O ver winningKeagan
kwam veel P vroeg
Iran maant VS tot haast
in de gijzelingsaffaire
Madridgesprek met Oostblok
EG somber over afloop van
Haeley komt 23 stemmen te kort
hdiaanse leider mag
n Brazilië niet
&ar Russelltribunaal
President van Irak
dreigt Iran met steeds
zwaardere eisen
SER BOMAANSLAG IN GENEVE
UITENLAND
WOENSDAG 5 NOVEMBER 1980 PAGINA 11
WIE WORDT LEIDER VAN LABOUR?
(Van onze correspondent
Roger Simons)
LONEN Voor de rechtse kandi
daat Denis Healey (62) is de eerste
stemming voor de verkiezing van
een nieuwe Britse socialistische lei
der minder gunstig afgelopen dan
zijn supporters en hijzelf gehoopt
hadden. Healey heeft slechts 112
van de 265 stemmen op zich vere
nigd. De 66-jarige kandidaat Mi
chael Foot, die links van het cen
trum staat, kreeg 83 stemmen. Op
John Silkin werden 38 en op Peter
Shore 32 stemmen uitgebracht.
Dit betekent, dat de 265 Labour-afge-
vaardigden maandag opnieuw moeten
stemmen. Silkin en Shore zijn nu
geen kandidaat meer, omdat ze van- De rechtervleugel zal echter radeloze
daag samen minder stemmen hebben pogingen doen om voor Denis Healey
gekregen dan Foot. Deze laatste heeft de 23 stemmen bij te winnen, die hij
echter goede kans om maandag als gisteren tekort is gekomen. Healey en
overwinnaar uit de bus te komen, als zijn aanhangers geloven, dat hij het
hij in de tweede stemming het groot- nog net zal kunnen halen. Geen van
ste deel van de stemmen die gisteren beide overblijvende kandidaten zal
uitgebracht werden op de linkse kan- met een grote meerderheid van stem-
didaten Silkin en Shore voor zich men gekozen worden,
opeist.
TAM AMERIKAANS ONTBIJT IN KURH/S
Een jonge Iraniër ia geval
len onder de druk van
duizenden jeugdige Ira-
niërs, die proberen door
de hekken te komen van
de bezette Amerikaanse
ambassade in Teheran,
om daar te betogen ter
gelegenheid van het feit
dat een jaar geleden de
gijzeling van het Ameri
kaanse ambassadeperso
neel begonnen is.
Penny Laingen (rechts op
de voorgrond), de echtge
note van Bruce Laingen,
de Amerikaanse zaakge
lastigde die in Teheran in
gijzeling wordt gehouden,
tijdens een dienst voor de
gegijzelden in de kathe
draal van Washington.
TEHERAN Het Iraanse ministerie
van buitenlandse zaken heeft Washing
ton verzocht zo spoedig mogelijk te
antwoorden op de voorwaarden voor
de vrijlating van de 52 Amerikaanse
gegijzelden. Het ministerie deed een be
roep op de VS, om „hun antwoord spoe
dig bekend te maken en de wereld hier
van op de hoogte te stellen door middel
van de massamedia". „Wij onderhande
len niet via de pers", was de eerste
reactie van de woordvoerder van het
Amerikaanse ministerie van buiten
landse zaken, John Trattner.
Trattner verklaarde, dat zijn ministerie
maandag een officiële Iraanse verklaring
via de Algerijnse ambassade heeft ontvan
gen van de in het Iraanse parlement ge
formuleerde voorwaarden. „Deze worden
nu bestudeerd", aldus Trattner.
Het Iraanse ministerie van buitenlandse
zaken heeft gisteren verder verklaard
maandag een brief te hebben ontvangen
van president Carter via de Zwitserse am
bassadeur in Teheran. De inhoud van
deze brief was volgens het Iraanse minis
terie „niet geheel bevredigend" geweest,
aangezien er dingen in stonden, die in
druisen tegen de resolutie van het Iraanse
parlement.
In een interview voor radio Teheran zei
premier Radjai van Iran desgevraagd, dat
„de VS wel positief moeten reageren, om
dat zij zeggen de gijzelingsaffaire tot een
oplossing te willen brengen".
