rees voor Albeda deed VVD
nstemmen met CD A-plannen
Menten wil
onmiddellijk vrij
og geen oplossing voor gat van 265 miljoen
weer
FNV en CNV
reageren
verschillend
op matigings
plannen
iwettig optreden
isterdamse politie
Ij metro-rellen'
ARISKORTING ONDERWIJS VAN DE BAAN
ÊeidaeSou/ia/nt
Regering gesterkt
naar sociale partners
W erkonderbreking
verkeersvliegers
dreigt bij KLM
Collega's komen op voor
Eindhovense neuroloog
ffNENLAND
LEIDSE COURANT'
WOENSDAG 15 OKTOBER 1980 PAGINA 13
onze parlementaire re
dactie)
V HAAG Het is de
s voor minister Albeda,
iale zaken) geweest,!
de WD er uiteindelijk
gebracht heeft in te
jmen met het- sociaal-
lomisch beleid, zoals
door het CDA was ont-
wd. Hadden de libera-
hun steun aan de be-
rijkste motie van Lub-
onthouden, dan zou de
ede Kamer geen stand-
t hebben ingenomen
aanzien van het te voe-
sociaal-economisch be-
Onder die omstandig-
n zou Albeda te bevat
te geweest zijn voor de
sen van de vakbonden
ou de kans op de ge
ste flinke loonmati-
vrijwel verkeken zijn,
ad de VVD uit het ka-
phoord.
iankondiging van Riet-
dat de bezwaren tegen
notie-Lubbers voor zijn
ie niet doorslaggevend
n, was des te verrassen-
omdat hij tijdens een
i overleg met de CDA-
ieleider een zeer krach-
neen" had laten horen.
VD vond het aanvanke-
iet te accepteren dat het
streefde naar gerichte
aan de industrie (in
van alleen een algeme-
astenverlichting), naar
uper-btw van 28 procent
aar wettelijke inspraak
le vakbonden op het ni-
van de bedrijfstakken
et overleg over investe-
jn ten behoeve van meer
jelegenheid. Maar deze
iren werden al wat ge-
:rd door de mededeling
it kabinet dat die super-
ir toch (voorlopig) niet
;omen en dat het ook
jeruime tijd zou duren
lat die inspraak gere-
:ou zijn. Daar kwam nog
it het CDA in de motie
:en verdere bezuiniging
B sociale voorzieningen
1 opgenomen, wat een
iwens is van de VVD.
oen men zich ook nog
seerde dat tegenstem-
neerkwam op het geven
irrij spel aan Albeda, was
pleit beslecht. De op-
jit aan de regering voor
(eisen van een verder-
le loonmatiging (meer
[twee procent dus) von-'
le liberalen belangrijker
iet berijden van de ei-
kpaarden.
]D'66
jde loon- en inkomsten-
jting ïn ruil voor het niet
zaan van de prijscom-
"ie. De meerderheid
feite nog groter dan
de regeringsfracties,
[t ook D'66 zich nadruk-
voorstander had ge-
van een flinke loon ma-
Premier Van Agt neemt een snelle slok tijdens zijn antwoord aan de Kamer. Ook fractieleider Rietkerk van
de WD neemt even tijd voor een kop kóffie. (Foto's Milan Korivallnka)
UTRECHT De vakcentrales FNV en
CNV hebben verdeeld gereageerd op de
plannen van het kabinet om in ruil voor. een
inkomensmatiging van twee procent de
loonbelasting te verlagen. De FNV herhaal
de de argumenten van loondeskundige
Frans Drabbe, die in belastingverlaging
geen aanleiding ziet om af te stappen van de
automatische prijscompensatie. Het CNV
constateerde „met voldoening" dat het kabi
net een weg inslaat die door het CNV ge
wenst wordt.
De CNV-verbondsraad heeft zich maandag al be
reid verklaard de leden voor te leggen de automa
tische prijscompensatie voor één jaar in de ijskast
te zetten, als daarvoor belastingverlichting in de
plaats komt en het vrijgekomen geld besteed
wordt aan het scheppen van arbeidsplaatsen. „Het
kabinet moet een uiterste poging doen de laagste
inkomens te sparen, maar daarover heb ik Van
Agt helaas niets horen zeggen", aldus CNV-voor-
zitter Van der Meulen. Het CNV wil dat mensen
met eèn inkomen van ongeveer honderddertig
duizend gulden er in 1981 vijf procent in koop
kracht op achteruit gaan.
