Syrische president
Assad in het nauw
gedreven
Labourleider
Callaghan
treedt toch af
Dagelijks 50 Russen
gedood in Afghanistan
Méér te zien. Méér te beleven.
Op de vergrote Femina Familiebeurs.
buitenland
Jraans-Iraaks conflict muurvast
Entree-prijzen DDR drastisch verhoogd
Zwervers onderhouden
Belgische kerncentrale
3\/m 12oktober1980
Ahoy'-Rotterdam [Lft JTt£)
LEIDSE COURANT
VRIJDAG 10 OKTOBER 1980 PAGINA 11
TEHERAN, BAGDAD Het
conflict tussen Iran en Irak is
militair en politiek zo vast
komen te zitten, dat beide par
tijen gisteren diplomatieke of
fensieven zijn begonnen. Nieu
we vredesacties van welke
kant dan ook zijn echter voor
alsnog doelloos gezien de on
verzoenlijke standpunten van
Bagdad en Teheran. Irak
blijft in zijn diplomatieke
kanten aandringen op bemid
deling, die echter door Irak
steevast wordt geweigerd.
Irak voerde gisteren volgens
mededelingen van radio Tehe
ran vernietigende aanvallen
uit op in het belangrijke
Iraanse olieknoopunt Deztul.
Van beide kanten hadden op
deze nmegentiende dag van de
oorlog opnieuw beschietingen
van eikaars oliecentra. Ook de
Iraakse hoofdstad Bagdad
werd weer gebombardeerd.
In onderstaand artikel belicht
Guardian-correspondent Da
vid Hirst de positie van Syrië,
de buur van Irak, dat eerder
deze week een verdrag met de
Sovjeyt-uisloot
BEIROET De Syrische pre
sident Assad heeft door het
verdrag te ondertekenen zijn
buitenlands beleid drastisch
gewijzigd. In de tien jaar dat
hij nu aan het bewind is, heeft
hij altijd het midden gehouden
en een gematigd, goed door
dacht buitenlands beleid ge
voerd. In tegenstelling tot pre
sident Sadat heeft hij nooit
toegegeven aan de Russische
druk om een verdrag te slui
ten en het daarna, als teken
van heroïsche zelfbevestiging,
weer op te zeggen. Als er al
sprake was van pro-Russische
sympathieën ondanks de Syri
sche niet-gebondenheid, dan
kwamen die voort uit nood
zaak en politiek eigenbelang.
In 1977, toen de pro-Ameri
kaanse houding een ongekend
hoogtepunt had bereikt, had
Assad een ontmoeting met
president Carter in Geneve.
Maar ook toen liet hij niet na
de Amerikaanse president op
het hart te drukken dat zijn
doeleinden in Moskou werden
begrepen.
Maar nu lijkt Assad toch zijn
evenwicht te verliezen. Al bij
na een jaar heeft hij gezin
speeld dat toenadering tot de
Sovjet-Unie uiteindelijk in een
verdrag zou culmineren. Maar
tot voor kort leek dit meer een
bedreiging dan een werkelijk
plan. Westerse waarnemers
dachten dat Assad dit soort
uitspraken vooral deed om on
rust en paniek te zaaien in die
landen in de Westerse en Ara
bische wereld die niet graag
zien dat Syrië op de „commu
nistische toer" gaat.
Keer op keer hebben afge
vaardigden van Assad de Sa-
oedi's gewaarschuwd dat Syrië
„zich zou aansluiten bij het
Warschau-pact" als dat de eni
ge manier was om de moeilijk
heden waardoor Assads regi
me wordt geplaagd, uit de w;eg
te ruimen.
Assad voelt zich belegerd en
meent dat Amerika daar de
hand in heeft. Syrië is niet in
staat zijn troepen uit Libanon
terug te trekken. Irak traint
en financiert de ondergrondse
terroristische beweging waar
mee het Syrisch regime in fel
le strijd gewikkeld is. Jordanië
heeft de kant van Irak geko
zen. Turkije draagt Syrië geen
goed hart toe. En het ergste
van alles, is voor Syrië de
dreiging van Israël dat, na de
Eeen Iraakse tankbemanning maakt zich in het gebied
bij de Sjatt-el-Arab-rivier gevechtsklaar.
vrede met Egypte, in militair
opzicht superieur is aan het
oostelijk front.
