weekpuzzel door dr. Pluizer
11BH
postzegels
sterrenhemel
A
DENKSPORTEN/HOBBY
oplossing vorige puzzel
NR. 30
KRUISWOORDRAADSEL
u m e
0
0
Cl
LEIDSE COURANT
ZATERDAG 26 JULI 1980 PAGIh
"Ef
Ca
ki
ipe
I
De prijswinnaars van de puzzel van vorige week zijn:
Vijftien gulden:
De Heer Jac. P. Smit, Irenelaan 2, 2421 CK Nieuwkoop,
ue heer n.A. van Wijk, Jan v. Houtkade 17, 2311 PC Leiden.
De prijzen worden binnen drie weken per cheque toegestuurd.
Horizontaal: 1 korte overjas; 7 be
speler van zeker snaarinstrument;
13 verpakking van boombast e.d.;
15 oosterse marktplaats; 16 soorte
lijk gewicht (afk.): 18 bijwoord van
tijd; 19 persoonlijk vnw.; 20 dwaas;
22 dunne plek in een stof; 23 bouw
werk; 24 huidziekte aan het onder
been van paarden; 25 rivier In N.
Brabant; 27 oosterlengte (afk.); 29
muzieknoot; 30 vertaler; 31 middel
van bestaan; 33 weefsel v.e. spin; 35
bericht tot besluit v.e. boek; 37
oude vlaktemaat; 38 vakantie v.e.
bestuurscollege; 40 mannelijk be
roep; 41 persoon die voor niets
deugt; 43 functie bij kranten enz.; 45
Amsterdams peil (afk.); 46 symbool
voor ruthenium; 47 vogel; 51 vogel;
55 muziekinstrument; 56 vesting
werk; 58 vreemde taal; 60 vreemde
taal; 62 mager; 63 specerij; 64 open
ruimte tussen ingescheepte vaten;
65 per procuratie (afk.); 67 uitroep;
68 goedertierenheid; 69 rivier In
Oostenrijk; 70 verkeerde mening; 72
soort tapijt: 74 proper; 75 voorzet
sel; 76 kolokwint; 78 symbool voor
astatium: 79 neteldier; 80 loonslaaf
(fig.); 82 smaldeel; 83 zweefrek voor
acrobaten.
Verticaal: 1 bepaalde loop v.e.
paard; 2 briefaanhef (afk. Latijn); 3
rivier In Utrecht; 4 etensbak voor
varkens; 5 tegenstelling van vrede; 6
vierkante vloersteen; 7 graansoort; 8
bekende eilandengroep; 9 lang en
slank; 10 smalle weg; 11 titel (afk.);
12 deel v.e. revolver; 14 ontkennen
de uitdrukking; 15 deel v.e. wagen;
17 laag; 19 hooggelegen bergruimte;
21 woonvoertuig van rondtrekkend
kermisvolk; 24 soort zwam; 26
meertandige mestvork; 28 wijnsoort:
30 eetlust; 32 voorloper van de
N.O.S. (afk.); 33 vaste regel; 34 vo
gel die gemakkelijk leert praten; 36
bontgekleurde vogel; 38 zijrivier van
de Schelde; 39 haringachtig visje; 42
vochtig; 44 rivier In Oostenrijk; 47
middel tegen malaria; 48 bondge
noot van Abraham; 49 manier van
zingen v.e. kanarie; 50 vadsig; 51
ogenblik; 52 plaats in Gelderland; 53
plaats in Drenthe; 54 deel v.e. tekst;
55 verzoekschrift; 57 troef negen; 59
stad in de V.S.; 61 witruimte tussen
woorden; 63 vis; 66 geestelijke; 67
voorraadplaats; 70 onstuimig; 71
bedrog; 72 kostuum; 73 Hebreeuws
rustteken In psalmen: 76 soort da-
meshalsbont; 77 ombuiging aan een
hoefijzer; 79 paardekracht (afk.); 81
waterloop In Friesland.
Oplossingen onder vermelding van Puzzel 30 dienen uiterlijk
woensdaamiddag In bezit te zijn van:
Leldse Courant,
Postbus 11, 2300 AA Leiden.
