Lage koers belemmert
groei van Volkswagen
Over breed front koersen terug
VDAMRAK
Matigen,
maar
met mate
ONDANKS RENDEMENT VAN 9 PROCENT:
Beurs van Amsterdam
Z? FINANCIEN
LEIDSE COURANT
VRIJDAG 3 OKTOBER 1980 PAGINA 17
beker
i), bi
ozijnt
lesau
Beg
oter
nde
jus r
jcht
klein
als h(
de tiji
he
t ongi
jgt da
uit ee
of ee
BAF wil praten
over toeslag vuil werk
EINDHOVEN DAF-Trucks b.v. in Eind
hoven wil met de bonden praten over ex
tra toeslagen voor vuil, vies en zwaar
werk. De onderneming is met een voorstel
gekomen. De Unie-BLHP en de industrie-
bond-FNV hebben geweigerd over deze
kwestie te onderhandelen, omdat deze
thuis hoort in het CAO-overleg.
Het landelijk overleg over de CAO grootme
taal is onlangs vastgelopen, onder meer op
het punt van de toeslagen voor vuil, vies en
zwaar werk. De unie-BLHP en de industrie-
bond-FNV zijn wel bereid met DAF te praten
over dit punt als ook de andere zaken die
destijds een struikelblok vormden voor de
CAO ter sprake kunnen komen. Dat weiger
de DAF-trucks. De onderneming zal het be
treffende voorstel nu toesturen aan de vak
bonden. „Wij zenden die stukken dan wel
weer door naar onze landelijke onderhande
laars, maar ik heb DAF-trucks al wel laten
weten dat ze er niets van moeten verwach
ten", aldus Van Os van de Unie-BLHP.
Brazilië beperkt suikerexport
wegens oorlog M-Oosten
BRASILIA Brazilië heeft in verband
met de oorlog tussen Iran en Irak besloten
voorlopig geen nieuwe contracten voor de
export van suiker meer te sluiten. Een
woordvoerder van het Braziliaanse minis
terie van handel en industrie zei dat dit be
sluit is genomen om ervoor te zorgen dat
een vermindering van de olie-aanvoer als
gevolg van verslechtering van de situatie
in het Midden-Oosten, kan worden opge
vangen door uitbreiding van de produktie
van alcohol uit suikerriet.
De Braziliaanse olie-import uit Iran en Irak is
als gevolg van de gevechtshandelingen in die
landen met bijna de helft verminderd. De re
gering van Brazilië streeft ernaar de afhanke
lijkheid van de olie-import te verkleinen door
op grote schaal uit suikerriet geproduceerde al
cohol als motorbrandstof te gebruiken. Het'is
de bedoeling dat nog dit jaar alle auto's in het
land zullen rijden op gasohol, een mengsel van
twintig procent alcohol en tachtig procent ben
zine. De automobielindustrie in Brazilië zal dit
jaar 250.000 op gasohol rijdende auto's produce-
Brazilië onderhandelt op het ogenblik met de
wereldbank over een lening van een miljard
dollar (ongeveer 1.96 miljard gulden) voor de
financiering van het gasoholprogramma. Vol
gens de woordvoerder van het ministerie van
handel en industrie is een van de belangrijkste
problemen bij deze onderhandelingen de wens
van de wereldbank dat Brazilië voor buiten
landse ondernemingen de mogelijkheid opent
machines en distilleerderijen voor de alcohol-
produktie te leveren.
Oliemarkt R'dam terug
op „oude stellingen
ROTTERDAM De dreigende prijsex-
plosie op de Rotterdamse vrije oliemarkt
is niet gekomen. De prijs van gasoiie liep
gisteren zelfs met zeven dollar per ton te
rug tot 308 dollar. Volgens oliemarktkrin-
gen is de markt tot rust gekomen nu dui
delijk is geworden dat de Straat van Or-
moez open blijft en nu eveneens is geble
ken dat Noordwest-Europa heeft geleerd
te leven zonder olie uit Iran. „De markt is
bijna teruggekeerd op de oude stellingen",
aldus een woordvoerder. Volgens hem zou
een prijsexplosie van olie en olieproduk-
4en in de bestaande overschotsituatie eco
nomisch ook niet correct zijn geweest.
De prijsstijgingen die zich de laatste twee we
ken hebben voorgedaan zijn volgens hem
goeddeeld veroorzaakt doordat een hoeveel
heid overschotolie veranderd is van eigenaar,
zonder dat dit overschot is teruggelopen.
