ft
Lex Schoenmaker
ïeeft spijt
^.jvan uitstapje
naar Amerika
Eén trainer voor
zeven zwemmers
i«W ielercrossen
oet professioneler
,JE WORDT ER ECHT
KIET RIJK VAN"
-SPORTLEIDSE COURANT ZATERDAG 4 OKTOBER 1980 PAGINA 13
- DEN HAAG „Ik heb er clecnlljk
!rel spi^ van dat ^aar wéer naar
P|f|| kmerika ben gegaan". Deze toch wel
plUH pt verrassende ontboezeming doet
rx Schoenmaker enige dagen na zijn
fftfjfj prugkeer uit de Verenigde Staten.
PMh- Waar hij twee weken geleden met zijn
pam, Fort Lauderdale Strikers, in de
pndstriId stond van de Amerikaanse
oetbalcompetitie. Eén restrictie wil de
MMÊÈ veer naar FC Den Haag teruggekeerde
1PNN iiiddenvelder wel maken. „Sportief be-
A j ien was het natuurlijk zéér geslaagd;
f\' iet bereiken van de soccer bowl(de
'oetbalfinale; red.) is een hele beleve-
lis. Maar financiëel en privé is het me
I egengevallen. Iedereen schijnt te den-
;en dat je als je in Amerika gaat voet-
iallen enorme bedragen kunt verdie-
ien, maar dat is bepaald niet zo. Als je,
oals ik, op huurbasis bij een Aineri-
;aanse club gaat spelen word je er echt
liet rijk van. Je moet daar namelijk
L ewoon belasting betalen. En dat is een
iele mep. Daarom, er echt iets van
verhouden, daar is nauwelijks sprake
an. Zoals het er nu dan ook naar uit-
iet is dit de laatste keer geweest dat
Ic naar Amerika ben gegaan. Tenzij er
olgend jaar een ecnt goed aanbod
;omt en ik word gekocht door een club
aar ga ik na de competitie in Neder-
and gewoon lekker op vakantie. Dat
leb ik tenslotte twee jaar niet kunnen
loen".
,ex Schoenmaker is dus weer terug, maar
Is het aan hem en zijn eega had gelegen
i du de familie nog steeds ingezetene zijn
eweest van het altijd zonnige Fort Lau-
erdale, een stadje in Florida waar de ge-
oede klassen graag vertoeven. De
choenmakers bewoonden daar een naar
i zeggen schitterend appartement met
prive-zwembad, bewaking en automatisch
openende toegangspoorten, die konden
worden bediend vanachter het dashboard
van de auto. Die omstandigheden, waar
voor maandelijks een bedrag van 865 dol
lar (toch ruim 1700 gulden) diende te wor
den betaald plezierden de in eigen omge
ving aan een ietwat bescheidener woon-
millieu gewende Haagse voetballersgezin
bijzonder. Reden voor Lex Schoenmaker
om te trachten zich te ontdoen van zijn
contractuele verplichtingen aan FC Den
Haag en zich voorlopig op te houden in
het subtropische deel van de Verenigde
Staten. „Maar Den Haag vroeg 100.000
gulden voor me en dat wilde Strikers niet
betalen. Ik had er graag willen blijven om
dan met de club zaalvoetbal te spelen.
Maar ik moest terug, waardoor het nu
waarschijnlijk wel de laatste keer zal zijn
geweest dat ik in Amerika heb gespeeld.
Volgens de nieuwe voorschriften kan ik
dit seizoen niet eerder weg, zodat ik pas
na de competitie begin juni eventueel
weer daarheen zou kunnen gaan. En dat
is te laat. Overigens kreeg ik uit het be
drag dat Den Haag voor me wilde hebben
niet het idee dat ze me zo vréselijk graag
terug in het Zuiderpark wilden hebben.
Dan vraag je toch meer dan een ton zou ik
zeggen".
