Steinbach en Wery
in de Oude Rijn
Twee Amsterdamse
kunstenaars
in De Schakel
Geestelijk
gehandicapte
exposeert in
LAK-galerie
Werk Ina Bos in
Het Anker
V
Western als familiereünie
Kenny Ball and his Jazzmen
in Noordwijkse Dixieclub
Stanley Kubrick suggereert
meer dan hij laat zien
Doldwaze slapstick
van Projecttheater
En verder
3ER It.
LEIDSE COURANT
VRIJDAG 31 OKTOBER 1980 PAGINA 9
NOORDWIJK 'Kenny
Ball and his Jazzmen' spe
len morgen in het Noord
wijkse hotel Zinger op uit
nodiging van de Skan-Bou-
levard Dixie Club. Toe
gangskaarten voor het con
cert dat om negen uur be
gint, zijn voor 20 gulden bij
het VVV-kantoor verkrijg
baar. Leden van de Dixie
club en SKAN-donateurs
betalen 15 gulden.
De inmiddels 50 jaar oude
Kenny Ball is op jonge leef
tijd begonnen als trompettist
bij 'The Charlie Galbraith
Jazzband'. In 1958 besloot hij
zijn eigen band te formeren.
Zijn eerste partner John Ben
nett speelt nog altijd trombo
ne in de huidige formatie. De
grote doorbraak, kwam in
1962 met het bekende 'Sa-
mantha' en nummers als
'Midnight in Moscow' en
'Hello Dolly'. De bezetting
van 'Kenny Ball and his Jaz
zmen' is naast Kenny Ball en
John Bennett: Andy Cooper
(klarinet), Duncan Swift (pia
no), Tony Pitt (gitaar,banjo),
John Benson (bas) en Ron
Bowden (drums).
LEIDEN De nieuwste expositie in Ga
lerie de Oude Rijn aan de Stille Mare 4
in Leiden is een combinatie van de vak
kundige originaliteit in gouaches, pas
tellen en werken in acryl van de Leidse
kunstenares Lucia Steinbach en de sere
niteit in de verfijnde keramiek van de
in Oegstgeest woonachtige Jetty Wery.
Het werk van Lucia Steinbach is realis
tisch, maar niet realistisch zonder meer.
Dubbele bodems en artistieke grapjes geven
het werk een extra dimensie. Een aantal
schilderijen op de expositie geeft een beeld
van de werkwijze van de kunstenares. Op
de achtergrond is bijvoorbeeld een aantal
mensen op een bankje zichtbaar, het onder
werp van het kunstwerk, en op de voor
grond bevindt zich het schetsboek van de
kunstenares met daarop de tekening in
wording van het groepje zittende mensen.
Dezelfde methode werd ook bij de uitbeel
ding van een stilleven toegepast. Dat kun
stenaars ook maar gewone mensen zijn en
derhalve ook wel eens hun dag niet kun
nen hebben moge blijken uit de gouache-
pastel „Verscheurde gouache op en teken
tafel", een mislukt werk dat uiteindelijk
toch nog zijn waarde bewees, omdat het de
aanleiding vormde tot een geheel nieuw
kunstwerk.
De humor van Lucia Steinbach treedt ook
op de voorgrond bij bijvoorbeeld het werk
„Voorraadkast", uitgevoerd in een gemeng
de techniek. De glazen en de potten op de
planken zijn geschilderd, maar de kast
wordt afgesloten door twee echte houten
deurtjes met glas erin. Het werk is overi
gens verder niet als een grap bedoeld; het
wordt door de kunstenares gezien als sym
bolisch voor de menselijke emoties. Lucia
Steinbach heeft als toelichting op het werk
een tekeningetje met de indeling van de
kast en verklaringen gemaakt, waarbij elk
onderdeel een emotie omvat.
