NOS wil best
veranderen
Rabobank
Bij de Rabobank liggen
de Arke winterprogramma's
nü voor u klaar.
TERUGBLIK
RADIO/TELEVISIE
EMANCIPATIE-WERKSTER LIES JANSSEN:
„Leven op aarde"
overheersers
van het luchtruim
Nieuwe
cursus op
radio en tv
voor
volwassenen
Oókgoed in reizen.
Wie het eerst boekt,
boekt het best.
TELEVISIE VANAVONI
TELEVISIE WOENSDA
RADIO VANAVOND
RADIO WOENSDAG
LEIDSE COURANT
DINSDAG 29 JULI 1980 PAG
Ue3 Janssen: Alsof de gelijkwaardigheid van de
sexen alleen door man-wijven In fantasieloze
soepjurken bevochten kan worden.
HILVERSUM Lies Janssen. Negen t-
wintig jaar, afgestudeerd in, de politicolo
gie. Per 1 juli bij de NOS in dienst getre
den als „emancipatiewerkster". Deson
danks modieus gekleed, opgemaakt en ge
tooid met een enkel sieraad. U bent toch
*èlf wel geëmancipeerd, mevrouw Jans
sen?
Het antwoord wordt ingeleid met een uit
bundige lach: „Tja, het eeuwige misver
stand, hè) Alsof je als feministe je vrouw
zijn moet verloochenen. Alsof de gelijk
waardigheid van de sexen alleen door
man-wijven in fantasieloze soepjurken
kan worden bevochten. Onzin hoor! De
klassieke vrouwenrol heeft ook een hoop
aantrekkelijke kanten. Aardig zijn,
warmte uitstralen, fleur geven aan jezelf
en aan het leven dat vind ik allemaal
hele positieve eigenschappen. Die moeten
wij vrouwen bepaald niet onderdrukken.
Integendeel, we moeten de mannen over
halen die eigenschappen óók te ontwikke
len".
Lies' nieuiVe functie is voortgekomen uit een
intiatief van de Emancipatie Commissie. Die
kreeg er in 1979 op het ministerie van CRM
de beslissing door om in totaal 30 „emancipa
tie-werksters" in dienst te nemen. Bij wijze
van proef, voor een periode van drie jaar.
Vijftien van hen zijn gestationeerd bij groe
pen als de Nederlandse Vrouwenraad, het
Katholiek Vrouwengilde en de Vrouwen in
de Overgang (VIDO). Daar proberen zij het
bewustwordingsproces van de vrouwen te sti
muleren en te begeleiden. De andere helft is
te vinden bij uiteenlopende bedrijven, organi
saties en politieke groeperingen. Deze eman
cipatie-werksters moeten nagaan in hoeverre
de instellingen zich schuldig maken aan dis
criminatie van de vrouw en zo ja hoe dat ver
holpen kan worden.
Lies Janssen hoort tot de laatste categorie. In
het komende jaar, en zo nodig ook net jaar
daarop, zal zij zich voornamelijk bezighouden
met het personeelsbeleid van de NOS. Dat
wil zeggen: nagaan of deze omroep, niet de
voorkeur geeft aan mannelijk werknemers,
of de vrouw wel dezelfde promotiekansen
krijgt als de man èn of zij eenzelfde salaris
ontvangt wanneer zij dezelfde functie uitoe
fent Verder zal Lies onderzoeken hoeveel
vrouwen er wat in de melk te brokkelen heb
ben bij deze omroep en wat hun invloed dan
wel is. Tot slot gaat zij na of er bij de omroep
mensen wellicht behoefte bestaat aan deel
tijdarbeid, crèches en bedrijfswinkels.
Naast het signaleren van bestaande knelpun
ten zal de politicologe adviseren hoe de even
tuele discriminatie van de vrouw opgelost
kan worden. Deze adviezen stuurt zij door
naar het bestuur van de NOS, dat uiteindelijk
beslist of er al dan niet iets binnen deze om
roeporganisatie moet veranderen.
