Leidse Courant | 1980 | 22 oktober 1980 | pagina 9

Amerikanen hebben
genoeg keus naast
Carter en Reagan

Khomeiny wil Islamitische
staatshoofden ontvangen

Rijkswacht vreest geweld
Nederlandse demonstranten

Carter boos op Reagan

Met Pia Beek
naarZweden

Polen akkoord
met registratie
vakbond

iSlGeen gevaar door
adioactieve wolk

L

Parijse

voorjaarsmode
vrouwelijk, vrolijk,
draagbaar en duur

)BER ig

JUITENLAND

LEIDSE COURANT

WOENSDAG 22 OKTOBER 1980 PAGINA 9

SOLIDARITEIT"
jOET CONCESSIES

jZESTOCHOWA De Poolse autoriteiten
hebben ermee ingestemd om de grootste
rrije vakbond van het land „Solidariteit" te
fkènnen. Met dit besluit is een einde geko
men aan een krachtmeting tussen de rege-
ing in Warschau en de vakbond. De vak-
londleiders hebben de concessie gedaan, om
een extra protocol aan de statuten toe te
voegen, waarin verwezen wordt naar de lei
lende rol van de communistische partij.

)e bijeenkomst in Czestochowa, waar het ak-
loord bereikt is, was het laatste deel van de
reis door zuidelijk Polen van vakbondsleider
,ech Walesa, de leider van de stakers op de
cheepswerven van Gdansk en Gdynia.

Valesa ondervond in zijn streven om tot een
kkoord met de Poolse regering te komen, zo-
lat Solidariteit geregistreerd kon worden, her
in der nogal wat tegenstand van hen die een
iardere lijn voorstaan en, met name door mid
del van stakingen, de Poolse autoriteiten had-
len willen dwingen om zonder het doen van
concessies Solidariteit te registreren.

)e strijd is evenwel nog niet geheel ten einde,
zant hoofdredacteur Rakowski van het partij-
ilad Polityka hééft voor de televisie gezegd, dat
iet „gunstig voor Polen zou zijn, als het proto-
«1 opgenomen zou worden in de statuten zelf".
)e officiële registratie heeft vrijdag plaats tij
dens een bijeenkomst van de rechtbank in
Warschau.

KNMI:

DE BILT De kans dat er in Europa radio-ac-
iteit van enige betekenis zal worden gemeten
naar aanleiding van de Chinese kernproef van
orige week donderdag, is vrijwel te verwaar-
jzen. Een woordvoerder van het KNMI in De
lilt noemde de berichten van de directeur var
it Westduitse observatorium in Bochum, Ka
;ki, over de mogelijke neerslag van radio-
lieve deeltjes „opgeklopt". Iedere keer als de
linezen een kernproef houden, kunnen wij
enige tijd een zeer lichte vorm van radio-ai
iviteit meten, die echter geen gevolgen heeft
foor de volksgezondheid, aldus De Bik.it.

ïoodtoestand in
Somalië

pGADISCIO - De president van Somalië,
jammed Siad Barre, heeft voor het totale
jhdgebied van Somalië de noodtoestand afge-
feidigd. Bovendien heeft barre besloten voor
ibepaalde tijd alle macht aan zich te trekken,
p president, die deze besluiten zelf via de ra-
0 aankondigde, heeft de Opperste Revolutio
naire Raad weer in het leven geroepen. "Deze
laad was in juli 1976 afgeschaft als, gevolg van
pprichting van de Somalische Socialistische
(volutionaire Partij.

ïsident Barre veroordeelde de „voortdurende
essie" van Ethiopië en zijn bondgenoten te-
jën zijn land en wees op de toeneming in So
malië zelf van „het banditisme, de stammenri-
aliteit en de ondermijning".

UW KRANT SAMEN
MET TO RUNE

Een „kleintje cruise" met Pia Beek naar
Zweden. Een speciale reis, die TORLINE de
lezers van uw krant biedt van donderdag 30
oktober tot en met zaterdag 1 november
1980.

Dan maakt de TOR-Britannia een korte crui
se naar Goteborg aan de Zweedse westkust.
Het entertainment die avond aan boord van
dit luxe schip bestaat uit een optreden van
Pia Beck met haar combo. De TOR-Britannia
bjedt uiteraard veel meer amusement, o.m.
bioscoop en roulette. Bovendien zijn de
maaltijden aan boord super Zweeds, dus uit
stekend.

Donderdagochtend 30 oktober rijdt een spe
ciale bus van Rotterdam/resp. Den Haag
naar Amsterdam waar de TOR-Britannia aan
de Suezkade ligt afgemeerd. Het schip ver
trekt 's morgens om half twaalf.

