erugslag toerisme valt
jamen met hogere lasten
Kabinet Chin a Sén
beste waarborg voor
terugkeer democratie
Bani-Sadr biedt Khomeiny ontslag aan
jMOCRATIE KOST GELD IN SPANJE
Toestand
Sjah
verbeterd
José Iturbi
overleden
Van Agt: versneld
kruisraketten na
1983 in Europa
irmal ontkent
[fmoordpoging
PAG'^ PAGINA
'ENLAND
Criminelen
ontvoeren
Maury-
Laribière
ANGOULEME De ontvoe-
ring, zaterdag, van de indu
strieel en werkgeversvoorzit
ter Maury-Laribière is vol
gens de Franse politie het
werk van gewone misdadi
gers.
De 59-jarige vice-president
van de Franse werkgeversor
ganisatie CNPF werd zater
dagochtend in de buurt van
het Franse Angoulème ont
voerd toen hij met zijn auto op
.weg was naar de fabriek van
bouwmaterialen, waarvan ,hij
directeur is. Zijn wagen werd
leeg aangetroffen, maar er lag
een briefje in waarop om een
losgeld van ongeveer ander
half miljoen gulden werd ge
vraagd.
Zaterdag belde de linkse on-
JOHANNESBURG (AP) De
president van de aan Zuid-Af-
rika grenzende staat Botswa
na, sir Seretse Chama, is onge
neeslijk ziek en zijn toestand
gaat snel achteruit, aldus is
gisteravond bekendgemaakt,
via de radio, door de plaats
vervangende president L. M.
Seretse.
President Chama wordt ver
pleegd in een ziekenhuis te
Londen, zijn gezondheid is al
jaren slecht en hij is onder
meer enkele malen verpleegd
geweest in Zuid-Afrika.
De 59-jarige Maury Laribiére,
vice-president van de Franse
werkgeversorganisatie CNPF,
die zoals de politie meent, in
Frankrijk door criminelen ont
voerd is.
dergrondse organisatie „Direc
te Actie" het Franse persbu
reau AFP en eiste een losgeld
van circa vijftien miljoen gul
den. Gisteren ontkende „Di
recte Actie" ook maar iets met
de ontvoering van doen te
hebben.
Numeiri en
Chama zijn
ernstig ziek
Ook de Soedanese presidént
Jaafar Numeiri, een van de
grootste westerse bondgenoten
in de Arabische wereld, is ern
stig ziek naar de Verenigde
Staten gebracht om daar te
worden behandeld voor zijn
suikerziekte en hartklachten.
ell:
Ui tg'
Geïll
ynze speciale verslaggever An-
erdagJrIines'
±£3ANTE Democratie
indonï &eld te kosten. Dat
X duidelijk in gesprekken
^^^horeca-ondernemers, die
tan de Spaanse oostkust
de luttele warme maan
moeten hebben. Welis-
brengen de miljoenen
inlanders die in juni, juli
ugustus de stranden be-
en veel geld in het laatje,
r de kosten worden ook
|IE Is hoger.
-at betekent dat de toerist
et ogenblik met wat min-
b aanvullend vertier genoe-
w ia\ moeten nemen dan tot
IT kort. Het kan niet meer,
1 „Er zijn bijvoorbeeld geen
jrfietsen meer", zegt de ei-
Tiar van Bar Dulcinea, de
llandse bar" in Benidorm.
ien het serveren van echt
irlandse uitsmijters, saté
iroketten door legt hij uit,
sinds Spanje een democra-
s geworden, de regering de
ale voorzieningen in het
l in snel tempo heeft ver-
;d. En h^ heeft de indruk,
.de toeristenindustrie het
ltje-strek-je" is geworden
de kosten daarvan op te
£en.
n voorbeeld te noemen: tot vo-
betaalde ik .voor mijn terras
peseta's (circa 800 gulden). Nu
is dat opeens 72.000 peseta's geworden
per half jaar. En de loonkosten zijn
gestegen, zodat het reviseren van een
koffieapparaat opeens van 10.000 op
19.000 peseta's kwam. Maar het vaste
publiek kijkt boos als ik de koffie 5
peseta's duurder maak".
„Als ik alleen naar mijn portemonnee
kijk, mag Franco meteen terugko
men", zegt hij. „De kosten rijzen de
Can uit, én door de economische pro
lemen valt het aantal vakantiegan
gers nogal tegen. Aan de toeloop van
toeristen is dat duidelijk te merken;
gelukkig heb ik over mijn omzet nog
niet veel te klagen. Maar wij zitten
hier al elf jaar, en hebben een regel
matig terugkerend publiek gekregen.'