Eigen postcodenummer s.v.p. leesbaar vermelden.
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
■113
14
15
16
17
18
H19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
H29
30
31
32
33
34
35
36
37
36
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
S3
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
H67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
^■79
80
81
82
S3
11
I
lOI
kt
an
hi
eh
joi
VI
fj
i t
iet
pd
i c
f c
kl
de
itu
mki
ites
n oi
bil
IntE
Slijk
Techniekje
In een aantal rubrieken heeft u
kunnen zien op welke manier
kleine kaarten kunnen promo
veren tot vaste slagen, mits de
juiste techniek daartoe werd
gevolgd. In de bridge-leerboe-
ken kan men veel voorbeelden
vinden hoe een kleur vrij te
spelen, maar sommige figuren
krijgen niet altijd de aandacht
die ze verdienen. Het is voor
een bridge-auteur nu eenmaal
een praktisch onmogelijke
zaak om alle mogelijkheden (zo
hij die al kentl) in een boek te
persen, zonder dat dit een on
hanteerbare omvang krijgt, om
over de daarvoor te betalen
prijs dan nog maar te zwijgen.
Easley Blackwood heeft in het
ACBL Bulletin een rubriek Ba
sic Play en is daardoor in de
gelegenheid met zijn lezers de
minder betreden paden te be
wandelen. Onlangs kwam hij
met het volgende voorbeeld:
B 10
*?A94
O B4
♦HV7642
V9764 M
1073
832
*?8652
o H107 W,° OA98
105 L
*AB9
♦AH5
SHVB
©V6532
♦83
Zuid Is de leider in een 3 SA
contract en west komt uit met
schoppen 6. De 10 van noord
houdt de slag en dat betekent
dat er met zekerheid drie
schoppen en drie hartenslagen
te maken zijn. Er moeten er
dus nog drie bijkomen en het
is duidelijk, dat de klaveren
daartoe meer kansen bieden
dan de ruitens. Het kan geen
kwaad (en is zelfs aan te beve
len) om met harten naar de
hand te gaan en van daaruit
een kleine klaveren te spelen.
In de eerste plaats is het mo
gelijk, dat west het aas moet
spelen en zo niet, dat hij, om
hem motiverende redenen, het
vrijwillig speelt. Als west even
wel een kleintje bijspeelt, moet
in noord een kleine klaveren
worden gelegd! Zou zuid de
vrouw leggen, dan duikt oost
die slag en wordt de klaver-
kleur waardeloos. Het ligt voor
de hand dat zuid weer met
harten oversteekt en weer kla
veren speelt. Oost neemt dan
echter wel, waarna zijn boer
hoog is en zuid geen klaveren
meer heeft om de kleur vrij te
spelen. Hij kan met hartenaas
naar de dummy gaan en klave
ren spelen, maar hoewel de
kleur dan wel vrij is, is er geen
entree meer om die te incasse
ren. Dóór echter een kleine
klaveren in noord te leggen,
wordt oost gedwongen de slag
direct te nemen. Zuid heeft
dan nog een klavertje over,
waarmee hij oost zijn tweede
klaverslag kan geven, terwijl
hartenaas nog in noord ligt om
de klaverslagen te incasseren.
Het is niet onmogelijk dat de
„betere speler" hier schouder
ophalend aan voorbij gaat,
omdat het voor hem gesneden
koek is. Zelf bedacht? Eerder
gezien? De rubriek heet: Basic
Play. Het onthouden waard,
dus.
Het dameskampioenschap van
Nederland is met grote over
macht gewonnen door Petra
Polman. De 17-jarige speelster
vergrootte de voorsprong die
zij in het toernooi langzaam
maar zeker opbouwde door
winst in de laatste ronde op
nummer twee tot maar liefst
vijf punten.
Mieke Heltmeier uit Amstel
veen werd tweede en na de»
Amstelveense kwamen pas de
ex-kampioenen Barbara Graas
en Eef Nieuwenhuizen.
