xezin moet
aarden van
fundamentele
kerk bewaren'
£cidóe6oma/nt
Van Agt:
zijn niet
Minimumloners
deerniswekkend
OPEC schort vermindering
olieproductie voorlopig op
Bij KNP ruim 300
arbeidsplaatsen weg
VNO kan
overleg met
regering beter
mijden
Brugbeklimmers" slaags met politie
Stem van de Kerk
CNV springt stakers
KMS financieel bij
1ENLAND/BUITENLAND
LEIDSE COURANT
ZATERDAG 27 SEPTEMBER 1980 PAGINA 7
JS BIJ OPENING BISSCHOPPENSYNODE:
Met een toespraak van paus Jo-
I Paulus II en een eucharistieviering
jren in de Sixtijnse Kapel in het Vati-
e vijfde algemene bisschoppensynode
len, die ditmaal gewijd is aan het ge-
I synode wordt bijgewoond door ruim
jevaardigden uit de hele wereld, onder
^rdinalen, bisschoppen en oversten
ligieuze orden, alsmede 53 deskundi-
inder de deskundigen bevinden zich
met zorg gekozen echtparen. Van Ne-
ise zijde zijn kardinaal Willebrands
Schop Ernst van Breda in Rome aan-
plicht van elk christelijk gezin is, de mensheid
te hoeden en te bewaren. Het gezin moet de
fundamentele waarden van de kerk bewaren".
Na de afloop van de plechtigheid verklaarde
kardinaal Terence van New York, dat de syno
de „een prachtige blijk van steun zal zijn voor
het gezinsleven in de hele wereld". Algemeen
is de verwachting, dat de synode geen belang
rijke veranderingen van leerstellingen zal aan
vaarden en zodoende de kerkelijke waarden
zullen worden versterkt en bevestigd. De secre
taris-generaal van de synode, de Tsjechoslo-
waakse bisschop Tomko, liet hierover tijdens
zijn eerste persconferentie geen twijfel bestaan
toen hij zei: „Verwacht geen wijzigingen in doc
trinaire aangelegenheden. Dergelijke zaken
Geboorteperking is een van de onderwerpen
waarover de komende weken zal worden ge
sproken. In het rapport van de Duitse kardi
naal Ratzinger, die als rapporteur van de syno
de gisterenmiddag een inleiding hield, staat dat
geen enkele staat het recht heeft zijn burgers te
dwingen het kindertal te beperken. Sommige
bisschoppen echter zijn het met deze zienswijze
niet eens. Een van hen, bisschop Gomes van Bi-,
najpoer in Bangladesh, benadrukte dat er de
komende maand juist over de geboortebeper
king het nodige moet worden besproken. „Er
moet over gepraat worden. Overbevolking is in
Paus Johannes Paulus II tijdens zijn toespraak
tot de algemene bisschoppensynode.
ons land een groot probleem", aldus de bis
schop.
Morgen brengen de deelnemers aan de synode
een bezoek aan Subiaco in de Abruzzen op 80
kilometer van- Rome. De paus gaat hier voor in
gebed in de grot, waar St. Benedictus in de 6e
eeuw enkele jaren als kluizenaar vertoefde
voordat hij de naar hem genoemde orde sticht
te,
Jsse junta
^laat alle
eente-
_uren
RA De militaire
lebbers in Turkije heb-
iteren alle gemeentera-
fcbonden, en alle burge
rs ontslagen. De afgelo-
gen deden berichten de
iiver wijdverbreide cor-
[n ongeveer 700 van de
gemeenten. Bovendien
het ontslag van het
[ijk bestuur de junta de
iheid haar greep op het
I versterken.
;e mannen
lacht van
ligtal
krachtingen
V6MOND De rijkspoli-
Roermond heeft een 37-
inwoner van Maasbree
29-jarige inwoner van
1 aangehouden, die er
verdacht in elf
—tijd meer dan dertig
SJjen en meisjes te hebben
Icht.
ee mannen gingen gere-
-Jfesnen op stap om op zoek
naar vrijende paartjes
afgelegen plaatsen ge
arde auto's. Ze dwongen
man uit te stappen en
jpen zich aan de vrouw.
auto was afgesloten
n de mannen met een ij-
staaf de ruit in. De poli-
'it niet uit, dat de twee
heer op hun geweten
Dat is echter moeilijk
ihterhalen, omdat de
)ffers in veel gevallen
ïhijnlijk van de ver
ing geen aangifte heb-
(daan uit angst voor ver-
^dsels rond
>d meisje
DOORN De Apel-
le recherche tast nog in
lister over de doodsoor-
fan een negentienjarige
dat gisteren door een
Uerende politie-agent
In een auto op een par-
hrein werd aangetrof-
)e recherche sluit een
jf uit en vermoedt dat
ïisje gestorven is aan een
)sis verdovende midde
laar zekerheid hierom-
jntbreekt. In de auto, die
kn was, werd een onbe-
hoeveelheid verdoven-
Jdelen gevonden.