Voor nieuwe zaken, die nog maar pas
begonnen zijn en met hoge investerin
gen zitten, ziet het er echter somber
uit." 1
Intussen blijkt de enorme groei van
de toeristenindustrie in Spanje, die in
twee decennia aan de hele Oostkust
slaperige vissersdorpjes omgetoverd
heeft in hotelsteden, door de economi
sche problemen ver over het verzadi
gingspunt te zijn getild. „Volgens een
ruwe schatting zijn er nu 15 procent
minder toeristen dan vorig jaar", zegt
de heer Rodriguez, hoofd van het de
partement van Toerisme in de provin
cie Alicante. Dat komt neer op 1 mil
joen personen, alleen al voor de pro
vincie Alicante, zo valt af te leiden.
Want in 1979 genoten er 6 miljoen
mensen van zon, zee en strand, van
wie 3,3 miljoen buitenlanders.
Hij wijkt de teruggang aan een sa
menspel van factoren. „We hadden
hier vorig jaar niet alleen de ETA-
aanslagen, ook de economische crisis
en de revaluatie van de peseta spelen
een rol. Spanje is nu domweg duur
der." Wat het effect zal zijn van de
huidige bomaanslagen kan hij nog
niet zeggen. „Er zal een effect zijn, dat
staat vast. Maar hoeveel mensen daar
door extra weg zullen blijven, is een
kwestie van evaluatie aan het eind
van het seizoen".
Rafael Rodriguez legt uit, dat de aan
slagen van het vorig jaar aanleiding
zijn geweest voor breed overleg tussen
zijn departement, de hoteldirecties en
de reisorganisatoren. „Evacuatie-plan
nen liggen klaar voor alle mogelijke
situaties. Zolang de ETA tevoren blijft
waarschuwen, hoeft niemand zich
zorgen te maken." In de Spaanse ho-
recasector probeert iedereen er de na
druk op te leggen, dat de ETA heeft
aangekondigd geen slachtoffers te
willen maken.
Intussen kan het thuisfront gerust
zijn. De bommen vliegen de toeristen
in Spanje bepaald niet om de oren. Ze
zijn, integendeel, aan het merendeel
van de gasten ongemerkt voorbijge
gaan. Het blijkt de ETA, die in ieder
geval wil vermijden dat er slachtof
fers vallen en daarom elke keer ruim
schoots van tevoren waarschuwt,
vooral om het. psychologische efect te
gaan.
Eén van de directe betrokkenen bij de
explosie die woensdag in het enorme
hotelcomplex Melia in Alicante (1000
bedden) twee kamers vernielde, een
Duitser uit Hannover, blijkt eveneens
nauwelijks geschokt. „Het was na
tuurlijk erg vervelend. Als die zaak
wordt ontruimd weet je niet wat je te
wachten staat. Maar alles gebeurde ui
terst rustig. Het leek wel of het hotel
personeel erop was voorbereid. Het
vervelendste vond ik het nog voor
mijn kinderen, want hoe leg je dit uit
aan meisjes van vier en zes jaar. Maar
Dreigement ETA
in Malaga
■BILBAO De Baskische af-
scheidsbeweging ETA heeft van
nacht bekendgemaakt dat vandaag
een of meer bommen zullen ont
ploffen in Mijas in de provincie
Malaga.
De raad werd eraan toegevoegd dat
men in Mijas drie restaurants, een
golfterrein en een openbaar gebouw
zou ontruimen.
Zaterdagochtend werd een bom tot
ontploffing gebracht op de oprit van
een vijf-sterrenhotel in Estepona aan
de Spaanse Costa des Sol. De explosie
deed zich voor een uur nadat de poli
tie de evacuatie had voltooid van hon
derden mensen.
Bij een aanslag in Azcoitia, in de
Spaans-Baskische provincie Guipu-
zcoa, zijn zaterdagavond drie doden
gevallen, onder wie een gepensioneer
de politieman en een gemeenteambte
naar.
ik pieker er niet over om naar huis te
gaan."
De horeca doet intussen alle moeite de
zaak in de doofpot te stoppen. Men is
uiterst terughoudend met informatie
geven. „Ik zal eerlijk zijn", zegt een
hotelemployé in Alicante. „Publiciteit
over de ETA-bommen brengt Spanje
de grootste schade toe. Het stelt alle
maal weinig voor, maar de buitenlan
ders, die erover in de kranten lezen,
worden er huiverig voor. Zij kunnen
uit de verte niet zien dat alles gewoon
doorgaat, dat niemand zich zorgen
maakt, en dat het hier heel rustig is."