De volledige eindstand: 1. Pe
tra Polman 17, 2. Mieke Heit-
meler 12. 3. Barbara Graas
(Zaandam) 11, 4. Eef Nieuwen
huizen (Wageningen) 10. 5/9.,
Pietje Veenboer-Haaisma
(Waskemeer), Lenie Toonen-
Geurts (Lent, kampioene
1979), Ciska Butter (Haarlem),
Annemieke van de Kraats
(Bennekom) en lepie Poepjes-
Koopman (Lemmer) 8, 10.
Cato van Setten-Colpa (Den
Haag) 0 punten.
Het dameskampioenschap
wordt over het algemeen niet
gekenmerkt door toppresta
ties. Ook dit toernooi maakte
op deze „regel" geen uitzon-
Dames
BUTTER
H
H
8 H ll^tl
J3
m
a o
S 2 8 S
O S B
SSÜi
VAN DE KRAATS
deringen. Het ziet er dan ook
naar uit dat „onze" vertegen
woordigsters kansloos zijn
wanneer in augustus de strijd
om het wereldkampioenschap
in De Lier wordt gehouden. Pe
tra Polman en Mieke Heitmeier
zijn bij voorbaat kansloos te
gen het Sowjet-duo Sotsjnen-
ko/Altsjoel.
Twee fragmenten uit de titel
strijd, die van 25 april tot en
met 3 mei in Lent werd ge
speeld. De laatste zet van An
nemieke van de Kraats tegen
kampioene Petra Polman was
VAN DE KRAATS
24.39-34? (zie diagram) en die
besliste de partij: 24. 18-22
25.27x29 16-21 26.26x17 11x22
27.28x17 24-30 28.35x24 19x26.
Een maand later gaat nota
bene wereldkampioen Harm
Wiersma op dezelfde manier
zijn nederlaag tegemoet.
Bij zijn geslaagde aanval op
het wereldrecord simultaan-
spelen dat al op zijn naam
stond, bereikte hij met wit de
volgende stand tegen R. H.
Hendriks uit Deventer. Zwart:
6. 8. 9. 11. 13. 15. 16. 18, 19,
20, 23/25, wit: 26/28, 32/35,
38; 40. 43. 45, 48. Het Is dui
delijk, Wiersma's laatste zet
was 39-34? waarna Hendriks
op dezelfde manier won als
Petra Polman van het eerste
diagram uit.
Na 20. 13-19 was bij Anne
mieke van de Kraats-Ciska
Butter de stand van het twee
de diagram bereikt. Annemle-
ke's 21.45-40? vroeg natuurlijk
om 19-23 en wat nu? Op 29-
24x24 pakt zwart schijfwinst
met 23-28, dus: 22.40-34 en
dan volgt het niet al te moeilij
ke 22. 23-28 23.32x23 22-27
24.31x13 8x30 25.35x24 de In
leiding tot schijfwinst. 25. 9-
13 26.43-39 4-9 27.48-43 9-14
28.38-33 (39-34 20-25) 14-19
en de buit was binnen.
De kortste partij stond bol van
de fouten. Van Setten-Veen-
boer: 1.33-28 18-23 2. 39-33 17-
21 3.31-27 21-26 4.37-31 26x37
5.42x31 11-17 6.41-37 17-21
7.31-26?? 7-11 8.26x17 11x42
9.48x37 12-17 10.44-39 6-11
11.36-31 1-6 12.31-27 20-24
13.27-22 8-12 14.47-42 16-21
15.34-29 23x34 16.40x20 15x24
17.50-44 21-26 1845-40 26-31
19.37x28 en wit geeft het op.
Nobelprijswinnaars
De Europa-Cept-zegels van
Finland kregen als thema „Fin
se Nobelprijswinnaaars". Op
een zegel in de waarde van
Fmk.1.10 staat de auteur Frans
Eemil Sillanpëa afgebeeld. Een
zegel in de waarde van Fmk.
