Jan van Hillo'sdiepste
interesse gold de mens
„Leven op aarde"
over overwinnaars
van de droogte
I
TERUGBLIK
rh/ell!
RADIO/TELEVISIE
Vrouwen in Kopenhagen
zagen interview met Joop
Daalmeyer niet zitten
Letterkundig Museum
opnieuw op de radio
TELEVISIE VANAVOI
TELEVISIE WOENSDAfj
RADIO WOENSDAG
LEIDSE COURANT
DINSDAG 22 JULI 1980 PAO*Al
Zijn interesse in de mens,
de mens als bekroning
van de schepping, dat be
paalde de levensstijl van
Jan van Hillo, die in het
Leidse Academisch Zie
kenhuis aan een kwaad
aardig gezwel overleed op
57-jarige leeftijd. Hij paste
daardoor niet alleen in de
leefsfeer van de NCRV,
maar hielp die ook mede
bepalen. In elke documen
taire voor deze omroep le
verde hij daarvoor het be
wijs en hij heeft er vele
gemaakt in zijn werkzame
leven. Niet alleen over de
koningin en Godfried
Bomans, maar ook over de
Surinamers, over de men
sen die leden onder de
Tweede Wereldoorlog en
in „De tijd stond even
stil" over dingen die wij
vergeten zijn, maar waar
bij mensen betrokken wa
ren die nooit meer zullen
vergeten. Zijn vragen aan
allen met wie hij in die
documentaires te maken
kreeg hadden nooit het ka
rakter van strikvragen,
waren ook niet bedoeld
om vertellers uit him tent
te lokken. Zij werden in
gegeven door belangstel
ling in wat er met mensen
gebeurde en kon gebeuren.
Hij verborg nooit zichzelf
achter vragen, maar stelde
zich helemaal open.
Zo kennen miljoenen tv-kij-
kers Jan van Hillo, een tv-
man die zijn onderwerp goed
voorbereidde en door zijn o-
penheid de kern van de zaak
helder, naar boven haalde. Hij
vergeleek het maken van een
documentaire met het schrij
ven van een boek, dat niet al
leen een begin en een einde
moest hebben, maar dat de le
zer wijzer had gemaakt als hij
het dicht sloeg. Het moest
daarbij bovenal over de mens
gaan, niet in een geromanti
seerde beschrijving, maar
waargenomen in hun bestaan,
de strijd om hun bestaan.
Waarbij hij er naar zocht le
vens doorzichtig te maken, er
meevoelen voor te wekken bij
anderen, zodat er een door
stroming in begrip ontstond.
Dat hier zijn roeping lag wist
hij al in zijn jonge jaren. Ge-
Jan van Hillo, tv-maker met een eigen levensstijl.
boren in Maassluis begon hij eindelijk toch geen bevredi-
zijn carrière bij een Haags re- ging vond, omdat het hierin
clamebureau, waarvoor hij te- niet ging om de ontmoeting
keningen en tekenfilms met mensen, maar om het op
maakte, ook reclameteksten dringen van artikelen. Daar-
ontwierp, maar waarin hij uit- om stapte hij een jaar of twin
tig geleden over naar de
NCRV om er een documentai
re afdeling tot volle wasdom
te brengen, ten dele door lei
ding te geven aan anderen,
maar vooral door zelf zich in
dit werk te begeven.
Hierin voelde hij zich hele
maal thuis. En daarmee werd
de NCRV zijn huis. Hij gaf
aan elk onderwerp zijn .eigen
persoonlijke inslag mee, waar
bij hij door zijn soepele bena
dering van mens en gebeurte
nis de mensen voor zich won.
In zijn vrije tijd schilderde hij
grote doeken. Hierin bouwde
hij niet alleen aan een sterke
compositie, maar zocht hij ook
naar de juiste kleurtoetsen,
waardoor elk ding in samen
hang zijn eigen betekenis
kreeg. Zo werkte hij ook aan
zijn documentaires, omvang
rijke afleveringen opgebouwd
uit krachtige details, die er
ook kleur aan verleenden. Dit
alles in het eigen handschrift
van Jan van Hillo.
