„Flink zijn en
vooral niet janken"
„Pouic-Pouic"
echte Franse
boulevard-komedie
Prinsjesdag
op tv en radio
Het kind moet geleerd worden
hoe om te gaan met geweld op tv
TERUGBLIK
NCRV KIJKT ROND IN VERPLEEGHUIZEN
TELEVISIE VANAVON
TELEVISIE ZATERDAG
RADIO VANAVOND
RADIO ZATERDAG
RADIO/TELEVISIE
LEIDSE COURANT
VRIJDAG 12 SEPTEMBER 1980 PAGIlfi^l
HILVERSUM Oud worden, bijna iedereen is er bang voor.
Het heeft te maken met je meest dierbaren verliezen, je min
of meer uitgerangeerd voelen en je niet meer kunnen bewegen
zoals je eigenlijk zou willen. Maar dit is het ergste nog niet.
Hèt schrikbeeld van de ouderdom is in onze samenleving het
verpleeghuis. Daar verlies je immers je zefstandigheid, je
mondigheid en je privacy. Vanachter de geranium bij he.t
raam kun je daar alleen nog kijken naar het leven. In het ver
pleeghuis word je alles ontnomen, wat eens zo onverbrekelijk
met je leven verbonden was. Althans, zo luidt de algemene op
vatting. Verslaggeefster Catherine Keyl ging na of het leven
in een verpleeghuis nu werkelijk wel zo verschrikkelijk is en
legde haar bevindingen vast in een speciaal programma van
„Hier en nu", de actualiteitenrubriek van de NCRV, die vana
vond (om 22.00 uur via Ned. II) wordt uitgezonden. Zij kwam
tot de conclusie: we weten nagenoeg niets van de ouder wor
dende mens en zijn problematiek.
..Iedereen", geeft zij als belangrijke reden voor deze onweten-
heid aan, ..schuift de gedachte aan bejaarde mensen weg. Dat is
goed mogelijk, omdat verpleeghuizen doorgaans achter bomen
schuil gaan, in bossen liggen of in buitenwijken zijn gebouwd.
Alleen een verdwaalde wandelaar wordt er dus mee gecon
fronteerd, dat oude, zieke mensen ook nog bestaan. Natuurlijk
zijn de familieleden ook op de hoogte. Van hen kan en mag je
echter niet te veel verwachten. Ze hebben doorgaans al last
van een schuldgevoel, omdat ze de verzorging van vader of
moeder overlaten aan derden en zijn bang voor verwijten aan
hun eigen adres. Daarnaast denken ze vaak, dat de verzorging
nog minder goed zal worden, wanneer ze daar kritiek op uiten.
Verder hebben de kranten de laatste jaren bol gestaan van ver
halen over hoe verschrikkelijk, verdrietig en eenzaam het wel
niet is om in een verpleeghuis te wonen. Logisch is het dan,
dat mensen het idee van ouder worden liever uit hun gedach
ten bannen".
Het is daarom, dat Catherine Keijl hoewel zij enorm ge
schrokken was van klachten van direct betrokkenen niet>,
alleen zwartgallige berichten en sombere beelden in haar re-
portage heeft willen verwerken. „Je moet de mensen niet te
veel ontmoedigen en het spookbeeld niet nog angstaanjagender
maken dan het al is", zegt zij hierover. Daarnaast hield zij er
rekening mee, dat de klachten in verpleeghuizen doorgaans
door een vergrootglas worden gezien en wilde zij geen onrecht
doen aan artsen en verpleegkundigen die zich wél volledig in
zetten om een zo prettig mogelijk leefklimaat voor de zieke be
jaarden te scheppen.
Dat dit allesbehalve gemakkelijk is, blijkt uit de opnamen die
zij maakte in een gerenommeerd Haarlems verpleeghuis en uit
wat geneesheer-directeur dr. Ten Have hierover zegt. Volgens
hem is het bijna niet mogelijk zijn patiënten nog iets te geven
wat hun leven de moeite waard maakt. Eigenlijk is het alleen
de fysiotherapeutische behandeling die nog enige zin kan ge
ven. Die kan immers de verwachting, of de illusie, wekken
van een toekomst zonder rolstoel of krukken. Voor de rest
kunnen de verpleegden weinig anders doen dan zitten, wat
praten, uitkijken naar bezoek en wat borduren of lezen. Deze
sfeer wordt er volgens Ten Have niet vrolijker op, doordat een
verpleeghuis veelal geïdentificeerd wordt met een sterfhuis en
omdat er van buitenuit zo weinig voor deze mensen wordt ge
daan.
