Orgel Hooglandse Kerk weer in gebruik
herschi/drinks
HET GAT INI
HAND VA)
NEDERLAN
DE
1
1
|J
oude glorie hersteld
begroting
vertoont gat
biina 10 miljoen
Voorschotense raad morrend
accoord met schoolzwemplan
Leidse Waardgracht in
RESTAURATIE VOLTOOID
iKoakje dml mm. ml...ml Umckl
Van Ulsen
futloos
Gedeputeerde opent
gezon dh eidscen trum
TAD
LEIDSE COURANT
ZATERDAG 27 SEPTEMBER 1980 PAGINA 3
L l l P DE
Nu in de boekhandel
KAM1
FRANS NI
F 25,-
rPEis w/
f*
UITGEVERU BERT BAKKER
AMSTERDAM
VOORSCHOTEN Wethouder L. Mar
selis van Sport en Recreatie kreeg gis
teravond tijdens de raadsvergadering
een grote hoeveelheid kritiek te ver
werken naar aanleiding van de visie
van het Voorschotense college op het
schoolzwemmen. Het VVD-raadslid G.
De Graaf voelde zich door de voor ken
nisgeving aan te nemen brief die de
wethouder aan het schoolzwemmen
had gewijd behoorlijk „in zijn kuif ge
pikt" en ook het PvdA-raadslid J. Vis
ser had bezwaren tegen de brief. Vol
gens de twee raadsleden had de heer
Marselis eerder moeten nadenken over
de haalbaarheid van zijn schoolzwem-
plannen.
Aanvankelijk was het de bedoeling van
het Voorschotense college om met de ope
ning van het nieuwe recreatiebad 'Het
Wedde' instructiezwemmen in te voeren
voor de klassen drie en vier van het lager
onderwijs en voor de klassen vijf en zes
zogenaamde „natte gymnastiek", (het aan
leren van reddend zwemmen, snorkelen,
waterpolo en wedstrijdslagen). Uitbrei
ding naar de klassen één en twee en
eventueel de oudste groep kleuters zou
successievelijk worden doorgevoerd nadat
de plaatselijke zwemverenigingen zich
aan de nieuwe situatie zouden hebben
aangepast. Voorwaarde was wel dat het
vervoer van de kinderen slechts in be
perkte mate door de gemeente zou kun
nen worden georganiseerd en dat van de
ouders een bijdrage van 40 gulden per
schooljaar moet worden gevraagd. Aange
zien ae schoolbesturen de gemeente on
langs hebben laten weten dat van veel ou
ders niet op een bijdrage hoeft te worden
gerekend, moesten de plannen aanmerke
lijk worden gematigd. Het college komt
nu uit op instructiezemmen voor de klas
sen twee en drie van de lagere school. Er
wordt geen ouderbijdrage gevraagd en het
vervoer wordt door de gemeente ver
zorgd, met uitzondering van het scholen
complex Noord-Hofland en de Adegeest-
school. De scholen die voor de vierde,
vijfde en zesde klassen een lesuur „natte
gymnastiek" willen invoeren moeten zelf
voor het vervoer zorgen en de deelne
mende leerlingen moeten in het bezit van
een schoolz wem kaart a veertig gulden.
Het is de bedoeling dat al op maandag 6
oktober met het instructiezwemmen
wordt aangevangen.
Deze ommezwaai werd wethouder Marse
lis gisteravond niet in dank afgenomen.
De wethouder werd verweten weinig
zicht te hebben op de exploitatie, de
raadsleden vonden het onjuist dat de Ade-
geestschool van vervoer werd uitgesloten
en ook vreesde men dat de instructeurs
zouden worden getroffen door de plotse
linge terugschakeling, die, zo nam men
aan, ook wel voor behoorlijk wat irritatie
bij de schoolbesturen en.de zwemvereni
gingen zou zorgen. De heer Marselis, die
zich door zijn partijgenoot De Graaf bij
kans 'overhoop geschoten' voelde verze
kerde de gemeenteraad dat het allemaal
nogal meeviel en uiteindelijk werd de
verandering toch geaccepteerd.
