m
JÉ
mm
Symfonieën komen
voortaan uit Canada
fflMflffffufi
Brokjes explosief
muziektheater
van Hector Berlioz
KLASSIEK
POPSPRAAK T PLA TEJA
SAGA GEZEGEND MET OVERTUIGING
Concertagenda
LEIDSE COURANT
ZATERDAG 26 JULI 1980 RAC'NA
(S)ex pistols
Wat Saga kan, kan niemand. Vlnr: Jim Crighton, Ian Crighton, Michael Sadler, Jim Gilmour en Steve Negus.
In de met succes bezaaide karresporen van
de Amerikaanse symfonische rockbands
Styx en Kansas, sjokt Saga. Gevormd door
vijf uit de immense kluitenvelden van het
Canadese vasteland getrokken boerenkna
pen, kwijlend kijkend naar het succes van
landgenoten als Rush en Van Halen, driftig
copiërend van buurmannnen als Ken Liv-
gren van Kansas en Tommy Shaw van
Styx. Saga musiceerde tot dusverre twee el
pees vol („Saga" en „Images at Twilight"),
was daarmee in eigen land tamelijk succes
vol maar verkocht buiten de landsgrenzen
slechts een handjevol platen. Tot zover wat
feiten van een in eerste instantie weinig op
zienbarend groepje langharige en volledig
achter de gangbare trends aan lopende Ca
nadese jongelui.
De 25-jarige Michael Sadler bedient de key
boards, en zingt het hardst. De broers Jim (26)
en Ian Crichton (23) beroeren respectievelijk
de snaren van de bas- en leadgitaar en het
quintet wordt gecompleteerd door 27 iaar oude
drummer Steve Negus en de recentelijk bij de
groep belande Jim Gilmour, als tweede man op
toetsen. De eigen songs worden gecomponeerd
door de broertjes en Michael Sadler. De laatste
treedt eveneens naar buiten, als het woord
voor de groep moet worden gevoerd.
Hij noemt de muziek van Saga „Medieval
Funk", wat zich in acceptabel Nederlands laat
vertalen als funk uit de Middeleeuwen. Nogal
vreemd, want voor zover bekend werd er in
de middeleeuwen weinig of geen funkmuziek
gemaakt. In ieder geval geen goede funk, want
er is niets van over gebleven. Hoe komt een
mens op zo iets onzinnigs? Michael Sadler:
„Ach, dat is meer als grapje bedoeld. Iedereen
probeert onze muziek met een labeltje op te za
delen. De een noemt onze muziek symfonisch,
de ander country, punk of hardrock. Om mis
verstanden te voorkomen leek het ons beter
zelf maar een onvergelijkbaar etiket op te
plakken. Dan worden we niet zo gauw in een
hoek gestopt. Dus dat met die funk moet je
echt niet serieus nemen".
Gelukkig maar, want de vergelijking met Cha-
ka Kan en de Ohio Players zou nadelig uitpak
ken voor de Sagas. Maar toch, of ze het leuk
vinden of niet, elke muziek moet omschreven
worden, want het is ondoenlijk elke op de
markt gebrachte elpee te beluisteren.
De inspiratiebron van Saga wordt volgetapt
met het sap van de stam waaraan Genesis, en
Gentle Giant onbekommerd tierden. Toch
klinkt Saga „Amerikaans", zodat eerder de
vergelijking met Kansas en Styx zich opdringt.
Deze gegevens en een vleugje jazz, hier en
daar wat ELO en af en toe een lickje Super-
tramp maken het beeld van Saga volledig.
Pertinent geen New Wave dus. Michael Sad
ler. „Neen, dat in ieder geval niet, dat vinden
we afschuwelijke muziek. In drie weken ma
ken die lui een plaat, stoppen de installatie in
een Transitbusje en karren van optreden naar
optreden. En oh,... wat is de pers enthousiast,
wat is die muziek puur en onversneden. Mijn
rug op dat zijn amateurs die de Rock 'n Roll
van Buddy Holly en Chuck Berry niet origi
neel na kunnen spelen, de nummers dus maar
vervlakken en pretenderen nieuwe muziek te
maken. Vind je het gek dat er inderdaad spra
ke is van een golf van die groepjes. Wat zij
kunnen, kan iedereen!"