De NOS heeft momenteel om en nabij de
5500 mensen in dienst. Eén op de vijf werk
nemers is vrouw en degenen onder hen die
een hoge positie bekleden, zijn met een lan
taarntje te vinden. De veronderstelling dat
Lies geen onderzoek hoeft te doen omdat de
resultaten daarvan nu al bekend zijn, lijkt
voor de hand te liggen. „Ben je gek", zo veegt
zij vrij fanatiek dit vermoeden van tafel, ter
wijl ze stevig aan een dun sigaartje zuigt. „Uit
het loutere gegeven dat er maar weinig vrou
wen een belangrijke post bekleden in een be
paald bedrijf, kun je nog niet opmaken dat de
leiding zich aan discriminatie schuldig maakt.
Zo'n bedrijf maakt toch deel uit van een
maatschappij. En die is er nog steeds niet op
Ingesteld dat vrouwen tot net zoveel in staat
zijn als mannen, ook wanneer het om techni
sche vaardigheden en handenarbeid gaat. Ge
volg daarvan is dat maar een enkeling de
kans krijgt om een „mannenberoep" te leren.
Bovendien is het zo, dat tot op neden nog
maar weinig vrouwen zich geroepen voelen
loodgieter, monteur of cameraman te worden.
Als de NOS dan bijvoorbeeld om een belich
ter vraagt of om een decorbouwer, dan bie
den zich negen van de tien keer uitsluitend
mannen aan. Wat je ook niet mag vergeten is
dat de NOS zelf om een emancipatie-werk
ster gevraagd heeft In beginsel is men tot
veranderingen dus best wel bereid".
Hooguit twee jaar krijgt Lies Janssen de tijd
om na te gaan waar de schoen wringt. Welis
waar wordt zij hierbij gesteund door acht
vrouwen afkomstig uit alle geledingen van
het omroepbedrijf maar dan nog lijkt dit
tijdsbestek erg krap. Lies geeft te kennen dat
drommels goed te beseffen, maar blijft opti
mistisch. „Wanneer je nooit de eerste stap
neemt, kom je geen steek verder. Nu hebben
we tenminste een begin en van daaruit kun
nen we heel wat zaken onderste boven halen.
Daarbij, je kunt veel doen in twee jaar. Te
meer omdat we precies weten waar we naar
toe willen werken".
zij dat doel denkt te bereiken, Lacht zij verle
gen. Eventjes maar, want snel daarna ver
mant zij zich en zegt: „Hoor 'ns even, ik zit
hier nog maar net een maand en moet eerst
een beetje doorkrijgen hoe de struktuur van
deze omroep in elkaar steekt. Pas wanneer ik
die doorheb, kan ik bepalen welke werkwijze
zinnig is en welke niet. Natuurlijk heb ik wel
bijvoorbeeld eerst de salarislijsten doorne
men. Die zullen me een aardig beeld geven.
Verder wil ik enquêtes houden en persoonlij
ke gesprekken hebben met mijn collega's.
Mijn doel is tenslotte een verslag te maken,
waarin niet alleen "Cijfers en bevindingen
staan, maar vooral ook aanbevelingen".
Een aanbeveling waar Lies Janssen nu al aan
denkt, is die van de positieve discriminatie:
aan een vrouw die dezelfde capaciteiten en
opleiding heeft als een man, de voorrang ge
ven. „Dat moet wel", motiveert zij „om de
achterstelling van de vrouw in het arbeid
sproces in te halen. Maar die maatregel moet
aan wel genuanceerd toegepast worden en
mag nooit doel op zichzelf ziin. Hoewel...in
een minder optimistische bui denk ik er wel
eens anders over. Vooral nu je bij de huidige
werkloosheid toch telkens weer moet consta
teren, dat de vrouw er de dupe van wordt".
Een feministe van de radicale vleugel is Lies
duidelijk niet. „De ideeën die daar leven vind
ik vaak te ver gaan en soms niet reëel, hoe
wel ik ze wel respecteer. Voor mij staat in ie
der geval centraal dat ik dit hele probleem
sémen met de man wil oplossen. Ik heb er ab
soluut geen behoefte aan een subcultuur te
creëren van en voor vrouwen".
