Overmere,het
dorp van
de Boerenkrijg
OVERïlWERE
4
I
Braziliaanse kerk na reis van paus
definitief aan zijde van de armen
Fietsen
voor de Sahell
Ongemeen boeiende missiesafari
Dammen
op
De Dam
Gratis
popfestival op
Haags Malieveld
Q
Tips voor het weekeinde^
KORTE
METTEN
'Jul
n
Niet alleen het reusachtigs
Donkmeer, een schone en
visrijke binnenzee van 66
hectare, rechtvaardigt een
bezoek aan Overmere in
Oost-Vlaanderen. Menigerlei
vertier op en om het water
noch gastronomische maai
tijden in b.v. 't Nieuwe Pa
linghuis wegen op tegen de
voornaamste attractie: de
Boerenkrijg.
Overmere is het dorp van een
vergeten oorlog. Welke Ne
derlander denkt op Sinter
klaasavond nog even terug
aan de bloedige slag bij Has
selt, op 5 december 1798?
Daar kwam een einde aan de
heroische opstand, die te
Overmere begonnen was door
met zeisen, vlegels, sikkels en
kapmessen bewapende boe
ren.
Op 12 oktober 1898 braken zij
hun door de Fransen verzegel
de kerk open. luidden de
stormklok en koelden hun
woede op de belastinggaar
ders. De strijdkreet „Voor Ou
ter (altaar) en Heerd" weer
klonk door gans Vlaanderen.
De in het turfstekersdorp ont
ketende oorlog duurde nog
geen twee maandsen en werd
te Hasselt in bloed gesmoord.
Nog altijd ontleent Overmere
onsterfelijke roem aan deze
Boerenkrijg. Een standbeeld
herinnert aan de doodsver
achting van deze „Brigands'*
in hun strijd tegen de Franse
overheersing. Hoewel aan de
bijnaam „Pa en Gijs" ^en ze
kere huiselijkheid niet ontzegd
kan worden, toont het twee
vermetele opstandelingen,
zwaaiend met de bloedvlag,
Overmere ligt aan de au
toweg Antwerpen-Gent
(afslag Lokeren) afstand
van Breda ca 80 kilome
ter. Veel recreatie op en
rond het grote Donkmeer,
volop (paling)restaurants.
Eendenkooi, vogelpark,
oude kapel van Barel-
donk, Calvarieberg O.L.V.
van Zeven Smarten. Ex
positieruimte Huize Barel-
donk, met o.m. Madonna
museum.
Het Boerenkrijgmuseum,
een bescheiden heéhikun-
dige collectie, vervolgens
over deze oorlog, Is geo
pend van mei tot septem
ber, op zon- en feestda
gen van 14.30 tot 19 uur.
In juli en augustus alle da
gen van 14.30 tot 18 uur.
Geleid bezoek mogelijk.
Toegang 15 frank.
die de Franse vrijheidsmuts
vertrapten.
De twee ingezetenen die voor
dit monument geposeerd heb
ben droegen de namen Pauw
en Gijselinck, vandaar de ker
nachtige benaming. De in
scriptie luidt: „Hier begon de
Boerenkrijg voor God en Va
derland op 12 oktober 1789".
Afgezien van dit gedenkteken
en wandeldreven als het Boe-
renkrijgspad (bewegwijzerd)
vraagt Overmere aandacht
voor het unieke Boerenkrijgs-
museum.
De verzameling p/esenteert
zich als een ontroerend stukje
franje aan het rijke, cultuurhis
torische erfgoed van België.
Maar hier zijn In de marge van
de wereldgeschiedenis hel
dendaden verricht, door vro
me boerenjongens en pries
ters die waren ondergedoken,
doch met hun gecamoufleerde
altaartjes (een z.g. broodkof
fertje b.v.) van huis tot huis
gingen.
Sluikgodsdienst paarde 2ich
aan een onverschrokkenheid.
Het eenvoudige museumpje
toont allerlei voorwerpen, die
aan de opstand herinneren.
