Schlager hoopman
roept rechter te hulp
Zes cellosonates van een
Vene tiaanse hoofdambtenaar
4
LICHTE MUZIEK
PLATEN
TIRANNIE VAN TIPPARADE DOET DENNIEDEDAS OM9
CONCERTAGENDA
UTRECHT Stuk voor stuk zijn bet fastis
ten. Zij tiranniseren de bele platenmarkt, bepa
len eigenmachtig welke single wél en welke
niet in de Tipparade mag worden opgenomen
en oefenen zo'n schrikbewind uit dat platengi
ganten steeds meer gaan lijken op huilerige hie
lelikkers. Maar ik vertik het om bij de heren
van Veronica mooi weer te spelen en alsjeblieft
te smeken. Dat ligt niet in mijn lijn. Bovendien,-
bet zou niets uitmaken. Die autocraten lusten
nu eenmaal geen schlagers".
Doodziek van al dit onrecht spuwt Harry Thomas
j 35), die zijn naam op zijn Frans uitspreekt, dus
zonder s en met een lange a, deze woordenbrij uit
De manager van de Duitse schlagerzanger Dennie
Christian is furieus, wil het liefst in één adem zijn
grieven op tafel leggen en heeft slechts één ding
voor ogen: de onttroning van diskjockey Lex Har
ding. Deze Veronicaman volgens Thomas een
van de machtigste heersers in platenland wei
gerde „Vrijheid en Vrede, Freundschaft und Lie-
be", de plaat die Dennie op het Schlagerfestival van
22 september jongstleden lanceerde, in de Tippara
de op te nemen. En daardoor is naar zijn stellige
overtuiging de kans op een nieuwe hit voor Dennie
verkeken. Platendetaillisten kopen immers in op
basis van die lijst. Dit schoot Thomas die uiteraard
voor eerlijke concurrentie is, in het verkeerde keel
gat en hij maakte een kort geding aanhangig tegen
de acht bestuursleden (met Lex Harding als direc
teur) van de Stichting Nederlandse Top 40 van
Veronica die deze Tipparade samenstellen. Thomas'
eisen zijn niet gering: publicatieverbod van de Tip
parade zonder meer mocht dat niet haalbaar zijn,
een verbod van die lijst wanneer die niet de criteria
Zou vermelden waarom de ene plaat er wel in op
wordt genomen en de andere niet
bijvoorbeeld die lieve juf van wie ik overigens de
naam vergeten ben. Die kan alleen maar schattig
met haar ogen knipperen en lonken naar de ba
zen
Groot aanbod
Harding, die op deze laatste opmerking niet wenst
in te gaan, heeft echter nog een ander argument
achter de hand. „Een feit is, dat onze luisteraars
niet graag Duits- of Franstalige liedjes horen en wij
zijn nu eenmaal in dienst van hen". Manager Harry
lacht zijn tegenstander nu vierkant uit. „Waarom
roept hij uit, „zijn liedjes als „Rosamunde" en „Be-
sa me Muchodan wel hits geworden. Bovendien
zegt het verkoopcijfer van Dennie's platen, in de
loop der jaren 700.000 in totaal, toch ook wel iets".
Harding laat zich evenwel door deze opmerking
niet van de wijs brengen. „Vergeet ook niet", be
klemtoont hij, „dat het aanbod groter is dan de
vraag. Wekelijks krijgen we van de platenmaat
schappijen zon honderd singles aangeboden met
het verzoek die in de Tipparade op te nemen. Daar
van kunnen we er maar zes tot twaalf gebruiken.
Logisch is het, dat er dan een keuze gemaakt moet
worden. Weliswaar speelt onze persoonlijk smaak
i aar ook de voorspelling van de
industrie én de aandacht die de
nieuwe single krijgt via de radio of door bijvoor
beeld een belangrijke reclamecampagne".
