-takende leerkrachten trekken
lorgen massaal naar Den Haag
t
£eidóe@otitti/rit
Nieuwe bestelling NS moet
groei reizigersaanbod opvangen
ccl CDA vindt
lie-embargo
leeg gebaar
Kamer eist korting
ambtelijk topsalaris per 1 juli
tvuimercommissie krijgt
ph informatie
er wapenvondst
GROTE MEERDERHEID STEUNT CDA-MOTIE
PvdA wil Van der Stoel
als kandidaat voor EG
GENLAND
LEIDSE COURANT
HAAG In talrijke openbare
en kleuterscholen in ons land
orgen de juf of de meester voor
s ontbreken. In plaats van les te
zullen de leerkrachten die dag -
ben Haag trekken om daar te
Istreren voor werkgelegenheid
onderwijs en verbetering van
aliteit daarvan. Dit is, meldt de
een historische gebeurtenis:
let eerst in de geschiedenis van
iderwijsvakbeweging wordt er
ndelijke schoolstaking van deze
gehouden. Daar is volgens dc
dan ook alle reden toe omdat
et de werkgelegenheid in het on-
js zeer slecht is gesteld, terwijl
hetzelfde moment dringend be
hoefte bestaat aan verbetering van do
kwaliteit van het onderwijs.
Momenteel zijn ongeveer 16.000 leerkrachten in
het gehele onderwijs zonder werk. Per 1 augus
tus zullen daar nog eens 2.000 bijkomen als er
niet snel wat gebeurt. En volgend jaar lopen
3.000 mensen in (het onderwijs de kans hun
baan te verliezen. Deze werkloosheid zou naar
het oordeel van de ABOP niet nodig zijn als er
voortvarender zou worden gewerkt aan de
noodzakelijke verbetering van de kwaliteit van
het onderwijs. Nog steeds zijn de klassen bij
voorbeeld te groot. Klassen met 30 of meer kin-
deren zijn geen zeldzaamheid. De kinderen uit
de volksbuurten dreigen daar de dupe van te
worden omdat er vaak, onder meer op het ge
bied van taalonderwijs, een grote achterstand
bestaat. Dat probleem wordt nog verergerd
door het grote aantal niet-nederlandstalige kin
deren, juist op die volksscholen.
De bonden van onderwijzend personeel vinden
dat het mes aan twee kanten kan snijden: klei
nere klassen en de broodnodige onderwijsver-~
nieuwing kunnen de kwaliteit van het onder
wijs verbeteren en bovendien meer leerkrach
ten werk geven.
In vele plaatsen hebben ouderraden en ouder
commissies van scholen zich solidair verklaard
met de staking van leerkrachten Leden van
oudercommissies zullen op de actiedag de kin
deren op de scholen opvangen en bezighouden
zodat dezen hun heil niet op straat behoeven te
zoeken.
Overigens wordt er in de onderwijswereld niet
gelijk gedacht over de schoolstaking. De NFO,
confessionele organisaties van onderwijzend
personeel en het hoofdbestuur van de Vereni
ging Van Openbaar Onderwijs (VOO) hebben
zich tegen de schoolstaking uitgesproken. Zij
zijn van oordeel dat de kinderen daarvan de
dupe zullen worden. De ABOP stelt daar tegen
over dat het juist de bezuinigingen en het ach
terwege blijven van verkleining van klassen en
onderwijsvernieuwing zijn waarvan het kind
het slachtoffer wordt. Wel hebben enkele orga
nisaties, zoals de Katholieke Onderwijs Vereni
ging (KOV), actiebijeenkomsten gehouden,
maar dan in de avonduren buiten schooltijd.
Het ABOP-hoofdbestuur verwacht op grond
van het enthousiasme in de voorbereidingen
een grote belangstelling morgen in Den Haag.
Amsterdam heeft laten weten zeker met 1.500
onderwijsmensen te zullen komen, 350 leer
krachten in Zaanstad hebben zich al gemeld en
uit Enschede gaan in elk geval 15 bussen naar
de residentie, aldus een ABOP-woordvoerder.
Om 11 uur begint in een grote tent op het Ma
lieveld een demonstratieve bijeenkomst waar
ABOP-hoofdbestuurder Johan Terpstra en
FN V-voorzitter Wim Kok het woord zullen
voeren. Vervolgens gaan de deelnemers in be
toging naar het ministerie van onderwijs waar
men minister Pais een oude schoolbank wil
overhandigen.