Minder plezier
Naast de al eerder genoemde wat tegen
vallende financiële kant van het Ameri
kaanse avontuur hebben ook persoonlijke
omstandigheden een rol gespeeld bij het
wat mindere plezier dat Lex Schoenma
ker dit jaar beleefde aan zijn oversteek.
Hij was twee maanden gescheiden van
zijn vrouw Corry, die de geboorte van
hun tweede kind in eigen land wilde af
wachten om zich pas later bij haar man te
voegen. Lex Schoenmaker kwam tussen
tijds nog eenmaal over om op de geplande
datum de gezinsuitbreiding mee te maken,
maar de boreling werkte niet mee en Lex
moest onverrichter zake terugkeren om
vervolgens enige tijd daarna te horen dat
hij er een (tweede) zoon bij had gekregen.
Hoewel de gezinshereniging spoedig daar
na plaatsvond kan uit de woorden van
mevrouw Schoenmaker worden afgeleid
dat de woonomstandigheden weliswaar
ideaal waren, maar dat er aan het sociale
verkeer in Fort Lauderdale nog wel wat
schortte. Het team van de Strikers was
een compleet vreemdelingenlegioen,
waarin naast de Nederlanders Van Beve-
ren, Waslander en Pot spelers uitkwamen
van Duitse, Chileense, Joegoslavische, Pe
ruviaanse, Engelse, Zuidafrikaanse, Hai-
tiaanse, Jamaicaanse, Braziliaanse en Tsje-
choslowaakse nationaliteit. „Bovendien
waren de spelers erg verspreid over Fort
Lauderdale gehuisvest", vertelt Lex
Schoenmaker. „Daardoor waren de on
derlinge contacten niet erg intensief. Jan
van Beveren, die overigens bij de Strikers
onder contract staat en daar is gebleven,
woonde op tien minuten afstand, maar erg
veel contact hadden we toch niet met
hem. Het meest trokken we nog op met
John Pot en zijn vrouw. Maar ik heb me
toch wel vermaakt. Door het mooie weer
kon je lekker een paar uurtjes in de zon
bakken en vervolgens televisie kijken. Ik
ben een echt televisiemens en daar kun je
je hart wel ophalen".
Toeval
Het toeval wil dat Lex Schoenmaker nu
bij FC Den Haag weer onde de hoede
staat van Hans Kraay, die hem vorig jaar
naar Edmonton haalde, waar Schoenma
ker bij de Drillers kennis maakte met het
Amerikaanse voetbal. Hoewel Kraay de
Edmonton Drillers voortijdig verliet, om
dat er problemen ontstonden met de clu
bleiding heeft Schoenmaker naar zijn zeg
gen plezierig getraind onder de huidige
oefenmeester van FC Den Haag. Die er
geen geheim van maakte Schoenmaker
graag weer in zijn selectie te willen opne
men. En het liefst onmiddellijk na de
Amerikaanse voetbalfinale, zodat Schoen
maker vorig weekeinde al had kunnen
spelen.
„Maar ik kon niet eerder weg. Ik heb ge
boekt zodra bekend was dat we de finale
hadden bereikt. Dat kon niet eerder. Het
was zeker geen onwil dat ik pas begin
deze week ben teruggekomen". Die terug
keer naar Den Haag ging overigens ge
paard met een stevige portie ongerustheid,
want Lex Schoenmaker bleek de soccer
bowl niet ongeschonden te hebben door
staan. „Er bleek ineens vocht in m'n knie
te zitten; ik schrok me rot. Maar na enige
onderzoeken bleek dat het niet ernstig
was. Ik heb afgelopen woensdag een in
jectie gekregen en ik ben vrijwel weer he
lemaal fit". Die lichte knieblessure deed
Lex Schoenmaker onmiddellijk denken
aan de probleemperiode van een paar jaar
geleden toen de oorzaak van rugklachten
maar niet kon worden gevonden. Pas na
zeer geruime tijd werd duidelijk dat een
hernia allerlei bijverschijnselen tot gevolg
had, waarna operatief ingrijpen het euvel
verhielp. Toch waren velen zeer sceptisch
toen Schoenmaker vorig jaar afreisde
naar Amerika, nadat hij net in de Neder
landse competitie zijn rentree had ge
vierd. Maar de gok pakte zeer gunstig uit.
