Russische soldaat mag in
mbassade van VS bli jven
JEINEKEN VERLIEST TERREIN IN DE VS
Je kijkt om je heen.
Maar zie jewel alles?
Suriname pakt prijsstijging aan
Libië: waarom
jGhadaffi een
usie met
iyrië aanging
Amerikanen
leven in angst
voor elkaar
Eerste vrije
vakbond in
Polen laat zich
inschrijven
EG-hulp
voor
Zimbabwe
Hongersnood voor
voor 150 miljoen
Afrikanen dreigt
„Natuur"zien-inzien-ontzien
is het nieuwe Boek van de Maand.
UITENLAND
LEIDSE COURANT'
WOENSDAG 17 SEPTEMBER 1980 PAGINA
^(Van onze correspondent Dick Toet)
ASHINGTON Jarenlang is geïmpor-
b :rd bier in de Verenigde Staten bijna
i synoniem geweest voor Ileineken.
L n het Nederlandse bier, dat in 1933
or het eerst in de Verenigde Staten
rd geïntroduceerd, werd vorig jaar in
e 50 Amerikaanse Staten nog bijna
300.000.000 liter verkocht.
nogal precaire economische situatie in de
Verenigde Staten, de flinke prijsverhoging
van Heineken eind vorig jaar en de sterk
toegenomen concurrentie hebben dit jaar
echter flink geknabbeld aan de sterke im
portpositie van Heineken. De aanvoer uit
Nederland daalde in de eerste zes maanden
van dit jaar met 19 pet. Vooral bier uit de
buurlanden Canada en Mexico is sterk in
populariteit gestegen. De belangrijkste re
den daarvoor lijkt de prijs, die gemiddeld
ruim dertig Nederlandse centen per flesje
lager ligt dan die van het importbier uit Eu
ropa. Overigens drinken Amerikanen voor
ruim 97 pet bier van eigen bodem, maar ge
zien de grote omvang van het land is de res
terende „vijver" van ruim 700.000.000 liter
nog altijd zeer de moeite waard.
Sommige marketing-deskundigen verwach
ten, dat appetijt voor geïmporteerd bier van
wege de recessie slechts een tijdelijke terug
gang doormaakt. Maar vast staat dat in de
toekomst veel meer importbieren de slag om
de Amerikaanse smaak zullen leveren. De
Canadese merken Molson en Labatt en het
Mexicaanse Dos Equis zijn op dit moment al
de grote groeiers; Tuborg, het enige Europe
se bier dat in Amerika in licentie wordt ge
brouwen en derhalve een veel lagere prijs
heeft, en het Franse Kronenburg-bier, dat
een fors tv-offensief heeft ontketend („Eu
ropeans like Heineken, but they lost Kro
nenburg"), liggen ook op de loer om de tot
voor kort onaantastbaar lijkende positie van
Heineken te ondergraven.
Bij Van Munching en Co. in New York, de
Amerikaanse impor- teur van Heineken,
heerst weliswaar bezorgdheid over de te
genvallende verkoopcijfers van de laatste
maanden, maar ook daar rekent men erop,
dat de inzinking tijdelijk zal zijn. Deson
danks is men voor het eerst in 7 jaar weer
begonnen met het adverteren van Heineken
op de Amerikaanse tv.
kSHINGTON Het Amerikaan-
{ministerie van buitenlandse za-
heeft gisteren toestemming ge
en voor het voorlopig verblijf
i een gedeserteerde Russische scri
pt in de ambassade van de Vere
de Staten in Kaboel. De maandag
elopen soldaat heeft om poli
tiek asiel in de Verenigde Staten ge
vraagd.
Amerika staat geen asiel in ambassades
toe. Alleen indien de aanvrager in le
vensgevaar verkeert, wordt op die re
gel een uitzondering gemaakt. Een
woordvoerder van het ministerie van
buitenlandse zaken verklaarde dat de
asielaanvrage positief zou worden be
naderd.
De Verenigde Staten die bang zijn voor
een Sovjet- of Afghaanse poging de de
serteur uit de ambassade te halen, heeft
beide regeringen meegedeeld dat zij
hen verantwoordelijk stellen voor de
veiligheid van de ambassade. Dit heb
ben Amerikaanse functionarissen mee
gedeeld. Volgens het Amerikaanse mi
nisterie van buitenlandse zaken hebben
Afghaanse militairen hun bewaking
van de Amerikaanse ambassade uitge
breid.