1.30 ziet men de scheikundige
Arturri llmari Virtanen. De
schrijver Sillanpëö (1888-1964)
verkreeg de Nobelprijs voor li
teratuur In 1939. Algemene
strekking van Sillanpaa's wer
ken is de bewustwording van
de mens wat zijn levensdoel en
zijn plichten betreft. Zijn meest
bekende werken zijn „Beschei
den erfdeel" en „De maagd
Silja". Veel van de werken van
Sillanpëë werden in tal van ta
len uitgegeven. Op de zegel
ziet men het portret van de
schrijver met op de achter
grond zijn geboortehuis in Hë-
meenkyrö. De bio-chemicus
Virtanen verwierf de Nobelprijs
voor scheikunde in 1945. Virta
nen bewoog zich in hoofdzaak
op het terrein van de voedsel-
conservering, in het bijzonder
boter en kaas. Op de zegel ziet
men A.I.Vartanen aan het werk
in zijn laboratorium. Het ont
werp voor deze zegels werd
vervaardigd door Eeva Ovio en
de zegels werden gedruktdoor
de Bankpapierdrukkerij van
Bank van Finland.
Eerder verscheen in Finland
een serie bestaande uit drie
zegels met toeslag bestemd
voor het Rode Kruis. Deze se
rie kreeg als thema in Finland
voorkomende eetbare padde
stoelen. De zegels hebben een
waarde van 0.60 0.10 Kmk.,
0.90 0.10 Fmk. en 1.10
0.20 Fmk. Het ontwerp kwam
van de hand van Torsten Ek-
ström.
Als aanvuIHng op de thans In
omloop zijnde gebruiks-serle
verscheen in Finland een zegel
in de waarde van 6 Fmk. Daar
deze serie als thema oude am
bachten en handvaardigheden
heeft komt als motief op deze
zegel een zogenaamde „Kas-
paikka" voor. In orthodoxe ge
zinnen in Kareliö had men
naast de deur een waskom en
een „këspaikka", welke laatste
diende als handdoek. Op
werkdagen was dat een een
voudige witte, doch op zon- en
feestdagen was deze rijk ge
borduurd zoals die welke op
de zegel is afgebeeld. Het be
treft hier twee ruiters strijdend
om de gunst van het tussen
hen in staande meisje. Deze
zegel werd ontworpen door
Pentti Rahikainen.
Ter herdenking van de 100ste
geboortedag van de Finse
schrijfster Maria Jotuni werd
een bijzondere zegel uitgege
ven. Deze zegel heeft een
waard© van 1.10 Fmk. en toont
een medaillon met het portret
van de schrijfster erin. Het me
daillon wordt links omgeven
door een vlam, opstijgend-uit
een hart, hetgeen verwijst naar
de aard van haar pennevruch-
ten. De schrijfster werd op 9
april 1880 te Kuoplo geboren
en overleed op 30 september
1943 te Helsinki op 63-jarige
leeftijd.
Met als thema „Nationale Be
zienswaardigheden" heeft de
Deense PTT op 19 juni j.l. een
serie bijzondere postzegels uit
gegeven. Deze serie bestaat uit
vier zegels in de waarde van
60. 110, 200 wn 280 óre.
OP de zegel van 80 öre ziet
men een afbeelding van „Llnd-
holm Höje". Dit is een plaats
aan de kust, waar men in het
verleden onder een laag van
vier meter zand de rechtop-,
staande stenen aantrof die
men op deze zegel ziet. Het
betreft hier ongeveer 700 gra
ven uit de tijd van de vikings.
De stenen stellen schepen
voor, waarin de gestorvenen
de reis naar het hiernamaals
moesten maken. De tweede
zegel In deze serie heeft een
waarde van 110 öre en toont
de vuurtoren van Skagen. Tot
voor kort was de plaats Ska
gen een onbekend gehucht,
doch thans trekken meer en
meer toeristen er heen. Dit om
de vuurtoren zijn buitenge
woon krachtig licht te zien wer
pen op de plek waar twee
zeeën samenkomen. De derde
zegel heeft een waarde van
200 öre en als afbeelding Bor-
glum, eens een koninklijke re
sidentie. Dit was toen opstan
dige boeren koning Knud de
Heilige vervolgden en deze hier
met zijn hofhouding neer
etreek. Later bouwde men hier
een klooster. Deze plaats was
tevens de residentie van een
van de laatste katholieke bis
schoppen in Denemarken en
wel Stygge Krumpen.