Dik tevreden
Dennie, de grootste belanghebbende in deze zaak,
heeft tijdens ons gesprek met zijn beschermheer
Manager Thomas is niet van plan de Strijdbijl Harry het zwijgen bewaard. Hij is druk bezig met
neer te leggen.
het poetsen van zijn witte laarsjes die moeten glim
men voor zijn optreden die avond in het tv-pro-
gramma „Op losse schroeven". Het resultaat schijnt
WwEDK a ei j »r hem niet te bevallen en hij laat zich, in bijna per-
een strafkamp en ikzelf ben jarenlang door de Na- fect Nederlands, ontvallen dat hij zich met die
Manager Thomas, die schoon aan de haak zeker 140 as achtervolgd. Maar dan nog we leven nu en met laarsjes toch niet kan vertonen. Thomas, die inmid-
kilo moet wegen en daardoor regelmatig in adem- gisteren, we moeten nu met elkaar m vrede leven dejs zjjn verhn gezicht heeft gedept met een in af-
nood komt, koestert al jarenlang een wrok tegen de en de jongeren niet opfokken met allerlei vooroor- ter shave doordrenkt zakdoekje, stelt hem gerust en
radiomensen die in Hilversum de dienst uitmaken, delen tegen hun buurvolk. Dit is dan ook de strek- zegt dat j}et om ZI,n nummer gaat Dennie
Volgens hem draaien zij daar alleen platen, die zij king van Dennie's liedje en daarom zingt hij dit heeft oor naar dit argumenU zet zijn iaarsje pardoes
mooi vinden. „Dat houdt in", gaat hij als een brie- nummer niet alleen met Duitse padvinders, maar jn een hoek en mengt zich in het gesprek Natuur-
sende leeuw tekeer, „dat Duitstalige repertoire niet ook met Nederlandse". lljk is hij he, hejemaal eens met ZIJn manager maaT
pan de bak komt. De godsganselijke dag hoor je uit- hij kan niet zeggen dat hij onder zijn lans iets
.sluitend Engelse nummers, soms Nederlandse". De merit van haat tegen zijn landgenoten. „Mijn Ne-
druppel die zijn emmer vol opgestapelde wraakge- derlandse fans", gaat hij verder in het Duits, ,jui-
voelens jegens disjockeys deed overlopen, was ech- chen nog steeds wanneer zij mij zien en met mijn
ter de houding van Harding. „Die nam onze single Lex Harding, die als baby de oorlog twee weken twee gouden LP's, twee gouden singles en platina
niet aan, louter en alleen omdat hij met zijn gefru- heeft meegemaakt, lacht schamper en onder- LP ben ik dik tevreden". Zijn baas denkt daar ech-
streerde haat tegen Duitsland geen raad weet. Hij drukt met moeite zijn verontwaardiging, wan- ter anders over en is geenszins van plan de strijdbijl
noemt Duitsers letterlijk beesten en vindt dat de neer hij de beschuldigingen van aanvaller Tho- neer te leggen. En als het kort geding nu eens in
jeugd constant geconfronteerd moet worden met de mas hoort. „Die man", reageert hij, „is alleen zijn nadeel uitvalt? „Dan heb ik nog een hoop ande
wandaden tijdens het Nazi-regime. Natuurlijk heb uit op een goedkope publiciteitstunt. Hij wil re middelen achter de hand", laat Thomas met na-
ik ook geen goed woord over voor de praktijken geen geld maken en daarom op deze manier druk weten.
van Hitler, die ik overigens van zeer nabij heb
meegemaakt. Mijn vader zat tijdens de oorlog in
aandacht vestigen op die nieuwe plaat. Want
dat ik de nederlandse jongeren tegen de Duit
sers zou willen ophitsen, is natuurlijk klinkkla
re nonsens. Wèl vind ik, en precies zo heb ik dat
tegen Thomas gezegd, dat de jongeren moeten
weten wat er zich in het verleden heeft afge
speeld. Zij moeten behoed worden voor een Der
de Wereldoorlog".
Onzuiver
„Maar mijn persoonlijke mening staat helemaal
buiten deze kwestie. Die heeft geen invloed gehad
op de samenstelling van de Tipparade, want daar
beslis ik niet alleen over. Wèl heb ik geweigerd de
plaat in mijn privédiscotheek op te nemen. Niet
omdat ik iets tegen dat nummer zelf heb, of tegen
Dennie en de scouts tenslotte ben ik zelf tien jaar
padvinder geweest, maar omdat ik grote bezwaren
heb tegen de strekking van het verhaal in de
Schlagerkrant waarin „Vrijheid enz" werd geïntro
duceerd. Daarin werd geschreven dat deze plaat
was gemaakt om de Nederlanders en de Duitsers te
verbroederen. De eenzijdig voorstelling van zaken
in ons land zou dat in Nederland onmogelijk ge
maakt hebben. Maar dit motief vond ik zo onzui-
LUÖUINA SALTERS
Strooplikkers
Om aan te tonen dat zijn persoonlijke overtuiging
geen noemenswaardige invloed uitoefent op de sa
menstelling van de Tipparade, wijst Lex Harding
op het gegeven dat daarover ook nog zeven andere
mensen, onder wie Veronica-directeur Rob Out,
hebben te beslissen. De heer Thomas neemt dit ar
gument echter met een grote korrel zóut. „Al die
vijf andere mensen", werpt hij tegen, „durven hun
Lex Harding: ,,Die man is uit op een goedko- mond niet open te doen tegen de grote heren Har-
pe publiciteitstunt". ding en Out. Het zijn allemaal strooplikkers. Neem
Schlagerzanger Dennie kan niet zeggen dat
hij bij zijn Nederlandse fans iets van haat
merkt tegen zijn landgenoten.