Herschi Sinas met zuiver
mineraal water, zuivere
vruchtensappen en uitslui
tend natuurlijke suikers
irschi/Drinki Hoenibroek, tel. (045) 21 17 77
>EIDEN In zijn
ïchtvaardiging
1jOor het doen van
it Reve program-
ia „Van het één
;omt het ander",
gt Van Ulsen dat
lij al jaren een in-
lerlijke behoefte
foelde om het
erk van Reve „te
iggen". Inderdaad
leeft Van Ulsen
jisteravond in de
:houwburg een
•oot aantal tekst
deelten uit Re-
e's oeuvre gezegd;
Je beloofde thea-
^Jerdimensie die zou
'orden toege-
'oegd, het spelele-
lent, was niet
nwezig. In een
loloniaal aandoend
fekor, kennelijk
teïnspireerd door
e|et witte pak van
'an Ulsen, nam de
iteur telkens een
ik ter hand, en
daaruit zittend
of staand een frag
ment; de overgan
gen tussen de
boekfragmenten
werden gemaakt
door stukken mu
ziek of Van Ulsens
stem op de band.
Het waarom van
dit Reveprogram-
ma is mij geheel
ontgaan. Van een
theaterprestatie
was geen sprake,
het daadwerkelijk
voorlezen leek mij
een excuus om niet
te hoeven spelen.
Visueel viel er dus
niets te beleven.
Ook de tekstbe
handeling yan Van
Ulsen was niet bij
zonder; hij was niet
in staat de speciale
sfeer die van Re-
ve's boeken uit
gaat, op te roepen.
Bovendien was zijn
articulatie slecht,
een euvel waaraan
vreemd genoeg
vele solospelers lij
den.
Kortom, de Reve-
liefhebber had net
zo goed thuis kun
nen blijven om zelf
een boek te lezen.
En de Van Ulsen-
liefhebbers hebben
hun favoriet niet
op zijn best meege
maakt.
JACQUELINE
MAHIEU
van het orgel werd vastge
steld dat er nog zoveel van
het originele pijpwerk aan
wezig was, dat een recon
structie naar de toestand 'de
Swart/Hagenbeer' het meest
voor de hand lag. Pieter de
Swart was de man die het or
gel in 1565 bouwde en Ha-
genbeer voerde in 1637 enige
veranderingen aan zodat het
orgel ook de gemeentezang
kon ondersteunen. Zo wer
den de ontbrekende pijpen zo
goed mogelijk passend bij het
oude werk gemaakt, waarbij
gebruik gemaakt werd van
17e eeuws lood. De heer
Brons licht de restauratie
verder toe: „Omdat de deels
zeer oude frontpijpen erg
verweerd waren en de be
trekkelijk geringe wanddikte
schuren en polijsten niet toe
liet, werden alle frontpijpen
van tinfolie voorzien. De or
gelkas werd schoongemaakt,
bijgekleurd en waar nodig
van nieuw bladgoud voor
zien". In de huidige toestand
heeft het orgel 24 stemmen
verdeeld over hoofdwerk,
bovenwerk en pedaal met in
totaal 1348 pijpen." De res
tauratie kostte 550.000 gul
den.
De restauratie van het orgel
is bij velen een punt van dis
cussie geweest. De bezwaren
tegen de resiauratie richtten
zich op het feit dat het orgel
een halve toon lager is gezet
en dat men heeft gekozen
voor de Werckmeistertempa-
ratuur. Volgens Dr. Vente
zijn déze bezwaren onge
grond: „Doordat het orgel
een halve toon verlaagd is,
wordt alleen musiceren met
blazers iets moeilijker. Wan
neer het orgel gebruikt
wordt bij de gemeentezang
en bij vocale ensembles zijn
er geen problemen."
Het concert dat Joop Brons
(de cantor-organist van de
Hooglandse Kerk) gaf ter ge
legenheid van het weer in
gebruik nemen van het orgel
bestond uit zes werken. In
'In dir ist Freude' van J.S.