De serie wordt afgesloten met
een zegel In de waarde van
280 öre. Op deze zegel ziet
men vissersschepen op het
strand van Vorupor. Dit is een
van de weinige plaatsen in De
nemarken waar de vissers
schepen het open strand als
thuishaven hebben. Bij terug
komst van de vangst worden
de schepen op het strand ge
trokken, zoals op de zegel te
zien is. Het ontwerp voor de
zegels werd vervaardigd door
Sven en Alan Havsteen-Mik-
kelsen. De zegels werden ge
drukt door de drukkerij van de
Deense PTT.
IBM-toernooi
Op het moment dat dit wordt
geschreven, Is in Amsterdam
het IBM-schaaktoernooi net op
gang gekomen. In de super-
grootmeestergroep neemt de
wereldkampioen Karpov deel,
naast o.a. Hort, Timman en
Dolmatov en nog een reeks
van de grootsten. Verder een
grootmeestergroep en een
meestergroep. Timman doet
het goed en in de volgende
groepen mogen Böhm en Ree,
benevens Enklaar al een pluim
hebben. Uit deze eerste ron
den is al een sensatie van de
eerste grootte te melden. Onze
landgenoot v.d. Wiel (de jong
ste deelnemer in zijn groep)
speelde tegen Ribli. Deze Hon
gaar wist in Riga met Adorjan,
eveneens een Hongaar, samen
de derde plaats te bezetten, en
die derde plaats was goed
voor deelname aan het kandi
datentoernooi. De Hengaren
moesten onderling In een
match uitmaken wie daarvoor
In aanmerking kwam Ador
jan won, en werd daarna door
Hort uitgeschakeld. In die voor
Ribli spannende tijd speelde
v.d. Wiel in de strijd om het
kampioenschap van ons land
tegen Baljon een glorierijke
partij en tegen Ribli deed hij
dat nog eens overl Want het
werd, op de beide laatste zet
ten na, een getrouwe kopie
van de partij tussen v.d. Wiel
en Baljonl En dat op het hoog
ste niveau en in de eerste ron
de. Dat Ribli van deze glan
spartij niet op de hoogte was,
moeten we hem niet ten kwade
duiden. Natuurlijk weten zij
heel goed de kracht van een
Timman en een Donner en een
Ree enz. De sensatie is in
hoofdzaak te vinden in het feit
dat zo'n partij bijna in zijn ge
heel wordt nagespeeld. Dat is
uiterst zelden gebeurd. Nou ja.
Diagram 1.
één maal in Limburg, waar een
paar jeugdige spelers om de
schoonheidsprijs te winnen, de
beroemde partij tussen
Morphy en Graaf Isouard en
de hertog van Brunswijk nas
peelden. Dat feest ging natuur
lijk niet door. Hier is die partij,
waarmede v.d. Wiel twéé plui
men verdiende in een jaar
tijds.
Wit: v.d. Wiel.
Siciiiaans
Zwart: Ribli.
1. e4, c5; 2. Pf3, d6; 3. d4, cd4;
4. Pd4, Pf6; 5. Pc3, a6; 6. f4,
e5; 7. Pf3, Pd7; 8. a4, Le7; 9.
Lc4, 0—0; 10. 0—0, Db6t; 11.
Kh1, ef4; 12. Ld5... Dit lokt de
volgende zet uit: 12..., Pg4. Nu
dreigt kwaliteitswinst door
Pf2f, wit kan dus niet terug
slaan op f4. 13. Pd4, Pe3; 14.
Le3, fe3 en nu komt de grote
verrassing van een stuk huis
vlijt (zie diagram 1).
