reen rellen
an betekenis,
rel 163
Vrouwen in beloning
2 lA procent achterop
Lubbers legt zijn wensen
vast in uitvoerige motie
BOVAG wil
stappen tegen
koperstrucs
anhoudingen
nnenland/buitenland
OELTREFFEND OPTREDEN
J OPENING METRO
obelprijs
ïneeskunde
Dor Fransman
Jp) Amerikanen
Ongehuwde bejaarde
krijgt voordeeltje
Vonhoff
mogelijk
naar
Groningen
NA VRIJBLIJVENDE HOUDING KABINET
Nederlander
is zuinig
met water
Openbaar vervoer
in Amsterdam
moet veel vlotter
LEIDSE COURANT
ZATERDAG 11 OKTOBER 1980 PAGINA 7
OCKHOLM De Nobel-
js voor de geneeskunde is
jaar toegekend aan drie
lerzoekers op het gebied
de genetica en de immu-
ogie, de Amerikanen Ba-
Benacerraf en George
ill en de Fransman Jean
- osset, voor ontdekkingen
reffende „genetisch bepaal-
structuren op het celopper-
die immunologische
cties reguleren". Aan de
belprijs is een bedrag ver-
ïden van ruim 400.000 gul-
i.
59-jarige Benaccerraf is ge-
De drie prijswinnaars: Jean Dausset, Barul Benacerraf en George Snell.
boren in Caracas, Venezuela,
maar heeft sinds 1943 de Ame
rikaanse nationaliteit. Hij
werkt op de afdeling patholo
gie van de medische faculteit
aan de universiteit van Har
vard. Zijn landgenoot Snell, 76
jaar oud, is werkzaam op het
Jackson-laboratorium in Bar
Harbor, Maine. De 63-jarige
Fransman Dausset is verbon
den aan de universiteit van
Parijs op het laboratorium
voor immuno-hematologie.
Volgens het jury-rapport heeft
hun werk de kennis vergroot
van de genetische werking
van de immunologische reactie
van het lichaam, waardoor het
mogelijk is geworden uit te
leggen waarom de ene persoon
beter bestand is tegen infecties
dan de ander. Maar het be
langrijkste is dat hun onder
zoek een bijdrage heeft gele
verd aan het antwoord op de
vraag, waarom in sommige ge
vallen een kankercel wordt
vernietigd maar zich in andere
gevallen kan ontwikkelen tot
een tumor.
Snel heeft genetische factoren
ontdekt, die de mogelijkheid
bepalen voor transplantatie
van weefsel van de ene per
soon op de andere. Dausset
heeft het bestaan aangetoond
van unieke eigenschappen die
worden bepaald door genen,
die de vorming van eiwit-
koolwaterstofcomplexen rege
len. Benacerraf heeft aange
toond hoe genetische factoren
nauw verbonden zijn met de
genen, die de interactie tussen
cellen helpen regelen en daar
mee de immunologische reac
tie van het lichaam.
DEN HAAG Het loon van vrouwen die
praktisch hetzelfde werk verrichten als
mannen ligt in ons land gemiddeld 21/* pro
cent achter bij dat van hun mannelijke col
lega's. Dit betekent dat er de laatste jaren in
dit opzicht niets is verbeterd, aldus de uit
komst van een onderzoek door de Loontech-
nische dienst van het ministerie van sociale
zaken.
Naast nadelige zijn er ook voordelige verschil
len voor de vrouw. Maar in ongeveer 50. pro
cent van de gevallen is er een duidelijk verschil
in hun nadeel, tegenover in 29 procent een
voordelige situatie. Is bij verzorgde beroepen
het verschil gemiddeld 1,3 procent in het na
deel van de vrouw, in commerciële functies
loopt dit op tot 5,5 procent.
Het onderzoek toont ook aan dat vrouwen nog
steeds erg langzaam doordringen tot de hogere
inkomensgroepen. Slechts twee procent van de
werkende vrouwen is terug te vinden bij het
hogere kader en niet meer dan 0.3 procent
werkt op academisch niveau (bij de mannen
zijn die cijfers resp. 10,2 en 3,4 procent).
