Ski's kopen of huren?
Joop
Zoetemelk
staat
elk jaar
minstens
een week
op
de latten...
Katusha
Esser
kijkt in
de winter
geen
studieboek
meer in
Ex-marathonloper
zoekt zes maanden
per jaar
de sneeuw op
Thermi-skl en
oppompbare
skischoen
de sensatie
van het seizoen
Zutton we ski's kopen of
huren? En doen we dat
hier ot daar? Oat vragen
zich jaarlijks tal van Ne
derlanders et die met
wtntersportplannen
rondlopen. Ski's huren
op de plaats van be
stemming heeft onmis
kenbaar het voordeel,
dat men ze dan niet be
hoeft mee te slepen. En
men hoeft geen sklhuur
te betalen voor de da
gen dat men reist. Een
nadeel Is echter dat de
tijd om ski's goed te la
ten afstellen er In de
drukke wintersportoor
den veelal bij Inschiet.
De ANWB heeft onlangs
een onderzoek Ingesteld
naar het huren van skl-
materiaal In Nederland.
Daaruit blijkt dat In SO
procent van de gevallen
de bindingen goed wor
den afgesteld. De Duitse
skivereniging die jaar
lijks In de wintersport
gebieden een onder
zoek Instelt, kwam vorig
jaar maar tot een per
centage van ruim 55. De
ANWB concludeert dan
ook, dat de situatie In
Nederland voor wat be
treft het huurmateriaal
bepaald niet ongunstig
Is. Daarbij wordt echter
aangetekend, dat de
binding zo belangrijk Is,
dat men eigenlijk alleen
maar genoegen kan ne
men met honderd pro
cent goed Ingestelde
bindingen.
Ondernemend Neder
land houdt zich overi
gens pas 25 jaar bezig
met de verhuur van
ski's. Hagenaar Adri
Duljvesteln was een
kwart eeuw geleden de
eerste ondernemer die
ski's ging verhuren.
„Het kopen van winter
sportartikelen was er
voor die tijd nog niet bij,
men huurde alles In
Oostenrijk of Zwitser
land. Maar hier In Ne
derland huren vond men
plotseling ook wel aar
dig", aldus de 47-jarige
Duljvesteln. Twee jaar
later ging hij ook als
eerste In Nederland
over tot de vérkoop van
ski's en alles wat daar
bij hoorde. De Haagse
ondernemer, die als
sponsor van diverse
verenigingen flink aan
de weg timmert, zou
vervolgens met alle
nieuwe systemen de pri
meur hebben (huurkoop
en sinds een jaar ook
een koop/teruggave-op-
lossing).
Adri Duljvesteln: „Om
een Indicatie te geven
hoe de ontwikkeling van
de sklsport Is, hoef Ik
maar naar mijn bedrijfs-
cljfers te kijken. Van 30
paar ski's In 1958 is de
verhuur nu gestegen tot
ruim 2000 paar en dan
praat ik alleen nog maar
over de kerstperiode.
De schoenverhuur ligt
nog hoger. Die paar we
ken rond Kerstmis vor
men de helft van het
hele winterseizoen. De
verkoopcijfers liggen
ongeveer gelijk aan dis
van de verhuur. De cij
fers voor langlaufartlke-
len liggen lager, maar
toch al op bijna een
zesde van de normale
ski-benodigdheden".
Joop Zoetemelk begin dit jaar aan de
start van de tien kilometer bij de Neder
landse kampioenschappen in Correngon.
Niet alleen op het smalle zadel van de ra
cefiets blijkt Joop Zoetemelk in staat op
zienbarende prestaties te leveren. De
alom bejubelde winnaar van de laatste
editie van de Tour de France voelt zich
ook op de lange latten uitstekend op zijn
gemak. Vorig jaar werd hij in het Franse
CorrenQon zelfs nationaal B-kampioen
langlauf over vijftien kilometer. Een af
stand waar je al pedalerend nauwelijks
van terug hoeft te schrikken, maar op de
smalle ski's wordt het toch een hele on
derneming. Niet echter voor Joop Zoete
melk die zijn hobby combineert met zijn
beroep: de conditie wordt immers op een
aangename manier intact gehouden. Bo
vendien hoeft hij zich niet te bekomme
ren over enig opdringerig publiek. Geen
nieuwsgierige Journalisten, geen verve
lend jengelende handtekeningenjagers,
geen rondemiss die voor het oog van de
fotografen zo nodig gekust wil worden.