De Amerikaanse gegijzelden zaten giste
ren precies een jaar in Iran vast. Ter gele
genheid daarvan werd in Teheran een
grote betoging gehouden. Ongeveer 20.000
betogers werden toegelaten op het terrein
van de Amerikaanse ambassade, maar zij
mochten de gebouwen niet in. De betogers
droegen spandoeken gericht tegen de VS
en tegen Irak. Tijdens de betoging werden
Amerikaanse vlaggen verbrand. Ook in
andere Iraanse steden zijn betogingen ge
houden.
Waar de gegijzelden zich bevinden, is niet
bekend. In het algemeen wordt aangeno
men, dat zij op één plaats in Teheran wor
den vastgehouden. Mogelijk nog steeds in
de ambassade.
Een woordvoerder van premier Radjai
heeft gezegd, dat een delegatie zal worden
gevormd, om de verantwoordelijkheid
over de gegijzelden op zich te nemen.
Wanneer dat zal gebeuren is niet bekend.
De Amerikaanse minister van buitenland
se zaken Muskie, heeft een bezoek aan
Zuid-Amerika in verband met de gijze
lingsaffaire, uitgesteld.
i95
spanning, weg sensatie.
Het bleef in Scheveningen
vanmorgen bij een beetje
nababbelen onder het genot
van een kleffe doughnut,
terwijl gigantische
televisieschermen de
mistroostige situatie van de
zittende president treffend in
cijfers uitdrukten.
Het „hoogtepunt" van de
morgen was de entree van de
Amerikaanse ambassadeur
mevrouw Joseph. Maar ook
zij kon met het verplicht
schudden van wat handjes de
feeststemming er nauwelijks
inbrengen. Zij trachtte geen
moment haar teleurstelling
over de komende president
te verbergen en verdween
rap na een intiem onderonsje
met de Haagse burgervader
Schols. Laatstgenoemde had
trouwens wat meer pret.
Want ondanks het
onmogelijke tijdstip (half
zeven) hapte de
burgemeester gretig in een
mierzoete doughnut,
poseerde gewillig met een
glimmende afbeelding van
Reagan en wekte de indruk
eigenlijk niet zo goed te
weten waarom deze vroege
bijeenkomst nou eigenlijk
georganiseerd was.
Illustrerend voor de
algemene matheid was het
optreden van de American
School Band And Choir. De
jongelui, nooit te beroerd om
te klappen en schreeuwen
alsof de levens er vanaf
hangen, zongen een liedje dat
net niet vals klonk en
konden zichzelf niet eens
ertoe bewegen de immer
spontaan opgewekte
tandpastaglimlach aan het
slaperige publiek te
presenteren. En of dat nou
het vroege tijdstip, of de
vroege verkiezing van
Ronald Reagan was, werd
niet helemaal duidelijk.
Want bij het licht van een
nachtkaarsje werd er alleen
maar gegeten, en bijna niet
gedebatteerd. Want de
(verkeerde?) teerling was al
lang voor de aanvang van
het Amerikaanse ontbijt
geworpen.
Boycot tegen kalfsvlees in Zwitserland
BERN De consumentenbonden in Zwitserland hebben het ad
vies gegeven kalfsvlees te boycotten. Bij recente controles is,
zoals gisteren gemeld, gebleken, dat enkele fokkers synthetische
hormonen aan het veevoer hadden toegevoegd. Het federale
diergeneeskundige bureau heeft inmiddels een verscherpte con
trole op vlees aangekondigd.
Omvangrijke bankroof in Parijs
PARIJS In het afgelopen weekeinde hebben inbrekers
250 safeloketten met geld en sieraden in een spaarbank in
Parijs opengebroken. Er zou ongeveer een 23 miljoen gulden
zijn buitgemaakt.
Bankemployé's ontdekten de roof, toen zij na een lang weekein
de gisteren weer aan het werk gingen. Op de muur van de kluis
trof men een opschrift aan: „Geen haat, geen geweld, geen wa
pens, bedankt...". Deze tekst is typerend voor de „rioolratten-
bende" die in 1976 een bank in Nice beroofd heeft.
Kostandöv vice-premier Sovjet-Unie
MOSKOU Het presidium van de Opperste Sovjet heeft giste
ren de 64-jarige Armeniër Leonid Arkadjevitsj Kostandov be
noemd als vice-premier. Hij was sedert 1965 minister voor de
chemische industrie, van welke post hij thans ontheven is.
