Paus: doordrijven van links en rechts
oorzaak moeilijkheden binnen kerk
Hartvt
>r wurmend
optred
JL
en van
paus dt
*ecl
EG-compromis op de tocht
kou
Amerikanen op
conferentie over
VS-misdaden' Iran
ossiga gaat
voorlopig vrijuit
Yan der
Klaauw
tegen EG-
initiatief
Libië wijst
Britten uit
BUITENLAND
LEIDSE COURANT
MAANDAG 2 JUNI 1980 PAGINA
JL
AC/tl VU
IgUlu/i
„Een jonge arbeider is meer waard dan al het goud van de wereld" staat er op het bord
op het plein voor de kerk van St.-Denls In Parijs, waar paus Johannes Paulus II een
preek hield in de openlucht. Het begrip „openlucht" werd daarbij gerelativeerd door een
dak van paraplu's, dat de menigte enige bescherming bood tegen de stromende regen.
Zijn gewoonte om kinderen In zijn armen te ne
men heeft de paus ook tijdens zijn bezoek aan
Parijs niet doorbroken. Hier is het een meisje in
Pools nationaal kostuum, deel uitmakend van
de Poolse gemeenschap in Frankrijk.
(Van onze verslaggever)
PARIJS Het halve weekend is
verregend en er heeft een ijzige wind
gewaaid. Er is veel kou geleden rond
de paus, maar wat een hartverwar
mende man! Hij straalt rust uit,
bonhomie, het is geen wonder dat de
mensen hollen om zo dicht mogelijk
bij hem te geraken. Dat is echter
slechts weinigen gegeven en dat
moet hemzelf het meest verdrieten.
Hij lijkt immers een man, die niet
alleen fraai over de menselijke
waardigheid weet te spreken, maar
het menselijk contact ook zoekt en
gemakkelijk vindt.
Misschien was hij hier gistermiddag op z'n
best bij zijn eigen stamverwanten, de Fransen
van Poolse afkomst, van wie er rond een mil
joen over het hele land zijn verspreid. Dertig
duizend zijn er samengestroomd op de
Champ de Mars achter de Eiffeltoren. Twee
honderd bussen vol zijn er alleen al uit de
noordelijke mijnstreek met zestig Poolse pa
rochies. Urenlang wordt uit volle borst ge
zongen tegen de snijdende wind in.
Vlammend rood is de mantel waarmee Jana
Pawla zich voor deze gelegenheid omhangen
heeft, een paus in de nationale kleuren, rood
en wit, bij zijn eigen mensen, die mateloos
trots op hem zijn. De paus spreekt een kwar
tier in krachtig Pools en dan gaat de mantel
uit en de calotte af; blootshoofds zingt Jana
Pawla voor en begint zich lenig langs de rand
De capriolen die de wind uithaalde met zijn
mantel kon de concentratie van de paus niet
verstoren tijdens een meer plechtig moment tij
dens zijn ontmoeting met Poolse landgenoten
op het Champ-de-Mars bij de Eiffeltoren.
van het podium te bewegen waar de mensen
zijn en de bloemen en de kinderen, die naar
hem worden opgetild.
En nog eens begint Johannes Paulus te spre
ken. Poolse grappen, natuurlijk ook over het
Erotocol. Want hij moet al weer weg, de witte
elicopter staat op de binnenplaats van de
Ecole Militaire en de duizenden achter de
dranghekken hebben het nakijken, de vogel
vliegt naar de koningsbasiliek van St.-Denis,
waar de arbeiders uit die rode omgeving op
hem wachten. De Fransen, maar vooral ook
de emigranten van overal, van Senegal en
Spanje, van Portugal, Marokko, Joegoslavië.
En voor hen spreekt hij een half uur in regen
en wind. Over de waardigheid van het moe
derschap natuurlijk. En over die van het
kind. Want de Fransen vieren pas dit week
end moederdag en dat thema laat de paus
niet los; vanmorgen op Le Bourget begint hij
er opnieuw over. En over de arbeid spreekt
hij, over de rechten van de mens, de strijd
voor de waarheid. Zijn herderlijk woord ver
dient gehoor en krijgt dat ook, maar onge
twijfeld duurt het te lang, zeker in dit barre
weer. Men ziet hem aarzelen of hij zijn Ro
meinse huiswerk, dat hem door een secretaris
uit een onuitputtelijke map telkens weer
wordt aangereikt, allemaal wel voor zal le
zen, maar de teksten lijken onverbiddelijk:
hij bedankt de mensen van harte voor hun
geduld.
