Weerwerk": 300.000 banen extra
)en Uyl: brief uit 1965 speelt geen rol
„Werkenaan Apollo
was werken
voor mensheid
NS gaat proef
nemen met
dubbeldekkers
PVDA-PROGRAM WIL „SFEER VAN ONTMOEDIGING" DOORBREKEN
nr»
Wiegel:
Terlouw is
tampioen
nistmakerij
Buikhuizen wil nu
agressieve jongens
gaan onderzoeken
ASTRONA UT DA VID SCOTT:
Minimum-loner
gaat 15 gulden per
maand achteruit
lINNENLAND
LEIDSE COURANT
DINSDAG 10 JUNI 1980 PAGINA 13
lEN HAAG Met „Weer-
erk", zoals het nieuwe ver-
jeiingsprogram gaat heten,
il de Partij van de Arbeid
joral een antwoord geven
p de twee grote problemen
in deze tijd, de werkloos-
eid en de woningnood. „In
genstelling tot het kabi-
et-Van Agt, dat zich erbij
eerlegt, denken wij dat die
roblemen wèl oplosbaar
(jn. Wij willen de frustra
tes van het volk overwin-
en, de sfeer van ontmoedi-
ing doorbreken," aldus
vdA-leider Den Uyl giste-
en bij de presentatie van
iet ontwerp-program.
3e werkloosheid willen de so-
lalisten bestrijden door de ko-
lende vier jaar niet minder
in 300.000 banen te scheppen.
woningnood moet opgelost
ior jaarlijks 125.000 wonin-
te bouwen. Alle andere
ogrammapunten zijn onder
schikt gemaakt aan het rea-
seren van deze twee doelstel-
ngen. Daarbij is het volgens
t PvdA onontbeerlijk dat de
rerheid zich van instrumen-
voorziet, onder meer een
^erkscheppend) Centraal
ntwikkelingsplan, daft zich
cht op de drie sectoren van
economie: particuliere be-
jfsleven, de niet-commer-
le diensten en de overheid,
commerciële bedrijven zul
len te maken krijgen met sec
torplanning, arbeidsplaatseno
vereenkomsten, beleggings
voorschriften en, naast de
Postbank, de concurrentie van
een staatsbedrijven op het ge
bied van energie (alternatie
ven, met als vornaamste ko
len) en verzekeringen.
„Kiezersbedrog"
Het herstel van de werkgele
genheid heeft in het concept-
program nog voorrang boven
het behoud van collectieve
voorzieningen en sociale ze
kerheid en handhaving van
koopkracht. Garanties voor
dat laatste worden er dan ook
niet gegeven. „Dat zou kie
zersbedrog zijn," aldus PvdA-
voorzitter Max van den Berg.
De PvdA wil niet verder gaan
dan te stellen dat de koop
kracht van de mensen met een
minimumloon of -uitkering
beschermd moet worden. De
koppeling (netto-netto) tussen
deze beide wordt overigens
uitdrukkelijk gehandhaafd.
Mocht die koopkracht in ge
vaar komen, dan wordt het
extra benodigde geld gehaald
door te bezuinigen op over
heidsuitgaven en de hogere
uitkeringen. Deze laatste zul
len overigens aan een maxi
mum worden gebonden, zodat
het niet meer kan voorkomen
dat iemand krachtens de WW
Ook komt er een verplichte
pensioenverzekering voor ie
dereen, uit te voeren door een
aantal niet-commerciële instel
lingen.
Omdat „Weerwerk" uitgaat
van een (selectieve) economi
sche groei van twee procent
per jaar, is het volgens het
program mogelijk de koop
kracht in stand te houden van
de mensen tot en met modaal,
al gaat men er daarbij wel
vanuit dat de mensen ook inci
dentele loonsverhoging (pro
moties, periodieken e.d.) krij
gen. Boven modaal (33.000 gul
den bruto) moet er worden in
geleverd, met name doordat de
prijscompensatie wordt afge
topt tot 330 gulden per pro
cent. De mensen met een sala
ris van twee keer modaal
(66.000 gulden) gaan er daar
door van 1981 1985 vijf pro
cent in koopkracht op achter
uit en de 4 x modalen (132.000
gulden) zelfs twaalf procent.
