egeringscrisis in Italië
Mao s weduwe van
poging tot moord
beschuldigd
„Links" onder de
maat in verkiezingen
voor Franse Senaat
e hebben elkaar in het CDA nodig als brood
ging
en onder
Partijraad
PvdA tart
lijsttrekker
Den Uyl
:abinet-cossiga komt 1 stem te kort
ühina:
tedische
>rg deels
[etalen
!p-voorzitter hans den boer:
le|
\an onze correspondent
Piet Tummers)
[>ME - Na een bestaan van
i dagen is het tweede ka-
het-Cossiga zaterdag ten
ll gebracht, toen het bij de
pieime stemming in het
van Afgevaardigden
Ier de bekrachtiging van
economische noodmaat-
beien der regering een
|m te kort kwam. Met 298
ren 297 stemmen wees het
jrlement de regerings-
orstellen af. Een half uur
der had de regering met
i tegen 264 stemmen een
lime meerderheid behaald
len in het openbaar ge-
pmd werd over de door
isiga gestelde vertrou-
fenskwestie.
I een half uur tijd is dus een
tigtal afgevaardigden van
drie partijen die het kabi-
l steunen, overstag gegaan.
Die partijen zijn de christen-
-democraten, de links- socia
listen en de republikeinen. De
dertig „afvalligen" hebben
meegestemd met de commu
nisten, de radicalen en de ne-
o-fascisten.
De stemmingen van vorige
week dinsdag waren voor de
52-jarige Cossiga al een teken
aan de wand toen de stemmen
met 267 tegen 267 staakten
over een door de communis
ten ingediend amendement
betreffende een onbeduidende
procedurekwestie. Om deze
reden liet Cossiga de stem
ming over het economisch be
leid, dat onder andere een
reeks accijns- en belastingver
hogingen inhield, voorafgaan
door een stemming over de
vertrouwenskwestie. De afge
vaardigden van de drie rege
ringspartijen bewaarden toen
hun discipline en verleenden
het kabinet een ruime meer
derheid.
Voor de stemmingen van za
terdag waren in allerijl afwe
zige parlementsleden uit alle
hoeken en gaten bij elkaar ge
trommeld. Twee minuten
voor de beslissende stemming
arriveerde de staatssecretaris
van Buitenlandse Zaken,
Zamberletti in het parlement.
Hij was met een speciaal
vliegtuig teruggehaald uit
Sjanghai, waar hij de 84-jarige
Italiaanse president Pertini
vergezelde op diens Chinese
staatsbezoek. Zamberletti had
een spoedvlucht van 36 uur
over 12.000 kilometer achter
de rug, maar zijn stem kon
het kabinet niet redden.
Pech hadden de christen-de
mocraten ook doordat een
van haar vrouwelijke afge
vaardigden van de zenuwen
niet tijdig de sleutel kon vin
den, waarmee ze vanaf haar
zetel het electronische
stemsysteem kan bedienen.
Ze vond de sleutel in haar
handtas, precies 20 seconden
nadat kamervoorzitster Nilde
Jotti haar toerbeurt had afge
hamerd. De stembeurt van
een andere christen-demo
craat, Renato dell'Angelo,
ging voorbij doordat een
weerbarstig wc-slot hem een
kwartier in het toilet gekluis
terd hield.
De val van het 39-ste naoor
logse Italiaanse kabinet werd
ook in de hand gewerkt door
het zonder opgaaf van rede
nen ontbreken van 15 chris
ten-democratische parle
mentsleden. Toen de uitslag
bekend werd, weerklonk een
langdurig applaus uit de ban
ken van de oppositie.
Na de stemming hield het ka
binet een kort beraad. Ver
volgens begaf Cossiga zich
naar het Quirinaal om het
ontslag van zijn regering aan
te bieden aan plaatsvervan
gend president Fanfani. Deze
hield de aanvaarding aan tot
dat president Pertini uit
Hongkong zou zijn terugge
keerd.
Het tweede kabinet Cossiga
kwam in april jl. tot stand na
een kabinetscrisis van 16 da
gen. Het volgde het eerste ka
binet Cossiga op, waarin de
christen-democraten samen
werkten met de sociaal-demo
craten en liberalen, die in het
thans gevallen kabinet niet
meer voorkwamen. Aan het
eerste kabinet Cossiga ging
een verkorte regeringscrisis
van 126 dagen vooraf, ont
staan toen het 10 dagen oude,
vijfde kabinet Andreotti ten
val kwam.