Bach bleek dat ook na de res
tauratie en de daarbij uitge
voerde verlaging van de toon
van het orgel, het orgel nog
uitstekend geschikt is voor
het oeuvre van Bach. De rest
van het feestelijk programma
bestond uit de 'Echofantasie'
van J.P. Sweelinck, gedeel
ten van 'Messe pour les cou-
vents' van F. Couperin,
'Trumpet voluntary van H.
Heron, 'Flöten Uhrsttlcke'
van Joseph Hadyn en als slot
'Batalla Imperail' van Johan
nes Cabanilles. Het concert
toonde de welluidendheid en
grote volume van dit reiatief
kleine orgel.
TER AAR De heer W.H.M. Aalbers, lid van het col
lege van Gedeputeerde Staten van Zuid-Holland, heeft
gistermiddag het gezondheidscentrum in Ter Aar offi
cieel geopend. In het volle gebouw aan de Essenlaan
voltrok de gedeputeerde de opening door een gordijn
weg te trekken, hierachter hing een rieten schaal
waarop met bloemetjes de woorden 'Gezondheidscen
trum Interkruis Ter Aar' te lezen waren. In de toe
spraak die de heer Aalbers hield prees hij de vereni
ging Interkruis en de gemeente Ter Aar voor hun goe
de en efficiënte samenwerking.
Ook burgemeester P.J. Verhoef memoreerde de uitsteken
de samenwerking. „Hierdoor was het mogelijk, het gezond
heidscentrum in iets meer dan de tijd die er voor een ge
boorte staat te bouwen". De burgemeester overhandigde de
heer Aalbers dan ook een mand met bloemen en potten
met augurken en uitjes. In het nieuwe gebouw hebben een
groot aantal gezondheids instanties zitting. Een kleuter-,en
zuigelingenbureau, bejaardengymnastiek, een fysiothera
peut, een opticien, een wijkverpleegkundige, de stichting
Rijn-en Veenstreek, de stichting Aar-en Veenstreek, bu
reau sportkeuringen en de E.H.B.O.-vereniging. Ook gaat
men in het centrum preventieve kankeronderzoeken doen.
Op zaterdag 11 oktober houdt de Interkruisvereniging
open huis zodat de inwoners van Ter Aar het nieuwe ge
bouw kunnen bezichtigen.
LEIDEN - De Leidse Waardgracht is
op moderne wijze in oude glorie her
steld. Ter ere daarvan werd gistermid
dag een klein feestje in de buurt ge
vierd. Op de fraai versierde brug met
de Groene Steeg overhandigde de heer
J. Philippo van de buurtcommissie
Herengracht/Zijlsingel als dank een
enorme taart aan PvdA-raadslid me
vrouw M.A. Koning. Dit vanwege
haar inspanningen in de gemeente
raad om de Waardgracht weer open te
krijgen.
Van de zonnige brug met op de achtergrond
draaiorgelmuziek trok het gezelschap buurtbe
woners en genodigden naar de nabijgelegen
kantine van de vereniging met de plotseling
weer heel toepasselijke naam: „De watervrien
den". Daar feliciteerde wethouder Waal de
wijkbewoners met de heropening van het
„slootje Gods", zoals de Waardgracht ook wel
wordt genoemd. Ook deelde hij foto's uit van
de Waardgracht zoals die er in zijn bloeitijd in
1870 heeft uitgezien.
De strijd om het wel of niet weer opengraven
van de Waardgracht begon in 1975. Met een
krappe meerderheid werd in december 1977 be
sloten toch een gracht te maken in deze pas ge
renoveerde buurt. Het gedeelte dat gisteren
werd heropend heeft acht ton gekost. Volgend
voorjaar hoopt men ook het gedeelte van de
Oosterkerkstraat tot de Zuidsingel te hebben
voorzien van een gracht. Dit gaat de gemeente
vier ton kosten.
