MACHIAVELLI VERHIEF AL DEONDEUGD TOT DEUGD NEDERLAND IS GROOTHEID, MAAR DAT KAN STRAKS ANDERSZIJN Italië laat zijn corrupte voetbalhelden niet vallen Francois van der Eist, eerste Belg in Amerika: OPWIJK „Briljant en ongewoon", moet Hen nes Weisweiler gemom peld hebben toen hij Francois van der Eist op de buis bezig zag tij dens de interland Schotland - België op 19 december van het vorig jaar in Glasgow. Van der Eist, die twee fenome nale doelpunten scoor de en Van Moer, de ve teraan, leidden België toen naar een zege van 3-1 en loodsten aldus de nationale ploeg de eind ronde van het EK bin nen. Vooral het spel van van der Eist zette Weis weiler, toen al zeker van een driejarig contract als trainer bij New York Cosmos, aan het den ken. Enkele dagen later rinkelde de telefoon in huize Van der Eist in Opwijk en meldde Weisweiler zich. Binnen enke le dagen zat de Anderlechter bij Weisweiler thuis, in Neuss. Het werd een zeer positief gesprek en toen Van der Eist hoorde welk bedrag hij kon verdienen bij Cosmos, was bij in de zevende hemel. Wist hij som van bijna twee miljoen vroeg, deerde Cosmos niet. „Toen ik vorig jaar mijn con tract bij Anderlecht met vier jaar verlengde kon ik ook niet weten dat er een jaar later zo veel belangstelling voor mij zou bestaan. Binnen tien da gen was de verbintenis met Cosmos rond, sneller kon het qewoon niet", vertelt Van der Eist. En dan veelbetekenend: ,,lk verdien bij Cosmos het vijf voudige van hetgeen ik bij Anderlecht kreeg". Dat is dan maandelijks een bedrag van 50.000 gulden, oftewel zes ton per jaar. Maar Van der Eist moet voor dat fikse sala ris meer doen dan alleen voetballen. Ook na de com petitie blijft hij onder contract van de Newyorkse club. Dan moet hij voor Cosmos op pad, scholen bezoeken, pers conferenties bijwonen, lun ches met zijn aanwezigheid opfleuren, vertellen over zijn vak op rotary-clubs, kortom, vrijwel dag en nacht klaar mei schuldig maakten, on middellijk door het publiek worden uitgespuugd. Het Ita liaanse voetbalpubliek rea geert anders. Een duizend koppige menigte, hoofdzake lijk jongeren, juichte de spe lers toe toen ze de Regina Coeli mochten verlaten. De daverende ovatie, die Paolo Rossi ten deel viel na afloop van de laatste competitie wedstrijd die hij speelde voor Perugia spreekt boekdelen. Anders dan wellicht in Neder land en elders gebeurd zou zijn, heeft het Italiaanse voet balpubliek zijn corrupte hel den niet laten vallen. Er is geen sprake geweest van een soort teleurstelling of ont goocheling, zoals die over Nederland viel toen de resul taten van het onderzoek inza ke de Loockheed-affaire be kend werden gemaakt. Waarom zou het land van Machiavelli, die de ondeugd tot deugd verhief, kwaad worden op volksjongens die niets anders hebben gedaan dan hetgeen politici, bank iers, veldheren, industriëlen en zakenlieden door de eeu wen heen hebben gedaan? Staat in het despotische re cept uit de 16e eeuw "II Prin cipe" van Machiavelli niet: „leder weet hoe zeer een pedie. Onlangs stonden de vert nog geld op ook. Ik leider en spelmaker." Nederland, maar dat zou na evenwel dat vorsten, die wei nig hechten aan goede trouw en die de mensen met listen in hun macht kregen, grote daden hebben verricht. Die vorsten streefden dan ook hen. die zich aan het gegeven woord hielden, verre voorbij". Het is een Akte des Geloofs die menig Italiaan nog dage lijks in praktijk brengt. In het Palazzo Ducale van Ur- bino, het fraaiste renaissan- cepaleis van Italië, hangt het schilderij van zijn stichter Fe- derico da Montefeltro. Als fa belachtig rijk humanist nodig de hij kunstenaars en geleer den uit aan zijn hof en