Hij doet al veel meer dan wat feitelijk moge
lijk lijkt, in een moordend tempo. Gistermor
gen om zeven uur is hij al begonnen met
twaalf schrijvers en professoren aan een wer-
kontbijt. Op het Elysée heeft hij een uur lang
privé president Giscard ontmoet en gaat dan
Bij zijn bezoek aan de zusters van de Rue du
Bac werd paus Johannes Paulus II op traditio
nele wijze begroet door een religieuze in het
traditionele habijt.
ontspannen alle, ministers en politieke leiders
langs, babbelt met iedereen. Francois Mitte-
rand is er niet officieel als leider van de so
cialisten, maar op persoonlijke titel en hij
luistert gereserveerd. George Marchais blijkt
duidelijk geboeid: de communist schudt voor
het oog der natie de paus zelfs tweemaal de
hand. En daarachter volgt dan nog het gehele
corps diplomatique: er zijn een paar duizend
gasten genodigd, maar niemand kan naar
buiten, de regen gutst op het gladgeschoren
groen.
Maar de paus gaat verder. Per bedevaart naar
de Mariakapel van Cathérine Labouré in de
Rue de Bac. Hij begroet geestdriftige zusters
in een kloostertuin, gaat dan naar de Polen
en de arbeiders, had de avond tevoren nog
een gesprek met de nationale leiders van de
katholieke organisaties, begon deze ochtend
bij de priesterstudenten, vloog via Le Bourget
naar Issy-les-Moulineaux voor zijn werkver
gadering met het voltallige Franse episcopaat
en is zojuist aangekomen in het stadion Pare
des Princes voor zijn ontmoeting met vijftig
duizend vertegenwoordigers van de Franse
jeugd.
Onvermoeibaar lijkt deze man, die de Fran
sen tegelijk roept en tot trouw maant, aan
dachtig voor de enkeling en voor de massa
die hem slechts van verre ziet. Een half mil
joen op Le Bourget onder een dak van para
plu's en temidden daarvan reikt hij tweeën
veertig kinderen de eerste communie uit.en
gaat bij de zieken rond. De pastoor van een
parochie, die zo groot is als de wereld en zo
klein als die bevende man, die moeizaam zijn
hostie slikt en tegelijk blij lacht: hij heeft de
paus gezien, van heel dichtbij.
PARIJS Paus Johannes Paulus II heeft presi
dent Giscard d'Estaing zijn instemming betuigd
met diens gesprek met de Russische president en
partijleider Brezjnjev. Deze ontmoeting vorige
week in Warschau is vooral in Washington kritisch
ontvangen. De paus deed dit tijdens de officiële ont
moeting in het Elysée, waar hij met de president
een uur lang over wereldproblemen heeft gespro
ken.
Tijdens de eucharistieviering op het vliegveld Le Bour
get heeft de paus zich in zijn predikatie gericht tegen de
overwegend marxistische invloed onder de Franse ar
beiders en universiteitsstudenten met een uitdrukkelij
ke verwijzing naar „de eeuwige wijsheid" van het
christelijk humanisme als tegengesteld aan het totalitai-
risme en materialisme. Eerder had hij tijdens een ont
moeting met Franse intellectuelen gezegd: „De stuip
trekkingen van ons tijdperk maken ons op vele manie
ren duidelijk, dat het atheistisch humanisme in al zijn
vormen ten onder gaat."
In een rede tot de Franse bisschoppen weet de paus de
moeilijkheden in de kerk aan het doordrijven van pro
gressieven en conservatieven, die geen enkel begrip
voor elkaar kunnen opbrengen. Hij beklemtoonde de
noodzaak om de richtlijnen van het tweede Vaticaans
concilie te realiseren. Een progressieve of conservatie
ve, respectievelijk integralistische uitleg van het conci
lie wees hij daarbij uitdrukkelijk af.
De paus hield de bisschoppen voor, dat zij zich dienen
te concentreren op een authentieke uitleg van de conci
liaire besluiten, want de extreme interpretaties van
progressieven en conservatieven vormen een schandaal
binnen de kerk. Zij jagen elkaar dermate op, dat het
een ziekte voor heel de kerk wordt, aldus de paus. Met
wederzijdse verdachtmaking en kritiek verspillen zij
veel energie, die beter zou kunnen worden besteed. De
paus wees erop, dat de grote meerderheid der christe
nen trouw is aan de kerk en niets van extreme posities
wil weten.