Na een urenlang gesprek
in het privéhuis van de
Westduitse bondskanselier
Helmut Schmidt in Ham
burg, begeleidde de Duitse
gastheer, met zijn onaf
scheidelijke zeemanspet
op, zijn Nederlandse gast,
premier Van Agt, naar het
vliegveld.
CAIRO President Sadat
van Egypte heeft gisteren, na
een bezoek aan ex-sjah Pahle-
vi in het ziekenhuis van Cai
ro, gezegd dat diens gezond
heidstoestand sterk is verbe
terd.
Hij wilde geen volledige bij
zonderheden geven, maar zei
dat het met longontsteking
was begonnen en dat ex-sjah
lichte koorts heeft.
Zaterdag was de toestand van
de ex-sjah zeer ernstig ge
noemd.
Sadat zei nu dat de dokters
„de toestand onder controle
hebben" en dat geen nieuwe o-
peratie wordt overwogen.
Zuazo leidt in
Bolivia
LA PAZ Ex-president Her-
nan Siles Zuazo, de leider van
een linkse coalitie heeft een
kleine voorsprong genomen
bij de gisteren in Bolivia ge
houden presidentsverkiezin
gen, zo blijkt uit de eerste re
sultaten van de telling.
Met ongeveer 8 procent van de
stemmen gesteld, blijkt de 86-
jarige Siles te leiden met iets
meer dan 50.000 stemmen.
Tweede staat op dit ogenblik
ex-president Hugo Banzer.
Los Angeles - De Amerikaan
se pianist van Spaanse af
komst José Iturbi is zaterdag
op 84-jarige leeftijd in een zie
kenhuis in Los Angeles over
leden. Iturbi leed sinds enige
tijd aan bloedsomloopstoornis
en hartzwakte. In augustus
van het vorig jaar maakte hij
zijn laatste Europese concer
treis.
José Iturbi was geboren in Va
lencia als zoon van een pianos
temmer. Op 3-jarige leeftijd al
speelde hij zelf. Hij studeerde
in Barcelona en Parijs en was
alvorens concertpianist te wor
den, leraar piano aan het con
servatorium van Genève,
waaraan hij vier jaar verbon
den was.
Op het hoogtepunt van zijn
loopbaan in de jaren dertig en
begin veertig, gaf hij gemid
deld 183 concerten in de Vere
nigde Staten, Europa en Zuid-
Amerika en vond daar tussen
door tijd om als gastdirigent op
te treden en muziek te schrij
ven.
In 1943 begaf Iturbi zich op
het terrein van de film. Hij
trad op in films als „As thou
sands cheer", „Two girls and a
sailor", „Music for millions",
„Anchors aweigh", „Holiday
in Mexico" en „The birds and
the bees".
Hij speelde achter de scher
men in een film over Chopin
met Cornel. Wilde in de
hoofdrol. Maar hij kreeg er ge
noeg van en hervatte zijn con
certreizen.
Iturbi verraste ziin publiek
wel eens door van het klassie
ke repertoire plotseling over te
gaan in een boogie woogie, wat
volgens hem een aantal musici
niet kon waarderen.
„Alles op z'n tijd", zei Iturbi
eens, „Ik houd niet van plech
tige mensen. Waarom geen de
mocratie in de muziek?"
ROTTERDAM Na 1983 zullen in versneld tempo kruisra
ketten in Europa geplaatst worden, als de Russen niet stop
pen met het wekelijks plaatsen van op Europa gerichte ra
ketten. Dit heeft premier Van Agt gistermiddag op het
vliegtuig Zestienhoven verklaard na zijn onderhoud met
Bondskanselier Helmut Schmidt van West-Duitsland.
Helmut Schmidt had betoogd, dat voor 1983 geen kruisraketten
geplaatst zouden worden en dat er met de Sovjet-Unie onder
handeld zou worden over een beperking van de wapenwedloop.
Schmidt is vandaag naar Moskou vertrokken.
Premier Van Agt heeft met zijn Westduitse collega ook gespro
ken over de export van Nederlands aardgas. Onze oosterburen
vinden dat onze tuinders hun oneerlijke concurrentie aandoen
en willen, dat Nederland in ieder geval de aardgasprijzen voor
de eigen tuinders verhoogt. Van Agt vroeg zich af, of het wel
mogelijk was die prijs te verhogen.
Premier Van Agt heeft verder van gedachten gewisseld over de
financiële lasten van de Europese gemeenschap in de komende
jaren. Duitsland vindt dat het teveel betaalt in verhouding tot de
opbrengst'. Schmidt wil daarom een plafond voor de inkomsten
vooral voor die van de Beneluxlanden. Premier van Agt onder
schrijft dit standpunt van Schmidt niet. Hij acht wel redenen
aanwezig voor een herbezinning over het Europese landbouwbe
leid.