Rijk worden we nooit
„Nou, er is in ieder geval meer kennis van mu
ziek voor nodig, omdat we veel technischer
bezig zijn. Bovendien zijn wij gezegend met
meer overtuiging, zo lijkt ons. Want concerten
met gigantische geluids- en lichtinstallaties kos
ten ons handevol geld. Het duurt lang voordat
wij een hit scoren. Domweg omdat onze mu
ziek zich er niet voor leent (nummers te lang,
AvdM), dus rijk worden lukt nooit of zelden.
Kijk maar naar Styx, pas na negen elpees de
doorbraak, of Kansas, pas na de vijfde elpee
succesvol".
Toch bestaat er een gerede kans dat Saga iets
eerder doorbreekt. Als voorprogramma van
Styx toerde het vijftal vorige maand door Eu
ropa en oogstte aardig wat succes. Zoveel, dat
Styx besloot hen voor de Amerikaanse tournee
uit het voorprogramma te knikkeren. „Con
currentie te groot" denkt Sadler. Desondanks
is hij Styx dankbaar voor de kans die zij heb
ben gekregen. „Want van die jongens hebben
we ontzettend veel geleerd. In deze gecompli
ceerde tak van de muziek ben je namelijk
nooit uitgeleerd, in de New Wave wel".
AP VAN DER MEULEN
Steve Jones en Paul Cook, de twee over
gebleven Sex Pistols, hebben hun veel
vuldige sessie-werk gestaakt en een
nieuwe groep opgericht, die onder de
naam The Professionals zal opereren.
The Professionals is voorlopig een drie-
mans- formatie, maar Jones en Cook
hebben al aangekondigd dat ze de hulp
van andere musici zullen inroepen wan
neer dat nodig is of wanneer ze daar zin
in hebben. De eerste single is met nieu
weling Andy Allen (basgitaar) al opge
nomen en heet „Just another Dream".
Een elpee, die de voorlopige titel „The
Professionals" meekrijgt, is ook op komst
en moet half augustus in de winkel lig
gen.
The Stranglers
The Stranglers, de Britse groep die in
1977 veel ophef maakte met „IV Rattus
Norvegicus", de eerste punkelpee die op
de Engelse top tien belandde, zijn inmid
dels na het betalen van een borgsom
van 50.000 gulden vrijgelaten uit de
gevangenis van Nice. Zij zaten daar vast
op verdenking van het aansporen tot rel
len. Momenteel verblijven zij in Rome,
waar zij hard werken aan hun nieuwe
album „Meninblack" die half september
moet uitkomen.
Sting
De Police bassist Sting gaat een belang
rijke rol spelen in de nieuwe James
Bond film „For your eyes only", als hier
door tenminste de groepsplannen niet te
Veel worden doorkruist. „De band gaat
nog altijd voor andere idealen en we wil
len graag aan het einde van het jaar
weer op tournee" was Sting's commen
taar. „Als het verfilmen dus maanden
gaat duren, haak ik af".
Het is niet zijn eerste filmrol, want hij
was al te zien in de Who-film „Quadrop-
henia"en de Sex Pistols-film „The Great
Rock Roll Swindle", die binnenkort in
Nederland in première gaat. Sting zal in
deze film niet zingenmaar de kans is
wel groot, dat The Police wordt ge
vraagd het titelnummer te schrijven en
spelen.
Billy Joel
Billy Joel, de wat patserige Amerikaanse
bühnepersoonlijkheid, heeft deze week
een prijs gekregen van de Madison Squa
re Garden hal in New York. Deze prijs
mocht hij in ontvangst nemen, omdat
twee van de totaal vijf concerten van
Billy daar in een recordtijd waren uit
verkocht.
S.O.Sband
Een van de grootste disco-hits in Ameri
ka op het ogenblik is „Take your time
(Do it right)" van de S.O.S. band. De
groep is nog onbekend, hoewel dat niet
lang meer zal duren, want in het thuis
land staat er een uitgebreide toernee op
het programma. De groep bestaat uit Ja
son TC Bryant (toetsen en zang), Mary
Davis (zang en percussie), Billy BE Ellis
(saxofoon, toetsen, zang), James Early
Jones III (drums en zang), Willy Sonny
Killebrew (saxofoon, fluit, zang), Bruno
Speight (gitaar) en John Alexander
Simpson (bas en zang).