Toen de middenvelder zich begin augus
tus weer bij FC Den Haag meldde bleek
hij topfit en hij groeide later in dat seizoen
uit tot de meest regelmatige speler van
zijn team.
Beste speler
„Ik heb bewezen dat het kan, dat doorspe
len tussen twee seizoenen in. Ik heb dit
jaar in Amerika goed gespeeld en werd
verscheidene keren, ook eenmaal toen ik
laatste man had gespeeld, door de pers
uitgeroepen tot beste speler van de Stri
kers. Dat zegt toch wel iets. Ik heb trou-
Lex Schoenmaker In een
shirt dat herinnert aan een
eerder avontuur In de
Amerikaanse
voetbalcompetitie, bij de
Edmonton Drillers waar
Hans Kraay indertijd
trainer was. Bij FC Den
Haag Is Schoenmaker
weer onder de hoede van
Kraay.
wens negenmaal gescoord en zestien be
slissende voorzetten gegeven. Dat wordt
daar allemaal keurig bijgehouden, want
die Amerikanen zijn gek op cijfermate
riaal. Maar ook op andere dingen, zoals
ontmoetingen met supporters na afloop
van wedstrijden. Dat is allemaal officieel
geregeld. Ik ben daar bijvoorbeeld meer
op radio en televisie geweest dan in al die
jaren hier. Die randgebeurtenissen zijn
niet altijd even leuk, maar het hoort erbij
en daarom doe je het maar".
Lex Schoenmaker dus terug in het Zui
derpark, waar hij als 33-jarige onmiddel
lijk een belangrijke rol krijgt toebedeeld
in het tot tot dusver matig draaiende team
van Hans Kraay. „Ik wist tot ik terug
kwam helemaal niets van de manier
waarop FC Den Haag in de competitie
speelde. Ik had eigenlijk verwacht dat ze
met het huidige spelersmateriaal meer
punten zouden hebben gepakt Ik moet
ook absoluut niet als een soort verlosser
worden beschouwd. Ik wil, ondanks het
feit dat ik liever in Amerika zou zijn ge
bleven, nu graag zo goed mogelijk spelen
bij Den Haag. Maar er moeten geen over
dreven verwachtingen worden gekoes
terd".
Waarna Lex Schoenmaker nog een kriti
sche kanttekening zet achter de teleurstel
lende prestaties van FC Den Haag, niet al
leen nu, maar ook in het recente verle
den. „Er zitten te veel jongens in deze
ploeg die maatschappelijk al geslaagd zijn.
Jongens als Aad Mansveld en ik komen
uit een normaal millieu. Voor ons bete
kende voetbal alles; wij gaven er alles
voor. Sommige jongens nu hebben die
drijfveer niet; voor hen is het niet zo be
langrijk of er wordt gewonnen of verlo
ren. Dat is jammer. Bovendien zijn er de
laatste jaren te veel jonge talenten wegge
gaan bij Den Haag. Als er maar een aantal
van was gebleven speelden we nu mis
schien bij de eerste drie...."
FRANK WERKMAN
PEKING In jali 1966
zwom de toen al 76-jari-
ge Mao Tse Toeng op de
grote rivier de Jangtze
vijftien kilometer vol
gens de Chinese persbe
richten in vijfenzestig
minuten. Een onwaar
schijnlijk snelle tijd,
ook stroomafwaarts, die
neerkomt op 27,3 secon
den over honderd meter
schoolslag, de van ouds
her bekendste slag in
China. Ter meerdere eer
en glorie van de eens als
„redder van China" be
wierookte leider vol
brachten later talloze
Chinese arbeiders dezelf
de tocht. Meldingen van
Chinese persbureaus
over razendsnelle tijden
kwamen echter niet
meer binnen.