NDEN De fusie tus-
in Syrië en Libië en de
ielheid waarmee die vo-
week tot stand is ge-
men, heeft de onderda-
ien van kolonel Ghadaffi
•taal overdonderd. Vlak
voordat de Libische leider
ijn toespraak zou hou-
ien, waarin hij opriep tot
:en onmiddellijke en vol-
edige fusie met Syrië, zag
iet publiek plotseling
iveral ambtenaren ron-
Irennen die nieuwe leu-
K;n aanplakten ten behoe-
e van de Syrische televi-
iie die de toespraak recht
streeks uitzond.
)p een spoedbijeenkomst
l/jvan het plaatselijke volks
comité van Tripoli sprak ik
pen door ervaring wijs ge-
korden Libiër die niet veel
•an de nieuwe fusie ver
achtte omdat hij al zoveel
•an deze pogingen had zien
anden. Hij vergeleek het
.rabische eenheidsideaal
iet een stukje kostbaar zil-
•er dat van tijd tot tijd uit
ist wordt gehaald, wordt
wonderd en geliefkoosd
in vervolgens wordt terug-
jezet. De aanwezigen had-
len kennelijk niet ver
acht dat de kast al zo snel
de mislukte eenheid met
'unesië weer zou worden
'pengemaakt.
'e voorzitter van het volks-
•mité sloot de bijeenkomst
f met welluidende leuzen
„Broeder Ghadaffi gaf
•ns de vrijheid terug en wij
:ullen voor hem vechten op
ie Golanhoogte", waarna
•ver de plannen werd ge
temd. Stemmen tegen en
•nthoudingen werden niet
"Jteld omdat het volgens de
ificiële leer verraad is,
'anneer je twijfelt aan de
snheid in de Arabische
ereld.
Belemmering
>e afstand tussen beide lan
den en de verschillen in er
varing Syrië heeft in
iertig jaar verschillende
oorlogen gevoerd, terwijl
Libië in diezelfde periode
nooit soldaten heeft hoeven
•(feren aan het Midden-
)ostenconflict worden
luwelijks als belemmerin-
n ervaren. De fusie heeft
mmers grote voordelen.
Syrië heeft economische en
militaire hulp nodig. Libië
dat zelfs slechts 2,5 miljoen
inwoners telt, heeft meer
dan ooit behoefte aan man
kracht uit een bevriend
Arabisch land nu alle Egyp
tische en Tunesische arbei
ders verdacht zijn.
Toch zal Ghadaffi het mees
te voordeel hebben van de
fusie. Net als Assad moet hij
op de proppen komen met
een ideaal om de eenheid
onder zijn ontevreden on
derdanen te herstellen. Het
afgelopen jaar is aan Gha
daffi niet ongemerkt voor
bijgegaan. Er werden grote
demonstraties tegen hem
gehouden en ook in het le
ger groeit de onvrede over
de macht van de revolutio
naire volkscomité's en het
eigenzinnige buitenlandse
beleid van de kolonel.
Of Ghadaffi door de fusie
met Syrië erin slaagt de
eenheid in zijn land te her
stellen, valt nog te bezien.
De Libische leider heeft al
veel te vaak zijn tanden la
ten zien, zonder echt te bij
ten. Niemand gelooft nog in
hem. En nu zelfs de Saoe-
di's, die in Libië werden be
stempeld als lakeien van de
Verenigde Staten, hebben
gedreigd met een heilige
oorlog en nu de Irakezen
hebben gedreigd Tel-Aviv
te bombarderen, kan Gha
daffi gewoon niet achter
blijven. Om zijn radicale po
sitie in de Arabische wereld
te behouden rest hem geen
andere keus dan tot daden
over te gaan. Hij beseft heel
goed dat zijn geloofwaardig
heid in het geding komt als
hij zich blijft beperken tot
woorden geweld tegen Was
hington terwijl hij tegelij
kertijd 40 procent van zijn
olie aan de Verenigde Sta
ten verkoopt. Om die ge
loofwaardigheid wat op te
vijzelen heeft hij een aantal
bevriende landen toegezegd
de olieprijzen te verlagen.
