Menten levert materiaal
„voor wel tien vrijspraken
SloidócOowumt
'psponng van
[llegale arbeid
jeter aangepakt
Je uergeet ie Dergsdioenen
toch zekerooK niet!
Staat verdient miljoenen aan
prijsverhoging stookolie
weer
3
TJDENS PLEIDOOI VAN ZEVEN UREN
Nieuwe cao's in ,,'t bier"
AARDGAS WORDT WEER (BEETJE) DUURDER
Nieuwe politiechef
wil begrip kweken
bij Amsterdammers
Protest kamerleden tegen
doodvonnissen in Iran
Onderwijs en gezag
Helicopter neegestort
Je uergeet ie hengeilie
toctizeherooh niet!
INAI m
INNENLAND
LEIDSE COURANT
DINSOAQ 1 JULI 1980 PAfilNA 9
VV
Met twee koftera
gisteren naar de
rechtzaal om zijn
eigen pleidooi te
houden. Zijn
vrouw Meta ver
gezelde hem.
OTTERDAM Jtk ver*
jhaf o heft materiaal voor
rel tien verschillende vrij*
en", zei Pieter Menten
en halfweg rijn plei-
ooi; en daar leek heft veel
p. Met de erkenning daft er
estijds een Tweede Wereld*
orlog heeft gewoed en dat
ij eigenaar Ls geweest van
en landgoed in heft toenma-
ge Polen, hield zijn over*
enstemming met de ziens*
ij ze van de officier van
istitie zo ongeveer wel op.
'el als altijd en schijnbaar
avermoeibaar hield hij een
etoog van zeven volle oren
exclusief de pauzes) om
uidelijk te maken dat de
fficier louter op grond van
fantasie-delicten" twintig
lar cel tegen hem heeft
eëist De bijzondere straf*
amer van de Rotterdamse
Echtbank neemt nog ander*
alve week de tijd om zich
sn definitief oordeel te vor-
ten en vonnist op 9 juli
ans taande.
draait, volgens de 81-jarige
laricummer niet op 7 juli
941 maar op 24 juni plaats ge-
ad. Hij wees erop dat veel ge-
ligen de onheilsdag als de
festdag van Johannes de Do-
er aanduiden. „Zij hebben
et dan niet over Gregoriaan-
kalender, maar rekenen
olgens de ritus der Geünieer-
e Kerk. In deze ritus valt de
eestdag op 24 juni". Ook be-
■of dit drama, aldus de ver
achte, geen door de Duitsers
itgevoerde massa-executie,
laar „een pogrom van Oek-
iïners die wraak namen op
irpsgenoten die hadden ge
lild met de Russische bezet-
„Wat had ik, als buiten-
nder daarmee te maken
?n hebben Van het
de Russen uitgegraven
i-graf stelde hij dat het
•it echt bestaan had. Trou-
i, hij was pas na 7 juli aan
gekomen in Hemberg, 130 ki
lometer noordelijk van Podho
roce en had zich tussen sep
tember '39 en november *41
nooit in dat dorp opgehouden.
Voorzover de getuigen bil de
executie een man hadden
waargenomen die op „Men
ten" leek, zo stelde Pieter,
moet dat broer Dirk riin ge
weest. „Ik kwam vrijwel nooit
op het landgoed. Dirk verbleef
er vaak en lang. Mijn broer
had er een stal vol witte
schimmels en vele vriendinne
tjes". Ook de hem aangwreven
motieven verwees de vermo
gende bejaarde zonder uitzon
dering naar het rijk der fabe
len. „Gelddorst? Dat is de
waanzin ten top. Dan zouden
ze alle miljonairs moeten af
maken. En vijanden had ik
ook niet in Podhoroce".
Dat de rechtbank de aanklacht
tegen hem überhaupt in be
handeling mag nemen, be
twistte Menten andermaal op
grond van een toezegging van
minister Donker in 1952 om
hem niet meer te vervolgen.
