op wegnaar
het grote geld
lavium: nationalebluesgroep
Jan het tweede uur
Nederlandse muziek voor emanciperende saxofoons
PLATEN
Concertagenda
SUCCES GECONTINUEERD MET„BLACK SEA
yeJjJoom „We hadden
k gewoon Nederlands
oeten leren voordat we
er naar toe kwamen" zegt
TC's drummer Terry
limbers. „Wat is het Ne-
rlandse woord voor „po-
toes". Hij probeert aard-
pels te zeggen, maar het
at hem niet zo best af.
>t komt ook eigenlijk al-
naai door die niets begrij-
nde kelner waarschijn-
k in een rotbui die
'fs wanneer er om „wa-
wordt gevraagd, nog
et alsof hij niet weet
iar het over gaat Terry
eft geen zin om op zijn
laltijd te wachten en
idt dat het interview
iar moet beginnen.
t is XTC, het groepje uit
■indon (Engeland), voor de
nd gegaan na het succes
de single „Makin' plans
Nigel" van de elpee
rums Wires". Het album
rd goud in* Canada en
uw-Zeelanddeed het erg
id in Australië, Amerika,
betekende de door
voor XTC. In Canada
Colin Moulding,
ve Gregory, Andy Partrid-
en Terry Chambers voor
eerst wat het betekent be-
?md te zijn. „We werden
er warenhuizen uitgeno
od om onze elpees te signe-
Daar spraken we honder
mensen, die precies op de
jfe waren van onze mu-
en dat was een leuke te-
e/, istelling met een paar
inden daarvoor. Toen wist
mand wie XTC was
in Swindon niet en
9den we voor een handjevol
itisen op".
XTC met v.l.n.r. Dave Gregory, Andy Partridge, Colin Moulding en Terry Chambers.
Muntje
opvolger van Drums
'res" is „Black Sea", die in
en juli van dit jaar werd
genomen. Het succes van
\kin' plans for Nigel" is
gevoerd op deze plaat en
teert in een elftal com-
twee weken de Phonogram-
studio in Londen gehuurd,
maar na een week zijn ive
daar Bijna huilend weggelo
pen. De technicus en tape-
operator waren niet snel ge
noeg en als je tweehonderd-
vijftig gulden per uur betaald,
mag je toch een eerste klas
service verwachten. Die was
echter ver te zoeken. Daarbij
waren er ook allerlei techni
sche problemen en werkte
een aantal apparaten niet. We
zijn daarom maar weer terug
gekeerd naar „Townhouse"
(de Virgin studio in Shep
herd's Bush, Londen waar
XTC ook „Drums Wires
opnam) waar we met dezelfde
technicus en producer Steve
Lillywhite hebben gewerkt.
De nummers stonden binnen
de kortste keren op de band
waardoor de spontaniteit
bewaard bleef. Als je namelijk
te lang in de studio rond
hangt, gaat die verloren". Ste
ve Lillywhite één .van de
meest gevraagde producers
van dit moment had ook de
próductionële leiding tijdens
„Drums Wires" en het was
dan ook logisch, dat hij weer
werd gevraagd. „Je gaat een
succesvol compagnonschap
toch niet zomaar opbreken,'
zegt Terry.
XTC heeft echter, voordat ze
opnieuw met Lillywhite in
zee gingen, met Chris Tjiomas
en Nick Lowe onderhandeld.
vorig jaar) had ik helemaal
geen inspiratie. Ik wilde hele
maal 'geen muziek horen of er
ook maar aan denken. Geluk
kig had Andy al genoeg ge
schreven, zodat ik me geen
zorgen hoefde te maken".
Colin Moulding is nog vol van
zijn solo-project dat hij net
achter de rug heeft. „Ik noem
geen naam en ook geen titel
van de plaat" zegt hij. „Ik
'breng de single ook niet on
der mijn eigen naam uit, om
dat de mensen veel te snel de
verkeerde conclusies trekken,
zo van: „oh, Colin heeft een
solo-single gemaakt, XTC zal
nu wel uit elkaar gaan" en
dat is helemaal niet het ge
val".
Eten
De nummers die op de single
komen te staan, waren vol
gens Colin niet geschikt voor
XTC: „Het zijn Ultra-pop
nummers. Ze hebben een an
dere .structuur dan het XTC-
werk. Ik ben met Terry de
studio ingegaan en heb eerst
bas en drums vastgelegd zodat
de basis er was. Met producer
Nick Glosser hebben we de
rest van de arrangementen
uitgewerkt, een gitarist en
pianist gehuurd en de num
mers afgemaakt".