En als Ghadaffi inderdaad
meer wil doen dan wat geld
in de Palestijnse zaak ste
ken en als hij zowel de Li-
biërs als de buitenwereld
wil overtuigen van zijn toe
wijding, dan is een fusie
met Syrië een gepast en uit
gekiend middel.
CAROLINE TISDALL-
/THE GUARDIAN
Schmidt bij NAVO-oefening
De Westduitse Bondskanselier Helmut Schmidt (rechts met zeilpet) kwam gisteren
een kijkje nemen naar de grote NAVOmanoeuvres in West-Duitsland. Hij sprak daar
mety de opperbevelhebber van de NAVO, generaal Bernhard W. Rogers (midden).
NEW YORK Ongeveer veertig pet van de Amerikanen
loopt met de voortdurende en kwellende vrees rond het
slachtoffer te worden van een geweldsmisdrijf en meer dan
de helft heeft vuurwapens ter bescherming van huis en
haard. „De hedendaagse Amerikanen zijn bang voor elkaar
geworden", aldus een telefonisch uitgevoerd opinieonder
zoek.
Het meest beangst zijn vrouwen, negers, stadsbewoners en ar
men. Vuurwapens zijn te vinden bij jonge mensen en negers en
dan nog vooral in het zuiden, waar zeven van de tien huishou
dens over wapens beschikken. De vrees voor misdaad heeft de
levensstijl van miljoenen veranderd. Zo vergewist 86 pet van de
Amerikanen zich er eerst van wie heeft aangebeld, alvorens
open te maken. Men doet de deuren van de auto op slot als men
er in zit en men belt vaak een vriend op, om deze mede te delen
dat men ergens heelhuids is aangekomen. De helft van de on
dervraagden toont zich bereid meer belasting voor betere be
scherming van de politie te betalen.
BRUSSEL De Europese Ge
meenschap heeft gisteren aan
Zimbabwe, het vroegere Rho-
desië, speciale handelsvoor-
waarden en financiële steun
aangeboden. De EG hoopt dat
de hulp Zimbabwe ertoe
brengt, zich aan te sluiten bii
de 58 landen die door middel
van het Lomé-akkoord een
speciale economnische relatie
met de EG hebben.
De hulp aan Zimbabwe is ove
rigens minder dan verwacht.
Dit komt door een verschil
van mening tussen Frankrijke
en Italië enerzijds en Engeland
anderzijds. Met name Groot-
Brittannië probeert zo voorde
lig mogelijke condities voor de
vroegere kolonie te bewerk
stelligen.
Brokstuk
I raaks
vliegtuig
Het blijft roerig In
het Iraaks-lraans
grensgebied. Er
zijn nogal wat
vliegtuig
activiteiten over
en weer. Zo zegt
Iran dat het niet
minder dan zes
MIG-straaljagers
heeft
neergeschoten.
Op de foto: een
brokstuk van een
van deze
straaljagers.
RAMARIBO De Surinaamse
ering wil een einde maken aan de
t van prijsstijgingen in het land.
fcrtoe heeft zij gisteren een de
kt afgekondigd waarbij wordt be-
ald dat de prijzen voor de eerste
'ensbehoeften niet meer lukraak
«nen worden verhoogd. Een ver
eng zal slechts bij uitzondering
arden toegestaan.
Bij het decreet is een lijst van enkele
honderden artikelen gevoegd, waarop
hun maximumprijs voor de groot- en
kleinhandel is vermeld. Het gaat hier
bij om produkten als rijst, boter, marga
rine, vlees, kaas, melk, thee en lucifers.
Tot dusver gold al een zogenaamde
prijzenbeschikking. Maar die heeft on
voldoende gewerkt. De prijzen die
huisvrouwen voor artikelen voor de
eerste levensbehoeften moesten betalen
lagen vaak veel hoger dan bij de be
schikking was toegestaan.