LEIDEN Het geres
taureerde orgel van de
Hooglandse kerk is gis
teravond weer in ge
bruik genomen. Na een
inleidend woord door de
President-Kerkvoogd Mr
B. Plomp en een toelich
ting op de restauratie
door de orgeladviseur
van de Hooglandse Kerk
Dr. M.A. Vente, toonde
de organist de heer J.
Brons de kwaliteit van
het orgel. De restauratie
heeft onder meer de a-
koestiek aanmerkelijk
verbeterd zodat er geen
lange nagalm meer is.
In zijn toespraak dankte de
heer Plomp iedereen die aan
de veelomvattende werk
zaamheden heeft bijgedra
gen: „Het restaureren van
een orgel is geen eenvoudige
klus. Het teamwerk van alle
medewerkers en adviseurs
zorgde ervoor dat onze orga
nist zich niet meer hoeft te
behelpen. Hij kan zijn muzi
kaliteit voortaan op een uit
stekend orgel tonen." De
heer Vente gaf de paar hon
derd belangstellenden en ge
nodigden daarna een spoed
cursus 'orgelonderwijs. Hij
Hang naar
hedendaagse
interpretatie in
Fluit-
harpconcert
LEIDERDORP Wie gis-
teravond de moeite nam om
de Dorpskerk in Leiderdorp
te bezoeken, kon genieten
van een concert door Abbie
de Quant (fluit) en Edward
Witsenburg (harp) die wer
ken ten gehore brachten uit
de 18e t/m 20e eeuw. In het
uitvoeringspeil dat zich op
een constant hoog peil be
vond, was slechts die nuance
aan te brengen dat het duo
meer affiniteit toonde met
de modernere muziek.
Als begeleidingsinstrument
vond ik de harp in Bachs so
nate in E niet zo geschikt. Met
alle waardering voor de goede
kanten aan de uitvoering, de
strakkere klank van het clave-
cimbel had het geheel helder
der en meer gedisciplineerd
doen klinken. Ook de fluit had
wel wat meer kracht kunnen
geven. De harpsolo van Wit-
senburgs Amerikaanse leraar
Grandjany is als compositie
een anachronisme, die uit de
tijd van Beethoven leek te ko
men, maar het is een stuk
waarin alle technische moge
lijkheden van de harp worden
benut, hetgeen Witsenburg
met een indrukwekkende vir
tuositeit en sprekende expres
sie deed.
Muzikaal vond ik Sequenza
van Berio het hoogtepunt.
Technisch veeleisend door de
variëteit in klankvorming en
als seriële muziek moeilijk te
begrijpen, maar adembene
mend door de intensiteit die
Abbie de Quant in elke toon
wist te leggen. Het is zeldzaam
dat één enkele noot zo veel
zeggend kan klinken en in
zo'n helder compositorisch
verband kan staan.
Trof in de sonate-concertante
van Spohr vooral de forse be
geleiding van Witsenburg, na
de pauze klonken fluit en harp
gelijkelijk met kracht en be
zieling. De composities nodig
den daartoe ook uit: uit het in
termezzo van Andriessen
sprak een voor deze componist
haast ongewone spanning. De
ballade van Badings en de vijf
duetten van Francaix zijn
charmant en klonken met een
zeggingskracht die slechts ge
geven kan worden door musici
van groot kaliber.
legde uit hoe een orgel in el
kaar zit en wat er nodig is
om een orgel een mooi geluid
te laten voortbrengen. Ook
vertelde hij uitvoerig aan de
hand van een aantal door de
heer Brons gespeeld voor
beelden wat er door de res
tauratie aan het orgel veran
derd is.
In 1960 kwam de heer Vente
al tot de conlcusie dat restau
ratie van het orgel noodzake
lijk was. Het zou tot 1969 du
ren voordat het ministerie
van CRM subsidie toezegde.
De restauratie van het orgel
werd daarna vertraagd door
de vorig jaar september vol
tooide restauratie van de
Hooglandse Kerk. De nu vol
tooide restauratie van het im
posante muziekinstrument
startte in 1979. In overleg
met de Rijksdienst voor de
monumentenzorg droeg het
College van Kerkvoogden de
restauratie op aan de Duitse
Orgelmaker Jürgen Arend.
