Lak gaat op theateravontuur
Modieuze
musical vol
nostalgie
Al Pacino verdwaalt in
uiterlijke thriller van William Friedkin
iriljante autobiografie van showman Bob Fosse
in verder
Sympathieke Friwo
Show met „No
flowers for Shirley"
Hot House start
seizoen met
ReijsegerTrio
LEIDSE COURANT
VRIJDAG 17 OKTOBER 1980 PAGINA 9
LEIDEN Het Lak-thea-
ter neemt in het Leidse to-
neelgebeuren een niet meer
weg te denken plaats in.
Ook landelijk heeft het
Lak in de loop der tijd veel
gewicht gekregen. Het is
bij uitstek de plaats waar
nieuwe initiatieven en
theatervormen de gelegen
heid krijgen zich te presen
teren. Voor de Leidse to
neelgroepen, waarvan er
toch al gauw zo'n twintig
zijn, biedt het Lak vaak on
derdak als het gaat om re
petitie- en speelruimte.
Want daar is in onze stad
schromelijk gebrek aan.
Cor van der Plas (Jiri de
Clown), de Leidse Poppen-
keet, Gajes en meer zelf
standige groepen zijn door
het kleine theater bijge
staan met ruimtelijke (en
morele) steun.
Zoals gezegd, is het Lak ook
voor veel landelijke groepen,
vaak kleine gezelschappen
die aan het begin staan, of
groepen die nieuwe theater-
mogelijkheden onderzoeken,
een begrip geworden. In
voorgaande jaren heeft het
reeds getoond de ontwikke
lingen in het kleine zaalge-
beuren van dichtbij te willen
volgen. Naast toneel zijn in
de programmering de mime,
dans, en de bewegingsgroe-
pen sterk vertegenwoordigd.
Het kindertoneel dat in Ne
derland zo'n grote vlucht
neemt, zorgt elke zondag
voor een uitverkochte zaal
Het Lak heeft met ingang
van het nieuwe seizoen be
sloten tot een nieuwe wijze
r or: All that jazz (a.l.) met Roy Schei-
r en Jessica Lange. Regie: Bob Fos-
iemand weet wat show is, is dat Bob Fos-
Een naam die een groter publiek weinig
t. Maker van de films „Sweet Charity",
;nny" en „Cabaret", televisieregisseur,
jreograaf en bedenker van tientallen
idway-hits, en zelf ex-danser. Zijn laatste
lanjn „All that jazz" won de grote prijs in Can-
kreeg in april vier Oscars in Hollywood
getuigt van al die facetten van de showbu-
tussei ess. En meer: Het is een verkapte autobio-
ifie van Fosse zelf. Het verhaal van een to-
el- en filmregisseur, getoonzet als een show
raanscn-een-stuk die dóór moet gaan tot de dood
het h op volgt. Zeker geen diepgaande karakter
die, maar wat de vorm betreft een briljant
dad (:oncipieerd mengsel van dans, muziek en
Iraak tj met als merkwaardige uitspringer
ichtin
ge k;
wel
ig to
islibse J
de
Op
an da
Aral
3d st
ok de
n van
gedw
rt (A
800.f
staa
dan
d voi
int Ir
voor
sprankelende
iTofc
open hart-operatie gepresenteerd in het pul
serende ritme van die show.
Bob Fosse's film is vanuit Cannes al vergele
ken met Fellini's „8 1/2". Niet ten onrechte.
Fellini filmde met Mastroianni een filmregis
seur aan het werk. Fosse liet zichzelf vertol
ken door acteur Roy Scheider. Want al is
„All that jazz" geen echte autobiografie,
Scheider is met eenzelfde baard, snor en kap
sel getooid als Fosse, en de toespelingen zijn
overduidelijk. De vraag is daarom hoe ie
mand de film ondergaat die niets van Fosse
weet. Je ziet Fosse-Scheider aan het monte
ren van een film over een Amerikaanse ko
miek met nogal harde en gewaagde teksten.
Een duidelijke verwijzing naar Lenny Bruce
en de film die Fosse met Dustin Hoffmann
over hem maakte. Je ziet hem werken aan
twee projecten tegelijkertijd, zoals ook Fosse
deed („Chicago" en „Cabaret"), je ziet hem
repeteren met een danseres die eens zijn
echtgenote was. Zo werkte Fosse met Gwen
Verdon. Je ziet hem op zeer prille leeftijd als
tapdanser in goedkope nachtclubs en ook
Fosse reisde net van school als kind van een
variété-echtpaar al Amerika rond.