In een hoofdartikel heeft het communistische blad
„L'Humanité" erop gewezen, dat Marx de godsdienst
ook heeft omschreven als de uitdrukking van de noden
van het volk en als een protest van het volk tegen die
noden. De partij zegt de paus ook te beschouwen als een
medestander in de strijd tegen de ongerechtigheid in de
wereld.
TEHERAN, WASHINGTON Een groëp van tien Amerika
an, onder wie oud-minister van justitie Ramsey Clark, is dit
lieekeinde tegen de wil van de Amerikaanse regering naar Te-
ëran gevlogen om daar vanaf vandaag tot en met donderdag
ièel te nemen aan een conferentie waar men de rol van de VS
0 Iran voordat de sjah vertrok wil nagaan,
ie tien Amerikanen onder wie zich ook een aantal dominees en
iriesters bevinden, waren naar Teheran gegaan ondanks de
Maarschuwing van het ministerie van justitie dat ondernemin-
èn als deze strijdig zijn met het verbod naar Iran te reizen.
)e conferentie in Teheran was voorgesteld door de ayatollah
Ihomeiny op de dag na de mislukte Amerikaanse reddingsactie
ten 25 april. Ze zal gaan over de 'misdrijven van Amerika'. Er
emen honderd afgevaardigden uit vijftig landen aan deel.
emier Francesco Cossiga (rechts, die voorlopig is vrijgespro-
van de aanklacht dat hij gegevens zou hebben doorgespeeld
te verhinderen, dat de zoon van de tweede partijsecretaris
de Italiaanse christen-democratische partij, Carlo Cattin
Inks), gearresteerd zou worden.
(Van onze correspondent)
OME Een commissie
m onderzoek van het Ita-
lanse parlement heeft za-
rdag in Rcme met slechts
n stem meerderheid beslo-
n dat premier Francesco
>ssiga geen verwijt treft in
xband met het mogelijk
>orspelen van vertrouwe-
jke gegevens over opspo-
ng van terroristen. De con*
overse kan in het parie
ent echter nog een vervolg
ijgen.
issiga werd vrijgesproken
n de aanklacht dat hij zijn
llega en vriend Carlo Donat
ittin op de hoogte zou heb-
n gesteld van de op handen
zijnde arrestatie van diens 28-
jarige zoon Marco, die zich aan
terrorisme heeft schuldig ge
maakt Deze laatste wist vlak
voor zijn arrestatie naar het
buitenland te ontsnappen.
De communisten en radicalen
hadden het aftreden van Cos
siga geëist. De discussie over
Cossiga en Donald Cattin, die
tot zaterdagavond vice-partij-
leider van de christen-demo
craten is, wordt voortgezet
omdat een derde van de leden
van de senaat en kamer een o-
penbaar debat over de zaak
wil houden. Dat kan grote in
vloed hebben op de regionale
verkiezingen die op 8 en 9 juni
in Ijalië worden gehouden.
Veldslag
in Zürich
Züirich Tegenstanders van
de stedelijke cultuurpolitiek
van Zürich hebben de politie
een heet weekeinde bezorgd
zoals de stad sedert 1968 niet
meer heeft meegemaakt.
De voorlopige balans was: de
dood van een 51-jarige hogere
politiebeambte die een hart
aanval kreeg, tientallen ge
wonden aan beide zijden, be
schadigde trams en auto's, in
gegooide ruiten en geplunder
de winkels.
De moeilijkheden waren vrij
dagavond begonnen met een
protestdemonstratie tegen de Gehelmde en van gasmaskers en schilden voorziene politiemannen arresteren in Zü-
voorgenomen verbouwing van rich een van de vele betogers, die op vernielende wijze protesteerden tegen de bouw
van een nieuw operagebouw in deze stad.
de opera.
CONFLICT IN WESTDUITSE REGERING
(Van onze correspondent)
BONN In Brussel wordt met span
ning gewacht op de uitkomst van het
overleg in de Westduitse regering
(woensdag) over het afgelopen vrij
dag bereikte EG-akkoord over de
Britse bijdrage. De reden hiervoor is
het voornemen van de Westduitse mi
nister van financiën, Matthoefer
(SPD), om zijn veto uit te spreken
over de Westduitse financiering van
het EG-compromis, dat de Bondsrepu
bliek een bedrag van 2,6 miljard DM
in de komende twee jaar zal kosten.
Vandaag zal de Britse regering zich
over het akkoord buigen. Ook de Lon-
dense beslissing wordt met grote
spanning afgewacht.
Minister Matthoefer zei gisteren geen
verantwoordelijkheid te willen nemen
voor de groei van de staatsschuld; het
onvermijdelijke gevolg van de Duitse fi
nanciering van het Brusselse compromis.