En overigens bestreed hij dat
hetgeen hem ten laste is ge
legd als een oorlogsmisdrijf of
een misdrijf tegen de mense
lijkheid kan worden gekwali
ficeerd. Het gaat om „gewone"
delicten, stelde hij, en die zijn
inmiddels al lang verjaard.
Daarentegen ziet Menten zich
zélf wel als een slachtoffer van
misdrijf tegen de menselijk
heid. Begaan door de Neder
landse justitie en de Oostblo
klanden samen. De getuigen
die voor hem ongunstige ver
klaringen hebben afgelegd be
stempelde hij zonder uitzonde
ring als „leugenaars".
Goochelaar-provocateur
Heel in het bijzonder nam hij
hierbij de getuige-deskundige
A.J. van der Leeuw op de kor
rel, die als historicus een be
langrijk aandeel heeft gehad
in de pogingen om de massa
moord van 40 jaar geleden te
reconstrueren. Aanvankelijk
hoorde de geschiedkundige
zich nog een „ondeskundige
goochelaar" noemen die te
kwader trouw allerhande
„niet bestaande konijnen" uit
zijn hoed had getoverd, maar
op het hoogtepunt van zijn be
toog duidde Menten hem ron
duit als „een beroeps-provoca
teur" aan.
Voor het optreden van officier
van justitie mr. L. Meijers kon
de Blaricummer in zoverre
nog wel begrip opbrengen dat
deze voortdurend „onder druk
werd gezet van het ministerie
van justitie". „Want Barbertje
moet nou eenmaal hangen
Op Mentens suggestie dat wel
licht ook op de rechtbank
pressie was uitgeoefend, ging
president mr. P. Schipper aan
het eind van de zitting heel
nadrukkelijk in: „Op de recht
bank is geen druk uitgeoefend
en als dat mocht gebeuren zijn
we daarvoor in ieder geval
niet gevoelig". De verdachte
zei het erg fijh te vinden dit te
horen en toonde ook overigens
alle vertrouwen in een voor
hem gunstige uitspraak. „Ik
ben immers volkomen on
schuldig". Maar voor alle ze
kerheid liet hij blijken in het
geval hij „wederrechtelijk zou
worden veroordeeld" nog een
stok achte de deur te hebben.
„Dan roep ik de hulp van de
Russen in. Die zullen me in dit
stadium van de ontwikkelin
gen, graag van dienst zijn om
alle machinaties te onthullen.
En Nederland aan de schand
paal te nagelen als een land
dat het tegendeel van een
rechtstaat is".
Anderzijds beloofde om bij
vrijspraak ook van zijn kant
geen processen aan te spannen
om bijvoorbeeld schadevergoe
ding te bedingen. „Ik lijd aan
aderverkalking en spierzwak
te, meneer de president, ter
wijl mijn geestelijke krachten
weer in de war dreigen te ra
ken. Ik heb hoogstens nog een
paar jaar te leven. Ik wil geen
revanche meer".
EN BOSCH Bij Heineken (vijfduizend werknemers) is
stèren overeenstemming bereikt over een cao met een
bptijd van twee jaar. Bij Skol (22oo werknemers) zijn
Tiden en werkgevers het zo goed als eens.
liden tweejarige cao's, die lopen van 1 januari 1980 tot 1 janua-
|l982, gelden als maatgevend voor de hele „vloeibare" bedrijfs-
ken als brouwerijen en fabrieken van frisdranken. Bij Heine-
krijgen de werknemers ondermeer een kleine loonsverho-
g van een half procent en een herstel van de prijscompensa-
a afloop van de loonmaatregel. Bij beide concerns komt een
ing voor vuil en onaangenaam werk.