Iemand die zoiets tot stand
kan brengen voor een schijn
baar pionverlies, gekruid met
een paar even schijnbaar on
nodige zetten (Pd4f3—d4)
kèn er wat van en wordt niet
voor niets aangezien als een
toekomstige grootmeesterl
Geen wonder dat zowel Baljon
als Ribli hier invlogen. Want
Diagram 2.
het eist voor het bord nogal
wat doorzicht om te voorzien
wat nu volgtl
15. Tf7ll, Tf7; 16. Lf7f, Kf7; 17.
Dh5|, Kg8 (Het enige, want:
17... g6; 18. Dh7f loopt op mat
uit.); 18. De8t. Lf8; 19. Pd5l...
Nog een stuk weggegeven,
maar het kan er al afl 19...,
Dd4; 20. Pe7f, Kh8; 21. TM,
Df6. Beide zwartspelers waren
er hiervan overtuigd, dat dit te-
genoffer van de dame nog het
enige was, maar het mag al
niet meer helpen. 22. Tf6, gf6;
23. Kg 11, Kg7. Materieel gezien
is zwart er nog wel goed afge
komen, maar de stelling is ver
loren. 24. Pf5t, Kg8; 25. Pd6.
Kg7; 26. Df7t. Kh8; 27. Pe8...
Tot hiertoe liepen de beide
partijen parallel, maar ze had
den ook beiden al kunnen op
geven. Er volgde nog: 27..., h6;
28. Pc7, Lc5; 29. KM... en
zwart gaf het op.
Zo won v.d. Wiel twee maal
dezelfde partij, maar dan ook
voor het laatst, want reken
maar dat, nu Ribli ook verloor,
deze partij als een sensatie
door dë wereldpers zal gaan.
Nog even moet ik terugkomen
op de studie van Liboerkln in
de vorige rubriek.
Wit: Kf5, Dh1, Tc7, Th7, Lg5;
mi
Brd
<j
Be
>ud
pionnen: b5, e4. en
Zwart: Kg1, Dh1, Lh2; pf»d€
b6. b7. e5, f6. f2, f3. g2 ne
De „aanstichter" van i
briek, onze lezer B. v.difb
in Heerde, toonde aan,
toch ook kan winnen v< <J{
hij in de eerste variant t
per haalt op b8. i©j®
Hier volgt die winstganft
1. Tdt. MPI; 2. Le3f( ze1
Ke6l, f5; 4. Lh6l, f4; 5T»en
f3; 6. Tc5, bc5; 7. Ke5k
Kf4, c3; 9. Kf3, c2; 10 dc
b6; 11. Tal, c1D; 12. L<pn
13. Ld2f, MD; 14. LefJ™
Ook als zwart op de 4djkir
e4 de pion slaat volgt" P
op de 14e zet. Daarmedndl
studie niet gerehab>n9
want de nevenoplcp®'
schakelen de studie uit0©^
Uitslag oplossing
wedstrijd L»
Van de opgegeven stuf®®'
meer dan 10 optossinjjJj^J
nengekomen, de r
van uit Deventer en on(
De luimige Caissa
vaardig bij de loting,
prijs viel ten deel aan:J
uortmarssen, H. Hor®'
154, Deventer. JJJ*
En hier is dan nog
stand, met de oplosslnf®»
Studie van dr. J. Fritz. M
1e prijs Svobodné Slo
(zie diagram nr. 2.)
Wit: Kh5, La8; pionnen:!
Zwart: Ka6, Tal; pion:
Wit begint en wint.
Alle inzenders vonden
de oplossingl
1. La8—hl, Ta1xh1;
o8D, Th1—dl; 3. Dl
Td1xh1; 4. a6—a7,
a7—a8D gevolgd d<
Da8b8f met winst vi
h2, waarna de strijd va
tegen toren voor wit ge
is.
Ridderlijke held
Perseus bevrijder van Andromeda
Perseus is een erg beroemd en
erg oud sterrenbeeld. In de
Griekse mythologie was Per
seus de ridderlijke held, die
koningsdochter Andromeda
bevrijdde uit de klauwen van
een zeemonster. Het was een
toevaHige ontmoeting, want
Perseus had net de verschrik
kelijke Medusa met de slan
genharen verslagen en haar
hoofd, welks aanblik iedereen
in steen deed veranderen, op
zijn schild bevestigd. Dat
kwam hem erg goed van pas in
de vele tweegevechten die Per
seus in zijn leven moest leve
ren.