Aangrijpender wordt het leed, wanneer de bejaarden zelf over
hun situatie aan het woord komen. Sommigen kunnen het niet
verwerken dat ze gescheiden zijn van hun echtgenoot(e) of
hebben het er moeilijk mee dat ze geen plekje voor zichzelf
hebben. Anderen kunnen het niet verkroppen dat ze in maan
den geen kind hebben gezien of dat ze zelfs geen kopje vanuit
hun eigen huis naar de verpleeginrichting hebben mee mogen
nemen. Verdrietig is ook het verslag dat twee bezigheidsthera
peuten uitbrengen van de situatie in een verpleeghuis waar zij
eerder gewerkt hebben. Wanneer een dochter vertelt hoe haar
demente moeder in zo'n huis behandeld werd, wordt duidelijk
dat de veelgehoorde, negatieve klachten hierover zeker geen
loze kreten zijn.
Intussen zijn er in Nederland zo'n 45.000 mensen die hun da
gen in een dergelijk huis moeten doorbrengen. Van staatssecre
taris Veder-Smit van Volksgezondheid die in deze reportage
Catherine Keijl: „We weten nagenoeg niets over de ou
der wordende mens en zijn problematiek".
ook aan het woord komt, kunnen zij niet veel verwachten.
Weliswaar stelt "deze bewindsvrouw vast, dat bejaardenzorg
diepgaand onderzoek behoeft en dat de verpleeghuizen gemo
derniseerd moeten worden, zij onthoudt zich van elke toezeg
ging waardoor van overheidswege aan deze situatie wat veran
derd zou kunnen worden. Wel.doet zij suggesties als het op
richten van een familieraad en van een bewonerscommissie.
Voorlopig zit er voor deze minderheidsgroep dus niets anders
op dan „Flink zijn en vooral niet janken", zoals een vrouw in
deze reportage adviseert.
LUDUINA SALTERS
Louis de Funès kreeg de hoofdrol in „De oliemagnaat
„Pouic-Pouic" luidt de titel van de
Franse speelfilm uit 1963 die vanavond
op de beeldbuis komt en waardoor
Louis de Funès opeens een bekende ac
teur werd. Een jaar later zou De Funès,
op vijftigjarige leeftijd, helemaal een
grote ster worden door zijn rol in de
film „Le gendarme de St. Tropez", die
tien jaar lang het kassucces van de
Franse filmindustire zou blijven. Na
1963 heeft driftkikker Louis de hoofd
rol gespeeld in zo'n dertig films, waar
onder die als rabbi Jacob waarmee hij
grote triomfen vierde.
Hoofdrolspeler in „Pouic-Pouic" (die als
,,De haan van mijn schoonmoeder" in de
Nederlandse bioscopen te zien was) is Lé-
onard Monestier, gespeeld door Louis de
Funès. Hij is een voortvarend zakenman
en heeft een charmante dochter, Patricia.
Zijn vreugde over deze dochter wordt
echter wel wat getemperd door zijn
vrouw, de onnozele en excentrieke Cynt
hia. Zij schaft zich zonder medeweten van
Léonard een gigantisch pakket aandelen
aan van een maatschappij die een bijzon
der olierijk gebied heeft gekocht. Helaas
blijken zowel de maatscnappij als de olie
op verbeelding te berusten en als Cynthia
(Van onze radio- en tv-redactie)
HILVERSUM De NOS gaat via radio en televisie op
dinsdag 16 september veel aandacht besteden aan de ope
ning van de Staten-Generaal door Koningin Beatrix en aan
de miljoenennota. De televisie verzorgt een rechtstreekse
uitzending van 12.55 tot 14.30 uur via Ned. II met commen
taar van Koos Postema. Daarin zitten de troonrede en com
mentaren van politici op de plannen van de regering.
Een samenvatting van deze reportages wordt via Ned. I van
18.15 tot 18.49 uur herhaald. Ook „Den Haag Vandaag" is op
Prinsjesdag langer dan normaal: van 22.00 tot 22.45 uur op Ned.
I.
De NOS-radio heeft met Ton Planken als centrale presentator
van 13.03 tot 17.00 uur via Hilversum 1 een speciaal Prinsjesdag
programma. Daarin zitten directe reportages van de troonrede
en de aanbieding van de miljoenennota, interviews met de mi
nister-president en de ministers van Financiën, Economische
Zaken en Sociale Zaken, reacties van Kamerleden en andere po
litici en de beantwoording van telefonische vragen van luiste
raars door parlementaire journalisten en politici. Het laatste half
uur geeft een forum van politieke commentatoren van een aan
tal dagbladen hun opinie over de miljoenennota.
