t
Kraay
kent ook
zijn
twijfels
Ik moet me elke dag bewijzen
Een bal honderd keer hooghouden is geen probleem
Hans Krat
boos op 3
Huybragté
ARIEVANDERZWAN:
AHMED KELOGLU:
FGDenHaa
Zeist tegen ip
Oranjeteam'
Stadion
FC Ben Ha?'
veiliger
01
DEN HAAG - FC Den Haag
kan zich verheugen in het bezit
van waarschijnlijk de bekend
ste trainer in het vaderlandse
betaalde voetbal. Meer dan
welke collega ook verschijnt
Hans Kraay op radio en televi
sie en vele kijkers herinneren
zich zijn deskundige commen
taar tijdens het toernooi om
het Europees kampioenschap
in Italië. Uit die verschijningen
in de publiciteit is het beeld
van Hans Kraay ontstaan als
de zelfvertrouwen uitstralende,
van eigen capaciteiten bewus
te en van ideeën over gezond
en aantrekkelijk voetbal over
lopende oefenmeester, die
nooit een moment van twijfel
kent en zonder omwegen af
stevent op het uitgestippelde
doel. De werkelijkheid is iets
anders.
Hans Kraay weet inderdaad zijn gedachten
over zijn vak en de wereld waarin hij ver
toeft op uitstekende wijze onder woorden
te brengen. Hij doet dat bovendien op een
manier, die gunstig afsteekt tegen de
kunstmatig aandoende spreekvaardigheid
van veel van zijn collega's, die vaak slecht
kunnen verbloemen dat ze zich hun be
kwaamheid op dat gebied hebben eigen
gemaakt via de éèn of andere cursus.
Maar waar Kraay naar buiten toe een zelf
verzekerde indruk maakt, zonder nu direct
een pose aan te nemen of zich een masker
op te zetten, blijkt de 43-jarige oefen-
meester toch wel degelijk iemand die ook
zijn aarzelingen en onzekerheden heeft. En
in tegenstelling tot de meeste van zijn vak
broeders durft hij die ook onder woorden
te brengen. En dat siert hem. Waar colle
ga's zich trachten te verschuilen achter
bombastische uitspraken en camoufleren
de teksten durft Hans Kraay ruiterlijk te
erkennen dat hij zijn beperkingen en te
kortkomingen heeft. „Ik vind mezelf een
allesbehalve ideale trainer", zegt hij in de
van hem inmiddels bekende rustige en.
toch overtuigende spreektrant. „Ik maak
ook fouten. Ook in het aan- en verkoopbe
leid. Maar als je zo lang in het trainersvak
zit als ik weet je dat je ook een aantal goe-
de eigenschappen hebt. En daar houd je
je dan maar aan vast".
Veel goodwill
Ondanks die hem sierende zelfkennis
heeft Hans Kraay in zijn nieuwe omgeving
al veel goodwill gekweekt. Zijn spelers, in
ieder geval diegenen die zijn vertrouwen
hebben lopen met hem weg. En ook
Kraay zelf is tamelijk tevreden met zijn
Haagse werkklimaat. Hoewel Kraay Kraay
niet zou zijn als hij niet de nodige kritische
kanttekeningen zou zetten achter een aan
tal door hem aangetroffen omstandighe
den. Waarbij hij bepaald niet malse op
merkingen maakt aan het adres van enige
spelers in zijn selectie. Zonder overigens
namen te noemen, onder het motto „ik val
mijn spelers publiekelijk niet af". „Ik heb
het nog nooit meegemaakt dat er op de
eerste training een paar spelers binnen
stapten die zo veel te zwaar waren. Dat
was belachelijk. Het is een persoonlijke te
leurstelling voor me geweest dat een paar
jongens het presteerden om aan het eind
van het vorig seizoen met 82 kilo op va
kantie te gaan en terug te komen met 90
kilo. Maar ik was er eigenlijk meer over
Hans Kraay heeft niet louter rozengeur en manenschijn aangetroffen in het Zuider
park, maar verklaart zich tamelijk content met het werkklimaat.
verbaasd dan teleurgesteld. En het Is alle
maal terug te voeren op een gebrek aan
zelfdiscipline, op zelfvoldaanheid. Maar de
spelers zijn zich dat nog niet eens bewust.
