'n Nieuwe week,
'nvers begin.
Nieuwe Komedie
speelt Proces
in Praag na
boeken
AH. 'n Winkel vol kwaliteitswinkeitjes.
advertenties.
Auto
geslipt
EENACTER VAN VACLA V
HA VEL IN HART VAN
DOCUMENTAIR THEATER
LEIDSE COURANT
Magere
varkenslappen,
500 gram
sou® J&r25
Bazar Arti
brengt
19 mille op
LANGERAAR
De bazar die dit
weekeinde werd ge
houden ten bate
van de muziekvere
niging Arti et Reli
gion! uit Langeraar
heeft 19.230 gulden
opgebracht Het me
rendeel was afkom
stig van de veiling.
De organisatoren
noemen de op
brengst „ongelofe
lijk".
Vorig jaar bracht de
traditionele bazar
een bedrag van 18
mille op. Dit keer
was de opbrengst
weer hoger bij een
ongeveer gelijke pu
blieke belangstelling.
Klapstuk van de vei
ling was een grote
pop, die voor duizend
gulden van eigenaar
wisselde. Maar ook
een half varken voor
380 gulden was kapi
tale zaak, terwijl vol
op belangstelling be
stond voor de aange
boden taarten en
snoekbaars.
LEIDEN Een in-,
woner van Hazers-
woude is in de nacht
van zondag op maan
dag door de brand
weer van Leiden uit
zijn auto gezaagd na
dat hij op de oprit
van de snelweg Am
sterdam-Den Haag
richting Den Haag
geslipt was. De man
werd door de politie
in het AZL gehoord,
omdat hij eerder op
de avond een onge
val in Hazerswoude
had veroorzaakt,
waarna hij was door
gereden.
Ringelore
Krul
Een van de mooiere
kinderboeken, een
conclusie die mag
worden getrokken na
het lezen (eigenlijk:
plaatjes kijken) van
deze nieuwe Ploegs-
ma uitgave die „een
dag uit het leven van
Ringelore Krul"
fraai in beeld brengt.
Tatjana Hauptmann
tekende met dit boek
een „nostalgisch,
maar enigszins spot
tend beeld" van een
kleinburgerlijke le
vensstijl. En verdien
de met haar tekenin
gen al diverse onder
scheidingen.' Een
probleempje bij het
doornemen van het
boek wordt wel ge
vormd door de wat
onhandelbare, karto
nachtige pagina's.
Tatjana Haupt
mann: Een dag uit
het leven van Rin
gelore Krul. Uitg.
Ploegsma Amster
dam. Prijs ƒ25,-.
DEN HAAG Het is woensdag aan
staande precies een jaar geleden dat
in Praag zes mensen terechtstonden,
die allen openlijk stelling namen te
gen schending van de mensenrechten
in hun land. Ze zijn allen lid van de
V.O.N.S., het commitee ter verdedi
ging van onrechtmatig vervolgde per
sonen, en krijgen straffen variërend
van twee jaar voorwaardelijk tot vijf
jaar onvoorwaardeljk. De handelin
gen van dat proces dat twee dagen
duurde, zijn via in het geheim ge
maakte aantekeningen naar het wes
ten gesmokkeld. De Nieuwe Komedie
brengt woensdag a.s., precies een jaar
na dato, dat „Proces in Praag" als
theaterstuk in première in het Thea
ter aan de Haven. Met in het hart van
de voorstelling de recente eenacter
„Protest" van Vaclav Havel, zelf een
van de aangeklaagden in het proces.
Havel heeft in de gevangenis inmid
dels een schrijfverbod gekregen.
Regisseur van „Proces in Praag" is de
Duitser Hartmut Alberts, die vorig sei
zoen al Dario Fo's „Betalen? Nee" bij het
gezelschap in scène zette en deel uit
maakt van de artistieke leiding. Hartmut
Alberts: „Proces in Praag is het eerst ge
speeld door het Parijse Théatre du Sqleil
en ging onlangs op de Duitse televisie.