EN HAAG De chefs van de politiekorpsen in ons land
bben aanwijzingen ontvangen voor een intensivering van
opsporing van overtredingen van de wet buitenlandse
Erknemers. Ook alle hoofdofficieren van justitie hebben
rgelijke aanwijzingen gekregen, die vergezeld gaan van
raktische aanwijzingen ter bevordering van het toezicht
de opsporing. Minister De Ruiter (justitie) zegt dit in
twoord op schriftelijke vragen van het PvdA-Kamerlid
►ethof.
aangekondigde intensivering van de opsporing zal wor-
n uitgeoefend in goede samenwerking met de loontechnische
>nst van het departement van sociale zaken. Volgens de be-
ndsman blijft het noodzakelijk dat het verblijf van illegale
Bemdelingen zoveel mogelijk wordt tegengegaan,
erigens wijst hij erop, dat bij gerichte onderzoeken bij bedrij-
i, anders dan kon worden verondersteld, geen of minder ille-
e werknemers werden aangetroffen. Volgens de minister zou
kunnen wijzen op een redelijke naleving van de wet.
advertentie
Niemand de alm op zonder vakantieslof.
DEN HAAG De staat zal naar ver* de kleinverbruikers (de gezinnen) op 1 ja- wordt naar het gemiddelde over het daar-
wachting enkele tientallen miljoenen
guldens (gesproken wordt van 60 mil
joen per jaar) extra binnenkrijgen als
gevolg van de stijging van de stooko*
lieprijzen op 1 juli.
Via de koppeling van deze prijzen aan de
aardgasprijzen werkt deze stijging
1,60 per ton stookolie door in de gast-
1981. Hoeveel duurder het aardgas
gaat worden, is volgens Economische Za
ken nog niet bekend.
De Gasunie, het bedrijf dat zich met win
ning en distributie van gas bezighoudt,
wilde vooralsnog weinig over de verho
ging van de tarieven zeggen. Naar ver
wachting zal de doorwerking
voorgaande jaar. Volgens een woord
voerder zal ook de invloed op de tarieven
van het kleinverbruik weinig zijn. De
schatting van een positief resultaat voor
de staat van enkele tientallen miljoenen
liet hij voor rekening van het ministerie
van Economische Zaken. Een woordvoer-
dit ministerie stelde dat ook
Voor de industrie gebeurt dit per grootverbruikers minimaal zijn aangezien heel kleine invloed op de prijzen, de staat
kwartaal beginnend op 1 spetember, voor bij de verhogingen per kwartaal gekeken °P den duur veel geld zal opleveren.
Kamerlid
naar
VN-raad
voor
Namibië
DEN HAAG Het
D'66 tweede kamer
lid Ineke Lambers-
Hacquebard, zal op
9 juli in New York
tijdens een hoorzit
ting van de VN-
raad voor Namibië,
een toelichting ge
ven over de moge
lijkheden die er in
het Nederlandse
parlement zijn, om
de illagale urani-
umwinning in Na
mibië tegen te
gaan.
Het kamerlid is
voor deze hoorzit
ting gevraagd van
wege haar vragen
aan de Nederlandse
regering over de
betrokkenheid van
Nederland (door
middel van Eura
tom en Urenco) bij
deze zaak. Volgens
het kamerlid komt
er in ieder geval be
smet uranium via
Engeland en West-
Duitsland Europa
binnen.
Het uranium wordt
momenteel gewon
nen door Zuid-Afri-
ka in samenwer
king met een En
gelse maatschappij.
De VN-raad voor
Namibië is ingesteld
in afwachting van
de zelfstandigheid
van Namibië; de
winning van het
uranium moet dus
eigenlijk onder toe
zicht van de VN-
raad moeten gebeu-
Fietsparkeerplaats
Haarlem heeft een nieuw verkeersbord:
een bord dat een parkeerplaats voor fiet
sen aangeeft. De Echte Nederlandse Fiet
sers Bond (ENFB) heeft Haarlem het bord
met twaalf fietsenklemmen aangeboden,
nadat de bond het geld ervoor had opge
haald bij eigenaars van foutgeparkeerde
auto's, onder het motto: „de vervuiler be
taalt". Wethouder Vos van Haarlem ont
hulde het bord.
AMSTERDAM De nieu
we politiechef van Amster
dam, hoofdcommissaris J.
