Ik ben anders gaan denken
over gekozen burgemeester'
pndermijnende activiteiten van
inuskusrat worden heviger
Heilig Hartschool
onderzocht invloed van reclame
VIERDE KLASSERS WERKTEN AAN PROJECT OVER KLEDING
gemeentesecretaris Hobo neemt na 37 jaar afscheid van Leiderdorp
gOLLAND, WATERLAND, RATTENLAND
Kunst uit
Derde Wereld in
St. Antoniusclubhuis
Historische zege Leidse sportpers
AD/REGIO LEIDSE COURANT VRIJDAG 30 MEI 1980 PAGINA 5
LEIDEN De vierde klassers van
drie Leidse scholen hebben in sa
menwerking met de onderwijswin-
kel een project gehouden over kle
ding. Een van de onderdelen van het
project was aktueel. De leerlingen
en meester Sjaak van der Berg van
de vierde klas van de Heilig Hart
school kozen 'mode en reclame' en
maakten er een waar onderzoek van.
De leerlingen maakten interviews,
gingen in archieven snuffelen, be
zochten modezaken en hielden en
quêtes. Van het resultaat verschijnt
binnenkort een boekje dat is geïllu
streerd door de leerlingen en mees
ter Van der Berg.
Het project dat na kerstmis vorig jaar
van start ging, behandelde het tnema
'Kleding' (waarom wordt het gedragen,
welke funktie heeft het, waarvan
wordt het gemaakt, enz.), het thema
'Wat heeft kleding historisch gezien
met Leiden te maken' en het derde
thema moest een aktueel onderwerp
zijn over kleding. Dit laatste onderwerp
werd op de drie deelnemende scholen,
de Alfons Ariëns school, de Willem de
Zwijgerlaanschool en de Heilig Hart
school, verschillend behandeld. 'Mode
en reclame' bleek voor de kinderen op
de Heilig Hartschool eerst een nogal
vaag begrip en daarom werden er
groepjes gevormd waarbij men zelf op
informatie uitging. Er werden vijf
groepjes gevormd die elk drie thema s
uitzocht. Daarna werd door hen een
verslag gemaakt, waarna kon blijken of
hun veronderstellingen over de onder
werpen klopten of niet.
Om te kijken of £r vroeger meer recla
me werd gemaakt dan nu, werden er
archieven op na geslagen. De kinderen
constateerden dat er nu veel meer re
clame wordt gemaakt. In een onder
zoek, waarbij ze een steekproef hielden
bij verschillende geïllustreerde bladen,
bleek dat de meeste reclame ging over
voedsel en dat daarna de advertenties
over kleding kwamen. Ook constateer
den zij dat de mode vroeger minder be
langrijk was dan nu. De kinderen men
den dat dit wordt veroorzaakt door het
kleinere inkomen van de mensen toen.
Een ander groepje bekeek het uiterlijk
van de reclame. De jeugdige onderzoe
kers vonden dat de reclame geen reëel
beeld gaf van het werkelijke leven,
maar dat alles veel mooier werd voor
gesteld, dat er altiid alleen maar mooie
vrouwen in reclames voorkwamen,
enz. Voor dit onderzoek hield het
groepje een interview met een etaleur
van V&D in Leiden. Een ander clubje
ging na wat de invloed is van reclame.
Hiervoor hielden zij interviews in win
kels. Het bleek dat de grote bedrijven,
meer reclame maakten, dan de kleine
re en dat in de grotere winkels ook re
latief meer werd gekocht. Ook bleek
dat veel mensen niet alleen goedkope
kleding kochten, dat veel mensen lie
ver in moderne kleding lopen, lat men
liever in grotere modezaken koopt en
dat men soms eerst in modebladen
kijkt voordat men tot de aankoop van
kleding overgaat.
Telefonisch informeerden de kinderen
naar wat de mensen belangrijker von
den. Mooie kleren aan of lekker eten.
Het bleek dat het grootste deel van de
geïnterviewden de voorkeur gaf aan
lekker eten en daar ook het meeste
geld aan uitgaf. Een andere groep
kwam na een vergelijkend warenon-
derzoekje tot de slotsom dat moderne
kleren duurder zijn dan minder moder
ne kleren van hetzelfde materiaal ge
maakt. Na een interview met de wacht
commandant van de Leidse politie wis
ten de vierklassers dat er net zo goed
mode- als gewone kleren wordt gesto
len.
De kinderen deden het bliksum-onder-
zoekje in twee dagen tijd en vonden het
erg interessant. Het is de bedoeling dat
dit soort onderzoekjes steeds meer wor
den gehouden op de lagere scholen.