Het is ook geen kwestie van moedwillige
opzet. Het vloeit voort uit het verleden en
de sociale omstandigheden, zoals een
goede baan. De spelers weten het, ik heb
het ze verteld. Ik kan het niet hebben als
er drie spelers in mijn selectie zitten die te
zelfvoldaan zijn; dat werkt remmend op de
ploeg. Aad Mansveld is een uitzondering.
Nek gebroken
Die kan nog wel agressief spelen, ondanks
zijn leeftijd. Maar anderen missen dat. Het
was absoluut nieuw voor me dat ik hier
spelers moest motiveren. Een harde lijn is
niet de oplossing. De èén moet in een per
soonlijk gesprek worden opgejut, de ander
moet een klap in de nek hebben. Maar
één ding is duidelijk: dit overkomt me in
het tweede jaar niet weer. Als er iemand
veel te zwaar terug komt stuur ik hem ge
woon weg. Dan kan ie pas terugkomen als
het goede gewicht is bereikt. Desnoods
duurt dat een paar maanden".
Hans Kraay heeft, zoals hij zelf zegt, dus al
de nodige teleurstellingen ondervonden bij
FC Den Haag, waarbij de (afwezige) men
taliteit van (de) spelers, waarop in het ver
leden al vaker In het Zuiderpark trainers
hun nek hebben gebroken, hem het meest
rauw op zijn dak is gevallen.
„Deze ploeg heeft te lang op de 16-meter-
lijn gespeeld", meent Hans Kraay. „Dat is
geen verwijt aan wie dan ook. Ook voor
gaande trainers hebben er van alles aan
gedaan. Maar het blijkt erg moeilijk te zijn
om die mentaliteitsombuiging tot stand te
brengen".
Maar, zoals Hans Kraay In bedekte termen
laat weten, het is niet onmogelijk. De nieu
we trainer denkt daarbij niet in eerste In
stantie aan een speciale aanpak van de
door hem gekritiseerde spelers. Hij ziet
meer in een toegespitste concurrentie
strijd tussen oudere (basis)spelers en "de
talentvolle jeugd. „Het is goed dat er op
de bank een aantal jongeren zit dat op het
punt staat door te breken. Die jonge jon
gens hebben voldoende agressiviteit. Of
ze nu al capabel genoeg zijn om ih de ere
divisie te spelen moet nog blijken".
Eén jeugdspeler, de 18-jarige Ahmed Ke
loglu, heeft inmiddels het volledige ver
trouwen gekregen van Hans Kraay, die
kort na zijn komst naar het Zuiderpark al
verklaarde nog niet voldoende Inzicht te
hebben in zijn spelersmateriaal. Waardoor
hij jonge krachten als Van Delft en Van
Bergenhenegouwen (door verschillende
oorzaken als ziekte en blessures overi
gens) onvoldoende en leeftijdgenoten als
Treling en De Vroedt niet geheel op de
juiste waarde kon schatten.
Het gevolg was dat FC Den Haag, dat mid
denvelders als Penl Bouma en Albertsen
aantrok, naar veler mening wel wat erg
ruim in spelers voor de halflinie kwam te
zitten. Hans Kraay bestrijdt dit aanvanke
lijk, maar geeft later toe daarmee mis
schien een foute taxatie te hebben ge
maakt. „Wie wist dat Keloglu zich zo zou
ontwikkelen?", stelt hij tegenover die kri
tiek. „Hij werd in de oefencampagne uit
nood op die plaats (linkermiddenvelder;
red.) neergezet, maar speelde pas zijn eer
ste goede wedstrijd, tegen Sparta Praag
uit, toen Albertsen er al bij was. Boven
dien blijken die Van Delft en Van Bergen
henegouwen blessuregevoelig. En het is
tevens afwachten of een jongen als Kelo
glu in staat is 34 wedstrijden te spelen. Ik
denk het niet. Daarom vind ik eigenlijk niet
dat we te veel middenvelders hebben. We
hebben wel te weinig aanvallers, slechts
vier. Waaronder helaas geen enkele links
benige. Maar er was voor ons in Neder
land en daarbuiten geen linkerspits te krij
gen. We zijn nog lang bezig geweest met
Goodlass, maar het is niet gelukt. En dat
is jammer, want Fred Goemans is nog niet
klaar voor het grote werk. Hij werkt onzet-
tend hard, maar is te lang uit de running
geweest. Bovendien is hij voornamelijk
rechtsbenig. Maar ik hoop dat hij zo gauw
mogelijk weer klaar is".