Toch heeft China op de
schoolslag de meeste vor
deringen gemaakt ten op
zichte van de internationa
le zwemwereld. De 18-jari-
ge Liang versloeg onlangs
de vijfvoudige Ameri
kaanse wereldkampioene
Tracy Caulkens op de
honderd meter in de tijd
van 1.12.91. Met deze pres
tatie neemt de Chinese
zwemster de dertiende tijd
op de wereldranglijst van
dit seizoen in. Bij de heren
overbrugde Wang Lin in
dezelfde afstand in 1.04.5,
waarmee hij de veertiende
tijd van dit jaar op zijn
naam bracht.
Liang en Wang Lin zijn op
dit moment de voornaam
ste twee exponenten van
het vierhonderd leden tel
lend wedstrijdzwemmende
elitekader van China. Die
vierhonderd zijn geselec
teerd uit een totaal van
twintigduizend wedstrijd
zwemmers, inclusief wa
terpolo, schoonspringen en
kunstzwemmen, die de
Chinese zwembond telt
Op de totale bevolking
van bijna en mijard
(1.000.000.000) mensen is
dat procentueel gezien na
tuurlijk een belachelijk
klein aantal. Zwemmen is
echter voor het merendeel
voor de Chinezen nog een
elitair begrip. Naar schat
tingen van de Chinese
zwembond kunnen tussen
de tachtig en honderd mil
joen mensen zwemmen,
tien procent dus van de to
tale bevolking.
Vergeleken bij het wel
vaartsland Nederland is
dat een schijntje. Volgens
gegevens van de KNZB
worden er jaarlijks rond
de driehonderdduizend
zwemdiploma's uitgereikt
exclusief het schoolzwem
men. De verplichte zwe-
moefenstof op het leer-
rooster van de lagere
school houdt in, dat rond
de negentig procent van
de lagere schoolverlaters
de zwemkunst machtig is.
Tegenover de twintigdui
zend wedstrijdzwemmers
Ideale situatie voor Chinese sportlieden
in China telt de KNZB per
1 januari van dit jaar
44.529 aangesloten leden.
Straatlengten
Daar staat tegenover, dat
Nederland waar het het
beroepskader aangaat, op
straatlengten achterstand
komt in vergelijking tot
China. In de volksrepu
bliek bestaat in theorie de
ideale werksituatie van
één op zeven: één trainer
voor zeven zwemmers. In
de praktijk ligt de verhou
ding anders, zoals bij de
selectie duidelijk wordt.
Daar worden vierhonderd
leden onderricht door
veertien trainer/coaches.
De trainingsmethodes lig
gen nog ver achter bij de
wetenschappelijke aanpak
van de toonaangevende
zwemnaties.
Maar de Chinezen zijn
zeer leergierig. Na de cul
turele revolutie werden
vermaarde trainers, als de
Australiër Forbes Carlisle
en de Amerikaan Doe
Counsilman geraadpleegd.
Uit de terugkerende vra
gen, speciaal op het gebied
van de jaarplanning en
seizoenindeling, sprak een
grote mate van onbekend
heid met de materie.
Vooraanstaande landen als
de Verenigde Staten en
West-Duitsland werden
uitgenodigd voor wedstrij
den, waarbij het de Chine
zen voornamelijk om ging
de trainingsmethodes van
de gasten af te kijken en
met de ploegleiding uren
lang te discussiëren over
de hedendaagse aanpak.
Discussies waarbij van
Chinese zijde vaak veertig
vijftig trainers aanwezig
waren, die tijdens de wed
strijden de badrand geen
seconde verlieten.
Groot tekort
De opbouw van China als
concurrerende zwemnatie
wordt vertraagd door het
gebrek aan overdekte
zwembaden. In dat opzicht
Mao Tse Toeng tijdens zijn veelbesproken zwemtocht op de Jangtze veertien jaar gele
den toen de toenmalige Chinese leider een verbluffend snelle tijd realiseerde.
is er sprake van een groot
tekort. Bovendien wordt
het als een nadeel be
schouwd, dat de Chinese
sport niet zijn basis vindt
in verenigingsverband
zoals in Nederland het ge
val is, maar in scholen, be
drijven of leger waarin
aan sport gedaan wordt.