Tot dusver lijkt president As
sad in eigen land het hoofd bo
ven water te kunnen houden
en als de Irakezen niet snel
overtuigende successen boe
ken in de oorlog met Iran, zal
Assad opnieuw de bovenhand
krijgen.
De Arabische landen die niet
direct aan de Perzische Golf
liggen, voelen meer sympathie
voor de Ayatollah Khomeini
dan voor president Saddam
Hoessein, want zij vinden he
lemaal niet dat Hoessein, zoals
hij zelf zegt, een strijd van alle
Arabieren, voert. Dus hoe ver
dacht zijn motieven ook zijn,
men zou kunnen zeggen dat
Assad zich aan de goede kant
van de Golfoorlog bevindt.
Toch is zijn positie zo zwak dat
hij zich niet langer aan de
Russische omarming kan ont
worstelen. Het is echter niet
waarschijnlijk dat er verande
ringen worden doorgevoerd in
de structuur van zijn regime.
VOLGENS DE BBC:
(Van onze correspondent
Roger Simons)
LONDEN De Britse Labour-partij staat, een week na het
rumoerige congres in Blackpool, opnieuw op stelten. Partij
leider James Callaghan zou, volgens de BBC, toch van plan
zijn binnenkort af te treden. Aan dit besluit zouden privé
én partijpolitieke redenen ten grondslag liggen. Callaghan
zal woensdag zijn beslissing officieel openbaar maken op
een bijeenkomst van de socialistische Lagerhuisfractie. Tij
dens het congres van Labour leek alles erop, als zou de ex-
premier voorlopig willen aanblijven als partijleider.
Het ophanden zijnde vertrek van Callaghan zal een streep zijn
door de rekening van Labour's linkervleugel. Bij de gematigde
Callaghan was er namelijk op aangedrongen aan te blijven tot
na het speciale socialistische partijcongres van 24 januari in Lon
den. Dan wordt definitief beslist over.een nieuwe procedure
voor het kiezen van de partijleider. Momenteel is dit nog het al
leenrecht van de Lagerhuisfractie, maar de linkervleugel van de
partij heeft door weten te drukken dat ook de hen goedgezin
de plaatselijke afdelingen van de vakbonden bij de keuze be
trokken zullen worden. Alleen onenigheid over de stemmenver
deling tijdens die algemene verkiezing van de partijleider was er
de oorzaak van, dat aan deze kwestie nog een apart congres zal
worden gewijd.
Toen de plannen van de linkervleugel verleden week werden
aanvaard besloot Callaghan, die eigenlijk van plan was half ok
tober af te tredeh, hiervan af te zien. Dit was in het voordeel
van de linkervleugel van de partij. Op 13 november begint een
nieuw parlementair zittingsjaar. Als Callaghan voor die tijd af
treedt, moet de Lagerhuisfractie snel nog een tijdelijke -h
nieuwe leider kiezen. Ex-minister van financiën Denis Healey,
een lid van de rechter-partijvleugel, schijnt dan goede kans te
hebben als overwinnaar uit de strijd te komen. Op het speciale
congres kan hij zich vervolgens opnieuw kandidaat stellen en ie
mand die aan het hoofd van de partij staat heeft automatisch be
tere kansen op herverkiezing.
Callaghan's schijnt nu op zijn eerder genmomen besluit te zijn
terugkomen. Deze manoeuvre zou zodoende de positie van de
linkse kandidaten Tony Benn, Peter Shore en John Silkins, drie
anti-Europese socialisten die van Groot-Brittannië een soort
volksrepubliek willen maken, aanzienlijk kunnen verzwakken.
Verwacnt wordt, dat uit de partij stevige druk op Callaghan zal
worden uitgeoefend alsnog van zijn voornemen af te zien. De
kans dat hij dit doet wordt evenwel bijzonder klein geacht
BONN: „ZWARE BELASTING VOOR BETREKKINGEN"
Van onze correspondent Ami van Vree)
BONN Zonder overleg of waarschu
wing vooraf heeft de DDR gisteren be
kend gemaakt) dat vanaf maandag de en
treeprijzen voor een bezoek aan Oost-
-Duitsland drastisch zullen worden ver
hoogd. Westelijke bezoekers zullen dan 25
Mark per dag moeten omruilen om de
DDR, inclusief Oost-Berlijn, binnen te
mogen komen. Tot nu toe was dat een be
drag van DM 6,50 voor Oost-Berlijn en
DM 13 voor de overige DDR. Aangezien
het Oostduitse regiem uitgaat van een
verhouding 1:1 tussen Oost- en Westmar
ken (wat tegen elke reële waardering in
gaat; die staat ongeveer 1:4) moeten West
duitsers dus voortaan 25 DM per dag beta
len.