Afscheid
van Rome
In alle vroegte heeft
'vanochtend paus
Johannes Paulus II
in Rome afscheid
genomen van zijn
medewerkers en
zijn medewerkers
op byzantijnse wijze
van hem voor
zijn recordreis van
twaalf dagen en
dertigduizend kilo
meter naar Brazilië.
Omstreeks zes uur
vanmiddag Europe
se tijd zou hij in de
hoofdstad Brasilia
arriveren, waar hij
een heilige mis in de
openlucht opdraagt,
een bezoek brengt
aan de Braziliaanse
president en het
corps diplomatique
ontvangt. Morgen
gaat de reis naar
Belo Horizonte en
Rio de Janeiro.
MINISTER DE KONING IN SURINAME:
PARAMARIBO Minister De Koning van
ontwikkelingssamenwerking is vandaag, op
de derde dag van zijn bezoek aan Suriname,
begonnen met de besprekingen met de Suri
naamse regering. Tijdens deze gesprekken
zullen tal van onderwerpen aan de orde ko
men, waarbij het zwaartepunt zal liggen op
de onderhandelingen over de (betere) beste
ding van de 2,7 miljard gulden ontwikke
lingshulp die Nederland Suriname ten tijde
van de onafhankelijkheid heeft toegezegd.
Minister De Koning arriveerde zaterdagmorgen
in allé vroegte in Paramaribo. Hij kwam uit
Colombia, waar hij gedurende meerdere dagen
ontwikkelingsprojecten bezocht en met de rege
ring besprekingen voerde.
Na aankomst op het vliegveld Zanderij bij Pa
ramaribo verklaarde de Nederlandse bewinds
man, dat de Nederlandse regering het kabinet
Chin a Sen zo krachtig mogelijk wil steunen
omdat het in dat kabinet de beste waarborg ziet
voor een herstel van de Surinaamse parlemen
taire democratie. Hij zei ook vertrouwen in de
regering van premier Chin a Sen te hebben,
met wie hij vanmorgen besprekingen begon
waarbij de komende dagen zo'n 25 punten aan
de orde zullen komen. Op de agenda staan on
der meer de verbetering van de sociale voorzie
ningen, bevordering van de werkgelegenheid
door industrialisatie, produktieverhoging in de
landbouw, verbetering van planning en ver
snelling van uitvoering van projecten en de re
migratie. Bij al deze punten geldt overigens, dat
Nederland bereid is bij het opzetten van derge
lijke projecten te helpen, maar de Surinaamse
èceonomie het stelsel verder zelf in stand zal
moeten houden.
De Iraanse president heeft zaterdag zijn
ministers opdracht gegeven hem voor
morgen te rapporteren over de stappen
die zij hebben genomen voor het uit
wissen van alle sporen van het bewind
van de sjah. Khomeiny gaf Bani-Sadr
en zijn kabinet tien dagen de tijd om
briefpapier met emblemen van de sjah
te vervangen door papier met emble
men van de revolutie. Zou dat niet het
geval zijn, dan zouden de verantwoor
delijken gestraft worden „zoals hande
laars in heroïne". Er zouden ook een
groot aantal ambtenaren van de ex-sjah
zijn ontslagen.
De toestand van de ex-sjah is volgens
president Sadat van Egypte sterk ver
beterd. De ex-qah moest eind vorige
week opnieuw in een ziekenhuis wor
den opgenomen, nadat er longonste-
king was geconstateerd. Aanvankelijk
heerste de indruk dat zijn dagen waren
geteld.
Afgelopen zaterdag werd in Cairo ook
een vraaggesprek in het tijdschrift Oc
tober gepubliceerd. Daarin zegt de sjah
onder meer: „Afghanistan kwam eerst,
Iran is de volgende die aan de beurt is
om een communistisch land te worden.
