Spakenburg
frivoler
dan voorheen
Een overwinningskus van Miss Knikker
Document van bisschoppensynode over het gezin
te weinig geschreven uit „pastoraal blikveld"
1500 jaar Oirschot
kerk
wereld
Nieuwe NAVO-expositie
in Rotterdam
Bloemencorso Rijnsburg
Kardinaal König vraagt
ook ontslag als aartsbisschop
Wereldkampioenschappen modelspeed bootracen
Holland
Happening
Korte metten
BINNENLANDLEIDSE COURANT DINSDAG 29 JULI 1980 PAGINA 6 fcj]
Wat als een gewaagd pro
beersel werd beschouwd in
de toen nogal gesloten
dorpsgemeenschap Spaken
burg, de Spakenburgse Da-
Sen, is een blijvertje gewor-
en. Morgen en volgende
week woensdag vindt de be
zoeker er iets van de vroege
re sfeer van het vissersdorp
Spakenburg terug.
De vrouwen - er zijn nog
maar enige tientallen dames
die dagelijks of op zondag vol
gens de traditie gekleed-
gaan halen dan de kleder
drachten uit de kast en helpen
elkaar met het omdoen van de
rokken, de kraplap en al het
andere schoons wat het Spa-
kenburgs kostuum heeft te
bieden. En alle vrouwen en
mannen die zich voor de we
kelijkse toeristische trekpleis
ter hebben aangemeld (men
heeft al twee van die woens
dagen achter de rug), reppen
zich naar het hart van het
dorp, het Spuiplein, en zetten
zich daar en in de directe om
geving in voor het geven van
demonstraties van ouderwet
se huishoudelijke bezigheden,
visbewerking, zang en dans en
nog zo'n aantal bezigheden
die het hart van de toeschou
wers stelen.
Spakenburg, dichtbij het
Gooi, bruist op die woensda
gen. Aanstaande woensdag
(30 juli) herleeft 's middags
om half vier de visvangst. Een
vloot van botters, die voor
deze gebeurtenis uit allerlei
havens van de oude Zuiderzee
De Atlantische Commissie zal tot en met 15 augustus In de hal
van het Rotterdamse stadhuis een nieuwe expositie over de
NAVO tentoonstellen.
Deze expositie „Nederland en de NAVO" Is op werkdagen geo
pend tussen 9.00 en 16.30 uur. Het stadhuis ligt aan de Cool-
singel.
Al in januari van dit jaar overwoog de Atlantishe Commissie een
expositie over de NAVO in het Rotterdamse stadhuis. Diefstal
van het expositie-materiaal en de hevige discussies op dat mo
ment rond de kernbewapening deed de commissie toen van
een tentoonstellling afzien. De expositie van het Anti-NAVO-
tentoonsteliingscomité, die aansluitend zou plaatsvinden, is
toen wel doorgegaan.
Zijn opgetrommeld, vaart de
haven binnen en doet het
voorkomen alsof er een rijke
vangst wordt binnengebracht.
Na het aanleggen van de
schepen hijsen de schippers
de vis aan land die naar de vi-
safslag wordt overgebracht. In
het bijzijn van het publiek
wordt de vis geveild.
Voor de laatste Spakenburgse
dag (6 augustus) is een optre
den van een boerenkapel te
verwachten. De sluiting van de
dagen, om vijf uur, gaat met
enig officieel vertoon gepaard.
Maar hoofdpunt van de Span-
kenburgse dagen is toch wel
de folkloristische markt op het
Spuiplein. Stalletjes met aller
lei waar - vooral de typische
Spakenburgse stoffen zijn erg
gewild - en demonstraties van
oude ambachten lokken de
duizenden bezoekers. Op een
podium worden demonstraties
van bezigheden gegeven
wasyaan het dorp de faam
heeft overgehouden: de tot
standkoming en de verzorging
van de kleding, wat er aan te
pas kwam bij de visvangst en
de manier waarop de bewo
ners zich vroeger met zang en
dans ontspanden. De Spaken
burgse Dagen beginnen om
tien uur en eindigen 's mid
dags om vijf uur.
Een van de prachtige wagens in het corso.