Regeringswoordvoerder Boiling in Bonn
■en burgemeester Stobbe van West Berlijn
hebben deze Oostduitse stap gekenmerkt
als een zware belasting voor de interduitse
betrekkingen. Beiden gaven als hun me
ning te kennen, dat deze extra belasting
voor DDR-bezoekers duidelijk indruist te
gen de bestaande verdragen met de DDR,
die een normalisering van de wederzijdse
betrekkingen voorstaan. De oppositiepar
tijen in Bonn riepen de regering dringend
op om onverwijld stappen bij de Oostduit
se regering te ondernemen om de maatre
gel ongedaan te maken. In Berlijn gelooft
men dat de DDR de maatregel genomen
heeft om de grote stroom bezoekers uit
het Westen in te dammen met evenwel
behoud van de inkomsten.
Kern vrije zone
in noordelijk
Europa bepleit
OSLO De omstreden ver
klaring van de Noorse oud-mi
nister Jens Evensen dat het
scheppen van een kernvrije
zone in Noordelijk Europa
overweging verdient, heeft de
regering van premier Odvar
Nordli in verlegenheid ge
bracht.
Oud-minister Evensen die
goed ingevoerd is in de proble
men van de verdediging in het
Poolgebied heeft deze week
gezegd dat een kernvrije zone
die de Noordse landen zou om
vatten, een positieve stap zou
zijn op weg naar ontwapening
in Europa. Dit idee heeft pre
sident Kekkonen van Finland
al vaker geformuleerd, maar
Noorwegen heeft daar steeds
gereserveerd tegenover ge
staan. Evensen nam tevens
enige afstand van het plan van
de regering om in centraal
Noorwegen zware wapens van
de NAVO te stationeren,
waarover Oslo momenteel met
Washington onderhandelt. De
gemoederen houdt de gemoe
deren in Noorwegen bezig,
vooral de arbeiderspartij waar
van premier Nordli de leider
Grote schilderijen
diefstal in Monaco
(Van onze correspondent
Jan Drummen)
PARIJS Eén van de
grootste schilderijen dief
stallen van de laatste jaren
waarbij een bedrag van min
stens 12 miljoen gulden is
gemoeid, heeft naar nu be
kend is geworden, tijdens
het weekeinde in Monaco
plaats gevonden.
Negentien doeken (vier Re-
noirs, een Monet, een Corot,
een Picasso, een Modigliani,
een Utrillo enz.), zijn in de
nacht van zaterdag op zondag
ontvreemd uit een luxe flat
met 30 vertrekken in het hart
van Monte Carlo.
De politie heeft geen spoor
van inbraak of beschadiging
gevonden. Het alarmsysteem
j was uitgeschakeld. Men vraagt
I zich af hoe een dergelijke om
vangrijke buit ter plaatse en
nabij het drukke verkeer naar
het casino ongemerkt wegge-
j haald kan zijn. Wel heerst in
Monte Carlo de indruk dat de
'Schilderijen al eerder en ver-
I moedelijk stuk voor stuk uit
de flat weggehaald zijn.
In de Libanese
hoofdstak Beiroet
zijn verschillende
bommen ontploft.
Een van de explo
sies deed zich voor
bij het kantoor van
de Iraanse lucht
vaartmaatschappij.
Er vielen geen ge
wonden, maar de
schade was aan
zienlijk.
ANTWERPEN Een Belgische firma die het onderhoudswerk
verricht van de kerncentrale in Doel heeft in kringen van Ant
werpse daklozen twaalf arbeidskrachten geronseld voor gevaar
lijk onderhoudswerk in deze kerncentrale. Volgens het bedrijf is
men „bij toeval" op de zwervers gestoten tijdens de onophoude
lijke pogingen om voor het riskante werk voldoende gegadigden
te vinden.
Men kreeg in één keer de beschikking over twaalf arbeiders,
omdat de twee aanvankelijk bereid gevonden vagebonden nog
een paar kameraden meebrachten". De betrokkenen vinden
veelal een onderkomen bij de Bond Zonder Naam in Antwer
pen.