Verwacht wordt dat de twee
de partij in Italië, die der
communisten, thans alles op
alles zal zetten om de links
socialisten van Craxi los te
weken uit de coalitie met de
Een eenzaam voor zich uitstarende premier Francesco Cossiga nadat hij door een stemming over
het economisch program van zijn regering geheel onverwachts ten val is gebracht.
christen-democraten en aan
hun zijde te krijgen. Een deel
van de Craxi-socialisten zou
daar voor voelen, maar een
ander deel is daar fel tegen
gekant.
Tot de erntige problemen
waarvoor het kabinet Cossiga
zich in zijn nadagen gesteld
zag behoort de ontslagdrei
ging voor 14.469 werknemers
van de FIAT-fabrieken in
Turijn, het grootste particulie
re bedrijf van Italië dat met
ernstige afzet-moeilijkheden
op de buitenlandse markten
kampt. Nadat communisten-
leider Berlinguer dit week
einde in Turijn had uitgeroe
pen, dat zijn partij het organi
satieschema klaar heeft liggen
voor een bezetting van de
FIAT-fabrieken in heel Italië,
heeft de FIAT-directie beslo
ten het ontslag voorlopig op te
schorten tot het einde van dit
jaar. Tot dan zullen 24.000
werknemers worden betaald
uit speciale hulpkassen van de
staat.
pKING Verscheidene Chi-
se afgevaardigden hebben
orgesteld de kosteloze medi
ae zorg af te schaffen ter be-
tijding van verspilling en
ftt te veel voorschrijven van
jedicijnen. Dit heeft het
hlksdagblad van Peking ge
leld.
blgens deze krant stelden
lige afgevaardigden op de
clangs gehouden zitting van
t Nationale Volkscongres
or, de verzekerden 50 pet
Fin de ziektekosten zelf te la-
n betalen. Als een patiënt in
in ziekenhuis zou moeten
Drden opgenomen opgeno-
en en wanneer het zou gaan
h een langdurige, kostbare
ihandeling, zouden de kosten
jhter zoals tot dusver geheel
)or de staat moeten worden
(dragen.
PARIJS De stemmenwinst
van links bij de verkiezingen
voor eenderde van het aantal
zetels in de Franse Senaat is
gisteren onder de verwachting
gebleven. De communistische
partij onthield zich in een
aantal departementen van
steun aan socialistische kan
didaten die er beter hadden
voorgestaan na de eerste stem
ronde.
Communisten en socialisten
zijn tot voor enige tijd bondge
noten in een linkse unie ge
feest.
Zo zag het er voorlopig naar
uit dat de socialisten de rege
ringspartijen maar negen in
plaats van de gehoopte twaalf
zetels hebben kunnen afne
men. De burgerlijke partijen
behouden hierdoor in de se
naat een meerderheid van on
geveer 196 tegen 109 stemmen.
De leden van de Franse Se
naat worden voor negen jaar
gekozen door ongeveer 42.000
grands electeurs' burgemees
ter en gemeenteraadsleden der
verschillende departementen.
Gisteren stonden 100 zetels op
het spel.
Onder de herkozen senatoren
zijn de ministers van defensie
en ontwikkelingssamenwer
king, Bourges en Galley en
oud-premier en oud-voorzitter
van de nationale vergadering,
Edgar Faure.
De verkiezingen van gisteren
zullen leiden tot een kabinets
wijziging, want de leden van
de regering die gisteren tot Se
nator gekozen werden, moeten
kiezen of zij al dan niet hun
zetel bezetten.
Twee doden bij
aanslag in
Salisbury
SALISBURY Twee Afrika
nen zijn gedood en nog eens 25
zijn zaterdagavond gewond
geraakt bij een aanslag op een
hotelbar in de wijk Mabel-
reign in Salisbury, de hoofd
stad van Zimbabwe.
De terroristen die de aanslag
pleegden gooiden een hand
granaat in de bar en vuurden
vervolgens met automatische
wapens op de barbezoekers.
Daarna reden ze met een ge
reedstaande legertruck weg.
De oud-premier van Rhodesië
Ian Smith is zaterdag herko
zen als leider van zijn partij,
het „Rhodesisch-front", die
alle voor de blanken gereser
veerde zetels in het parlement
van Zimbabwe bezet. De 100
zetels omvattende volksverte
genwoordiging telt 20 blanke
afgevaardigden.