Op zaterdag 2 augustus rijdt het Bloemencorso van R
burg voor de 26ste keer uit. Onder het motto „Bloemen n
den van kinderen" gaat men zaterdag 2 augustus van s
Men kan de wagens zoals gebruikelijk ook voorbezichtige
wel op vrijdag 1 augustus tussen 19.00 en 23.00 uur in d<
ling Flora en zaterdagochtend tussen 9.00 en 11.30 uur. Ti -
die voorbezichtiging kunnen er planten en bloemen worde
kocht.
Men begint zaterdag te rijden om 13.00 uur en de stoet her6
een uur voor nodig om in Oegstgeest te komen. Oms#n
14.30 uur bereikt de stoet Leiden binnen waar een rondrijd
anderhalf uur wordt gemaakt. Men houcn pauze in ae S J5
noordhallen en vertrekt dan weer om 19.30 uur naar Noor<
Op zondag kan men de praalwagens nog zien pronken o"
Noordwijkse boulevard.
Het dorpje Noordeloos in de Albtes-
eerwaard daagt bedreven knikke-
raars uit voor de jaarlijkse wedstrij
den, op de eerste vrijdag van au
gustus. De eerste dag van de
maand dus. Terwijl de charmante
Miss Kuiltjeknikkeren 1980 Alie van
Dijk een kus voor de overwinnaar in
reserve houdt, zullen meer dan
honderd deelnemers elkaar de eer
betwisten om zich de nationale
kampioen te mogen noemen.
Deze schertsvertoning is in vier jaar
uitgegroeid tot een groot dorpsfeest.
Als organiserende vereniging heeft
„De Ovalen Stuiter" bij een postor
derbedrijf opnieuw 500 glazen knik
kers moeten bestellen, om alle deel
nemers te kunnen bevoorraden. Dit
jaar zal een zeer bekende Nederlan
der worden uitgenodigd voor een
ere-wedstrijd tegen de kampioen
1979 de heer Nol Bikker en zijn voor
gangers mevrouw Den Hartog en
Wim van Genderen.
Tot op heden hebben de inwoners
van Noordeloos, één van de dorpen
waarover burgemeester-kamerlid M.
W. Schakel de scepter zwaait, de eer
aan zichzelf kunnen houden. Maar nu
landgenoten van heinde en ver zich
aanmelden voor deze krachtmeting
zou de trofee (een wandbord van
plateel met vermelding van het kam
pioenschap), wel eens naar elders
kunnen gaan.
De wedstrijden staan open voor alle
nationaliteiten. Om aan te tonen dat
het een serieuze zaak betreft, wor
den deelnemers die nog geen 16 zijn
verwezen naar de speciale kinder
kuiltjes-knikkeren-kampioenschap
pen, dip later worden gehouden. De
wedstrijden op het plein voor het
dorpshuis beginnen 's avonds om ze
ven uur in aanwezigheid van, naar
men weer aanneemt, duizenden sup
porters.
Na afloop wordt in het dorpshuis een
groot knikkerbal gehouden, waar ie
dereen kan dansen, al is het niet met
de miss. de 18-jarige dorpsschone
die voor gezinsverzorgster studeert.
De dag daarop, 2 augustus, wordt er
in Noordeloos een folkloristische
jaarmarkt gehouden. De markt be
gint om 10 uur en duurt tot 5 uur.
Speciale attracties zijn: een shwo van
zendamateurs, die over de helf
reld contaqten hopen te legg
optreden van Herman Broekh|
met ijn draagbare poppenka
verder 135 stands en kram©
oude ambachten en allerlei warq
te koop worden aangeboden.
Noordeloos is gelegen in de i
serwaard, aan de rijkswe.
Utrecht-Breda, waar de afslag
lijk is aangegeven, ergens
Vianen en Gorinchem. Het dol
ook te bereiden via de provirl
weg 36 (Papendrecht-Meerkerkfl
De „lineamenta" (bet
werkdocument) van de al
gemene Romeinse bis
schoppensynode over „De
taken, van het christelijk
gezin in de wereld van van
daag", die op 27 september
in Rome begint, zijn te wei
nig geschreven vanuit een
pastoraal blikveld. De taal
van het document zou meer
oproepend moeten zijn en
niet zozeer affirmerend
(bevestigend). Vanuit een
oproepende tekst zou voor
de gelovigen moed en in
spiratie kunnen uitgaan,
terwijl de affirmerende
toon veel minder aansluit
bij de werkelijkheid, die de
mensen ervaren.