Op de vrije markt in Rotterdam bewoog de
prijs voor superbenzine zich gisteren rond de
355 dollar per ton.
ALBERT HEUN:
(Van onze sociaal economische
redactie)
HILLEGOM Het filiaal-
en grootwinkelbedrijf is
voorstander van een mati
ging in de loonontwikke
ling, zoals die alom wordt
gepredikt. Het is een zeer ar
beidsintensieve bedrijfstak
en de loonkosten vormen er
dan ook een post van beteke
nis. Niettemin heeft voorzit
ter A. Heijn van de Raad
voor het Filiaal- en Groot
winkelbedrijf F.G.B. er voor
tarschuwd, dat een te
handige beperking van
de koopkracht, zijn branche
in de problemen kan bren-
§en. De omzetten zouden
an niet meer groeien en dat
zou negatieve gevolgen kun
nen hebben voor de werkge-
tot legenheid. „Herstel op de
Iene plaats mag niet tot af
braak op de andere leiden".
yot Heijn
Waeli rede o.m. dat het op langere
gvonJ termijn wel zal komen tot
kortere werkweek, maar hij
vond het verstandig om daar
voor een moment te kiezen
dat de conjunctuur weer wat
aantrekt. Anders dan
.dustrie, waar men dikwijls
geen geschikte arbeidskrach
'ten kan krijgen en arbeidstijd
verkorting dus weinig bij
draagt aan de oplossing
werkloosheid, kan het filiaal-
i grootwinkelbedrijf met
irttimers de resterende tijd
iest vullen. Maar dan blijft
I altijd nog het kostenproblei
"onder evenredig inleveren
loon door de werknemers
er volgens Heijn dan ook
n zijn bedrijfstak niet
lidstijdverkorting te denken.
De FGB-voorzitter kantte zich
ook tegen plannen tot het ver
bieden van het gebruik van
wegwerpverpakkingen en tot
het herinvoeren van retou
remballage, met name voor
bier, frisdranken, melk en sap
pen. „Over practische en uit
voerbare oplossingen valt wel
met ons te praten, maar van
achter een bureau decreteren
dat het statiegeld weer moet
worden ingevoerd, is niet vol
doende".
WINKELS
KAMPEN MET
OMZETDALING
Huisvrouw
houdt hand op
de knip
DEN HAAG Er komt
steeds minder vaak
groente, fruit en vlees op
tafel. De verkoop van
duurzame gebruiksgoed
deren loopt terug. Er
wordt minder kleding
gekocht. De Nederlandse
winkels kampen met
een omzetdaling van ge
middeld anderhalf pro
cent. Buitenlandse rei
zen worden minder' ge
maakt. Het drankge
bruik stijgt.
Deze sombere feiten ko-
onderzoek dat het Ko
ninklijk Nederlandse On
dernemers Verbond
(KNOV) heeft opgezet, in
samenwerking met het
Centraal Planbureau en
het Economisch Instituut
voor het Midden- en
Kleinbedrijf. De Neder
landse huisvrouw, zo zegt
het KNOV, houdt blijk
baar de hand op de knip.
Eerst moeten de (nog
steeds stijgende) vaste las
ten betaald worden, met
wat dan overblijft worden
inkopen gedaan. En dit be
drag zal door de daling
van de inkomens ook min
der worden. De samenstel
ler van het rapport, drs.
Vonk, waarschuwt voor
een te sterke daling van
de koopkracht. Hij vreest
problemen, niet alleen bij
de winkels, ook bij de pro
ducenten. Als er nog min
der besteed wordt, zal het
aantal werknemers in het
winkelbedrijf met 15.000
tot 20.000 afnemen, ver
wacht Vonk.
AMSTERDAM De koers van de aandelen
Volkswagen zou normaal gesproken twee maal
zo hoog moeten zijn als de DM 170 van nu. Op de
huidige extreme koers is de waarde van het con
cern zelfs lager dan de liquiditeiten die er zijn.
Vervelend is voor Volkswagen, dat er geen moge
lijkheid bestaat voor de plaatsing van nieuwe
aandelen, terwijl er plannen klaarliggen voor de
uitgifte van DM 300 min nieuw aandelenkapitaal
dat binnen de komende vijf jaar met voorkeurs
recht voor oude aandeelhouders zal worden ge
plaatst, als de marktomstandigheden zich daar
voor lenen.