99
(Vervolg van de voorpagina)
I het CDA zijn er zo'n twaalf leden, voornamelijk uit
k van de CHU, die absoluut tegen een embargo zijn.
is hen verklaarde Scholten dat een dergelijke actie op
anent ondoelmatig zou zijn, omdat Nederland geen
irert aan Zuid-Afrika en slechts heel weinig oliepro-
i die het land in kwestie heel gemakkelijk elders kan
Daarmee wordt volgens hen een embargo tot een
ebaar". Bovendien vrezen zij dat zo'n maatregel scha-
is voor Zimbabwe, dat voor zijn olievoorziening ge-
ingewezen zou zijn op Zuid-Afrika. Ook VVD-woord-
r Bolkestein is die mening toegedaan, terwijl SGP en
igen zijn omdat ze een nog verdere radicalisering van
dme in Pretoria vrezen.
wikkeling van Zimbabwe was voor minister Van der
f de belangrijkste reden zich tegen een boycot uit te spre-
jj benadrukte dat de regering van dat land hem had laten
self nog geen mogelijkheden te hebben voor de ontvangst
verking van ruwe olie. Ook heeft premier Mugabe con-
gesloten voor de levering van olieproducten met maat-
jen in Zuid-Afrika. De minister meende ook dat de zwar-
ïtlijnstaten" in Afrika momenteel zelf geen olie-embargo
luid-Afdrika wensen. Scholten, evenals Ter Beek (PvdA)
ikhorst (D'66), maakte zich daarover erg boos. Hij wees
t deze landen vorige week in New York nog gepleit had-
ar zo'n maatregel.
rijk voor de minister was ook de weigering van alle part-
de Europese Gemeenschap met een embargo mee te
»ok vorige week nog tijdens de top in Venetië. „Zij vinden
op dit moment Zuid-Afrika niet teveel tegen de schenen
I trappen. Ik deel die mening, omdat we Zuid-Afrika no-
"™3ben voor een oplossing van de kwestie-Namibië".
•A-kamerleden Van Houwelingen en Lubbers tij-
Jij liet debat.
(Van onze
lemen taire redactie)
HAAG Minister
:n (defensie) is als-
ireid, de Tweede Ka-
imissie voor de in-
igen- en veiligheids
in vertrouwelijk te in-
over de achter
in van de geheimzin
wapen vondst die een
ngens begin april in
sen bij Roermond de-
)e minister gaf hier-
ihoor aan de wens van
xderheid van de Ka-
CDA, PvdA, D'66).
as.
irne? week weigerde de be-
e pan botweg elke inlich-
'imtrent de vondst van
g kisten met wapens en
Teven. De PSP'er Van
I>ek had hem daarover
/llinge vragen gesteld,
1 gisteren gestemd zou
Worden over een motie
an der Spek, waarin mi-
Scholten werd verzocht
^eid in de zaak te ver-
stelde de socialist Pa-
or in elk geval de ka
nmissie voor inlichtin-
ïn veiligheidsdiensten te
{leren. Ook dit was vori-
door de minister ge-
Onder druk van de
gaf de bewindsman
alsnog aan dit verzoek
T- De betreffende kamer-
lissie bestaat uit de vier
pleiders van de grootste
partijen: Lubbers, Den Uyl,
Rietkerk en Terlouw. De ove
rige kamerleden zullen der
halve in het ongewisse blijven
over de "achtergronden van de
wapenvondst in Limburg.
Mexicaanse
presidentsdoch
ter
bezoekt koningin
Carmen Romano de
Lopez Portillo, de
dochter van de
Mexicaanse presi
dent, bracht gisteren
op het paleis Lange
Voorhout een be
zoek aan koningin
Beatrix, aan wie zij
een geschenk over
handigde. Carmen is
in ons land samen
met het Filharmo
nisch orkest van
Mexico-stad, dat
gisteren in het Con
gresgebouw een uit
voering gaf.
(Van onze parlementaire re
dactie)
DEN HAAG Volstrekt te
gen de zin van'het kabinet
in heeft de Tweede Kamer
gisteren unaniem een motie-
Van Rooijen (CDA) aan
vaard waarin wordt ge
vraagd de salarissen van
topambtenaren en (semi)po-
litieke ambtsdragers te kor
ten. Omdat de tijd tot 1 juli
tekort is om deze maatregel
uit te voeren moet volgens
de Kamer op die datum een
korting-op-voorschot wor
den toegepast die later in
het jaar in een definitieve
regeling moet worden ver
werkt.