„All that jazz" is het verhaal van een aan zijn
werk verslaafde choreograaf, een hommage
aan de showbusiness waarvan de glamour te
gelijkertijd wordt afgekrabd. Het spreek
woordelijke bloed-zweet-en-tranen, de rol
van de producers, de mislukte relaties en de
werkneurose die alleen maar kan voortwoe
keren op drank, sigaretten en amfetamines.
Roy Scheider zet die Joe Gideon met erg veel
humor prachtig neer. Voortdurend met een
sigaret tussen de lippen, gesprekken voerend
met Jessica Lang, die als een dame in witte
sluiers steeds duidelijker de dood moet ver
beelden, brokken makend in zijn verhoudin
gen tot het vrouwelijk geslacht. En uiteinde
lijk eindigend op de operatie-tafel. Bob Fosse
filmt dat allemaal sterk ritmisch. Werkelijk
heid en fantasie worden door elkaar gemon
teerd tot er een soort mozaïek ontstaat dat je
een steeds scherper beeld geeft van het leven
van die showman, integer en charlatanesk te
gelijkertijd. Met muziek die een meer dan il
lustrerende rol speelt, met die typische Bob
Fosse-choreografieën met z'n karakteristieke
heup- en hoofdbewegingen, met een stel pri
ma acteurs en dansers. Pas aan het slot van
de film krijg je het gevoel dat Fosse wel erg
lang doorgaat. Dat je de verslaving aan show,
vrouwen en alles wat slecht is van Scheider
nu wel kent, terwijl het flirten met de dood
in het ziekenhuis een kitcherig tintje krijgt.
Maar tenslotte is de film het relaas van en
over een showman die in twee opzichten
speelt met zijn leven.
BERT JANSMA
ow
ön
illage
eople
oon de Amerikaan-
Jdiscogroep de Village
<lople eigenlijk al een
ir lang niet meer in de
jjgste regionen van de
iparades is gesigna-
id, zijn de producen-
i Allan Carr, Jaques
irali en Henri Belolo
ch doorgegaan met een
lots opgezette film
id dit bonte muziekge-
schap. En dat blijkt
echt na de ruim twee
durende, razendsnel-
en verbazend kleur-
ke film.
verhaal van „Can't
ip the music" is simpel,
komt dicht bij de
irkelijkheid. Een geflip-
platenverkoper Jack
Dbeert de liedjes die hij
zijn vrije tijd heeft ge-
nporieerd aan de man te
ngen. Zijn huispartner,
lieftallige Valerie Per-
le, weet via haar con-
cties, die zij tijdens haar
rière in de modewereld
eft opgedaan, Jack aan
zestal zangers te hel-
i. Na de nodige tegen-
llers breekt uiteindelijk
1 succesvolle periode
voor de Village Peo-
Jack, Valerine, die in-
ddels manager van de
faep is geworden, en de
'ountant van de band
«-Olympisch kampioen
de tienkamp Bruce
nner).
n verhaal dat in princi-
weinig om het lijf heeft,
tar dat heeft de film ei-
nlijk ook niet nodig,
nt het gezongen parool
dt; „Music is the magie"
uziek is de magie). Die
iziek is dan ook volop
nwezig, en de show
irdt sprankelend via
tonisch zeer knap came-
werk en een flitsende
intage gebracht.
an't stop the music" zou
n misschien het beste
nnen vergelijken met
lange Toppop-afleve-
ig met verhaal, actie en
mor en bovendien rea-
lischer dan „Xanadu",
ootste compliment is
sschien wel de oproer
ig van filmrecensent
to Milo na afloop. Deze
mkenner bij uitstek en
jaren, merkte na afloop
dat hij zich geen secon-
had verveeld bij een
m waar hij eigenlijk te-
nop zag om te bekijken,
is „Can't stop the music"
I zeker niet alleen de
igd boeien...
'P VAN DER MEULEN
Olivia Newton-John als Kira vertelt de verbaasde Michael Beck wie zij werkelijk
is in „Xanadu".