De onmiskenbare voorkeur van de kunste
nares om te werken met schilderijen in
schilderijen en dubbele bodems komt ook
tot uitdrukking in het acryl-schilderij
„Trois étages", een gezicht op een statig he
renhuis in Parijs, en een bijbehorende serie
van negen schilderijtjes die een beeld geven
van hetgeen te zien is als men achter één
van de ramen van het herenhuis staat. Dat
is dan niet steeds hetzelfde beeld vanuit
een andere hoek, want Lucia Steinbach
heeft een aantal uitstapjes in de tijd ge
maakt, variërend van 1781 tot 1981.
Jetty Wery
De 48-jarige keramiste Jetty Wery is een
natuurmens. Dat komt ook tot uitdrukking
in haar werk, waarin bomen en gebladerte
een belangrijke rol spelen. Jetty Wery
maakt gebruik van verschillende kleisoor-
ten die speciaal voor haar worden ge
mengd. Een groot gedeelte van het oudere
werk op de expositie is realistisch. Het gaat
om bomen, boomgroepjes en landschappen
in klei. Jetty Wery toont zich met name be
dreven in de vormgeving van het geblader
te, soms gaat het om flinterdunne plaatjes
klei die bijzonder fraai zijn gegroepeerd.
Het meer recente werk vertoont duidelijke
veranderingen. Vaak gaat het om enigszins
abstracte menselijke lichamen, die uitlopen
in dezelfde bladerkronen als de bomen in
het eerdere werk. Deze ontspruitende li
chamen zouden gezien kunnen worden als
een totale vereniging van mens en natuur.
De expositie is tot en met 15 november te
bezichtigen. De galerie is geopend van
woensdag tot en met zaterdag van 12.30 tot
17.00 uur.
LIDO I: The long riders
(16) met David Carradine
en Keith Carradine. Re
gie: Walter Hill.
Een voorbeeld van een schilderij-in-een-schilderij van Lucia Steinbach: een
schilderij van een verscheurde gouache op een keukentafel.
LEIDSCHENDAM Bart Santen en land, België en de Verenigde Staten.
Karen Trim-Santen, twee in Amsterdam Karen Tim-Santen studeerde vorig jaar als
geboren kunstenaars, exposeren tot 7 no- lerares handen-arbeid af aan de Rietveld-
vember in „de Schakel" in Leidsenhage akademie. Zij heeft zich gespecialiseerd in
olieverfschilderijen, tekeningen, etsen keramiek en doet veel aan glazuuronder-
en keramiek. zoek. Het meeste werk van Karin Tim-San
ten is op hoge temperatuur gebakken waar-
Bart Santen is, na het behalen van een te- door het steengruisglazuur een lichte glans
kenakte en een vijfjarige studie psycholo- krijgt. Zij exposeeerde eerder in Galerie
gie, in Breda op part-timebasis werkzaam „de Witte Voet" in Amsterdam,
als psycholoog-psychotherapeut. Wat zijn De tentoonstelling in Leidsenhage, zoals ge-
kunstwerken betreft, waarmee hij in Leid- woonlijk georganiseerd door Victor van der
schendam voor het eerst buiten de schaduw Lee en gratis toegankelijk, is open van half
treedt, is hij sinds jaar en dag gefascineerd 2 tot half 5, dinsdag, woensdag, vrijdag en
door de werelden van Francis Bacon en zaterdag ook 's morgens vanaf half 11 en op
Max Ernst. Werk van de 35-jarige kunste- de koopavonden van 7 tot 9 uur. Zondags
naar bevindt zich in privé-collecties in ons gesloten.
In een tijdperk, waarin films
vol gruwelijke en vaak zeer
bloedige details, kanniba
lisme al dan niet van
zombies en door de dui
vel bezeten kindertjes
schering en inslag zijn en
als de grote en vaak goed
koop gemaakte publiek-
trekkers' worden aange
merkt, komt een „horror
film" als Stanley Kubrick's
„The shining" haast als een
verademing. Perfectionist
Kubrick werkte drie jaar
aan deze „griezel", die als
je de film achteraf gaat ont
leden eigenlijk niet eens zo
erg veel verschrikkelijks
laat zien één moord en
wat flitsen van een vroeger
begaan bloedig misdrijf
maar des te meer sugge
reert.