Als de chaos en ontbinding in Iran zo
voortgaat als nu, dan zullen de ons nog
trouwe nationalisten niet meer in staat
zijn tegenactie te ondernemen." „De
toestand in Iran is nu zeer slecht en 'zal
er toe leiden dat de mensen op hun
buik naar het communisme toe krui
pen. Daar zal de honger wel voor zor
gen. Er zijn vier miljoen werklozen in
Iran. Omdat de regering niet in staat is
belastingen te innen, heeft zij tien mil
jard dollar (ruim twintig miljard gul
den) moeten lenen van de centrale
bank"
Volgens de sjah heeft hij tijdens zijn 37-
jarige bestuur twee fatale fouten ge
maakt. „Ten eerste door te proberen
het land snel te verwestersen en voorts
door de vriendschap van het westen
klakkeloos te aanvaarden.". Als degene
die hij verantwoordelijk achtte voor
zijn val, noemde hij de Amerikaanse
generaal Robert Huyser, plaatsvervan
gend commandant van de Amerikaanse
troepenin Europa. De generaal was
door president Carter naar Iran ge
stuurd toen de positie van dé sjah al
zeer wankel was geworden, naar aan
genomen wordt om de militairen over
te halen niet tegen dè revolutionaire
krachten op te treden. Over Khomeiny
was hij zeer bitter. „Khomeiny bevre
digt wat het volk aan gemene en bloed
dorstige wensen koestert Deze man is
krankzinnig".
TEHERAN President Abolhassan
Bani-Sadr van Iran heeft zijn onts
lag aangeboden aan ayatollah Kho
meiny. „Laat Khomeiny het bekend
maken op het moment waarop hij
vindt dat ik van de revolutionaire
lijn ben afgeweken", aldus Bani-
Sadr tijdens een bijeenkomst in een
moskee.
Hij reageerde ook op de scherpe kri
tiek van Khomeiny door te zeggen:
„Ik ben niet verantwoordelijk voor
het werk van de ministers. Ik heb
hen niet aangesteld." In een vraagge
sprek met het Iraanse persbureau
Pars zei de Iraanse president dat
hem de bevoegdheden ontbraken
zijn ministers te dwingen krachtiger
te regeren, iets wat de de tachtigjari
ge Khomeiny donderdag van hem
had geëist.
In een interview met het Westduitse weekblad
biegel heeft het Afghaanse staatshoofd Babrak Kar-
let bericht over zijn zelfmoordpoging een „verzonnen
noemd van de westerse media.
Jinterview met het Westduitse weekblad ontkende Kar
pets berichten over arrestaties en executies van hoge
narissen van het bewind van zijn voorganger Amin. Naar
[gen betrof het hier gevangenen die opererend vanuit Pa-
sabotagedaden en moorden in Afghanistan hadden ge
kende voorts de wijd en zijd verspreide berichten over
Istraties van scholieren in april in de hoofdstad Kaboel. Er
[ar wel wat aan de hand geweest,,,maar er waren geen 50
bij gedood, maar slechts twee, allebei provocateurs".
1 herhaalde opnieuw dat de Russische troepen op grond
fct Afghaans-Russisch vriendschapsverdrag waren binnen
en en „dat de „beperkte" eenheden van het Russische le
llen heengaan als de redenen waarom deze hulp was gege-
Ijn vervallen'. „Maar ik wil duidelijk maken dat zij ons
las zullen verlaten als buitenlandse aggressie en interven-
pluut zijn verdwenen en wij over voldoende garanties be
ien dat er tegen ons land geen nieuwe aggressie zal wor-
Idernomen".
rond in
boot
- De Belgische
zoekt op zee vóór
kust naar een
Franse gevangene,
een gestolen zeilboot
ronddrijft.
tan werd zaterdagmiddag
buurt van het lichtschip
Noord-Hinder waargenomen
door opvarenden van het
lichtschip. Deze zetten een
sloep uit naar de zeilboot,
maar de man die geen kleren
droeg wilde geen hulp aan
vaarden.
Gistermorgen werd het Neder
lands loodswezen door het
Luxemburgse politie op de
hoogte gesteld van de vermoe
delijke identiteit van de man.
Het zou een ontsnapte Franse
gevangene zijn, die wegens
zwaar zedenmisdrijf opgeslo
ten zat. Hij staat volgens de
politie als zeer gevaarlijk en
agressief te boek.
en extremist
verongelukt
liaanse DC-9
De berichten dat
aan boord van het vrij-
in Italiaans wateren ver-
llukte DC-9 van Itavia een
emist van rechtse huize
®d, is gisteren door de be
trokken persoon zelf weer
sproken.
Er was een telefoontje ontvan
gen van de uiterst rechtse
stadguerrillabeweging „Nuclei
Armati Revoluzionarii", dat
zich aan boord van het toestel
haar geestverwant Marco Af-
fatigato had bevonden.
Affatigato belde gisteren zijn
moeder in Toscane op, om
haar te laten weten dat alle
berichten over zijn aanwezig
heid in het vliegtuig en hij on
der de 81 doden in de Tireense
zee was onwaar waren.
iteiten onderzoeken een van de brokstukken van
in de Tyrrheense Zee verongelukte Italiaanse vlieg-
