigde aandienen
voor meestal buitenlandse televisieprogramma's.
Over het algemeen is het zo dat wie het eerst komt ook het eerst
maalt. Er ontstaan echter wel eens geschillen daarover en dan
komt de zaak in dit COP-tv. Men kan eventueel door derden la
ten arbitreren.
Die situatie was nu ontstaan rond de Amerikaanse televisieserie
„Dallas". Toen bekend werd dat de TROS die serie had aange
kocht en ze deze winter wilde gaan uitzenden claimde de AVRO
oudere rechten te hebben. Ongeveer twee jaar geleden heeft de
AVRO een mini-serie van Dallas op het scherm gebracht, maar
zij heeft niet verder onderhandeld over de grote serie. De TROS
stelde nu in het COP-tv pas tot aankoop te zijn overgegaan, na
dat de grote serie tevergeefs tot viermaal toe door de makers
aan de AVRO was aangeboden.
Maar het COP-tv kon geen beslissing nemen en stelde arbitrage
'voor. Al meteen heeft de TROS-vertegenwoordiger, Cees den
Daas, in die bijeenkomst laten weten niets voor arbitrage te voe
len. Dat standpunt is nu door zijn directie schriftelijk onder
steund. De TROS zegt zich voorlopig niets van het claim-sy
steem aan te zullen trekken en start in januari met de uitzendin
gen van Dallas.
Susanne Bischoff en Laurens-Jan Brinkhorst van D'66 gingen letterlijk en figuurlijk te
water.
Vandaag de dag is borstkan
ker een veel vrees inboeze
mende ziekte, waar de
vrouw terecht huiverig voor
is. Voor een vrouw blijft het
zeer moeilijk om na een bor
stamputatie, met het in haar
ogen gehavende lichaam
door het leven te gaan. De
IKON brengt vanavond een
programma over de gevol
gen van zon borstamputatie.
Het betreft een Canadese do
cumentaire die niet in eerste
instantie gaat over de medi
sche aspecten. De maker van
deze tv-produktie, John
Kastner, probeert juist de
emotionele gevolgen van de
operatie te achterhalen. Hij
volgt hierbij vier vrouwen
met hun problemen en mo
gelijkheden na wat ook een
emotionele amputatie ge
noemd mag worden. De pa
tiënten proberen te blijven
wie zij waren. Maar dat lukt
ze niet allemaal.
Ned. I 21.55 uur.
Sport '80
In deze rubriek wordt nader
ingegaan op sporten, waarbij
voetbal niet perse voorop staat.
Ned. I 19.25 uur.
Goed nieuws
Sonja verschijnt andermaal op
het scherm met goede nieuw
tjes en een reeks geprekjes.
Ned. I 19.50 uur.
Twee voor twaalf
Joop Koopman voelt opnieuw
twee paren kandidaten aan de
Ned. I 20.49 uur.
Man over vloer
Chrissy wil een film gaan ma
ken. De heren in haar omge
ving zijn alleen geïnteresseerd
in het pikante genre.
Ned. I 22.35 uur.
BV Nederland
Gesprekken met politici in BV
Nederland over hete politieke
hangijzers.
Ned. I 23.00.uur
Toppop
Ad Visser presenteert weder
om de daverende toppop hit
parade.
Ned. II 19.05 uur.