Terwijl de kelner het eten op
tafel zet, vertelt Terry over de
grote druk waaronder ze
„Black Sea" hebben opgeno
men. Met die gouden platen
len we terug op Steve, die het moesten we nu met een nog
voor het geld, dat we voor de beter produkt voor de dag ko-
men. Dat is ons dacht ik
wel gelukt. Terry heeft bin
nen de groep duidelijk meer
werk gekregen, want de
drums zijn op de nieuwe elpee
nadrukkelijker dan ooit aan
wezig.
Bassist Colin Moulding één
van de twee schrijvers in de
band heeft meer moeite ge
had om de kelner duidelijk t'e
maken wat hij wil eten, maar Het eten staat inmiddels koud
mengt zich ook in het gesprek
als de tekstuele kant van de
nieuwe elpee „Black Sea" ter
te worden. Terry kijkt wat
verbaasd naar zijn bord.
Hoofdschuddend: „Dat had ik
sprake komt. Colin schreef niet besteld. Nou ja, het is m'n
eigen schuld, had ik maar Ne-
hamelijk maar twee num
mers, een mager aantal als je
bedenkt dat hij meestal de
helft van de songs voor zijn
rekening neemt. „Na de Ame-
derlands moeten leren". Het
leven van een popster in wor
ding is hard.
HANS PIëT.
-31LVERSUM Nog geen jaar gele-
•>n kon je op ons muzikale front
'm Ksgroepen op de vingers van mis-
Pri hien twee handen tellen. Blues was
r,m M meer „in Eigenlijk al vanaf het
3j idden van de jaren zeventig, toen
ioverstroomd werden door allerlei
ïko tuwe muzikale stromingen als hard
w tk, teenybopmuziek, new wave en
21 wk. Maar daarvoor, halverwege de
Du tn zestig en begin zeventiger jaren,
'x1 is bijna iedereen blues-minded en
idden we ettelijke nationale blues-
at iepen, onder andere Li vin' Blues,
65, Oscar Benton Blues Band, John
ie Revelator en... Flavium die tot
1 ndaag de dag, met keihard vallen
i voorzichtig opstaan, de blues trouw
gebleven. Begin dit jaar, toen er
er een opleving van de blues viel te
ej speuren, werd de loyaliteit van deze
g;0ep uit Apeldoorn eindelijk be-
ondWant de Flavium-leden, voor-
oc in Hans Driesten (zang, piano, gi-
jx t, mondharmonica), gitarist Anne-
ert Bonder, bassist Eric Bagchus en
j gwerker Nico Groen konden voor
0n ft eerst sinds hun tienjarig bestaan
niI contract aftroggelen bij een heuse
va| iïenmaatsehappij. Gevolg daarvan
sc)» hun eerste „echte" album „No
ll jddin", dat het alom in den lande
ljn, lelijk goed deed. Vorige week werd
3e t verschijnen van hun tweede (live).
'ee, getiteld „A night live", gevierd
Q^t een feestje in Hilversum. Daar
an raken we me( Hans, de Flavium-
jj m van het eerste uur, over het
'uwste produkt van deze blues-v
rkgroep.
„A night live", vertelt Hans, die een
introvert figuur blijkt te zijn, „is live
opgenomen in Gorkum en in Apel
doorn omdat we op z'n best zijn als
we jsoor een publiek spelen. We heb-
ben respons nodig en daar hebben we
tijdens ons optreden nooit over te kla
gen gehad. De zaal gaat altijd plat.
Waarschijnlijk komt dat, doordat onze
sound iets weg heeft van oude Stones-
nummers. Je kent dat wel: stevige gi
taar- en slagpartijen en soms melanj
cholieke beat. The Stones zijn echter
niet degenen geweest die ons het
meest inspireerden. Dat was John
Mayall! Zijn sound sprak ons geweldig
aan en we kozen meteen en voor al-
tijd voor zijn muziek.