Een vrouw die op de markt in Parama
ribo boodschappen had gedaan vertelt
daarover: „Kort geleden kostte een
pond uien nog een gulden, nu moet ik
voor vier kleine uien van tezamen am
per twee ons hetzelfde betalen. Groente
kost nu per hoopje (groente wordt op
de markt in Paramaribo in hoopjes ver
kocht) een gulden. Vroeger 50 cent".
Suiker is momenteel zeer schaars en de
prijs verschilt van winkel tot winkel'
soms 1,50 Surinaamse gulden per kilo.
Surinamers die bij de Nederlandse am
bassade in Paramaribo een visum voor
Nederland willen aanvragen, ontvan
gen binnen ten hoogste twee weken
uitsluitsel. Dit heeft een woordvoerder
van het ministerie van buitenlandse za
ken in Den Haag meegedeeld.
WARSCHAU Een arbeiderscomité uit de Poolse indu-,
striestad Katowice (Silezië), is de eerste groep die officieel
toestemming heeft gevraagd om te boek te worden gesteld
als onafhankelijke vakbond. De aanvraag werd ingediend
bij de rechtbank van Warschau.
Na een beslissing van de rechtbank en de registratie mag een
nieuwe rechtbank officieel aan normale activiteiten deelnemen,
zoals het inrichten van een boekhouding en het innen van lid-
maatmaatschapgelden.
In Gdansk zijn vandaag vertegenwoordigers van nieuwe en on
afhankelijke vakbondcommissies uit geheel Polen bijeen, om te
bespreken, wat er tot nu toe is bereikt en wat er in de toekomst
verder te doen staat. Volgens stakingsleider Lech Walesa be
staan er geen plannen voor de oprichting van een nationale fe
deratie van onafhankelijke vakbonden als concurrent van de
door de staat geleide „centrale raad van vakverenigingen".
De Poolse premier Jablonski heeft gisteren een oproep gedaan
om „alles te vermijden wat het sociaal-economische systeem en
de betrekkingen met de bondgenoten kan schaden".
In Kielce, ten zuiden van Warschau werd gisteren verder ge
staakt uit protest tegen het hinderen van de nieuwe vakbonden.
DIRECTEUR-GENERAAL FAO:
ROME/STRAATSBURG Wanneer de rijke landen niet
voor het eind van het jaar granen sturen, zullen 150 miljoen
mensen in Afrika het slachtoffer worden van een hongers
nood die erger is dan die van 1973 en 1974. Deze alarmerende
woorden sprak Edouard Saouma, de directeur-generaal van
de voedsel- en landbouworganisatie van de Verenigde Na
ties (FAO) gisteren in Rome. In de Italiaanse hoofdstad
wordt een speciale vergadering over de honger in Afrika ge
houden. Maar met name de rijke olielanden hebben tot nu
toe niet op de uitnodiging van de FAO gereageerd.
Volgens de FAO is er in 25 Afrikaanse landen een groot voed
seltekort, deels veroorzaakt door natuurrampen maar ook door
menselijke oorzaken, zoals oorlogen. Saouma vindt het onvoor
stelbaar, dat de wereld tot op heden weinig aandacht heeft ge
had voor de Afrikaanse hongerende vluchtelingen, terwijl bij
voorbeeld aan de Vietnamese bootvluchtelingen zoveel aandacht
werd geschonken. De directeur-generaal van de FAO hoopt, dat
de noodtoestand medio volgend jaar voorbij is, maar heeft daar
in weinig vertrouwen.
In Straatsburg verklaarde de vroegere Duitse Bondskanselier
Willy Brandt voor het Europees Parlement, dat de honger in de
wereld een schandaal is. „Dagelijks worden 150 miljard dollar
uitgegeven aan bewapening, terwijl de rijke landen niet in staat
zijn de onderontwikkelde wereld te helpen. Als er voor dit pro
bleem geen oplossingen worden gevonden, dan kunnen nieuwe
oorlogen ontstaan", aldus Willy Brandt. Morgen praat he^ Euro
pees Parlement verder over een rapport van de' Italiaanse com
munist Ferrero, waarin aanbevelingen worden gedaan voor de
bestrijding van de honger in de wereld.
Franse wijnoogst
kleiner door
slecht zomerweer
PARIJS De Franse wij
noogst is ernstig getroffen'
door het slechte weer van deze
zomer en zal naar verwacht
wordt 25 procent kleiner zijn
dan die van vorig jaar. Dit
heeft het ministerie van land
bouw in Parijs meegedeeld.