Aantal seizoenen
Zoals het elke oefenmeester betaamt heeft
ook Hans Kraay zich voor komend seizoen
iets voorgenomen. „Ik heb me tot taak ge
steld een elftal te maken dat meekan en
dat bovendien een aantal seizoenen kan
blijven staan. Als je de gemiddelde leeftijd
ziet moet dat kunnen. Het bestuur doet er.
van alles aan om de jeugd te behouden.
Dat weet ook dat als je nog een keer een
talent moet verkopen je beter kunt ophou
den".
„Maar ook het resultaat moet in het oog
worden gehouden. Daarom, en om onze
reputatie te verbeteren, gaan we aanval
lend spelen, met drie spitsen. Het pro
bleem is alleen dat het publiek ook weg
blijft als je aantrekkelijk speelt en de re
sultaten uitblijven. Het is daarbij de taak
van de pers te observeren en de kritise
ren. Of de pers negatief Is? Een aantal
wel, maar positief is In ieder geval de aan
dacht die de media besteden aan het
voetbal".
FRANK WERKMAN
Arie van der Zwan: „Ik zal
nooit proberen door
opmerkingen op trappen
een ander uit het eerste te
krijgen".
DEN HAAG Arie van der
Zwan (20), lachend: „Als er
foto's gemaakt worden van
bijvoorbeeld Hans Kraay, zie
je er direct enkele spelers
naartoe lopen. Die vinden dat
blijkbaar prachtig, die publi
citeit". Zelf heeft hij zich jaren
lopen verstoppen, „want Aad
is bescheiden", zeggen z'n
vrienden. „Ik vind het niet zo
leuk om over mezelf te pra
ten,", vertelt de van spits
(„Aanvallen vind ik nog
steeds het leukst") via mid
denvelder in rechterverdedi-
ger veranderde Schevenin-
ger. „Ik kan wel dit en dat
zeggen, maar dan denken de
mensen al snel dat ik een
hoge dunk van mezelf heb.
En over kwaliteiten zeg ik lie
ver helemaal niets, want dan
sta je zo voor schut."
Voor wie het dus allemaal is
ontgaan, Arie van der Zwan
heeft drie seizoenen in het C-
elftal van FC Den Haag ge
speeld. Daarvóór in de regio
nale jeugd en de B-klassers
van de eredivisieclub, die
toen nog ADO heette. Het be
gin lag bij de amateurs, bij
Scheveningen. „ledereen zei
dat ik daar weg moest als Ik
iets wilde bereiken in het
voetbal. Ik ben geen jongen
die zo nodig hoog wil, maar
betaald voetbal spreekt me
wel aan. Dat heb ik altijd ge
zegd. Op school bijvoorbeeld
tegen een leraar, die zei dat
ik niet moest dromen. Ik
kwam hem pas nog tegen,
dat was wel leuk."
„Bij FC Den Haag blijf ik met
alle plezier tien jaar zitten.
Komt Anderlecht, ik zeg maar
wat, dan ga ik niet weg. Je
zult mij niet uit Scheveningen
zien vertrekken. Ik vind geld
wel lekker en belangrijk,
maar ik zal er niet mijn fami
lie en vrienden voor verlaten.
Ik wil zo hoog mogelijk voet
ballen in mijn stad. Ik zou
best een BMW willen hebben,
daar kom ik gerust voor uit,
maar het hoeft niet." Waarop
vader Arie, ooit voor een paar
tientjes betaald voetballer bij
Holland Sport, koeltjes zegt:
„Over twee jaar pfaat hij heel
anders, let maar op".
Idealisme
Dat idealisme en betaald
voetbal best samen kunnen
gaan, bewijst Arie van der
Zwan in meer uitspraken.
Vertelt hij: „Ik zal nooit een
ander door opmerkingen of
door trappen proberen uit het
eerste te krijgen. Dat lijkt
normaal, maar dat is het be
slist niet, want het gebeurt.