Gene Kelly maakt een nostalgisch dansje met Olivia
Newton-John in een van de vele droombeelden in
„Xanadu".
Het is duidelijk dat de ma
kers van „Xanadu" gemikt
hebben op een zo breed mo
gelijk publiek. Voor de
„Grease"-fans is Olivia
Newton-John er weer en
een soundtrack, die lang
vóór de film uitkwam al
het troetelkind van vele
disc-jockeys was. Voor de
oudere generatie is er de nu
67-jarige Gene Kelly, die
vóór de opnamen begon
nen, verklaarde dat hij
geen voet op de dansvloer
zqu zetten, maar die men
heeft kunnen overhalen
nog even te demonstreren
dat al zijn de ledematen
wat stroever techniek en
talent zich nooit verlooche-
„Xanadu" moet het trouwens
helemaal van de muziek
zelfs Cliff Richards j§ nog
even te horen in „Suddenly"
en de show hebben. Het
verhaaltje, waar het allemaal
aan opgehangen wordt, is
niet meer dan 'n eenvoudige
kapstok en doet het meest
denken aan „One touch of
Venus" uit 1948 met Ava
Gardner en Robert Walker.
Olivia speelt een der zeven
muzen, die naar de aarde
wordt gezonden om een ge
desillusioneerde reclame
schilder (Michael Beck) en
een dito clarinettist (Kelly)
met elkaar in contact te
brengen, zodat ze beiden
weer een ideaal krijgen het
exploiteren van een modieu
ze nachtclub. En laat Olivia
nu verliefd worden op de
aardse sterveling Beek, tot
groot ongenoegen van vader
Zeus (de stem van Wilfrid
Hyde-White), die blijkbaar
vergeten is dat hij vroeger
zelf ook wel eens voor een
aards avontuurtje van de
Olympus afdaalde.
„Xanadu" is een modieuze
musical gewórden, waar re
gisseur Robert Greenwald
letterlijk alles wat een show
film kan bieden heeft bijge
haald, van een rolschaatsen-
ballet tot een ,op dat mo
ment nogal storend teken
filmfragment toe. Een film,
die op twee generaties mikt,
waarin misschien wel de
meest tekenende, symbo
lische, scène is het opgaan
van een groot orkest met
Glenn Miller-sound (com
pleet met imitatie Andrew-
sisters in een even grote
groep rock and roll-musici en
dansers. De generatiekloof is
gedicht of om in Gene
Kelly's woorden te spreken,
je kunt een bewonderaar van
Glenn Miller zijn en óók
rock and roll waarderen.
MILO
Trianon: Cruising (16) met Al Pa
cino en Paul Sorvino. Regie: Wil
liam Friedkin.
De protesten tegen William Fried-
kins „Cruising" zijn de film vanuit
Amerika vooruit gewaaid, en dat
pleegt een bioscooppubliek altijd ex
tra nieuwsgierig te maken. Die pro
testen kwamen dit keer uit de krin
gen van homoseksuelen tegen de ma
nier waarop zij in de film worden af
geschilderd. William Friedkin begint
zijn Jack the Ripper-verhaal dan ook
met de tekst dat de hier afgeschilder
de wereld niet representatief is voor
de hele homo-samenleving, maar
daar maar een miniem deel van
weergeeft. Friedkin zet dat milieu
met sexclubs en in het leer gestoken
mannen die op zoek zijn naar contac
ten (het „cruising" uit de titel) overi
gens wel zeer stevig in de grondverf,
en in feite op zo'n manier dat er voor
hoofdrolspeler Al Pacino nauwelijk
nog een rol overblijft en hij steeds
meer verdwaald lijkt in donker New
York.
,;Cruising" is zeker geen goede film
geworden. Het verhaal van de poli-
tie-agent (Pacino) die zich als homo
seksueel moet voordoen en door moet
'dringen in het besloten wereldje van
„gay clubs" mag dan gebaseerd zijn
op een dergelijk geval uit de praktijk
en de agent die het allemaal over
kwam (Sonny Grosso) speelt dan wel
een rolletje mee als detective Le-
fransky, diens relaas in het boek van
Gerald Walker uit 1970 dat hem te
kent als èen door zijn werk steeds
meer van zijn eigen wereld ver
vreemd mens blijft op de achter
grond. Pacino, bijvoorbeeld véél be
ter als homo-seksueel in de gijzelings-'
film Dog Day Afternoon van Sidney
Lumet en als advocaat in Justice for
All, krijgt niet meer ruimte dan voor
gevoelig en nieuwsgierig rondblik
ken.