DEN HAAG Op verzoek
van twaalf Kamerleden heeft
staatssecretaris Van Amels-
voort van financiën besloten
tot een belastingvoordeel aan
ongehuwde bejaarden, dat de
schatkist ongeveer vijftien
miljoen gulden gaat kosten. Hij
corrigeert hiermee de situatie
dat ongehuwde bejaarden met
een extra pensioentje of een
rentezegeluitkering van enke
le tientallen guldens per jaar
belastingplichtig worden en
door de inhouding op hun va
kantieuitkering minder netto
inkomsten ontvangen dan de
genen die alleen een aow-uit-
kering hebben.
Al bij een maandelijks extra
pensioen van 7,27 gulden is
een bejaarde alleenstaande on
derworpen aan een belasting
heffing van 158 gulden, waar
door zijn netto-inkomen ze
ventig gulden minder wordt
dan van iemand met alleen
aow. Over 1980 zal de belas
ting over de vakantieuitkering
(136,18 gulden) bij zeer be
scheiden neveninkomsten aan
de bejaarden geheel of gedeel
telijk worden teruggegeven.
Dit zal naar verwachting in
nvjart plaats hebben. Volgend
jaar ontstaat een andere situa
tie.
UTRECHT Burgemeester
H. J. L. Vonhoff van Utrecht
wordt genoemd als opvolger
van mr. E. H. Toxopeus als
commissaris van de koningin
in Groningen. Hij bracht don
derdag een kort bezoek aan de
provincie, vergezeld door zijn
vrouw.
Minister Wiegel van binnen
landse zaken heeft laten we
ten, waarschijnlijk volgende
week een beslissing over de
opvolging van mr. Toxopeus te
nemen.
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG Alle fracties die de re
gering deze week bouwstenen hebben
aangedragen voor het volgend jaar te
voeren sociaal-economisch beleid heb
ben zich na het tamelijk vrijblijvende
antwoord van het kabinet genoodzaakt
gezien hun wensen in concrete Kame
ruitspraken om te zetten. PvdA, CDA,
D'66 en VVD legden hun verlangens
vast in moties, zij het de liberalen in
zeer bescheiden mate omdat zij eerder
al op vrijwel alle punten door het kabi
net tevreden waren gesteld. Om die re
den zag de financiële specialist van de
VVD-fractie, Th. Joekes, in het debat
van gisteren er zelfs geheel van af het
woord te voeren.
CDA-leider Lubbers, wiens wensen door
ministers Van der Stee van wat kantteke
ningen waren voorzien, heeft de Kamer
een uitvoerige motie voorgelegd waarin
zijn idee om af te zien van een loonsver
hoging en die te vervangen door belas
tingverlaging nader wordt uitgewerkt. In
die motie zijn ook enkele VVD-wensen
opgenomen, zoals het verzoek om meer
inspanningen om de sociale verzekerings
premies te beheersen.
Anderzijds bevat zij ook verlangens die
volgende week voor politieke spanningen
met de VVD kunnen zorgen, zoals meer
gerichte besteding van de aardgasbaten en
de WIR-gelden, het bevorderen van
verkgelegenheidsoverleg per sector en
het wettelijk ondersteunen daarvan en
het onderzoeken van de mogelijkheid
werknemers in de onderneming meer te
betrekken bij maatregelen ter versterking
van de werkgelegenheid.
aan banden te leggen. De CDA'er Van
Dijk eist dat er op dat moment wetsont
werpen op tafel moeten liggen.
Onderwijs
Ombuigingen
De leiders van de regeringsfracties, Lub
bers en Rietkerk, hebben de Kamer een
uitspraak gevraagd over het terugdraaien
van de bezuinigingen op de onderwijssala-
rissen. Die zijn in hun huidige vorm niet
aanvaardbaar en het kabinet moet zijn
huiswerk op dit punt maar overdoen, vin
den zij. Er zou snel met de onderwijsbon
den gepraat moeten worden over een her
ziening van de totale salarisstructuur bin
nen het onderwijs.