Dit zei prof. dr. E. Fiala van de raad van bestuur tij
dens een bezoek aan Amsterdam bij gelegenheid van
de komende introduktie van de Volkswagen-aande
len op de Amsterdamse effectenbeurs, die op 8 okto
ber haar beslag krijgt. De lage koers is des te vreem
der, omdat het Volkswagen-aandeel een vrij hoog
rendement van rond de 9 pet heeft.
Volkswagen zag in de eerste zes maanden van dit
jaar het resultaat ten opzichte van dezelfde periode
van 1979 afnemen met 28 pet tot DM 216 min. On
danks de vele onzekerheden wordt voor het hele jaar
een bevredigend resultaat verwacht, dat echter
waarschijnlijk onder het resultaat van het voorgaan
de jaar zal liggen. De omzet bedroeg toen DM 30.707
min en de nettowinst DM 667 min, waaruit een divi
dend van DM 10 per aandeel van 50 mark nominaal
werd betaald. Er werden 2,54 min auto's verkocht.
Het personeelsbestand bedraagt 240.000 man, waar
van 83.000 in het buitenland.
Volkswagen heeft voor de jaren 1980-1983 een inves
teringsprogramma van DM 14 miljard. De financie
ring hiervan is veiliggesteld. Tachtig procent van het
bedrag kan worden gedekt uit de kasstroom, de rest
uit liquiditeiten. Het totale bedrag valt in ongeveer
drie gelijke delen uiteen: investeringen in nieuwe
modellen, herstructureringen om de concurrentiepo
sitie te versterken en expansie, met name in het bui
tenland.
De nadruk ligt vooral op de beide Amerika's. Met
name in de V.S. wordt vanaf 1982 een sterke concur
rentie van de inheemse industrie verwacht, gezien
de nu aan de gang zijnde investeringen, maar ook
Japan blijft een bedreiging.
Japan blijft voor de Europese auto-industrie een pro
bleem. Het land van de rijzende zon heeft in verge
lijking met veel Europese landen een achterstand op
het gebied van de sociale zekerheid, wat de loonkos
ten flink drukt, terwijl de arbeidsproduktiviteit hoog
Prof. Fiala: „Onze sociale verworvenheden kunnen
moeilijk teruggedraaid worden, maar Europa zal
moeten gaan inzien dat men er niet komt met een
De laatste „Kever" rolde op 19 januari 1978 van de band. Toen waren er in Duitsland
16.255.500 vervaardigd, en over de hele wereld genomen 19.300.000
gemakkelijk leven, er moet ook geproduceerd wor
den". Handelsbarrière achtte hij uif den boze. Moge
lijkheden tot verweer kunnen gezocht worden in bij
voorbeeld innovatie. Problemen als met Japan kun
nen ook worden verwacht van landen met lage lo
nen, zoals Brazilië.
De geschiedenis van Volkswagen gaat terug tot 1937,
toen in Berlijn de Gesellschaft zur Vorbereitung des
Deutschen Volkswagen mbH werd opgericht. De
Duitse bevolking, die via een spaarsysteem geld
bijeen kon brengen voor een auto, moest nog wel
even op zijn wagens wachten. In 1940 werd de nog
niet afgebouwde fabriek in het tegenwoordige
Wolfsburg (oorspronkelijk Stadt des Kraft durch
Freude-wagens) ingeschakeld voor de oorlogsindu
strie.
Direct na de oorlog kwam de produktie pas normaal
op gang en in 1946 werd al de 10.000-e auto afgele
verd. Nederland was het eerste exportland. In 1947
nam importeur Ben Pon de eerste kever in ont
vangst. Volkswagen is nu een van de grootste auto
producenten van Europa. Buiten Duitsland zijn er
belangen in de V.S., Brazilië, Mexico, Zuid-Afrika,
België^ en Argentinië In 1960 ging het concern
„open". Nu worden buiten de Bondsrepubliek de
aandelen ook genoteerd aan de beurzen van Zuerich,
Bazel, Geneve, Wenen, Brussel, Antwerpen en
Luxemburg. Van de aandelen is 60 pet in het bezit
van ongeveer 590.000 aandeelhouders. De Bondsre
gering en de deelstaat Nedersaksen hebben elk 20
pet.
AMSTERDAM Het bleef
misère, er was deze week
weinig of geen plezier aan
de aandelen te beleven. Over
een breed front gingen de
koersen terug, waarbij de
Internationale Fondsen zich
nog het beste hielden. Bij de
banken en de scheepvaart'
waren de verliezen wat dui
delijker terwijl er hier en
daar in de sector industrie
nogal wat spaanders afvlo
gen, vooral bij die bedrijven
welke, met slecht nieuws
voor het voetlicht kwamen.