FNV-loondeskundige Frans Drabbe zei vorige
week al geen heil te zien in vervanging van prijs
compensatie door belastingverlaging omdat hij be
twijfelt of zo'n verlaging de prijsstijgingen vol
doende kan compenseren. Daarbij komt volgens
Drabbe nog dat het kabinet weigert in te grijpen
in de economische structuur, zodat werknemers
wel een stuk inkomenszekerheid mogen inleve
ren, terwijl ze maar moeten afwachten of ze daar
ooit nog iets van terugzien in de vorm van werk
gelegenheid.
tiging (vier procent). Premier
Van Agt deelde mee dat het
CDA-plan de regering „zeer
aansprak" en ook minister
Van der Stee (financiën) slik
te zijn aanvankelijke bezwa
ren („te duur") grotendeels
in. I
Het CDA kon nóg meer te
vreden zijn, omdat ook zijn
motie op het punt van een
rechtvaardig inkomensbeleid
werd aangenomen. Omdat de
VVD dit veel te nivellerend
vond, was daarvoor de steun
nodig van de PvdA. Dezè
fractie vond een inkomensof
fer van meer dan twee pro
cent, zoals het CDA had be
pleit, veel te ver gaan, maar
kon zich wel vinden in het
voorstel van Lubbers de
laagste inkomens zoveel mo
gelijk te ontzien. De koop
kracht voor 'die groep zou
hooguit met één prpcent mo
gen dalen, terwijl de inko
mens van vier keer modaal
(125.000 gulden bruto) er wel
meer dan de 3,5 procent van
de regering op achteruit mo
gen. Het CDA wil dat berei
ken door af te zien van ver
hoging van het lage btw-ta-
rief van vier procent, door
het verhogen van het bedrag
aan salaris waarover geen
WAO-premie behoeft te wor
den betaald en door het af
toppen van de prijscompensa
tie dan wel door een maxi
mum te stellen aan de va
kantietoeslag.
Bovendien wil Lubbers dat
de verlaging van de loon- en
inkomstenbelasting ophoudt
bij een bepaalde grens, bij
voorbeeld bij anderhalf keer
modaal (45.000 gulden bruto).
Minister Van der Stee is daar
zeer op tegen, omdat zijns in
ziens de progressie in deze
belasting niet nog steiler mag
worden. Dat sluit aan bij de
opvattingen, die daarover bij
de VVD leven.
Controle op misbruik
De VVD toonde zich na af
loop van het debat eveneens
tevreden. De regering bleef
namelijk bij haar toezegging
dat de ideeën van de libera
len voor een verdere bezuini
ging op de sociale voorzienin
gen, ten bedrage van in to
taal 1,3 miljarcf gulden, zeer
serieus bestudeerd zouden
worden. Premier Van Agt
ging dan wel niet zover als
zijn collega Van der Stee vo
rige week, maar ook hij vond
het invoeren van een wacht-
dag bij ziekteverzuim alles
zins het overwegen waard.
Wat betreft het misbruik van
sociale verzekeringen beloof
de de minister-president dat
de gemeenten vijfhonderd
extra ambtenaren zouden
krijgen teneinde de controle
te verbeteren. Ook werd de
toezegging gehandhaafd dat
de extra opbrengst uit de ex
port van aardgas volledig be
steed zou worden aan lasten
verlichtingen voor het be
drijfsleven en dat het finan
cieringstekort niet verder
zou worden „opgerekt" dan
met één miljard.
Alle genoemde voorstellen
de alternatieven van de op
positie, met name die van de
PvdA waren naar de prulle-
mand verwezen zal de re
gering meenemen naar het
overleg met werknemers en
werkgevers, dat volgende
week dinsdag wordt hervat.