Hoofdzaak is in het scenario het op
een bijna verlekkerde manier rond
gaan in die wereld achter elkaar een
aantal gruwelijke moorden gebeuren,
die dan ook hardhandig in beeld ge
bracht worden. Sfeer is er genoeg,
gesteund door een goede geluidsband,
spanning ook zolang nog niet bekend
is wie de psychopatische moordenaar
kan zijn, maar dan komt er een stuk
je al te simplistische motivatie van
diens gewelddadige gedrag uit de bus,
met tenslotte nog een woord als over
dadig slot. Terwijl je van Pacino zelf
weliswaar merkt dat hij het allemaal
uiterst vervelend en naar vindt, maar
je weinig zicht krijgt op wezenlijke
psychische veranderingen bij hem.
Regisseur Friedkin had al een film
over homoseksuélen op zijn naam
met het op een toneelstuk gebaseerde
„Boys in the band", maar trekt in
„Cruising" in feite de steeds commer
ciëler wordende lijn door, die al
bleek in zijn bioscoopsuccessen „The
Exorcist" en „The French Connec
tion". Als beeld van homoseksuelen
is de film te weinig belangrijk en te
gericht op een deelgebied, om je wer
kelijk kwaad over te maken. Al val
len de protesten uit die wereld te be
grijpen gezien de toch nog steeds geï
soleerde en onderdrukte situatie
waarin men daar verkeert.
BERT JANSMA.
DO III What's new
■ssycat (16) Comedie met
tody Allen en Peter Sel-
s en vele anderen, ge
tokt in de jaren zestig,
tor nog steeds aardig om te
zien. (reprise, tweede week)
STUDIO Vrouwenstad
(16) Nieuwste werkstuk van
Fellini, waarin hij op geheel
eigen wijze zijn visie op de
emancipatiedrang ventileert,
(derde week)
CAMERA Jesus Christ
Superstar (a.l.) Vrije bewer
king van het levensverhaal
van Jezus in een musical, (re
prise, eerste week)
EUROCINEMA I (Alphen)
Gold finger (12) Een van
de eerste Bond-films met
Sean Connery (reprise, eerste
week).
EUROCINEMA II (Alphen)
The big red one (12) Oor
logsfilm met de immer ro
buuste Lee Marvin. vijfde
week).
EUROCINEMA III (Alphen)
In de greep van de zom
bies (16) Film over de on
smakelijke wezens, die men
sen oppeuzelen.
EUR' IA IV (Alphen)
The.id of music (a.l.)
Musical die niet uit de biosco
pen is weg te slaan.
GREENWAY (Voorschoten)
Star trek (a.l.).
van programmeren, die lo
gisch voortvloeit uit hun be
trokkenheid bij de theater
groepen en -stromingen. Dit
jaar zullen namelijk voor het
eerst van de groepen die in
het theater komen spelen,
alle voorstellingen worden
afgenomen. De groepen zijn
dus reeds lang van te voren
verzekerd van een speel
plaats: het publiek weet dat
het zeker elke produktie van
een bepaalde groep zal zien.
Want aangezien het Lak
groepen de gelegenheid wil
geven zich te ontwikkelen,
moet het publiek ook kunnen
zien hóe zo'n ontwikkeling
loopt. En dat kan natuurlijk
het beste aan de voorstellin
gen zelf. Dit jaar kan men
onder andere de volgende
groepen verwachten: Werk-
teater. De Appel, Sater, Car
rousel, Onafhankelijk To
neel, F act enz.; dansgroepen:
Werkcentrum Dans, De
Springplank, Penta, Kriszti-
na de Chatel, Kim van de
Boon enz.; mimegezelschap-
pen: Mekaniek, Grif, Waste
of Time enz.; bewegingsthea
ter Bart Stuyf enz.
Met het nieuwe beleid toont
het Lak vertrouwen te heb
ben in de theatermakers, en
met hen op avontuur te wil
len gaan. Hopelijk wil nu het
publiek samen met het Lak
op avontuur. Vorig jaar is het
te vaak voorgekomen dat
slechts een handvol mensen
in de zaal zat. Dat had niets
met de kwaliteit van de
voorstelling te maken, maar
met het feit dat de groep of
hun produktie onbekend
was, en het publiek niet wist
wat het kon verwachten.