Valken, wil meer begrip bij
de bevolking kweken voor
„de vaak moeilijke positie",
waarin de politie haar werk
moet verrichten. „Ik denk
aan een actief voorlichtings
beleid, gericht op een posi
tievere beeldvorming van de
politie bij de burger", zo zei
Valken vanmiddag tijdens
de installatie in zijn nieuwe
functie in de Amsterdamse
RAI. Hij is de opvolger van
hoofdcommissaris Th. San
ders, die met pensioen ge
gaan is.
De nieuwe hoofdcommissaris
vertelde hoe de politie sinds de
jaren '60 in een steeds snel
veranderende samenleving
staat, waardoor het bescher
men van de rechtsorde moei
lijker en de uitvoering van de
politietaak minder vanzelf
sprekend is geworden, en de
motiviatie van de gemiddelde
politieman onder druk staat.
„Voor een deel heeft de politie
zich aangepast", aldus Valken,
„maar voor een deel werkt zij
nog met maatstaven van vroe
ger. Een heroriëntatie op func
tie en rol van de politie is
daarom noodzakelijk
Naar zijn mening moet de po
litie meer inspelen op de be
hoefte van de burger aan meer
veiligheid in zijn eigen dage
lijkse omgeving.
DEN HAAG Vertegenwoordigers van alle tweede kamerfracties met
uitzondering van het GPV en de Boerenpartij hebben per brief bij de
Iraanse ambassadeur in ons land hun ernstige ongerustheid geuit over het
groeiend aantal doodvonissen tegen leden van verschillende minderheden
in Iran.
Directe aanleiding van de brief is de ter dood veroordeling van aanhangers
van de Bahai-godsdienst, van Joden en van leden van de Anglicaanse
kerk. In de brief wijzen de kamerleden er op dat de verdachten zich onvol
doende kunnen verdedigen en dat hoger beroep niet mogelijk is. De ka
merleden herinneren verder aan de VN-resolutie van december 1977,
waarin wordt opgeroepen de doodstraf af te schaffen.
Aan de discussies over het al of niet erkennen van gezag in
de samenleving is een nieuw hoofdstuk toegevoegd: dat van
de onderwijzer op de basisscholen, die zich bedreigd voelt
door het gedrag van zijn leerlingen en door de houding van
vele ouders. Blijkens een onderzoek van de zojuist gepromo
veerde dr. R. Lamberigts is het zelfs al zover gekomen, dat
een aantal in hun gezagspositie bedreigde onderwijskrachten
hun vak voortijdig verlaten. Zij kunnen de moeilijkheden
niet meer aan.
Men zou zich kunnen voorstellen dat vooral oudere onder
wijskrachten veel moeite hebben met de veranderde gezags
verhoudingen, maar dat zelfs jongere onderwijzers ermee
vastlopen is bedenkelijk. En hoe komt het dat vooral onder
wijzers er niet meer tegenop kunnen, dit in tegenstelling tot
onderwijzeressen. Men zou door dit laatste de aloude opvat
ting opnieuw naar voren kunnen halen, dat onderwijzeres
sen de mentaliteit en de gedachtenwereld van de lagere
scholier van nature beter kunnen benaderen dan hun man
nelijke collega's. Daarmee is men er echter niet
HET ligt eerder voor de hand te stellen, dat de pedagogische
academies de laatste jaren te weinig aandacht hebben ge
schonken aan het aankweken van die eigenschappen, die de
gezagspositie van de onderwijskracht als een vanzelfspre
kend gegeven maken voor leerlingen en ouders. Maar ook
een aantal studenten heeft blijkbaar verzuimd hieraan de no
dige aandacht te besteden, bijvoorbeeld in de wijze beperking
van de eigen vrijheden tijdens hun opleiding. Voor de klas
nemen zij dan bijna uit noodweer de houding aan van de au
toritaire gezagsdrager bij gemis aan eigen zekerheden.
WlE zelf de gezagsverhoudingen verschuift naar eigen
goeddunken kan ze anderen niet meer van nature aanleren.
