Schilderkunstig Realisme
in museum De Lakenhal
iharlton Heston
itaat voor niets
De
symboliek
van
Hendrik
Hollebeek
En verder
Pentekeningen
in Dever
Free festival
in Noordwijk
-DEZE WEEK IN DE BIOSCOPEN
lud S pencer en het
uimtevadertje
PAC_
LEIDSE COURANT
VRIJDAG 22 AUGUSTUS 1980 PAGINA 7
Werk
Hakkaart.
LEIDEN De laatste
twintig jaar kwamen in
Europa en de Verenigde
Staten verschillende vor*
men van realisme tot ont
wikkeling, onder meer
pop-art, noveau realisme
en het foto-realisme. In
Nederland bestaan deze
stromingen eveneens.
arlton Heston In het faraograf
t de naam van auteur
am Stoker hoort, denkt
niddeliijk aan Dracula.
tar Stoker, hoewel een
uwelijks belangrijk
irijver die in zijn tijd
er achting en geld ver-
nde aan zijn baan als se
ta ris van de beroemde
itse toneelspeler Sir
nry Irving, schreef méér.
de verfilming van regis-
it Mike Newell duikt nu
ti Jewel of the seven
irs" nog eens op. Een
onturenverhaal van voor-
rlogse allure, met allerlei
inenten die je je uit wat
üerwetsere griezellitera-
ir herinnert: De „mad
entist". de herhaaldelijk
gemolken vloek die er
i rusten op het openen
d Egyptische farao-gra-
d, tot leven gewekte
mummies enzovoort Ne
well, die een niet geringe
bijstand kreeg van Jack
Cardiff, een voortreffelijk
cameraman die als regis
seur niet verder kwam dan
routineuze produkten,
maakte' er een degelijke
amusementsfilm van, die
niet hoog grijpt, maar wel
een aantal uitgekiende scho
keffecten telt
Charlton Heston, speelt de
Egyptoloog die het graf
vindt van een. onbekende
vrouwelijke farao, Kara,
door de geschiedenis ver
zwegen om haar duistere
praktijken.
Precies op het moment dat
hij het deksel van de doods
kist licht, bevalt zijn vrouw
in een hospitaal in Kaïro
van een dochter. Het wordt
STUDIO - De herrezen
heerseres (12) met
Charlton Heston en Su
zanne York. Regie:
Mike Newell.
een soort filmische simul-
taanséance die je al doet ver
moeden waar het heen gaat.
En jawel, de mummie van
Kara blijkt nog altijd zo'n
obsederende kracht te bezit
ten dat de professor er een
lichtelijke tik van krijgt, zijn
vrouw voorgoed de benen
neemt en hij precies gaat
doen wat het testament van
Kara vraagt: De omstandig
heden scheppen die haar
reïncarnatie mogelijk ma
ken. Het verhaal heeft geen
duidelijke frappe, en eindigt,
na een aantal zeer sterke
schokeffecten, op een wat
magere manier die riekt
naar een vervolg. Degelijk
gemaakt dat wel, met goede
acteurs (Heston, Susannah
York) die eigenlijk wat on
dermaatse rollen spelen.
BERT JANSMA
c-waterpoloër Bud
lencer, de gespierde
lift van het Trinity-
io heeft, na het weg-
Sjven van de blauwogi-
Terrence Hill, een
euwe partner gevon-
in. Het is een ontwape-
ind glimlachend jochie
in een andere planeet,
e omdat hij ging joyri-
ln met zijn vaders vlie-
inde schotel op aarde
(recht is gekomen,
lid, de goedaardige ko-
ssale sheriff van het
kdje Newman, is er -
i de paniek die uit-
reekt als bekend wordt
it een ruimtevaarder
de omgeving is ge-
pd - helemaal niet van
fertuigd, dat het knul-
itje van een andere pla-
ïet komt, maar hij
eemt het voor het jo-
lie op, als blijkt dat het
iger op het speelgoedje
jst, dat electrische in-'
Bud Spencer neemt het op
tegen bokskampioen Joe
Bugner....en sluit hem In de
boeien.
strumenten kan beïn
vloeden. Met de hulp
van de plaatselijke her
rieschopper vallen er
onder meer in een su
permarkt weer de be
kende harde klappen,
maar het is de verdien
ste van regisseur Miche-
le Lupo, dat hij ook de
andere „onbegrensde"
mogelijkheden met be-
Luxor De sherrif
ziet ze vliegen (a.l.)
met Bud Spencer en
Joe Bugner. Regie: Mi-
chele Lupo.
horen weet uit te buiten.