Rietkerk en Lubbers vragen de regering
in een motie ook een voortvarender indu
strie-versterkend beleid te ontwikkelen
overeenkomstig de aanbevelingen die de
Wetenschappelijke Raad voor het Rege
ringsbeleid daar onlangs over heeft opge
steld. In twee eigen CDA-moties vraagt
Lubbers tenslotte nog om het opvoeren
van het woningbouwprogramma tot
60.000 in de eerste helft van volgend jaar
en om het schrappen van de voorgestelde
verhoging van het lage btw-tarief, het op
trekken van de premievrije voet in de
wao en het aftoppen van prijscompensatie
of vakantietoeslag. Het CDA neemt ook
geen genoegen met de uitspraak van mi
nister Van der Stee dat het kabinet in no
vember met voorstellen zal komen om
buitensporige aftrek van hypotheekrente
Door de PvdA zijn de Kamer enkele uit
spraken voorgelegd waarin van de rege
ring wordt gevraagd terug te komen op
alle belangrijke toezeggingen die zij eer
der aan de VVD heeft gedaan. Deze had
den onder meer betrekking op 1,3 miljard
gulden extra ombuigingen en het bestem
men van nog eens 700 miljoen extra aard
gasbaten voor versterking van het be
drijfsleven. D'66 heeft haar alternatief
(vier procent loonmatiging en twee mil
jard belastingverlichting) ook in moties
vastgelegd. Daarnaast vraagt fractieleider
Terlouw om het terugdraaien van de
voorgestelde stopzetting van teruggaaf
van aow-premie aan de gehuwde werken
de vrouw.
Volgende week dinsdag zal de regering op
al deze geconcretiseerde wensen moeten
reageren. Premier Van Agt wilde de Ka
mer gisteravond niet meer antwoorden.
Hij liet blijken het nogal moeilijk te heb
ben met de verschillende verlangens die
gisteren concreet gemaakt zijn. Hij zei
„geruime tijd" nodig te hebben om zijn
reactie hierop voor te bereiden. Het ma
ken van allerlei berekeningen en ook het
noodzakelijke politiek overleg zouden met
name nogal wat tijd kosten, zo gaf Van
Agt volmondig toe.
EMMEN De Bond van Automobiel- en Garage Bedrijven
(BOVAG) in Rijswijk gaat stappen ondernemen om aange
sloten leden ruim 14.000 in getal te beschermen tegen
een nieuwe vorm van oplichting. Een van de maatregelen
die wordt onderzocht is het treffen van een andere beta
lingsregeling tussen een koper van een auto en een garage
houder. De organisatie heeft dit laten weten, nadat vijf ga
ragebedrijven in de regio Emmen slachtoffer waren gewor
den van praktijken, die de justitie machteloos maakt.
Zo gingen twee garagebedrijven voor in totaal 106.000 gulden
het schip in door een truc. De kopers deden zich voor als zeer
geïntresseerde gegadigden. Ze wisten het vertrouwen te winnen
van de garagehouders om bij de kopers thuis de financiële af
wikkeling te regelen. Daar aangekomen werd volgens de gedu
peerden een bedrag van tienduizenden guldens op tafel gelegd
ten teken dat het met de betaling wel goed zat. Toen de kopers
in het bezit waren van de bij de auto behorende papieren, vroe
gen ze tijdens het tellen van het geld naar de kwitantie. Nadat
die was overhandigd werd het geld weer van de tafel gegrist. De
garagehouders waren hierbij zonder getuigen, in tegenstelling
tot de „kopers". De garagehouders in Emmen wijzen vrijwel al
lemaal beschuldigend in de richting van het woonwagenkamp,
waar de transacties plaats vonden.
RIJSWIJK Ondanks het
vele water dat in ons land be
schikbaar is, zijn de Nederlan
ders in vergelijking met ande
re Westeuropese landen be
scheiden in het gebruik van
water. Dit blijkt uit de water-
statistiek van de internationa
le organisatie voor watervoor
ziening IWSA.
De Nederlander gebruikt per
dag gemiddeld 137 liter water.
Met uitzondering van België,
waar slechts 88 liter per dag
wordt gebruikt, ligt het water
verbruik in de buurlanden ge
middeld iets hoger. In de
Scandinavische landen wordt
veel meer water gebruikt.
Daar varieert het tussen de
176 en 279 liter per persoon
per dag. In Zwitserland en Ita
lië gebruikt men gemiddeld
meer dan 200 liter water per
dag.