Echt. Ik probeer het puur met
voetbal. En dan heb je ook
veel geluk nodig. Als Cees
Tempelaar niet geblesseerd
was geraakt, had ik waar
schijnlijk niet al zoveel wed
strijden in het eerste ge
spééld. Ik praatte er pas nog
over met Romeo Zondervan,
die zei dat hij ook geluk had
gehad, ineens op die plaats
stond en dat toen alles van
zelf is gegaan. Nou gaat dat
laatste me net iets te ver,
want je moet er wel iets voor
doen."
„Ik wil nu alleen aan voetbal
len denken. Ik liep stage in de
bouw voor mijn diploma
MTS, maar dat heb ik opge
schort. Dat kan, want voor de
theorie ben ik gelukkig al ge
slaagd. Ik had een heel week
einde gevoetbald en moest
daarna maandag om zeven
uur 's ochtends op m'n werk
zijn. Dat was te veel, vooral
omdat ik een week eerder al
zes wedstrijden in acht dagen
had afgewerkt, zowel in het
eerste als in liet C-team. De
dokter heeft me toen twee
dagen rust voorgeschreven.
Was ik wel aan toe. Later heb
ik nog een vitaminespuit ge
kregen. Ik loop wel eens naar
de dokter, maar niet te snel,
zeker niet als het om mijn
plekkie gaat. Tijdens de inter-
totocompetitie dacht ik, dat
ik een meniscus had. Ben
naar de dokter gegaan en die
zei inderdaad, dat het een
meniscus was. Ik heb toen
mijn mond gehouden en heb
doorgevoetbald. Nu heb ik
nergens meer last van. Het is
helemaal verdwenen."
„Ik moet me elke dag bewij
zen. De ouderen kunnen het
wel eens een dagje rustiger
aan doen, maar de jongeren
niet. Dat geeft een druk. Ik
voel dat ik geen fouten mag
maken en daardoor ben'Ik
nog niet mezelf zoals in het
C-elftal. Dat komt overigens
niet door Kraay hoor. Die
zegt het wel eerlijk als er iets
fout is, maar een seconde la
ter Is het over. En schelden
op .de jonge jongens doet hij
helemaal niet. Ik heb in die
paar weken al erg veel van
hem geleerd. Bijvoorbeeld
hoe je de tegenstander naar
de zijlijn moet dwingen, zodat
hij nooit binnendoor kan pas
seren, want dat is het gevaar
lijkste."
„Ik weet nog goed dat ik wil
de stoppen met voetballen
toen ik in de regionale Jeugd
zat. Ik werd gewoon gediscri
mineerd omdat ik Schevenin-
ger was. Ik stonk naar de vis,
je kent dat wel. Het was bijna
iedere keer vechten in de
kleedkamer. Ik heb mijn tas
in de hoek gesmeten en ben
'm gesmeerd. De Zoete heeft
toen gebeld en me daarna
helemaal omgepraat, zodat ik
toch bleef. In die tijd had ik
ook weinig zin in trainen, on
danks De Zoete en daarvoor
Loof. Zeker één keer in de
week belde ik af. Ja, dat is
wel veranderd. Waar ik nu
mee zit, is iets van faalangst,
zoeken naar je zelfvertrou
wen. Maar daar hebben al die
jongeren last van."
DICK HOFLAND
DEN HAAG De eerste ken
nismaking op spreekafstand
met Ahmed Keloglu (18), be
genadigd talent van Turkse
afkomst, vindt plaats in de
behandelkamer van FC Den
Haag. „Geblesseerd", zegt hij
wijzend op de door een appa
raatje gekoesterde.rechteren-
kel. „De hele week al." Twee
dagen later, in het huis van
zijn ouders, is hij bang er
morgen tegen PSV In de eer
ste competitiewedstrijd niet
bij te zijn. „Schop tegen m'n
linkerenkel gehad". Uit zijn
amateurtijd bij Zwart Blauw
herinnert Keloglu zich een
trip naar Jamaica: „Ik kreeg
daar van iemand opzettelijk
een enorme trap in m'n lies
waardoor ik moest worden
geopereerd. Het koste me
bijna drie maanden." Na de
oefencampagne van FC Den
Ahmed Keloglu: „Ik heb het Haag twijfelt niemand er
voetballen in Nederland meer aan dat Keloglu een
geleerd, op straat". hele goeie is. Maar tussen ta
lent en top ligt een weg langs
toeval én schavers.