PEKING In Peking zijn de laatste
voorbereidingen getroffen voor het lang
verwachte proces tegen de zogeheten
„Bende van Vier". In dat proces zal de de
weduwe van Mao Zedong (Mao Tse-tung)
beschuldigd worden van poging tot
moord op haar echtgenoot
Verdere beschuldigingen tegen haar en negen
andere hoge Chinese leiders, die terecht zullen
st^an, zijn: samenzwering en poging de „dicta
tuur van het proletariaat" omver te werpen; ac
ties tegen en vervolging van partijleden en
„uitoefening van een fascistische dictatuur"
De bende van vier, waartoe, behalve Mao's we
duwe Jiang Qing, ook Zhang Chunqiao, Yao
Wenyuan en Wang Hungwen behoorden, ver
wierf zich onder de laatste levensjaren van Mao
grote macht, maar al een maand na de dood
van de „grote roerganger" in 1976 werden de
leden ervan opzij geschoven door met name
Xiaoping. Sedertc^n zijn zij in gevangenschap.
1NENLAND/BUITENLAND
LEIDSE COURANT
MAANDAG 29 SEPTEMBER 1980 PAGINA 7
STERDAM ARP-voor-
(r Hans de Boer heeft za-
(ajag, tijdens de laatste par-
sjiadsvergadering van de
^revolutionaire Partij een
Ihtig beroep gedaan op
P'ers die niet met de CDA-
e op 11 oktober willen
jgaan, alsnog van gedach-
'Jte veranderen. „Ik heb in
5 J mijn voorzitterschap aan-
rd vanuit de opdracht: met
gillen naar een zo herken-
mogelijk CDA. Wij heb
ben elkaar in het CDA nodig
als brood om te trachten de
spanning tussen ideaal en
werkelijkheid te verkleinen",
aldus De Boer.
De voormalige medewerker
aan het verkiezingsprogram
ma en het program van uit
gangspunten van het CDA, de
ARP'er prof. dr. B. Goud
zwaard, die onlangs besloot
geen lid van het CDA te wor
den, zei in een reactie op de
oproep van De Boer echter,
nog altijd geen vertrouwen te
hebben in de toekomst van het
CDA. Hij overweegt nog
steeds serieus, een evange
lisch-progressieve partij op te
richten als tegenhanger van
het CDA. Die nieuwe partij zal
er echter niet komen, als de
„dissidenten" uit de CDA-frac-
tie in de Tweede Kamer be-,
reid zijn de politieke uitgangs
punten van de kritische CDA-
werkgroep „Niet Bij Brood Al
leen" (waarvan Goudzwaard
één der stuwende krachten is)
te onderschrijven. Of Goud
zwaard in dat geval alsnog lid
zou worden van het CDA, wil
de hij nog niet zéggen. Voorlo
pig zal hij als „politiek daklo
ze alleen actief zijn in de
werkgroep NBBA.
De ARP-partijraad besloot za
terdag tot opheffing van de
101-jarige ARP om op 11 okto
ber met KVP en CHU te fuse
ren tot het CDA. Ruim 94 pro
cent van de kiesverenigingen
ging, zij het niet allemaal van
harte, met de opheffing van de
partij akkoord.
Vooruitlopend op de algemene
politieke beschouwingen die
op 7 oktober in de Tweede Ka
mer beginnen, zei voorzitter
De Boer onder meer dat de ex
tra aardgasbaten niet geheel
zouden moeten worden be
steed aan de gezondmaking
van het bedrijfsleven. „Wij
ontvangen meer voor ons
aardgas omdat olie duurder
wordt. Juist ook de Derde
Wereldlanden ondervinden
hiervan de gevolgen. Ik vraag
me af of niet een deel van de
aardgasinkomsten aangewend
zou moeten worden ten behoe
ve van de versterking van de
economische structuur van de
Derde Wereld".