Stimulerende berichten die de
beurs konden opkrikken wa
ren er niet. In het Midden-
Oosten duurt de strijd tussen
Iran en Irak nog onvermin
derd voort. Als het olietrans
port naar het Westen onge
stoord zal doorgaan, moeten
we ondanks geruststellende
mededelingen van de oorlog
voerenden maar afwach
ten. Dat uit die oorlog in elk
geval opnieuw hogere olieprij
zen kunnen voortvloeien,
moeten we zeker onder ogen
In Wall Street ging met zelfs
al zo ver, om hieraan gunstige
vooruitzichten voor de olie
maatschappijen te verbinden,
hetgeen afgelopen woensdag
tot een koersstijging van de
aan de New Yorkse beurs ge
noteerde oliefondsen leidde.
Die stijging was zelfs zo sterk
dat de hele beurs er door werd
meegesleept, zij het dan wat
beter economisch nieuws ook
zijn aandeel in de koersstijging
had. Het Dow Jones gemiddel-
voor industrie-aandelen,
dat dinsdag al door koopjesja
gers was aangetrokken, kon
woensdag een peil bereiken
dat nagenoeg even hoog was
als vorige week vrijdag waar
mee de sterke val op maandag
(ingegeven door de vrees door
een steeds hogere rente) weer
ongedaan werd gemaakt.
Op het binnenlandse front
overheersten de scherpe te
genstellingen tussen het kabi
net, de werkgevers- en de
werknemersorganisaties over
het sociaal-economische be
leid, dat volgend jaar gevoerd
moet worden. Aan voorstellen
hoe het zou moeten om uit het
dal te komen was geen gebrek.
Maar als de partijen het toch
niet met elkaar eens worden
zal het parlement de knoop
moeten doorhakken. Voor de
beurs betekenen die grote te
genstellingen overigens wel,
dat de sociale onrust binnen de
bedrijven groeit, dat de pro
duktie stagneert en dat de be
drijfskosten oplopen.
Al met al gleed het koerspeil
door gebrek aan kooplust ver
der naar beneden. Van de we
deropleving in Wall Street
trok men zich op het Damrak
niets aan. Stond het algemene
ANP-indexcijfèr vorige week
vrijdag nog op 83,9, deze week
zakte het tot 82,5 op donder
dag.
Het is een algemeen gemiddel
de, dat een indruk geeft van
de ontwikkeling van het alge
mene koerspeil. De afzonder
lijke rubrieken laten echter af
wijkingen van het algemene
beeld zien, zij het dat er van
een stijging van het koersni-
veau deze week geen sprake
was, maar wel dat de achter
uitgang verschillend was. Het
geringst was die tot en met
donderdag bij de groep Inter
nationale Fondsen en het
grootste bij de rubriek Scheep
en Luchtvaart.
Van de Internationale Fond
sen waren AKZO, Hoogovens
en Unilever wat zwakker,
Philips maakte op de plaats
rust, maar Koninklijke Olie
kon - in navolging van de
stemming in de Verenigde
ken tot 175,70 op donderdag.
Teleurstellend was de koer
sontwikkeling bij de groep
Scheep- en Luchtvaart, met
dien verstande dat KLM zich
kon handhaven, maar dat de
schepen tegen de sterke
niet konden opvaren:
De aannemerswereld is nog
steeds in beroering door de ca
tastrofe bij Van der Vliet Wer-
jaar een winst van 10 miljoen
gulden). De directie rekent
toch nog voor dit jaar op posi
tieve resultaten. De beurs kijkt
er wat huiverig tegenaan. En
de koers zakte deze week dan
ook 10 gulden tot plus minus
40 gulden op donderdag. On
der druk stonden in deze hoek
verder Bos Kalis, Bredero
Verenigde Bedrijven en Vol-
ker Stevim Laatstgenoemde
moest vorige week bekend
maken dat er door stroppen in
het buitenland dit jaèr een
verlies van 28 miljoen gulden
nink, een bedrijf, waar 550
man werken en dat vorig jaar
een omzet van 142 miljoen gul
den had, maar ook een verlies
van 2,5 miljoen gulden door de
teruggelopen vraag naar hui
zen. Dat is dit jaar nog veel er
ger geworden, waardoor er
dringend behoefte aan een
krediet van 15 miljoen gulden
ontstond. De bank wilde al
leen helpen als de overheid
het ook deed, maar laatstge
noemde weigerde. De surséan
ce van betaling liep dus op
niets uit, waardoor nu het fail
lissement aangevraagd moest
worden. Het aandeel van 100
gulden werd donderdag voor 5
gulden aangeboden, maar
kopers waren er niet. Op 1 ja
nuari van dit jaar werd er nog
89 gulden betaald.