Volgens de vereniging van
waterleidingbedrijven (VE-
WIN) in Rijswijk is men in
Nederland het zuinigst met het
doorspoelen van het toilet.
Hier wordt per keer acht liter
water doorgetrokken.
Boy Edgar-prijs
voor
Rein de Graaff
Amsterdam De Boy Edgar-
prijs voor jazz en geïmprovi
seerde muziek is toegekend
De onderscheiding, een plas
tiek van Jan Wolkers en een
geldbedrag van 5.000 gulden
zal hem op 15 november wor
den uitgereikt in het BIM-huis
te Amsterdam.
Kniktanker definitief doormidden
ROTTERDAM De mam
moettanker „Energy Concen
tration", die al enige tijd bij
Verolme in het dok ligt, zal in
twee stukken worden „ge
hakt", Verolme heeft hiertoe
opdracht gekregen van de re
der. De twee stukken zullen
dinsdag uit het dok worden
gehaald en elders bij Verolme
worden afgemeerd.
Bij RSV, waar de Verolme-
weFf op Rozenburg een onder
deel van is, weet men nog niet
wat de reder uiteindelijk met
de beide stukken van plan is.
De „Energy Concentration"
knikte medio juli in de Zeven
de Petroleumhaven doordat de
lading niet goed over de ver
scheidene tanks verdeeld was.
De kapitein en de eerste stuur
man werden door de Rotter
damse Rechtbank tot vier
maanden gevangenisstraf ver
oordeeld, het hof in Den Haag
hcudt zich momenteel met
deze zaak in hoger beroep be
zig.
niet kunnen worden geduld en die wij principieel
zullen blijven bestrijden. Wie de weg van het de
mocratisch overleg afwijst en het met de overheid
wil uitvechten, moet weten wat hem of haar te
wachten staat".
Burgemeester Polak rechtvaardigde het achterwe
ge blijven van doeltreffende maatregelen tegen or
deverstoring gedurende de afgelopen maanden al
dus. „Wanneer wij niet zo snel konden optreden
als we hadden gewild, dan was dit niet uit slapheid
of uit sympathie voor tegen ons gerichte metho
den, maar uitsluitend omdat juridische en feitelijke
beperkingen aan ons waren gesteld. Maar wij be
rusten daar niet in. En gelukkig is het perspectief
nu zo dat er een volledig doeltreffend beleid in
zicht komt. Er zijn lieden die roepen: Uw recht
staat is de onze niet. Welnu zij moeten weten
dat wij pal staan voor die rechtstaat die burgers be
schermt tegen geweld en initimidatie, en dat wij
die rechtstaat en deze stad met alle kracht zullen
verdedigen".
Klem gezet
[STERDAM Geen rellen van bete
lis, wel 163 arrestanten waarvan er
verspreid over diverse Huizen van
varing in het land, vandaag opnieuw
hoord worden dit beeld vol tegen-
jdigheid weerspiegelt de nieuwe stra-
ie die de Amsterdamse politie gaat
ren om een eind te maken aan de slo-
ide ongeregeldheden in de hoofdstad.
optreden gisteren bij de opening van
laatste stukje metrolijn tussen Wees
plein en Centraal Station was een
geroefening voor komende gebeurte-
sen waarbij natuurlijk de ontruiming
i het krakersbolwerk De Groote Key-
een hoofdrol krijgt toebedeeld.
gemeester Polak wijzigde zelfs zijn officiële, al
>apier gezette toespraak tot de genodigden bij
Metro-plechtigheid, om de nieuwe koers
eldkundig te maken. Buitengemeen harde taal
d het. „Wij zullen ons met geleidelijk meer
treffende middelen verzetten tegen anti-demo-
ische intimidatiemethoden die door sommigen
tnaamde demonstranten worden toegepast", zei
„Het zijn methoden die in onze samenleving
Burgemeester Polak kondigde de nieuwe, harde
lijn aan op 18 meter onder Amsterdams Peil. Oor
spronkelijk zou de voltooiing van de hoofdstedelij
ke metro bovengronds in het glorieus herbouwde
Noord-Zuidhollands Koffiehuis zijn gevierd, maar
vanwege de aangekondigde demonstraties bleef de
ceremonie beperkt tot de ondergrondse perrons.