'ERDORP „De eerste de beste man
Ide straat krijgt een gewillig oor. Je zou
i geneigd zijn te denken, dat er meer
op wordt geslagen dan op de ambtelij-
ibreng. Maar ook dat is een normaal
ihijnsel, want Multatuli zou zeggen
i deugd heeft een onechte zuster tot
de van de familie" en zo is het ook met
ispraak". Deze uitspraak komt uit de
ld van een nog lang niet uitgebluste ge-
ptesecretaris C. Hobo. Op 6 juni, precies
ie dag dat hij 65 jaar wordt, neemt hij af-
lid. Daarmee komt een eind aan een
ike ambtelijke loopbaan, die op 1 janua-
137 in de gemeente Rossum begon. Op 1
irt 1943 trad de burgemeesterszoon uit
jcren (bij Zaltbommel) in dienst van de
ëente Leiderdorp als eerste ambtenaar,
ecretarie telde in die tijd slechts drie amb-
ren. Als hoogste gemeentelijke ambtenaar -
;ning mei 1955 volgde hij de heer B. G. Corts als
Mevrtentesecretaris op - heeft hij de stormachti-
juriqroei van Leiderdorp van 4400 inwoners
;ewon bijna 21.000 inwoners van nabij meege-
Mjct. Het ambtelijke apparaat is in die jaren
naar 75 medewerkers. Een bloeien-
r hetpriode waar hij met genoegen op terugkijkt
dalals hoogtepunt, zoals de heer Hobo het zelf
itukt „de stijd om de Leidse grenzen". In de
tdsbese.erschriften, die daar aan te pas kwamen
i wop hij een groot aandeel gehad. „Leiderdorp
1 met zijn uitbreidingsplannen veel van de
;se overloop kunnen opvangen. De annexa-
annen van Leiden zijn verijdeld, doordat
erdorp heeft kunnen aantonen, dat het zijn
en tijd verstond", aldus de heer Hobo.
Dager
paatschappelijke ontwikkelingen, die door-
prkt hebben op gemeentelijk terrein en ook
[ositie van de gemeente-secretaris niet on-
letast hebben gelaten waardeert hij positief,
functie van gemeentesecretaris heeft zich
ihoofd van de secretarie ontwikkeld in de
jjver hem, maar door de groei is dat niet meer
Vol te houden. Tegenwoordig komt het meer
aan op organiseren, delegeren en coördineren".
Hij ziet zichzelf als een teamleider en vindt dat
de ooit wel eens gebruikte typering van de ge
meentesecretaris als iemand „die buldert op de
secretarie, spreekt in B en W, fluistert in de
raad en thuis zwijgt", zeker niet op hem van
toepassing is. Hij is het er wel over eens, dat er
een groot relativerend vermogen aan te pas
moet komen, om ongeschonden de eindstreep te
halen. „In de praktijk blijkt telkens weer, dat
het allemaal meevalt", zo stelt de heer Hobo,
waarbij hij wijst op de gevolgen voor het amb
telijke apparaat van de inspraak en openbaar
heid, waarin Leiderdorp een koppositie heeft
ingenomen. Een punt waar hij in de loop der ja
ren ook mee is geconfronteerd en waar hij niet
om heen wil is de „verzelfstandiging van de
wethouders". „Dat geeft wel eens aanleiding tot
problemen in de organisatorische sfeer en
vraagt een groot aanpassingsvermogen, niet al
leen van de secretaris, maar ook van de afde
lingschefs", zo stelt hij ronduit.
Macht
De man die het politieke gebeuren van nabij
heeft meegemaakt wil ook zijn visie op de sa
menstelling van het college niet onder stoelen
of banken steken. „Ik heb altijd afwijzend ge
staan tegenover het idee van een gekozen bur
gemeester, maar ik begin er nu iets anders over
te denken. Een gekozen burgemeester heeft po
litieke verantwoordelijkheid en kan dan even
als de wethouder op hetzelfde vlak meespelen.
Een burgemeester zou ook niet meer dan twee
ambtsperioden in dezelfde gemeente mogen
worden aangesteld. Voor een wethouder vind
ik een periode van drie zittingsperioden (12
jaar. red.) meer dan lang genoeg. Anders krijg
je zo gemakkelijk machtsblokjes. Als een wet
houder te veel macht heeft, is hij geneigd tot
een min of meer dictatoriaal optreden, hetgeen
uiteraard wel afhankelijk is van de geaardheid
van de functionaris", meent de heer Hobo.