BAGDAD President Sa-
dam Hoessein van Irak heeft
gezegd, dat Irak delen van de
Iraanse olieprovincie Khoe-
zestan is bezit zal houden, als
de oorlog blijft Voortduren en
ayatollah Khomeiny de rech
ten van Irak niet wil erken
nen. Hoessein waarschuwde
Iran, dat het steeds hogere ei
sen kan verwachten, als de
oorlog blijft voortduren.
Toen de oorlog 46 dagen gele
den uitbrak, verklaarde Irak,
dat het doel was: erkenning
van de souvereiniteit over de
waterweg Shatt-al-Arab en
over gebied, dat Iran in de da
gen van de sjah in bezit had
genomen. Iran heeft iedere be-
middelling afgewezen, zolang
Irak nog stukken van Iraanse
grond bezet houdt. Hoessein
heeft herhaald, dat hij nog
steeds bereid is zijn troepen te
laten terugtrekken, indien
Iran alle rechten zonder uit
zondering erkent.
Intussen duurt de strijd in de
omstreden provincie Khoezes-
tan, met de steden Abadan,
Ahwaz en Dezfoel, onvermin
derd voort. Irak heeft nieuwe,
desperate pogingen onderno
men, om verder door te drin
gen in de Iraanse oliestad Aba
dan. Iran heeft inmiddels ge
meld, dat het er in is geslaagd
om alle Irakese aanvallen op
Abadan af te slaan. Voorts zou
de Iraakse luchtmacht gisteren
luchtaanvallen op het eiland
Charg hebben uitgevoerd.
Charg is een belangrijke
Iraanse olieterminal in de Per
zische Golf.
(Van onze correspondent Mare de Ko-
ninck)
LUXEMBURG De negen landen
van de EG zijn zeer pessimistisch
over de kansen dat de „Madrid-con-
ferentie" over veiligheid en samen
werking tussen Oost- en West-Euro
pa een succes wordt. Deze toetsings
conferentie van de Helsinki-afspra-
ken uit 1975 begint dinsdag in Ma
drid en in EG-kring wijst men er
met enig cynisme op dat het dan de
elfde van de elfde is.
De langdurige diplomatieke voorberei
ding van „Madrid" heeft thans enkele
dagen voor de aanvang nog niet eens
tot overeenstemming geleid over agen
da en procedure van het Oost-Westge-
sprek. Bovendien is er in het westelijke
kamp onenigheid over de te volgen
taktiek om de Sovjet-Unie „aan te pak
ken" op punten als de mensenrechten
en de militaire aanwezigheid in Afgha
nistan.
De negen minister van de EG-lidstaten
waren gisteren in Luxemburg bijeen in
een poging een gemeenschappelijke lijn
te gaan volgen. Officieel is men het
erover eens dat het Westen niet eerder
verdere samenwerkingsafspraken met
Moskou en de satellietstaten moet ma
ken dan nadat het Oostblok in eigen
huis meer democratische vrijheden,
zoals in Helsinki beloofd, zal toestaan.
Maar dat dit Westerse standpunt uiterst
breekbaar is blijkt alleen al uit het feit
dat een aantal ministers van buiten
landse zaken van de EG-lidstaten wel,
en een aantal volgende week niet naar
de openingsplechtigheid gaat. Neder
lands minister Van der Klaauw blijft
thuis, evenals zijn Britse, Franse en
Luxemburgse collega's. Zij menen dat
het onverstandig is meteen aan het be
gin van de conferentie het „zwaarste
politiek geschut" in te zetten. De ande
re Europartners, met name de West-
duitse minister Genscher zullen wel
het woord gaan voeren.
Bekend is ook dat Frankrijk wil in
stemmen met het te verwachtenn Rus
sische voorstel om een speciaie Europe
se ontwapeningsconferentie op korte
termijn te beleggen. De overige Wes
terse landen wijzen dat af als een Sov
jet-poging om de Helsinki-afspraken
niet langer te toetsen en vast volgende
stappen te zetten.
Voorwaarde voor het Westen voor zo'n
Europese ontwapeningsconferentie
wordt in elk geval dat de zogenoemde
„vertrouwen wekkende maatregelen"
die in Helsinki zijn overeengekomen
(het over en weer aankondigen van
troepenverplaatsingen; het toelaten van
militaire waarnemers etc) uit te brei
den, mede in geografisch opzicht. Ge
noemde afspraken reiken nu slechts tot
250 km. achter het „IJzeren Gordijn".