Perseus Is een prachtig ster
renbeeld, hoewel het geen ster
van de eerste grootte bevat.
Het sterrenbeeld wordt be
grensd door Andromeda,
Triangelum, Aries, Taurus, Au
riga en Cameliopardalis. De
beste richtingaanwijzer Is de
linker binnenpoot van de W-
vorm van Cassiopeia.
Door het gehele gebied van
Perseus loopt de Melkweg. Het
is zeer rijk aan sterrenhopen,
tAMSlOfAODM-IS O
PERSEU
C ®S CASSI0«IA. o
II 1'U tyfW
-?-•
e/*
'slB ÉM'JMI
rs?>
In1 -
1 val K
RY
'ik
1
.t
®AW
AG r ic»*»
•x
zoals ook uit een blik door een
verrekijker al blijkt. Twee van
die clusters zijn met het onge
wapende oog te zien. De eer
ste is M 34, een echte open
cluster en de ander is het be- omschrijving
kende „heft van het z
niet te verwarren
zwaard van die ander
Orion. Dit „heft" blijkt
staan uit twee vlak bi
gelegen clusters (h- en
seï). Curieus genoeg he
veljager" Mercier dez
niet in zijn catalogus
men.
Zeer interessant is de
ster Algol (b- Persei),
schijnt Algol met een
van 2.13, zo ongeveer e
als de Poolster, maar,
riodiek, neemt zijn grocat
durende vijf uur af tot jinc
na een minimum van 2fce
ten komt zijn helderhefcn<
aan de 2.13 toe. Toch hm
geen variabele ster, rwc
hoofdcomponent var
tweevoudig systeem, vm
de zwakkere componen
diek het licht van Alge
keert. Algol is het ptrt
van deze „bedekkingv
derlijken", waarvan ekt
bekend zijn. Algol stelt r'
van Medusa voor,van(»
chrijving duivefsstelV
Hoofdsterren
Astronomische gebeurtenissen
naam
a. Aigenlb
b. Algol (V)
e. (d)
f. Menkhib (d)
g. Miram (d)
t. (d)
I.
k. Mlsam (d)
3.08
3.10
2.96
2.91
3.91
4.22
4.17
4.00
abs.ma^.
-3.98
0.14
-0.92
-1.50
-4.70
-4.08
-3.75
afstand, (lichtjaar)
465.9
81.5
205.3
270.4
1107.7
814.5
1107.7
41.7
38.4
130.3
Variabele sterren
max.-vls.
7.60
7.90
7.71
8.50
3.30
2.13
6.00
7.50
6.50
7.96
12.30
11.00
8.48
•10.70
4.00
3.40
6.60
2.72
6.86
40.00
2.86
1 aug. 02h Mercurlus grootste
westelijke elongatie 19".
3 aug. 12h Laatste kwartier van de
maan.
5 aug. 06h Mercurlus 3° ten zui
den van Pollux.
7 aug. 02h Venus o.3° ten zuiden
van de maan.
9 aug. 10h Mercurlus 2° ten noor
den van de maan.
10 aug. 19h Nieuwe maan.
12 aug. 21h Jupiter 1° ten zuiden
van de maan.
13 aug. 19h Saturnus 1° ten zuiden
van de maan.
15 aug. 18h De maan staat In het
apogee.
15 aug. 21h Mars 5° ten zuiden van
de maan.
18 aug. 01h Mars 2° ten noorden
van Splca.
18 aug. 11h Uranus 5° ten zuiden
van de maan.
18 aug. 22h Eerste kwartier van de
maan.
20 aug. 20h Neptunus 3° t<
van de maan.
24 aug. 19h Venus grootst
lijke elongatie
26 aug. 04h Volle maan; pt
Ie verduisterini
26 aug. 12h Mercurlus in bi
junctie.
27 aug. 19h De maan stal
perigee.
Maans
verduistering
26 augustus penumbrale ed
Maan gaat penumbra
03h.4lm.
Maximale eclips: 05h.30m.
Maan verlaat penumbrö: 071
Magnitude van de penumtef