SPROOKJESACHTIGE COLLECTIE BIJ FRANK GOVERS
Een overdaad van kostbare stoffen, fonkelend
borduurwerk en schitterende kleuren als uit het
sprookje van Duizend-en-een-Nacht bepaalden
het beeld van de presentatie, gisteren in Am
sterdam, van Frank Govers' nieuwste wintermo
de. Govers is geïnspireerd door de Russische
taille, met een laag aangezet klokrokje, de an
der: zeer wijd en klokkend met uitwaaierende
rokpartijen soms in dubbele lagen stof. De wijd-
poffende broeken tot net onder de knie (links)
waren in de collectie volop vertegenwoordigd.
Zij worden gecombineerd met zijden blouses en
klederdracht. Dat bleek onder meer uit de twee geborduurde ceintuurs en sjerpen. Veel bijval
silhouetten die hij presenteerde. De een smal en
recht, het figuur vloeiend omsluitend zonder
kreeg de bruidskleding (rechts). De bruidsjurk is
uitgevoerd in grijs met witte aplicaties.
VERDEELDE REACTIES OP VS-VOORSTEL
WESTERSE VLOOT
LONDEN /WASHINGTON-
/BAGDAD De landen
van de OPEC, de Organisa
tie van Olieproducerende
Landen, hebben besloten
hun olieproduktie niet, zoals
zij verleden week in Wenen
waren overeengekomen, met
tien procent in te krimpen.
De Britse minister van ener
giezaken, Howell, verklaar
de in Washington dat hij dit
van Venezolaanse olie-func
tionarissen had vernomen.
Het eerder genomen besluit
was bedoeld om het over
schot aan olie tegen te gaan.
Maar nu Irak en Iran hun
totale export hebben ge
staakt (ongeveer tien pro
cent van de OPEC-produk-
tie), zouden de OPEC-leden
hun beslissing hebben terug
gedraaid. Zij zouden niet
van de gelegenheid mis
bruik willen maken, aldus
Howell.
Vanuit Bagdad wordt gemeld,
dat Irak ook de pijpleiding
naar de Middellande Zee, via
Syrië, heeft afgesloten. Over
de preciese reden bestaat geen
duidelijkheid. Volgens sommi
gen heeft Syrië, dat de kant
van Iran heeft gekozen, de lei
ding afgesloten. Uit andere
bronnen wordt gemeld, dat de
pijleiding door Iraanse bom
bardementen zou zijn bescha
digd. Daarnaast wordt er reke-
momenteel ongestoord door
gang vindt. Verder zei de
Bondskanselier, dat de Duitse
ning mee gehouden, dat Iran grondwet het verbiedt dat de
de Iraakse olievelden van Kir-
koek en Mosoel in het noor
den van het land heeft aan
gevallen en beschadigd. Met
name Frankrijk zal van de to
tale Iraakse exportstop hinder
ondervinden. De Fransen be
trekken ongeveer een kwart
van hun olie uit Irak.
In Washington heeft president
Carter vannacht nogmaals
herhaald, dat de Straat van
Hormuz open moet blijven
voor het olie-transport. Carter
liet zich niet uit over de moge
lijkheid van een directe Ame
rikaanse militaire interventie
wanneer het tankerverkeer
zou worden bemoeilijkt of ge
stopt.
De reacties van de westerse
bondgenoten op het eerder ge
melde Amerikaanse plan een
speciale vloot op te richten die
zou worden ingezet bij de af
sluiting van de Straat van
Hormuz, is met gemengde ge
voelens ontvangen. Japan, En
geland en Italië stemden direct
met de voorstellen in. Frank
rijk reageerde nog niet en de
Westduitse Bondskanselier
Helmut Schmidt stelde zich af
wijzend op. Volgens Schmidt is
in de Perzische Golf voorzich
tigheid geboden, waarbij hij
erop wees dat de tankervaart
door de Straat van Hormuz
Bundeswehr of de Duitse ma
rine buiten NAVO-verband
optreden.
dent Ban! Sadr van Iran bracht gisteren een bezoek
le troepen in het oorlogsgebied.