Dat levert in totaal zo'n zeven
miljard gulden op.
Nivellering
Volgens de PvdA moeten de
inkomensverschillen nog ver
der worden verkleind, temeer
omdat de schatkist bij minder
prijscompensatie ook minder
belasting ontvangt. Via gerich
te fiscale maatregelen (bijv.
door verhoging belasting op
eigen woning, op vermogen en
erfenissen en het instellen van
belasting op kinderbijslag) kan
de nivellering worden ver-
Voorzitter Van den Berg, fractieleider Den Uyl en vice-fractieleider Van Thiin bij de presentatie van
het verkiezingsprogramma.
sterkt. Aftrekposten in loon-
en inkomstenbelasting worden
kritisch bekeken, terwijl de af
trek van hypotheekrente aan
een maximum wordt gebon
den (grens bij hypotheek van
300.000 gulden). Douceurtjes
en „gouden handdrukken"
worden afgeschaft. Gaten in
de belastingwetten worden ge
dicht en belastingontduiking
en zwart geld worden hard
aangepakt. Vrije beroepen in
de gezondheidszorg (artsen
e.d.) en zo mogelijk andere
sectoren komen in loondienst,
de norminkomens van de blij
vende vrije beroepen worden
verlaagd, evenals die van top
ambtenaren. Met al dit soort
maatregelen denkt de PvdA te
bereiken dat de bereidheid
van de bevolking een strin
gente loonmatiging te aan
vaarden groter wordt
Woningbank
Vier miljard gulden extra
denkt de PvdA te kunnen ha
len uit het versneld verhogen
van de exportprijzen van het
aardgas, het vergroten van het
staatsaandeel in de winsten
van de Nederlandse Gasunie
en het meer produceren van
gas. Dit geld en de eerder ge
melde zeven miljard moeten
gebruikt worden om meer
werk te scheppen, vooral in de
woningbouw. Opvoering van
het programma tot 125.000
eenheden per jaar kost over
vier jaar zo'n negen miljard
gulden. Het programma is in
de eerste plaats gericht op de
behoeften van de laagstbetaal
den en op de zg. nieuwe nood
onder één-en tweepersoons
huishoudens.
De stadsvernieuwing wordt
krachtig gestimuleerd. Er
komt een Huisvestingswet, die
de verdeling regelt van huur-
en eigen woningen en de
transacties van koop en ver
koop. Hiervoor moeten ge
meentelijke Woningbanken
worden opgericht, die (huur
prijzen) vaststellen op basis
van een waarderingsstelsel.
Eerst komen alleen huurwo
ningen en „sociale" eigen wo
ningen* onder dit regime, maar
geleidelijk alle woningen.
(Van onze parlementaire redactie)
)EN HAAG PvdA-leider Den Uyl er-
rat dat hij in 1965, als minister van eco-
wmische zaken in het kabinet-Cals, een
brief heeft geschreven aan de Westduitse
regering met betrekking tot de levering
*nn aardgas aan de Bondsrepubliek. In
4de brief, gericht aan zijn ambtgenoot
89a IKort Schmücker, beloofde Den Uyl dat
leid*Nederlandse regering geen wettelijke
bepalingen zou maken, waardoor de uit
voering van de contracten met de West
duitse afnemers in gevaar zou kunnen
komen. Volgens de Pvd A-voor man is het
echter onmogelijk dat die brief nu een
rol speelt in de onderhandelingen over
een verandering van de contracten.
Desgevraagd verklaarde Den Uyl dat het
schrijven alleen gericht was op de jaren zes
tig. Daarmee doelde hij kennelijk op het feit
dat in die tijd de Nederlandse Gasunie veel
moeite had met het vinden van buitenland
se maatschappijen, die aardgas wilden afne
men. Tegen die achtergrond was de rege
ring toen tot veel bereid, bijvoorbeeld ook
tot het leveren van gas aan Italië tegen een
vaste prijs, vier cent per kubieke meter, al
speelde daarbij ook dat men binnen de
NAVO bang was dat de Italianen zich tot de
Sovjet-Unie zou wenden.