Ook zal daar het streven van
het kabinet naar een nog
verder gaande verhoging van
de aardgastarieven voor
kleinverbruikers op tafel
worden gelegd. Ingewijden
voorspellen dat het overleg
in de Stichting van de Arbeid i
desondanks weinig kans van
slagen heeft.
rplanj-
RDAM Het politie-optreden in de hoofdstad
Iweek vrijdag, waarbij 163 anti-jnetrobetogers.
gearresteerd, staat volgens de Amsterdamse
ïep Sociale Advocatuur op gespannen voet met
irlandse wet
|it slechts in een officiële noodtoestand de mogelijkheid
►en in hun geheel te arresteren, aldus deze advocaten,
i erop dat in de verwarring ook mensen zijn gearres-
niets met de rellen te maken hadden en dus weder-
van hun vrijheid zijn beroofd.
.feit dat talloze rechercheurs vanaf het begin in de beto-
geïnfiltreerd zit de advocaten niet lekker, omdat niet
i is in hoeverre deze rechercheurs de betogers hebben
[kt Van de nog zestien resterende arrestanten blijven er
trlopige hechtenis, vier minderjarigen zijn doorge-
r de kinderrechter en de rest is vrijgelaten.
DEN HAAG De gevan
genhouding van Pieter Men-
ten berust op een onbevoegd
gegeven ambtelijk bevel.
Bovendien is de bejaarde
Blaricummer „geestelijke en
lichamelijk een wrak". In
het penitentiair ziekenhuis
in Scheveningen waar hij
thans verblijft kan hij niet
die medische verzorging ont
vangen die hij nodig heeft
Aldus de strekking van het
pleidooi van Mentens advocaat
mr. L. van Heijningen, die
vanmorgen voor de Haagse
rechtbank de onmiddellijke in
vrijheidstelling van zijn cliënt
eiste. Mr. van Heijningen
voerde tal van juridische argu
menten aan op grond waarvan
naar zijn oordeel de gevangen
neming van Menten na zijn
veroordeling door de Rotter
damse rechtbank, een ver
keerde beslissing is geweest.
Daarbij wees hij er ondermeer
dat hij nog in beroep moet
gaan bij de Hoge Raad en ook
daarna nog beroepsmogelijk
heden heeft, waarvan hij ze
ker gebruik zal maken. Ge-
Advocaat: bejaarde gedetineerde is doodziek
vangenhouding van Menten is
volgens zijn advocaat temeer
onterecht omdat er geen risico
bestaat dat de 82-jarige Blari
cummer zal vluchten. De zeer
slechte gezondheidstoestand
van Menten staafde mr. Van
Heijningen met verschillende
rapporten van medici. Menten
lijdt aan een breed scala vah
ouderdomsziekten waaronder
ernstige suikerziekte en ader
verkalking. Op 9 juli jongstle
den raakte hij opnieuw in
coma. „Menten is een wrak
dat op kunstmatige wijze in le
ven wordt gehouden", aldus
mr. Van Heijningen.
De Blaricummer werd op 9 juli
jongstleden door de Rotter
damse rechtbank wegens oor
logsmisdaden veroordeeld tot
tien jaar gevangenisstraf en
100.000 boete. Op 27 oktober
aanstaande behandelt de Hoge
Raad Mentens verzoek dit
vonnis te vernietigen.
larlementaire redactie)
Premier Van Agt
'teren in de Tweede Kamer
«ld dat het plan voor een
je salariskorting in het on-
niet zal worden uitge-
p welke wijze het daarmee
-gat van 265 miljoen gul-
de onderwijsbegroting dan
[orden opgevuld, kon Van
niet zeggen. „Wij kunnen
;r met handen breken" liet
ter weten.
"Wer kwam daarmee tegemoet
aan de wensen die beide regerings
fracties CDA en VVD in een motie
hadden vastgelegd. In die motie staat
echter geen concreet voorstel om het
gat van 265 miljoen te dichten. VVD
en CDA zeggen wel dat de bezuini
gingsvoorstellen in deze vorm niet
aanvaardbaar zijn. Van Agt wilde
niet verder gaan dan de toezegging
dat de onderwijssalarissen niet geheel
zullen worden losgekoppeld van de
ambtelijke salarissen. Dit kan beteke
nen dat een gedeelte van de 265 mil
joen voor rekening zal komen voor
andere departementen. D'66-fractie-
leider Jan Terlouw zei nog steeds te
vrezen dat ook in nieuwe voorstellen
van het kabinet een deel van ontkop
peling zal blijven bestaan. Volgens
hem wil de Kamer de onderwijssala
rissen in het geheel niét loskoppelen.