„Altijd" is wel een beetje te veel ge
zegd. Hun nieuwste album laat im
mers duidelijk horen, dat zij deze
aartsvader van de witte blues wat
hebben losgelaten. „A night live" is
weliswaar nog wel een bluesy-elpee,
maar de de heavy-rocksound daarop
is niet te verdonkeremanen. „Inder
daad", reageert Hans, „onze nieuwe
nummers zijn meer te vergelijken met
vrij gemene, rauwe en harde muziek,
in de trant zoals Janis Joplin deed.
Maar daarnaast hebben we ook een
paar pure blues nummers èn lekker
swingende maar dan zonder dat die
iets weg hebben van soul".
Op drie nummers na heeft Flavium
de teksten en de muziek voor „A
night live" zelf geschreven. Leider
Hans had daarin het grootste aandeel,
zeker wat de teksten betreft. „Eerst",
probeert hij zijn schrijfproces weer te
geven, „zoek ik naar sleutelwoorden
die iets zeggen over alledaagse zaken
als liefde, kapotte auto's, werk en oor
log. Daarna ga ik er een verhaaltje bij
verzinnen. Ik let dan het meest op de
klanken. Want het gaat niet om in
houdelijk goede teksten de meesten
kunnen die toch niet volgen maar
om de klanken die moeten aanspre
ken. Zo weet je bijvoorbeeld dat de
woorden Babe, Love en To-night het
altijd doen en die gebruik je dan ook".
Ook voor de muziek draagt Hans de
eerste ideeën aan die dan verder wor
den uitgewerkt door de overige
Flavium-leden. „We gaan uit van een
bepaald muzikaal thema en experi
menteren dan net zo lang totdat we de
juiste sound tè pakken hebben.
Meestal vinden we dat allemaal op
hetzelfde moment. Artistieke moei
lijkheden hebben we daarom zelden".
LUDUINA SALTERS
Bar bra Streisand
Guilty
Zuivere, ijle, melo
dieuze en soms vlijm
scherpe zang. Uitge-
bóuwde, harmoni
sche meerstemmige
vocalen. Symfonisch
getinte popbegelei
ding. En een onge
looflijk fantasievolle,
rijkgeschakeerde uit
werking van het mu
zikale thema. Dat
zijn de vier karakte
ristieken die je kunt
geven van „Guilty",
de nieuwste LP van
Barbra Streisand die
werkelijk in alle op
zichten subliem is.
Geen wonder trou
wens. De bekendste
telg van de familie
Gibb, Barry, stond
daar borg voor. Hij
schreef het overgrote
deel van de songs
(soms met Maurice
en/of Robin), arran
geerde alle nummers
en produceerde de
plaat samen met
Albhy Gal ut en en
Karl Richardson.
Daarnaast zingt hij
op dit album nog du
etten met Barbra, in
de soft swingende
songs Guilty en
What Kind Of Fooi.
Vreemd was het dan
ook dat Barbra in
eerste instantie Barry
niet op de hoes wil
de. Maar deze knap
pe muziekkunstenaar
in meer dan één
scheppingen en Bar
bra door de vertol
king daarvan. Met
haar soms majestueu
ze, soms ijle en altijd
zuivere stem doet zij
dit geweldig knap en
betekenis zette
een hoge rug op en
tenslotte bezweek zij
voor zijn wens. Nu
staan ze samen, heel
verliefd, op de cover.
En zo hoort het ook,
want beiden hebben
zorg gedragen voor
de hoge kwaliteit
van dit album. Barry
door zijn muzikale
veelzijdig. In de in
middels wereldbe
roemde Woman in
Love en in de ballad
Love Inside, met zijn
harmonisch verfijnde
klanken, laat zij zich
horen als een chan-
sonnière van de eer
ste orde. Ook in de
dynamische song
Live Story en in het
blues-achtige num
mer Make It Like A
Memory, waarin een
melancholisch le
vensgevoel door
klinkt, toont Barbra
zich een rasechte
toonkunstenares die
maar door weinigen
overtroffen kan wor
den. Een swingende
discozangeres is zij in
Promise en Never
Give Up, die een
snelle toonzetting
hebben, flitsende rit
mes en meerstemmi
ge zangpartijen en
daardoor goed dans
baar zijn.
„Guilty" moet het
gewoon gaan maken.
Niet alleen omdat dit
album technisch en
muzikaal perfect in
elkaar zit en omdat
een begaafd musicus
heeft samengewerkt
met een getalenteer
de zangeres, maar
vooral ook omdat het
een ware verade
ming is tussen de
doorgaans disharmo
nieuze, saaie, dreu
nende, pompende en
keiharde w eg werp-
prod uk ten die van
daag de dag op de
markt worden ge
bracht.
