Leidse Courant | 1980 | 17 september 1980 | pagina 13

mEMmm

Welvaartsstaat is nu voorbij

PklUil

Wilde
staking
bij RSV-werf
in Vlissingen

Spoorwegen: nog
geen geld voor
ergste knelpunten

LBEDA EN VAN DER STEE MANEN SOCIALE PARTNERS

iegtuig

dreigt

oorwegen

Nu nog een vliegbrevet

Matty en Lenny Vermeulen, een 19-jarige tweeling uit Vaassen, hebben het voor elkaar gekre
gen om binnen een jaar alle stempels in hun rijbewijs bij elkaar te krijgen. Ze zijn nu de ape
trotse bezitters van het zogenaamde „grote" rijbewijs, waarmee ze auto, motor, vrachtwagen
en autobus mogen rijden. De meisjes zijn overigens niet van plan als beroepschaüffeur carriè
re te maken. Ze werken allebei in een ziekenhuis.

%IENLAND

LEIDSE COURANT WOENSDAG 17 SEPTEMBER 1980 PAGINA 13

UTRECHT De Spoorwegen zijn vinden het van groot be
lang dat de financiering van het investeringsplan van de
NS alsnog wordt veiliggesteld. In de begroting heeft minis
ter Tuijnman van verkeer en waterstaat nog geen geld uit
getrokken voor de aanpak van de meest nijpende knelpun
ten in het spoorwegnet. De financiering van de Willemstun
nel in Rotterdam en van de westelijke tak van de ringbaan
in Amsterdam zijn kennelijk nog niet rond.

Ook constateren de spoorwegen dat de rijksbijdrage in de aanleg
van nieuwe lijnen aanmerkelijk is verlaagd. Het uitgetrokken
bedrag is net genoeg voor de verdere uitvoering van werken die
al aan de gang zijn en die op kortere termijn moeten werden
aanbesteed, zoals de Schiphollijn.

De Spoorwegen menen dat staatssecretaris Smit-Kroes bij de af
weging'van de belangen van weg-, water- en railvervoer het
spoor benadeelt. De NS meent dat er geen volledige afscherming
bestaat tussen deze vormen van goederenvervoer en dat een ge
coördineerd beleid noodzakelijk is.

Als moeder mooi wil zijn

Onze samenleving telt een niet onaanzienlijk aantal
mannen, die vrijwel onmiddellijk nadat ze getrouwd zijn, als
razende Roelands aan het inventariseren slaan. Tot aan het
hoge „ja-woord" hebben ze in een wilde roes hun verloofde
in de richting van het stadhuis geduwd, maar zodra daar
hun droompaardje door de ambtenaar van de Burgelijke
Stand als echtgenote aan hen is vastgeklonken, komen bij
hen de bezwaren spontaan los. Dan zien ze opeens de
onderkin van Truus, haar kraaiepootjes, die paar grijze
paren, de platvoeten, de brede Hollandse heupen en de
beginnende rimpels in de nekpartij in een gans ander licht.
Op slag wijzigen ze daarop hun gesprekstoon en voortaan
roepen ze aan tafel alleen nog dwingende teksten in de
trant van „Doe me een lol Truus en houd je hoofd omhoog.
Want meer dan één onderkin kan ik op dit moment echt
niet verdragen".

Tot deze mannen wil ik mij op deze septemberdag richten.
Het is niet mijn bedoeling om de eventuele gebreken van
hun vrouwen te verdoezelen, maar ik zou wél graag een
poging willen doen om die weeffoutjes te verontschuldigen.
Daartoe benut ik een beduimeld boekwerkje van 206
dichtbedrukte gele pagina's, dat ik op de zaterdagmarkt in
Rijswijk onder een stapel overjarige Kuifjes-albums vond.
In dit curieuze werkje wordt nauwgezet omschreven, wat
een vrouw dient te ondernemen om mooi te blijven. Na
lezing kan elke man, die het goed meent met zijn vrouw,
zich slechts gelukkig prijzen, dat hij indertijd met
vooruitziende blik een bruid heeft uitgekozen, wier
hartveroverende gebreken niet voor restauratie in
aanmerking komen. Ik zal proberen u uit te leggen waarom.
Nadat het boekje veelbelovend is begonnen met de
hartekreet, dat iedere vrouw op dit ondermaanse mooi kan
zijn, worden punt voor punt de maatregelen opgesomd, die
daarvoor moeten worden genomen. Als voorbeeld citeer ik
uit het hoofdstuk „schoonheidsverzorging vóór het slapen
gaan".