Met een internationale rolbezetting: De
Engelse schrijver Tom Stoppard, de
Franse actrice Simone Signoret en haar
man Yves Montand speelden er belange
loos in mee. De Engelse BBC zendt het
binnenkort via de radio uit met o.a. de
actrice Glenda Jackson. Je zou het docu
mentair toneel kunnen noemen. De
vorpi die wij eraan gegeven hebben is
filmisch. Met totaalopnamen, close-ups
en een duidelijke montage. Een strenge
vorm zonder theatrale ballast, waarbij
wel blijkt hoe spannend zo'n realistische,
juristische tekst kan worden. Er is door
ons een verteller aan de handeling toe
gevoegd, die kort verklaart wie de figu
ren zijn. Niet iedereen weet meer precies
wie bijvoorbeeld Jan Patocka was, en de
Nederlandse berichtgeving over het pro
ces in de kranten is toch al niet zo uitge
breid geweest."
AIDA,
Foto's van de zes aangeklaagden hangen
veelbetekend boven het simpele, niet
realistische decor bij de Nieuwe Kome
die: Vaclav Havel, toneelschrijver, Otta
Bednarova, journaliste, Petr Uhl, tech
nisch ingenieur, Dana Nemcové, psycho
loge, Vaclav Benda, wiskundige en filo
soof, Jiri Dienstbier, journalist. Regisseur
Alberts, die inmiddels een verrassend
stevig mondje Nederlands spreekt: „Deze
voorstelling komt tot stand via hulp van
AIDA, dat is de in Frankrijk opgerichte
Association Internationale 'de Défense
des Artistes. Die organisatie die vervolg
de kunstenaars overal ter wereld helpt,
kent voor elk van die kunstenaars een
adoptiegroep. Onze acteurs hebben elk
met zo'n adoptiegroep contact gezocht en
zo zelf hun eigen research gedaan voor
de rollen die ze spelen. Dit stuk past ze
ker wel in het linkse politieke theater
dat de Nieuwe Komedie wil brengen.
Dissidente auteurs worden, eenmaal in
het Westen, nogal snel door rechts gean
nexeerd. In dit geval hebben alle aange
klaagden duidelijk laten blijken dat zij
zichzelf als socialisten Beschouwen. En
het is tragisch dat juist zij vervolgd wor
den in een zich socialistisch noemend
land. Met dit stuk zijn we dan ook beslist
geen koude oorlog aan het bedrijven.
Deze mensen strijden een voor een voor
een humaan en democratisch socialisme.
De „rechtszaak" In volle gang: Bart
Scheepens als rechtbankpresident,
Cees Wijn, Ine Kuhr en Roel Visser
als aangeklaagde dissidenten bij de
Nieuwe Komedie.
Zonder de Tsjechische beweging rond '68
zou het hele Eurocommunisme niet mo
gelijk geweest zijn. Uitnodigingen aan
de Tsjechische ambassade in Nederland
zijn inmiddels gelezen, maar met keren
de post geretourneerd aan het gezel
schap.
Klare taal
Het „Proces in Praag" speelde zich af op
22 en 23 oktober vorig jaar. Ook de to
neelversie valt in twee delen uiteen.
Daartussendoor speelt de Nieuwe Kome
die Vaclav Havels „Protest". Hartmut
Alberts: „We confronteren zo de realiteit
van het proces met de fictie van een van
de aangeklaagden. Een stuk van de hand
van de man die zelf in de beklaagden
bank staat. Een unieke confrontatie die
overigens nooit gepland is. Wij brengen
De Duitse regisseur Hartmut A
berts onder de foto's van de ze!
aangeklaagden iun het decor va
„Proces in Praag".
er de wereldpremière van. „Protest" v; X
Havel wordt overal gespeeld in combin 1
tie met „Attest" van Pavel Kohout. 1
ken Kbhout, die in het westen is en ni
terug kan naar zijn land, persoonlijk, 11 j
hij Beeft voor Nederland toestemmiqy.