De zorgvuldig in twee uur
opgebouwde spanning is het
sterke punt van de film, die
in zijn genre ongetwijfeld net
zo geschiedenis zal maken
als twintig jaar geleden Al
fred Hitchcock's „Psycho"
toen de geslepen „master of
suspense" een moord onder
de douche in rappe montage
met zenuwslopende achter
grondmuziek van Bernard
Hermann veel gruwelijker
deed lijken dan de beelden
LUXOR EN EUROCINEMA I
EN II: The shining (16) met
Jack Nicholson en Shelley
Duvall. Regie Stanley Ku
brick.
er op de montagetafel uit
zien.
Het gegeven van „The shi
ning" is eigenlijk heel simpel.
Een man, die met vrouw en
zoontje de winter als huisbe
waarder doorbrengt in een
afgelegen, ingesneeuwd ho
tel wordt door het isolement
en de eenzaamheid langza
merhand tot waanzin gedre
ven en gaat zijn naasten met
een bijl naar het leven staan.
De grote vraag is of het
„verleden" van het hotel,
waar een vroegere huisbe
waarder al eens een bloedi
ge moord pleegde, daarbij
een rol speelt dan wel dat de
man zelf, een weinig succes
vol romanschrijver, zich met
zijn fantasie in deze ge
moedstoestand heeft ge
werkt. De sleutel ligt in dit
geval bij het zoontje, die
over bovennatuurlijke gaven
schijnt te beschikken, met
een imaginair vriendje ver
trouwelijke gesprekken voert
en beelden van de slachtof
fertjes van een tien jaar oude
moord kan oproepen. Maar
erg consekwent is Kubrick
daarin niet, want ook de man
Jack Nicholson in tegen
stelling tot „One flew over
the cuckoo's nest" nu écht
gek wordend krijgt be
nauwende visioenen zoals
een blote jongedame die in
een heks verandert. Een ver
laten, helverlichte balzaal
wordt plotsklaps gevuld met
zich als etalagepoppen ge
dragende gasten gekleed
naar de mode van de jaren
twintig en een keurige ober
kelner blijkt de vroegere
moordenaar te zijn.
Hoe bizar vaak ook, Kubrick
weet met een fantasische
techniek let op de lange
rijers van de camera o.a.
achter het door de gangen
fietsende zoontje en een
imposant decor de toe
schouwer op het puntje van
zijn stoel te houden. Herbert
von Karajan zorgde voor de
passende „zenuwslopende
muziek", die componist Gy-
orgy Ligeti bij Bela Bartok en
Krzysztof Penderecky „leen
de" en Nicholson, Shelley
Duvall en de kleine Danny
Lloyd geven vertolkingen, die
je niet snel vergeet. Een
klassieke horrorfilm.
MILO
In 1939 schoot de toen 33-ja-
rige gedoodverfde schurk
van Twentieth Century Fox,
de broodmagere John Carra
dine in de rol van Bob Ford
de „outlaw" Jesse James, ge
speeld door Tyrone Power,
morsdood in de rug, in de in
Henry King's naar James ge
noemde western. Ruim veer
tig jaar later spelen zijn zoons.
David, Robert en Keith de
gebroeders Younger, die met
de Jamesbroers optrokken, in
„The long riders" van Walter
Hill, die als scenarioschrijver
o.m. van Sam Peckinpah's
„The getaway" begon, maar
nu als regisseur bewijst, dat
hij zich op de zelfde golfleng
te als Peckinpah beweegt
met veel harde actie, waar
gewenst in slow-motion nog
eens geaccentueerd.
„The long riders" is overi
gens een hele familie-aange
legenheid. Behalve de drie
Carradine broers spelen Ja
mes en Stacy Keach, die ook
als executive producers van
de film optraden, de beruchte
gebroeders Jesse en Frank
James. Dennis en Randy
Quiad vervullen de rollen
van de gebroeders Miller en
met zo'n rolbezetting, waarin
eigenlijk niemand de ster wil
zijn tegenover zijn eigen fa-
Een van de vele actie-scéi
Hill.
milieleden is het voor ie
mand die niet zo thuis is in
de heldenverering rond de
beruchte trein- en bankro
vers uit de pioniersdagen wel
eens moeilijk om nu precies
te weten „wie wie is".