Enkel bomen, sneeuw en wat de winterse
natuur nog meer aan schoonheid te bie
den heeft zover het gezichtsveld reikt.
Eindelijk wordt hij met rust gelaten. Een
ware verademing na alle helaas nu een
maal onvermijdelijke drukte waaraan
wleterprofs dag In dag uit bloot staan.
Wanneer het wegselzoen Is afgelopen
reist hij geregeld vanuit zijn woonplaats
Germigny-l'Evèque (een forensendorp
onder de rook van Parijs) met vrouw
Frangolse naar de Col de Montgenèvre.
Daar, nabij Briangon In het district Hau-
tes Alpes op een steenworp afstand van
de Italiaanse grens, bezit de familie Zoe-,
temeik hoog In de bergen een chalet.
Daar kan de vedette alle zorgen even van
zich afzetten. Temidden van de vrije na
tuur vallen de opgekropte spanningen
van zijn ranke schouders.
„Wie snakt er na een drukke week niet
naar een beetje rust", aldus zijn moeder
in Rijpwetering. „We kunnen hem soms
wekenlang niet bereiken. Hij reist na de
Tour de France van criterium naar criteri
um. Geloof het maar van mij: dat is wel
afmattend".
Begin juni van dit jaar zei Jan Raas tij
dens een interview over zijn collega: „Als
Zoetemelk niet over wielrennen praat,
zegt hij op zijn hoogst pff, pff". De oud-
wereldkampioen had slechts gedeeltelijk
gelijk. Want het langlaufen is de laatste
jaren onmiskenbaar uitgegroeid tot een
tweede passie van de doorgewinterde
wlelerprof.
„Elk jaar sta ik minimaal een week op de
lange latten. Heerlijk ontspannend. In die
bossen kom je niemand tegen", aldus
Zoetemelk die verder nog slechts één
noemenswaardige hobby beoefent: het
Jagen.
Joop en Franpolse Zoetemelk, die In
1971 trouwden, zagen hun gezinnetje uit
gebreid met twee kinderen. Zoon Karl is
zeven jaar oud, zijn zusje Letitla vierde
onlangs haar tweede verjaardag. „Fran-
polse kwam vroeger al vrij vaak In <i j<
gebied", aldus moeder Zoetemelk. „I
ter hebben ze dat chalet gekocht. Wi
neer ze beide kinderen ergens kunn
onderbrengen, gaan ze 's winters af i
toe enkele dagen de Alpen In. 's Mc
gens gaat Joop dan skilopen en 's ml
dags worden de hellingen opgezo«
voor de afdalingen. Zo kan inderdaad l
conditie goed op peil worden gehoud*
Maar dat is voor Joop echt niet
hoofdzaak. Het gaat hem voorname!
om de ontspanning".
Frangoise Zoetemelk: „Het skiën is zj
tweede sport geworden. In de zomer
de fiets, In de winter op de lange latte
Joop zit trouwens toch vrijwel nooit thui
Sinds de Ronde van Zwitserland in beo
juni hebben we hem hier in Germigny lig
vöque niet meer gezien, 's Winters gaii
we twee of drie weken op vakantie nam
de Alpen. Hier vandaan is dat een
stand van ongeveer elfhonderd kltomp
ter. Toen ik twintig was, ben ik op «p
gegeven moment aan dat adres gskÜ
men. Het is er nog ongelooflijk rustl
Een klein bergstationnetje. een en al st
te. Gelukkig nog niet zo toeristisch ingt
steld als bijvoorbeeld Morzine of Chamlf
nbc. We zijn daar gelukkig met elkaar
Maar laat ik maar niet al te zeer uittel
gen waar het is. Misschien loopt het dai
straks dan ook opeens storm. En dat I
net niet de bedoeling".
Linda, inmiddels de
trotse moeder van twee
kinderen, grossierde Ja
renlang in alle titels die
er te behalen waren.
NEDERLANDS BESTE
SKISTER IN
VOETSPOREN
VAN HAAR ZUSTER
Katusha Esser voelt zich
wonderwel thuis in het
Oostenrijkse Stanz,
waar zij op een ski-gym
nasium zit. Telkens een
week gewoon les en
dan weer een week die
geheel gewijd Is aan ski-
onderricht.