„Ik heb zwakke enkels, dus ik
speel altijd helemaal inge
zwachteld. Als je techniek
hebt, krijg je nu eenmaal veel
schoppen, dat ben ik wel ge
wend. Het vreemde is, dat ik
zelden langdurig geblesseerd
ben geweest. Ook op dit ni
veau valt het me alles bij el
kaar nog niet tegen. Natuur
lijk, het is hard, maar daar
ben ik niet bang voor. Wel
zenuwachtig, want het is alle
maal nog zo nieuw voor me.
Ik moest ineens met de A-se
lectie naar Zwitserland voor
de intertotowedstrijd tegen
Sankt Gallen, ik schrok er
van. Ik voelde me in het be
gin helemaal niet thuis. In het
C-elftal was ik gewend, daar
liep ik vaak heerlijk te voet
ballen en daar kende ik le
dereen."
„Voor mij is het een geluk,
dat Hans Kraay bij FC Den
Haag Is gekomen. Hij heeft
de jongeren bij het eerste ge
haald. De Visser zag me nooit
staan, zelfs niet toen hij tegen
het eind van het vorig seizoen
zoveel geblesseerden had.
Kraay begeleidt je erg goed.
zal nooit tegen je schelden of
zo. Als ik de bal heb, hoor ik
vaak vanaf de kant „door
gaan" of „alleen". Gelukkig
maar, want als iemand tegen
me tekeer gaat, dan lukt me
niets meer. En wat ik heel be
langrijk vind, is dat ik van
Kraay fouten mag maken.
Toch vind ik, dat ik meer
moet durven. Ik mis nog lef.
In het C-elftal had ik daar
geen problemen mee. Ik liep
zelfs vaak te schreeuwen, ik
had echt het gevoel dat ik al
les kon. Normaal denk ik al
leen aan aanvallen als ik de
bal heb, nu aarzel ik nog te
vaak. Als ik niet bang ben,
denk ik niet aan tegenstan
ders, dan loop ik mét de bal
aan de voet gewoon door.
Dat moet terugkomen."
„Ik heb het gevoel, dat ik niet
speel om te winnen, me niet
genoeg kwaad maak zoals
bijvoorbeeld Roger Albert
sen, maar alleen leuk wil
voetballen. Daarom denk ik
ook, dat ik in de competitie,
als ik meedoe, heel anders,
geconcentreerder zal spelen.
Moet ook wel, want ook al
kan ik beter meekomen dan
Ik had gedacht, ik ben niet
tevreden over de laatste wed
strijden. Het is beduidend
slechter geworden. In het C-
elftal had ik vorig jaar overi
gens ook zo'n gewenningspe
riode. In het begin ging het
goed, toen even minder en
daarna weer goed."
Op straat
„Ik moet leren veel met m'n
lichaam te voetballen, maar
ik doe geen krachttraining. Ik
ben liever met een bal bezig.
Begin vorig jaar, toen Ik na
vijf jaar Blauw Zwart bij de
betaalde jeugd van FC Den
Haag kwam, vond trainer Piet
de Zoete dat ik geen goede
warming-up deed. Ik liep niet.
Klopt, want ik wil steeds met
de bal bezig zijn. Ik moet dat
gevoel hebben. Een paar uur
voordat ik een wedstrijd moet
spelen, ga ik op straat voor
de deur een tijdje met een
bal aan de gang. Hooghou
den, tegen de muur tikken.
Voor het contact, want daar
draait alles om. Een bal hon
derd keer hooghouden is
geen probleem, over mijn
techniek maak ik me geen
zorgen. Maar in een wedstrijd
loop ik wel eens een kwartier
zonder een bal aan te raken,
dan durf ik niets meer en ga
ik fouten maken."
„Ik heb het voetballen eigen
lijk in Nederland geleerd, op
straat. In Turkije wilde ik het
ook altijd al leren, maar daar
kreeg ik geen kans. Wij
woonden in Corum, vlakbij
Ankara, en daar was één
veldje voor een hele buurt.