Daarnaast dat is de
keerzijde bestaan er
sportscholen, zoals in
Sjanghai met zijn tien mil
joen inwoners, waarop aan
vierhonderd leerlingen
onderricht wordt gegeven
in dertien verschillende
takken van sport. In Chi
na wil men het exclusieve
karakter aan die sport
scholen op korte termijn
onttrekken om ze meer en
meer toegankelijk te ma
ken voor alle lagen van de
bevolking.
Onder invloed van buiten
af zijn de Chinezen tot op
merkelijke prestaties in
staat. Het meest tot de ver
beelding sprekende voor
beeld ligt in het schoon
springen. Vijf jaar geleden
bezaten de Aziaten weinig
of geen kennis omtrent de
trainingsaanpak op dit
specifieke terrein. Om op
een verantwoorde manier
aan de kennis te komen
werd een Amerikaanse
trainer uitgenodigd, die
negen maanden lang les
gaf aan Chinese trainers.
Vijf jaar later zijn, met
name de meisjes van
wereldniveau. In een
tweekamp tegen de Ame
rikaanse dames in Colum
bus (Ohio) versloegen de
Chinezen de Amerikanen
gedecideerd, waarbij zij
sprongen uitvoerden, die
nog nimmer werden ver
toond. Op beide onderde
len, drie-meterplank en
toren, waren de Chinese
dames aan de winnende
hand. Bij de heren was de
progressie minder. Maar
voldoende om over de ge
hele linie de Verenigde
Staten, in het schoonsprin
gen toch een vooraan
staande natie, voor te blij
ven met twee punten (45-
43).
Een tweede voorbeeld is
de vooruitgang van beide
schoolslagzwemmers
Liang en Wang Lin, die
negen weken stage liepen
bij Carlisle in Australië.
Zij verwezenlijkten na te
rugkeer tijden die hen op
de wereldseizoenranglijst
brachten. En dat was^in
meer dan twintig jaar niet
meer voorgekomen. In
1959/'60 mocht Mu Xing-
Xiung dan wel vier keer
achtereen het wereldre
cord op de honderd meter
schoolslag verbeteren en
van 1.11.4 brengen naar
1.11.0, deze prestaties wer
den door de woreldzwem-
federatie (FINA) niet er
kend, omdat China geen
lid was van deze organisa
tie. Nu de terugkeer van
China in de FINA een feit
is, willen de Chinezen
deze schade zo vlug moge
lijk herstellen.
TRAINER/COACH ALBERT STOFBERG
De aanpak van de
wielercrossers ofte
wel veldrijders moet
professioneler, vindt
de nieuwe bonds
coach.
RIETEN De onlangs door de
JLNWU benoemde trainer/coach
jifoor de veldrijders heeft in Gie-
fcn de eerste stap gezet om het
1 brouwen te winnen. Ondanks
kke werkzaamheden is Al-
Stofberg naar Drente af ge-
jeisd teneinde op regionaal ni-
au zijn kennis uit te dragen.
opvolger van Cees Zoontjes
leeft daarmee een vorm van
|oodwill gepleegd, die wellicht
1 doorwerken. Enkele dagen
i zijn benoeming heeft de wie-
ferwereld bol gestaan van de ge
dichten. Stofberg zou een ge-
jeesde zwemtrainer zijn. Hij
öu van wielrennen geen grein-
je verstand hebben en zou zelfs
niet de man zijn die de
teldrijders zo broodnodig heb-
refeien. Stöfberg kan er niet om la-
jhen wanneer hij met deze tek-
jten wordt geconfronteerd, maar
tekt zich er ook niet veel van
jan. „Ik wil gewoon een doel be-
jeiken. Wielrennen boeit mij. Al
vjie verhalen doen me niets".