De heer Hobo geniet ook grote bekendheid
door zijn navorsingen van de geschiedenis van
Leiderdorp. Van zijn hand verscheen vorig jaar
het boekje „Leiderdorp in vroeger dagen",
waar op dit moment bijna 2000 exemplaren zijn
verkocht. Het ziet er naar uit, dat dit boekje
zijn derde druk gaat beleven.
Na de 6e juni, waarop de gemeente Leiderdorp
tijdens een buitengewone raadszitting officieel
afscheid van hem neemt, heeft hij voldoende
tijd om zich aan zijn hobby, die er de laatste tijd
wat bij in was geschoten, te wijden.
FRANS BROCKEN
verj
NSTREEK Het lijkt
nig: vanaf 1973 zijn er in
gebied van het Hoog-
nraadschap "Rijnland"
ir elf muskusratten ge-
g;en. Elf vertegenwoordi-
van een vraatzuchtig
dat niets ontziet en in
I natuurlijke onschuld
eitrhuishoudingen met on-
bedreigt. Het aantal
valt nogal mee dus
Jj in Rijnland. Reden om
Je lauweren te gaan rus-
is er echter geenszins. De
e Iggende waterschappen
y cpk Rijnland zelf krijgen
(joj^s meer meldingen bin-
»emei®n'anSs *n waterschap
Aarlanden" waar in de
Ier bij Nieuwkoop een
kusrat bij toeval werd
_1I ingen en in het gebied
hoogheemraadschap
Ifland" zijn eveneens
iplaren gesignaleerd.
[rel met recht gezegd kan
;n dat de muskusrat de
schuchtere schreden
de drempel van Zuid
[nd heeft gezet, blijft het
>pig bij nauwlettend wa-
reor Rijnland. „De vangst
m :lf muskusratten in zeven
's natuurÜjk n'et veel
^et aantal meldingen
volji dus oplettendheid is ge-
aldus een vertegen-
Yy^diger van Rijnland,
ïste <fe'2'n£ van muskusrat
de gehele provincie Zuid
Twee gevangen muskusratten.
Holland spreekt duidelijk uit
de cijfers over de laatste tien
jaar. Werden er in 1970 vier
ratten gevangen, vorig jaar
was de vangst al opgelopen tot
ruim vijftienhonderd. Cijfers
van Directie Faunabeheer van
het Ministerie van Landbouw
eri Visserij die zich onder meer
bezighoudt met de bestrijding
van de rat. Voor geheel Ne
derland was overigens vorig
jaar het aantal gevangen rat
ten honderduizend.
Rijnland heeft de beschikking
over drie rattenvangers als de
nood aan de man komt. Con
troleren van de sloten en dij
ken behoort eveneens tot de
taken van deze mannen.
Voorts geeft Rijnland tiendui
zend gulden per jaar aan een
fonds van Faunabeheer dat
speciaal is gesticht voor het
bestrijden van het knaagdier
tje. Een zeer belangrijk deel
van de bestrijding hangt ech
ter af van de oplettendheid
van de burger. Voor dit doel is
er door het ministerie van
Landbouw en Visserij, directie
Faunabeheer vorig jaar een in
formatieve folder uitgebracht
over de muskusrat.
„Voor de veiligheid van Ne
derland, dat voor een groot ge
deelte beneden de zeespiegel
ligt, is een goed beheer van
dijken en waterkeringen
noodzakelijk. Eén van de ge
varen die deze kunstmatige
werken bedreigen is de aan
wezigheid van de muskusrat.
Door de graverij van dit dier
kunnen ernstige beschadigin
gen aan waterkeringen en oe
vers van waterlopen optre
den", aldus de onheilspellende
i nformatiefolder.
Het is voor de passant die toe
vallig een knagend wezen op
zijn weg tegenkomt wellicht
handig om te weten of hij te
doen heeft met een muskusrat.
Het meest markante aan het
zoogdiertje is de zijdelings af
geplatte staart die kan vol
groeien tot een lengte van der-
*tig centimeter. Ongeveer de
helft van het beestje. Uniek,
want in Nederland hebben alle
in het wild levende zoogdieren
een ronde staart.
Het voorjaar is de tijd voor
hen om op zoek te gaan naar
nieuwe gebieden waar zijn een
eigen 'bestaan' kunnen opbou-
wen. Een eigen territorium.
De kleintjes die in de loop van
het afgelopen jaar zijn gewor
pen in het nest van de moeder
gaan dan op pad en kijken
hierbij niet op een kilometer.
Er worden met name in het
voorjaar grote afstanden door
de ratjes afgelegd.