Ver weg op een ski-gymnasium in het Oosten
rijkse Stanz heeft Katusha Esser zojuist alleen
haar achttiende verjaardag gevierd. Haar
moeder woont in België en haar zusje in Zuid-
Tirol, maar ondanks een nog meisjesachtig
stemmetje maakt de tweevoudige Nederland
se skikampioene (afdaling en slalom) een zelf
standige indruk. „Ik heb het hier prima naar
mijn zin. Dit ski-gymnasium is eigenlijk voor
Oostenrijkers, maar ik zit hier met nog twee
Nederlandse meisjes, onder wie Hetty van der
Zwaluw, het zusje van nationaal kampioen Pe
ter van der Zwaluw. Mijn kamer deel ik echter
met een meisje uit het Oostenrijks langlauf-
team".
Katusha Esser vertelt verder: „Normaal heb je
hier telkens een week gewoon les en dan een
week ski-onderricht. Als Je lid bent van een
nationaal team, zoals ik. kun je komen en
gaan wanneer je wilt. Dat betekent wel dat je
na de winter drie maanden keihard leerstof
moet inhalen. Ik zit hier al vanaf de eerste
klas en moet het komende jaar eindexamen
doen. Andreas Wenzel, de winnaar van de
Wortd-Cup, is zojuist van deze school af. In de
winter heb je helemaal geen tijd of puf voor
studieboeken of andere sporten dan skiën".
„Ik doe het liefst de slalom, maar In de afda
ling kom Je het gemakkelijkst verder. Ik neem
deel aan wedstrijden die gelden voor de
World Cup en tevens voor de Europa Cup.
Het is daarbij de bedoeling zo min mogelijk
punten te halen. Ik heb per onderdeel onge
veer 60 FIS-punten. Hoe minder FIS-punten je
ergens behaalt, hoe beter (lager) je startnum
mer is, waardoor je op goed Ijs mag vertrek
ken. Het seizoen begint dit jaar In december
In Valdisère. In de slalom ligt mijn startnum
mer tussen de 150 en 200. In de afdaling ech
ter heb ik nummer 126 van de 800. Hoe ver ik
ooit kan komen, weet ik nog niet. Ik ga ge
woon door totdat Ik geen vooruitgang meer
boek".
Een vraag naar de merken van haar skl-attrl-
buten en -kleding levert een stroom verschil
lende namen op.' „Die krijgen we van allerlei
firma's voor niets, maar een sponsor heb ik
niet hoor. Mijn ouders betalen de opleiding
hier en de Nederlandse Ski-vereniging ver
zorgt de trainingskampen en wedstrijden voor
de hele ski-selectie. We hebben tegenwoordig
zelfs een eigen bus", vertelt Katusha Esser,
met trots.
Zij is net terug van een trainingsperiode op
een Italiaanse gletsjer. En dat terwijl we in Ne
derland óók in de zomer kunnen skiën, op
borstelbanen. Katusha: „Iemand die nog
nooit op ski's heeft gestaan, kan ik zo'n
kunstbaan aanbevelen. Het afdalen en de in
spanningen moet je een keer ervaren hebben.
Maar als je eenmaal goed kunt skiën dan is
zo'n borstelbaan niet meer geschikt, want je
hebt er een heel andere techniek voor nodig,
die niet strookt met hoe je op echte sneeuw
bijvoorbeeld een bocht moet nemen. Het spijt
me, maar mij krijg je er niet op".
Voordat Katusha Esser Nederlands beste
skister werd, behaalde haar zusje Linda jaren
lang alle titels, in totaal 26 stuks (verdeeld
over de afdaling, de slalom, de reuzenslalom
en de combinatie). Zij woont nu al enige tijd in
Merano In Zuid-Tirol (Ita) en Is getrouwd met
de befaamde Italiaanse skiër Erwin Strieker.