L.S.
UB40 Signing
Oft
Een nieuwe interpre
tatie van reggae
komt uit het Engelse
Birmingham. Acht
werkloze jongelie
den, die plechtig ver
klaren tot voor een
jaar geleden nog
nimmer een muziek
instrument te hebben
beroerd zijn daar on
der de naam UB40
veran t woordelijk
voor, en worden daar
zeer binnenkort stin-
zich om de „muziek-
sensatie van het jaar"
te worden.
Nu is de Engelse
pers, die het boven
staande luid en dui
delijk vanaf de pagi
na's naar zijn lezers
schreeuwde, door
gaans nogal vlot met
lauwerkransen voor
originele debuutel
pees, maar UB40 is
een origineel debuut.
Een debuut dat aan
zal slaan bij een zeer
grote gemene deler
van muziekliefheb
bers. Want zowel
echte Reggae-fans als
degenen die Easy-lis-
tening een warm
hart toedragen zullen
zwichten voor- UB.
De muziek van de
knapen uit Birming
ham houdt namelijk
het midden van de
zeer verkoopbare
reggaeballads van
Marley en altijd suc
cesvolle top-40 hits
van Stevie Wonder.
Met dien verstande
dat de teksten van
UB40 erg fel zijn (I'm
a Britsh Subject Not
Proud Of It) en als
zodanig de wat meer
sceptische volgers
van popmuziek ook
nog aan zullen spre-
:en. De hoes en de
naam van de groep
zijn tenslotte geheel
geënt op de Britse
staatsvijand nummer
1, de werkloosheid.
UB40 betekent
Unemployement Be
nefit (WW-uitkering)
en volgnummer, de
hoes is een aanvraag
tot zo'n uitkering, ge
richt aan het Engelse
ministerie van Ar
beid.
Het gaat iets te ver
om deze blanke so-
ciaal-geëngaeerde
reggae tot sensatie
van het jaar te bom
barderen, daarvoor
heeft de muziek in
houdelijk te weinig
te bieden, maar een
uitstekend debuut is
het zonder meer.
AvdM
Company), olie-
schaarste (Last Dri
ve) en kerncentrales
als die in Harrisburg
A torn -Most-Fear
Eric Burdon's Fire
Department
Last Drive
Even een geheugen
steuntje voor alle le
zers die jonger zijn
dan dertig jaar. Eric
Burdon heeft nog
eens in een groep ge
speeld die de Ani
mals heette, en zij
hadden ooit een kan
jer van een hit met
House Of The Rising
Sun. Maar dat is al
jaaaren geleden. Na
de Animals-periode
had Burdon nog even
succes met de forma
tie War, maar na
1973 ging het snel
bergafwaarts met de
Blues Booze zanger
uit Newcastle. Met
zijn nieuwe groep
Fire Department
maakt hij in alle stil- maken moeder aarde
zijn zoveelste voor Burdon tot een
class het dan ook he
lemaal niet meer zit
ten. „Right now I
wanna lay down and
die", zingt Burdon
come-back. De oude
meester is er in al die
jaren niet vrolijker
van geworden. Uit
buiting (in Power
„mean old world". In
het bluesnummer
Dry ziet de voormali
ge witte neger van
de Britse working
met minstens zulke
aangetaste stemban
den als onze Herman
Brood. De voorname
lijk Duitse begelei
dingsband is verant
woordelijk voor de
meeste composities
op Last Drive. Fire
Department bestaat
uit zes man en één
vrouw (Jackie Car
ter), die voorname
lijk lijkt ingehuurd
voor wat onrustige
steun- en kreunge-
luiden. Last Drive is
een vrij overbodige
LP geworden. Mu
ziek voor moderne
dertigers. The Last
Poet en een Bob Se-
ger-achtige ballad als
Bird On The Beach
zijn aardig. Power
Company tenslotte
bevat zelfs wat hitpo
tentie en moet maar
gauw op single wor
den uitgebracht.
Maar die paar num
mers maken van
Last Drive natuurlijk
nog geen geslaagde
LP. Eric Burdon le
vert zelf het bewijs
met Fire Depart
ment: hij is uitge
blust.
N.M.