Ook de radio-nieuwsdienst van het ANP is op Prinsjesdag aan
gepast. De uitzending van 15.00 uur verschuift in verband met
het aanbieden van de miljoenennota naar 15.05 uur en gaat dan,
evenals de uitzending van 16.00 uur vijf minuten duren in plaats
van twee. Die twee bulletins zullen voornamelijk bestaan uit'
nieuws over Prinsjesdag.
(Van onze radio- en tv-redac
tie)
LEIDEN Hoe kunnen kin
deren op de basisschool weer
baar- worden gemaakt tegen
het televisiegeweld. Het Leids
interdisciplinair centrum
voor onderwijs research (LI-
COR) wijdt hieraan een voor
onderzoek. Het wordt uitge
voerd in samenwerking met
twee Twentse onderzoekers.
De stichting voor onderzoek
van het onderwijs (SVO)
heeft er ruim twee ton voor
bestemd.
De anderen zijn Twentse on
derzoekers. Zij proberen aan te
aan Léonard moet vertellen,
ontploft hij bijna van woede.
Ned. I 18.59 uur.
Wissel op
de toekomst
Film van het Amsterdams Stadsjournaal,
een collectief van dertig filmmakers,
waarin vier vrouwen worden geïnter
viewd over hun leven, hun ideeën en hun
perspectieven.
Ned. I 21.55 uur.
Dagboek
onderwijzer
Herhaling van de vierdelige serie „Dag
boek van een onderwijzer" naar de roman
,,Un anno a Pietralata". De serie speelt
zich af in een volksbuurt in een buiten
wijk van Rome, waar Bruno d'Angelo on
derwijzer is van een vijfde klas van de la
gere school.
Ned. I 22.30 uur.
Boezemvrienden
Paul is weer terug op school, maar komt
yr i'uiv r
gelijk weer in moeilijkheden. Deze keer
krijgt hij echter steun uit een onverwach
te hoek. Rachel gaat een avondje uit met
haar vader, wanneer zij hoort dat haar
moeder wil hertrouwen.
Ned. II 19.25 uur.
Ike
In de tweede aflevering van deze serie
over het leven van generaal Eisenhower
kan Ike zich na de overwinning in Noord-
Afrika gaan toeleggen op het uitwerken
van plannen voor een invasie in Norman-
dië. Hij krijgt te maken met mannen als
Montgomery, De Gaulle en Churchill die
aanvankelijk zijn plannen helemaal niet
zo zien zitten.
Ned. II. 20.27 uur.
Morgenmiddag
Op Ned. I om 15.32 uur de film „De juiste
man-op de juiste plaats" met Norman Wis
dom, die in de jaren vijftig en zestig de
populairste Engelse filmkomiek was. Om
17.00 uur verschijnt op hetzelfde net het
programma „Popkrant".
Bruno Cirino als de schoolmeester in „Dagboek van' een onderwijzer".
tonen dat effecten van kijken toonde gedrag overnemen,
naar agressief handelen en ge- Opvoeders zijn geneigd zich
weldscènes op de televisie in over het gespeelde geweld
Amerika ook gelden voor ons meer zorgen te maken dan
land. Eén van de effecten is, over de gewelddadige gebeur-
dat sommige kinderen het ver- tenissen uit nieuws- en actpa-
in hoeverre het mogelijk lijkt
het probleem via de ouders in
plaats van via de school aan te
liteitenprogramma's. Het voor
onderzoek dat zestien maan
den duurt, beperkt zich tot de
invloed van het gespeelde
geweld. Daarbij wordt ook een
antwoord gezocht op de vraag gere schoolperiode 3.000 uren
voor de beeldbuis, ongeveer de
helft van het aantal uren dat
het in de schoolbank zit. Tele
visie via satellieten zal het
aantal kijkuren verder om
hoog brengen. Met een experi
menteel onderwijsprogramma
kan op lagere scholen bereikt
worden dat kinderen bewuster
en kritischer naar geweld^
gramma's op de televisie kij
ken. Daarom wordt nagegaan
hoe kinderen, verschillend
naar leeftijd en persoonlijk
heid, tegen diverse typen ge-
weldsprogramma's aankijken
en welke werkelijkheidswaar
de ze er aan toekennen.