U wordt verwelkomd door de cruisemaster
met een cocktail. Bovendien vertelt hij u al
les over deze mini-cruise, 's Middags neemt
u deel aan de bekende smorgasbord-lunch
en het diner nuttigt u in het selfservice-res-
taurant-grillroom. 's Avonds het optreden
van Pia Beek en uiteraard gelegenheid tot
dansen.

De volgende ochtend staan na het uitgebrei
de Scandinavische ontbijt in Goteborg de
tourjngcars gereed, die u naar het stadscen
trum brengen. Om twee uur zet het schip
weer koers naar zee.

s Avonds eet u la carte in het fameuze
restaurant. Volop amusement in de avond
uren en na wederom een copieus ontbijt zet
u zaterdagmiddag 1 november omstreeks
®én uur voet aan wal in Amsterdam, waar de
bus gereed staat voor vervoer naar Den
Haag resp. Rotterdam.

De prijs van dit 'kleintje cruise' bedraagt
249 p.p. op basis van een vierpersoonshut
met douche/toilet en airconditioning. Voor
een driepersoonshut is de prijs 279 p.p. en
voor een tweepersoonshut 309 p.p.
Inbegrepen zijn busvervoer van Rotterdam-
fDen Haag naar Amsterdam en terug; het
busvervoer in Goteborg en alle genoemde
maaltijden.

Boekingen uitsluitend op donderdag 23 en
vrijdag 24 oktober (van 9 tot 16 uur) bij Sijt-
noff Pers Reisorganisatie te Den Haag tel.
070-635918. Minimum aantal deelnemers:
45.

„GIJZELING ONDERWERP VERKIEZINGSSTRIJD"

WASHINGTON President Carter heeft zijn
Republikeinse rivaal Ronald Reagan er van
nacht van beschuldigd, dat hij de zaak van de
Amerikaanse gijzelaars tot onderwerp in de ver
kiezingsstrijd heeft gemaakt Reagan zou hebben
verklaard, dat de buitenlandse politiek van de
regering Carter de gijzeling mogelijk heeeft ge

maakt. Eerder hadden Carter èn Reagan afge
sproken de gijzeling niet in de verkiezingsstrijd
te betrekken.

Vannacht werd verder bekend, dat de beide kan
didaten op 28 oktober in Cleveland met elkaar
maar zonder de onafhankelijke John Anderson
voor de televisie in debat zullen treden.

KLEINE GROEPEN EN PARTIJEN
STRIJDEN MEE OM WITTE HUIS

De onafhankelijke John Anderson zet,
hoewel zijn aanhang is geslonken, zijn
campagne voort.

(Van onze correspondent
Dick Toet)
WASHINGTON Nogal wat
Amerikanen zijn ontevreden
over de keuze die ze op 4 no
vember moeten maken: Jimmy
Carter of Ronald Reagan
(waarbij we er vanuit gaan dat
John Anderson vrijwel kans
loos is). Kan een land, waar
voor een reünie van Nobelprijs
winnaars een stadion zou moe
ten worden afgehuurd, niet wat
beters voortbrengen dan dit
weinig enthousiasme losma
kende koppel, zo vragen velen
zich af. Het antwoord moet, in
pricipe, zijn dat de Amerikaan
wel degelijk een andere keus
Heeft, alleen hebben al die kan
didaten niet genoeg aanhang
om de strijd om het Witte Huis
te kunnen winnen.

Naast de onafhankelijke kandidaat
John Anderson dingen in een groot
aantal staten zeker 18 partijen naar de
gunst van de Amerikaanse kiezer. Ze
beslaan het hele politieke spectrum,
van uiterst links tot uiterst rechts. Ort
hodoxe communisten, socialisten in al
lerlei gradaties, diverse belangenpartijt-
jes, rechtse radicalen, ze zijn er alle
maal met hun eigen kandidaten, op een
bepaald moment met in totaal 150 kan
didaten voor het Witte Huis.