In tegenstelling tot de meer
conventioneel gemaakte wes
terns uit de dagen van Henry
King, toen zorgvuldig een si
tuatie werd opgebouwd,
waarin verklaard werd,
waarom de hoofdfiguren het
misdadigerspad opgingen - of
wel op móesten gaan - speelt
Walter Hill met een wat
rammelend scenario hele
maal op sfeer en actie. Dat
vereist dat hij het tempo er
in moet houden en dat lukt
uit de film van Walter
hem - ondanks de slow-mo-
tion-beelden - wonderwel.
Het is teamwork van een
aantal jongere acteurs, die
zonder uitblinkers een be
paald nogal rauwe samenle
ving overtuigend weten neer
te zetten, met enkele sek-
wenties, zoals het man tegen
man gevecht van David
(Cole Younger) Carradine te
gen James Remar als Sam
Starr als spectaculaire uit
springer. Beslist geen „ouder
wetse" western in de Henry
King-traditie zoals de adver
tentie-slagzin zegt. Meer een
knap geschetst tijdsbeeld zon
der al te duidelijke verhaal
draad.
MILO
ien
/vel
or-
al-
te-
De tot waanzin gedreven Jack Nicholson tij
dens de achtervolging van zijn zoontje door
het besneeuwde doolhof. De climax van „The
shining".
Shelley Duvall als de door Nicholson in het
nauw gedreven echtgenote in Kubrick's „The
shining".
Leden van
het Project
theater
LEIDEN Wie van slap- Het Projekttheater probeert
stick houdt, moet morgen- geen politieke uitspraken te
avond naar het Lak gaan. doen in deze produktie. Het
Dan speelt het Projektthea- laat de feiten voor zich spre-
ter „De plotselinge dood ken. Wat het wel doet, is op
van de anarchist", een stuk basis van de tekst van Dario
dat is gebaseerd op een Fo een wervelende show
waargebeurde geschiede- neerzetten. Bewegingen en
nis. Een anarchist die ver- dialogen wisselen elkaar flit-
hoord wordt vanwege een send af. Timing is belangrijk,
bomaanslag, belandt uit daar de speelstijl overwegend
het raam op de derde ver- slapstick is. Dat wil zeggen
dieping van het politiebu- dat bewegingen op gestileer-
reau op straat. de manier worden overdre-
In ,De Dood' dringt een gek ven, er is veel vallen en op-
het politiebureau binnen; hij staan, mensen slaan elkaar
zet de boel op stelten door per ongeluk en lokken door
zich voor te doen als verte- het misverstand nieuwe mis-
genwoordiger van de Hoge verstanden uit. Er vinden
Raad in Rome die de zaak persoonsverwisselingen
onderzoekt. Door zijn onbe- plaats, die leiden tot bijzon-
redeneerbare gedrag en zijn dere manieren van verstop-
scherpe opmerkingen, brengt pertje spelen. ,De dood' is in
hij de politiemensen in ver- de eerste plaats doldwaas en
warring. Zij gaan zichzelf te- komisch, en dwingt bewon-
genspreken, herroepen eer- dering af voor de regie en de
der gedane uitspraken, en spelers. De première van het
komen tot volslagen onzinni- stuk, enige weken geleden,
ge verklaringen. Iedereen zag er al prima uit. Nu het
geeft elkaar de schuld, zodat Projekttheater ,De dood' eni-
tenslotte lijkt alsof niemand ge keren gespeeld heeft, kan
er mee te maken heeft ge- men verwachten dat het stuk
had. De ontknoping van het helemaal ingespeeld is, en
stuk komt onverwacht, hoe- dus nog leuker,
wel men die kan zien aanko
men. Jacqueline Mahieu
LEIDEN In de LAK-ga
lerie wordt in de maand
november een uitzonderlij
ke expositie gehouden: een
tentoonstelling van werk
van de geestelijk gehandi
capte Hans. In de eerste
plaats wordt het werk
geexposeerd vanwege de
artistieke waarde ervan.