Aldus het commentaar uit
Nederland op de „Lineamen-
ta", die ruim een jaar geleden
zijn verschenen. Daarin werd
het onderwerp voor de ko
mende synode ingeleid. Aan
de bisschoppenconferenties
werd gevraagd hun opmer
kingen bij het stuk te maken.
Mede op grond van deze op
merkingen kan het definitie
ve werkdocument voor de
synode worden vastgesteld.
In Nederland heeft dr. A.
Vermeulen, studiesecretaris
van het secretariaat van de r.
k. kerkprovincie, in samen
werking met een groep spe
cialisten op het gebied van
huwelijk en gezin een ant
woord samengesteld, dat nu
wordt weergegeven in het
jongste nummer van het in
formatiebulletin „1-2-1" van
het secretariaat van de kerk
provincie.
Het Nederlandse antwoord
plaatst kanttekeningen bij
hetgeen in de „Lineamenta"
wordt verstaan onder „het
gezin": het model van het ge
zin in de westerse samenle
ving in de agrarisch-ambach-
telijke periode. Dit heeft niet
de algemene geldigheid, die*
in feite wordt gesuggereerd.
Voorgesteld wordt er van uit
te gaan, dat er meerdere ty
pen van een gezin mogelijk
zijn, mede afhankelijk van de
De beschrijving van het ge
zin, aldus de Nederlandse
nota, moet minder afstande
lijk zijn. Gelovigen moeten
hun eigen situatie erin terug-
herkennen. Dat betekent, dat
het niet zozeer beschreven
moet worden vanuit het ge
zichtspunt en de zorg van de
kerkelijke leiding, maar
meer vanuit de beleving van
de mensen zelf. Wil men een
echte confrontatie met over
tuigingen en ervaringen uit
onze tijd, dan moet men ook
werkelijk ruimte geven voor
bezinning en deze ruimte
niet voortijdig afsluiten door
het geven van waarde-oorde-
len, zoals nu in de „Linea
menta" wel wordt gedaan.
De nota geeft een aantal as
pecten, die aandacht verdie
nen en stelt de vraag hoe het
in deze tijd met het persoon
lijk geloof is gesteld. Waarom
hecht men zo weinig aan de
sacramentaliteit van het hu
welijk; waarom spreekt de
welijk en over de geboortere
geling zo weinig aan? Hierbij
zou volgens de nota er ook
aandacht moeten zijn voor
het feit, dat er binnen de the
ologie en het pastoraat vaak
tijken bestaan dan de officië
le kerkelijke leer aangeeft.
Bij de huiver die de „linea
menta" constateren bij jonge
ren om een huwelijk aan te
gaan, mist de Nederlandse
nota een belangrijke oorzaak:
vele jongeren hebben me| ei
gen ogen huwelijken zien
stukgaan. Daarom hebben zij
geen vertrouwen in een hu
welijksbinding volgens het
traditionele patroon.
Door te spreken over de „wil
van God zo zegt de nota
verder, geven de „Lineamen
ta" vooral de indruk, dat het
leergezag van de kerk in za
ken van huwelijk en gezin
spreekt over „plichten" en
„moeten". Dit maakt het
voor de gelovigen moeilijker
om een goed zicht te krijgen.
Op de voorgrond zou moeten
staan, aldus de nota, dat in
het huwelijk mensen op een
bijzondere wijze aan elkaar
zijn toevertrouwd. Dat heeft
alles te maken niet de wil
van God, die uit is op het
welzijn van mensen en met
de boodschap van liefde, die
Jezus Christus heeft ge
bracht. In dat licht mag men
zorg voor elkaar in het hu
welijk zien als het deelnemen
aan Gods liefde en aan
Christus' zorg voor de men-
Kardinaal Franz König, aartsbisschop van Wenen, heeft
de paus zijn ontslag aangeboden, omdat hij op 3 augustus
75 jaar wordt. Eerder al heeft hij zijn ontslag aangeboden
als leider van het Vaticaanse secretariaat voor de niet-ge-
lovigen.
Kardinaal König, die binnen een paar maanden een beslissing
van de paus verwacht, heeft altijd gegolden als een van de be
langrijkste verbindingsmannen tussen het Vaticaan en de
communistische landen van Oost-Europa. Tijdens het tweede
Vaticaans concilie was de kardinaal oud-testamenticus en
progressief theoloog een van de leiders van de vooruitstre
vende concilievaders. Hij gaat door voor een polyglot: behalve
zijn moedertaal zou hij vloeiend Italiaans, Engels, Frans, He
breeuws, Arabisch, Latijn en Grieks spreken.