H.J.M. Castelein
koninklijk
onderscheiden
LEIDEN De Leidenaar de
heer H.J.M. Castelein heeft
een gouden medaille verbon
den aan de orde van Oranje
Nassau gekregen omdat hij
veertig jaar in dienst is van
de Haarlemse zeepfabriek
'Het Klaverblad'.
Op 2 januari 1940 trad hij in
dienst van het Klaverblad. De
heer Castelein was vertegen
woordiger, hoofdvertegen
woordiger een verkoopleider.
Momenteel is hij adjunct-di
recteur van de zeepfabriek.
Geen krant ont
vangen? Bel tus
sen 18.00 en
19.00 uur num
mer 122248 en
per speciale
koerier wordt de
krant alsnog be
zorgd.
BRUYNZEEL WIL 100 MAN ONTSLAAN
MAASTRICHT ZAANDAM Bij de fabrieken van de
Koninklijke Nederlandse Papier (KNP) in Maastricht en
Nijmegen komen, zo heeft de directie laten weten, binnen
kort 311 banen te vervallen.
De betrokken werknemers zullen zoveel mogelijk binnen het ei
gen bedrijf een nieuwe baan krijgen aangeboden. De industrie
bond FNV heeft verontwaardigd op de bekendmaking van KNP
gereageerd. Er zou geen contact zijn geweest met de onderne
mingsraad. De bond zegt niet zonder meer met het verdwijnen
van de 311 arbeidsplaatsen akkoord te gaan.
De directie van Bruynzeel in Zaandam heeft de vakbonden gis
teren meegedeeld, dat het concern nog eens honderd arbeids
plaatsen wil laten verdwijen. De afgelopen vijf jaar is het aantal
arbeidsplaatsen, volgend de FNV, al met 1.600 ingekrompen. De
reden voor het ontslag is volgens Bruynzeel het instorten van de
bouwmarkt en de noodzaak diepte-investeringen te kunnen
doen.
ALMELO „Wie
met zulke eisen
naar het overleg
tussen werkgever,
vakbeweging en
overheid gaat kan
net zo goed niet
gaan. Van een
open overleg op
basis van argu
menten en be
spreekbare plan
nen is dan im
mers volstrekt
geen sprake meer.
De economie mag
dan nog niet ge
heel naar de
knoppen zijn, met
het overleg lijkt
dat zeker het ge
val." Deze strie
mende woorden
sprak CNV-voor-
zitter Harm van
der Meulen giste
renavond in de
Almelose schouw
burg aan het
adres van de
werkgeversorga
nisatie VNO.
CNV-VOORZITTER VAN DER
MEULEN:
Het VNO liet deze
week weten, aan
het komende over
leg tussen regering,
vakbeweging en
werkgevers de har
de voorwaarden te
zullen verbinden
dat de regering nog
eens 2,7 miljard ex
tra bezuinigt en dat
de loonkosten met
slechts circa 5 pro
cent mogen stijgen
in 1981. De christe
lijke vakcentrale
wil zelf met een
concreet werkgele
genheidsplan naar
het overleg komen
en voorts open
staan voor zinvol
overleg. „Maar het
VNO heeft nog
voor het overleg is
begonnen de deur
al dichtgekwakt."
NIJMEGEN Op en roncf de Waalbrug in
Nijmegen is het gisteren tot vechtpartijen
gekomen tussen de politie en leden en
sympathisanten van de anti-militaristi
sche actiegroep „Onkruit".
Drie leden van de actiegroep waren in de
brug geklommen om spandoeken op de han
gen. Toen zij naar beneden klommen wilde
de politie hen inrekenen, wat door de sym
pathisanten werd verhinderd. Bij de vecht
partijen die daarop volgden werden uiteinde
lijk vijf mensen aangehouden. Onder hen be
vond zich een van de „brugbeklimmers", die
zich wel snel had verkleed maar door de poli
tie werd herkend aan zijn bergschoenen.