De meeste van deze kandidaten zijn in
tussen bij gebrek aan animo, geld en
aanhangers afgevallen. En degenen die
doorgaan hebben weinig hoop op het
Witte Huis, omdat de Amerikaanse kie
zers niet op gedoodverfde verliezers
stemmen. Al meer dan anderhalve
eeuw wordt de Amerikaanse politiek
beheerst door dê twee grote partijen.
Het ziet naar uit dat de verkiezingen
van dit jaar eenzelfde beeld gaan geven
als vier jaar geleden, toen elf kleine
partijtjes gezamelijk minder dan twee
procent van de circa 83.000.000 stem
men vergaarden. Onder die kleine par
tijtjes bevinden zich nu echter twee
groeperingen, die er in zijn geslaagd
meer dan de gewone weinige aan

dacht in de media te trekken. Dat zijn
de „rechtse" Libertarian party en de
„linkse" Citizens' party. De Liberta
rians zullen zelfs in alle 50 staten hun
voorman Ed Clark, een 50-jarige advo
caat uit Californië, op de lijsten zien
prijken. Hij is voorstander van een
soort conservatief anarchisme en wil
het ministerie voor energiezaken, de
Central Bank en de CI^ opdoeken; het
ruimtvaartcentrum NASA verkopen,
sociale uitkeringen en alles wat riekt
naar overheidssubsidie opheffen en het
Amerikaanse lidmaatschap van Navo
en Verenigde Naties beëindigen. Het
„ieder voor zich" gaat bij Clark zelfs
zover, dat hij ook alle overheidsrestric
ties op zaken als prostitutie en drugs
wil opheffen. Het bedrijven van bui
tenlandse politiek zal in Clarks visie
niet meer bestaan en de defensieuitga
ven zullen nog slechts voorzien in de
verdediging van het eigen grondgebied.
Door al deze spectaculaire plannen is
Clark in staat een belastingverlaging in
het vooruitzicht te stellen van om en
nabij de 50 procent. In sommige prog
noses wordt voor Clark en zijn extreem
isolationistisch-liberalisme een percen
tage van 3 procent haalbaar geacht.
De Citizens' party is pas midden vorig
jaar opgericht rond de vooraanstaande
ecoloog Barry Commoner, een 63-jarige
hoogleraar in de biologie uit Saint
Louis. Mogelijk in 35 staten zal hij
trachten een denkend perspectief te
bieden voor met name linkse Amerika
nen. Hij gooit zijn prestige als ecoloog
vooral in de strijd tegen de multi-natiö-
nale Amerikaanse ondernemingen, die
volgens hem de oorzaak zijn van de
meeste hedendaagse Amerikaanse
kwalen. Hij wil onder meer de olie
maatschappijen nationaliseren en alle
andere grote bedrijven minstens onder
strenge publieke controle brengen.
Commoner is fel tegen kernenergie,
een fanatiek bepleiter van het gebruik
van zonne-energie. Hij is voor een na
tionale gezondheidszorg en wil het de
fensiebudget met 30 tot 50 procent ver
lagen.

Maar er zijn nog meer stemmen-kaper-
tjes op de kust. Zo is het fervente anti-
-communisme in de Verenigde Staten
geen beletsel voor het bestaan van een
communistische en drie socialistische

partijen, die ook in de meeste staten
aan de verkiezingen mogen deelnemen.
De Amerikaanse communistische par
tij, een van de meest kleurloze en ort
hodoxe in de wereld, leidt al sinds de
oprichting in 1919 een kwijnend be
staan. Toch slaagde de partij er in de
communistenjacht in de jaren vijftig te
doorstaan. De partij brengt voor de der
de maal Gus Hall in de strijd, maar het
is vooral zijn „running-mate" die be
kendheid geniet: Angela Davis, de
voormalige „Black Panther"-activiste.
De oudste socialistische partij is de So
cialistische Arbeiders Partij, in 1877 op
gericht door Duitse immigranten. Vier
jaar geleden bleef de partij beneden de
10.000 stemmen, evenals de rond de
eeuwwisseling opgerichtte socialistische
partij van Frank Zeidler, die het wel
tot burgemeester van Milwaukee, maar
nooit tot landelijke bekendheid bracht.
Ook het feit dat de partij dit jaar een
katholieke non als kandidate voor het
vice-presidentschap opvoert, heeft daar
niets aan kunnen veranderen. De jong
ste socialistische partij, opgericht in

1967, is op dit moment de meest succes
volle. De partij, die in 1976 ruim 90.000
stemmen behaalde, doet dit jaar mee in
meer dan 30 staten. Presidentkandidaat
is Andrew Pulley, de 29-jarige neger
die volgens de regels zes jaar te jong om
president te kunnen worden en in de
meeste staten dan ook oudere partijge
noten als „stand-in" gebruikt.

Naast deze echte partijen zijn er nog de
belangengroeperingen, die hun kandi
daat in het Witte Huis willen brengen.
Van hen is de „Prohibition Party" (de
partij van voorstanders van het verbie
den van alcoholica) de meest bekende.
Maar van al deze groepringen hebben
er slechts weinig hoop op dermate ver
anderingen in de Amerikaanse samen
leving, dat zij een rol van betekenis
kunnen spelen. In dit licht bezien is de
boodschap van de Wereldpartij voor
Arbeiders (een van de kleinste partijen)
nog het meest reëel: „Het is beter om te
stemmen voor wat je echt wilt en het
niet te krijgen, dan te stemmen voor
wat je niet wilt en dat dan te krijgen".