In enkele gebieden zal de pro-
duktie vermoedelijk meer dan
de helft minder zijn. Cham
pagne is het zwaarst getroffen
met dalingen van 55 tot 60
procent, aldus een deskundige
van het ministerie.
Cuba dreigt
vliegtuigkapers
HAVANNA Cuba heeft gis
teren gedreigd alle luchtpira-
ten die zich in de toekomst
schuldig maken aan het ka
pen van vliegtuigen tussen
Florida en Havanna, naar de
V.S. terug te sturen om daar
berecht te worden.
Het dreigement staat in
„Granma", het blad van de*
Cubaanse communistische par
tij. De Cubaanse autoriteiten,
aldus „Granma", moeten kie
zen tussen dit middel of zware
straffen wil er een eind komen
aan de „kapingsrage". Sinds 10
augustus zijn negen vliegtui
gen gekaapt door lieden die
eerder dit jaar uit Cuba naar
de VS vluchtten.
Strauss loopt in
op Schmidt
HAMBURG Volgens een
gisteren gepubliceerd opinie
onderzoek is de conservatieve
CDU/CSU combinatie van
Franz Jozef Strauss de afgelo
pen drie weken bijna twee
percent ingelopen op de
SPD/FDP-coalitie van Bonds
kanselier Helmut Schmidt.
Over drie weken, op 5 okto
ber, worden in West-Duitsland
algemene verkiezingen gehou
den.
De SPD van Schmidt kreeg
45.1 percent van de stemmen
(tegen 46.8 bij een gelijksoortig
onderzoek drie weken gele
den), en de FDP van minister
van buitenlandse zaken Hans-
Dietrich Genscher 7.7 (7.6). In
totaal koos 45 percent van de
ondervraagden voor de
CDU/CSU, terwijl dit drie we
ken geleden 43 percent was.
Rel
Zuidafrikaanse
medische wereld
JOHANNESBURG Het be-
sluit van de Vereniging van
Zuidafrikaanse Medici
(MASA), de dokters die wij
len Steve Biko voor zijn dood
onderzochten, schoon te was
sen van alle blaam, heeft in
medische kringen in Zuid-A-
frika tot protesten geleid.
De „Vereniging van Medici in
Transvaal" (TMA), waarbij on
geveer 120 zwarte dokters zijn
aangesloten, heeft MASA be
schuldigd van „medeplichtig
heid aan het begraven van de
zaak Biko", en heeft haar ont
binding geëist.
MASA had vorige week vrij
dag unaniem vastgesteld dat
de artsen die Steve Biko on
derzochten, een paar dagen
voor zijn dood in de gevange
nis van Pretoria op 12 septem
ber 1977, geen „nalatigheid of
onoirbaar gedrag" ten laste ge
legd kon worden.
Een fraai landschap. Een vlinder in
alle kleuren van de regenboog. Een moeder ege
die met 'n trits kleintjes over een bospad trip
pelt. Zo zien we de natuur. Als een reeks
mooie plaatjes. We kijken naar de buitenkant.
Maar er zit nog zoveel achter. Een vlieg teordl pas ern vlieg na cm gcdaanuvcncisscling
Hele verhalen en geschiedenissen. Kleine ver
anderingen en grote rampen. Overal in dit 176 pagina's dikke boek
r» V *4' JHHffiHHH groe'en en bloeien de foto's en aquarellen. Het
v„. "V - nieuwe Boek van de Maand. Bepaald niet
zomaar een boek.
En als je daar wat meer van weet,
kijkje opeens met heel andere ogen.
Dan krijgt zelfs het kleinste onkruidje een
heel andere waarde. Die verhelderende blik
achter de schermen krijgt u in het nieuwe
Boek van de Maand.
Geschreven door Ben Garthoff. Een man
die als geen ander boeiend kan venellen over
alles wat groeit en bloeit. Maar de natuur laat
zich uiteraard niet alleen in woorden vangen.
Tot en met 4 oktober f2250. Daama fio,- duurder.
De aanbieding is geldig t/m 4 oktober. Echter zolang de voorraad strekL