Zijn bewondering voor
de techniek van het
Laurel en Hardy-duo
komt duidelijk tot uiting
als Spencer het kereltje
uit de ruimte iets pro
beert uit te leggen van
hun grappen en bran
dende duim-grap uit
„Way out west" verhaalt
en vervolgend - onge
wild - .in praktijk
brengt.
Een heerlijke film voor
kinderen, waaraan ook
ouderen nog veel plezier
kunnen beleven en het
is misschien wel de aan
stoot voor een nieuwe
serie Bud Spencerfilms;
want het jochie krijgt
tenslotte permissie om
op aarde te blijven. En
met dit knaapje kan je
Terence Hill best mis
sen, al ligt het accent nu
wel wat anders.
MILO
LEIDEN In de
meeste schilderijen
van Hendrik Holle
beek (31) ligt een
bepaalde boodschap,
meestal maatschap
pijkritiek, besloten.
De weergegeven ele
menten in zijn wer
ken hebben vaak
een symbolische be
tekenis. De tekenin
gen en lithografiën
en In mindere mate
ook de foto's van de
kunstenaar verbeel
den daarentegen het
mooie, dat er in de
wereld te genieten
valt en hebben geen
bepaalde boodschap.
Is de kunstenaar
met zijn schilde
rijen soms wel, wel
iswaar met grote on
derbrekingen. drie
Jaar bezig, zijn teke
ningen en lithogra
fiën hebben aanmer
kelijk minder rij-
pingstijd nodig.
HDe beginperiode 'van
Hendrik Hollebeek
wordt gekenmerkt
door bijzonder hard
werken. Op de Roto
Gravure was Holle
beek produktieteke-
naar. De aldaar ge
noten opleiding
bleek een prima on
dergrond voor zijn
latere ontwikkeling.
„Ik leerde onder
meer het fijnere
werk zoals het schil
deren van bloeme
tjes. Daar pluk ik nu
nog de vruchten
van," aldus de schil
der. Naast de dage
lijkse arbeid volgde
de aankomend kun
stenaar lessen aan
de Grafische School
in Amsterdam en la
ter aan de Konink
lijke Academie voor
Beeldende Kunsten
in Den Haag.. De nog
resterende zeer
schaarse vriie tijd
stond Hollebeek
thuis achter de schil
dersezel. Door de
week én in het
weekeinde. Daar
naast verslond hij
bergen creatief boe-
kenvoer. De toenter
tijd onlesbare dorst
naar kennis, lijkt
momenteel gelest.
„Ik wilde kostte wat
het kost doorzetten.
Het niveau, dat ik
nu heb bereikt, heb
ik voor een groot
deel te danken aan
het harde werken
uit de beginperiode,"
aldus Hollebeek, die
in 1974 tot de Beel
dende Kunstenaars
Regeling (BKR)
werd toegelaten. In
het zelfde jaar richt
te hij een atelier aan
het Noordeinde in
voor het geven van
lessen. Tot op heden
geeft de kunstenaar
onderricht in schil
deren en tekenen.
Opmerkelijk is, dat
Hollebeek in tegen
stelling tot de mees
te andere kunste
naars, aan wel vijf
schilderijen tegelijk
werkt. In zijn atelier
staan verscheidene
niet voltooide schil
derijen klaar om ter
hand genomen te
worden. Hollebeek:
„Ik werk sterk im
pulsief. Ik kan niet
zeggen, dat ik bij
voorbeeld deze week
een schilderij wil af
maken. Dan moet ik
me zodanig dwin
gen, dat het niet
lukt. Heb ik een
maal de impuls ge
kregen, dan werk ik
ook keihard door. Ik
weet ook nooit hoe
een bepaald schilde*-
rij er uit komt te
zien. Dat wordt ge
leidelijk aan inge
vuld. Stukje bij beet
je achtergrond van
veel schilderijen van
Hollebeek bestaat
uit wonderschone
landschappen. De
invulling van de
landschappen is
daarentegen be
klemmend en roept
zekere spanning op.
„Dat duinlandschap,
de mooie lage zon;
ik vind het te lief.