De 26-jarige Linda Stricker-Esser: „Ik heb
drie maanden geleden mijn tweede kind ge
kregen, dus Je begrijpt waarom Ik de wed
strijdsport zo jong vaarwel heb gezegd. Een
ander punt was ook, dat ik vroeger alles zelf
moest doen. De NSV deed nog niet veel en ik
moest me altijd bij de Oostenrijkse of Italiaan
se ploeg aansluiten. Ik ben blij voor Katusha
dat zij het nu gemakkelijker heeft".
Twee zusjes, beiden succesvol in de skisport.
„Dat is eigenlijk wel logisch", legt Unda uit.
„Mijn ouders gingen al sinds 1955 op winter
sport en toen mijn (inmiddels overleden) va
der in 1967 als piloot van de KLM overstapte
naar Swiss Air, kregen wij nóg meer mogelijk
heden om te skiën".
worden de latten smaller. Zo'n skb
hoeft niet meer dan tweehonderdvijU
tot vijfhonderd gulden te kosten. 0
kun je nog kiezen uit wax-skl's en V\
wax-skl's (met schubbetjes of vei IeV
Bij de eerste groep smeer je het mb
denstuk van de onderkant met was ti
Normaal raken alleen de voor- en a<w
terkant van je ski de grond. Door nv
je voet af te zetten komt dat infa
smeerde middenstuk op de sneeu^
laag waardoor je gaat glijden".
„Het beste kun je deze beweging^
vergelijken met het schaatsen. H
technischer, des te minder je loopt p
des te meer je glijdt. Een vijftien küj.
metertocht red je nog op conditie,
langere afstanden sneuvel je ais F
techniek niet deugt. Ik gebruik alle
wax-ski's, maar heb verschiltere
soorten, waarmee ik kan antlcipe<|n
op het soort sneeuw". ie
„Je hebt krachtige, stevige benen rL
dig. Daarom hebben schaatsen, wi.
rennen en langlaufen enorme ra^
vlakken. Veel lange afstandlopr
doen aan langlaufen, hoewel hun V]
nen vaak slank en soepel moeten zr
Joop Zoetemelk is daarom een flO#
langlaufer en een slechte hardlopO
De kracht uit je bovenlichaam je
ook met stokken af wordt echje
steeds belangrijker en maakt bij ie
topsporters tegenwoordig zo'n veeric
procent van de totale kracht uit", a
Het langlaufen trekt een totaal and%
groep mensen dan het alpine-skWe
Het zijn solisten vaak, avontuurlij
mensen, die niet het mondaine van
skiwereld opzoeken. Excentrieke miv
sen soms. die heel serieus kunnen j.
ven en sporten. Net als bergbekllL
mers. Dat langlaufen een typisc
sport voor oude mensen is, is besr
niet waar.
Harald Herzog: „Wij halen soms srr
heden van zeventig kilometer per tr
en maken sprongen. De latten r
moeilijker wendbaar dan norrnrf'
Vooral op hard Ijs, bijvoorbeeld,
een gletsjer, kun je gemeen vallen, i
slijt geen ski's, ik breek ze alleen v;
eens bij het vallen. Recreatielanglst
fers kunnen echter de moeilijkheid
graad van hun loipe, een parcours nD
machinaal getrokken sporen, zelf U<
kiezen. Voor jong en oud zijn er
noeg mogelijkheden. Als Je valt,
dan niet naar voren, dan kan je nlh
gebeuren. Langlaufen is blessure-o,
gevoelig. Met hardlopen heb Ik l(
van mijn achillespees, met langlauf
nooit", besluit de Nederlandse kaf
pioen zijn bereidwillige uiteenzetting'
IN LANGE BROEKEN
MET KORTE SOKKEN...
Het merkwaardige van langlaufen Is.
dat dit onderdeel van de skisport ge
makkelijk door jong en* oud kan wor
den geleerd en beoefend, terwijl het
bereiken van een topniveau boven
menselijke inspanningen en opofferin
gen vergt. Reden waarom In Neder
land de mariniers lange tijd de
sneeuwwitte lakens uitdeelden bij na
tionale kampioenschappen. Slechts
één burger Is het gelukt die hegemo
nie te doorbreken, Harald Herzog, een
30-jarige ex-marathonloper die zelfs
zijn baan opgaf om zowel 's zomers
als 's winters te kunnen trainen. Pas
twee jaar geleden verruilde hij de Duit
se nationaliteit voor de Nederlandse,
hoewel hij al heel lang hier woont. Nu
is hij al twee jaar Nederlands kam
pioen op de 15 en 30 kilometer.