De Duitse bisschoppen hebben zich met een herderlijk
schrijven tot de katholieken gewend teneinde met de ko
mende verkiezingen in het zicht zich te keren tegen een
vrijere abortuswetgeving, en om de zorg uit te spreken over
de staatsschuld. Het eerste deden zij met een beroep op de
evangelische eerbied voor het leven, het tweede komt voort
uit de katholieke leer met betrekking tot het sociale leven.
Maar vele commentatoren zijn het er over eens, dat de brief
ongezegd een aansporing wil zijn om op Strauss te stemmen.
Hetgeen natuurlijk ook weer heftig wordt ontkend. Met dit
voorbeeld voor ogen, maar bijvoorbeeld ook met dat van het
spreken der kerken via het IKV, het Interkerkelijk Vredes
beraad dat eveneens hoopt op politiek resultaat, kan de dis
cussie over de verhouding tussen de Kerk en de politiek ver
levendigd worden.
DAT de kerken zich niet zouden dienen uit te spreken over
normen en waarden met betrekking tot het maatschappelijk
leven, zullen slechts weinigen beamen. Politieke uitspraken
behoeven geen taboe te zijn, als ze maar niet verweven ra
ken met de concrete partijpolitiek, zo redeneert men onge
veer. Het spreken der kerken wordt een grensoverschrijding
als het concrete aanwijzingen inhoudt met betrekking tot de
stemkeuze. In theorie zijn de schotten tussen wat wel en wat
niet mag waterdicht omschreven, maar in de praktijk blijken
ze regelmatig lek te zijn.
HET evangelie is niet, zoals in niet-gelovige kringen veelal
wordt gedacht, slechts een boodschap voor het hiernamaals,
maar heeft zeker zoveel te zeggen voor de aarde en het aard
se leven. Hoe meer dat duidelijk wordt des temeer zal de
kerk verweven raken in de uitgangspunten, die de mensen
kiezen om het leven op aarde leefbaar te maken of te hou
den. Als een bepaalde kerk in de afweging van een aantal
waarden haar leden naar een bepaalde politiek toepraat, dan
zullen we daar begrip voor moeten opbrengen. Het kan be
vrijdend zijn, bijvoorbeeld in de situatie van Latijns-Ameri-
ka, waar de bisschoppen de partij van de armen hebben ge
kozen tegenover de veelal geweldadige machthebbers en de
bezitters. Het kan onthullend zijn indien de kerk een advies
geeft dat gaat in de richting van hen, die zich handhaven ten
koste van anderen.
WANNEER men in zaken, niet betrekking hebbend op ge
loof en zeden, aan de stem van de kerk niet het gezag ver
leent van het allerlaatste woord dat kan worden gesproken,
maar die stem beschouwt als een belangrijke bijdrage in de
bonte veelheid van meningen en uitspraken op grond waar
van mondige mensen zelf een beslissing kunnen nemen, dan
zou er veel ontnomen zijn aan de spanning, die woorden van
pausen, bisschoppen en synodes altijd weer oproepen. De ge
schiedenis kent vele voorbeelden van woorden die gespro
ken werden, terwijl ze beter verzwegen hadden kunnen
worden. Daarnaast zijn er momenten geweest dat iemand
sprak vanuit een innerlijk gezag, dat zijn reikwijdte ver bo
ven de grenzen van zijn eigen leven uitstrekte. Dat is dan de
taal van een profeet. En die heeft het inderdaad voor het
zeggen.
VLISSINGEN De directie van de Koninklijke Maat
schappij de Schelde in Vlissingen heeft de stakers bij de
drie Zeeuwse KMS-bedrijven, die gisteren besloten hun ac
tie voort te zetten, aan het eind van de maand een uitkering
van 700 tot 750 gulden toegezegd bij wijze van tegemoetko
ming voor de gestaakte dagen. Dat bedrag zou wel terugbe
taald moeten worden in twaalf maandelijkse termijnen.
De FNV heeft dit voorstel niet geaccepteerd omdat de bond
wil dat de directie alle stakingsdagen uitbetaalt.
Volgens een woordvoerder van de directie van RSV is het ech
ter een onderdeel van de algemene richtlijnen, dat de stakings
dagen niet worden doorbetaald bij RSV.