David Bowie Scary
Monsters
Vernieuwing en verande
ring kenmerkt de artiest
die streeft naar kunst van
een creatief hoog gehalte.
Voortborduren op be
staande, succesrijke for
mules is hem nagenoeg
vreemd. Als een kameleon
verwisselt hij consequent,
van gedaante en aanpak,
zijn adepten telkens op de
proef stellend, en daarna
tevreden stellend.
Maar helaas, zo zijn er
maar weinig in de popmu
ziek te vinden. Zappa mis
schien, de Rolling Stones
met stellige zekerheid. In
ieder geval heeft men aan
de vingers van één hand
genoeg om hen te tellen.
De wijsvinger van die
hand is zonder twijfel Da
vid Bowie. Vaandeldrager
van de artistieke groothe
den, trendbepaler van al-
lure. Bowie wijst en leidt,
de massa volgt. Zijn werk
stukken zijn stuk voor
stuk gebeurtenissen waar
men naar uitkijkt, waar
men aan moet wennen, en
vooral, werken die zich
niet moeiteloos laten door
gronden. Onvoorspelbaar,
maar altijd even kleurrijk.
Dat is ook weer het geval
met zijn zestiende elpee
Scary Monsters, en dat zal
eveneens het geval zijn
met de tweeëndertigste el
pee. Want Bowie is een
kunstenaar.
Dit keer is Bowie de
clown. Niet de kitscherige
The Michael Schenker
Group
Michael Schenker (ex-
UFO en ex-Scorpions) is
terug aan het hardrock-
front. Hij knipte zijn haar,
raakte van de drank af en
begon een eigen band: de
Michael Schenker Group
(de MSG-band zoals Mi
chael hem zelf noemt). Te
recht draagt deze beton-
formatie zijn naam, want
Schenker eist vanaf de
eersfe groef van deze de-
clown met de traan in de
ogen, maar de clown die
met zand in ogen strooit.
De clown die we nog niet
kenden. De clown die
„fashion-followers" ver
werpt, maar de fashion
zelf ontwerpt (Fashion).
Bowie is niet doorgegaan
met de Low-Heroes-Lod-
ger reeks. Stilstand is ach
tergang (Up The Hill Back
wards) en replicas als
Gary Numan en Human
League kregen het spel
van David door. Hij zegde
Brian Eno's medewerking
op (Eno mocht eens gaan
buut-LP alle aandacht
voor zichzelf op. En dat
terwijl hij toch met drum
mer Cozy Powell en ex-
UFO gitarist Paul Ray
mond een aantal gerenom
meerde muzikanten om
zich heen heeft verza
meld. De door Roger Glo
ver (ex-Deep Purple) ge
produceerde LP opent
overtuigend met het bik
kelharde „Armed and
ready", dat op single is
uitgebracht. In de overige
denken dat hij wat in
melk te brokkelen had) e
viel terug op de .jeugd
Tom Verlaine, en voorm
melijk zichzelf (Maji
Tom in Ashes to Ashes,
Bowie lijkt dan zijn mi
ziek op het eerste gehoo
te hebben gesimplificeerd
Edoch, niets is echter mini i
der waar, want de mei ril
dieën laten zich pas
vier, vijf keer draaien ontM
dekken. En pas dan weel
je, dat Scary Monsters eei)
van de rijkste platen
David Bowie is. nai
AvdNjQ
ken. De nagenoeg onbeVQ
kende zanger Gary BaM*
don neemt hierbij met ee/f J
degelijk maar weinig perfel
soonlijk stemgeluid de voj|®n
calen voor zijn rekening .f
Het Queen-achtige „BijoC
Pleasurette" haalt de vaaric~
er jammer genoeg behoorjug
lijk uit. Het ongepaste uitïan
stapje is niets meer dai
een onnodige bevestiging^
van het vakmanschap-is^e\{
meesterschap-gitaarspel oelt
van onze oosterbuur. Dfe
andere kant van de schijton
maakt een betere indrufaan
„Into the Arena" met ee&ei
bezeten gitaarsolo vai(ooi
Schenker, maakt onomf°o
wonden duidelijk dat gej001
vestigde betongroepen al\oe
AC7DC en Status Quo ej'en'
een geduchte concurren,
bij hebben. Na het tweedff0.