Toen in 1898 het „eeuwfeest"
gevierd werd kreeg Overmere
een „wedersamenstelling" van
de Boerenkrijg te zien. Van dit
authentieke gebeuren zijn
toen foto's op glasplaten ge
maakt.
Zij illustreren als het ware de
meer dan 150 boeken over
deze korte oorlog en de Fran
se overheersing die in dit mu
seum blijven oproepen tot be
zinning. In Hasselt is zelfs een
centrum voor Studie van de
Boerenkrijg gevestigd. De
meeste Nederlanders hebben
nooit van deze tragedie ge
hoord, laat staan dat zij een
bedevaart naar Overmere
hebben gemaakt om „Pa en
Gijs" te begroeten. Zij zouden
nog vóór Sinterklaas zo'n be
zoek toch eens moeten over
wegen.
Leo J. LEEUWIS
Op het Malieveld in Oen Haag ia iedereen
morgen gratis welkom voor het pop-evene
ment Maliepop '80.
Zes groepen hebben hun medewerking toege
zegd, te weten: Iquana, The New Adventures,
Tutti Fruttl, Dr. Pop, Gruppo Sportivo en Gol
den Earring.
Het festijn begint *s middags om vier uur en
sluit om half twaalf 's avonds. Op het Malieveld
staan kramen waar een natje en een droogje
kunnen worden gehaald. Als het festival dit jaar
een succes wordt, is de kans groot dat het een
jaarlijks terugkerend evenement wordt. Organi
sator is het Algemeen Haags Comité.
v .SnieSanar*. i
Voor de tweede keer houdt Amster
dam een openlucht-damtofernooi op De
Dam. Dit jaar op 23 augustus.
Het toernooi bestaat uit een sneldam-
toernooi voor ongeveer tweehonderd
deelnemers en een simultaan-wedstrijd
tegen steeds twintig borden. Het toer
nooi staat open voor leden van de Ko
ninklijke Nederlandse Dambond en voor
„huisdammers". Ook wordt gespeeld In
jeugdklassen.
De openingszet wordt om 11.00 uur ver
richt, de prijsuitreiking zal om ongeveer
16.00 uur plaatsvinden.
Voor de zogenaamde „klokwedstrijd"
zijn de beste sneldammers uitgenodigd.
Onder anderen de Internationale mees
ter Frank Drost, de oud-jeugdwereld
kampioen Bauke Bles, de internationale
grootmeester Rob Clerc, de amateur-
sneldamkampioen van Nederland Jan-
nus van der Wal en grootmeester Hans
Jansen.
Harm Wiersma zal zowel om 11.00 uur
als om 13.30 uur het tegen twintig bor
den tegelijk opnemen. Zodra een tegen
speler zijn partij heeft beëindigd, neemt
een volgende zijn plaats in. Zo zal Wiers
ma gedurende twee maal twee uur
voortdurend tegen 20 man tegelijk spe
len.
Leden van damverenigingen kunnen in
schrijven via hun verenigingssecreata-
rlaal. Andere belangstellenden, die het
dammen een warm hart toedragen, kun
nen een inschrijfformulier afhalen bij de
kantoren van de Rabobank in Amster-
Op de zevende Internationale Parade in Brunssum
landen vertegenwoordigd. Dit vólksdansfestijn wordt
dag tot en met woensdag gehouden. Er zijn elke avond
uur op verschillende plaatsen uitvoeringen en zondaggen
om drie uur begint een folkloristische optocht met driejhei
deelnemers. ird
Éen optocht met vele paarden en antieke koet»
uur), ringrijden op ongezadelde paarden (10.30-12.00 «me
-17.00 uur) en wedstrijden boogschieten (10.30 en 13} kc
zijn de hoofdbestanddelen van de negende Fol kloris e
Dag op zaterdag in Uzehdijke (Zeeuws-Vlaanderen);
e Eveneens in Zeeuws-Vlaanderen ligt Sas van Gent. Hl C
zorgen een Italiaanse en een Hongaarse groep zaterdagj,V
vanaf drie uur een optreden(op de Markt, waar een vollj
feest wordt gehouden.
e En als u dan toch in de buurt bent, kunt u wellicht
den naar Zuiddorpe (ook Zws. VL) waar zondag vai)
drie het handboog schieten wordt beoefend.
e Geschoten wordt er ook In het Middenlimburgse Ne
gelegenheid van het 425-jarig bestaan van de schutte
Sebastiaan wordt hier op zaterdag een jubileumschutte
gevierd.