Er is meer. Er moet
maatschappijkritiek
in, maar het moet
nou ook weer geen
politiek affiche wor
den. Ik wil spanning
in het werk leggen.
Door middel van het
schilderen probeer
ik bepaalde emoties
kwijt te raken. Het
ene werk roept weer
andere ideeën op,
waardoor je wordt
gestimuleerd. Het is
een kettingreactie."
Een van de werken
van Hollebeek
draagt als titel Ma
rianne, het is het
schilderij van een
vriendin (zie foto).
De symbolische ele
menten beheersen
het doek. Hollebeek
legt uit: „De ruimte
vaarder symboli
seert de drang naar
vrijheid en het wil
len reizen. Ook het
geestelijk los willen
zijn. De drie gezich
ten zijn de drie ge
zichten van Marian
ne. Het linker, ge
voelsmatige gezicht,
kijkt naar het rech
ter gezicht, dat de
dingen rationeel
lijkt te banaderen.
Daartussen beweegt
zich het 'gemiddel
de' gezicht. Met het
opengeslagen boek,
waarin de letters
ontbreken, wil ik
zeggen, dat zij de
letters in zich heeft
en dat ze die wil de
len met degene, die
ze het wil toever
trouwen. De rest; de
wolkenluchten, de
zon, die op het punt
staat door te breken,
behelst de hang naar.
het mystieke, die in
haar zo sterk aanwe
zig is."
Naast schilderen aan
het witte doek, ver
trouwt Hollebeek
een deel van zijn
creativiteit toe aan
de lithosteen en het
tekenpapier, terwijl
hij te pas en te onpas
momenten op de ge
voelige plaat vast
legt. Het schilderen
is het meest diep
gaand en zodoende
het meest ver
moeiend. Ter com
pensatie van het
schilderen werkt hij
met alle mogelijke
materialen. Zoals
bijvoorbeeld het pot
lood: „Als ik lange
tijd aan een schilde
rij werk, krijg ik wel
eens kramp in mijn
handen. Mede daar
om vind ik het pret
tig om een met de
vrije hand te teke
nen en de handen
een beetje los te ma--
ken," zegt Holle
beek. Hij wijst op
een landschapsteke
ning en vervolgt:
Dit heb ik ergens
aan de Zijl gemaakt.
Dan ga ik heerlijk
buiten aan de de wa
terkant zitten om
rustig te tekenen. Er
is behalve het op
lichten van de sluier
van de maatschappij
natuurlijk ook veel
moois te schilderen.
Ik moet me af en toe
los kunnen maken
van de gedachte
achter de schilde
rijen. Anders zou ik
het niet volhouden."
Hendrik Hollebeek met 'Marianne'.
JDO I Caligula (18)
jur onsmakelijke porno-
lm vol sadistische trekjes
e een beeld moet geven'
in Rome onder keizer Cali-
i. (tweede week)
JDO II 'De Monsters
(6) Een monsterachtig ver
aal dat onder de regie van
larbara Peesers speelt in het
vissersdorpje Nóyo. (vijfde
week)
LIDO III Dimentieare
Venezia (16) Fraai ogend
werkstuk van regisseur Bru-
sati over de ervaringen van
een verknipte Italiaanse fa
milie. (tweede week)
TRIANON De Losbol
(a.l.) Jean Paul Belmondo
kan zich weer eens geheel
uitleven in het verhaal over
de gentleman-inbreker die
tijdens zijn proefverlof uit
de gevangenis wat 'zaken'
afhandelt, (derde week)
REX Midnight desires
(16). Pornofilm.
CAMERA - Once upon a
time in the west (12 jr).
Oude maar uitstekende
western, die jaarlijks in tal
van bioscopen terugkeert,
(reprise, vijfde week).
EUROCINEMA I en II (Alp-
hen aan den Rijn) Cali
gula (18) zie Lido I
EUROCINEMA III (Alphen
aan den Rijn) De losbol
(a.l.) Zie Trianon.
EUROCINEMA IV (Alphen
aan den Rijn) Crime bus
ters (12)
GREENWAY (Voorschoten)
Azen zijn troef (12).
Ook: The amity ville hor
ror (16) en Moord op
Trosky (16).
maar er ontstond tevens
een aparte vorm van rea
lisme die nauwelijks door
de bestaande stromingen
werd beïnvloed.