Achter dit alles stond zijn be
kommerdheid om de samenle
ving. Hij heeft de oorlogsjaren
meegemaakt en hield aan die
tijd zijn heimwee over naar
een grote eensgezindheid on
der het volk. Die zag hij na
dien weer in brokstukken uit
eenvallen. Daarover kon hij
met enige bezorgdheid praten
en daarom had hij het ook
moeilijk als zijn critici pro
beerden hem een etiket op te
plakken, bijv. dat van ko
ningsgezinde. Zijn zorg gold
de mens, of die nu hoog of
laag geplaatst was. En die
zocht hij telkens weer op in
zijn documentaires, waarvoor
hij dan wel een bepaalde zaak
tot uitgangspunt koos, maar
waarin hij het menselijk we
dervaren centraal stelde. Dit
leidde tot mooie gesprekken,
die met grote ruimhartigheid
werden gevoerd, bijv. als dat
met de broer van Godfried
Bomans, de Trappist die voor
een beschouwend leven had
gekozen en in een tiid, waarin
dit door velen moeilijk wordt
geaccepteerd, de kans kreeg
te vertellen over de grote in
nerlijke vreugden die dit kan
geven.
Zo kreeg in de documentaires
van Jan van Hillo elkeen de
kans zichzelf te zijn en eerlijk
vanuit zichzelf te kunnen
spreken. Hij rekende dit zich
zelf niet tot een verdienste
aan. Hij zag in de tv een door
geefluik. Niet de maker hoort
daarbij op de voorgrond te
treden, maar degeen die door
de maker wordt benaderd.
Jan van Hillo ging te vroeg
heen, maar in zijn werk en in
zijn leven gaf hij vorm aan
een levensstijl die nog lang na
zal werken.
TON OLIEMULLER
In „Overwinnaars van de
droogte", de zevende afleve
ring van de natuurserie „Le
ven op Aarde" laat presenta
tor David Attenborough
zien hoe de amfibieën, die
grotendeels in het water
leefden, worden opgevolgd
door de reptielen. Deze die
ren kunnen door hun taaie
schubbenhuid die bijna geen
water doorlaat, in droge en
warme gebieden leven.
Daarbij hebben de leguanen,
schildpadden, hagedissen en
slangen maar weinig voed
sel nodig. Een kameleon
hoeft bijvoorbeeld maar
twee keer per week een flin
ke insekt te vangen om in
leven te kunnen blijven.
Het beroemdste en grootste
reptiel dat ooit op aarde
heeft geleefd, is de inmid
dels uitgestorven dinosau
rus. Presentator Attenbo
rough neemt de kijker vana
vond onder andere mee naar
een verzameling botten en
pootafdrukken van zo'n im
mens dier en filosofeert over
zijn plotselinge verdwij
ning, zo'n 65 miljoen jaar ge
leden.
Ned. II. 21.40 uur.
De levenscyclus
van de zalm
met miljoenen tegelijk terug
uit de oceaan naar de rivieren
om daar kuit te schieten. Dat
is het 'laatste wat zij doen,
want daarna gaan ze dood.
Maar voordat ze hun laatste
doel hebben bereikt, hebben
ze een zware strijd te voeren.
Ned. I, 18.59 uur.
Paul Stookey in concert
Het tweede en laatste deel van
een door Youth for Christ ge
organiseerd concert, dat Paul
Stookey gaf in schouwburg
„Kunstmin" in Dordrecht.
Ned. I, 19.30 uur.
Apen en na-apen
Amerikaanse documentaire
over de aap, de overeenkomst
en verschillen met de mens, de
.apentaal en de verschillende
soorten zoals gorilla's en chim
pansees.
Ned. I, 20.00 uur.
De veroveraars
van Lachish
Australische tv-film over de
vestingstad Lachish, die de
toegangswegen naar Jeruza
lem beschermde.
Ned. I, 21.25 uur.
De verlaten eilanden
Terwijl de anderen weg zijn
om de Quinns te helpen, be
sluiten Anna en Tony de grot
van Q binnen te dringen. Daar
hopen zij de zeilen van de
„United World" terug te vin
den.
Ned. II, 19.25 uur.
De Sullivans
Grace Sullivan hoort van een
vriendin uit Burrabri het hele
verhaal van Bert en Lill Dug-
Reg Gor
man als
Jack In ,,De
Sullivans".
gan. Zij probeert het sensatie
verhaal over het echtpaar
Duggans zoveel mogelijk voor
de roddeltante mrs. Jessup
verborgen te houden.
Ned. II, 20.27 uur.
Drie hoog achter
Rigsby heeft een auto gekocht.
Miss Jones is van die glanzen
de, witte wagen enorm onder
de indruk, vooral als Rigsby
haar dan ook nog uitnodigt
voor een ritje.