NOS
18.49 Poli en Pill
18.55 Journaal
VARA
18.59 De oliemagnaat,
speelfilm
20.25 Nieuwe gezichten in
VARA's voorstelling
TELEAC
21.15 Algemeen voorlich
tingsprogramma
IKON
21.55 Wissel op de toekomst
VARA
22.30 Dagboek van een
onder wijzer, tv-serie
NEDERLAND2
NOS
18.00 Nieuws voor doven en
slechthorenden
18.55 Journaal
NCRV
18.59 Zo vader, zo zoon
19.25 Boezemvrienden,
jeugdserie
NCRV
20.27 Ike, tv-serie
22.00 Hier en nu
22.40 Tot besluit
DUITSLAND 1
(Region, progr. NDR: 18.00 We
-Hospital, tv-serie. 18.30
18.45 Kleuterserie. 18.55 We
-Hospital, tv-serie. 19.25 Regio
gazine. 19.59 Progr.overz.
18.00 Gevar. progr. 18.30 Nick 1
terton, tv-serie. 18.40 Gevar.
19.15 Aktual.) 20.00 Journ.
Verkiezingen. 20.15 Gruen 1st d
de, speelfilm. 21.45 Reportage
Aktual. met parlementaire
23.00 Fraulein Else, tv-spel
DUITSLAND 2
18.20 Fuzzy und die Christel vdl
Post. speelfilm. 19.00 Journ. V
Reportages. 20.15 Maigret, tv*rsitei
21.45 Slapstick. 22.00 Aktual.
Cult, magazine. 22.50 Sport. 23
Schatten des Galgens (Run f
ver), speelfilm. 0.50 Journ.
DUITSLAND WDR 3
18.00 Kinderserie. 18.30 Cursu
nomie. 19.00 Vrljetijdsmai
19.45 Journal 3. 20.00 Journ. 2
Filmportret. 21.00 Reportage.
Meditatie. 22.00 Aus dem Nest
len, tv-serie. 23.00 Inform.
23.45 Journ.
BELGIE NED. 1
18 00 De schat op Malta (Treaiven.
Malta), jeugdserie. 18.15 Kgn zes
progr. 18.30 Open School. n
Kunstmagazine. 19.35 Mede
Morgen. 19.45 Nws. 20.10 We}11
20.15 De uitnodiging (L'invil^il
Deelfilm. 21.50 Theater magiordei
2.40 Nws.
BELGIE NED. 2
20.15 Maria Speermalie, tv 'nësl
21.15 Showprogr. 22.15 Cult, mjond
BELGIE FRANS
18.00 Meded. 18.15 Tekenfilms.
Cult, magazine. 19.00 Liedjes
19.15 Region, magazine. 19.29
ber. 19.30 Journ. 19.55 Inform.
21.05 Toneelstuk. 22.25 Aanvu
Aansl. Journ.
NEDERLAND 1
NOS
13.00 Nieuws voor doven en
slechthorenden
15.30 Journaal
VARA
15.32 De juiste man
op de juiste
plaats, speelfilm
17.00 Popkrant
NEDERLAND2
NOS
13.00 Nieuws voor doven en
slechthorenden
DUITSLAND 1
10.00 Journ. en aktual. 10.25 Rau-
chende Colts, tv-serie. 11.10 Doe. se
rie. 11.35 Rep. 12.20 Aktueel mag.
12.50 Persoverz. 13.00 Journ. 13.40
Progr.overz. 14.10 Journ. 14.15 Kleu-
terprogr. 14.45 der Letzte der
ner (Fish Hawk), speelfilm. 16.
form, progr. 17.00 Inform.
(Reg.progr.: NDR: 17.30 Progr.
17.31 Die unterblichen Methode
Franz Jozef Wanninger, tv-
WDR: 17.30 aktual. 17.55 Intel
zo.).
DUITSLAND 2
12.00 Progr.overz. 12.30 Progni
buit. 14.45 Journ. 14.47 flugbstn
SP, tv-serie. 15.10 Mond
Mond, tv-serie. 15.35 HobbyJ
15.50 Jeugdfilm. 16.35 Teker
rie. 17.04 Bekendmaking
weekwinnaars. 17.05 Journ.
Aktueel mag.
io.ou ounurowi mag. io.uu u*
dermeid (Sitting Pretty), speelt "'O'
eth
KNBTB. 19.02 (S) Punt uit. 19.55
Overweging. 20.03 (S) Van Oud Zeer tot
Zeer Oud. 21 02 (S) Nine o'clock jazz. 22.02
(S) Goal. NOS: 23.02 (S) Met het oog op
morgen. EO: 0.02 (S) True light.