Maar ook is het de bedoe
ling, dat de aandacht
wordt gevestigd op het feit,
dat een geestelijk gehandi
capte niet gehandicapt is in
zijn beeldend uitdruk
kingsvermogen.
De gehandicapte Hans begon
al vroeg met krassen en het
maken van kindertekeninge
tjes. Langzamerhand was er
een ononderbroken ontwik
keling te signaleren. Na aan
vankelijk de realiteit op min
of meer naturalistische wijze
te hebben weergegeven, be
gon hij een fantasie-wereld
met fabeldieren te tekenen.
In weer een later stadium
kreeg de techniek zijn inte
resse zodat de auto een favo
riet onderwerp werd, maar
ook huizen- en bruggenbouw.
Tegenwoordig begint het
werk van Hans steeds meer
abstracte kenmerken te ver
tonen, waarbij vooral de uit
stekende vlakverdeling en
het kleurgebruik opvallen.
Het is niet nieuw dat er aan
dacht wordt besteed aan
werk van geestelijk gehandi
capten. In Frankrijk is er een
centrum voor beeldende vor
ming voor deze mensen en in
Amerika is een museum op
gericht voor hun werk. De
gehandicapte heeft uiteraard
het auteursrecht over het
werk. Daarom zijn de wer-,
ken in de LAK-galerie dit
keer niet te koop. De exposi
tie in de galerie aan het Leid
se Rapenburg is op werkda
gen geopend van negen tot
vijf uur.
HAZERSWOUDE Lit
ho's, etsen en gouaches van
Ina Bos-van der Molen
worden geëxposeerd in Het
Anker te Hazerswoude-
Rijndijk van maandag 3
november tot en met zater
dag 29 november. Maandag
3 november, om acht uur,
wordt de tentoonstelling
geopend.
Ina Bos-Van der Molen (41)
volgde de opleiding M.O. te
kenen aan de Rijksnormaal
school voor Tekenleraren te
Amsterdam. Aan de Vrije
Akademie Phychopolis te
Den Haag bekwaamde zij
zich in diverse grafische
technieken. In de afgelopen
jaren exposeerde zij haar
werk in onder meer Delft,
Leidschendam, Den Haag en
Bazel (Zwitserland). De in
Den Haag wonende en wer
kende kunstenares wordt
vooral geïnspireerd door het
kind en zijn speelgoed. In
haar werk ontstaat een zeke
re intimiteit door de gekozen
motieven en de gebruikte
kleuren. Planten en bloemen
spelen ook een belangrijke
rol in de litho's, etsen en gou
aches.
De openingstijden van de
tentoonstelling: maandag tot
en met vrijdag: 19.00 tot 23.30
uur; zaterdag: 16.00-18.00 en
20.00-23.30 uur; zondag:
12.00-17.00 en 19.00-23.30 uur.
nostalgie met Olivia Newton-
John en Gene Kelly in de
hoofdrollen, (derde week).
LIDO III What's new
pussycat (12) Comedie met
Woody Allen en Peter Sel
lers en vele anderen, ge
maakt in de jaren zestig.
Maar nog steeds aardig om te
zien. (reprise, vierde week)
STUDIO Vrouwenstad
(16) Nieuwste werkstuk van
Fellini, waarin hij op geheel stelt zeer
eigen wijze zijn visie op de week),
emancipatiedrang ventileert.
(vijfde week)
REX Zo vader, zo zoon
TRIANON Cruising (16) (16). Pornofilm.
Al Pacino in een thriller van
William Friedkin over de CAMERA All that jazz
homo-wereld. De ontknoping (a.l.) Roy Scheider en Jessica
teleur (derde Lange in een briljante auto
biografie van Bob Fosse
derde week).
EUROCINEMA III (Alphen)
Goldfinger (12) Een van
de eerste Bond-films met
Sean Connery (reprise, derde
week).
EUROCINEMA IV (Alphen)
The sound of music (a.l.)
Musical die niet uit de biosco
pen is weg te slaan.
GREENWAY (Voorschoten)
De slag om de apachen-
pas (16).