Aan de restauratie werkten
naast de heer Vente ook drs.
O. Wiersma en dr. J. Biezen
mee. Een nauwkeurige in
ventarisatie van de toestand
waarin het orgel verkeerde,
leidde tot de conclusie dat het
orgel weer in de staat ge
bracht moest worden van
voor 1880. Aan de hand van
de inscripties op de pijpen
Eerste steen
voor 't Hok
LPHEN AAN DEN RIJN De gemeente
ilphen zal het komende jaar fors moeten
(zuinigen. Dit is de conclusie die kan wor-
getrokken uit de voorlopige begroting
Ie de gemeente Alphen heeft opgesteld. De
tgroting vertoont een voor Alphen onge-
end groot tekort van bijna 10 miljoen gul-
et financiële tekort wordt hoofdzakelijk ver-
irzaakt door de lagere uitkering die Alphen
t het Gemeentefonds van de Rijksoverheid
itvangt. Het grote tekort wordt tevens veroor-
akt door de sterke toename van de kosten
>or Algemene zaken, Openbare Werken en
ultuur/Recreatie. Ook bij het onderwijs stij-
;n de kosten niet evenredig met de inkom
en. Vooral het basis-onderwijs geeft een nega-
sf beeld.
orig jaar had de gemeente Alphen een tekort
in 4.5 miljoen gulden op de voorlopige begro-
ng. Een tekort dat na snoeiing omgezet werd
i een positief saldo van twee miljoen gulden,
f het de gemeente Alphen ook dit jaar zal luk-
en een negatief saldo om te zetten in een
irerschot is op dit moment nog niet duidelijk.
We zullen er hard aan moeten trekken", zo
zegt de heer Goedhart, wethouder van finan
cien. „Het streven van de gemeente is een posi
tief saldo van een miljoen gulden over te hou
den". Het 10 miljoen-tekort op de begroting be
tekent niet dat Alphen op de rand van een fail-
lisement staat. „Uit overschotten van voorgaan
de jaren heeft Alphen een reserve opgebouwd
die op dit moment 10.5 miljoen bedraagt. Ook is
er aan de verkoop van grond, geld overgehou
den dat als reserve dient, maar dit geld is ei
genlijk gereserveerd voor bijvoorbeeld de aan
leg van sportvelden.
„De situatie is dan ook zorgelijk, maar niet ho
peloos te noemen", vindt de Alphense wethou
der. „de voorlopige begroting moet eigenlijk ge
zien worden als een soort verlanglijstje van de
gemeentelijke afdelingen. Deze verlangens
worden verzameld en dan wordt er gekeken
wat het geheel gaat kosten. Dit jaar valt dat
echter zeer negatief uit. We moeten de zaak dus
opnieuw op een hoop vegen en met de cijfers in
de hand gaan strepen om zo tot een verant
woorde wijziging op de voorlopige begroting te
komen". Deze wijziging hoopt de wethouder op
9 oktober gereed te hebben.
De heer T.H.J. Kou-
wenhoven, directeur
van de Provinciale
Jeugdraad in Zuid-
Holland heeft gister
middag de eerste
steen gelegd voor
de nieuwbouw van
het vorig jaar uitge
brande jeugdcen
trum 't Hok aan de
Voorhóutse Boek
horstlaan. Het nieu
we onderkomen
voor de Voorhoutse
Jeugdraad die geen
huisvesting wil in
het Sociaal Educa
tief Centrum aan de
Voorhoutse Gaas-
bak, kost 260.000
gulden. Naar ver
wachting zal het
nieuwe jeugdcen
trum in december
van dit jaar opgele
verd kunnen wor
den.
De Gedeputeerde Aalbers onthult het rieten ta
bleau.
WEER WATER IN 'SLOOTJE GODS'
Het gerestaureerde orgel van de Hooglandse kerk
volle pracht.