Steve Barley
De Engelse zanger, componist Steve
Harley heeft zijn woord gehouden. Begin
dit jaar vertelde hij tijdens een ontmoe
ting in het Hilton in Rotterdam deze zo
mer weer te willen optreden, omdat „de
confrontatie met de fans de creativiteit
prikkelt". Harley, eigenlijk een aards
luiaard, heeft inmiddels een nieuwe
Cockney Rebelband en een korte Engel
se tournee achter de rug. Hij heeft, na
wat problemen, met zijn platenmaat
schappij E.M.I. gebroken en concentreert
zich voorlopig zonder platencontract op
de concerten. Begin september ga ik op
nieuw op tournee. De bedoeling is dan
óók Nederland aan te doen". We wach
ten op je Steve.
Berlioz als dirigent in een caricatuur van Grandville.
Een heethoofd om niet te
zeggen een warhoofd, een
fantast, een mens geworden
paradox. Zo oordeelde de
evenwichtige Saint-Saëns
over de onstuimige, onbere
kenbare Berlioz. Ongelijk
bad Saint-Saëns niet Was
het geen paradox dat een
componist die zich zowel in
zijn bewogen bestaan als in
zijn hele ongelijke oeuvre
een theatraal genie toonde,
nu juist al zijn opera's zag
mislukken en blijvende suc
cessen boekte met specta-
keistukken en programma
muziek in de concertzaal?
Was het geen paradox dat
een componist wiens tech
niek niet solide doortim
merd was, voor het nage
slacht een voorbeeld zou
worden van originele, bril
jante instrumentatiekunst?
Terugkijkend op zijn storm
achtige carré re in de liefde en
in de muziek noteerde Berlioz
zelf: „Veel leven om niets".
En dat leven begon al vroeg
want zijn hysterische moeder
kon het niet verdragen dat hij
artiest wilde worden en dat
hij weigerde zijn vader op te
volgen in diens plattelands
praktijk als dokter. Alleen
omdat de jongeman zo gauw
mogelijk financieel onafhan
kelijk wilde zijn, probeerde
hij vijf jaar achtereen via het
Parijse conservatorium de
Prix de Rome te winnen.
De eerste keer kwam Berlioz
niet verder dan de voorselec
tie. De volgende drie keren
werden zijn werkstukken met
onmiskanbare afschuw afge
wezen omdat ze te zeer van
de gangbare regels afweken.
Dat hem de derde keer toch
een tweede prijs werd toege
kend, dankte hij niet aan mu
sici maar aan beeldende kun
stenaars die er zich bij een
herstemming ook mee moch
ten bemoeien. Het gevolg was
dat de musici het volgend iaar
niet weer voor schut wilden
staan en helemaal geen prijs
toekenden. Pas de vijfde keer
lukte het Berlioz maar toen
had hij zelf niet veel zin meer
in het kostenloze studiever
blijf in de Italiaanse hoofd
stad. Hij was intussen in een
nieuwe liefdesaffaire verwik
keld en verbeeldde zich dat
een lange afwezigheid zijn
carrière in Parijs zou schaden.
Tenslotte ging hij toch naar
Rome want aan de prijs was
ook een gouden medaille ver
bonden en die bracht in de
verkoop aardig wat op...
Lange tijd zijn de kantates die
Berlioz op voorgeschreven
teksten ter verkrijging van de
Prix de Romne componeerde,
als onbeduidende maakwerk-
jes beschouwd, ongetwijfeld
mede door wat hij erover in
zijn nog steeds zeer lezens
waardige mémoires vertelt
Men kende deze stukjes ex
plosief muziektheater echter
niet of nauwelijks. De parti
tuur van „La Mort d'Orp-
hée"(1827) was lang zoek en
pas een eeuw na het ontstaan
van het stuk kon er een facsi
mile-editie van worden gepu
bliceerd. Recente radio-uit
voeringen in Engeland, waar
Berlioz altijd nog meer wordt
gewaardeerd dan in zijn va
derland, hebben aangetoond
dat het weliswaar geen gaaf
stuk is (welk stuk van deze
componist is in elk opzicht
gaaf?) maar dat het gaat om
expressieve, indringende mu
ziek.