Begrijp me goed: op dat moment is moeder dus al een volle
werkdag in de weer geweest met bedden opmaken, ramen
lappen, stofzuigen en eten koken. Tussentijds heeft ze ook
nog kleine Jan vier keer verpot en een avond lang de
zeurderige verhalen van pa moeten aanhoren.

Maar denk niet, dat daarmee voor haar de kous af is, want
nu begint het pas. Pa heeft namelijk ook in de twijfelaar
recht op een feestelijk snoepje van de week en daarvoor
dient moeder tien handelingen nauwkeurig te verrichten.
Dat zijn:

1. het zorgvuldig afschminken met een voedende crème.

2. een nabehandeling met lauw water en zachte zeep.

3. het betten van de huid met augurken-nat of citroensap
(naar keuze).

4. een intensieve klopmassage gedurende vijf minuten om
de bloedcirculatie te stimuleren.

5. het inkloppen van een heilzame nachtcrème.

6. masseren van wenkbrauwen en oogwimpers met
ricinusolie.

7. verzorging van het kapsel met honderd borstelstreken.

8. om de handen de broodnodige rust te geven wordt met
klem aangeraden gedurende de nacht witte handschoenen
te dragen.

9. tanden poetsen.

10. gebruik uitsluitend een hard kussen met een maximale
hoogte van tien centimeter. Hiermee voorkomt men het
ontstaan van een ontsierende onderkin.

Nou moeder, je weet dus bij deze, wat je allemaal te doen
staat. Als de k'nderen naar bed zijn zou ik maar vast
beginnen, want anders ben je rond middernacht nog niet
afgeschminkt.

Misschien kan pa vast een citroen uitpersen voor de
tussentijdse bet-beurt. Of staat er toevallig nog een pot
augurken in de provisiekast? Dan liever een lekkere
zoetzure bom pa. Die smeert zo lekker weg, heeft ze
ontdekt.

Wat krijgen we nou? Huilt daar iemand? Ja hoor, dat zal
Wimpie wel weer zijn. Die vraagt, wie er klopt in huis. Niks
aan de hand jongen, dat is je moeder. Die is net begonnen
aan de voedende massage, waarmee ze d'r rode
bloedlichaampjes activeert. Nee, nou niet verder zeuren,
want ze heeft echt geen tijd om je op de po te zetten. En je
vader is ook druk bezig, want die heeft zich inmiddels
ontfermd over de wenkbrauwen en de wimpers. Hij heeft ze
net op de toilettafel gelegd naast het glas met haar gebit
erin.

Zo, nu nog even die honderd borstelstreken en dan kunnen
de handschoenen aan. Als ze daarna volledig gerestaureerd
tussen de lakens schuift is het even over half één.

Het is te hopen, dat ze gauw in slaap valt, want om half zes
moet ze alweer in de steigers. Pa heeft namelijk ook bij zijn
ontbijt recht op een vrouw, die tot in de puntjes verzorgd
is. Niet voor niets legt hij immers elke maand de helft van
zijn salaris opzij voor de voedende nachtcrèmes en de
stimulerende dagcrèmes en voor een setje verse
wenkbrauwen, setje wimpers, zachte zeep en een gezinspot
augurken.

Zo gaat het dag in dag uit, week in week uit, jaar in jaar uit.
Moeder gaat het dok in of ze komt er net uit. En als ze
onverhoopt, door zorgen overmand, in huilen uitbarst, snelt
ze onmiddellijk naar de keuken en smeert ze een pakje
margarine op haar gezicht. Want in het onverbiddelijke
handboek staat op pagina 191, dat wenen de schoonheid
van een vrouw ernstig schaadt. Vandaar ook, dat ze altijd
wat Becel extra achter de hand houdt.

Ik zweer het: al die nuttige adviezen kunt u vinden in de
handleiding, die ik als een parelvisser uit de papieren
binnenzee van een marktkraam heb opgedoken. Je kunt er
ook uit leren, hoe je die felbegeerde kuiltjes in je wangen
krijgt. Daartoe moet moeder voor het slapen gaan een
metalen band rondom haar hoofd aanbrengen, waarvan de
uiteinden in honing gedrenkt zijn. En gegarandeerd, dat ze
bij het ontwaken haar felgebeerde putjes heeft.