Nog even terug naar haar persoonlijke eman
cipatie, maar nu in ernst. Is Lies nou zelf zo
ongeveer waar ze wezen wil? „Nou, ik moet
eerlijk zeggen dat ik me ook nog wel eens op
een vooroordeel betrap. Laatst belde ik een
arts, iemand die ik alleen van naam kende en
ik ging er automatisch van uit dat dat een
man zou zijn. Toen de dokter een vrouwen
stem bleek te hebben, sloeg ik me voor de
zoveelste keer voor.m'n hoofd".
LUDUINA SALTERS
In „Heersers van het lucht
ruim", de achtste aflevering
van de natuurserie Leven op
aarde, laat presentator Da
vid Attenborough de kijkers
zien hoe belangrijk veren
voor een vogel zijn. Dank zij
hun veren kunnen vogels
vliegen en blijven ze warm.
Vaak hebben de bijzondere
kleur en vorm van de veren
een belangrijke functie, bij
voorbeeld om een territori
um af te bakenen. Het vlie
gen is niet altijd de belang
rijkste eigenschap van de
vogels geweest Toen de di
nosaurus en andere grote
reptielen dreigden uit te
sterven, probeerde de grote
vogels die het land bevolk
ten en die niet of gebrekkig
konden vliegen, hun plaats
in te nemen. Dit lukte niet
want inmiddels had zich een
afstammeling van de reptie
len ontwikkeld, die aan
spraak maakte op de opvol
ging. Het was ook een
warmbloedig beest die zijn
lichaam op temperatuur
wist te houden met een
vacht in plaats van met ver
en: het eerste zoogdier.
Ned. II. 2L40 uur.
hou l
het lJ
scherm
in het
oog
The great Americain
wilderness
Vanavond het laatste deel van
deze natuurreeks, waarin de
samensteller wil aantonen dat
de mens meer geïmponeerd
wordt door rijkdom dan door
de schepping.
Ned. 1,19.00 uun
Vrede over Jeruzalem
Documentaire over de ver
schillende leef- en denkwerel
den in Jeruzalem en de motie
ven van alle betrokkenen in
deze voortdurende brandh
aard. In Jeruzalem botsen ver
schillende belangen van Israë
li's en Palestijnen, van christe
nen en moslims. Deze stad lijkt
steeds meer een bron te wor-
Kiki en Onno zijn morgenmiddag weer te zien in „De astronaut-
Jes".
slecht aan toe en wordt naar
de verborgen grot overge
bracht. Adam Qüinn vindt dat
zijn kinderen te veel omgaan
met de schipbreukelingen en
zich laten beïnvloeden door
hun verhalen over de wereld
buiten het eiland.
Ned. II. 19.25 uur.
Ned. 1,19.35 uur.
Olympische Spelen en
evangelie
Programma over de mensen
rechten en de geloofsvrijheid
in de Sovjet Unie. Op het ter
rein van de Olympische Spe
len in Moskou staat een oecu
menische kerk, maar wat be
tekent dit in de praktijk?
Klinkt het evangelie ook el
ders in het land?
Ned. I, 20.30 uur.
De verlaten eilanden
Mark wordt op een nacht
wakker door een vreemd ge
luid. Wanneer hij op onder
zoek gaat, vindt hij een piloot
die met zijn vliegtuig te pletter
is gevallen. De piloot is er
HILVERSUM In acht radio-
en vier televisieprogramma's
zuilen zaken als ervaringsle
ren, werving, individuele he
geleiding, het gebruik van
werkvormen en middelen en
het werken met groepen, na
der worden uitgewerkt.
Bovendien zal aandacht wor
den besteed aan de problema
tiek rond doelstellingen en zul
len er suggesties worden ge
daan voor de verdere ontwik
keling van de eigen deskundig
heid. In een cursusboek zullen
deze thema's verder worden
uitgediept. De thema's zijn tot
stand gekomen na uitgebreide
voorbesprekingen met bege-
leid(st)ers, deelneemfstjers aan
de volwassenen-educatie en
De Sullivans
Uit een artikeltje in de plaatse
lijke krant blijkt dat de recru-
ten van Tom's onderdeel al
heel snel zullen worden opge
roepen, wat opwinding bij de
Sullivans veroorzaakt. Ook,
Lill Dugan raakt in paniek en
{irobeert Bert man over te ha-
en niet naar de kazerne te
gaan. Dave heeft een behoor
lijk stuk in zijn kraag en Mag-
fie neemt hem voor een op-
ïkkertje mee naar boven.