garan deerde hen een ruim inko men. Veertig schrijvers kop ieerden op zijn kosten klas sieke werken voor zijn biblio theek. Op het schilderij in Urbino staat Federico da Montefeltro afgebeeld met over zijn wa penuitrusting een hermelijnen mantel, hem geschonken door de koning van Napels. Hij draagt de gouden kousen band. hem verleend door de Engelse koning. Verder draagt hij pauselijke onder scheidingen. Federico werd hoog geacht en algemeen ge waardeerd. Nochtans had hij zijn fabelachtig fortuin ver gaard als condottiere, als aanvoerder van een privé-le- ger die zijn diensten aanbood aan de hoogste bieder. Zon der gewetensbezwaar liepen condottiere over naar de vijand wanneer die dieper in de beurs tastte. Wanneer een door en door corrupte con dottiere het aldus vergaarde fortuin besteedde aan de be vordering van kunsten en we tenschappen. kon hij rekenen op de hoogachting van vele geslachten die na hem kwa men. Liet hij voor dat geld een kerk bouwen, dan kon hij misschien wel rekenen op een heiligverklaring, of op zijn minst een altaarschilderij dat de indruk wekte dat hij een heilige was. Italië levert immers ook het klassieke voorbeeld op van de condottiere Valentino, vriend van de vader van Fe derico da Montefeltro. Van lem leende Valentino alle ka nonnen waarover Urbino be schikte om daarmee op te trekken tegen de stad Came- rino. 's Nachts liet Valentino zijn leger rechtsomkeert ma ken om de volgende dag Ur bino te veroveren met zijn ei gen kanonnen. Valentino be loofde een vrijgeleide aan de afgezanten van Urbino die kwamen onderhandelen over de capitulatie. Nadat de akte getekend was, liet hij de af gezanten één voor één op hangen. Zouden uit schoolkindertjes, die dergelijke verhalen ople pelen tijdens de vaderlandse geschiedenisles goudeerlijke en brandschone voetballers opgroeien? De Italianen hoeven trouwens niet eens diep in de geschie denis van hun land te duiken. De corruptieverhalen van de laatste kwart eeuw, waarbij niet zelden de hoogsten uit het land betrokken waren, vullen een vervolgroman met de omvang van een encyclo pedie. Onlangs stonden de kranten vol over de bankier van Siciliaanse afkomst, Sin- dona. eens de man die| partijkas van de Democri Cristiana beheerde, en vu] eens -ook de financiële touwensman van het V caan. Kort nadat Sind voor de Amerikaanse amb sadeur in Rome tijdens plechtige zitting was uitger pen tot Man van het Jj ging zijn bank in Milaan liet. Met de verduisterde joenen kocht Sindona in Verenigde Staten de Fran Bank, die ook failliet gi Opnieuw waren duizent klanten.de dupe. Sindona, middels ontmaskerd als k fiabaas, heeft in zijn Am kaanse gevangenis een lukte poging tot zelfmot ondernomen. Zijn verh wordt vervolgd. Een ander Italiaans verhaa dat van de drie gebroec Caltagirone, aannemers projektontwikkelaars van ciliaanse afkomst in Roi die het spaarfonds Italca V 500 miljoen gulden lich maakten. Heel wat politici hen dank verschuldigd gens de financiering van kiezingscampagnes. Maar hebben wel boter op hoofd. De Caltagirones w den aan de schandpaal gei geld, maar hoeveel Italiar en anderen hebben in verborgen plekje van hart diepe bewondering v< de handigheid waarmee hun corruptie hebben pleegd. Moet men dan kwj worden op volksjongens, de "borgate" van de gri steden, die niet alleen go kunnen voetballen, maar nog een paar gokkende fn handelaren bij de neus wisi te nemen? Machiavelli zou voetballers een waarden schouderklopje hebben gej ven! staan om Cosmos zo goed mogelijk te verkopen. Francois van der Eist laat veel achter in Opwijk en Bel gië. Maar hij wil nu oogsten wat hij de afgelopen jaren heeft gezaaid. Hij vindt drie