Na lezing van het boekje prees ik me gelukkig, dat ik het
dagelijks genadebrood deel met een partner, die uitsluitend
augurken koopt om ze door de huzarensalade te mengen.
Ik moet wel bekennen, dat ze 's avonds met een vet gezicht
gaat slapen. Maar dat heeft ze van zichzelf.

En die putjes in haar wangen vindt ze ook overbodig.
Volgens haar zijn er in deze wereld al genoeg, waar ze in
kan zitten.

VLISSINGEN Een groot aantal arbeiders van de scheeps
werf De Schelde in Vlissingen heeft gisteren het werk neer
gelegd. Zij deden dat uit protest tegen achterblijvend loon
ten opzichte van collega's in andere RSV-bedrijven en ten
opzichte van door De Schelde ingeleende arbeidskrachten.

Er bestaat ai geruime tijd onrust bij dit dochterbedrijf van Rijn-
Schelde-Verolme. Het kwam gisteren tot een uitbarsting toen
bekend werd dat veertien chefs in een hogere salarisgroep wer
den ingedeeld.

Verder verwijten de arbeiders hun werkgever het werken met
„inleenpersoneel". Volgens een gerechtelijke uitspraak van een
half jaar geleden moest De Schelde stoppen met het werken met
inleenpersoneel en koppelbazen. Dit is volgens de arbeiders niet
gebeurd. Dit soort personeel verdient tien procent meer dan het
„eigen" personeel. Volgens de directie is er geen verschil in be
loning met andere RSV-bedrijven. Vandaag komt de directie in
een spoedvergadering met de ondernemingsraad bijeen om over
de genoemde problemen te praten.

Z'n collega Van der Stee illustreert met een en
kel cijfer de omvang van de recessie. „De toe
stand van de Nederlandse economie is veel er
ger dan men inziet of in wil zien", zegt een
voor zijn doen ook al zeer somber kijkende mi
nister Van der Stee. „De meeste landen hebben
een tekort op de betalingsbalans als gevolg van
de sterk gestegen olieprijzen. Wij daarentegen
hebben een groot tekort ondanks een energie
balans die bijna in evenwicht is. In 1976 raam
den we voor dit jaar een overschot op de beta
lingsbalans van zeven tot acht miljard. De laat
ste twaalf maanden was er in werkelijkheid
echter een tekort van zo'n zeven miljard. Dat
betekent een verslechtering met 14 miljard gul
den, ondanks een sterk toegenomen aardgasex
port".

„Ook wat de economische groei betreft zijn we
veel te optimistisch geweest. Duisenberg ging in
het vorige kabinet nog uit van 3,75 procent
groei. Wij hebben dat in Bestek'81 bijgesteld tot
drie. Maar in feite hebben we sinds 1973 niet
meer groei gekend dan 1,25 procent. Dat wil
zeggen dat per hoofd van de bevolking de eco
nomie met niet meer dan 0,5 procent verbeter
de. De koopkracht van de modale werknemers
steeg echter sinds 1973 met jaarlijks twee pro
cent. Geen wonder dat de bedrijfsrendementen
zo achteruit gehold zijn. Al in 1977 wogen de
winsten die de tachtig grootste bedrijven in Ne
derland maakten niet meer op tegen de verlie
zen die in deze groep werden geleden", aldus
Van der Stee.

Kind van de rekening

Dat de gevolgen hiervan niet uit konden blij
ven is duidelijk. „Het zijn echter niet de werk

nemers die het kind van de rekening werden",
zo vervolgt de minister van financiën. „De par
ticuliere consumptie bleef immers in de afgelo
pen jaren onevenredig sterk stijgen. De bedrij
ven kregen de klappen: dalende bedrijfsrende
menten, teruglopende investeringen en werk
gelegenheid. Dit alles uit zich nu in een tot re
cordhoogte oplopende werkloosheid".

Ook voor de overheid zijn de gevolgen ingrij
pend. Van der Stee bevestigt volledig wat zijn
collega Albeda al over de effecten van het in
komensbeleid op het overheidsbudget opmerk
te. „De schatkist laat onderhand voortdurend
de bodem zien. We staan regelmatig rood bij de
Nederlandsche Bank. Er moet steeds meer geld
worden geleend. Daardoor zijn de rente- en af
lossingsverplichtingen van het Rijk ziendero
gen toegenomen. Van ruim 5 miljard in 1975 tot
zo'n 12 miljard nu. We kunnen ons niet veroor
loven deze zaak op z'n beloop te laten. Zonder
uitstel moeten deze onevenwichtigheden in
onze economie te lijf worden gegaan", aldus mi
nister Van der Stee.