Ned. II, 20.27 uur.
Drie hoog achter
Als een van de huurders op
het dak verzeild raakt, voelt
Rigsby zich geroepen hem te
redden. Hij'voelt zich een hele
piet, tot hij naar beneden kijkt.
Ned. II, 22.35 uur.
Morgenmiddag
Kinderfilmfestival van 15.30
tot 17.30 uur op Ned I met:
„De astronautjes", „Sinbad",
de robothond „Dynomutt", een
aflevering uit de serie „Strijd
der planeten" en de film „Bei
Nacht sind alle Jacken blau".
„deskundigheidsbevorde
raars". Het project sluit aan bij
de uitgangspunten voor des
kundigheidsbevordering. De
cursus gaat uit van de ervarin
gen van werkers In de volwas
senen-educatie. De praktijk
van het educatieve werk staat
centraal in de uitwerking van
het project. De cursus is be
doeld voor vrijwilligers, profes
sionele werkers en anderen die
betrokken zijn bij of belang
stelling hebben voor basisedu
catie van volwassenen. Ook
mensen die nog in opleiding
zijn, bijvoorbeeld aan pedago
gische of sociale academies,
zullen genoeg aanknopings
punten vinden in de cursus.
Met basis-educatie worden uit
eenlopende cursussen bedoeld
als VOS-cursussen, VJV-groe-
pen, dagmavo's voor volwas
senen, opstap- en bijspijker
cursussen en cursussen aan
volksuniversiteiten en vor
mingscentra. Daarbij wordt er
van uitgegaan, dat er een aan
tal basisvaardigheden zijn, die
in alle vormen van volwasse
nen-educatie van belang zijn.
Het radiogedeelte wordt ver
zorgd door de Radio Volksuni
versiteit RVU en de televisie
programma's worden geprodu
ceerd door Teleac.
Het cursusboek is een geza
menlijke productie van Open
School en Teleac. Men kan in
.het bezit komen van het cur
susboek door overmaking van
14,50 op postrekening
60046 t.n.v. Open School,
Zeist. De eerste radlo-ultzen-
ding is op maandag 11 augus
tus van 14.30—15.15 uur en
van 22.40—23.25 uur. De tele
visieprogramma's starten op
maandag 8 september en wor
den uitgezonden van 18.25—
18.55 uur via Ned. II.
NEDERLAND 1
N09
18.00 Moskou 80
EO
19.00 The great American
widerness
19.35 Vrede over
Jeruzalem,
dooumentalre
flim
20.30 Olympische Spelen
en evangelie
21.25 ArsMusica
21.55 Tenslotte
N09
22.12 Journaal
22.30 Moskou 80
23.35 Journaal
NEDERLAND2
N09
.18.00 Nieuws voor doven en
slechthorenden
18.49 Mostl
18.55 Journaal
KRO
18.59 Cijfers en lettere,
spelprogramma
19.25 De verlaten eilanden
jeugdserie
N09
20.00 Journaal
KRO
20.27 De Sullivan9, tv-Garie
21.15 Brandpunt
21.40 Leven op aarde,
documentaire serie
22.35 Drie hoog achter,
comedy serie
•DUITSLAND 1
20.00 Joum. en sportrep. 20.31
progr. 21.20 Actual. 22.00 Scftf
New York, Amer. misdaadserie
Actual. 23.15 Bismarck von I
Oder Wir schliessen nle, tv-film
Journ. (Reg.progr.: NDR: 18 0
Preda berichtet, tv-serle. 18.3C
al. 18.45 Kleuterserie. 18.55Ü
Preda berichtet. tv-serie. 19.2
mag. 19.59 Progr.-overz. WDI
Tv-portret. 18.10 Richelieu, l
19.15 Actual. 19.45 Spelprogr.)
•DUITSLAND 2
18.20 Tekenfilmserie. 19.00
19.30 The Train robbers. \K
speelfilm. 21.00 Actual, en spf-
21.30 Sportprogr. 22.10 Flty#
22.55 Konig Pausole, muzikale f VI
die. 11
DUfTSLAND won 3 P1
18.00 Kieuterprogr. 18.30 r™
progr. 19.15 Inform, eerie.