Tegelijkertijd oefende hij kritiek uit op
het huidige landbouwbeleid van de Ge
meenschap dat volgens hem drastisch
moet worden omgebogen. „Het helpen
van mensen in economische noodgebie-
den is belangrijker dan het financieren
van boterbergen".
Voor minister Genscher van buitenland
se zaken (FDP), die in Brussel de onder
handelingen namens de Bondsrepubliek
'heeft gevoerd, is de houding van de
SPD-politicus een klap in het gezicht.
Hij waarschuwde er gisteren voor het
moeizaam bereikte compromis af te wij
zen. Dit zou volgens hem een ernstige te
rugslag voor Europa betekenen en de be
sluitvaardigheid van de Gemeenschap
beslissend beïnvloeden. Het conflict be
dreigt overigens ook de regeringscoalitie
van SPD en FDP. Maar vier maanden
voor de belangrijke Bondsdagverkiezin
gen zal bondskanselier Schmidt alles in
het werk stellen om de eenheid tussen
zijn SPD- en FDP-ministers te bewaren.
Het valt nog niet te overzien welke ge
volgen het voor de Europese samenwer
king zal hebben, indien Bonn werkelijk
het moeizaam bereikte compromis af
wijst.
18. OeEuropese Commissie zet„landbouwklok voorlopig stil
BRUSSEL De Europe* Commissie heeft gisteren be
sloten de „Europese klok stil te zetten" om een chaos in
de EG-landbouw te voorkomen. Dit betekent dat de be
staande bepalingen en prijzen voor de landbouw voorlo
pig gehandhaafd blijven, maar de boeren de garantie
hebben dat wanneer alle lidstaten met het vrijdag be
reikte compromis instemmen de nieuw overeengeko
men landbouwprijzen met terugwerkende kracht tot 1
juni aan hen worden doorberekend.
EG-landbouwcommissaris Gundelach besloot tot deze stap
toen gisteren bleek, dat niet alle lidstaten zonder meer be
reid zijn akkoord te gaan met het vrijdag bereikte akkoord
over de Britse bijdrage. Zoals bekend wenste Groot-Brittan-
nië niet in te stemmen met de nieuwe landbouwprijzen zo
lang er niet aan de Britse verlangens was tegemoetgekomen.
Vriidag gingen de overige lidstaten voor de Britse eisen door
de knieën.
De uiteindelijke beslissing over de EG-plannen zal waar
schijnlijk op 12 en 13 juni worden genomen, wanneer de Eu
ropese regeringleiders in Venetië bijeenkomen.
Grondbezitters
slachten
boeren in
Mexico af
MEXICO Tenminste zesen
veertig Mexicaanse plattelan
ders die lid waren van de so
cialistische arbeiderspartij
PST, zijn zaterdagmorgen
door grondbezitters in de
staat Chiapas in het zuiden
van het land gedood, zo is za
terdag uit goede bron in Mexi-
co-city vernomen.
Nadat het bericht in de avond
kranten was verschenen, ver
kreeg het Franse persbureau
AFP bevestiging van de zijde
van een bestuursfunctionaris
in Chiapas. Het drama heeft
zich afgespeeld op de hacienda
Bolanchan in de streek van
Yajalon, in het hart van de
staat.
In de afgelopen dagen hadden
de boeren van de PST duizen
den hectare grond bezet en
geëist dat ernst zou worden ge
maakt met landtoewijzing.
Volgens de eerste berichten is
de massaslachting uitgevoerd
onder leiding van de grondbe
zitters die door de bezetting
van de kant van de grondloze
boeren getroffen werden en
die met zoveel woorden had
den gezegd dat zij uitbreiding
van de beweging wilden voor-
komen.
Afiold 67.60
Akzo 23,60
ABN 285.00
AlMv 87.50d
Amro-bank 63,10
Bos Kalis 95.50
Oordtsche p«ir 202.40
Dordtscha pr 196.50
Els^rter-NDU 229.00
Ennla 137.50
Fr.Gron.Hyp. 67.40
Gist Brocades 28.80
Heineken 61.20
Heineken Hold. 54.70
Holl.Beton Gr. 72.20.
17.20
67.40
159.00
107.50d
89.70
KLM
Nediloyd Gr.