VOO: 18.00 Staandebij. OVERH.VOORL.:
18 40 De Nederlandse Antillen. PP: 18.50
Ultz. van het CDA. VOO: 19.00 Veronica
lale Hitparade. 19.02 (S) De r
ans
102 De VARA feliciteert.
13.03 In de Roole Haan. 15.02
it Studio 1. 16.02 De Speeldoos.
7.30 Nws. 7.36 Aktua. 8.00 Nws.'
8.11 Toeraktua 8.30 Nws. 8.36
Toeraktua. 9.00 Gym. voor de
vrouw. 9.10 Waterstanden. 9.15
10.30 Coulissen. 11.30
Janboel. 12.00 Bouwen op de basis. 12.26
Meded. voor land- en tuinbouw. 12.30 Nws.
12.36 Aktua 13 00 Nws. 13.11 Introduktie
kernpunt. 13.15 Onder de mensen. 14.00
Kernpunt. 15.00 Sport na sport. 15.30 Kies-
se»
leder heel uur nieuws.
7.02 Popfnsser. 9.03
sound. 10.03 Popstation.
Pop non stop. 12.03 Los.
14 03 Op stap. 15 03 Dist
press. 16.03 NCRV-'"^
AVRO: 7.00 Nws. 7.02
klein stationnetje, 's morg Wei
de vroegte. 8.00 AVRO's ;tpc
Publiek Prijs. (9.00, 12.1
i.). (Met o
9.30 Symfonisch! mai
KiASM»
gaven (van historiscne oi ooc. oaiu.>.£,
tiek. 15.30 Middeleeuwen e
De donderdagse tv-bios stond
vooral in het teken der ro
mantiek. De bloedige veldsla
gen in Polen in de elfde afle
vering van de Vergeten Oor
log natuurlijk buiten beschou
wing gelaten. Ook de komi
sche verrichtingen te land, ter
zee en in de lucht, welke door
de TROS weer met dankbare
voldoening ut de mottenkist
werden gehaald, behoorden
niet tot dit genre. Wel al met
een om half acht bij de NCRV
pianospel bij kaarslicht door
de Franse pianist Mischa Clay-
derman. Daarna een verhaal
zo romantisch als men maar
wensen kan. Zo worden ze
weinig meer geschreven. Het
was dan ook naar een novelle
van Ludwig Tieck, een Duits
dichter die van 1773-1853 leef
de en ook bekendheid kreeg
door zijn romantische kunst
sprookjes. Het-stuk van gister
avond ging over een eigenzin
nige barones die een straatar
me kerei verxiest Doven een
partij die naar stand meer eer
zou aandoen. Tegenwoordig
komt zo n onverstandige stap
vermoedelijk niet meer voor.
In het stuk van Tieck gaat het
helemaal volgens het romanti
sche patroon. De geliefden
trekken zich terug op een zol
derkamer in de wetenschap
dat geld nit gelukkig maakt.
Daar komt natuurlijk toch na
righeid van. Het slot van deze
sfeervolle novelle verzl^
echter veel. LEu
Ook Mijn zoon, mijn zoorfc
worden daarin veel bitlBer
dingen gezegd, is eigenliik|Wb
heel romantisch verhaal.
al om al de ouderwetse kl( jarrc
waarin de hoofdrolspelers der
gestoken. Ook de conflictei W.
dit drama lijken mij in hof van
zaak van oude stempel. 1
heel mooi en soms bepaald har
zwepend om naar te kij) pa;
Boeiend om naar te kijken d.v
ook te luisteren was ook 1
got Fonteyn die de eerste pje
zes delen over de ontwil ga
ling van de dans kwam en
lichten. Alleen jammer
deze serie ook voor volge Jjj1
delen zo laat op de avon< yjj
gepland. Zo blijven vermo« Th
lijk veel jeugdige beoefen- 15
van de danskunst er van j>-
stoken. M"
Aktua had zeven ondem
pen, nou ja kwesties in zak va
maat: opticiens die opnif fle
met de oogartsen aan het b
keleien zijn, het dreigend f M
co van de Klokkenberg, d{
Westduitse economie, kett ge
greacties in de reiswereld,)
list Menuhin die het nu bui
de concertzalen zoekt, de di Ll
mer Koe perman en een oi# m
scheiding voor een Soap 'ja
guur.
i
HAN JONK1 5