Volgens CNV-districtsbestuurder R. Bil is de houding van de in
dustriebond FNV in inconsequent en hoogstgevaarlijk voor de
werkgelegenheid bij de KMS in Zeeland. De bond heeft zich
volgens het CNV solidair verklaard met de stakers, dan moeten
ze ook de consequenties daarvan aanvaarden en de stakingskas
sen openen, aldus Bil. Het CNV dat niet achter de staking staat
heeft aan haar leden die ook mee hebben gestaakt of die door de
stakingen niet hebben kunnen werken de afgelopen twaalf da
gen toegezegd deze zaal welwillend te zullen bekijken om de fi
nanciële consequenties voor de CN V-leden zoveel mogelijk te
beperken. Wij spreken niet over een stakingsuitkering, maar we
zijn wel bereid financieel bij te springen als dat nodig mocht
zijn, aldus Bil tijdens een persconferentie.
Levenslang voor RAF-lid Wagner
WINTERTHUR De rechtbank in het Zwitserse Winterthur
heeft het Duitse RAF-lid Wagner (36) gisteren conform de eis
tot levenslange gevangenisstraf veroordeeld wegens moord, po
ging tot moord en roofoverval. De verdeding had vrijspraak ge
vraagd. Volgende week zal het federale hof in Lausanne zich
beraden over een uitleveringsverzoek van de Bondsrepubliek
waar Wagner een van de meest gezochte terroristen is, in ver
band met zijn mogelijke aandeel in de ontvoering van werkge
versvoorzitter Schleyer in de herfst van 1977, die later werd
vermoord. Wat de uitlevering betreft bestaat de mogelijkheid,
dat Wagner alleen voor de duur van het proces tegen hem in de
Bondsrepubliek naar Duitsland zal worden gebracht.
REGERING TEGEN OMBUIGINGSPLANNEN FNV
(Van onze parlementaire redactie) van de zijde van de FNV, om de rege- in het uitgestippelde beleid was voorzien,"
DEN HAAG „Het is wel een sympa- ringsvoornemens zo om te buigen, dat aldus de premier. Het kabinet mikt op een
thiek idee om de minimum-loners te de minimumlonen en -uitkeringen in verlies aan koopkracht volgend jaar van
behoeden voor een verlies aan koop- koopkracht gelijk blijven, waartegeno- 1,25 tot 3,5 procent. „Het verschil tussen
kracht, maar we moeten ook weer niet ver dan wel een extra verlaging van de minimum en modaal is reeds tot het uiter-
koopkracht van de hogere inkomens ste beperkt, boven modaal is er nu al vaak
het dogma opbouwen, dat zij per defi-
nitie deerniswekkend zijn. Dat is wel zou moeten staan,
eens zo geweest, maar er komt een mo
ment, dat dit niet meer vol te houden
is. We zouden onszelf trouwens tekort
doen, want we hebben in ons land uit
stekende voorzieningen opgebouwd."
Met deze woorden reageerde minister
president Van Agt gisteren op deze
week gepubliceerde plannen, met name
sprake van, dat een bruto-salarisverbete-
ring een netto-verslechtering inhoudt.
Vooral tegen dat laatste had Van Agt be- Men zegt nu al vaak: Gecondoleerd met je
zwaren. „Men verliest voortdurend uit het promotie...."
oog, dat thans niet voor de eerste keer ni- De heer Van Agt zei voorts, dat koop-
vellering wordt toegepast. Er is al aan- krachthandhaving voor het minimumloon
merkelijk genivelleerd. De verkleining een arbitraire zaak is. Hij zij van mening
van de beloningsverschillen is al jaren- te zijn dat een minlijn voor het laagste in-
lang veel sneller en veel feller gegaan dan komen toelaatbaar is „mits met mate".
Antisemitische
acties in Parijs
PARIJS In Parijs zijn in de
nacht van donderdag op vrij
dag aanslagen gepleegd op
een synagoge, een joodse
school, een joodse crèche en
een monument voor de onbe
kende joodse martelaar.
Een beweging die zich „Euro
pese Nationalistische Fasces"
(fasces, of bundeling, is een
fascistisch symbool) noemt,
heeft zich verantwoordelijk
gesteld voor de aanslagen. De
beweging zegt de opvolger te
zijn van de FANE: Nationalis
tische Federatie van Europese
Actie, onlangs door de Franse
regering ontbonden, in de
striid tegen de „Zionistische
vuilnisbakken die in Frank
rijk zijn' vastgeroest". Bij de
aanslagen raakte niemand ge
wond.