Heeft de rat zich eenmaal ge
vestigd dan kan dat onder
meer worden herkend worden
aan platgetreden looppaden
van ongeveer twaalf centime
ter breedte door de oevervege
tatie, 'eetplaatsjes' en in de
herfst en wintermaanden aan
de zogenaamde 'winterhutten'
die meestal in ondiep water
voorkomen.
De schade die de muskusrat
veroorzaakt is zoals genoemd
het grootst in de waterkerin
gen. Het ondermijnen van ter
reinen door de rattengangen
kan echter ook tot gevolg heb
ben dat vee of landbouwma
chines plotseling wegzakken.
Verkeerswegen blijven even
eens niet gespaard voor de on
dermijnende activiteiten. Dit
alles heeft er voor gezorgd dat
Neerlands burgers de wettelij
ke plicht hebben om waar hij
ook maar een muskusrat ver
moedt hiervan melding te ge
ven. Indien de moeite wordt
genomen om een kadaver van
een muskusrat in te leveren
dan wordt hem of haar de
somma van vijf gulden uitge
reikt. Meer geld voor inleve
ring van een muskusrat heeft
een negatieve invloed op de
muskusrattenstand. De Hol
landse handelsgeest laat het
dan namelijk niet afweten; het
dan wordt te aantrekkelijk om
een rattenfokkerij op poten te
zetten en dat is natuurlijk de
bedoeling niet.
Een fraai voorbeeld van Oosterse houtsnijkunst.
LEIDEN Alleen morgen
is in het Antoniusclubhuis
aan de Lange Mare 43 nog
een unieke verzameling
kunst en antiek uit de Derde
Wereld te bezichtigen. De
toegang is gratis.
De zéér omvangrijke collectie
die getoond wordt, is voor het
overgrote deel door de heren
Bakker, de organisatoren van
de verkoop-expositie, op hun
talrijke reizen door het Verre
Oosten en Afrika bijeenge
bracht. Door hun grote kennis
van de betreffende landen en
hun speciale relaties aldaar, is
het hen gelukt een aantal zeer
waardevolle en zeldzame
kunstvoorwerpen te verwer
ven. Geëxposeerd wordt o.a.
een serie antieke houten beel
den uit 'de Philippijnen en
Tanzania, afkomstig uit ker
ken en musea.
Op de tentoonstelling zijn ver
der prachtige Chinese kamer
schermen in zwart lak met pa
relmoer ingelegd te zien. Uit
China komt ook een uitgebrei
de collectie porselein, beelden
en sieraden van jade. Opval
lend veel houtsnijwerk uit
verschillende landen, waarbij
fraaie stukken in edele hout
soorten zoals Djati- en ebben
hout, valt in het Antoniusclub
huis te bewonderen. Vermel
denswaard zijn ook een aantal
mooie artikelen van ivoor-snij
werk, een grote verzameling
sieraden, waarvan vele met
echte edelstenen, schaakspelen
in brons en ivoor en prachtig
smeedwerk uit Tibet. Voorts
toont de expositie volkskunst
uit Afrika, zoals maskers,
spren, beelden, bewerkte mes
sen en tam-tams.
In hel lustrumjaar eindelijk eens een overwinning voor de Leidse sportpers. Op de
foto draagt de sportpers witte shirtjes en de trainers zijn gehuld in donker tenue Ook
aanwezig zijn scheidsrechters Cees van Rijn en Wim van Duivenbode.
OEGSTGEEST Na vier jaar tevergeefs te
■hebben getracht het oefenmeesters-bastion
te slechten, is het de Leidse sportpers (on
der bezielende leiding van coach Pierre van
Damme) gisteravond wel gelukt een zege te
behalen op de Leidse trainers. In het tradi
tionele duel met de Leidse oefenmeesters
werd een 3-1 zege behaald.
Ad van Kaam (strafschop) en gastspeler Wout
Bergers bezorgden de sportpers een 2-0 voor
sprong. Via Leo Holl bleven de trainers in de
strijd: 2-1.
In het tweede gedeelte drongen de trainers
(coach was Freek Filippo) nog wel fanatiek
aan, maar de pers-defensie bleef wankelend
overeind. Trainers Arie Lagendijk en Ruud de
Groot misten fraaie kansen. Twee minuten
voor tijd besliste Kees van Herpen het overi
gens aantrekkelijke treffen definitief. Zijn
knappe kopbal (de fraaie voorzet was van Jan
Willem Bogers) liet doelverdediger Matlie
Keereweer volledig kansloos: 3-1.
lerde kias van de Heilig Hartschool met onderwijzer Sjaak van der Berg. (links).