De jonge leerlingen voelen dit bijna gevoelsmatig aan en ont
dekken daarbij bijzonder snel de onzekerheden van hun on
derwijzer. Waarmee echter niets wordt afgedongen op de
moderne wetenschappelijke inzichten over pedagogie en psy
chologie, waarin tegelijktijd ook veel plaats wordt gegeven
aan een wijze zelfbeperking van de eigen vrijheden.
Boekhoudkundige vondst
van Pais toegestaan
DEN HAAG Minister Pais (onderwijs en wetenschappen)
mag de loonbelasting en sociale premies van leerkrachten per
1 juni een maand later aan de schoolbesturen uitbetalen. Zo
luidde maandag het vonnis van de president van de rechtbank
in Den Haag, mr. Blaauw. De eis van de bonden van schoolbe
sturen van katholiek en protestants-christelijk onderwijs, die de
rechter in een kort geding vroegen deze maatregel te verbieden,
is hiermee afgewezen.
Met deze maatregel uitstel van betaling wil de minister
een bedrag van 226 miljoen besparen, hetgeen volgens de bon
den niet meer is dan een „boekhoudkundige vondst", die geen
echte besparing oplevert maar wel nadelig is voor de schoolbe
sturen.
De rechter bepaalde echter tevens dat de minister onrechtmatig
heeft gehandeld door over de ingreep in de maandelijkse voor
schotten op de personeelskosten geen overleg te plegen met de
bonden. Hoewel daartoe geen wettelijke regeling bestaat, is de
bewindsman „maatschappelijk verplicht" de bonden over derge
lijke maatregelen te raadplegen, aldus het vonnis.
's-GRAVENDEEL Gisteravond is in het Zuidhollandse *s*
Gravendeel een helikopter neegestort, maar er deden zich
geen persoonlijke ongelukken voor, zo meldde de politie al-
De piloot, de 45-jarige F. Finnes uit Hilversum, was bezig met
sproeiwerkzaamheden. Zijn helikopter stortte neer in het koren
veld en werd totaal verwoest. De oorzaak van het ongeluk is
nog niet bekend, maar er zal een onderzoek worden ingesteld
door de luchtvaartdienst van de rijkspolitie.
WISSELVALLIG
DE BILT - Er heerst boven de
Oceaan een grote depressie ac
tiviteit, die een sterke invloed
heeft op het weer in West-Eu
ropa. Het weer bij ons is daar
om al geruime tijd doel en wis
selvallig. In de nacht van
maandag op dinsdag bereikte
een depressie via Engeland het
zuidelijke deel van de Noord
zee. Er viel toen in ons land op
grote schaal regen. Naar het
zich laat aanzien trekt de de
pressie via ons land naar
Duitsland. De wind kan daar
bij langs onze kust tijdelijk
flink toenemen. Morgen zullen
er opklaringen voorkomen, af
gewisseld door enkele buien.
De wind blijft noordwestelijk
maar neemt af tot krachtig of
matig. De middagtemperatuur
is ongeveer 16 graden.
Niemand naar de fjorden zonder vakantieslof
Vooruitzichten voor woensdag
en donderdag:
Overwegend droog en zonnige
perioden. Iets hogere tempera
turen.
Weersvooruitzichten in ciifers
gemiddeld over Nederland
voor woënsdag:
Aantal uren zon: 2 tot 12
Min. temp. omstreeks 9 gra
den.
Max. temp. omstreeks 18 gra
den.
Kans op een droge periode
van minstens 12 uur: 90 pro-
Kans op een geheel droog et
maal: 60 procent
Voor donderdag:
Aantal uren zon: 2 tot 12.
Min. temp. omstreeks 10 gra
den.
Max. temp. omstreeks 19 gra
den.
Kans op een droge periode
van minstens 12 uur: 90 pro
cent.
Kans op een geheel droog et
maal: 60 procent.
Voor de temperaturen geldt
voor woensdag een marge van
2 graden en voor donderdag
een marge van 3 graden rond
de opgegeven waarden.
Weersgesteldheid van gisteren