Maar zoals de voetballiefheb
ber veel matige wedstrijden
voor lief neemt, in de hoop
die ene unieke mee te ma
ken, zo kan men ook op to
neelgebied wel eens een mis
ser accepteren. Tenslotte zal
een avondje Lak iemand de
kop niet kosten: een kaartje
kost slechts 7,50, waarop
nog korting wordt gegeven
aan CJP'ers, 65+'ers en Lak-
leden. Zelfs degenen die het
Lak niet weten te vinden,
zijn er waarschijnlijk al dicht
in de buurt geweest. Het be
vindt zich namelijk aan het
Levendaal, boven één der
grote supermarkten die Lei
den rijk is. Speciaal met het
oog op de koopavond begin
nen op donderdag de voor
stellingen om negen uur. Een
uitstapje naar boven met de
lift is gauw gemaakt, al was
het alleen maar om de sfeer
te proeven of een kopje kof
fie te drinken. Want het
Lak-theater is er voor alle
Leidenaars.
Frits en Wouter in „No flowers for Shirley"
LEIDEN Waste of Time
is vanavond in het Lak-
theater met een bijzonder
aardige voorstelling. „De
Friwo Show" ontleent haar
naam aan de twee spelers,
Frits en Wouter, die teza
men een programma heb
ben gemaakt op basis van
mime. Er wordt echter wel
degelijk gesproken, en ook
muziek is "volop aanwezig.
Frits en Wouter spelen voor
het publiek dat ze alleen voor
elkaar spelen. Ze weten van
geen publiek; alles wat ze
doen gebeurt omdat ze elkaar
dingen willen laten zien, el
kaar een beetje jennen, of
leuk een spelletje met elkaar
willen spelen. Zo doen ze bij
voorbeeld alsof ze een Pin
terstuk acteren; ze nemen in
derdaad een paar hoofdthe
ma's uit Pinter (de gesloten
kamer, de verwisselbaarheid
van personages), maar wer
ken die helemaal op hun ei
gen manier uit. Ondertussen
zorgen Frits en Wouter voor
een paar uitstekende grap
pen, met name met het de-
kor. Mooi is ook hoe ze de
dia's in hun eigen spel opne
men; zowel de dia's als hun
bewegingen krijgen er een
extra dimensie door.
Waste of Time probeert geen
boodschap te geven. De voor
stelling is een gemoedelijk
samenspel van twee acteurs,
die het theater tot een huis
kamer herscheppen. Een
beetje plagerig zelfs wijzen ze
de toeschouwer terecht, die
de betekenis van de onderti
tel van de show, „No flowers
for Shirley" wil achterhalen.
Er is geen duidelijke Shirley
in het stuk aanwezig, wat be
nadrukt wordt door het liedje
„Cherchez la femme", „Zoek
de vrouw".
Wouter en Frits hebben bei
den een goede uitstraling op
toneel en weten de toeschou
wer een vol uur te boeien.
Jacqueline Mahieu
LEIDEN Hot House
opent vanavond het nieuwe
jazzseizoen met een optre
den van het Ernst Reijse-
ger Trio. De optredens op
de eerste en derde zaterdag
in de maand worden gehou
den op de zolder van het
Leids Vrijetijds Centrum,
waarmee Hot House weer
een echte jazz-zolder is ge
worden, na enige jaren uit
geweken te zijn geweest
naar een van de grote zalen
van het centrum aan de
Breestraat.
Het Ernst Reijseger Trio gaf
vorig jaar reeds blijk van zijn
kwaliteiten op jazz-gebied
toen het in Hot House het pu
bliek een forse maar toch be
heerste improvisatie voor
schotelde. Het trio bestaat uit
Ernst Reijseger op cello, Mi
chael Moore op saxen en Han
Bennink op drums. Het is dit
jaar de eerste maal dat de
concerten op de zolder
filaatsvinden hetgeen de ge-
uidskwaliteit ten goede zal
komen. Het concert begint
om half tien, de zaal gaat een
uur eerder open. Voor dona
teurs van Hot House is de
toegang gratis.