toch probeert hij fijntjes het tegen-
van alle in omloop zijnde ver
in aan te tonen. „Ik heb vijftien
voor de Spaanse zwembond ge
kerkt. Ben vervolgens naar Neder-
|nd teruggekomen omdat ik een
inbod uit Kerkdriel kreeg om di-
cteur te worden van een over-
ikt zwembad. Bovendien ben ik
altijd diploma-consul bij de
ivembond en een dergelijke func-
krijg je niét wanneer je in on-
pin bent geraakt. Maar het zal wel
i zijn dat iemand die kampioenen
flevert geen vrienden krijgt. De
pvaliteit is nu eenmaal groot".
De 43-jarige sportleraar is min of
meer toevallig in de wielrennerij
verzeild geraakt. Zes jaar geleden is
hij zich gaan interesseren voor de
wegtraining en sinds een drietal ja
ren bemoeit hij zich intensief met
de cross. „Ik ben zes jaar geleden
begonnen met het invoeren van ge
wichtentraining voor wielrenners.
Geen haltertraining, dat is iets an
ders. Nu gebeurt het in heel Neder
land". Met enige trots suggereert
hij verder dat aan zijn zorgen toe
vertrouwde renners als Jan van
Houwelingen, Guus Bierings en
Bert Oosterbosch het ver hebben
feschopt. Na verloop van tijd heeft
et veldrijden zijn voorkeur gekre
gen. „Als je een wegrenner traint,
moet je meer met de auto volgen.
Daardoor heb je minder contact.
Bovendien is de mentaliteit in de
crosswereld anders. Dat is een heel
aparte omgeving. Ik heb de laatste
drie jaar speciale crosstrainingen
gegeven. Drie keer per week zijn
er zo'n dertig coureurs uit heel Ne
derland naar Kerkdriel gekomen
om daarvan te profiteren".
Ervaren
Albert Stofberg maakt overigens
meteen duidelijk niet de wijsheid
in pacht te hebben. „Herman
Snoeijink heeft me verteld dat hij
dit seizoen wat later met het cros
sen wil beginnen in verband met
zijn zwakke rug. Ik heb geant
woord daar geen enkele moeite
mee te hebben. Hij is een ervaren
coureur die precies weet wat goed
voor hem is Het zal de zwemdi-
recteur overigens niet verhinderen
een plan de campagne te ontwer
pen. Niet alleen ten aanzien van de
te selecteren veldrijders, maar ook
rond de opleiding.
„Er moeten meer trainers komen.
Zeg maar gewoon kader. In de toe
komst moeten die gediplomeerde
trainers zich ook verenigen. Uit de
verschillende groepen komen de
talenten dan wel naar voren. Als ik
dan word getipt, zal ik met die ge
gevens rekening houden wanneer
er een selectie wordt samengesteld.
Wanneer die regionale trainingen
niet worden bezocht, zullen de
crossers die toch mee willen naar
het buitenland zich op andere ma
nieren moeten bewijzen. Gewoon
via het leveren van goede presta
ties".
De aandachtig meeluisterende
KNWU-bestuurder Harry van Ge
stel Stofberg: „ik ben helemaal
nieuw. Het is goed dat Van Gestel
meeluistert" is het er uiteraard
helemaal mee eens dat de crossza
ken professioneler moeten worden
aangepakt. „We gaan stapje voor
stapie verder", zegt hij. „Het budget
is al veel ruimer dan in het verle
den. En we zijn er nog niet. Wel
staat nu vast dat we een week naar
Spanje kunnen om het parcours te
bekijken waarop volgend jaar fe
bruari de wereldkampioenschap
pen worden afgewerkt
Een titelstrijd waarop wellicht bij
de profs ook Wil Brouwer in actie
zal komen. Volgens Stofberg heeft
hij besloten het overstapje uit de
gelederen der beroepswielrenners
maar gewoon te wagen. Stamsnij-
der staat daardoor wellicht volgend
jaar niet alleen in Spanje.
PETER VAN PUTTEN
I