11 oktober The Meteors, Paard van Troje
in Den Haag. Steppenwolf, Paradiso in Am
sterdam.
12 oktober Kevin Ayers, Paradiso in
Amsterdam.
12 oktober Paco Pena, Concertgebouw in
Den Haag.
13 oktober Robert Palmer, Carré in Am
sterdam.
14 oktober Kevin Ayers, Lantaarn in
Rotterdam. Robert Palmer, Vredenburg in
Utrecht.
14 oktober Urbanus, Theater Diligentia
in Den Haag.
16 en 17 oktober Haagse Popdagen,
Paard van Troje in Den Haag, met opname
voor live-elpee met o.a. The Brommerz, Igua-
no en Sierra.
18 oktober Girlschool, Paradiso in Am
sterdam
18 oktober The Photos, Exit in Rotter-
18 oktober The Health Band, Paard van
Troje in Den Haag.
19 oktober Robert Palmer Congresge
bouw in Den Haag.
24 oktober Rex Rea Son Bluesband,
Paard van Troje in Den Haag.
24 oktober Matchbox, Paradiso in Am-.
sterdam.
25 oktober Poison Ivy, Paard van Troje
in Den Haag. Voorprogramma: Fresh.
30 oktober Leonard Cohen, Concertge
bouw in Amsterdam.
31 oktober Skids, Paard van Troje in Den
Haag. 999, Paard van Troje in Den Haag.
1 november Captain Beef heart, Paradiso
in Amsterdam. 999, Eksit in Rotterdam.
3 november The Stylistics, in De Doelen
in Rotterdam.
7 november Skids, Paard van Troje in
Den Haag.
13 november Nicolas Peyrac, Vreden
burg in Utrecht.
10 november Skids, Paradiso in Amster
dam.
14 november Urbanus, Diligentia in Den
Haag. Nicolas Peyrac, Doelen in Rotterdam.
18 november Girlschool, Paradiso in
Amsterdam.
21 november Frankie Miller, Paradiso in
Amsterdam, Stiff Little Fingers, Paard van
Troje in Den Haag.
22 november Frankie Miller, Vreden
burg in Utrecht, Q Tips, Eksit in Rotterdam.
23 november Stiff Little Fingers, Para
diso in Amsterdam.
27 november Queen, Groenoordhal in
Leiden.
Net als zijn vader met wie hij vaak
samenwerkte, was Adolphe Sax
niet alleen een vaardig bespeler van
blaasinstrumenten maar ook een
knappe, inventieve maker ervan.
Hij leefde zijn akoestische gaven en
zijn klankfantasie uit in vele verbe
teringen die de tonen meer kleur en
expressie konden geven, en boven
dien schiep hij nieuwe instumenten.
Ten gevolge van al die aktiviteiten,
beschermd door patenten, is het le
ven van deze man die in 1814 in Di-
nant werd geboren en later in Brus
sel en Parijs leefde en werkte, ge
vuld geweest met intriges, verdacht
makingen, processen en zelfs duels,
hem ondanks zijn geldnood aange
daan door jaloerse collega 's.
Met dat al zal de naam Sax altijd ver
bonden blijven aan de saxofoon die hij
na jaren van proefnemingen om
streeks 1840 kon construeren. Net als
collega's wilde hij de Franse militaire
kapellen helpen aan de door hen ge
wenste schakel tussen houten en ko
peren blaasinstrumenten. Je zou kun
nen zeggen dat Sax een kruising be
proefde van klarinet, hobo en klep-
hoorn. De wijde metalen buis met een
conisch-parabolische mensuur is
meestal als een ouderwets tabakspijp
gebogen. In grote trekken leverde de
klarinet het mondstuk, de hobo de ap-
plicatuur, al is er in de loop van bijna
anderhalve eeuw natuurlijk heel wat
aan veranderd en verbeterd.
In tegenstelling tot de meeste gebrui
kelijke muziekinstrumenten verliest
de geschiedenis van de saxofoon zich
dus niet in de verre oudheid en even
min in het nabije of het verre oosten.
Overigens heeft hij, net zo min als an
dere nieuwe muziekinstrumenten, ge
makkelijk ingang gevonden. Voorge
gaan door Berlioz waren Donizetti,
Auber, Spontini, Rossini, Bizet enthou
siast over het ongelooflijk variabele
geluid dat kon „lachen en huilen".