De partijraad ging akkoord
met het plaatsen van de voor
malige CDA-fractieleider Aan-
Ses op de kandidatenlijst voor
e Tweede Kamerverkiezin
gen in de kieskringen Noord-
Holland, Utrecht, Zuid-Hol
land en Zeeland. Aantjes komt
op de lijsten op een onverkies
bare plaats te staan, maar hij
kan door middel van voor
keurstemmen in de Tweede
Kamer worden gekozen. Hij
zei zaterdag desgevraagd, bij
een eventuele verkiezing weer
in de Tweede Kamer te zullen
terugkeren.
rol
ou V
(STERDAM De ARP, met
r 101 jaar Neerlands oudste po-
apke partij, is zaterdag in het
dsterdamse RAI-gebouw psalm-
iijigend ten onder gegaan. De teer-
x is geworpen, het opheffingsbe-
genomen. „We namen dat be-
niet in een sfeer van „we
kken ons in het onvermijdelij-
Nee, het was: een nieuwe op-
fcht accepterend, een uitdaging
ivaardend. De Anti's gaan blij-
y^edig het CDA binnen!", riep
iP-voorzitter Hans de Boer de
rtijraad toe, toen de laatste
jruiken van psalm 90 („O, God,
restig het werk onzer handen")
(ren weggestorven. Er volgde
i staande ovatie van 15 seconden
dat was dat. Terwijl de partij-
idsleden schielijk him plaatsen
rlieten om in de hal nog een af-
teidsdronk te nuttigen, versche
lt op het podium in lichtende,
Dddraaiende reclameletters de
tordjes „Daag ARP". De meesten
j ifiben ze niet eens meer gezien.
lewel verschillende sprekers het
2P"d weemoed in de mond hadden
fiojiomen om direct daarna te ver-
pdigen, dat er voor weemoed ei-
plijk geen plaats mocht zijn, kon na
opheffingsbijeenkomst maar één
P'fyclusie worden getrokken: de laat-
vergadering van de ARP-partij-
dróóp van de weemoed, alle op-
aaVkkende woorden ten spijt. Een he-
elsbreed verschil met de jubelstem-
^'Mg waarin de CHU zichzelf twee
fken geleden ontbond. „Zelden heb
I zo'n matte partijraad meege
pakt", zei een doorgewinterde par-
ganger tijdens de lunchpauze,
ïlukkig werd er 's middags toch af
i toe gelachen. Tijdens de toespraak
van „grand old man" Hendrik Algra
bijvoorbeeld, die ARP-bestuurslid en
toekomstig CDA-voorzitter Piet Buk
man een eerste exemplaar aanbood
van het boekwerk „Personen en mo
menten uit de geschiedenis van de
AR-Partij", waarbij hij zich oprecht
kwaad maakte over het steeds toene
mend gebruik van het woord „ach
terban". „Ik verfoei dat woord. Het
werd namelijk in de middeleeuwen
gebruikt voor de groep mensen die
door de ridders in uiterste nood te
hulp werden geroepen in de strijd.
Het waren achterleenmannen, boe
ren met dorsvlegels en hooivorken.
Zullen we het woord achterban voor
taan dus maar vergeten?".
Maar vooral werd er gelachen om de
speech van Koos van der Steenho
ven, voorzitter van de ARP-kiesver-
eniging Amsterdam, de oudste in Ne
derland. Hij bood alle partijraadsle
den een CDA-ganzebordspel aan,
waarin Van Agt als gans fungeerde.
„We hadden aanvankelijk het plan, u
allen een kaartspel aan te bieden,
maar in een kaartspel zit vier keer
De Boer en vier keer De Koning. Dat
vonden we een beetje teveel van het
goede", aldus Van der Steenhoven.
Verheersend paars
Afgezien van deze momenten werd
de agenda afgewerkt in een verre
van enthousiaste sfeer. Op het podi
um overheerste het paars, de kleur
van de ARP maar ook de kleur van
de rouw, ditmaal zeer toepasselijk.
Een paars tafelkleed op de bestuur
stafel, bloemstukken met uitsluitend
paarse bloemen, een paars vaandel
aan de wand.
Hans de Boer, de dag tevoren op be- Partijvoorzitter De Boer tijdens zijn toespraak tot de AR-partijraad in de RAI.
zoek geweest bij een duidelijk te ent
housiaste kapper, heette de bekende
kopstukken welkom: Donner, Algra,
Steenkamp, de ministers De Koning
en De Ruiter (Albeda zat in de West),
minister Gardeniers die de KVP ver
tegenwoordigde en CHU-secretaris
De Groot, aan wie excuus werd aan
geboden voor het feit dat de ARP
twee weken geleden niet vertegen
woordigd was bij de opheffings
bijeenkomst van de Unie. In de
CHU-gelederen was, naar wij verna
men, over dit verzuim flink wat irri
tatie ontstaan. „Het spijt ons, het was
een misverstand", klonk het niet al
te overtuigend.