Harald Herzog: „Je moet er erg veel
voor laten. Conditioneel kan ik nog ja
ren mee. maar als ik zou merken dat
ik geen vorderingen meer maak, ga ik
weer terug naar de atletiek. Toen ik
tweeëntwintig was, ben ik pas Inten
sief gaan sporten. Eerst hardlopen bij
AAC. Steeds langere afstanden. Mijn
tweede marathon liep ik in twee uur en
zevenentwintig minuten, goed voor
een twaalfde plaats bij de Nederland
se kampioenschappen. Veel later
kwam ik in aanraking met het langlau
fen, een sport die je altijd in een
prachtige omgeving kunt beoefenen,
geweldig. Een Nederlander kan echter
nooit de top bereiken, omdat daar
voor de sneeuwvastheld ontbreekt.
Conditioneel kun je nog een hoop red
den. maar de Juiste voeling met de
sneeuw en de techniek en dat voor
deel hebben de Scandinaviërs bijvoor
beeld moet je vanaf je wieg meek
rijgen".
Hij vervolgt: „Als een hardloper wil
trainen, rent hij gewoon naar het
dichtstbijzijnde bos. Als langlaufer
Harald Her
zog: „Wij ha
len soms
snelheden
van zeventig
kilometer per
uur".
moet ik echter In verschillende steden
zomertraining volgen, op rolski's, met
gewichten enzovoorts. In oktober ver
trekken we al naar sneeuwgebieden in
het Noorden en daarna tot aan de
lente naar Oostenrijk (in Kossen
zijn in januari de Nederlandse kam
pioenschappen) en Zwitserland. Het
brengt dus nogal wat met zich mee.
Op het moment train Ik twee keer per
dag. Tussendoor rust ik en 's avonds
werk ik een paar uurtjes. Alles volgens
een zeer strak schema. Als Iemand
niet leeft zoals ik dat doe, is hij eigen
lijk kansloos voor een titel. Behalve ik,
staan alleen de mariniers zes maan
den per jaar op sneeuw. Zij zijn in feite
beroepssporters, want het leger be
taalt hun verblijf in het buitenland en
geeft hun notabene een buitenland
toelage. De Nederlandse Skl-vereni-
ging helpt mij gelukkig enorm en daar
naast heb ik twee sponsors".
Uitleg
Hoewel de kniekous en de knicker
bocker nog normaal zijn in de lan-
glaufkledij, behoort Harald Herzog tot
de groep trendsetters die een langere
broek en korte sokken draagt. „Het
belangrijkste blijven natuurlijk de
ski's. Een beginneling kan brede ski's
nemen. Naarmate je sneller wilt gaan,
Het aantal opmerkelijke nouveau
tés dat dit jaar aan het begin van
het wintersportseizoen op de
markt wordt gebracht beperkt
zich tot twee: de therml-ski en de
verhoogde skischoen met com
pleet oppompbare binnenschoen.
De Bllzzard/therml-ski kan zich
door een bi-metselsysteem In en
kele seconden aanpassen aan de
temperatuur van de sneeuw. Bij
een zachte sneeuwpiste neemt de
voorspanning af. Daardoor ont
staat een grotere druk op de ach
terzijde en een verlaagde kanten
grip in het midden, waardoor de
ski beter spoort. Bij een koude,
harde sneeuwpiste neemt de
voorspanning toe, ontstaat er een
verhoogde kantengrip in het mid
den en vermindert de druk op de
achterkant. Daardoor wordt een
betere kantengrip verkregen.
Nordica komt met een skischoen
(Stratus), die bijna op alles instel
baar is. Aan de achterkant van
deze schoen zitten twee knoppen
(pomp en ventiel) waarmee lucht
in de gehele binnenschoen kan
worden gepompt of worden vrij
gelaten. Doordat de leest vrij
breed is, kan men zelf de perfec
te pasvorm regelen. De hele ach
terkant van de skischoen kan via
PAGI
8
Via een schroefdop voorop e(
neus kan de stand van de
worden geregeld. Vooral In di| 1
sneeuw prettig als men ver
door de knieën moet zakken,
schoen wordt geleverd met di\ S
se losse wisselaccessoires.