Nod. II. 22.35 uur.
(Van onze radio- en tv-redactie)
KOPENHAGEN/HILVERSUM - De vrouwen van de Ned.
delegatie naar de conferentie in Kopenhagen zagen een in
terview met Joop Daalmeyer van de VARA niet zitten, toen
zij daarvoor werden uitgenodigd als een bijdrage aan „Ach
ter het nieuws" zaterdagavond. Zij wensten het interview te
houden met Els Bonger, die voor de VARA aanwezig is in
Kopenhagen. Door de weigering van de vrouwen zag Daal
meyer vanuit de Hilversumse studio zich genoodzaakt een
man te vragen voor het afgesproken interview. Dit was de
heer P. van Buuren, plv. directeur-generaal voor internatio
nale zaken van het ministerie van Buitenlandse Zaken, die
ook in Kopenhagen aanwezig is.
Desgevraagd verklaarde de VARA, dat het interview lang tevo
ren technisch als een studiogesprek geregeld was in een lijnver
binding tussen Hilversum en Kopenhagen. Omdat „Achter het
nieuws" van de VARA niet beschikt over een vrouwelijke pre
sentator kon dit alleen maar door een man worden gedaan. Het
was niet mogelijk om in Kopenhagen Els Bonger hiervoor in te
schakelen, omdat zij geen ervaring heeft met directe interviews.
Els Bonger maakt voor VARA-tv een reportage over het Kopen-
haagse congres, dat as. zaterdag in „Achter het nieuws" zal wor
den uitgezonden. Joop Daalmeyer had. zijn vragen overigens op
gesteld in overleg met Els Bonger.
(Van onze radio- en tv-redac
tie)
HILVERSUM Het Letter
kundig Museum en Documen
tatiecentrum in Den Haag,
dat onlangs zijn 25-jarig be
staan vierde, is het onderwerp
van een door Fred van Leeu
wen samengesteld klank
beeld, dat door de NOS-radio
onder de titel „Het leven over
gebriefd... in de papieren van
het Nederlands Letterkundig
Museum en Documentatiecen
trum" morgen om 22.40 uur
via Hilversum 2 wordt her
haald. De eerste uitzending
was 24 februari jl.
Een vraag: „Hoeveel schrijvers
heeft Nederland opgeleverd
sinds de befaamde Willem Bil-
derdijk op driejarige leeftijd
(in 1759) aan een meisje zijn
eerste minnebriefje richtte en
het daarbij had over haar
„zachte hals en ivoren kniet
jes?"
Niemand zou waarschijnlijk op
het getal van 5000 komen:
Toch houdt het Letterkundig
Museum en Documentatiecen
trum in Den Haag méér dan
5000 dossiers aan van Neder
landse schrijvers sinds 1750.
Het blijft natuurlijk de vraag
of dat allemaal wel échte
schrijvers zijn. Het Letterkun
dig Museum neemt wat dit be
treft geen risico en heeft liever
honderd dokumenten teveel,
dan één te weinig.
Nagenoeg alles wordt verza
meld rond schrijvers: de ar
chieven van tijdschriften en
het nachthemd van Jeanne, de
vrouw van Willem Kloos...,
schrijversportretten getekend
door Paul Citroen en de broek
waarin Belcampo zijn vervol
gens beschreven „Zwerftocht"
volbracht. Maar het Letter
kundig Museum lijkt toch het
meest geïnteresseerd in brie
ven. Het heeft er alle schijn
van, dat voor schrijvers iets
niet echt gebeurd is, voordat
zij het opgeschreven hebben
en „overgebriefd" aan ande
ren. Zo is in het Letterkundig
Museum allerlei te vernemen
over bijvoorbeeld ijdelheid,
het zweet van het scheppings
proces, God, Nederland, Oran
je en Eros. In het klankbeeld
vertellen staf en gebruikers
van het Letterkundig Museum
hoe zij bezig zijn met de papie
ren van het museum.
NEDERLAND!