Minister Van der Stee (Finan
ciën), die namens het kabinet
het aanvaarden van de motie
sterk had afgeraden, kondigde
aan dat het kabinet zich wel
licht vrijdag zal beraden over
net al dan niet uitvoeren van
de motie.
De Tweede Kamer dringt al
geruime tijd aan op het korten
in deze topsalarissen. Dit geldt
vooral de mensen die 130.000
gulden of meer verdienen. Mi
nister Wiegel (Binnenlandse
Zaken) heeft een ^antal malen
ter verdediging aangevoerd
dat hij bezig is met een her
structurering van de salarisop-
bouw van de topfiguren (hoge
ambtenaren, maar ook minis
ters, staatssecretarissen, burge
meesters, commissarissen van
de Koningin etc.). Hij ziet ech
ter geen kans ermee vóór 1 ja
nuari 1981 gereed te zijn. Voor
het CDA duurt dat veel te
lang. Evenals dat destijds van
de trekkers van sociale uitke
ringen werd gevraagd willen
de christendemocraten ook
van deze topambtenaren een
voorschot op een definitieve
regeling. Ondanki het verzet
van de regering schaarde de
Tweede Kamer zich eensge
zind achter dit standpunt.
FNV: ontslagen dreigen bij garagebedrijven
UTRECHT Als gevolg
van de toenemende belas
tingdruk, de verhoogde ben
zineprijzen en de zuinige
kredietenverstrekking van
de banken, is de autover
koop met twintig procent
gedaald. Er zijn al enkele
honderden ontslagen geval
len en duizenden arbeids
plaatsen in deze bedrijfstak
staan op de tocht
Dit hebben de industriebond
FNV en de bond van garage
houders (BQVAG) gisteren
meegedeeld. Ook het onder
houd aan de auto wordt vaker
uitgesteld en garagebedrijven
in Limburg en Twente zien
hun benzineverkoop dalen
omdat veel automobilisten
vlak over de grens goedkopere
benzine tanken. De BOVAG
heeft de regering gevraagd de
auto niet steeds opnieuw extra
te belasten en om maatregelen
te nemen voor de liquiditeit
sproblemen van de garagebe
drijven.
Politieke spanningen
DeZE laatste twee weken voor het zomerreces van de
Tweede Kamer is de spanning in politiek Den Haag tot grote
hoogte gestegen. Er liggen tussen volksvertegenwoordiging
en kabinet belangrijke geschilpunten, waarvan het niet uit
gesloten is dat ze tot een kabinetscrisis leiden. Dit vooral om
dat het gehele klimaat rond het kabinet, dat staat aan de
vooravond van de opstelling van een uiterst problematische
begroting 1981, sterk aan het verslechteren is.
Daar is allereerst de olieboycot jegens Zuid-Afrika. De
Tweede Kamer nam in november vorig jaar met grote meer
derheid een motie aan, die het kabinet nog een half jaar de
tijd gaf om te pogen de Europese partners mee te krijgen
voor een olieboycot. Zo niet, dan zou Nederland alleen stap
pen moeten ondernemen. Minister Van der Klaauw van bui
tenlandse zaken liet de Kamer vorige maand in een koele za
kelijke, ontoeschietelijke brief weten dat de Europese landen
nog niet tot zo'n embargo bereid zijn.
OMDAT in die brief geen enkele handreiking werd gedaan
naac. diegenen die in geweten ervan overtuigd zijn dat er nu
een duidelijk signaal moet komen tegen het verwerpelijke
apartheidsbewind van Zuid-Afrika, is nu in de Tweede Ka
mer een ernstig conflict ontstaan. Het kabinet is gisteren ge
confronteerd met een motie, die vraagt om nu maar alleen
een olieboycot in te stellen.
Die motie is een logisch vervolg op de kameruitspraak van
november. Recente ontwikkelingen in en om Zuid-Afrika
bevestigen slechts dat het regime daar vooral niet bevestigd
mag en kan worden. Maar het effect van een eenzijdige Ne
derlandse olieboycot lijkt uiterste gering en zo'n maatregel
kan daarom wellicht verkeren in een lachertje. Daarom moet
over zo'n boycot zeker niet al te zwaarwichtig worden ge
daan. Het is en kan in feite niet veel meer zijn dan een sig
naal.