Bodegraven in Zuid-Holland loopt zaterdagmiddag
wedstrijden polsstokverspringen. Za beginnen om
e Voor de derde keer wordt zaterdag vanaf elf uur op de
weide van het Haagse Zuiderpark een „Gezinsvliegerd..
houden. >Va
In het kader van de Viseerijdagn 1980 in Bruiniese (f®
veland) vindt zaterdagmiddag vanaf twee uur een*ns
schouw van de gepevoiseerde Bruse vissersschepen
Belangstellenden kunnen gratis meevaren. Het in 1
begint om 1 uur.
In de kassen van het in aanbouw zijnde bloemenveilii
plex in Rijnsburg kan met tot en met zaterdag dagelijks
uur 's morgens tot tien uur 's avonds de tentoonstelt
merflora '80 bewonderen.
De lelieshow in de Flevohof in Biddinghuizen begln( al
dag en is tot en met 9 augustus dagelijks van 8^0 te?? 8
uur te bezichtigen. "e<
De prachtige Burgerzaal van het Paleis op de Dam iu
,met 31 augustus elke zondag- en woensdagmiddag van[°11
uur het decor van een optreden van de speelgroep Di
Deze Amsterdamse afdeling van de verenging voor hui;
brengt dan muziek uit de bouwperiode van het pal<
165°). ,je
Hoe de mens weet door te dringen in de werefdruM
wat hij daar zoal te zien krijgt, wordt tot en met 31 aul
getoond op de tentoonstelling „Beelden uit het Heelal*!
Arnhems museum. De met medewerking van de NASAl
zette tentoonstelling is toegankelijk van 10 tot 5 uui
dags van 11 tot 5 uur).
anen, iri(
Deeblil
Van 21 tot en met 25 juli
wordt in Winterswijk een
fietsvierdaagse verreden,
waarvan de opbrengst be
stemd is voor de noodlijden
de bevolking van de Sahel-
landen.
Deze inmiddels al weer derde
vierdaagse voor de Sahellan-
den is georganiseerd door de
werkgroep Werelddiakonaat
van de Gereformeerde en
Hervormde Kerken in Win
terswijk.
Als u dus fijn een paar dagen
wilt fietsen en bovendien een
jrdt
>la
d
goed doel wilt steunen, Jricl
naar Winterswijk. De«>lik
kost 15 gulden waarvoi
een routeboekje krijgt, >i
bovendien meer infoj
wordt gegeven over d<
en de problemen w
Derde-Wëreldlanden t«
pen hebben. Men kan c
dag fietsen en dan kostl
schrijving vier guldeir
persoon. Er kan words
start tussen 8 en
's morgens, maar d
voor vroege vogels geel
bleem zijn. Meer infoH
zijn te verkrijgen via
foonnummer 05430-4071
Duidelijker dan twee jaar geleden tijdens
de Latijnsamerikaanse bisschoppenconfe
rentie te Puebla (Mexico) heeft paus Jo
hannes Paulus II bij zijn bezoek aan Bra
zilië het accent gelegd op de noodzaak van
hervormingen en op de invoering van so
ciale rechtvaardigheid. De kerk zal als het
nodig is zeer streng zijn om de armen te
beschermen tegen de uitbuiting van de rij
ken, aldus de paus, die volgens de New
York Times de kerk definitief heeft ge
plaatst aan de zijde van de armen.