Slechts één keer werd de openings
toespraak van De Boer, die bijelkaar
drie kwartier duurde, onderbroken
door een applausje. Het was bij de, op
gedragen preektoon uitgesproken zin:
„Het opheffen van de ARP en het
opgaan in het CDA was en is niet een
zaak van een enkeling, de leiding of
wat idealisten. Het was en is een zaak
van bijkans de hele partij, van zeer,
zeer velen".
Samenwerking
Na de lunch, die was opgeluisterd
met videobeelden van de viering van
het honderdjarig bestaan van de par
tij, een jaar geleden, kregen de volge
lingen van Groen van Prinsterer een
forumdiscussie voorgeschoteld, onder
leiding van NCR V-radioverslaggever
Jan Zindel. Het enige aardige daar
aan was, dat de forumleden (Aantjes,
Bukman, „dissident" Van Houwelin-
gen, staatssecretaris Kraayeveld en
Europees parlementariër Beumer)
om strijd tussen de regels door een
nieuwe samenwerking tussen CDA
en PvdA propageerden. Vanuit de
zaal geen enkele reactie.
Algra en Van der Steenhoven waren
een verademing, het is al gezegd.
Waardig en zonder opsmuk, maar ge
laden met politieke idealen was de
slottoespraak van minister De Ko
ning van Ontwikkelingssamenwer
king, eerste ARP-man op de CDA-
lijst, misschien wel het prototype van
„de mannenbroeder". „We gaan niet
Ckend ten onder", had Hans de
r kort daarvoor nog eens ferm ge
zegd. Nee, niet jankend, maar ook
niet juichend. Ook niet met het Wil
helmus, zoals de CHU. Het typeert de
ARP dat zij psalmzingend ten onder
gmg' DICK VAN RIETSCHOTEN
Fractieleider Den Uyl en zijn vrouw Liesbeth zien toe
hoe zijn.herverkiezing tot lijsttrekker een zaak was van
grote eenstemmigheid.
(Van onze
parlementaire
redactie)
AMSTER
DAM De
partijraad
van de PvdA
is zaterdag
op het nip
pertje ontko
men aan een
diepgaand
conflict over
het kemwa-
penvraag-
stuk met de
zojuist tot
PvdA-lijst-
trekker her
kozen drs.
J.M. den Uyl.
De afdelin
gen Amster
dam en
Utrecht hadden een voorstel ingediend, waarin stond dat
alle kernwapens uit Nederland moeten worden verwijderd.
Bij de stemming bleek de uitslag 58-58 te zijn: volgens het
stemmingsreglement betekende dit echter (tot grote opluch
ting van de partijtop) dat het voorstel was verworpen.
Vervolgens nam de partijraad een door het partijbestuur opge
stelde motie aan, waarin werd gepleit voor eenzijdige Neder
landse stappen ter bevordering van de ontspanning en het door
breken van de bewapeningswedloop in de wereld. Dit houdt on
der meer in, dat Nederland moet afzien van de plaatsing van 48
NAVO-kruisraketten op zijn grondgebied.
Bij zijn unanieme verkiezing tot lijsttrekker bij de Tweede Ka
merverkiezingen (voor de vijfde achtereenvolgende maal) had
Den Uyl verklaard, zijn twijfels te hebben over eenzijdige stap
pen door Nederland ten behoeve van de ontspanning. „De posi
tie van ons land binnen de NAVO zal daardoor onder geweldige
spanning worden gezet", aldus Den Uyl. Zijn terughoudende op
stelling ontmoette in de partijraad veel kritiek. Voorstellen om
met de verkiezing van de lijsttrekker te wachten tot het PvdA-
congres in februari werden echter verworpen.
M'Bow herkozen
als directeur
van Unesco
Belgrado De Senegalees
Amadou Mahtar M'Bow is za
terdag unaniem gekozen voor
een tweede ambtstermijn als
directeur-generaal van de on
derwijs-, wetenschaps en cul
tuurorganisatie van de Vere
nigde Naties, Unesco.
De 59-jarige M'Bow had zo'n.
sterke greep op de niet-gebon-
den meerderheid van de Unes-
co-lidstaten, dat zelfs landen
die kritisch staan tegenover
een nieuwe ambtsperiode wei
nig heil zagen in het naar vo
ren schuiven van een andere
kandidaat.