Ronald Reagan is blij met de steun van kleine kinderen die, blijkens het
bord, van hem houden.

„OM MISDADEN IRAK TE ONDERZOEKEN"

NEW YORK/BAGDAD/TE-
HERAN Terwijl zich gis
teren aan het oologsfront in
de Iraanse olieprovincie
Choezestan weinig nieuwe
ontwikkelingen voordeden
de belegering van de voor
naamste steden werd onver
minderd voortgezet heeft
Habbib Chatti, die namens
de Islamitische Conferentie
probeert in de oorlog te be
middelen, een klein succes
geboekt. Ayatollah Kho
meiny verklaarde zich be
reid een commissie van Isla
mitische staatshoofden te
ontvangen. Deze commissie

zou, volgens Chatti, de strij
dende partijen ertoe moeten
bewegen de wapens neer te
leggen. Khomeiny voegde
daar echter aan toe, dat de
commissie ook de „misda
den van Irak tegen Iran"
zou moeten onderzoeken.
Op een persconferentie in Te
heran verklaarde Habbib
Chatti enig optimisme te heb
ben' over het welslagen van
zijn bemiddeling, al erkende
hij dat de standpunten van de
partijen nog ver uiteen liggen.
Aan het diplomatieke front in
de oorlog tussen Iran en Irak
zal binnenkort ook een com

missie van de beweging van de
niet-gebonden landen ver
schijnen. De beweging besloot
gisteren een missie naar Bag
dad en Teheran te zenden, die
zal moeten dienen als een
„brug van vertrouwen" tussen
de beide hoofdsteden. Zowel
Iran als Irak zijn lid van de
beweging van niet-gebonden
landen. In India liet premier
Gandhi, van sommige kanten
genoemd als mogelijke onder
handelaar in het conflict, dui
delijk weten dat zij geen kans
ziet een bemiddelende rol te
spelen.

In het oorlogsgebied zelf werd

gisteren de belegering van
Abadan door Iraakse troepen
versterkt. Ook Chorramsjar
kwam vaster in de greep van
de Iraakse strijdkrachten.
Deze stad is al sinds enige da
gen het toneel van hevige
man-tegen-man gevechten.
Volgens Radio-Teheran verke
ren de verdedigers in een
wanhopige situatie, omdat zij
zonder water en wapens ko
men te zitten. Volgens oogge
tuigen voeren Iraanse vliegtui
gen voortdurend aanvallen uit
op de Iraakse stellingen, in de
hoop de Irakezen terug te drij
ven. Naar verluidt met weinig

resultaat.

In het noorden van de provin
cie Choezestan komen de ste
den Defzoel en Ahwaz ook
steeds meer in de greep van
het Iraakse leger. De meeste
wegen naar Ahwaz zijn afge
sneden. Defzoel zou nog met
éénm weg in verbinding staan
met de rest van Iran. De stad
is van grote strategische bete
kenis, omdat vlakbij de groot
ste luchtmachtbasis van het
gehele Midden-Oosten ligt en
de stad bovendien een knoop
punt is van olie-leidingen van
uit Zuid-Iran naar de rest van
het land.

ZATERDAG DEMONSTRATIE TEGEN KERNENERGIE IN BELGIë

MOL De Belgische organisatoren
van de grote anti-kernenergie mani
festatie, komende zaterdag in Mol,
zijn ervan overtuigd dat het een ge
weldloos gebeuren gaat worden. „De
opzet is heel anders dan van de de
monstratie in Dodewaard. Wij beo
gen geen blokkade van de nucleaire
installaties in Mol. We hopen dat de
opkomst massaal wordt, maar dat
het karakter van de betoging eerder
ludiek zal zijn", aldus woordvoerder
Herman d'HolIander van de organi

serende „Verenigde Actiegroepen
Kernstop in België".