Als bewijs voor het onschuldige karakter
van zijn brief, voerde Den Uyl voorts aan
dat ten tijde van zijn kabinet alle contracten
met het buitenland waren veranderd. „Ook
die met West-Duitsland". Als minister Van
Aardenne, die door de Tweede Kamer
wordt aangespoord haast te maken met het
nogmaals veranderen van de contracten,
zich zou willen verontschuldigen door op de
brief te wijzen, zal Den Uyl wijzen op die
eerdere onderhandelingen, toen de regering
van de Bondsrepubliek geen beroep deed op
het schrijven.
In kringen rond het kabinet houdt men vol
dat de actie van Den Uyl in 1965 op dit mo
ment wel degelijk een rol speelt en dat dit
ook al eerder het geval is geweest. De West
duitsers zouden de brief en het antwoord
daarop van Schmücker, die op zijn beurt be
loofde dat de contracten niet door wetten in
gevaar zouden worden gebracht, zien als
een volkenrechtelijk verdrag, waarop ze
zich zonodig zullen beroepen.
Brokx: Nog
geen standpunt
over bouw
houten huizen
(Van onze parlementaire re
dactie)
DEN HAAG Staatssecre
taris Brokx (Volkshuisves
ting) heeft nog geen stand
punt bepaald tegenover de
plannen van diverse ge
meenten de woningnood te
bestrijden door het bouwen
van houten huizen. Zijn
woordvoerder vertelde des
gevraagd dat de plannen,
van Tilburg, Breda, Rosma
len en Wageningen, eerst
wat verder moeten zijn uit
gewerkt, voordat over steun
van het rijk kan worden ge
sproken.
Volgens de woordvoerder rit
ten er nogal wat haken en
ogen aan het plan. Het gaat
om woningen met een levens
duur van tien a vijftien jaar.
„Wat moet er daarna gebeu
ren?". De korte levensduur
zou het ook moeilijk maken de
plannen te financieren.
Het meest concreet is Tilburg,
waar b en w in beginsel beslo
ten hebben tot de bouw van
tiidelijke (houten) woningen.
Volgende week spreekt de ge
meenteraad over het voorstel.
In eerste instantie gaat het om
zeshonderd van deze behuizin
gen voor de tweeduizend men
sen, die „urgent" zijn. Later
zouden er nog eens veertien
honderd bii moeten komen,
waarmee alle tienduizend Til-
burgse woningzoekenden ge
holpen zouden zijn. De huizen
komen op een maandhuur van
maximaal 325 gulden. Omdat
dit soort huizen, die zo'n vijf
tigduizend gulden per stuk
kosten, sneller wordt afge
schreven dan gewone, wil Til
burg een subsidie van twee
miljoen van het rijk hebben.
pbzetting
Ondersteunt eis
E murverlaging
r MSTERDAM Leden
an het actiecomité „huur-
erlaging Bijlmermeer" heb-
«n gisteren de de kantoren
an drie Amsterdamse wo-
lingbouwvereni gingen be-
- tt
e villen dat de verenigingen
ouden met hun dreigemen
ten om een proces aan te span-
ko tegen huurders die in de
Bijlmer deelnemen aan een ac
te om per l april 1980, 75 gul
den minder huur te betalen.
Volgens een woordvoerder
van het actie-comité hebben
'erschillende huurders al een
leurwaarder met een exploit
an de deur gehad. Onderhan-
elingen tussen de bezetters en
e woningbouwverenigingen
Hfcbben tot nu toe geen resul-
JHat gehad.
Qlen miljoen
I angesloten op
1 Lameromroep
EN HAAG De draadom-
ep van de Tweede Kamer,
end e op 1 oktober 1979 van start
n8. heeft meer dan een mil-
ree en aansluitingen in ons land.
ts 3 er 1 juni waren 27 kabelnet-
cht. n aangesloten, die samen 35
emeenten bestrijken. Het
rootste aangesloten kabelnet
i dat van Amsterdam met
30.000 aangeslotenen. Oot-
larsum en Terheiiden hebben
e kleinste aangesloten kabel-
6 etten.