Journal 3. [lie
GEZAM. PROGR. NDR-WDR 3W0
20.00 Joum. 20.15 Doc. serle.iw<
'Lord Peter Wimsey Clouds ven
ness, Engelse misdaadserie, foei
Filmrep. 22.30 Die schwarze
tv-lilm.
BELGIE NED.1 mt
18.30 Tekenfilmserie. 18.35 Jol'ÏV
de Alverman. tv-serie. (herh.).M"
Meded. en Morgen. 19.45 feo
20.10 Sarah Bernhardt (The lifcra;
ble Sarah), tv-serie. 21.55 Toch r^j
de Middeleeuwen (Le temps d
thedrales), tv-serie. 22.50 Jour ev
ev
BELGIE NED.2 MSI
Van 18.30-19.00 Zie NET l.tfgi
Olympische Spelen. 22.00 Oocjmt
BELGIE FRANS
18.15 Gevar. progr. 18.30 DocJ)al
Muziekprogr. 19.15 Reg. mag.ttii
Lotto-uitslagen. 19.30 Joum. f~.
Inform, progr. 20.00 Fllmquiz.rPc
Le retour du Saint (The RetumjUt
Saint), tv-serie. 21.25 Filmport*
Daarna; Joum. Aansl.:
Olympische Spelen.
NEDERLAND 1
N09
13.00 Nieuws voor doven en
slechthorenden
NEDERLAND2
NOS
13.00 Nieuws voor doven en
slechthorenden
DUITSLAND 1
10.00 Joum., actual, en sportrep.
10.40 Filmrep. 11.25 Filmrep. 12.10
Actaul. 12.55 Persoverz. 13.00 Joum.
18.10 Joum. 18.15 Muziefpei,
17.00 Kinderprogr. 17.50 Jourt&pe
DUITSLAND 2 ÏJ
15.00 Kinderprogr. 16.45 lp°
progr. 17.00 Journ. 17.10 taxl.PC^
tv-serie. 17.35 Gevar. mag. te a
kooi
cju nci 1 mie
BELGIE FRANS H*1
16.00 Olympische Spelen. 17.(Md
var. kinderprogr. jucl
BELGIE FRANS 2 j}^J
16.00 Samenvatting van de Pro.
pische Spelen te Moskou. 18.KOO
rekte Eurovisieuitzending. Olyn^oo
Spelen te Moskou. 22.00 Eindw,
HILVERSUM 1
leder heel uur nieuws. AVRO: 18.11 Radio-
|oum. 18.25 Toppers van toen. 19.02 Orgel
muziek. 19.20 Licht grammofoonmuziek.
20.03 Operettefragmenten. 20.30 Folk live.
21.02 Vierkleur. 22.02 AVRO'S Sporlpanora-
ma. NOS: 22.45 Olympisch Joum. 23.03 Met
hel oog op morgen. VARA: 00.02 Elpee tuin.
1.02 Groot licht 5.02 Truck.
ren. KRO: 18.50 Graf
Kerk In meervoud. NOS: 19.30 E
Festsplele 1980: Oer f
Wagner. 22.»*
|E
HILVERSUM 3 IS O
18.03 Oe Avondsptts met de Nalk*nr)L
Esrade. VARA: 19.02 Popdonder
ashville. 2.02 and all that Jazz. 2f
'ijl u werkt. 10.03 Kletskop.