OVER de beknotting van de topsalarissen van de overheid,
het volgende conflictpunt, nam de Kamer gisteren een CDA-
motie aan, waarin werd gevraagd die salarissen per 1 juli
tastbaar naar beneden toe bij te buigen. Het is onbegrijpelijk
dat mèt name minister Wiegel van Binnenlandse Zaken zich
tot nu toe op dit pünt weinig toeschietelijk heeft betoond. Het
kabinet zou toch moeten inzien, dat over het niet handhaven
van de koopkracht voor de mensen met de laagste inkomens
niet zinvol overleg kan worden gevoerd, als men niet tegelij
kertijd iets doet aan de top van de inkomens. Los daarvan is
het gewoon een kwestie van rechtvaardigheid: de sterkste
schouders dienen de zwaarste lasten te dragen. Het kabinet
zou er verstandig aan doen nog voor de zomervakantie te la
ten weten, bereid te zijn op korte termijn maatregelen voor
de topsalarissen van de overheid te treffen.
Het conflict rond de wens van de CDA-fractie om de mo
gelijkheid tot belastingaftrek van rente voor het eerste eigen
huis te beperken tot hypotheken tot vier ton, vormt wellicht
de grootste potentiële crisisdreiging. Ook hier geldt: een ka
binet is niet geloofwaardig als men enerzijds zegt de koop
kracht van de laagste inkomensgroepen niet te kunnen ga
randeren, en anderzijds verklaart niets te willen doen aan
buitensporige aftrekmogelijkheden voor belastingen. Daarom
heeft CDA-fractievoorzitter Lubbers volstrekt gelijk als hij
zegt dat de beperking van de aftrekbaarheid weer bespreek
baar moet worden, dat de blokkade die de VVD-ministers
binnen het kabinet hebben opgeworpen moet worden neer
gehaald.
In het geval daartoe geen bereidheid bestaat zou het ver
standig zijn als de grootste regeringsfractie, het CDA, op dit
punt zelf de touwtjes in handen neemt door een initiatief
wetsontwerp in te dienen. Daarbij moet wel spoed worden
betracht. Want noch politiek, noch maatschappelijk, is het
gewenst dat er nog langer onzekerheid blijft bestaan over de
aftrekbeperking. De grens moet duidelijk op vier ton ge
fixeerd worden. Het moet mogelijk zijn om voor het einde
van dit jaar door nieuwe wetgeving een einde aan de onze
kerheid te maken.
(Van onze
parlementaire redactie)
DEN HAAG Een grote meerderheid in de Tweede Ka
mer, bestaande uit PvdA, CDA en D'66, vindt dat de rege
ring haar uiterste best moet doen om alsnog een Nederland
se kandidaat te vinden voor het voorzitterschap van de Eu
ropese Commissie. Nu er in kringen van VVD en CDA geen
geschikte kandidaat te vinden is, vindt de PvdA dat haar
Tweede-Kamerlid en ex-minister van Buitenlandse Zaken,
mr. Max van der Stoel, in aanmerking zou moeten kunnen
komen voor de functie.
Het was de D'66'er Brinkhorst, die gisteren bij het debat over de
Europese Raad in Venetië een motie indiende over deze kwestie, -
mede namens Patijn (PvdA) en Van Iersel (CDA). Minister Van
der Klaauw (Buitenlandse Zaken) zegde toe dat de regering de
motie, die vandaag zeker wordt aangenomen, zou proberen uit
te voeren. Alle drie genoemde woordvoerders hadden hem ver
weten dat Nederland in Venetië „met lege handen" had gestaan,
terwijl België en Luxemburg wel een kandidaat naar voren had
den geschoven. Binnen de EG is afgesproken dat de Beneluxlan-
den deze keer de voorzitter mogen leveren. Deze moet op 1 janu
ari 1981 in functie treden.
Waarschijnlijk dit weekeinde zal de Benelux nogmaals proberen
het eens te wordert over een gezamenlijke kandidaat, die boven
dien aanvaardbaar is voor de andere lidstaten. De PvdA is ove
rigens niet van plan bij „Van Agt te gaan soebatten" of Van der
Stoel kandidaat kan worden gesteld.