jaar Cosmos een geweldige uitdaging. Hij legt uit waarom hij op 25-jarige leeftijd heeft gekozen voor het Amerikaan se avontuur. „Het feit, dat Hennes Weis weiler trainer is van Cosmos, heeft me over de laatste drempel heen geholpen. Ik weet dat hij als trainer veel in zijn mars heeft. Ik heb er ja ren van gedroomd ooit eens naar Amerika te gaan. Dat land fascineert me. Nu heb ik dia kags gekregen en het le vert het nog geld op ook. Ik ben 28 jaar als mijn contract bij Cosmos afloopt. Zou ik dan naar België terugkeren, dan wil Anderlecht me met een terug". Als je Van der Eist zo hoort praten over zijn leven in New York, lijkt het alsof hij zonder problemen het gemoedelijke en rustige leven in België heeft verlaten. „Ik sta eigen lijk pas aan het begin van mijn carrière", meent hijzelf. „Ik ben nu 25 jaar, dus als voetballer moeten mijn beste jaren nog komen. Dat ik die toevallig in New York door breng, vind ik geen pro bleem. Op Anderlecht was ik toch wel een beetje uitgeke ken. Vergeet niet dat ik daar al acht jaar in het eerste elftal 'speelde en redelijk veel suc cessen heb geboekt. In 1974 veroverden we, met Urbani Braems als trainer, de natio nale titel, we wonnen drie maal de beker van België, tweemaal de Europa Cup II en tweemaal de Super Cup.- Ik was tweemaal tweede in de verkiezing van voetballer van het jaar. Eenmaal achter Ren- senbrink, eenmaal achter Raff. Dit jaar kwam ik echter pas op de tiende plaats te recht, hoewel velen dachten dat ik de gouden schoen zou krijgen". Francois van der Eist speelde bij Anderlecht op vele plaat sen in het elftal. Als centrum spits, als middenvelder en als rechterverdediger. Hem nooit gevraagd of hij keur had voor een plai want men kon hem overal jj bruiken en hij liet zich ovi voor gebruiken. Toch Van der Eist een voorkeur! „Ik speel het liefste rechts J N< het middenveld. Dan kom het beste tot mijn recht. I maar na: in het jaar dat Hfimi: Croon trainer was van Andf" lecht werd ik met 21 doelpi ten topscorer van België. Haan fungeerde toen als I ruggetrokken spits. Hij trk gaten voor me of zorgde v dieptepasses. Aangezien het vermogen heb om in i volle spurt nog eens extrape versnellen, ben ik mijn tei standers steeds te snel af ik ruimte voor me heb. Haan en ik voelden goed aan, maar Goethalsè Braems, hadden andej Ideeën over het soort voet»), dat Anderlecht moest spela dus scoorde ik minder. Tro| ru wens, nu Arie Haan weer v Oranje is gevraagd zou l kunnen gebeuren dat we fr e Italië tegenover elkaar kom te staan. Want hij kent i geen ander mijn capaciteit^ We hebben ook buiten veld steeds goed met elkajj kunnen opschieten, wordt in ieder geval, nu I senbrink is vertrokken, grote man van Anderl leider en spelmaker?! Italië en het EK-toernooi I tekenen voor Francois der Eist niet meer zo veel i voor zijn collega-Internatij nals. Zij kunnen, in tegensta ling tot Van der Eist, muf slaan uit het toernooi, door miljoenen mensen volgd wordt. Zij kunnen") Italië hun transferwaarde T palen. „Onze moeilijkste wedstnj wordt die tegen Engeland voorspelt Van der Etó „Spanje en Italië zijn te klof pen. Het zou me niet verb! zen als we straks tegen Nte derland voor de derd" vierde plaats zouden m< spelen In Napels. Nou, d wordt een voetbalfestijn. E kele spelers van het lands elftal van nu ken zelfs mijn direkte ders geweest, zoals Krol, vens en Ho venkamp. kracht van België ligt moi teel in de sfeer die er in selectie heerst. We hebl geen vedetten, we zijn, Van Moer na, bijna allen dezelfde leeftijd. We hebl de laatste zeven interli gewonnen en dat heeft zelfvertrouwen natuur! goed gedaan". „We zijn op het internatioi vlak niet