De leider van het vooruitstrevende deel van
de Braziliaanse kerk, kardinaal Paulo Evaris-
to Arns, noemde de sociale inhoud van de
toespraken „boven verwachting". De „com-
panero Papa", oftewel „kameraad paus" zoals
de arbeiders van Sao Paulo hem noemden,
slaagde erin de economische machthebbers in
het continent te verontrusten.
De door de Braziliaanse staat gecontroleerde
televisiestations begonnen de rechtstreekse
uitzendingen van de rondreis van de paus te
beperken, terwijl de pers in de door militai
ren regeerde Zuidamerikaanse landen hun
uiterste best deden de paus als anti-commu
nistisch te accentueren en de sociale inhoud
van zijn toespraken uit te leggen als een op
roep tot negentiende eeuwse liefdadigheid.
De „conservatieve paus", zoals hij door velen
in Latijns-Amerika werd beschouwd, verras
te vriend en vijand door de vooruitstrevende
koers die de Braziliaanse kerk is ingeslagen
te accepteren als dè koers van de katholieke
kerk. En die koers is: staan aan de zijde van
de armen.
Maar de paus trok wel grenzen. Vooruitstre
vende geestelijken noemen die grenzen be
trekkelijk, tijdgebonden, omdat het Vatikaan
„nog niet zover is" of omdat de paus is zoals
hij is door zijn persoonlijke ervaringen in Po
len. Zo veroordeelde de paus het, dat geeste
lijken zich bemoeien met partijpolitiek en
ging verder dan ooit in zijn veroordeling van
het marxisme.
Vele vooruitstrevende geestelijken in Latijns-
Amerika veroordelen het marxisme zoals het
in de communistische landen in praktijk
wordt gebracht, maar beschouwen het „wer
kelijke communisme" als een veel beter uit
gangspunt dan het kapitalisme om te komen
tot „Gods rijk op aarde". Met name de Latijn
samerikaanse bevrijdingstheologen aanvaar-'
den veelal het marxisme als wetenschap om
de „historische werkelijkheid" te doorgron
den.
De paus heeft dit tijdens zijn rondreis door
Brazilië veroordeeld toen hij het marxisme
zelfs als „analytisch instrument" verwierp.
Ook zette hij zich af tegen de klassenstrijd en
tegen iedere vorm van geweld om de door
hem veroordeelde economische en sociale
structuren te veranderen.
Hoe die structuurswijzigingen dan wel tot
stand moeten komen werd uit de toespraken
van de paus niet duidelijk, althans niet recht
streeks. Kardinaal Arns beschouwt de ver
oordeling door de paus van het geweld en de
klassestrijd alsmede van de sociale onrecht
vaardigheid als een ondersteuning van de
door hem ingeslagen weg, die inhoudt het or
ganiseren en bewustmaken van de arbeiders
en de armen in de krottenwijken, om hen
zelf een „nieuwe samenlevingte laten op
bouwen.
De consequenties van een dergelijke ontwik
keling zijn niet te overzien en het is waar
schijnlijk daarom, dat de paus zich hierover
niet expliciet wilde uiten. Uit zijn openlijke
steunverklaring aan de omstreden bisschop
Don Helder Camara kan, evenals uit zijn toe
spraken, blijken, dat het Vatikaan er eerder
de voorkeur aan geeft de machtige vooruit
strevende Braziliaanse kerk voorzichtig te
volgen dan ze te blokkeren.
Mgr. Simonis in bisdom Tabora:
99
99
De band van ons bisdom met het bisdom
Tabora kan een zegen zijn voor beide
plaatselijke kerken. De kerk krijgt hier
echt gestalte volgens Vatieanum II. De ge
lovigen van Tabora hebben ons geweldig
veel te bieden door de wijze waarop zij
bun geloof beleven, door hun spontane
vroomheid, door de grote gemeenschaps
zin en door de beschaving die ze in de om
gang aan de dag leggen.