VPRO: 10.45 VHIa-Vpro. NOS:
12.54 Olympisch Joum. VPRO:
13.03 Welingerlichte kringen.
13.30 Een klap op Je kop. EO: 14.20 Radio
kieuterkrant. 14.45 Ronduit-Extra. 15.30
Van hart tot harl. 16.02 Gram.muziek. 16.15
Licht en Uitzicht. 17.02 Tijdsein. NOS: 17.45
Olympisch Journ.
VARA: 7.00 Nws. 7.10 Och-
tendgym. 7,20 VARA's Zomer-
k wart aal. (7.30, 8.00 en 8.30
Nws. 7.36 De ochtendbladen.
7.50 en 8.45 Oe Diktafoon. 8.11
Actual.). NOS: 9.00 Gym. voor de
vrouw. 9.10 Waterstanden. 9.15 Werkbank.
VARA: 9.25 VARA's Zomerkwartaal (ver
volg).. met om 9.50 Oe Oiktaioon. OVER-
H.VOORL.: 12.16 Mens -
Ultz. i
13 00 Nws. 13.11 Verleden tijd. 13.dC
Schoolliedjes. 13.50 Kinderen een tpisti
14.30 LeeMiJd-genoeg. 15.30 <7
15.58 Stiefmoeder Aarde, serie t
17.00 Een blokje Nederlands. 17.24 hen
17.30 Nwa. 17.36 Dingen v J
Des Engels. 9.0:
twaalf. 12.03 Oe l
,14.03 Oe Theo Stokkmifnev
Misschien is met dit mooie zo
merweer bij de een of de an
der de film over de hel van
Duinkerken met al die solda
tentaal wat rauw op het lijf ge
vallen. Eigenlijk was het toch
vooral een avonturenverhaal
met Jean Paul Belmondo in
een aangepaste rol. Dapper in
het geveent, ridderlijk waar
het het bijstaan betrof van in
nood verkerende vrouwen
waarvoor in Catherine Spaak
een verdienstelijk model was
gevonden, gedreven door ka
meraadschap met een sterk
geloof in zichzelf en ook nog
een Frans patriot die door de
Britten bij het reddingswerk
als een tweede keuze werd be
handeld. Voor Jean Paul Bel
mondo even zoveel kolfjes
naar zijn hand, met het gevolg
dat zijn oorlogskameraden er
min of meer als figurant bij
liepen. Maar als uitbeelding
van een der meest dramati
sche episodes uit de oorlog was
het toch wel wat brokkelig en
fragmentarisch.
Een erg sympathiek Schots
filmpje draaide in de voor
avond. Honden en mensen,
voor deze keer mogen de hon
den voorop, zag men daarin
uiterst fijngevoelig samenwer
ken op een opleidingsschool
voor geleidehonden. Tussen de
bedrijven door ook weer heel
veel Moskou. Ik noteer uit de
mond van de diverse verslag
gevers twee opmerkingen.
vandaag hebben. Over I
deelneming aan de SpelAut
en toe verschijnt er noyaa
Oranje figuur in het beelma;
In Televizier zette Henk Be j
man een aantal feiten oviier
ex-sjah op een rijtje. Jerfki
hem niet van alles de sonv
geven. Amnesty heeft opp
ogenblik minstens zo botf
Wachten over schendinflieg
mensenrechten in Iran a9e
dens de sjah. Het behoort
voorts tot de zekere nainoe
van wie zich de konindeg
koningen waande, dat hoon
middelpunt dacht te zijifeen
een wereldwijde strategiKer
de Perzische Golf als kerl
Maar die strategie bleekiet
luchtspiegeling. Het veromad
tende is, aldus Neumaroon
het nog altijd een luchtspan
ling is. (ne\
Verder in Televizier Billjfotg
ter, wiens ongeluk het lan,
twijfeld is dat hij de brtme
van Jimmy. Het omgekriiji
zou ook wel eens het (ton
kunnen zijn. Erg snfeac
kwam die Billy niet overste
dan had commentator Reel
boom meer waardering Ti ij r
het teruggekeerde gelutc
verstand van Arie Gilat
veld, die nu graag wat vtoch
lende consequenties oildi
koop toe wil nemen Man
werkgelegenheid er maadezt
gebaat is. iwij
HAN JONloed
tekx