Met snelheden van vijftig tot zeventig
kilometer per uur scheren ze begin
augustus over het water van het Rot
terdamse Zuiderpark: Kleine krachti
ge bootjes, radiografisch bestuurd
door tientallen modelbouwera uit de
hele wereld. Er zal fel gestreden wor
den, want de wereldtitel staat op het
spel.
Het Is de tweede keer dat er wereld
kampioenschappen modelspeedboot-
racen worden gehouden. Vorig jaar
waren de wedstrijden In Duitsland. Tij
dens het festijn in het Zuiderpark zullen
niet alleen boten op het water te zien
zijn; op de vaste wal staan stands van
modelbouwverenigingen die hun mooi
ste boten meebrengen om aan het pu
bliek te laten zien.
De speedboten, waarmee van 2 tot en
met 9 augustus om het kampioenschap
wordt gevochten, zijn ingedeeld In ver
schillende klassen afhankelijk van de
cilinderinhoud. De kleine, met een
mengsel van alcohol en wonderolie ge
stookte machientjes kunnen 16.000
toeren per minuut draalen en daarmee
snelheden van 50 tot 70 km/uur berei
ken. Behalve het bereiken van een
hoge snelheid (een kwestie van sleute
len) is ook de behendigheid van de
stuurlui aan de wal van het allergroot
ste belang voor de uitslag. En het i9
danook een van de weinige keren dat
de beste stuurlui aan de wal ook echt
de beste zijn.
Zoals gezegd beginnen de wedstrijden
op 2 augustus; althans, op die
wordt er getraind. Op 3 augustui
gint om 11.00 uur de officiële
ningsceremonie. Om 14.00 uur h
het startschot gegeven voor de e
wedstrijd. Op de andere dagen (b
ve woensdag, een rustdag) tot en
8 augustus zijn er tussen 8.00 ui
18.00 uur wedstrijden. Op 9 augt
(eveneens begin 8.00 uur) worde
finanles gevaren waarna om 16.0(
de sluitingsceremonie wordt gehot
„Een wervelende theater
show" noemt Amsterdam
een nieuwe toeristische at
tractie die onder de naam
„Holland Happening" op 1
augustus van start gaat.
Met behulp van 42 compu
tergestuurde diaprojectoren
worden op een scherm van
15 bij 2.5 meter In 25 minu
ten tijds 3360 dia's over
twintig verschillende onder
werpen vertoond in een spe
ciaal hiervoor gebouwd
theater dat dagelijks van
9.30 tot 19.00 open is. Elk
half uur begint wordt de se
rie afgedraaid. Plaats van
handelen is Nieuwdijk 16 (op
loopafstand van het Centraal
Station). Voor dat halfuurtje
dia's kijken betaalt een vol
wassene wel 7,50 gulden;
kinderen tot en met twaalf
Jaar, bejaarden met een 65-
pluskaart en CJP-houders
mogen voor vijf gulden naar
binnen.
Oirschot bestaat 1500 jaar en daarom worden
er de komende maand verschillende feestjes
gebouwd. Er worden vier Rederijkerslandju
welen gehouden. Daaraan verbonden zijn al
lerlei festiviteiten.
Om 14.00 uur op zondag 3 augustus wordt de
beiaard van de Sint Pieterskerk bespeeld en
kan men op de Markt Gildedansen aanschou
wen. Voorts gaat er een optocht van de vier
Oirschotse gilden vanaf de Markt naar de mo
len aan de Kprenaar In De Notel. Hier zal naar
oud gebruik worden geschoten op de molen
wiek) met de kruisboog.
Op 10 augustus zullen de beste schutters van
de Oirschotse gilden deelnemen aan de ver
schieting van het Oirschots Kampioenschap
Kruisboog op de Wip. Op 17 augustus kan men
getuige zijn van van het konlngschieten bij de
Broederschap van Onser Liever Vrouwe. Een
en ander zal plaatsvinden in de Schuttershof
aan de Agnes van Kleefstraat en begint om 14
uur.
Het laatste landjuweel wordt gehouden op 24
augustus op het feesttererein In de Notel. Het
aantal deelnemende gilden wordt op honderd
geschat; het aantal gildebreoders op 3500. De
toegang tot dit landjuweel is gratis.