De tweede kantate „Hermi-
nie" (1828) mag ter wille van
de jury wat conventioneler
zijn uitgevallen, ook daarin
zitten pakkende passages. Be
paald meeslepend is de derde
kantate „La Mort de Cléopa-
tre" (1829) maar zelfs die is
zelden of nooit te horen. Toen
het Rotterdams Philharmo-
nisch Orkest in juni 1973 bij
het afscheid van Jean Four-
net er de Nederlandse pre
mière van wilde brengen,
bleek er geen moderne uitga
ve verkrijgbaar te zijn. Het
speciaal door de BBC ver
vaardigde uitvoeringsmate
riaal moest worden geleend.
Dat is zelfs niet mogelijk voor
de vierde cantate „La Mort de
Sardapale" (1830), waarmee
Berlioz tenslotte slaagde. Op
een kort fragment na is dat
werk geheel verdwenen, al
blijft de kans bestaan dat er
nog eens ergens een copie van
opduikt.
Gegeven deze situatie is het
meer dan verdienstelijk dat
Philips een opname heeft uit
gebracht met de plaatpremiè
re van „Herminie" en een
nieuwe registratie van „Cléo-
patre" (nr.9500 683, musicas-
sette nr. 7300 778). De plaat
maakt deel uit van de voor
beeldige Berlioz-cyclus die
Colin Davis met het London
Symphony Orchestra al enke
lejaren aan het maken is. On
danks het belangrijke orke
strale aandeel is in dit geval
de zangsoliste natuurlijk van
beslissende betekenis. Welnu,
de Engelse mezzo Janet Baker
heeft voor deze dramatisch
bewogen „scènes lyriques" de
juiste donker getimbreerde,
sonore stem en de vereiste ge
passioneerde voordracht. Zij
behoeft zich nergens te force
ren en komt steeds overtui
gend over.
Wie naar beiden werken luis
tert, zal overigens meer dan
eens de indruk krijgen op be
kend terein te zijn. De hart
stochtelijke melodie in het be
gin van „Herminie" kreeg in
de „Symphonie fantastique"
die de componist al een jaar
later opzette, gestalte als „idéé
fixe". Uit „Cléopatre" citeerde
Berlioz een frase voor het
liefdesduet in „Benvenuto
Cellini" dat in de bekende ou
verture „Carnaval romain"
doorklinkt. Ook in het veel
minder bekende symfonische
monodrama „Lélio" citeert
Berlioz zichzelf als hij de
„Méditation" daar gebruikt
voor een schimmenkoor.
Zo werd Berlioz trouwens al
tijd achtervolgd door zijn ei
gen muzikale vondsten. Het
belangrijkste is echter dat ook
in deze afgekeurde dramati
sche kantates zijn plastische
verbeeldingskracht zich her
haaldelijk indrukwekkend
ontplooit. Daarom moeten we
hopen dat in Davis' cyclus
weldra ook „La Mort d'Orp-
hée" wordt recht gedaan. Er
is bij Berlioz trouwens nog
wel het een en ander wat
voor herwaardering in aan-
nmerking komt.
JOHN KASANDER
T U
The Crusaders
Rhapsody And Blues
Onder de naam „Jazz Cru
saders" kregen Norbert Stix
Hooper (drums), Joe Sample
(toetsen) en Wilton Fender
(tenor sax) hun eerste pla
tencontract. Maar snel
bleek dat commercieel ge
zien het woordje ,jazz"
meer kwaad deed dan goed
en daarom koos het drietal
kortweg voor „The Crusa
ders". Daarnaast beseften
deze Amerikanen
dat klassieke jazz niet meer
„in" was bij de jeugd van
wie zij het moesten hebben
en gingen over op een mu
ziekstijl, waarin zowel in
vloeden van jazz als van
soul en blues te bespeuren
waren. Voor deze nieuwe
gevarieerde trend bedach
ten zij het lekker klinkende
substantief Golf Coast-mu-
ziek. Hun nieuwste album
Rhapsody And Bluesverte
genwoordigt ten voeten uit
dit genre, hoewel de jazz
toch de boventoon blijft
voeren. Met name in „Ele
gant Evening en Rhapsody
and Blues", in welke num
mers het ritmische element
duidelijk op de voorgrond
staat en waarin het ritmisch
basisgegeven het uitgangs
punt is voor alle mogelijke
muzikale variaties. De in
vloed van soul is onder an
dere te beluisteren in
„Honky Tonk Struttin"' en
in „Soul Shadows", het eni
ge nummer op dit album
dat ondersteund wordt door
een tekst, is het blues-ele
ment duidelijk herkenbaar,
vooral door de dominerende
rol die de tenor-sax daarop
speelt. Opvallend voor de
hele elpee is overigens, dat
de Wilton Fender met zijn
tenor-sax voortdurend het
middelpunt is van dit trio
dat met „Rhapsody And
Blues", ondanks het com
merciële tintje, goed beluis-
terbare, harmonische en
fan tasierijke ach tergron d-
muziek heeft gemaakt. L.S.