gegeven Van het oorspronkelijke idee i
te wijken. „Protest" is een stuk met son
Pinteriaanse trekjes. Het geeft de situat
weer van twee intellectuelen in een tot; bl
litaire staat. Een stuk met autobiograf ae
sche gegevens. Twee schrijvers treden
in op. De een gespeeld door Bram vj €i,
der Vlugt, de ander door Cees Wijn. I ,js
een is een bekende Tsjechische schrijve er,
wiens schoonzoon in de gevangenis zi er
De ander een dissident, die bij hem kon .jj
aankloppen voor zijn handtekening ot'en
der een petitie om die schoonzoon vrij jn»
Jcrijgen. Hij gaat overwegen wat de voo da
en de nadelen van dat protest zijn. M str
een oplossing waarin je het solda jer
Schwejk-achtige herkent." Die Vane
de dissidente schrijver, een figuur d ejj.
Havel ook al in eerdere stukken („A ca
dientie") laat optreden, wordt door K te
hout en Havel omschreven als iemar m(
die niet actief is, zijn mening niet o
dringt, maar noodgedwongen centra tei
komt te staan. En anderen dwingt klai >oc
taal te spreken. str
Vóclav Havel heeft er inmiddels voo n
gewaarschuwd dat er geen actie gevoegd
moet worden om hem vrij te krijgen. Djjse,
vrijlating is namelijk gekoppeld aan zif^
uitwijzing, en Havel wil Tsjechoslow^. v
kije beslist niet verlaten. Evenmin w
•bijvoorbeeld Pavel Kohout dat wil«fijeri
maar wie de pas werd afgesneden nadi
hij een opdracht bij het Wiener Bun
theater aannam. Havel wil bovendien a
leen vrij als alle andere gevangenen ooi
vrijgelaten worden. Hij vraagt wel a
veel mogelijk steun via protesten om d]
schrijfverbod op te heffen en te zorgej,
voor lichtere, lichamelijke arbeid en 1
tere omstandigheden. Hij mag bijvool*
beeld slechts eenmaal in de drie maai
den bezoek van zijn vrouw hebben.
Gerrit Dijkstra van de Nieuwe Komedi
„Rond de voorstellingen die wij geve
komen stands met informatie van AIDiEÜ
en Amnesty International. In Amstej
dam vragen we Max van der Stoel,
indertijd een gesprek met Patocka hi
een inleiding te houden bij de opvoerinl
Ik geloof dat het de plicht is van iedef
een die iets om kunst geeft om naar de£»n
voorstelling te komen. Net zoals wij hj
als onze plicht voelden dit stuk te spelei
Beperking en ve^olging van kunst)
naars, zonder enige rechtsgrond, kan
leen maar funeste gevolgen voor i
cultuur hebben. Het is onze plicht als
tistiek gezelschap ons het lot van medkl j
kunstenaars elders aan te trekken." fdaj
JOHAN PRUYSSERltti
LINKS EEN NYLON JACK MET IMITATIE-DONS VOERING EN GEBREIDE BOORDEN (MAAT 116;
MAAT 176: f 85,-}. ERONDER EEN GESTREEPTE PULLOVER MET RONDE HALS (MAAT 116: f 18,-1
SJAAL (ALLE MATEN f 10,-) EN EEN CORDUROYBROEK IN DIVERSE KLEUREN (MAAT 116: f 50,-P
RECHTS EEN MET IMITATIE-DONS GEVOERD CHINTZ JACK (MAAT 116: f 75,- MAAT 176:1
(MAAT 116: f 32,- MAAT 176: f 36,-), EEN KATOENEN CORDUROY BROEK (MAAT 116: f 34,- MAAT 17
f 38,-) EN EEN COLLEGE-SJAAL (ALLE MATEN f 12,-).
JIJ. JONGENSKLEREN VAN HIJ