Akkoord verbod op „onmenselijke" wapens
GENEVE Op de conferentie van de Verenigde Naties in
zake „conventionele wapens die buitensporige verwondin
gen veroorzaken" is men het eens geworden over de inhoud
van een nieuw verdrag, dat burgers en burgerlijke doelen
moet beschermen tegen „onmenselijke" conventionele wa
pens.
Afgevaardigden vonden dat het akkoord de belangrijkste voor
uitgang vormt op het gebied van de beheersing van conventio
nele wapens sinds 1925 in een Geneefse conventie het gebruik
van gifgas en bacteriologische wapens werd verboden.
Het ene protocol gaat over brand wapens, terwijl de andere twee
fragmentatiewapens landmijnen en „booby-traps" betreft.
Nazi-moordenaar raadsman van junta Bolivia
BONN Klaus Altmann, „de slager van Lyon", die na de
oorlog in Frankrijk wegens Nazi-misdaden tweemaal ter
dood is veroordeeld, leeft in Bolivia als raadsman van de
militaire junta die daar in juli de macht heeft gegrepen, al
dus het tijdschrift „Stern".
Verslaggever Gerd Heidemann van Stern heeft een vraagge
sprek met Altmann gehad in zijn woning in La Paz.
Het tijdschrift citeert het Boliviaanse consulaat-generaal in
Hamburg en groepen Boliviaanse ballingen in Parijs met de ver
klaring dat Altmann nu de militaire junta helpt, die op 19 juli
presidente Lidia Gueiler afzette.
De nieuwe minister van binnenlandse zaken en justitie van Bo
livia, Arce Gomez, is nauw met Altmann bevriend en wordt
door hem geholpen bij het opsporen en gevangen zetten van te
genstanders van de junta, aldus „Stern".
Huwelijk prinses
Caroline
ontbonden
MONACO Een rechtbank
in Monaco heeft het huwelijk
tussen prinses Caroline en
Philippe Junot ontbonden, zo
heeft een woordvoerder van
prins Rainier, de gezaghebber
van de ministaat, meegedeeld.
De 23-jarige dochter van Rai
nier en prinses Gracia was op
28 juni 1978 met de nu 40-jari-
ge Junot getrouwd, maar in
augustus van dit jaar besloot
het paar uit elkaar te gaan.
Kort daarop vroegen ze ont
binding van hun huwelijk aan.
Proces tegen
Bende van Vier
TOKIO Achter gesloten
deuren ziin deze maand hoor
zittingen begonnen in het pro
ces tegen de „Bende van
Vier", onder wie zich de we
duwe. bevindt van wijlen de
Chinese leider Mao Tse Tung.
Ze worden onder meer van
verradelijke acties en poging
tot omverwerping van het
Chinese regime beschuldigd.
De weduwe van Mao Tse
Tung heeft geweigerd schuld
te bekennen. De openbare zit
tingen zullen volgen het Ja
panse persbureau Kyodo begin
november beginnen.
UIT ZIEKENHUIS KABOEL
GEVLUCHTE VERPLEEGSTER:
In Afghanistan duren de gevechten tussen het rege
ringsleger en de moslim-verzetstrijders voort. De gedo
de en gewonde Russische en Afghaanse soldaten wor
den naar het overvolle ziekenhuis van Kaboel gebracht
Een van de verpleegsters uit dat ziekenhuis is onlangs
naar India gevlucht, waar zij aan Guardian-correspon
dent Peter Niesewand haar verhaal deed.
NEW DELHI Ongeveer 4000 gewon
de Russische en Afghaanse soldaten
liggen her en der verspreid in de over
volle zalen en gangen van het militai
re ziekenhuis in Kaboel. De mecsten
liggen op de grond, daar het zieken
huis slechts 400 bedden telt, aldus een
verpleegster die tot eind vorige
maand in het ziekenhuis heeft ge
werkt. Zij zei dat per week gemiddeld
50 Russische en Afghaanse soldaten
in gesloten kisten naar het lijkenhuis
van het ziekenhuis werden gebracht,
terwijl nog eens 50 soldaten tijdens de
behandeling overleden.
De verpleegster, de 26-jarige Nili Panjs-
heri, heeft vier jaar in het ziekenhuis ge
werkt. Haar familie stond op goede voet
met de afgezette koning Zahir Shah en
haar vader werd geëxecuteerd toen het
regime van Daoud, dat in 1973 aan de
macht was gekomen, in 1978 ten val
werd gebracht door Mohammad Tarak-
ki. Nili Panjsheri en haar broer de
enige van haar familie die nog in leven
is zijn nu naar New Delhi gevlucht.