Een extra treinstel boordevol leden van de Mobiele
Eenheid bewees dat het ernst was. Teleurgesteld
over de onmogelijkheid om het feest te verstoren,
trokken een kleine 200 demonstranten (daaronder
middels bivakmutsen vermomde politiemensen) de.
stad in. Ze waren gewapend met fietskettingen en
stokken. Onderweg sloegen ze met uit het plavekel
gerukte verkeersborden vele ruiten in. Bij het
hoofdbureau van politie in de Marnixstraat zagen
ze zich opeens klem gezet door een 200-koppige po
litiemacht. De arrestatie in een naburige parkeer
garage was vervolgens een peuleschil.
163 verdachten van vernieling en openbare gewel
dpleging werden voor verhoor overgebracht naar
de schietkelder onder het hoofdbureau. Slechts
vijfentwintig van hen mochten later naar huis. De
rest zal minimaal twee dagen in verzekerde bewa
ring blijven. De politie hoopt hiermee de harde
kern van de Amsterdamse ordeverstoorders voor
lopig uitgeschakeld te hebben. Wel blijft de Mobie
le Eenheid in de hoofdstad paraat omdat er nieuwe
ongeregeldheden worden verwacht bij de grote
toeloop naar het laatste stukje metro dat vandaag
voor het eerst ook publiekelijk toegankelijk is.
De nieuwe taktiek van de Amsterdamse politie
(opgesteld in nauw overleg met het Openbaar Mi
nisterie en de regering) brengt eveneens duidelijk
heid in de aanhouding donderdagavond van zes le
den van een advocatencollectief in Amsterdam-
Noord, dat sympathiseert met de kraakbeweging.
Ze werden gearresteerd wegens ophanging van
een plakkaat waarin werd aangespoord tot versto
ring van de orde bij de opening van de metro.
De aanhouding geschiedde op grond van artikel
132 uit het Wetboek van Strafrecht (opruiing) en
wekte verbazing omdat dit artikel zelden of nooit
meer wordt gehanteerd. Na de politieactie van gis
teren echter ligt de veronderstelling voor de hand
dat de (inmiddels weer vrijgelaten) leden van het
advocatencollectief voornamelijk werden gearres
teerd om hun achterban van demonstranten uit de
tent te lokken en gemakkelijk grijpbaar te maken.
De vier advocaten van het collectief zullen volgens
een woordvoerder van justitie binnen afzienbare
tijd voor de politierechter moeten verschijnen. De
raad van toezicht van de orde van advocaten had
zich voor de vrijlating tot de officier van justitie
gewend om te wijzen op de belangen van de cliën
ten van de arrestanten. De raad van toezicht zal
zich ook beraden over het optreden van de gear
resteerde advocaten. Het Nederlands juristencomi
té vopor de mensenrechten heeft de aanhouding
van de advocaten lichtvaardig genoemd.
AMSTERDAM Amsterdam moet onderzoeken
hoe de verkeerslichten zo kunnen worden afge
steld dat het openbaar vervoer vlotter loopt. Het
Tijk kan zich niet veroorloven miljoenen te blijven
besteden aan het vaker laten rijden van het open
baar vervoer als dit zonder effect blijft. Dit heeft
secretaris-generaal ir. P. de Man van het ministe
rie van verkeer en waterstaat gisteren verklaard
bij de opening van het metrotraject Weesper-
pleinCentraal Station.
Ondanks het investeren van tientallen miljoenen
daalt de gemiddelde snelheid van de trams in Am
sterdam nog steeds, aldus ir. De Man. Volgens hem
is er weinig verschil in kwaliteit tussen metro en
sneltram voor de langere afstanden. Dat komt om
dat de haltes van de metro zover uit elkaar liggen.
De hoge investeringen en exploitatiekosten van dé
metro worden niet gerechtvaardigd door kwali
teitswinst, aldus ir. De Man.
Kraker Henk biedt met een vriendelijk gezicht enkele agenten bij een van de metros
tations een rookbom aan.
Een jongeman die aan arrestatie heeft trachten te ontkomen door in de Singelgracht
in het water te springen wordt door behulpzame ME'ers aan de wal geholpen.