Stedelijk museum De La
kenhal aan de Oude Singel
28-32 besteedt tot en met 6
oktober aandacht aan deze
typisch Nederlandse vorm
van realisme die in het bui
tenland nog maar weinig be
kend is en de naam „schil
derkunstig realisme" heeft
meegekregen. Bij het schil
derkunstig realisme wordt
meestal uitgegaan van een
stuk werkelijkheid of on
werkelijkheid dat heel indi
vidueel gevoeld, ervaren en'
beleefd wordt. Er treden bij
na altijd personen op of er
zijn sporen van menselijke
aanwezigheid. De meeste
schildrs hechten belang aan
een degelijke en maximaal
uitgebuite schilderstechniek.
Het schilderkunstig realisme
is niet zozeer een stroming
als wel een gestadige traditie
binnen de Nederlandse
schilderkunst. Ze sluit direct
aan op het „magisch realis
me" van de jaren dertig dat
zijn hoogtepunt vond in
schilders als Pyke Koch,
Raoul Hynckes, Carel Wil
link en Dirk Ket. Deze
schilders gaven nieuwe mo
gelijkheden voor een realis
tische manier van voorstel
len en van schilderen aan.
De realistische traditie werd
na de tweede wereldoorlog
nieuw leven ingeblazen door
Co Westerik.Co Westerik
kan dan ook beschouwd
worden als de nestor van het
schilderkundig realisme
anno 1980 in Nederland. Hij
is op de expositie vertegen
woordigd, evenals de Leidse
kunstenaar Fer Hakkaart,
wiens werk wordt gerang
schikt onder het „poëtisch
realisme". Verder omvat de
tentoonstelling werken van
Pat Andrea, Jan Beutener,
Arie van Geest, Herman
Gordijn, Walter Nobbe en
Siet Zuyderland. In totaal
gaat het om 47 werken.
De expositie Realisme in de.
Nederlandse Schilderkunst
werd samengesteld door het
Bureau Beeldende Kunst
Buitenland in Amsterdam
en het ministerie van Cul
tuur, Recreatie en Maat
schappelijk Werk. Het Bu
reau Beeldende Kunst ver
zorgt tentoonstellingen van
Nederlandse kunst die spe
ciaal bestemd zijn voor net
buitenland om aldaar een
representatief beeld te geven
van facetten van de Neder
landse kunst De expositie is
dan ook opgezet om te rei
zen door door het buiten
land, maar men heeft beslo
ten om vóór dat gebeurt het
Nederlandse publiek eerst
kennis te laten nemen van
wat vandaag de dag als re
presentatief voor de Neder
landse realistische kunst be
schouwd wordt. De expositie
zal in Nederland alleen in
stedelijk museum De Laken
hal te zien zijn.
Pandje In Rijswijk
LISSE Eind deze maand gaat er in kasteel Dever aan
de Heereweg te Lisse een expositie van start van teke
ningen van de Belgische kunstenaar Mare Hundesba-
gen.
Het betreft een dertigtal pentekeningen die de 29-jarige
Hundeshagen de afgelopen jaren in tal van plaatsen in Ne
derland maakte.
De tentoonstelling is opengesteld vanaf zaterdag 30 augustus
te 14.00 uur en is elke dag tot en met 7 september toeganke
lijk van 14.00-17.00 uur, behalve op maandag 1 september,
dan is Dever gesloten.
NOORDWIJK Stichting In Noordwijk (SPIN)
houdt in samenwerking met Evenementencommissie
Noordwijk en sponsor Herman Smit op zaterdag 23 augus
tus een 'Free Festival' op de Noord wij kse trimbaan met
vele regionaal bekende groepen. Het muziekfestijn duurt
van 's morgens half twaalf tot 's avonds acht uur.
Bij slechte weersomstandigheden wordt het festival echter
verschoven naar zaterdag 30 augustus.
Het was eerst niet zeker of het popfestival wel of niet door
zou gaan. Drie lokaties, door de organisatoren voorgesteld,
werden door het Noordwijks college van de hand gewezen.
Van de bands die op zullen treden tijdens het festival zijn nu
al te noemen Speed uit Noordwijkj, Fuse uit Noordwijker-
hout, Radioval Cheek uit Sassenheim en Flater eveneens uit
Noordwijkerhout. Ieder optreden duurt ongeveer drie kwar
tier. De pauzes tussen de optredens van de in totaal zes pop
groepen worden gevuld met kleinere acts van artiesten.
■■■Ir