De oudere jongens joegen je
altijd weg. Toen Ik zeven jaar
geleden in Den Haag kwam
wonen, heb ik, ook om vrien
den te maken, veel op straat
en in de zaal gevoetbald. We
speelden soms uren achter
elkaar vijf tegen vijf, om een
flesje cola. Nee, ik zou voor
lopig niet terug willen naar
Turkije, al houd ik voorlopig
wel de Turkse nationaliteit. In
Nederland kan ik me ontwik
kelen, in Turkije ga ik alleen
maar achteruit. Ik wil heel
veel leren en zo hoog moge
lijk komen. Voetbal is nu het
belangrijkste voor. me. Maar
voorlopig moet ik me eerst
waarmaken en mag ik ner
gens op rekenen. Nee toch, ik
mag blij zijn dat ik mag mee
doen." DICK HOFLAND
IJoi
(Van onze sportredactie) »r
ftjei
DEN HAAG - FC Den Haa(diC
het seizoen morgen met et
wedstrijd tegen PSV, een «der
niet alleen kan worde. H
schouwd als een niet geriiubi
verture van de competitie Se
waarvan Hans Kraay virie
competitieleider Jan Hu!c r
zich met die planning wei!
gripvol heeft getoond.
„Waarom is die wedstrijd-
PSV nu niet eerst in het
park gepland?", vraagt de pl
oefenmeester zich at. „Oir1
tig weken zitten er in Ein
ook 18.000 toeschouwersJAi
om ons dan nu niet het v«e
gegund van zo'n togen!A'
eerst thuis met de kanslor
veel publiek? Dan staan erOc|
weken eens een paar
clubs aan kop. Ik had
aan de bel willen trekker»
het bestuur heelt me er va' dl
houden. Volgend jaar i» u
tenslotte weer een con) el
schema worden gemaakt.^rf
FC Den Haag heelt voor <fe e
strijd tegen PSV, die om h,nis
begin, niet de beschikkir ne
de nog steeds geblesseerdet
Tempelaar. Voor het overtelt-
er geen problemen bij de p'n<
stelling van het team, -Un
waarschijnlijk als volgt
Havenaar; Bouma, ManaWJk
Vliet, Korevaar; Albertse?.'
Keloglu; Melis, Van Leeu"Je
Treling. rus
DEN HAAG - FC Den Haa"
op vrijdagmiddag 5 septeffj
Zeist een oefenwedstrijd-
het Nederlands elftal, <L
dan voorbereidt op de.
kwalifikatie-ontmoeting irriJ
toernooi om de wereldtit^w
Ierland. De wedstrijd in8
KNVB-centrum begint olad
uur. FC Den Haag, dat tofe
een kleine duizend seizo
ten aan de man heeft g
(vice-voorzitter Fred v%mj
„Niet ongewoon; die [or
komt meestal pa9 na etkei
wedstrijden in het seizotver
op gang en vorig jaar hafrun
twaalfhonderd kaarthoiCC
speelt tot 15 novemberfee
thuiswedstrijden op zaP s
vond aanvang half acht. |er
tot 15 maart worden de
els op zondagmiddag a'flrfzr
^COl
DEN HAAG FC Den Hafew.
enkele maatregelen getrc
de veiligheid van publiekf~J
Iers beter te waarborgef"
bekend, werd in het af
seizoen een aantal wer
ontsierd door rellen en vi
tijen. De tribune Noord (IftTJi
de), waar de meeste onide
tigheden voorkwamen, bor
hekken verdeeld in drie IBk
die elk afzonderlijk toeye)
zijn. Vooral de politie ent T;
portersvereniging hebbi
voorkeur uitgesproken vAi?
dergelijke indeling. Verc.
den de entreemogelr
enigszins veranderd,
gang is nog slechts
voor publiek dat i"
plaatsen heeft voor
bune. De ingang MoeftG
voortaan alleen te gebruibofs
de Oost-tribune (korte zich
het clubgebouw is de brs]
voor de officiële Zuid-trilVl
de staantribune West (kh t
de). Daardoor is het onfepi
geworden, mede door h(*A
sen van nieuw hekwerk,assJ
de ene tribune naar de a*5"1
komen. Ook werd het I
tussen de tribunes NoordRD
zodanig verhoogd, dat L v
meer mogelijk is stenen 4lle
soort onplezierig mate n
gooien. Achter het doelam
West-zijde is een ballfie
geplaatst om te voorkop©'
de bal, die in het publii
rechtgekomen, niet mei-
geretourneerd, en om deieel
beter te beveiligen tejha
gdoien van allerhande Inla
pen.