Daar bleef het voorlopig echter bij.
Het instrument mocht enkel- of meer
voudig voorgechreven zijn in partitu
ren van Delibes, D'Indy, Saint-Saëns,
Meyerbeer, Florent Schmitt, Debussy
en zelfs in Verdi's „Otello" en Ravels
„Boléro", dit betekende nog lang niet
dat het in alle uitvoeringen van die
werken ook conform de wensen van
die componisten zou worden toegepast.
Milhaud mocht zijn kostelijke Scara-
mouche-suite oorspronkelijk voor
saxofoon en orkest hebben gemaakt,
het stuk werd populair in het arrange
ment voor piano-vierhandig; de origi
nele versie hoort men nooit.
Adolphe Sax heeft van zijn saxofoon-
familie van zes typen, van sopranino
tot bas, intussen twee versies gemaakt,
een vpor symfonieorkest en een voor
militair orkest. Toen het Franse leger
na veel geharrewar zijn instrument
aanvaardde, werd Sax leraar aan het
Parijse conservatorium maar in 1870
werd het vak wegens bezuiniging af
geschaft en pas 72 jaar later (in 1942)
in ere hersteld!
Buiten Frankrijk vond de saxofoon
dientengevolge in harmonieverband
vrij laat toepassing, zij het minder
moeizaam dan in de klassieke sector.
Wel emigreerde het instrument naar
Amerika en daar maakte de jazz zich
er verrassenderwijs meester van. In de
Verenigde Staten is de sax nu enorm
verbreid, er zijn veel voortreffelijke
pedagogen voor en er bestaan talloze
saxofoonkwartetten, ook met klassiek
repertoire.
In Nederland stelde het Haagse con
servatorium pas in de jaren zestig met
Adriaan Bosch de -eerste vakleraar
voor saxofoon aan. Deze musicus (in
de Koninklijke Militaire Kapelals kla
rinettist begonnenheeft voor een ge
neratie pedagogen gezorgd. In 1969
richtten al twee van zijn leerlingen:
Leo van Oostrom (sopraan) en Adri
van Velsen (tenor) samen met Ed Bo
gaard (alt) en Jacques Landa (bariton)
het eerste Nederlandse Saxofoonkwar
tet op, opmerkelijk genoeg in hetzelfde
jaar waarin ook het London Saxofone
Quartet tot stand kwam.
De eerste Polydor-plaat die van het
Nederlandse ensemble verscheen, laat
horen hoe op radio- en schoolconcer-
ten voor de nieuwe klassieke combina
tie propaganda werd gemaakt; met ar
rangementen naar Bach, Boccherini,
Fibich, Chopin en ook met fragmenten
uit originele stukken van Glazounow,
Ibert, Franpaix, Absil, muziek dus uit
de Franse school die door Marcel Mule
en zijn ensemble destijds was gestimu
leerd.
Het Nederlands Saxofoon Kwartet
heeft nu in zijn oorspronkelijke sa
menstelling zijn 10-jarig bestaan kun
nen vieren en wel met een programma
van zes originele composities door he
dendaagse Nederlandse componisten
speciaal voor het viertal geschreven.
Het jubileumprogramma is vastgelegd
op Donemus-plaat CV 8002 en een
ware staalkaart van de klank- en ex
pressie-mogelijkheden die een Saxo
foonkwartet biedt. Welk een verschil
tussen het directe, bijna agressieve ge
luid in Pieter-Jan Wagemans kwartet
en de overwegend speelse en muzikan-
teske klanken in gelijknamige werken
van Tristan Keuris en Wim Petersma!
Van Robert Heppener is er een pastel-
kleurige „Canzona", van Joep Straes-
ser de intelligente „Intersections V" en
dan zijn er twee heel bijzonder koralen
van Klaas dè Vries, de ene in memo-
riam Johnny Hodges (een saxofonist
van Ellington) en de andere in memo-
riam de dirigent en componist Bruno
Maderna.
Deze boeiende Donemus-plaat demon
streert de voortschrijdende emancipa
tie van de saxofoon die al kleine maar
onmisbare rollen speelt in bij voor
beeld Ravels orkestratie van Moes-
sorgski 's „Schilderijen ten toonstelling",
Bergs opera „Lulu'Penderecki's „Lu-
kas Passie", de sinfonia van Berio en
ga zo maar door.
JOHN KASANDER