De manifestatie in Mol, het centrum
van de Belgische kernindustrie, is sa
men met de energiecomité's zuid- Ne
derland opgezet. Herman d'HolIander
verwacht zaterdag minstens 10.000
mensen, waarvan mogelijk meer dart
de helft uit Nederland. De noorderbu
ren zullen goeddeels per autobus en
als het weer meezit per fiets naar
het 30 kilometer onder Tilburg en
Eindhoven gelegen Mol komen. Daar
en in het aangrenzende Dessel bevin
den zich d$ splijtstoffabriek Belgo-Nu-
cleaire, een studiecentrum voor kerne

nergie met proefreactoren, en de stilli-
gende opwerkingsfabriek voor nucleair
afval Eurochemic. De Belgische rege
ring heeft de fabriek vorig jaar overge
nomen met het doel hem opnieuw in
gebruik te stellen. Naast dit alles is er
een onderzoeksproject voor de opslag
van radio-actief afval in de kleilagen
onder Mol.

De autoriteiten zijn ondanks een goede
samenwerking met de actieleiders op
alles voorbereid. Bij de Rijkswacht
steekt men de vrees niet onder stoelen
of banken dat een aantal demonstran
ten uit Nederland, na de mislukking
van de blokkade van de kerncentrale

in Dodewaard, zaterdag in Mol wil to
nen hoe ernstig het gemeend is met
hun strijd tegen de kernenergie. Zoals
gemeld hebben leden van de Belgische
Rijkswacht afgelopen zondag in Doode-
waard het verloop van de actie en het
optreden van de politie bestudeerd. De
verantwoordelijke Rijkswachtcomman
danten in Geel en in Antwerpen zwij
gen nog over de voorzorgsmaatregelen,
maar vast staat wel, dat de meer dan
1.000 in te zetten Rijkswachters op on
middellijke bijstand kunnen rekenen
van evenveel militairen uit de naburige
legerplaats Leopoldsburg, zodra de de
monstratie uit de hand zou lopen.

Een klassiek, pastelkleurig tailleur met daar
onder een zuiver zijden blouse uit de voor-
jaarscoliectie van Chanel.

PARIJS Vrouwelijk, vrolijk, maar
vooral duur. Dat zijn de voornaamste
kenmerken van de lente/zomer 1981-col-
lectie, die de Parijse mode-ontwerpers
deze week hebben gepresenteerd. In te
genstelling tot de extravagante mode
trend van vorig jaar, is de kleding voor
de komende zomer ook draagbaar. De
kleuren variëren van zacht pastel tot
zeer fel geel, rood en turqoise. Wat de
materialen betreft valt op dat er veel zij
de, crêpe de chine en satijn in is ver
werkt. Maar hier houden de overeenkom
sten tussen de verschiUende Parijse cou
turiers op. De ontwerpers zijn een geheel
eigen weg ingeslagen zodat men bijna
kan stellen: er is voor elk wat wils.

Dior kwam met rokken van even boven de
knie, een verrassend en voor het komend
seizoen waarschijnlijk toonaangevend ele
ment. Slechts de middagjaponnen, die over
het algemeen een meisjesachtige indruk ma
ken, reiken tot op de knie. De avondkle
ding, veelal van pastelkleurige mouselline,
heeft bij Dior een folkloristisch tintje. Dior's
collectie, zo constateerde mén, is evenals die
van Chanel niet revolutionair, maar wel
draagbaar, chique en charmant.

Minder draagbaar maar wel origineel is de
collectie van Kenzo, die zijn kleding presen
teerde in een circustent en na afloop een
groot vuurwerk ontstak. Bij hem viel vooral
het jeugdige, onconventionele, soms ietwat
overdreven accent op. De broeken waren
zowel strak als poffend en de roklengte va
rieerde van even onder tot ver boven de
knie. Ook hier gaven felle kleuren de toon.
aan. Opvallend was dat Kenzo zich bij vele
modellen door China heeft laten inspireren.
Op het terrein van de badkleding gaat het
tever te stellen, dat bi- en monokini op hun
retour zijn, maar de meeste ontwerpers heb
ben de reeds bestaande badmode uitgebreid
met een nieuw badpak, dat de naam „Mail
lot" heeft meegekregen. Wie zich aan de
nieuwste trend wil aanpassen zal echter nu
al meer dan voorheen op de calorieën moe
ten letten, want voor deze strakke, uit één
stuk gemaakte badpakken meestal in fel
le, opvallende kleuren moet men supers
lank zijn. Maar de couturiers hebben ook
aan de wat minder slanke vrouw gedacht.
Voor haar is er een badpak met uitstaand
rokje en vierkante halslijn. Voor het strand
ook veel draagbare en sportieve shorts en
bermuda's, eventueel gecompleteerd door
een eenvoudig T-shirt.

Een kleurige, zijden combinatie met lange
broek en lange, mouwloze blouse. De Chine
se invloed is onmiskenbaar, getuige alleen al
de strohoed.

Dit strandensemble uit de collectie van Dior
bestaat uit een zijden strapless jumpsuit met
daarover heen een poncho.