Uit haar verslag blijkt dat het aantal
Russische slachtoffers enorm is gestegen
en dat de tijd voorbij is dat de Russische
slachtoffers werden overgevlogen naar
Tasjkent voor de begrafenis. De Russen
hebben inmiddels een eigen militair
kerkhof in de Afghaanse hoofdstad.
De verpleegster vertelde dat Afghaanse
doktoren in principe geen Russische pa
tiënten mochten behandelen. Dit was
eerder dit jaar besloten door Russische
adviseurs, toen het aantal Russische
sterfgevallen plotseling om onbekende
reden steeg. Er zouden toen 21 specialis
ten en 35 verpleegsters zijn overgevlogen
uit Rusland.
„De Russische doden werden in grote ge
sloten kisten aangevoerd", zei ze. Alleen
Russische doktoren en verpleegsters
mochten bij hen komen. Maar we heb
ben ze gezien. De meesten waren ver
schrikkelijk verminkt; bij sommigen wa
ren handen, oren en neus afgehakt". Ze
legde uit dat het ziekenhuis via een tele
foontje naar de Afghaanse generaal of
zijn Russische adviseur werd ingelicht
dat er weer een aantal lijken in aantocht
was. Volgens de verpleegster belde het
ziekenhuis dan naar de kistenfabriek
Jangalak, die twintig jaar geleden met
Russische hulp is gebouwd, en bestelde
het juiste aantal doodkisten die onmid
dellijk moesten worden bezorgd. Volgens
Nili Panjsheri waren de Russische dood
kisten „mooi en van eikenhout".
De Afghaanse slachtoffers worden an
ders behandeld, overeenkomstig de Is
lam. De lichamen worden in grof linnen
gewikkeld en blijven een dag lang in het
lijkenhuis voor het geval een familielid
komt opdagen. Als dat niet gebeurt, wor
den ze naar de zogenaamde Heuvel van
Martelaren gebracht alwaar ze begraven
worden. Nili Panjsheri vertelde verder
dat ook de Afghaanse soldaten wel ver
minkt worden door de Islamitische ver
zetsstrijders en dat soms ook bij hen
oren, neus en handen worden afgehakt.
De verpleegster bevestigde berichten dat
tijdens het eerste Russische offensief in
de Panhsher-vallei een hoge Russische I
generaal om het leven was gekomen. Ze
zei dat hij in vol ornaat het lijkenhuis
werd binnengedragen. Hij was in de
mond geschoten en zijn ogen waren uit
gestoken^
PIETER NIESEWAND/THE GUAR
DIAN
ADVERTENTIE
Femina nu Süper-Femina.Ahoy
werd uitgebreid met twee nieuwe hallen.
Da's meer ruimte. Voor gezelligheid.
Voor nieuwtjes. Voor attracties.
Stadhuis in brood,'t Begint al goed.
't Echte Bakkersgilde verzorgt in de
entreehal een unieke presentatie. Uit
brood gebakken ziet u er o.a. 't stadhuis
en het beeld van Zadkine.
Mode-showplein.Extra gezellig
wordt het op 't mode-showplein.
Met boetiekjes, kappersdemonstraties,
schoonheidssalon, muziek, terrasjes en
bovendien modeshows onder het motto
"het uiterlijk '80".
Groeten uit Karinthië.Voor- of
naproetje van 'n fantastische Oostenrijk-
vakantie: Karinthië op Femina.
Met een authentieke berghut, 'n terrasje.
'n citerspeler, handwerkslieden, enz.
Grüss Gott.
Groenten- en fruitshow.De
prachtigste arrangementen, geëxposeerd
op ouderwetse dekschuiten en
meerpalen.
Voor 't hele gezin-Femina is 'n echt
familiegebeuren. Met méér mannen-
artikelen. Met teletekst, viditel en
scribophoon. Met 'n gratis crèche voor
kinderen tot 12 jaar.
Nieuw! Speciaal Femina-gezins-
tarief: bij bezoek 2 ouders 2 kinderen
slechts 17,50 (voordeel: ƒ4,50).
Normale tarieven: volw. ƒ7,-, kinderen
ƒ4,-, 65+ers ƒ5,-.
Georganiseerd door RTB
Ahoy' - Rotterdam: geopend 10-17 uur en 1,9-22.30 uur, zondags alleen 10-17 uur.
Voordelige trein-toegangsbiljetten op vele stations verkrijgbaar.