zo'n grootheid Nederland, maar dat zou het EK-toernooi in Italië eens anders kunnen zijn". Wie door het Italiaanse voetbalschandaal werd verrast kent de verhoudingen in dat land en zijn bewoners slecht. Corruptie in Italië komt even veel voor als een stralende zon, zodat de tifosi het hun helden niet een9 zó kwalijk namen dat ook zij profiteerden van de niet altijd even rechtlijnige en wettelijke gedragspatronen. Vandaar ook dat het gastland tijdens het EK van de eigen aanhang voldoende steun zal ontvangen. Francois van der Elst(Swat in de volksmond) is de eerste Belgische profvoetballer, die zijn heil heeft gezocht in de Verenigde Staten. Voor een driejarig contract bij New York Cosmos heeft hij Anderlecht en Belgie verlaten, maar tijdens het EK zal hij één van de steunpilaren van de ploeg van onze Zuiderburen zijn. FOTO'S Boven: Deze tonelen speelden zich onlangs af rond de Italiaanse voetballers die bij het omkoopschandaal waren betrokken: Stefa- no Pellegrini van Avelino wordt afgevoerd door twee politie-agenten (foto rechts) en Bruno Giordano wordt hartelijk begroet, nadat hij uit de gevangenis is ontslagen. Onder: Zo was hij op de Europe se voetbalvelden vaak te zien, Francois van der Eist, de gevaarlijke mid denvelder die ook veel vuldig op andere plaatsen werd ingezet. ROME Het gejuich op de tribunes was op zondagmid dag 23 maart nog niet ver stomd of op zeven plaatsen in Italië klikten de hand boeien om de polsen van elf spelers op het moment dat ze de kleedkamers wilden binnengaan. Een dag later werden ze overgebracht naar de gevangenis Regina Coeli in Rome. Daar hadden ze een in gevangeniskleding gestoken elftal kunnen vor men dat in de competitie geen slechte beurt zou heb ben gemaakt. Dat was ech ter de bedoeling niet van de rechters Roselli en Monsur- ro. Ze wilden de spelers ste vig aan de tand voelen over hun aandeel in het voetbal schandaal en de Augiasstal van het Italiaanse voetbal uitmesten, die na de eerste arrestaties te klein was ge worden op om allé verdach ten en veroordeelden te kunnen bevatten in het om koopschandaal. Twee groothandelaren in groenten éfl fruit, Massimo Cruciana en Alvaro Trinca, hadden er zich bij de recht bank over beklaagd dat ze bedrogen waren. Ze hadden spelers omgekocht om wed strijden moedwillig te verlie zen, maar de zondagshelden van de grasmat hadden zich gedragen naar het grote voorbeeld van de "Condottie re" uit de 16de eeuw. Na de steekpenningen te hebben geaccepteerd, hadden ze toch op winst gespeeld. Dat kostte Cruciana en Trinca 450 miljoen lires in geld plus 900 miljoen lires geleend geld, bij elkaar 3.5 miljoen gulden. Ze verspeelden dat geld in de klandestiene goksyndicaten, die sinds jaar en dag in Italië naast de offi ciële voetbaltoto opereren. In die goksyndicaten worden inzetten gedaan van tiendui zenden guldens en meer. Cruciana had er geld voor.ge- leend, had dat prompt verlo ren en kwam aan de rand van een faillisement te staan. Hij wist dat hij achter de tralies zou verdwijnen, maar lapte eerst ook de spelers erbij. De bekentenissen van de spelers en van clubbestuur ders kwamen snel. Bijgevolg konden de voetbalhelden na Pasen buiten de gevangenis poort hun echtgenoten en vriendinnen in de armen val len en mochten ze, in afwach ting van hun berechting, meebreien aan het laatste staartje van de competitie. In Nederland zouden spelers, die zich aan dergelijk gesjoe- dat er onverwacht een einde zou komen aan dertien jaren bij Anderlecht. Dat Constant vanden Stock, de voorzitter van Anderlecht en voornaam ste geldschieter, een afkoop

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1980 | | pagina 26