rustpuntje van de LP, heF.^
fraaie „Tales of Mystery'!~0
is het tijd voor de zeveH^
minuten durende finaly a1
van „Lost Horizons". Eetyag
oorverdovende, dus waararb,
dige afsluiter van de deaan
buutplaat van de MichaAch
Schenker Group. Een sfeBeu
vige aanrader voor liederpen
met goed op de proef getiigl
stelde trommelvliezen.
N.MQf
5 oktober Ry Cooder en John Hiatt, 19 oktober Robert Palmer
Doelen in Rotterdam. bouw in Den Haag.
5 oktober Lire Wire, Paradiso in Amster- 21 oktober Matchbox. Paradiso in Am
dam sterdam. r
6 oktober Iron Maiden. Groenoordhal in 2° oktober Leonard Cohen, Concertge.
Leiden. Voorprogramma Kiss. bouw in Amsterdam. L
10 oktober Kaz Lux, Midas in Alphen 21 oktober Skids. Paard van Troje in Del):
aan de Rijn. Haag. 999, 'Eksit in Rotterdam. 1
11 oktober The Meteors, Paard van Troje 1 november Captain Beefheart, Paradist,
in Den Haag. Steppenwolt, Paradiso in Am- tn Amsterdam. 999, Paard van Troje in Der
sterdam. Haag. "er
12 oktober Kevin Ayers, Paradiso in 2 november The Stylistics, in De Dot Iel'',
Amsterdam. in Rotterdam. -
13 oktober Robert Palmer, Carré in Am- 12 november Nicolas Peyrac, Vreden
sterdam. burg in Utrecht. 'd
14 oktober Kevin Ayers, Lantaarn in U november Vrbanus, Diligentia in Del
Rotterdam. Robert Palmer. Vredenburg in Haag. Nicolas Peyrac, Doelen in Rotterdam
Utrecht. - 27 november Queen, Groenoordhal iLaJ
T rsirlrsrs Pel
pleK
sterdam
The Dark, Paradiso in Amsterdam. f
i Rotter- 4 december Orchestral Manoeuvres li
The Dark, Paard van Troje in Den Haag. T
In onze dagen zou Benedetto
Marcello waarschijnlijk als
hoofdambtenaar zijn begon
nen en later burgemeester of
staatssecretaris zijn gewor
den. In het begin van de 18e
eeuw was hij als patriciërs-
zoon in 1686 in Venetië ge
boren verplicht de repu
bliek van zijn welvarende va
derstad mee te helpen bestu
ren. Weliswaar was zijn jeugd
vervuld geweest met kunst,
want zijn ouders musiceerden,
dichtten en schilderden en lie
ten hun zoons daar rijkelijk
aan deelnemen, maar zij
mochten hun plichten jegens
de plaatselijke gemeenschap
niet verzaken als die gemeen
schap een beroep op hen deed.
Benedetto moest dan ook in
Rome rechten gaan studeren
en daarna deel uitmaken van
de stedelijke magistratuur van
de lagunestad, niet alleen als
juridisch maar ook als finan
cieel expert. Niettemin was
het voor hem een levensnood
zakelijkheid de kunst trouw te
blijven, met name de muziek.
Hij bleef zich beschouwen als
„nobile Veneto dilettante di
contrappunto" zoals zijn vader
was geweest en zoals zijn broer
Alessandro het naast hem zou
zijn. Benedetto was lid van et
telijke zogenaamde „acade
mies" voor kunsten en weten
schappen maar hij was bepaald
niet wat men tegenwoordig
progressief zou noemen.