UNACKER Vice-pre-
12. lier Wiegel wil dat D'66 op
orte termijn duidelijk
laakt met welke partijen
4 XQ in de toekomst wil sa-
5 inwerken. Op een bijeen-
1 omst in Pijnacker bestem
de Wiegel D'66-fracte-
Jorzitter Terlouw als
kampioen politieke mist-
Ukerij".
UTRECHT De
Leidse crimino
loog prof. W.
Buikhuizen wil
zijn omstreder
„bio-sociaal or.
derzoek" nu or.
der kinderen
gaan verrichten.
Na het heftige
verzet tegen zijn
plannen voor een
onderzoek naar
de „biologische
kenmerken var
de delinquent"
zag hij af van zijn
onderzoeksplan
onder criminelen.
Nu wil hij zich
richten op jon
gens tussen tien
en achttien jaar
in inrichtingen
voor kinderbe
scherming. Dit
meldt het reclas-
seringsblad Kri.
Volgens Kri wil
Buikhuizen bio-so
ciaal gaan testen.
Naast de sociale en
psychologische fac
toren rond hun
agressief gedrag,
wil hij bij de jon
gens ook de her
senfuncties en de
werking van het
centrale zenuwstel
sel onderzoeken.
Daarnaast wil hij
hen intensief ob
serveren tijdens
hun bezigheden
van alledag. Het
vakgroepbestuur
van de Leidse uni
versiteit en de „et
hische commissie"
hebben volgens
Kri hun toestemn-
ming voor het on
derzoek gegeven.
Maar volgens het
blad' heeft Buik
huizen nog niet
aan minister De
Ruiter van Justitie
gevraagd om de in
richtingen binnen
te mogen.
Boze binnenvaartschippers hebben de derde binnenhaven in IJ-
muiden, de haven van de Hoogovens, geblokkeerd. Zij proteste
ren hiermee tegen het beleid van het bedrijf dat de vracht niet
via de schippersbeurs op de markt brengt, maar hiervoor een
Belgische beurtschipper heeft gecontacteerd. De schippers slui
ten hardere acties ook niet uit. Volgens een woordvoerder van
Hoogovens werkt het bedrijf al jaren met contractschippers.
GOUDA „Het belangrijkste resul
taat van de Apolloreizen was de grote
samenwerking die er bestond tussen
de vele verschillende mensen die sa
men één doel voor ogen hadden. Daar
mee werd het een werk voor de hele
mensheid".
Zo vertelde ex-astronaut David Scott,
eens een man op de maan, bij de ope
ning van het nieuwe hoofdkantoor
van het computerbedrijf Regnecentra-
len Nederland b.v. in Gouda, waarbij
hij zijn voetafdruk in een bvak klei
achterliet, die in brons zal worden
vereeuwigd.
David Scott maakte zijn derde ruimtemissie als
lid van de Apollo-15-bemanning, die in juli '71
naar de maan vloog. Het was het eerste verblijf
op de maan waarbij een rqaanwagen gebruikt
werd.
Bij de presentatie van een tijdens zijn maanreis
door hem zelf gemaakte diaserie gaf David
Scott zelf het commentaar: „Het maanstof was
overal erg dik en los, het stoof gemakkelijk op
en kleefde aan onze pakken. Maar als je naar
boven keek, dan zag je de Aarde fel blauw,
zoals de kleur van diepblauwe mensenogen".
„We hadden ook, om bepaalde metingen te ver
richten, enkele kleine wetenschappelijke appa
raten meegenomen, waaronder een soort zeil
van aluminiumfolie. Dit was bedoeld om de
kracht van de zonnestralen te meten. En inder
daad is in de loop der tijd gebleken dat het zeil
zulke veranderingen had ondergaan, dan er
aan gedacht kan worden om in de verre toe
komst door de ruimte te reizen met ruimtesche
pen die zeilen op de kracht van zonnestralen".