NOS
18.00 Moskou 80
EO
18.59 De levenscyclus
van de zalm
19.30 Paul Stookey in Concert
20.00 A'pen en na - apen
21.25 De verovering
van Lachish
21.55 Tenslotte
NOS
22.12 Journaal
22.30 Moskou 80
23.35 Journaal
NEDERLAND II
NOS
18.00 Nieuws voor doven
en slechthorenden
18.49 Musti
18.55 Journaal
KRO
18.59 Cijfers en letters
19.25 De verlaten eilanden
NOS
20.00 Journaal
KRO
20.27 De Sullivans
21.15 Brandpunt
21.40 Leven op aarde
22.35 Drie hoog achter
NOS
23.05 Journaal
DUITSLAND I
(Regionaal programma. 1NDR: 18.00
Reportage. 18.30 Actual. 18.45 Kin-»
derserie. 18.55 Reportage. 19.25 Reg.
magaz. 19.59 Progr. overz. WDR:
18.00 Tv-portret. 18.10 Richelieu,
tv-serie. 19.15 Actual. 19.49
progr.). 20.00 Journ. en spoj
Spelprogr. 21.15 Actual. 22.0T
tiv RÓckford: Anruf genugt. I
22.45 Actual. 23.15 Au» St^
tv-film. 24.00 Journ.
DUITSLAND II
18.20 Es war elnmal... der
tekenfilmserie. 19.00 Jourr
Acapulco Madame, comedl
Actual. 21.30 Reportage.
tack on terror. Amerikaan:
film. 23.45 Journ.
DUITSLAND III WDH ',n.
18.00 Kleuterprogr. 18.30 Reff-"
19.30 Inform, serie.
20.00 Journ. 20.15 Docum /li
21.00 Lord Peter Wimsey,
21.45 Dlscussieprogr. 22.30
tv-film.
BELGIE NEDERLANDS NET I
9.00 Gastprogr. 19.30 Kleu r
19.35 Meded. en Morgen O
Journ. 20.10 Newsfront,
21.50 Docum. serie. 22.40 JoLj
Olympische Spelen.
BELGIE FRANS
18.15 Kinderprogr. 18.30
19.00 Muz. progr. 19.15 Reg.
19.29 Weerber. 19.30 Journ.
rijber. 19.55 Inform, uitz. 20.C
progr. 20.25 Le retour du Si
1981 n
inn 0
ms
BELGIE FRANS 2
19.55 Olympische Spelen 1981
Moskou. 20.30 Samenvatting
Olympische Spelen. 21.00'inE
Olympische Spelen 1980 vani n d
kou. Vervolg. all
NEDERLAND 1
NOS
13.00 Nieuws voor doven en
slechthorenden
VARA
15.30 Kijken met een kamera
15.56 Brabapapa
16.01 Emily en het geluk
16.16 Boudewijn en Pieternel
in de winter
16.25 Op een mooie zomerdag
16.45 In de dierentuin
16.51 De film van Ome Willem
NEDERLAND2
NOS
13.00 Nieuws voor doven en
slechthorenden
DUITSLAND 1 lide
10.00 Journ. 10.05 Aktual. 10. erb
11.30 Doe. 12.05 Aktual. 12.5C
verz. 13:00 Journ. 16.10 Jouri'
Qierenprogr. 17.00 Kinderfilm^
ild
DUITSLAND 2
15.00 Kinderprogr. 17.00
17.10 Taxi, tv-serie. 17.35
mag.
BELGIE NERERLANDS NET 1 aat
BELGIE FRANS
15.55 Eurovisie: Olympsiche
17.00 Jeugduitz.
HILVERSUM I
NOS: leder heel uur mw. AVRO: 18,11
AVRO's Radiojourn. 18.25 Toppers van
toen. 19.02 (S) Lichte grammofoonmuz.
20.03 (S) Les Brigands, operette van Often-
bach. 20.30 (S) Folk live. 21.02 (S) Vierkleur.
22.02 AVRO's Sportpanorama. 22.45 Olym
pische Spelen. NOS: 23.03 (S) Met het oog
op morgen. VARA: 00.02 (S) Elpee tuin.
01.02 (S) Groot licht. 05.02 (S) Truck.
HILVERSUM II
HUM. VERBOND: 18.20 Zonder zien. zonder
hte
zin, gesprekken. KRO: 18.50 (S) G
toonmuz. 19.00 Kerk In meervoud. 2
Klass. muz. 21.15 (S) spektakel. 22.1 ich
weging. 22.30 Nws. 22.40 (S) Zin
23.30 (S) Muz. op het spel. 23.55 N
HILVERSUM III
NOS: leder heel uur nws. 18.
avondspits met de Nationale
VARA: 19.02 (S) Popdonder. 21.021
vllle. 22.02 <S).... and all thr
Elpee tuin.
htLMtbuM leder heel uur nieuws. VOO: 7.03
■Bi Ook goeie morgen. 9.03 Muziek
TB terwijl u werkt. 10.02 Keltskop.