Wat betreft de leer van „HT
manae Vitae" vindt de Nu
derlandse nota het niet reëP^
dat hiernaar wordt verwezj
zonder te spreken over I m
problemen, die rond de
encycliek leven. Dit hoU
alleen maar de verwarrii
rondom kerkelijke uitspij
ken, in stand of bevordel
dat men kerkelijke uitspn
ken als onbelangrijk b
schouwt. Het is ook ni
goed, zo meent de nota, c|
mensen met officiële uitspii
ken van het kerkelijk leerd»
zag moeten omgaan, alsof1-
allemaal onfeilbaar zijn, zeP:
wanneer algemeen W°C!
aangenomen, dat ze dat nf?
zijn. C
voor aartsbisscnop M;
van Milaan een proces tot
ligverklaring op gang Tl
brengen. Tijdens haar vier
zwangerschap in 1962
een tumor opgetreden,
voor moeder en kind fal
kon zijn. Zij liet haar co!
ga's weten niet te aarzel
indien tussen haar leven
dat van haar kind mo«*
worden gekozen. Zij scho^j
op 21 april 1962 het leven aL(
een gezonde zoon, maar ov«
leed zelf zeven dagen laté_.
Aartsbisschop Martini atfo
dit een opmerkelijke daad
een wereld, waarin
vaak nalaat om het
ren leven te beschermen.
:e daad r
irin mfo
:t ongeft
iet Boliviaanse episcopaat
heeft opgeroepen tot het
eerbiedigen van de rechten
van de mens en heeft de
hoop uitgesproken, dat de
huidige regering de grond
wettelijke orde zal herstel
len. De bisschoppen hebben
op een bijeenkomst ver
klaard de verstoring van
de grondwettelijke orde te
betreuren. Het geweld in
het land wijzen zij af en zij
hebben de autoriteiten ge
vraagd de para-militaire
groeperingen, die verant
woordelijk zijn voor ernsti
ge schendingen van de
rechten van de mens, te
ontbinden. De bisschoppen
betreuren bet, dat de staat
van beleg is afgekondigd
en eisen toepassing van bet
beginsel, dat niemand zoo
der arrestatiebevel kan
worden gearresteerd.
De abt van het bekende Cat-
harinaklooster in de Sinaï, de
orthodoxe aartsbisschop Da-
mianos Samartzis, heeft zich
gericht tot de interkerkelijke
hulporganisatie „Christian
Solidarity International" met
het verzoek de christelijke
Europese kerkelijke leiders
en politici op te roepen hun
invloed bij president Sadat
van Egypte aan te wenden
om in de omgeving van het
klooster een beschermende
zóne in te stellen. Het gaat de
aartsbisschop daarbij om het
behoud van de natuurlijke
omgeving van het 1600 jaar
oude klooster en de berg Si
naï. In Egyptische ontwikke
lingsplannen voor het gebied
is opgenomen de stichting
van een „Catherinastad" di
rect in de buurt van het
klooster. Abt-aartsbisschop
Damianos toonde zich in dit
verband voorstander van een
beschermende zóne van ten
minste tien kilometer rond
om het Catharinaklooster.
De Vaticaanse staatssecre
taris kardinaal Casaroli
zal van 27 tot 29 september
aan het hoofd van een Vati
caanse delegatie Hongarije
bezoeken op uitnodiging
van kardinaal Laszlo Le-
•kal, voorzitter van de Hon
gaarse bisschoppencónfe-
rentie. Aanleiding voor het
bezoek is de viering van
het feit, dat duizend jaar
geleden de heilige Gerhard
van Csanad werd geboren.
Gerhard was monnik en
abt van het benedictijner
klooster San Giorgi in Ve-
lnetië. Op een reis naar het
Heilig Land kwam hij om
streeks 1015 in Hongarije
terecht, waar koning Ste
fan I hem tot onderwijzer
van zijn zoon Emmerich
aanstelde. Daarna leefde
Gerhard enige tijd als here
miet in Bakonybel. Om
streeks 1030 werd hij be
noemd tot bisschop van het
nieuwe diocees Csanad. Op
14 september 1046 vond hij
op een brandstapel de dood
tijdens een opstand.
De beslissing van een vrou
welijke kinderarts haar leven
te offeren ten gunste van
haar ongeboren kind is reden