Een andere mogelijkheid, die ook
premier Van Agt liet doorschèmereri,
is dat volgend jaar een grotere loon
matiging zal plaatsvinden dan de
twee procent waarmee is gerekend
bij het opstellen van de begroting.
„Het probleem van de 265 miljoen
komt er geheel anders bij te liggen,
naar gelang de uitkomst van het
loonmatigingsbeleid voor 1981", zei
Van Agt.
Indien bijvoorbeeld voor 1981 de
prijscompensatie zou worden losgela
ten, dan betekent dat een loonmati
ging van 3 procent; al één procent
méér. Iedere procent loonmatiging
houdt voor de onderwijsbegroting
een verlichting in van 190 miljoen
gulden. Volgens een woordvoerder
van het ministerie van onderwijs is
een extra loonmatiging van ander
half procent dan ook voldoende om
de bezuinigingsoperatie op Onderwijs
totaal overbodig te maken.
Van Agt zegde fractieleider Rietkerk
(VVD) toe nog eens 'met de stofkam
door de onderwijsbegroting te gaan.
Ook zal worden' bekeken in hoeverre
de cursus- en collegegelden kunnen
worden verhoogd. Van beide moge
lijkheden wordt echter betwijfeld dat
zij veel zullen opleveren. Zo brengt
een verhoging van het collegeld tot
negenhonderd gulden slechts 30 mil
joen gulden netto binnen. Het kabi
net zal waarschijnlijk deze of volgen
de week met alternatieve voorstellen
komen voor de bezuinigingsoperatie.
Het parlement heeft zich vannacht tijdens de verlate af
ronding van de algemene beschouwingen niet zo onrpachtig
getoond als eind vorige week in deze kolom somber werd
verwacht. De Tweede Kamer heeft zich met veel moeite een
mening gevormd over 's lands economie. Een mening overi
gens met weinig politieke kracht, omdat zij steunt op wisse
lende meerderheden in het parlement.
Het standpunt van de Tweede Kamer is te herleiden uit de
twee belangrijkste moties van CD A-leider Lubbers. In de
eerste wordt, naast zowel gericht als globaal beleid ter onder
steuning van het bedrijfsleven, gevraagd om een forse loon
matiging (3 a 4%) met gelijktijdige forse verlaging van loon-
en inkomstenbelasting. Die motie werd mede ondersteund
door de VVD en kreeg dus een kamermeerderheid. De twee
de motie vroeg om een reeks maatregelen (onder meer aftop
ping en niet doorvoering van het 4,5 procents btw-tarief) om
de meest draagkrachtigen meer te laten bijdragen dan de
minst-betaalden. Die motie sleepte het CDA er met steun
van de oppositie doorheen, waardoor de ideeën van de CDA-
fractie vanaf nu model staan voor de kamermeerderheid.
DAARMEE heeft het kabinet nu een wat genoemd kan
worden „parlementaire basis", waarmee het volgende week
kan gaan pogen om de sociale partners ér van te overtuigen
dat de verwachte stijging van de loonsom met acht procent te
hoog is. Het is in deze algemene beschouwingen immers dui
delijk geworden dat de politiek de in reeds afgesloten cao's
vastgelegde loonstijging een bedreiging acht voor de zieke
economie.
Het is nu aan het kabinet de sociale partners met een over
tuigend voorstel tegemoet te treden. Het hangt nu met name
af van de creativiteit van het kabinet in deze, of er voor vol
gend jaar werkelijk ingrijpende maatregelen kunnen worden
genomen ter verbetering van de slechte economische situatie.
ULTIMATUM OVER COCKPIT AIRBUS
SCHIPHOL Als de KLM niet vóór maandag 14.00 uur be
reidheid heeft getoond met de verkeersvliegers te praten
over een andere indeling van de cockpit van de nieuwe Air-
bus-A310, zal de Vereninging van Nederlandse Verkeersvlie
gers (VNV) haar leden oproepen tot een werkonderbreking.
De fabrikant van het nieuwe vliegtuig wil de cockpit inrichten
voor uitsluitend twee piloten. De VNV wil uit veiligheidsover
wegingen dat er ook ruimte komt voop een boordwerktuigkun
dige. Het conflict hierover loopt al jaren.