„Dat betekent beperking van de binnenlandse
consumptieve bestedingen (waardoor de beta
lingsbalans verbetert) en tegelijk verbetering
van de concurrentie- en exportpositie door
voortdurende matiging. Ons probleem is al ja
ren dat we veel te veel uitgeven en veel te wei
nig investeren. Daar moet een eind aan komen.
De maatregelen die we nu genomen hebben
passen allen in dat kader. Hoe somber en ver
velend mijn boodschap ook mag zijn, ze hadden
nog veel ingrijpender kunnen zijn. Het kabinet
heeft echter bewust gekozen voor de weg van
geleidelijkheid. Niet alles kan tegelijk. Wat in
een aantal jaren zo is scheefgegroeid draai je
niet in één klap terug. Dan maak je onherroe
pelijk brokken"

ARJEN BROEKHUIZEN

J HAAG „We zijn met z'n allen het slachtof-
ran de recessie". Deze verzuchting slaakt de mi
er van sociale zaken, dr. Wil Albeda, als hij de
lispellende boodschap die hij Nederland in zijn
oting heeft te melden toelicht. De toch al niet
vloedig lachende Albeda trekt er ook een echt
itofferig gezicht bij. Het valt de oud-CNV-secre-
niet mee de natie te vertellen dat iederéén vol-
d jaar voor het eerst sinds de bestedingsbeper-
uit het midden van de jaren vijftig er echt op
teruit zal gaan. Vooral de manier waarop dat
gt te gaan gebeuren ligt de bewindsman als een
i op de maag: het mes snijdt het diepst in de
ste inkomens en de mensen met meer dan een
komen er relatief gunstig af. Tenzij

I HAAG Vooral op de
ere afstanden binnen
pa met v.*el zakelijk
eer is het vliegtuig een
chte concurrent voor de
rwegen.

»it Amsterdam en Rotter-
kan een zakenman vlie-
naar een reeks steden in
-Duitsland. Frankrijk,
e en Engeland. Reistijd
>mfort zijn daarbij de gro-
tordelen. De kosten spelen
it soort zakenverkeer geen
slaggevende rol. Als de
rwegen daartegen willen
ksen zullen ze hun „ei--
prod uk t moeten verbete-
Dit zei NS-topman drs. L.
loeger vandaag op een in-
ationaal congres van Euro
spoorwegmaatschappijen
'en Haag. De trein moet
ens hem kwalitatief aan
telijker worden gemaakt,
'nationaal moeten er com-
ibele, geluidarme rijtuigen
den ingezet met boordra-
en andere moderne snuf-
udus Ploeger.

t

werkgevers en werknemers Albeda te
:hieten door het alsnog eens te worden
>n vrijwillige matiging van twee procent,
gering heeft zich voorgenomen die hulp
jk te belonen door in dat geval een mil-
ulden ter beschikking te stellen voor las-
•lichting of werkgelegenheidsmaatrege-
e keuze is aan de sociale partners, de re-
wacht af.

itonden voor een uiterst moeilijk dilem-
zegt Albeda. „Uit de al afgesloten cao's
)S, Hoogovens) konden we afleiden hoe
komensontwikkeling zou uitvallen. On
een duidelijke matigingsbereidheid zou
nsomstijging toch nog op acht procent ko-
Toen konden we twee dingen doen. De
epteren als een gegeven, of een nieuwe
igreep plegen om de inflatie te drukken,
indpunt is dat een looningreep in princi-
hoge uitzondering moet blijven. Daar zit
izeer een vrees voor ruzie met werkge-
n werknemers achter, want een bewinds
die het voorkomen daarvan als uitgangs-
leemt, is in Nederland een uiterst korte
termijn beschoren.