JT, VPRO: 10.45 Villa VPRO. 13.03
Welingelichte Kringen. 13.30 Een Dingen van de dag.
klap op je kop. EO: 14.20 Radio
Kleuterkrant. 14.45 Ronduit-Extra. 15.30
Van hart tot hart. 16.02 Gram.muziek. 16.15
Licht en uitzicht. 17.02 Tijdsein. NOS: 17.45
Olympisch Journ.
kwartaal: Inform, en muziek.
rrry (7.30. e.oo en 8.30 nws 9.00
INFO Gymvoor de vrouw. 9.10 Water-
11 standen. NOS: 9.15 Werkbank.
VARA: 9.25 De vooruitgang: Consumente-
nlnform. 9 50 VARA's Zomerkwarlaal: In-
(vervolg). OVERH.VOORL.:
Kinderen een kwartje? 14.30 Le
noeg. 15.30 Operette 16.00 Sti
Aarde, hoorspel-serie. 17.00 Een bfaai
derlands. 17.24 Meded. 17.30 N«gn
VARA: 12.26 Meded.
land- en tuinbouw. 12.30 Nws. 12.36
Dingen van de dag. 13.00 Nws. 13.11 Verle
den tijd. 13.30 Oude schoolliedjes. 13.50
NCRV: 7.00 Nws. 7.02 Hl flW
de woord. 7.10 Pi
vertimento. 9.15 Onder
tezon. 10 00 Orkest-paU roi
Nws. 12.02 Tafelmuzlek i
14.00 Nws. 14.0#aU
uit de Kwartetliteratuu rat
Hoewel al een dag oud, wilde
Televizier nog wel even terug
komen op de triomf van Zoe
temelk in Parijs. Voor Neder
landers schijnt het trouwens
het enige nieuwsfeit van be
lang te zijn. Premier Van Agt
vond dat ook wel. Hij zag in
Zoetemelk een Napoleon, die
Parijs aan zijn voeten kreeg.
Dat waren dan vooral Neder
landers die zich aan de "drang
hekken van de Champs Elys-
sees verdrongen en daar soms
door de Franse Gendarmes,
die er de handen vol aan had
den, overheen werden gekie
perd. Met Zoetemelks zegen
was de inter-Europese ver
broedering tevens gediend, al
dus Van Agt, die dit natuurlijk
als zelf praktizerend fietser
goed kan weten.
Post beschouwde het meer als
de triomf van de samenwer
king en het gezond verstand.
Was het sportief ook een hoog
tepunt? vroeg Televizier voor
alle zekerheid nog even aan de
held. Die vond natuurlijk van
wel en wie dat zou willen te
genspreken is een isegrim.
Joop dacht op deze manier nog
wel drie jaar vooruit te kun
nen. Aan de sportjournalisten
is een lastig karwei ontnomen.
De sportman van het jaar
stond nu al in levende lijve
voor hen.
Met de controle op het alcohol
gebruik in het verkeer gaat
het niet goed, zo maakte Tele
vizier verder duidelijk. Prof.
Buikhuisen, die in criminele
zaken als de duvel uit de doos
pleegt te worden geprodu
ceerd, wees erop dat een maat
regel waard was' ook eens ge
probeerd te worden, namelijk
het in beslag nemen van de
auto van de overtreder. Het
afnemen van die Heilige Koe
zal dieper schokken dan ande
re straffen, die zoals blijkt van
weinig invloed zijn.
De bloedproef is als psycholi-
'gisch effect uitgewerkt.
zou het promille tot 0.8
nen verhogen om overt
rompslomp uit de wetgevi
halen, maar betwijfeld we er
de verkeersveiligheid daa (a,
gediend is. Zelfs werd d rj,
dachte geopperd dat je e'
moet leren leven met da
den onder invloed. Een
lig idee, dat wel, voor.
wie zich nuchter en van
Televizier verbaasde zichim
slotte nog over de grote uj
schillen in vliegtarieveii a
derdaad te gek dat een
naar Stockholm 1400 g
net zo veel kost als vl
naar Australië.
HAN JONKERS
cRis i
opznZmtse.
Lekkgr
zondersuiker.
Slechts
lOkalorieën
perglas