RAILNET KOMT IN 1985 VOL TE ZITTEN
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG Minister Tuijnman (Ver
keer en Waterstaat) zal in juli een beslis
sing nemen over een verzoek van de NS 220
nieuwe treinstellen te mogen bestellen. Deze
treinstellen zijn noodzakelijk om groei in
het reizigersaanbod in de toekomst te kun
nen verwerken. Van de bestelling zijn 152
treinstellen daarvoor bestemd. De overige 62
waren al bestemd om ingezet te worden op
de nieuwe Schiphollijn en de Veenendaal-
lijn. Tuijnman liet de vaste Kamercommis
sie voor Verkeer en Waterstaat gisteren we
ten vooralsnog positief te willen beslissen
over het NS verzoek. Naar verwachting zul
len de nieuwe treinstellen in 1983 1984 afge
leverd worden.
Het verzoek van de NS om ipeer materieel is
het tweede binnen korte tijd. Nog onlangs
kreeg de NS toestemming 220 nieuwe treinstel
len te bestellen waarvan er 40 bestemd waren
om het groeiende aanbod van reizigers te kun
nen verwerken. De rest dient ter vervanging
van oüd materieel waarvan sommige treinstel
len nog uit 1946 dateren. Tuijnman noemde
deze bestelling, tezamen met 18 locomotieven,
„bij lange na niet genoeg" om de groei in het
reizigersaanbod te kunnen opvangen. In tegen
stelling tot voorgaande jaren groeide het reizi
gersaanbod bij de NS in 1979 met 4,5 procent.
Tuijnman zei te verwachten dat deze groei zich
zal doorzetten. De nieuwe bestelling van de NS
moet dan ook in het kader van een verdere
groei gezien worden, aldus de man van verkeer
en waterstaat.
Vanuit de Kamercommissie werd door CDA,'
PvdA en D'66 aangedrongen op snelle beslissin
gen ten goede van de NS, juist met het oog op
de toekomst. Volgens Tuijnman zullen de nieu
we bestellingen van binnen de begroting van
de Spoorwegen zeljf opgebracht moeten worden.
Dit kan nu, vanwege het sterk groeiende aantal
reizigers. De bewindsman wilde die groei ech
ter niet tot in lengte van jaren doortrekken. De
stijging van het reizigersaanbod hangt vooral af
van de ontwikkelingen op de energiemarkt
oplopende bezineprijzen kunnen automobilisten
ertoe brengen de trein te pakken) zodat een
deel van het rollend materieel in reserve moet
worden gehouden.
Wat betreft de capaciteit (het aantal reidende
treinen) stelde*Tujjnman dat de huidige voor
zieningen zeker tot 1985 meekunnen. Dan zul
len per jaar 9,2 miljard reizigerskilometers door
de NS worden afgelegd. „Het railnet loopt dan
wel op zijn tenen", aldus Tuijnman. Be be
windsman zei voorts dat de Spoorwegen mo
menteel bekijken hoe enkele nieuwe railwer-
ken in de meerjarenplannen kunnen worden
ingepast. Het gaat daarbij ondermeer om het
verhogen van de baan tussen Leiden en De
Vink, viersporig maken van de lijn Leiden -
Den Haag - Rijswijk en de aanleg van de vier-
sporige Gouwebrug. De NS bepaalt daarbij zelf
de prioriteit van de werken.
Vergissing apotheek:
onbekende bezit
dodelijke stof
ARNHEM De politie in
Arnhem is hard op zoek naar
een onbekende man die gister
ochtend in een apotheek in
Arnhem per abuis een flesje
borax heeft meegekregen m
plaats van zuiveringszout. Bo
rax (in het latijn biboras natri-
cus, een naam die lijkt op de
latijnse naam voor zuiverings
zout, bicarbonas natricus) kan
dodelijk zijn bij inname van
twintig gram of meer. Zuive
ringszout is zonder doktersre
cept is te verkrijgen.
Papa Blanca:
zeven jaar
ROTTERDAM De Rotter
damse rechtbank heeft de 36-
jarige „Papa Blanca" veroor
deeld tot een gevangenisstraf
van zeven jaar met aftrek,
vanwege zijn aandeel in de
omvangrijke koppelbazenzaak
in de Rijnmond.