Integendeel: in zijn muziek
hield Benedetto Marcello zich
aan wat zijn befaamde leer
meesters Francesco Gasparini
en Antonio Lotte hem hadden
bijgebracht over stijl en tech
niek van het vokale en instru
mentale bel canto zoals dat
toen op het Apenijnse schierei
land hoogtij vierde. Hoewel hij
er niet de minste behoefte aan
had nieuwe wegen in te slaan,
had hij wel een heel sterk ont
wikkeld besef van kwaliteit
zodat zijn muziek altijd niveau
houdt, ook als die alleen maar
dient om een spirituele tijdpas
sering te zijn.
Over Marcello's ideeën zijn we
aardig ingelicht door zijn ge
schrift „II Teatro alla moda"
dat hij omstreeks 1720 moet-
hebben geschreven en waarin
hij zich heftig keert tegen ba
naal en gemakkelijk maak
werk in de opera alleen om
het publiek te behagen en er
als scheppend of uitvoerend
kunstenaar een kortstondig
succes mee te behalen. Heel
typerend is deze vrij ver taal-
de) waarschuwing uit zijn pen:
Wees nooit bang voor geves
tigde regels want die kunnen
geleerd worden. Wees voor
zichtiger met wat aan geen er
kende regel voldoet want dat
heeft niemand u kunnen le
ren, tenzij de natuur het in uw
hart heeft geplant.
Ondanks zijn niet geringe
ambtelijke en sociale verplich
tingen heeft Benedetto Mar
cello nogal wat gecomponeerd.
Omdat de grammofoonplaten
tot nu toe in hoofdzaak aan
dacht vroegen voor zijn con-
certi en sinfonia (met feestelij
ke trompetten) zou het kun
nen lijken alsof hij zich in
hoofdzaak op instrumentale
muziek had gericht. Dat is
evenwel niet juist want zijn
persoonlijke voorkeur ging uit
naar vokale muziek, wereldlij
ke zowel als geestelijke. Hoe
wel bijna al zijn werken in de
muzikale hoofdsteden van het
18e eeuwse Europa in druk
verschenen, was het vooral de
verzameling van vijftig op
heel verschillende manieren
getoonzette psalmberijmingen
van zijn vr'ënd Giustiniani die
weerklank vond en hem zelfs
compositie-opdrachten van het
Weense hof opleverde.
Er bestaan enkele platen met
een beperkte keuze uit Mar
cello 's psalmen maar men
moet hopen dat er met name
meer van zijn geestelijke wer
ken (waaraan hij zich de laat
ste tien, twaalf jaar van zijn le
ven uitsluitend heeft gewijd)
uitgevoerd en vastgelegd zul
len worden.
In afwachting daarvan kun
nen we blij zijn met een aan
winst in de onvolprezen Flori-
legium Series van L Oiseau-
Lyre, die Philips in ons land
importeert. Op nummer DSLO
546 zijn zes sonates voor vio
loncello en basso continuo op
genomen die waarschijnlijk
tussen 1712 en 1717 zijn ont
staan. Het zijn fijne speelstuk
ken met fraai geprofileerde
melodieën, soms elegant en
sierlijk, soms beschouwelijk
maar altijd voorbeeldig van
verhoudingen, niet te lang,
niet te kort. Hoewel de muziek
niet verrassend is, is zij toch
ook nooit vervelend of oninte
ressant.
Dit is natuurlijk mede te dan
ken aan de voorbeeldige ver
tolkingen van een drietal spe
cialisten in dit soort muziek.
Het zijn de jonge Brit Anthony
Pleeth, die een magnifieke
Rubio-copie van een Stradiva-'
rius-cello bespeelt, verder Ri
chard Webb die op een Rubio-
copie van een Gagliano de cel-
lo-continuo voor zijn rekening
neemt en tenslotte Christopher
Hogwood aan een copie naar
een oud Italiaans klavecimbel.
Wie bij oude cellosonate's ge
wend is een enkele cello en
een toetseninstrument te ho
ren, moet wellicht even wen
nen aan de tweede cello ter
ondersteuning van het conti
nuo maar Webb speelt zo deli
caat en het trio vormt een zo
homogeen geheel met zorgvul
dig tegen elkaar afgewogen
stemmen, dat de onwennig
heid spoedig zal zijn overwon
nen.
JOHN KASANDER
Een statig en stijf portret van een briljan
te geest: de magistraat en componist
Benedetto Marcello (1686-1750)