NMB
Ogem Holding "ll.OO
Pakhoed Holding 42,50
Pakh. Hold, cert 41,40
Unilever
Ver.Bez.VNU
Volker Stevui
WUH
109.70
150.50
110.80
108.50
86.00
52.80
285.00
87.50
63,00
28.90
61.50
55.00
72.40
17.20
107.20
89.70
215.50
11,10
151.50e
111.20
108.70
86.50
EL FATAH HOUDT
VAST AAN
VERNIETIGING
ISRAËL
(Vervolg van de voorpagina)
DAMASCUS. DEN HAAG
Minister Van der Klaauw
verklaarde zich erop tegen
dat de Europese Gemeen
schap zich gaat bemoeien
met het vredesoverleg in het
Midden-Oosten. Daarmee
zou men het gevaar lopen de
Verenigde Staten voor de
voeten te lopen, terwijl dit
het enige land is met een ze
kere macht in dat deel van
de wereld, aldus Van der
Klaauw in een radiopro
gramma zaterdag.
In Damascus werd op een con
gres van El Fatah, de grootste
Palestijnse verzetsbeweging in
de overkoepelende Palestijnse
bevrijdingsorganisatie PLO
waar Yasser Arafat tot leider
werd herkozen gezegd dat
elk Europees initiatief zou
worden verworpen. „Europa
bevindt zich niet in een positie
dat het serieuze voorstellen
kan doen. Deze opvatting
werd onderstreept door Van
der Klaauw.
El Fatah bevestigde verder de
noodzaak van gewapende
strijd voor de 'bevrijding van
Palestina'. Op het gehele Pa
lestijnse grondgebied dient een
democratische staat gevestigd
te worden met Jeruzalem als
hoofdstad, waarin alle burgers
gelijke rechten hebben, aldus
een verklaring zondag na af
loop van het tien dagen duren
de congres. Arafats beweging
blijft dus bij haar oude stand
punt dat vestiging van een Pa
lestijnse staat de verdwijning
van de staat Israël inhoudt.
Waarnemers waren van me
ning dat de onverzoenlijke
toon van de verklaring is inge
geven door de snelle groei van
de joodse nederzettingen in be
zet gebied.
In Israël heeft de regering of
ficieel het voorstel goedge
keurd dat premier Begin ook
voorlopig de portefeuille van
defensie zal beheren na het af
treden vorige week van Wei-
zman.
Carter lief
voor Kennedy
WASHINGTON President
Carter van de VS heeft zijn te
genstander in de race om de
Democratische presidentskan
didatuur, senator Edward
Kennedy, voorgesteld om sa
men te werken tegen de Repu
blikein Ronald Reagan. Carter
liet zich gisteren zeer lovend
uit over Kennedy en zei dat de
meningsverschillen met hem
uit de weg kunnen worden ge
ruimd. Verleden week nog be
schuldigde Carter Kennedy
ervan valse beloftes te doen en
nietszeggende verkiezingsleu
zen te gebruiken.
Buitenlanders op
Nieuwe
Hebriden
geëvacueerd
VILA Met drie schepen
zijn zondag 500 mensen, on
der wie 110 buitenlanders,
teëvacueerd van Esperitu
anto, het grootste en rijks
te eiland van de eilanden
groep Nieuwe Hebriden in
de Stille Oceaan. Sinds
woensdag is het eiland in
handen van opstandelingen,
die worden gesteund door
rijke Amerikanen.
De Nieuwe Hebriden worden
gevormd door een zeventigtal
eilanden in het zuidelijke deel
van de Stille Oceaan en tellen
ongeveer 100.000 inwoners. De
eilandengroep is gedurende 70
jaar door Groot-Brittannië en
Frankrijk geregeerd en wordt,
wanneer alles gaat zoals ge
pland, op 30 juli onafhankelijk.
De rebellen, leden van een
Frans-sprekende afscheidings
beweging, willen nu van Espe
ritu Santo een onafhankelijke
staat maken. Zij krijgen bij
hun streven steun van Ameri
kaanse zakenlieden en plan
ters, leden van de zogenaamde
Phoenix-stichting, die al eer
der op de Bahama's hebben
gepoogd een onafhankelijke
staat zonder regering en belas
tingen te vestigen.
LONDEN Libië heeft een
nog onbekend aantal Britten,
onder wie drie diplomaten,
uitgewezen „wegens schen
ding van hun arbeidsvoor»
waarden", zo meldt het offi
ciële Libische persbureau
Jana. Nadere bijzonderheden
worden niet vermeld.
Eerder vroeg Engeland aan
Libië vier leden van zijn di
plomatieke vertegenwoor
diging in Londen terug te roe
pen omdat ze „activiteit ont-
Klooien die onverenigbaar met
ui> functie is".