Foghat
Tight Shoes
De in New York wonende
formatie Foghat heeft sinds
1971 in Amerika een grote
schare fans opgebouwd. Dat
dankt de groep voor een
groot deel aan hun voor
treffelijke concerten waarin
de simpele up tempo boogie
en rock roll zeer goed
overkomen. Op de tiende
elpee manifesteren Dave
Peverett, Rod Price, Graig
MacGregor en Roger Earl
zich opnieuw als een groep
die erkenning in Europa
meer dan verdient. Was er
op de vorige elpee „Boogie
Motel" nog veel samenzang
te horen en waren er buiten
de rock 8c rollnummers veel
ballades, Tight Shoes" is
een constantere plaat ge
worden met voornameliik
rock 8c roll. Er staat opval
lend fraai gitaarwerk op
van Dave Peyerett en Rpd
Price. De zang met licht
echo is helder terwijl deze
slechts hier en daar wat on
dersteuning van achter-
grondvokalen krijgt,
tuurlijk gaan de compqjc
over vrouwen en liefcg
my woman. Full tin
ver), maar dat hoort
dit soort formaties nuy
maal bij. "J
„Tight shoes" is in iedt\i
val de juiste titel voong
plaat, want mochtelij
schoenen aan het begii^.{
de langspeler wat strar,
ten, als je aan het einP
kant twee bent, zal C
door het dansen, t
schijnlijk niet meer hfa
val zijn.
Peter Schneider .V'
Fire and Ice 1
Bij Fire and Ice", S<|®
ders debuutelpee, valt f
al het originele, eigeniTl
ge stemgeluid van dezQQ
ger op. Dat lijkt gehfa
tegenstelling tot de as-jl
ties die bij het voor dr
ste maal beluisteren'^
deze elpee opkomen. J3
en composities doen\Q{
denken aan Supertrari
wat Schneiders vocale;
nen betreft, aan de j
van Freddie Mercury
ger van Queen. Maa^us
blijft dan iets aparts
Schneiders stemi
lijkt de belofte in te ^o||jS
dat hij er veel meerjg
kan. Alsof hij zich n{ v.
houdt omdat de ovqan
gend slappe teksten v, a
Den Tex niet méér vrige
Afeer expressie. diep$e
meer volume lijkt hij egjr
uit te kunnen halen.
schien is hij eerder ges&n
voor het zogenaamde %tc
cabaret, hoewel hij ee^
fen voorliefde schijf j
ebben voor jazzy .w2
greens" p j
Ian Matthews
Spot of Interference r,
„Ik overleefde de ze'be
ger jaren zingt de 34yer
Ian Matthews op teil
nieuwste elpee „Spot te;
terference" (Ariola). i©n,
ren 70 die voor deze h ei
se zanger met w/ss»rk
succes verliepen: men,
vertrek uit Fairport ing
vention, een kortst\ ur
hitsucces voor zijn p.
Matthews Southern 1 o
fort met Woodstock1 h<
een tiental solo-elpeeieU
geen van alle een bn
doorbraak betekenden\oc
deze wat introverte zahi
Maar zie, met de komsftk
een nieuw decenniumlei
het alsof Ian Matthewsis
een nieuwe stijl heeft
gemeten, die op zijn
elpee naar voren koii
uitbundiger en heaviest*
ziek. Weg zijn de /oitW(
vloeden, verdwenen de
lancholie. In plaats daq
elf melodieuze
met alle invloeden
rijke pophistorie.
Shadows tot The
ders. Voor diegenen
moed allang hadden
geven, dit verzoek: Ian
thews overleefde de
70, geef hem in de jart
nog één keer een kans
26 juli Spiderz, Paard van Troje in Den Haag.
2 augustus The Slits, Paard van Troje in Den
Haag.
25 augustus -
Den Haag.
Julio Iglesias, Houtrusthallgn in