De BAM moest mededelen, dat
de winst in het eerste halfjaar
door de stagnatie op de wo
ningmarkt is gedaald (vorig
zal worden geleden, maar dat
dit bedrag nog aanzienlijk gro
ter kan worden, als een bedrag
45 miljoen gulden
worden. Alleen Ballast Nedam
kon deze week 4 gulden oplo
pen.
Bij de huizenmarkt zijn ook de
hypotheekbanken nauw be
trokken. Zij verlenen hypo
theek voor onder andere aan
koop van huizen en bedrijf
spanden. Maar er worden door
particulieren veel minder hui
zen gekocht en het aantal hy
potheken loopt, mede door de
hoge hypotheekrente, hierdoor
terug. Op de beurs weet men
dat natuurlijk ook en vandaar
dat de koersen al vele weken
naar beneden gaan. Afgelopen
donderdag werd voor een aan
deel van 50 gulden van de
Westland Utrecht Hypotheek
bank 212,50 betaald maar op
1 augustus jl. was dat nog 279
gulden. En de koers van een
aandeel van 10 gulden van de
Friesch Groningse Hypotheek
bank zakte in die twee maan
den van 77,50 tot 56,80.
Tot slot willen we nog memo
reren, dat verschillende ban
ken alleen tegen behoorlijk la
gere koersen verkocht konden
worden, dat de uitgeversaan
delen min of meer op de
plaats rust maakten, dat er in
de aandelen van Holec en de
Verenigde Machinefabrieken
ook weinig beweging zat, maar
dat scheepsbouwer Rijn Schel
de Verolme een paar gulden
en collega Giessen die in het
eerste halfjaar sterk verslech
terde exploitatie-resultaten
boekte, een 14 gulden kwij
traakte.
De obligatiemarkt was ook op
haar retour wat de keerzijde is
van een lichte opwaartse druk
op de rente. De 10,5 procents
lening van de Nederlandse
Kredietbank, eind vorige
week uitgeven tegen 99 een
kwart, is in feite mislukt om
dat van de gevraagde 75 mil-!
joen gulden maar 50 miljoen
gulden binnenkwam. Donder
dag was de koers dan ook al
gedaald tot 98,30.
Er zijn nu twee nieuwe lenin
gen aan de markt: De 10
driekwarts procents van le
ning van 75 miljoen gulden
van assurantie concern Stad
Rotterdam, en de 10 driek
warts procents lening van 150
miljoen van de Europese In
vesteringsbank. Bij de bekend
making had die lening nog een
rente van 10,5 procent, maar
de gewijzigde verhoudingen op
de kapitaalmarkt dwongen de
bank de rente met een hal-
f procent tot 10 driekwart
procent te verhogen. Wat de
resultaten zullen zijn, zullen
wij de volgende week wel
zien.
hoofdfondsen
rvier-NDU ,75!*
ïron.Hyp. S6>
Nediioyd Gr.
Pakhoed Holding
overige aandelen
koers 1-10
Maxwell Petr. 199.60
A «Ml berg 125,0(
Asa St. R'darn 69.5<
Audet 105.01
Ballast-N 7|!s<
Batenburg 380.01
Beek. van ^47.01
Begemann 44,01
Bellndo 276.01
Berg o»s 35.0*
Berk el P 62. Oi
Blydenst C 275,0"
Bols 55>
Borsuml) W 233.0"
I. Scheep
I. Springs!.
Gejder^ce
Giessen
Ravaat
Reeslnk
Reeuwljk
RIVA
ld eert
Rohte Jlsk
Rommenholl.
Ri|n-Schelde
Sanders
Sarakreek
Sehev. Expl.
Schlumberger
Schok beton
Schultema
Schuppen
Ned. Pap |5.6
ïapolsky 66.5
Alg. Fondsenb.
Alrenta
America Fnd
Blnn. BetE^/G*
B.O.G.
Converto
Goldmlnea
Holland F
IKA Beiegg.
obligaties
beurs van New York
cTfc,
Chrysler
Gen. Electric
Gen. Motors
Goodyear
65 3/8 65 3/8
Kennecott
Shell OH
South Pac.
St. Brands
uTsT*
Unlroyal
buitenlands geld
(Prijs In guldens)
Belgische tr. (100)
Canadese dollar
Spaanse pes. (100)