Mgr. Simonis van Rotterdam schrijft dit „aan
allen, die bij het werk van de kerk in het bis
dom Rotterdam betrokken zijn" vanuit Tan
zania, waar hij momenteel verblijft, samen
met de algemeen econoom van het bisdom,
drs. H. v. d. Ven, rector J. Schoenmakers, di
recteur van de Pauselijke Missiewerken Ne
derland en missiesecretaris J. Koek sma. Zij
zijn daar onder meer twee weken te gast bij
mgr. M. Mihayo, bisschop van het bisdom Ta
bora, waarmee het bisdom Rotterdam al een
jaar of tien nauwe relaties onderhoudt.
Mgr. Simonis heeft kennis gemaakt met groe
pen gelovign en organisaties. „Een werkelijk
levende en veelbelovende kerkgemeen
schap", zo concludeert hij, waarin de lekenra-
den, samen met katechisten, religieuzen en
priesters zich verantwoordelijk voelen voor
de pastorale en sociale opgaven van de kerk.
missiesafari" noemt hij de eucharistieviering,
tijdens welke hij als hoofdcelebrant vier jon
ge Afrikanen tot diaken heeft gewijd. „Een
onvergetelijke ervaring", noemt hij deze vie
ring met duizend mensen. Hij schrijft:„Aan
hun enthousiast gezang, begeleid door trom
mels en slagwerk, kwam soms geen eind. Te
gelijk was er in de kerk, die voor meer dan
de helft gevuld was met jonge mensen onder
de achttien jaar, een geweldige betrokken
heid en eerbied tot bij de kleinste kinderen
toe". Hij heeft kunnen vaststellen, dat veel
goede projecten tot stand konden komen,
dankzij de financiële hulp die Rotterdam aan
Tabora heeft mogen geven.
De restauratie van de Borobudur, het uit de achtste
daterende boeddhistische tempelcomplex bij Magelai
Midden-Java. is voor het grootste deel gereed. Bijna z«
tig procent van de werkzaamheden is achter de rug. B«
nen is aan de restauratie van het westelijke en ooste
deel. Het is de bedoeling, dat de werkzaamheden in oki
1982 zijn voltooid. Volgens dr. Soekmono, belast met d
ding van het herstelwerk is de restauratie in de jaren
1911 technisch wel geslaagd, maar zijn enkele delen v
tempel niet in hun oorspronkelijke positie geplaatst
De Evangelische Kerk in de DDR heeft ongeveer 2,5 mi
gulden bijeengebracht voor de bouw van kerken en geme
centra in nieuwe steden en wijken. De regering heeft tien
jecten goedgekeurd uit een eerste lijst, die in 1976 werd i
steld. De kerk financiert dertig procent van de nieuwbouw,
sen Nieuwjaar en Pasen zal een nieuwe financiële actie vo
kerkbouw worden gehouden.
Het moderamen van de synode van de hervormde kerk
een brief aan alle hervormde prdikanten met klem gevra.
bekijken hoe een extra-collecte voor het Interkerkelijk Vri
beraad in het collecterooster kan worden ingepast. Dit me
oog op de actie rondom Vredeszondag (21 september). „Wi;
nen, dat het IKV gedurende de laatste jaren ons een belang
dienst heeft bewezen door met grote hardnekkigheid te vi
naar het aandeel, dat de kerk een het vredeswerk kan Ie'
Iran heeft bevolen alle parochiescholen van religieuze
derheden in het land te sluiten. Dit bevel is een gevolgleel
beschuldigingen, dat een joodse school in Teheran conta raag
onderhield met Israëlische instellingen. Men verwacht
het bevel ernstige gevolgen zal hebben voor de veei
zend joden, die in Iran leven, alsmede voor de andere
gieuze minderheden. Ook een Italiaanse katholieke sc
wordt hierdoor getroffen. De sus tersonderwijzeressen
- - vfclik
onder toezicht geplaatst en mogen het complex niet
ten. Voor een oplossing in de» zaak is de hulp ingen
van de apostolisch delegaat voor de met de r. k. kerk
nieerde Melchietische christenen in Europa, mgr. Hill
Capucci, die sinds enkele dagen in Teheran is.
it ffici
;rtig schi
rein
ik
k