t je echter terdege afvragen wat zo'n
tgreep voor gevolgen heeft voor het func-
en van de arbeidsmarkt, die ondanks de
werkloosheid met grote onevenwichtighe-
ampt. Er bestaat een groot gevaar dat de
isie tussen werkgevers en werknemers
een looningreep wordt doodgeslagen. Deze
/egingen hebben geleid tot de operatie die
steren bekend hebben gemaakt

rechtvaardig

en goed komt die erop neer dat de rege-
findt dat de loonsomstijging met twee pro-
loet dalen tot maximaal zes procent. In de
economische situatie kunnen we eigen-
»n grotere loonsomstijging hebben. Om
>lgen voor de schatkist te beperken pro-
de overheid hetgeen werkgevers en
•mers overeen zijn gekomen, af te romen
verhoging van de sociale premies. De
>rdt op die manier echter allerminst
lardig verdeeld: de lagere en middenin-
#ns leveren veel meer in dan de hogere,
it slechts over de eerste 60.000 gulden in-
ïn sociale premies worden betaald,
e maatregelen leveren een prent op die in-
»ad bepaald geen schoonheidsprijs ver-
j. Ik ben de eerste om dat toe te geven",
plgt Albeda. Zijn grote opponent in de be-
ngsslag in het kabinet, mr. Fons van der
j(financiën) is het roerend met hem eens:
een koninklijker weg". Om die te pla-
willen Albeda en Van der Stee nóg
|r de Kamer zich begin oktober buigt over
)ting en miljoenennota, met werkgevers en
emers gaan praten. Ze zullen hen bezwe-
;nog een forse stap terug'te doen.
ienken ze aan de volgende mogelijkheden:
lere schoning van de prijscompensatie,
zeggen dat we de gestegen energieprij-
t meer krijgen vergoed,
ipping van die prijscompensatie: boven
bepaald loon krijgt iedereen hetzelfde,
prtgelijké maatregelen voor de vakantie-

r

fre verantwoordelijkheid

naar opstelling legt de regering een zware
(itwoordelijkheid bij de sociale partners. In
Uigt de sleutel voor het te voeren sociaal-
pmisch beleid thans grotendeels in handen
yerkgevers en werknemers. Albeda noemt
de „semi-politieke verantwoordelijkheid
de sociale partners". „Door de koppeling
jde uitkeringen en ambtenarensalarissen
Be lonen in het bedrijfsleven zijn de centra-
nonderhandelingen een publieke zaak ge
en. De sociale partners hebben een enor-
hvloed op het overheidsbeleid: zestig pro
van ons budget is hiermee gemoeid", zegt
ia.

kent dat het misschien geen voor de hand
ide zaak is dat werkgevers en werkne-
een streep halen door de al afgesloten

Koffertje

ging

niet
open

Tot grote hi
lariteit van
minister Van
der Stee en
de kamerle
den was het
koffertje met
de Miljoe
nennota gis
teren aan
vankelijk niet
open te krij
gen. Kamer
bewaarder
Faase moest
er aan te pas
komen voor
dat de minis
ter zijn plan
nen op tafel
kon leggen.

Philips- en Hoogovencao's en dat de metaal de
eis van een loonsverhoging van één procent
(het breekpunt in de onderhandelingen) laat
vallen, omdat de regering dat zo graag wil.
Toch is het broodnodig om de recessie waar we
mee te kampen hebben te bestrijden.

Minister Albeda: „Het is een van de verdien
sten van onze welvaartstaat dat we de recessie
nu minder voelen dan in de jaren dertig. An
derzijds betekent dat ook dat we veel meer
moeite hebben de mensen te overtuigen van de
ernst van deze recessie. De discussie van van
daag gaat niet meer over de vraag of we wel of
geen koopkracht moeten inleveren. Dat stadi
um zijn we allang gepasseerd. Het gaat nu nog
louter om de vraag: hoe vermijden we een nog
grotere daling. Hoe voorkomen we Deense toe
standen". (In Denemarken daalt de koopkracht
door regeringsingrijpen dit jaar gemiddeld vijf
procent).

„We lopen het gevaar ook in zo'n situatie ver
zeild te raken als we beslissingen maar blijven
uitstellen en om koopkrachthandhaving blijven
vragen. Dat betekent parkeren op het gehoor.
Dan zal de wal het schip wel keren.We
hebben te doen met een crisis in onze' verzor
gingsstaat. Niet alleen financieel of bestuurlijk,
maar ook cultureel. De welvaartstaat is nu wel
voorbij. We moeten ons systeem veranderen, en
dan nog wel in een tijd van recessie. De vraag
tekens die nog niet zo lang geleden achter de
economische groei uit de jaren zestig werden
geplaatst, zijn tegen onze wil uitroeptekens ge
worden. De economie van „steeds meer" wordt
er een van „genoeg". Welvaart wordt vervan
gen door welzijn. We staan volgend jaar voor
een sociale vuurproef. Werkgelegenheidsbeleid
en inkomensbeleid zijn daarbij niet meer van
elkaar te scheiden", aldus minister Albeda.