De werkonderbreking zal worden gehouden tussen 6.00 uur en
10.00 uur op een nog nader te bepalen dag en zal alle uitgaande
vluchten van KLM en NLM treffen. KLM-vluchten in het bui
tenland en vluchten vanuit het buitenland naar Nederland zul
len doorgang vinden, met uitzondering van die uit Duitsland,
Oostenrijk en België. De vliegersverenigingen uit die landen
zullen op de bewuste dag ook het werk onderbreken, omdat zij
met hetzelfde probleem zitten; ook hun maatschappijen hebben
de Airbus besteld. De Franse vliegers hebben eerder al voor een
andere cockpit-indeling gestreden en Air France heeft hun
wensen inmiddels ingewilligd.
EINDHOVEN De medisch-directeur van het Eindhovens
Catharinaziekenhuis, dr. Q. Eijsbouts, en de voorzitter van
de medische staf, dr. H. Sanders, hebben het opgenomen
voor hun collega, de neuroloog dr. J. Berendes. Deze kwam
vorige week in opspraak doordat zijn promotie, die van
daag aan de Leidse uriiversiteit zou plaatsvinden, een
maand werd uitgesteld.
Dr. Berendes wilde promoveren op een nieuwe theorie over de
bewaking bij operaties van slagaders. Daarvoor had hij zeven
gevallen beschreven. Toen zijn proefschrift af was deed zich een
achtste geval voor dat verkeerd afliep. De patiënt hield er een
verlamming aan over. De advocaat van de patiënt beschuldigde
Berendes ervan Opzettelijk gegevens te hebben achtergehouden.
De twee artsen van het Catharinaziekenhuis nu hebben laten
weten dat daarvan geen sprake is. Het niet aanvullen van het
proefschrift, dat al in Leiden was, is uitgebreid besproken door
Berendes en zijn promotors en is dus in gezamenlijk overleg ge
nomen.
VEEL BEWOLKING
DE BILT - Ons land bevindt
zich in een rustig gebied tus
sen twee depressies. De ene
trekt over de Oostzee naar het
noorden, de andere koerst
over de Golf van Biskaje naar
Frankrijk.
Vannacht was er weinig wind
en bij flinke opklaringen daal
de de temperatuur in het bin
nenland weer tot even onder
het vriespunt. Op veel plaat
sen kwam nachtvorst voor en y
ontstonden mistbanken. In het
noorden van het land en aan
de kust werd het minder koud
en vielen enkele buien. Er
komt nu geleidelijk meer be
wolking waaruit plaatselijk
een bui valt. Vannacht \frordt
het door de bewolking wat
minder koud.
Ook morgen overdag is er veel
bewolking met mogelijk een
bui. In de middagtemperatu-
ren komt niet veel verande
ring.
Vooruitzichten voor vrijdag:
Wolkenvelden en nu en dan
wat regen. Middagtemperatu-
ren ongeveer 11 graden.
Weersvooruitzichten in cijfers
voor vrijdag:
Aantal uren zon: 0 tot 4^
Min. temp.: omstreeks 6 gra
den.
Max. temp.: omstreeks 11 gra
den.
Kans op een droge periode
van minstens 12 uur: 70 pro
cent.
Kans op een geheel droog et
maal: 40 procent.
Weersgesteldheid van gisteren
Weer Mc
ter
Amsterdam regenbul 1
De Bilt mist 1
Eelde regenbul 1;
Eindhoven mist 1;
Den Helder zw.bew. 1:
luchth. R'dam mist 1;
Twente mist 1
Vlissingen mist 1;
Aberdeen
Barcelona
Berlijn
Bordeaux
Frankfort
Stockholm
Wenen
Zürlch
Casablanca
Galerie Floemp" Oude Delft
140 Delft, houdt van 18 okto
ber tot 7 november een jubi
leumexpositie t.g.v. het 5-jarig
bestaan. Geëxposeerd worden
schilderijen van Jan Radersma
en Peter Willemse, aquarellen
van Jan Onnekes, miniaturen
van Marijke Hek, keramiek
van Bien Koekebakker, stenen
en bronzen plastieken van
Marja Proper en sieraden van
Willy Tijsen.