David Scott vertelde verder dat de maanreis
een typisch een Amerikaanse aangelegenheid
was, („want tenslotte lieten we een vlag en een
auto op de maan achter"). En als antwoord op
een vraag van mevrouw Joseph, de Ameri
kaanse ambassadrice in ons land, naar het
praktische nut van de ruimtevaart, zei hij: „Ten
eerste' kon de wetenschappelijke kennis worden
uitgebreid. Wanneer we bijvoorbeeld leren hoe
de formaties van de maan zijn samengesteld,
dan kunnen we die kennis op de aarde toepas
sen bij het vinden van energiestoffen. Ten
tweede de ongelooflijke vlucht die de technolo
gische kennis heeft kunnen nemen dankzij de
ruimtevaart. De snel veranderde communicatie
heeft hiermee te maken: met z'n allen komen
we daardoor steeds dichter bij elkaar te staan".
CNV WAARSCHUWT
(Van onze sociaal economische redactie)
UTRECHT De verbondsraad van de Christelijke Vakcen
trale CNV eist van kabinet en parlement dat zij de belofte
waarmaken, dat de koopkracht van de minimumloners dit
jaar gehandhaafd blijft Bij een door het CNV geraamde
prijsstijging van 7,5 procent dit jaar en een nu al vaststaan
de loonss tij ging van 6,5 procent voor de minimumloner
dreigt voor hem een koopkrachtverlies van vijftien gulden
per maand. Belastingverlaging kan uitkomst bieden, meent
de verbondsraad.
CNV-voorzitter Harm van der Meulen zei gisteren na de verga
dering van de verbondsraad, dat de modale werknemer (circa
33.000 gulden inkomen) bij de geraamde prijsstijging en een
loonstijging van 5,5 procent er 36 gulden per maand bij inschiet.
De sociale minima verliezen 22 gulden per maand aan koop
kracht, de modale uitkeringstrekkers 43 gulden. Voor hen is het
verlies groter dan voor de werkenden omdat de uitkeringen wat
achterblijven bij de ontwikkeling van het minimumloon.
UTRECHT De Nederlandse Spoorwegen krijgen dit
najaar, waarschijnlijk in oktober, een dubbeldekker een
tweeverdiepingen rijtuig te leen van de Franse Spoorwe
gen. Deze zal als proef worden ingezet op enkele grote lij
nen, om te kijken of op deze manier het (te) grote aanbod
in de ochtend- en avondspits kan worden opgevangen. Dat
wil niet zeggen dat de dubbeldekker binnen afzienbare tijd
een vertrouwde verschijning zal worden op de Nederlandse
Spoorlijnen. Zelfs al zou de NS besluiten tot de aanschaf
van deze rijtuigen, dan duurt het nog zeven jaar voordat
deze aangemaakt kunnen zijn.
Wel is binnenkort vervangend materieel voor de intercity trei
nen te verwachten. Gisteren is in Aken het eerste rijtuig van
een serie van 226 stuks door de firma Talbot officieel aan NS
overgedragen, een ruim 1ste klasse rijtuig, waarin degelijkheid
gepaard gaat aan moderne snufjes.
Met de aflevering van deze rijtuigen, allen te bouwen bij de wa-
gonfabriek Talbot in Aken, zou ongeveer 2,5 jaar zijn gemoeid,
zodat naar verwachting eind '82 het laatste rijtuig van de serie
uit de fabriek zal rollen.
De dienst Den Haag-Keulen zou als eerste verlost worden van
het verouderde en storingsgevoelige materieel dat daarop rijdt.
Echter niet voor oktober van dit jaar, omdat pas na de fabrica
ge van eerste 15 rijtuigen le klas de aflevering van 60 stuks rij
tuigen 2de klas plaats heeft.
snel maatregelen neemt, het treinverkeer in Nederland in de
problemen komt. Zij voorziet met name een toenemend tekort
in het aantal treinen. Dat zal vervolgens leiden tot steeds meer
vertragingen.