Het Westen wil ze tot heel Europa en
tot diep in de Sovjet-Unie, uitgebreid
zien.
rikaanse
SCHEVENINGEN He immers becijferd dat sidentschap bekend zou
Amerikaanse ontbijt in kt omstreeks zeven uur n. De NOS had van te
Kurhaus beloofde een pur vanmorgen de definitieve aren zendtijd geclaimd
Amerikaanse happening e uitslag van de slopende oor dit vierjaarlijks
worden. Insiders hadden nek-aan-nek race om het terugkerende evenement en
„cheergirls boys"
hadden maanden
gerepeteerd om deze meest
sensationele
verkiezingson tknoping
sinds jaren voor
Amerikanen in Nederland
een feest te laten worden
zoals ze alleen maar in de
VS gehouden worden.
Maar helaas, hoe bedrogen
kwam men vanmorgen uit in
het feestelijk uitgedoste
Kurhaus. In het holst van de
nacht had de bejaarde
Reagan zijn opponent al op
onoverkomelijke achterstand
gezet en tegen de tijd dat de
eerste feestvarkens het
mevrouw Jo- Kurhaus betraden, was er
Amerikaanse ambassacur in Nedjentsverkiezingen van de kansen van Jimmy
besprak de uitslag ran de p Carter niets meer over. Weg
de Haagse burgervade Schols.
I strekt,
aterdagb
VE Bij een bomaanslag gisteren in
ileis van Justitie in Genève, is om-
iden blijft
)den in Ierland
IN Het parlement
republiek Ierland heeft
steren uitgesproken te
en wijziging van de
'et en daarmee tegen
leiding. Met 62 tegen 15
en werd een wijzigings-
1 van de kleine Ierse
irspartij afgewezen.
vangrijke schade aangericht. Een secretares
se raakte gewond.
De aanslag is waarschijnlijk het werk van de
„Organisatie van de Derde Oktober", een orga
nisatie van Armenische terroristen, die al eer
der aanslagen in Zwitserland en elders ge
pleegd heeft.
Veertien mensen in El Salvador vermoord
SAN SALVADOR In het Oosten van El Salvador zijn gisteren
veertien mensen door onbekenden doodgeschoten, namelijk zes
in een pension en acht bij een sportveld. Dit jaar zijn er al zo'n
22.000 mensen in El Salvador vermoord als gevolg van het poli
tieke geweld tussen linkse guerrillastrijders en veiligheidstroe
pen, die door rechtse terreurgroepen gesteund worden.
of misschien jukt doordat de uitslag van de verkiezingen al lang bekend
™de aanwezigen in het Kurhaus zich het Amerikaanse ontbijt goed smaken.
~LIA De Braziliaanse regering
bekendste Indiaanse leider van het
ario Juruna, toestemming gewe gerd
land te verlaten, teneinde het Rus-
unaal bij te wonen in Rottercam,
misdaden tegen de oorspronkel jke
nbevolking behandeld zullen vor-
s reden geeft de Braziliaanse rege-
dat zij het gezag van het tribumal
van binnenlandse zaken Andreazia
dat hij het advies opgevolgd heelt
de Braziliaanse regering beheerst»
dianenstichting FUNAI, die uitge-
dat Juruna, lid van de Xavantes-
paspoort mag worden verstrekt. Het
komt op 24 november in de
Doelen bijeen en zal zich buigen
over alles, wat de Indianen van Noord- Mid
den- en Zuid-Amerika in de loop van de ge
schiedenis is aangedaan. De Indianen van Bra
zilië worden niet beschouwd als volwaardige
burgers; volgens de wet staan zij, via de FU
NAI, onder de voogdij van de staat.
Juruna, die gewoon is om bij besprekingen met
regeringsvertegenwoordigers een bandrecorder
mee te nemen, om eventuele toezeggingen vast
te leggen, heeft gezegd, dat hij van plan is om
eigenhandig een Xavantepaspoort uit te schrij
ven, om het land te kunnen verlaten. Volgens
de Indiaanse woordvoerders weigert de Brazi
liaanse regering minimale gezondheidszorg en
beveiliging voor de Indianen te scheppen. In
het bijzonder schiet de FUNAI te kort in het
beschermen van de Indiaanse bevolking tegen
groepen en personen, die zich gronden toeëige-
nen.
schadigde auto voor het Paleis van Justitie in Genève, waarop een bomaanslag is gepleegd
Armenische terreurgroep.
